MINISTERSTWO

MINISTERSTWO

SPORTU I TURYSTYKI

DEPARTAMENT TURYSTYKI

TURYSTYKA W STRUKTURACH UNII EUROPEJSKIEJ. PROGRAMY UNII EUROPEJSKIEJ DOTYCZCE ROZWOJU TURYSTYKI.PRZYSZO TURYSTYKI W UNII EUROPEJSKIEJ.Warszawa, czerwiec 2009 r.

I. PODSTAWY PRAWNE DO PROWADZENIA NA SZCZEBLU UE DZIAA W OBSZARZE TURYSTYKI

1. TRAKTAT O WSPLNOCIE EUROPEJSKIEJDo czasu uchwalenia traktatu z Maastricht brak byo w traktatach zaoycielskich wyranych postanowie dotyczcych turystyki. Pierwsze zapisy dotyczce turystyki zostay wprowadzone do Traktatu ustanawiajcego Wsplnot Europejsk podpisanego w Maastricht. Do art. 3 wprowadzono zapis, zgodnie z ktrym, aby osign cele Wsplnoty, okrelone w art. 2, dziaalno Wsplnoty obejmuje m.in. rodki w dziedzinach energetyki, obrony cywilnej i turystyki. Traktat Amsterdamski i Nicejski nie wprowadziy adnych zmian w tym zakresie. Powyszy zapis nie upowania do objcia turystyki wspln polityk, ale jest dowodem dostrzeenia istotnej roli turystyki w realizacji podstawowych celw Wsplnoty.Brak w Traktacie podstaw do prowadzenia wsplnej polityki turystycznej oznacza, ezgodnie z zasad subsydiarnoci jest to dziedzina zastrzeono do kompetencji pastw czonkowskich. Jeli zatem zachodzi potrzeba podejmowanie na szczeblu UE jakichkolwiek dziaa wspierajcych rozwj turystyki, zgod na takie dziaania musz wyrazi wszystkie pastwa czonkowskie.Intersektorowy charakter turystyki powoduje, e wchodzi ona w zakres wielu polityk zarwno o charakterze horyzontalnym jak i sektorowym. Przede wszystkim turystyka jest jednym z dziaw gospodarki i w zwizku z tym jest objta polityk rynku wewntrznego. Dla zapewnienia prawidowego funkcjonowania tego rynku, a w szczeglnoci gdy istnieje potrzeba usuwania barier hamujcych jego tworzenie i rozwj, Traktat (art. 94) upowania organy Wsplnoty do podejmowania dziaa w zakresie harmonizacji prawa, a take dopodejmowania innych dziaa (art. 308). Jednake w takich przypadkach wymagana jest zgodna wszystkich pastw czonkowskich.

Nie bez znaczenia dla turystyki s dziaania prowadzone w ramach realizacji takich polityk jak transportowa, ochrony rodowiska, regionalna, rozwoju wsi i wielu innych dziedzinach dziaalnoci UE. Powizanie turystyki z wieloma obszarami dziaania Wsplnoty rodzi potrzeb ich koordynacji, niezbdnej dla zapewnienia, i potrzeby turystyki bd brane pod uwag przy uchwalaniu polityk i dziaa dotyczcych obszarw z ni powizanych.

2. TRAKTAT LIZBOSKITraktat Lizboski rwnie nie zalicza turystyki do obszarw objtych wspln polityk jednake rozszerza kompetencje Unii w tym obszarze. Zgodnie zart.6Skonsolidowanej Wersji Traktatu o UE, Unia ma kompetencje do prowadzenia dziaa majcych na celu wspieranie, koordynowanie lub uzupenianie dziaa Pastw Czonkowskich m. in. w dziedzinie turystyki.

Ponadto do Traktatu wprowadzono odrbny tytu dotyczcy turystyki (tytu XXII) zawierajcy jeden artyku 195, zgodnie z ktrym Unia uzupenia dziaania Pastw Czonkowskich w sektorze turystycznym, w szczeglnoci przez wspieranie konkurencyjnoci przedsibiorstw Unii w tym sektorze.

W tym celu dziaania Unii skierowane s na:

a) zachcanie do tworzenia korzystnego rodowiska dla rozwoju przedsibiorstw wtym sektorze;

b) wspieranie wsppracy midzy Pastwami Czonkowskimi, w szczeglnoci przezwymian dobrych praktyk.

2. Parlament Europejski i Rada, stanowic zgodnie ze zwyk procedur prawodawcz, ustanawiaj szczeglne rodki w celu uzupenienia dziaa podejmowanych w Pastwach Czonkowskich sucych realizacji celw, o ktrych mowa w niniejszym artykule, zwyczeniem jakiejkolwiek harmonizacji przepisw ustawowych i wykonawczych Pastw Czonkowskich.II. TURYSTYKA W DZIAANIACH ORGANW UE

1. INSTYTUCJE UNII EUROPEJSKIEJ WOBEC TURYSTYKI

Unijny proces podejmowania decyzji w ogle, a procedura wspdecydowania wszczeglnoci angauj trzy gwne instytucje:

Parlament Europejski (PE), reprezentujcy obywateli Unii i przez nich bezporednio wybierany, Rada Unii Europejskiej, reprezentujca poszczeglne Pastwa Czonkowskie,

Komisja Europejska, ktra dba o wsplne dobro caej Unii.

Istotn rol odgrywaj rwnie: Trybuna Sprawiedliwoci, ktry stoi na stray stosowania prawa europejskiego oraz Trybuna Obrachunkowy, ktry kontroluje prawidowo wydawania rodkw finansowych.Poza gwnymi instytucjami, Unia posiada szereg innych, wyspecjalizowanych organw, penicych konkretne funkcje. Do tej grupy nale w szczeglnoci: Europejski Komitet Ekonomiczno-Spoeczny reprezentuje spoeczestwo obywatelskie, pracodawcw i pracownikw

Komitet Regionw reprezentuje wadze regionalne i lokalne

Problematyka turystyczna stanowi przedmiot prac wszystkich ww. organw.1.1. PARLAMENT EUROPEJSKI

Gwne kompetencje Parlamentu Europejskiego s nastpujce:

kontroluje prac Komisji: moe kierowa do Rady UE i Komisji pytania ustne lub pisemne, ocenia wspprac polityczn rzdw;

przyjmuje i odrzuca budet UE, w ramach budetu ustala wysoko czci wydatkw UE;

uczestniczy w procesie decyzyjnym UE, penic najczciej funkcje opiniodawcze, w niektrych jednak sprawach Rada UE nie moe przyj aktu prawnego przy sprzeciwie Parlamentu;

zatwierdza waniejsze umowy midzynarodowe oraz umowy o przyjciu nowych pastw do UE.W strukturach Parlamentu Europejskiego funkcjonuje Komisja Transportu iTurystyki (http://www.europarl.europa.eu), ktra zajmuje si sprawami turystyki. Komisja taprzygotowuje midzy innymi projekty opinii i raportw na temat turystyki, ktre pozatwierdzeniu przez Parlament s przekazywane Radzie UE i Komisji Europejskiej, jakodokumenty oficjalne Parlamentu. Jednym z ostatnich przykadw wyraania takiej opinii jest Rezolucja Parlamentu Europejskiego w sprawie odnowionej polityki turystycznej UE: Ku silniejszemu partnerstwu na rzecz turystyki europejskiej.

W dniach 14-16 wrzenia 2005 r. na zaproszenie ministra waciwego ds. turystyki przebywaa we Wrocawiu delegacja Komisji Transportu i Turystyki Parlamentu Europejskiego. Gwnym punktem wizyty by udzia w posiedzeniu w Urzdzie Miasta Wrocawia powiconym problemom turystyki i transportu w Polsce. 1.2. RADA UNII EUROPEJSKIEJ

Problemy turystyki s rwnie przedmiotem zainteresowania Rady Unii Europejskiej (zwanej rwnie Rad Ministrw, http://www.consilium.europa.eu), ktra jest gwnym organem decyzyjnym Unii Europejskiej. Rada 1. przyjmuje europejskie akty prawne w wielu obszarach polityki wsplnie zParlamentem Europejskim;

2. koordynuje kierunki polityki gospodarczej i spoecznej w krajach czonkowskich;

3. zawiera umowy midzynarodowe midzy UE a innymi krajami lub organizacjami midzynarodowymi;

4. przyjmuje budet UE wsplnie z Parlamentem Europejskim;

5. okrela kierunki Wsplnej Polityki Zagranicznej i Bezpieczestwa, (wicejszczegw zob. niej), opierajc si na wytycznych ustalonych przez Rad Europejsk;

6. koordynuje wspprac midzy krajowymi sdami i organami policji w sprawach karnych .Rada Unii Europejskiej jest wraz z Komisj Europejsk oraz Parlamentem Europejskim jest jednym z trzech gwnych organw biorcych udzia w procesie decyzyjnym UE. Gwnym zadaniem Rady jest stanowienie, wraz z Parlamentem, prawa europejskiego. Rada reprezentuje pastwa czonkowskie Unii. Nie ma swojego staego skadu jej skad zaley bowiem od rodzaju rozpatrywanych spraw (jest 9 konfiguracji Rady). W posiedzeniach Rady uczestniczy zawsze jeden minister z kadego kraju Unii, do ktrego kompetencji nale sprawy bdce przedmiotem obrad.Intersektorowy charakter turystyki powoduje, e jej sprawy wchodz w zakres wszystkich 9 konfiguracji Rady [tj. Rady ds. Oglnych i Stosunkw Zewntrznych (GAERC), Rady ds. Gospodarczych i Finansowych (ECOFIN) Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwoci i Spraw Wewntrznych (JHA), Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Spoecznej, Zdrowia i Polityki dotyczcej Konsumentw (EPSCO), Rady ds. Konkurencyjnoci (COMPET), Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii (TTE), Rady ds. Rolnictwa iRybowstwa (AGRIFish), Rady ds. rodowiska (ENVI), Rady ds. Edukacji, Modziey iKultury (EYC)]. W ostatnim okresie turystyka najczciej pojawiaa si w agendzie spotka Rady ds. Konkurencyjnoci (COMPET). Obradom Rady przewodniczy minister pastwa czonkowskiego sprawujcego Prezydencj.

Kolejno sprawowania Prezydencji przez pastwa czonkowskie UE jest z gry ustalona decyzj Rady. Zgodnie z art. 203 Traktatu ustanawiajcego Wsplnot Europejsk:"()W skad Rady wchodzi jeden przedstawiciel szczebla ministerialnego kadego Pastwa Czonkowskiego, upowaniony do zacigania zobowiza w imieniu rzdu tego Pastwa Czonkowskiego. Prezydencj sprawuje kolejno przez okres szeciu miesicy kade Pastwo Czonkowskie reprezentowane w Radzie, wedug porzdku ustalonego przez Rad stanowic jednomylnie ()".Porzdek, w jakim Pastwa Czonkowskie sprawuj Prezydencj w Radzie od dnia 1stycznia 2007 r. okrela Decyzja Rady z dnia 1 stycznia 2007 r. w sprawie porzdku sprawowania prezydencji w Radzie (2007/5/WE, Euratom), w ktrej rotacja zostaa wyznaczona do 2020 roku. Polska bdzie sprawowaa Prezydencj w drugiej poowie 2011 r. Przed Polsk Prezydencj sprawowa bd Wgry, natomiast po Dania.Zadania Prezydencji skupiaj si wok trzech najwaniejszych kwestii:

1. Przewodniczenie pracom Rady UE oraz jej organw pomocniczych (grup roboczych ikomitetw), a take Rady Europejskiej ;2. Reprezentowanie Rady UE w relacjach z innymi instytucjami UE;

3. Reprezentowanie UE w stosunkach midzynarodowych (wobec pastw trzecich iorganizacji midzynarodowych) .Pastwo czonkowskie, obejmujce Prezydencj w Radzie UE, przedstawia program dziaa, ktry z zaoenia ma zosta zrealizowany w czasie trwania jego kadencji W zwizku ztym, i w czasie penienia Prezydencji nie wszystkie sprawy udaje si zakoczy, powstaa nieformalna instytucja, TROJKA, ktrej zadaniem jest zachowanie cigoci prac w Radzie Unii Europejskiej. Do niedawna w jej skad wchodzili: przewodniczcy Rady UE, ktry zakoczy swoj szeciomiesiczn kadencj, przewodniczcy sprawujcy przewodnictwo w UE w danym czasie oraz przewodniczcy przyszej prezydencji (TROJKA rotacyjna). Obecnie TROJKA macharakter stay. W skad TROJKI, do ktrej nalee bdzie Polska w czasie swojego pierwszego przewodnictwa w UE w 2011 r., wchodz ponadto Dania i Cypr, w nastpujcej konfiguracji czasowej: Polska (II po. 2011 r.), Dania (I po. 2012 r.) oraz Cypr (II po. 2012 r.).Jeli chodzi o dziaania w obszarze turystyki, ktre z reguy s podejmowane przez pastwa sprawujce Prezydencj, do najwaniejszych naley zaliczy: organizowanie nieformalnych spotka ministrw do spraw turystyki, powiconych przedyskutowaniu, kluczowych w danym momencie problemw iwyzwa przed ktrymi stoi turystyka;

organizowanie konferencji midzynarodowych powiconych wanym problemom turystyki,

pastwa sprawujce Prezydencj w drugim proczu najczciej s rwnie organizatorami Europejskiego Forum Turystyki(EFT). Forum jest toorganizowane raz do roku, w jednym z pastw czonkowskich, spotkanie przedstawicieli brany turystycznej, administracji krajowych i organw Wsplnoty, umoliwiajce dyskusj nad najwaniejszymi, w danym momencie, problemami turystyki europejskiej. EFT stwarza brany turystycznej okazj do zwrcenia uwagi naistnienie barier utrudniajcych jej rozwj, a take przedstawiania wasnych ocen iopinii dotyczcych potrzeby podejmowania dziaa na szczeblu europejskim. Wypracowane w czasie obrad stanowisko jest brane pod uwag przy podejmowaniu dziaa zarwno na szczeblu UE jak i krajowym.Aktualnie Prezydencj w Radzie UE sprawuj Czechy. Wrd priorytetw Prezydencji czeskiej nie znalaza si turystyka. Prezydencja czeska zorganizowaa midzynarodow konferencj na temat: Przemys turystyczny, zatrudnienie i wyzwania stojce przed rynkiem pracy. 1.3 KOMISJA EUROPEJSKA

Komisja Europejska (http://ec.europa.eu) jest organem wykonawczym UE, skadajcym si z27 komisarzy (po jednym z kadego pastwa czonkowskiego). Peni cztery podstawowe funkcje:

1. przedkada Parlamentowi i Radzie do zatwierdzenia wnioski legislacyjne,

2. zarzdza i wdraa unijne polityki oraz budet,

3. egzekwuje stosowanie prawa europejskiego wsplnie z Trybunaem Sprawiedliwoci, 4. reprezentuje Uni Europejsk na arenie midzynarodowej (np. negocjujc umowy midzy UE a innymi krajami).Urzdnicy Komisji pracuj w departamentach zwanych dyrekcjami generalnymi (DG) oraz subami. Intersektorowy charakter turystyki powoduje, e jej sprawy porednio lub bezporednio wchodz w zakres dziaania wikszoci dyrekcji generalnych, ale tylko w jednej - Dyrekcji Generalnej ds. Przedsibiorczoci i Przemysu, utworzono Wydzia Turystyki (ang. Tourism Unit).

Misj Wydziau Turystyki jest rozwj europejskiego wymiaru turystyki w ramach kompetencji przyznanych w Traktatach, a take zapewnienie, aby specyfika turystyki bya uwzgldniana przy wdraaniu innych polityk unijnych, m.in. konkurencji, rynku wewntrznego, zatrudnienia i spraw spoecznych, sprawiedliwoci, wolnoci ibezpieczestwa, polityki regionalnej, zdrowia i ochrony konsumentw, edukacji imodziey, rodowiska, stosunkw zewntrznych. Organem opiniodawczo doradczym Komisji w sprawach turystyki jest Doradczy Komitetu Turystyki utworzony na mocy Decyzji Rady z 22 grudnia 1986 r. w sprawie ustalania procedur konsultowania i wsppracy w obszarze turystyki. Dziaajcy pod auspicjami Komisji Europejskiej Doradczy Komitet Turystyki, skada si z przedstawicieli pastw czonkowskich, a jego zadaniem jest:

uatwianie wymiany informacji, konsultacje oraz wsppraca w dziedzinie turystyki. Na pastwa czonkowskie naoono obowizek przesyania raz w roku rocznego raportu dotyczcego prowadzonych w danym pastwie dziaa, majcych najwiksze znaczenie dla turystyki. W zwizku z wdraaniem agendy dla zrwnowaonej ikonkurencyjnej turystyki europejskiej w roku 2008 opracowano now struktur tego raportu.1.4. TRYBUNA SPRAWIEDLIWOCI Zadaniem Trybunau Sprawiedliwoci (http://curia.europa.eu) jest zapewnienie jednolitej interpretacji i stosowania prawa europejskiego we wszystkich krajach Unii tak byprawo byo jednakowe dla wszystkich. Trybuna

zapewnia aby sdy krajowe nie wydaway rozbienych wyrokw wpodobnych sprawach;

czuwa rwnie nad tym, by wszystkie pastwa czonkowskie i instytucje unijne wypeniay naoone na nie zobowizania prawne. Trybuna jest uprawniony do rozstrzygania sporw prawnych midzy pastwami czonkowskimi, instytucjami UE, osobami prawnymi i fizycznymi.

W skad Trybunau wchodzi po jednym sdzi z kadego pastwa czonkowskiego, dziki czemu reprezentowane s w nim krajowe systemy prawne wszystkich 27 krajw UniiTrybuna orzeka we wnoszonych do niego sprawach. Pi najbardziej powszechnych rodzajw spraw to:

1. odesania prejudycjalne; Sdy krajowe kadego pastwa UE odpowiadaj zazapewnienie waciwego stosowania prawa europejskiego w ich kraju. Istniejejednak ryzyko rnego interpretowania tego prawa przez sdy w rnych krajach. Douniknicia takiej sytuacji suy procedura orzeczenia w trybie prejudycjalnym. Jeeli sd krajowy ma jakiekolwiek wtpliwoci co do wykadni lubstosowania aktu prawa europejskiego, moe on a czasami nawet jest zobowizany zwrci si o porad do Trybunau Sprawiedliwoci. Porada ta jest udzielana w formie orzeczenia w trybie prejudycjalnym.2. skargi na uchybienie zobowizaniom; Komisja moe wszcz takie postpowanie, jeli ma podstawy, by sdzi, e pastwo czonkowskie nie wypenia zobowiza, ktre nakada na nie prawo europejskie. Postpowanie takie moe rwnie wszcz inne pastwo czonkowskie UE. W obu przypadkach Trybuna rozpatruje domniemane uchybienie i wydaje wyrok. Jeli Trybuna uzna oskarone pastwo czonkowskie za winne uchybienia, jest ono zobowizane do natychmiastowego naprawienia sytuacji. Jeli w dalszej kolejnoci Trybuna stwierdzi, e pastwo czonkowskie nie zastosowao si do jego wyroku, moe naoy na to pastwo kar grzywny3. skargi o uniewanienie; Jeli ktrekolwiek z pastw czonkowskich, Rada, Komisja lub (pod pewnymi warunkami) Parlament uwaaj, e dany akt prawny jest niezgodny z prawem, mog zwrci si do Trybunau o jego uniewanienie. Skarg ouniewanienie moe rwnie wnie osoba fizyczna, ktra wnioskuje ouniewanienie przez Trybuna konkretnego aktu prawnego, poniewa ma onbezporedni negatywny wpyw na ni osobicie. Jeli Trybuna stwierdzi, e dany akt prawny zosta przyjty w niewaciwy sposb lub nie posiada odpowiedniej podstawy w traktatach, moe orzec o jego niewanoci.

4. skargi na zaniechanie dziaania; Traktat zobowizuje Parlament Europejski, Rad oraz Komisj do podejmowania okrelonych decyzji w okrelonych warunkach. Jelitego nie robi, pastwa czonkowskie lub pozostae instytucje Wsplnoty, jakrwnie (pod pewnymi warunkami) osoby fizyczne lub firmy mog wnie doTrybunau skarg w celu oficjalnego odnotowania faktu tego zaniechania.

5. powdztwa o odszkodowanie; Kada osoba fizyczna lub prawna, ktra doznaa szkody w wyniku dziaania lub zaniechania dziaania Wsplnoty czy te jej funkcjonariuszy moe wnie powdztwo do Trybunau Pierwszej Instancji, domagajc si odszkodowania.Trybuna wielokrotnie rozstrzyga sprawy z zakresu turystyki, m.in. dotyczce wdroenia dyrektywy 90/314, specjalnej procedury opodatkowania biur podry podatkiem VAT, uznawania kwalifikacji. 1.5 EUROPEJSKI TRYBUNA OBRACHUNKOWY Zadanie Trybunau Obrachunkowego (http://eca.europa.eu) polega na sprawdzaniu, czy fundusze UE s waciwie pozyskiwane i wydawane zgodnie z prawem, w sposb gospodarny i na zamierzone cele.W skad Trybunau wchodzi po jednym sdzi z kadego pastwa czonkowskiego Unii. W celu realizacji tych zada, Trybuna bada dokumentacj osb i organizacji majcych doczynienia z dochodami lub wydatkami UE. Trybuna czsto dokonuje kontroli na miejscu. Swoje wnioski zamieszcza w sprawozdaniach, ktre zwracaj uwag Komisji irzdw pastw UE na wszelkie wystpujce problemy.Przedmiotem kontroli Trybunau Obrachunkowego jest min. wykorzystanie funduszy wsplnotowych na przedsiwzicia z dziedziny turystyki.1.6 EUROPEJSKI KOMITET EKONOMICZNO-SPOECZNYEuropejski Komitet Ekonomiczno-Spoeczny (EKES, http://eesc.europa.eu) jest organem doradczym reprezentujcym pracodawcw, zwizki zawodowe, rolnikw, konsumentw oraz pozostae grupy interesu, ktre razem tworz zorganizowane spoeczestwo obywatelskie". Realizuje trzy podstawowe zadania:

doradza Radzie, Komisji i Parlamentowi Europejskiemu - na ich wniosek lubzwasnej inicjatywy,

zachca spoeczestwo obywatelskie do wikszego zaangaowania w ksztatowanie polityki UE,

wspiera rol spoeczestwa obywatelskiego w krajach poza Uni i pomaga wtworzeniu w nich struktur doradczych

Komitet jest nieodzownym uczestnikiem procesw decyzyjnych UE. Konsultacji z nim wymagaj wszystkie decyzje dotyczce polityki gospodarczej i spoecznej. Z wasnej inicjatywy lubna wniosek innej instytucji UE, Komitet moe te wydawa opinie w innych kwestiach.

Komitet m.in. wyraa opini na temat opracowywanych przez Komisj dokumentw dotyczcych turystyki, natomiast z wasnej inicjatywy przedstawi swoje stanowisko na temat turystyki socjalnej.1.7 KOMITET REGIONWKomitet Regionw (KR, http://www.cor.europa.eu) jest organem doradczym skadajcym si z przedstawicieli wadz regionalnych ilokalnych w krajach czonkowskich. Konsultacji z Komitetem wymagaj wszelkie decyzje UE zwizane z zagadnieniami takimi jak polityka regionalna, rodowisko, edukacja i transport - wszystkie one dotycz bowiem wadz lokalnych i regionalnych.Zadaniem Komitetu Regionw jest wyraanie pogldw na temat aktw prawnych UE zperspektywy lokalnej i regionalnej. Komitet czyni to poprzez wydawanie opinii dotyczcych wnioskw legislacyjnych Komisji.Komisja i Rada maj obowizek konsultacji z Komitetem Regionw zagadnie majcych bezporednie znaczenie dla wadz lokalnych i regionalnych. Mog jednak rwnie zwraca si o jego opini w dowolnej sprawie. Ze swojej strony, Komitet moe te z wasnej inicjatywy wydawa opinie iprzedstawia je Komisji, Radzie i ParlamentowiWszystkie propozycje legislacyjne majce bezporednie lub porednie znaczenie dlaturystyki podlegaj ocenie Komitetu Regionw.

III REGULACJE PRAWNE DOTYCZCE TURYSTYKIIntersektorowy charakter turystyki powoduje, e liczba aktw prawa wsplnotowego odnoszcych si w sposb poredni lub bezporedni do turystyki jest dua. Przyjmujc za kryterium podziau zakres podmiotowy regulacji prawnych naley wyrni dwie grupy:

Do pierwszej naley zaliczy te, ktre dotyczc wszystkich sektorw (I. regulacje horyzontalne) natomiast do drugiej te, ktre dotycz podmiotw nalecych jednego sektora (II. regulacje sektorowe).I. Do najwaniejszych, z punktu widzenia turystyki, regulacji horyzontalnych naley zaliczy:

Traktat o WE (a w szczeglnoci przepisy o ochronie konkurencji i konsumentw);

Dyrektyw 2005/36/WE w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (dotyczy zawodu przewodnika turystycznego i pilota wycieczek); Dyrektyw 2006/112/WE w sprawie wsplnego systemu podatku od wartoci dodanej (dotyczy opodatkowania usug turystycznych podatkiem VAT); Dyrektyw 2006/123/WE o usugach na rynku wewntrznym UE (w tym usug turystycznych);

II. W ramach drugiej grupy przepisw (regulacje sektorowe) naley wyrni regulacje:

1. dotyczce ochrony interesw ekonomicznych konsumentw usug turystycznych. Do tej podgrupy naley zaliczy w szczeglnoci:

Dyrektyw 90/314 Rady w sprawie zorganizowanych podry, wakacji iwycieczek. Dyrektyw 94/47/WE w sprawie ochrony nabywcw w odniesieniu doniektrych aspektw umw odnoszcych si do nabywania praw dokorzystania z nieruchomoci w oznaczonym czasie; Rozporzdzenie 261/2004/WE ustanawiajce wsplne zasady odszkodowania ipomocy dla pasaerw w przypadku odmowy przyjcia na pokad alboodwoania lub duego opnienia lotw, uchylajce rozporzdzenie (EWG) nr 295/91.

2. dotyczce statystyki turystyki:

dyrektywa 95/57 WE w sprawie zbierania informacji statystycznych wdziedzinie turystyki;

decyzja Komisji z 9 grudnia 1998 r. w sprawie procedur dotyczcych wdroenia dyrektywy 95/57/WE dotyczcej gromadzenia informacji statystycznych wdziedzinie turystyki;

3. dotyczce ecolabelingu:

decyzja Komisji z 14. kwietnia 2003 r. ustanawiajca ekologiczne kryteria przyznawania wsplnotowego oznakowania ekologicznego usugom hotelarskim;

decyzja Komisji z 14. kwietnia 2005 r. ustanawiajca ekologiczne kryteria przyznawania wsplnotowego oznakowania ekologicznego usugom kempingowym.

Obecnie jednym z wanych kierunkw dziaania UE jest Poprawa otoczenia regulacyjnego w dziedzinie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia w Unii Europejskiej (COM 2005). W ramach tego kierunku co roku identyfikowane s, zawarte w programie prac Komisji Europejskiej, inicjatywy mogce mie wpyw na turystyk. Ma to sprawi, abyna wczesnym etapie uwzgldniony zosta ich wpyw na konkurencyjno tego sektora.

W latach 2006-2007 dokonano m.in. przegldu dyrektyw majcych na celu ochron ycia i zdrowia oraz interesw ekonomicznych konsumentw, w tym dyrektywy: 94/47 wsprawie ochrony nabywcw w odniesieniu do niektrych aspektw umw odnoszcych si do nabywania praw do korzystania z nieruchomoci w oznaczonym czasie oraz Dyrektywy 90/314 w sprawie zorganizowanych podry, wakacji i wycieczek. W wyniku tego przegldu rozpoczto prace nad nowelizacja Dyrektywy 94/47. W ramach realizacji odnowionej polityki turystycznej poprawie ma ulec take wykorzystanie dla potrzeb turystyki, dostpnych europejskich instrumentw finansowych.

Czynnikiem, ktry wywiera wpyw na rozwj i struktur ruchu turystycznego w UE, jest zniesienie kontroli na granicach wewntrznych (tj. na granicach midzy pastwami czonkowskimi), a z drugiej zaostrzenie kontroli przy przekraczaniu granicy z pastwami nie nalecymi do tej strefy. Zaostrzenie kontroli granicznych wobec obywateli pastw trzecich, jest czynnikiem hamujcym wymian turystyczna z tymi pastwami. Jego usuniecie lub ograniczenie negatywnego wpywu wymaga podejmowania na szczeblu UE dziaa majcych na celu liberalizacj formalnoci granicznych. Do takich naley podpisanie w 2004 r. Protokou ustale midzy Wsplnot Europejsk a Narodowym Urzdem Turystyki Chiskiej Republiki Ludowej w sprawie wiz i innych zagadnie zwizanych z grupami turystycznymi z Chiskiej Republiki Ludowej (ADS).

IV. TURYSTYKA A ROZWJ SPOECZNO-EKONOMICZNYTurystyka jest wan i nowoczesn sfer aktywnoci gospodarczej, a jednoczenie sfer dziaalnoci spoecznej. Aktywno turystyczna jest jednym z podstawowych miernikw poziomu ycia mieszkacw i wskanikiem rozwoju cywilizacyjnego spoeczestw.Turystyka jest faktycznie jedn z form dziaalnoci gospodarczej o najbardziej znaczcym potencjale w tworzeniu przyszego wzrostu i zatrudnienia w UE. Zgodnie zzawon definicj turystyka obecnie stanowi okoo 4% PKB UE i waha si od okoo 2% w niektrych pastwach czonkowskich do 12 % na Malcie. Jej poredni udzia w PKB jest znacznie wyszy turystyka porednio tworzy ponad 10 % PKB UE i dostarcza okoo 12 % wszystkich miejsc pracy. Turystyka jest szczeglnie wana, jeli chodzi o oferowanie moliwoci zatrudnienia dla modych ludzi, ktrzy reprezentuj dwukrotnie wyszy wskanik siy roboczej wturystyce ni w innych gaziach gospodarki. Wzrost zatrudnienia w sektorze turystyki wostatnich latach by znacznie wyszy ni w pozostaych sektorach gospodarki. Sektor ten przyczynia si znaczco do osignicia celu strategii lizboskiej, jakim jest stworzenie wikszej liczby lepszych miejsc pracy. Znaczenie turystyki dla gospodarki UE bdzie prawdopodobnie wzrasta w nadchodzcych latach wraz z oczekiwanym rocznym wzrostem zapotrzebowania na usugi turystyczne nieco powyej 3 % w najbliszych latach.

V. FINANSOWE WSPARCIE TURYSTYKIW ramach istniejcych instrumentw finansowych UE brak jest instrumentw wcaoci przeznaczonych na finansowanie przedsiwzi z dziedziny turystyki. Turystyka korzysta ze wsparcia finansowego oferowanego przez rne europejskie instrumenty finansowe. W okresie 20072013 rozwj dziaalnoci, usug i infrastruktury turystycznej bdzie finansowo wspierany w ramach funduszy strukturalnych oraz innych programw UE.

Komisja przewidziaa moliwo finansowania projektw zwizanych z turystyk zaporednictwem Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (EFRR) w ramach wspierania rozwoju spoeczno-gospodarczego. W ramach celw Konwergencja, Konkurencyjno i zatrudnienie oraz Europejska wsppraca terytorialna EFRR bdzie zapewnia wsparcie dla bardziej zrwnowaonych wzorcw turystyki w celu wzmocnienia dziedzictwa kulturowego i narodowego, rozwoju infrastruktury zapewniajcej dostpno imobilno oraz promowania technologii informacyjno-komunikacyjnych, innowacyjnych MP, sieci i klasterw przedsibiorstw, usug o wyszej wartoci dodanej, wsplnych transgranicznych strategii turystycznych oraz midzyregionalnej wymiany dowiadcze.

Infrastruktura ekologiczna i transportowa, majca zasadnicze znaczenie dla turystyki, jest rwnie finansowana z Funduszu Spjnoci.

Ze wzgldu na potencja tworzenia zatrudnienia rozwj turystyki jest wanym obszarem interwencji Europejskiego Funduszu Spoecznego (EFS). EFS wspfinansuje midzy innymi projekty ukierunkowane na programy edukacyjne i szkolenia w celu wzmocnienia produktywnoci i jakoci zatrudnienia oraz usug w sektorze turystycznym.

EFS zapewnia rwnie ukierunkowane szkolenia poczone z niewielkimi premiami dla nowozakadanych mikroprzedsibiorstw turystycznych. Dziaania te okazuj si bardzo skuteczne w stymulowaniu dziaalnoci gospodarczej i zatrudnienia. Fundusz finansuje take dziaania wspierajce mobilno zawodow pracownikw.

Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarw Wiejskich zapewnia wsparcie na rzecz:

poprawy jakoci produkcji i produktw rolnych;

poprawy stanu rodowiska i terenw wiejskich;

wspierania dziaalnoci turystycznej w ramach celu dotyczcego dywersyfikacji gospodarki wiejskiej;

studiw i inwestycji zwizanych z utrzymywaniem, renowacj i modernizacj dziedzictwa kulturowego;

W ramach Europejskiego Funduszu Rybowstwa (EFR) jednym z obszarw priorytetowych jest zrwnowaony rozwj obszarw rybowstwa. Ma on na celu zagodzenie spoeczno-gospodarczych skutkw restrukturyzacji sektora rybowstwa i rewaloryzacji obszarw zalenych od rybowstwa poprzez dywersyfikacj i tworzenie alternatywnych miejsc zatrudnienia. Jednym z obszarw, ktry moe sta si dla rybakw now dziedzin dziaalnoci, jest ekoturystyka. Wsparcie na przedsiwzicia z dziedziny turystyki mona rwnie uzyska zerodkw przeznaczonych na realizacj ramowych programw: na rzecz konkurencyjnoci iinnowacji ; w dziedzinie bada, rozwoju technologicznego i dziaa demonstracyjnych

Pastwa czonkowskie, regiony, wadze lokalne oraz brana powinny wsppracowa na wszystkich szczeblach, aby zapewni turystyce pene korzystanie z europejskich instrumentw finansowych i uwzgldnianie jej w planowaniu wszystkich odnonych projektw.VI KIERUNKI DZIAA UE W TURYSTYCE6.1. Gwne dokumenty

Turystyka jest czci rynku wewntrznego Wsplnot Europejskich. Prowadzone w tym obszarze dziaania musz suy realizacji celw gospodarczych Wsplnoty realizowanych w ramach odnowionej Strategii Lizboskiej. Cele te zostay zaproponowane w Komunikacie KE Wsplne dziaania na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia - nowy pocztek Strategii Lizboskiej oraz zaakceptowane przez Rad Europejsk w dniach 22-23 marca 2005 r. Snimi wzrost gospodarczy i zatrudnienie pozostajce w penej zgodnoci z celem zrwnowaonego rozwoju.

Natomiast kierunki prowadzonych na szczeblu UE dziaa w turystyce zostay okrelone w Komunikacie Komisji z 22 marca 2006 r. zatytuowanym Odnowiona polityka turystyczna UE: Ku silniejszemu partnerstwu na rzecz turystyki europejskiej. Komunikat ten odwouje si do dziaa, ktre zostay okrelone w nastpujcych dokumentach WE:

Komunikacie Komisji z 13 listopada 2001 roku Pracujc wsplnie na rzecz przyszoci europejskiej turystyki;

Uchwale Rady z 21 maja 2002 r. w sprawie przyszoci turystyki europejskiej;

Komunikacie Komisji do Rady, Parlamentu Europejskiego, Europejskiego Komitetu Gospodarczego i Spoecznego oraz Komitetu Regionw z dnia 25 listopada 2003 r. - Podstawowe kierunki dotyczce zrwnowaonego rozwoju turystyki europejskiej;

Konkluzjach Rady z 18 kwietnia 2005 r. w sprawie zrwnowaonego rozwoju turystyki europejskiej;

Dokumencie Wsplne dziaania na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia nowy pocztek Strategii Lizboskiej, ktry stanowi podstaw decyzji Rady Europejskiej o odnowieniu Strategii Lizboskiej i wyznaczeniu priorytetw wzrostu izatrudnienia, do ktrego odwouje si Komunikat KE w sprawie odnowionej polityki turystycznej.

Komunikat Odnowiona polityka turystyczna UE: Ku silniejszemu partnerstwu na rzecz turystyki europejskiej okrela co, i w jaki sposb Komisja zamierza zrobi w obszarze turystyki w obecnych ramach prawnych, aby wykorzysta turystyk dla realizacji celw odnowionej Strategii Lizboskiej. Przyjto, e europejska polityka turystyczna powinna mie charakter komplementarny wzgldem polityk realizowanych w pastwach czonkowskich. Gwnym celem tej polityki jest:

podniesienie konkurencyjnoci europejskiego przemysu turystycznego oraz stworzenie wikszej liczby lepszych miejsc pracy poprzez zrwnowaony wzrost turystyki w Europie i na wiecie.

Instrumentami realizacji tej polityki s:

koordynacja dziaa prowadzonych w ramach Komisji,

wsppraca na szczeblu krajowym z zainteresowanymi podmiotami,

podejmowanie na szczeblu Wsplnoty dziaa wspierajcych rozwj turystyki.

6.2. Wyzwania stojce przed turystyk

Zgodnie z Komunikatem Odnowiona polityka turystyczna UE: Ku silniejszemu partnerstwu na rzecz turystyki europejskiej do gwnych wyzwa stojcych przed turystyk europejsk nale:

zmiany w strukturze demograficznej Europy. Systematyczny wzrost liczby osb wpodeszym wieku (od 65 lat wzwy) cieszcych si coraz lepszym zdrowiem ispowoduje wzrost liczby podrujcych w wieku powyej 50 lat; zmiany w strukturze popytu na usugi turystyczne. Oczekuje si, e najbardziej znaczcy wzrost osignie turystyka zdrowotna i turystyka zwizana z dziedzictwem kulturowym i przyrodniczym; wzrost konkurencji na wiatowym rynku turystycznym. Europa jest wprawdzie nadal najbardziej odwiedzanym regionem wiata, jednak liczba przybywajcych turystw midzynarodowych ronie w wolniejszym tempie ni rednia wiatowa. Pojawiaj si i rozwijaj nowe, konkurencyjne cele podry turystycznych, dysponujce innowacyjnymi produktami i usugami, co jeszcze bardziej nasila konkurencj, z jak styka si UE w skali globalnej.

potrzeba zrwnowaenia. Powszechnie uznaje si, e turystyka moe sta si ofiar wasnego sukcesu, jeli nie bdzie rozwija si w sposb zrwnowaony. Biornorodno, funkcja ekosystemu, zasoby naturalne i nieodnawialne dziedzictwo kulturowe lub nawet funkcjonowanie obszarw miejskich moe by zagroone przez niekontrolowany rozwj turystyki. Zrwnowaenie gospodarcze, spoeczne iekologiczne to kluczowe czynniki wpywajce na konkurencyjno destynacji turystycznych oraz dobrobyt ich mieszkacw, a take na tworzenie miejsc pracy oraz zachowywanie i wzmacnianie atrakcji przyrodniczych i kulturowych.Aby sprosta ww. wyzwaniom Europa musi skoncentrowa wysiki na podnoszeniu swojej konkurencyjnoci. Oczekuje si, e wiksza konkurencyjno przemysu turystycznego oraz zrwnowaenie w zakresie miejsc-celw podry (destynacji) przyczyni si do sukcesu odnowionej strategii lizboskiej, zadowolenia turystw oraz zabezpieczenia pozycji Europy jako celu nr 1 podry turystycznych na wiecie.6.3 Gwne kierunki dziaania.

W Komunikacie Komisji Odnowiona polityka turystyczna UE: Ku silniejszemu partnerstwu na rzecz turystyki europejskiej okrelono trzy gwne kierunki dziaania UE w dziedzinie turystyki:1.Wczanie rodkw wywierajcych wpyw na turystyk w gwny nurt politykiW ramach tego kierunku prowadzone bd dziaania majce na celu: aktywne promowanie poprawy jakoci regulacji prawnych dotyczcych turystyki. Wwielu obszarach polityki otoczenie regulacyjne moe mie szczeglne znaczenie dla konkurencyjnoci przemysu turystycznego oraz celw podry turystycznych. Zewzgldu na du liczb polityk majcych wpyw na turystyk konieczne jest aktywne promowanie poprawy otoczenia regulacyjnego, zarwno na szczeblu krajowym, jak i europejskim. W swoim komunikacie Poprawa otoczenia regulacyjnego w dziedzinie wzrostu gospodarczego i zatrudnienia w Unii Europejskiej Komisja przedstawia zrewidowane podejcie do dalszego promowania poprawy otoczenia regulacyjnego w celu podnoszenia konkurencyjnoci europejskiej. Koncentruje si ono na:

1. lepszym i szerszym stosowaniu oceny wpywu na turystyk nowych projektw aktw prawnych.;

2. przegldaniu nierozstrzygnitych wnioskw legislacyjnych oraz;

3. upraszczaniu istniejcego prawodawstwa europejskiego. koordynacje polityk sektorowych, majcych wpyw na turystyk. Wikszo dziaa Wsplnoty majcych na celu wspieranie konkurencyjnoci turystyki europejskiej realizowana jest za porednictwem instrumentw polityki przedsibiorczoci. Niemniej jednak bezporedni lub poredni wpyw na turystyk ma wiele rnych innych polityk europejskich. Co roku identyfikowane s inicjatywy mogce mie wpyw na turystyk, a zawarte w programie prac Komisji. Ma tozapewni, aby na wczesnym etapie uwzgldniony zosta ich wpyw nakonkurencyjno sektora. Jest to zgodne z daniem Parlamentu Europejskiego zawartym w sprawozdaniu z 2005 r. w sprawie nowych perspektyw i nowych wyzwa dla zrwnowaonego sektora turystyki europejskiej.W ramach realizacji tego kierunku dziaania Komisja informuje czonkw Doradczego Komitetu Turystyki o inicjatywach zawartych w programie jej prac. Pozwala toadministracjom publicznym na regularne informowanie zainteresowanych podmiotw na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym o inicjatywach Komisji.Ponadto Komisja konsultuje si z podmiotami z sektora turystycznego oraz informuje je o zagadnieniach i inicjatywach wywierajcych wpyw na turystyk. Jest to proces interaktywny a jego przykadem s konsultacje w sprawie polityki morskiej, dotyczce turystyki w strefach przybrzenych oraz turystyki morskiej. lepsze wykorzystywanie dostpnych europejskich instrumentw finansowych. Wramach realizacji tego kierunku dziaania Komisja przewidziaa moliwo finansowania zrwnowaonych projektw zwizanych z turystyk za porednictwem funduszy strukturalnych oraz dodatkowych instrumentw finansowych.

2. Promowanie zrwnowaonej turystykiGwnymi obszarami, na ktrych skupiaj si dziaania UE w ramach tego kierunku s1. Opracowanie i wdroenie Europejskiej Agendy 21 dla turystyki.W roku 2004 powoano Grup ds. Zrwnowaonego Rozwoju Turystyki (Tourism Sustainability Group TSG), dla opracowania Agendy 21 dla turystyki. Grupa zakoczya prace w 2007 roku przedstawiajc raport zatytuowany Dziaania na rzecz bardziej zrwnowaonej turystyki europejskiej. Zdaniem twrcw Raportu osignicie celw zrwnowaonego rozwoju wymaga sprostania omiu kluczowym wyzwaniom, do ktrych zaliczono:

1) redukcj sezonowoci popytu,

2) ograniczenie negatywnego oddziaywania transportu turystycznego na rodowisko,

3) popraw jakoci zatrudnienia w turystyce,

4) utrzymanie i podniesienie dobrobytu spoecznoci lokalnych oraz jakoci ich ycia,

5) minimalizowanie wykorzystania zasobw i produkcji odpadw,

6) ochron i nadawanie wartoci dziedzictwu naturalnemu i kulturowemu,

7) zapewnienie wszystkim grupom spoecznym dostpu do turystyki,

8) wykorzystanie turystyki jako narzdzia w globalnym, zrwnowaonym rozwoju.

Raport stanowi podstaw do opracowania nastpujcych dokumentw:

Komunikatu Komisji z dnia 19.X.2007r. Agenda dla zrwnowaonej ikonkurencyjnej turystyki europejskiej

Konkluzji Rady z dnia 22.XI.2007r. w sprawie agendy dla zrwnowaonej ikonkurencyjnej turystyki europejskiej.

W Komunikacie Komisji podkrelono, e stworzenie waciwej rwnowagi pomidzy korzyciami dla turystw, potrzebami rodowiska naturalnego i kulturowego orazrozwojem i konkurencyjnoci destynacji turystycznych i przedsibiorstw wymaga zintegrowanej i caociowej koncepcji politycznej, w ramach ktrej wszystkie zainteresowane podmioty d do realizacji jednakowych celw. Do celw tych zaliczono osigniecie:

dobrobytu gospodarczego,

sprawiedliwoci i spjnoci spoecznej oraz

ochrony rodowiska naturalnego i dbr kultury.

Uznano, e ww. cele powinny suy jako przewodnik dla europejskich podmiotw zaangaowanych w turystyk w ramach ich polityk i dziaa dotyczcych wpywu, jaki wywieraj turyci przyjedajcy z Europy oraz dla wsparcia turystyki jako narzdzia sucego zrwnowaonemu rozwojowi krajw gospodarzy.

Realizujc te cele, konieczne bdzie uwzgldnienie 8 ww. wyzwa, przed ktrymi stoi europejska turystyka.2. Konkretne dziaania wspierajce zrwnowaony rozwj turystyki europejskiej. Agenda jest kierunkowskazem dla dziaa Komisji w dziedzinie turystki i we wszystkich pozostaych obszarach polityki, ktre wywieraj wpyw na turystyk i na jej zrwnowaony rozwj. Do dziaa tych zaliczono:

identyfikacj krajowych i midzynarodowych rodkw wspierania MP zwizanych zturystyk oraz ustanowienie procesu wymiany dobrych praktyk; ocen skutkw gospodarczych poprawy dostpnoci w sektorze turystycznym dlamakrogospodarczego wzrostu oraz zatrudnienia, szans biznesowych dla MP, jakoci usug i konkurencyjnoci; uatwianie wymiany dobrych praktyk w zakresie turystyki dla wszystkich.

opublikowanie podrcznika How to set up Learning Areas in the Tourism Sector (Jaktworzy obszary uczenia si w sektorze turystyki) w celu wspierania wysikw na rzecz podnoszenia kwalifikacji w sektorze turystycznym przy zaangaowaniu wszystkich stron zainteresowanych; badanie trendw w zakresie zatrudnienia w sektorach turystyki przybrzenej i morskiej.

przygotowywanie oficjalnych danych statystycznych oraz zlecenie bada e-Business W@tch w celu oszacowania przyszych skutkw i wpywu e-biznesu na przemys turystyczny; kontynuacj inicjatyw Komisji oraz wsppraca z Pastwami Czonkowskimi, bran oraz wiatow Organizacj Turystyki w celu zwalczania seksualnego wykorzystywania dzieci, szczeglnie w przypadkach, gdy przestpstwa takie popeniane s przez turystw,

mobilizowanie zaangaowanych podmiotw do tworzenia wiedzy i dzielenia si ni.3.Wzmocnienie rozumienia i widocznoci turystykiGwnymi obszarami, na ktrych skupiaj si dziaania UE w ramach tego kierunku, s:

1. Wzmocnienie rozumienia i widocznoci turystyki poprzez: nowelizacj Dyrektywy Rady 95/57/WE w sprawie zbierania informacji statystycznych w dziedzinie turystyki oraz wdroenie rachunku satelitarnego turystyki umoliwiajcych lepsze poznanie prawdziwych rozmiarw i wartoci przemysu turystycznego;

wydawanie specjalnych publikacji dla brany i administracji turystycznej.2. Wspieranie promocji europejskich destynacji turystycznych poprzez:

rozwj Europejskiego Portalu Turystycznego www.visiteurope.com,

dokonywanie oceny wpywu wydarze kulturalnych i sportowych na dziaalno mikro, maych i rednich przedsibiorstw turystycznych.,

coroczne przyznawanie europejskiej nagrody dla najlepszych destynacji turystycznych w Europie (European Destinations of Excellence Award - EDEN).

3.Poprawa widocznoci turystyki wsplny cel poprzez podejmowanie przez pastwa czonkowskie i Komisj organizacji wsplnych imprez, ktrych celem jest zwrcenie uwagi opinii spoecznej i decydentw na turystyk i jej problemy. Do takich imprez naley zaliczy w szczeglnoci: Europejskie Forum Turystyki; Nieformalne spotkania ministrw ds. turystyki; Konferencje powicone sprawom turystyki.VII. PRZYSZO EUROPEJSKIEJ TURYSTYKIZoono turystyki oraz wielka rnorodno zaangaowanych w ni podmiotw wymaga wsppracy wszystkich interesariuszy biorcych udzia w planowaniu i wdraaniu odnonych polityk i rodkw na szczeblu europejskim. Instytucje Wsplnoty, administracje krajowe, organizacje zawodowe, pracodawcy i pracownicy, organizacje pozarzdowe i naukowcy powinni budowa partnerstwa na wszystkich szczeblach, aby podnie konkurencyjno turystyki europejskiej i zademonstrowa jej wan rol. Rozwj wsppracy i partnerstwa w ramach odnowionej polityki powinien by regularnie rewidowany w trakcie Europejskich Forw Turystyki.

Dokumentami mwicymi o tym tym, co i w jaki sposb Komisja zamierza zrobi w obszarze turystyki w ramach obecnych ram prawnych UE, aby lepiej wykorzystywa potencja wzrostu i tworzenia miejsc pracy w sektorze w sposb zrwnowaony s scharakteryzowane wyej dokumenty, a w szczeglnoci: Komunikat Komisji z 22 marca 2006 r. zatytuowany Odnowiona polityka turystyczna UE: Ku silniejszemu partnerstwu na rzecz turystyki europejskiej;

Komunikat Komisji z dnia 19.X.2007r. Agenda dla zrwnowaonej i konkurencyjnej turystyki europejskiej oraz Konkluzji Rady z dnia 22.XI.2007r. w sprawie agendy dla zrwnowaonej i konkurencyjnej turystyki europejskiej.

VIII.WSPARCIE PRZEDSIWZI TURYSTYCZNYCH Z FUNDUSZY STRUKTURALNYCH W LATACH 2007-2013 W POLSCEW ramach Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia w wikszoci Programw Operacyjnych na lata 2007-2013 znalazy si zapisy dotyczce turystyki przy czym zaplanowano przeszo 1,5 mld euro moliwych do pozyskania na jej rozwj.

Gwnym rdem funduszy jest wsparcie przewidziane Programem Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 w ramach dwch dziaa. Pierwsze z nich to Dziaanie 6.3 Promocja turystycznych walorw Polski, ktrego celem jest wzmocnienie konkurencyjnoci gospodarki poprzez promocj Polski jako kraju atrakcyjnego turystycznie. Polska posiada wiele atrakcji turystycznych, stanowicych warto na skal europejsk, anawet wiatow, jednak wiadomo ich istnienia wrd turystw zagranicznych jest niska, a atrakcje te s rzadko promowane zagranic. W tej sytuacji intensywna, kompleksowa promocja walorw turystycznych Polski przyczyni si w sposb istotny do zwikszenia rozwoju gospodarczego i wzmocnienia konkurencyjnoci polskiej gospodarki. Na dziaanie to przewidziane jest 30 mln euro (w tym 25,5 mln euro ze rodkw unijnych).Drugie dziaanie to Dziaanie 6.4 Inwestycje w produkty turystyczne o znaczeniu ponadregionalnym. Celem tego dziaania jest wsparcie inwestycji dla stworzenia konkurencyjnych i innowacyjnych o unikatowej randze produktw turystycznych ocharakterze ponadregionalnym. Z tego wzgldu w Programie Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka (POIG) przewidziano wsparcie projektw o najwikszym znaczeniu turystycznym, ktre przyczyni si do wzrostu atrakcyjnoci kraju w wietle przygotowa do organizacji Mistrzostw Europy w Pice Nonej UEFA EURO 2012. Wsparte zostan rwnie projekty, ktre pozwol na rozwj turystyki w kilku wojewdztwach przy jednoczesnym zachowaniu chonnoci terenw turystycznych i ich pojemnoci. Na dziaanie 6.4przewidziane jest 138 mln euro, w tym 117 mln z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Pozostaa cz bdzie stanowi wkad krajowy.

Fundusze na rozwj turystyki zostay uwzgldnione rwnie we wszystkich Regionalnych Programach Operacyjnych, co odzwierciedla fakt, e wszystkie polskie regiony widz swoj szans w tym sektorze gospodarki. W ramach tych programw przewidziana jest przede wszystkim budowa i modernizacja lokalnej bazy turystycznej, takiej m.in. jak: infrastruktura noclegowa i gastronomiczna, publiczna infrastruktura turystyczna i rekreacyjna, infrastruktura uzdrowiskowa, system informacji turystycznej oraz promocja turystyki.Ponadto projekty zwizane z turystyk zostay ujte w Programie Operacyjnym Rozwj Polski Wschodniej, ktry bdzie realizowany na terenie 5 wojewdztw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, witokrzyskiego i warmisko-mazurskiego. W ramach programu, wsparcie zostanie udzielone na projekt dotyczcy przygotowania studium uwarunkowa atrakcyjnoci turystycznej Polski Wschodniej oraz promocji Polski Wschodniej jako miejsca atrakcyjnego wypoczynku, na kompleksowy projekt majcy na celu stworzenie podstawowej infrastruktury zwizanej z obsug ruchu rowerowego obejmujcy swoim zasigiem 5 wojewdztw Polski Wschodniej, wsparcie budowy i modernizacji infrastruktury konferencyjno-wystawienniczo-targowej.

Wsparcie projektw, ktre mog w sposb poredni przyczyni si do rozwoju turystyki przewiduje rwnie Program Operacyjny Infrastruktura i rodowisko. Realizowane bd projekty dotyczce m.in. rewitalizacji, rewaloryzacji, konserwacji, renowacji, zachowania, modernizacji, adaptacji na cele kulturalne zabytkowych obiektw i zespow obiektw wraz z ich otoczeniem.

Pomoc w zakresie rozwoju turystyki przewidziana jest rwnie w Programie Operacyjnym Rozwj Obszarw Wiejskich oraz w ramach Europejskich Programw Wsppracy Terytorialnej a dla rozwoju zasobw ludzkich stworzony zosta horyzontalny Program Operacyjny Kapita Ludzki, gdzie na zasadach oglnych brana turystyczna bdzie moga rwnie uzyska wsparcie.

IX.PREZYDENCJA POLSKI W RADZIE UE W OBSZARZE TURYSTYKIWanym wydarzeniem bdzie sprawowanie przez Polsk Prezydencji w Radzie Unii Europejskiej w drugiej poowie 2011 roku oraz zwizana z ni organizacja kolejnego Europejskiego Forum Turystyki. Dobre przygotowanie i realizacja Forum mog przyczyni si do poprawy wizerunku Polski jako atrakcyjnej destynacji turystycznej.

Prezydencja Polski w Radzie UE to olbrzymie wyzwanie dla administracji. Koordynacj tego niezwykle powanego przedsiwzicia zaj si ju na pocztku br. Urzd Komitetu Integracji Europejskiej. Komitet Europejski Rady Ministrw przyj harmonogram przygotowa do Prezydencji, a obecnie sukcesywnie zatwierdza raport zpostpw w realizacji tego harmonogramu.

Harmonogram zada do realizacji w zwizku z przygotowaniami do objcia przez Polsk Prezydencji w Radzie UE w 2011 r. wyznacza kolejne etapy przygotowa i ich terminy, przed upywem ktrych resorty zobowizane s do przekazania informacji na temat realizacji zada, przewidzianych w harmonogramie.

W Ministerstwie Sportu i Turystyki powoano zarzdzeniem nr 25 Ministra Sportu i Turystyki z dnia 12 sierpnia 2008 r. Zesp do spraw Prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej w obszarze waciwoci Ministra Sportu i Turystyki. Zadaniem Zespou jest waciwe przygotowanie Ministerstwa Sportu i Turystyki do Prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej. Zadanie to Zesp bdzie realizowa w szczeglnoci poprzez: opracowanie priorytetw Prezydencji w obszarze waciwoci Ministra Sportu i Turystyki; przygotowanie programu dziaa zwizanych z Prezydencj Polski w Radzie Unii Europejskiej w obszarze waciwoci Ministra Sportu i Turystyki; biece informowanie Ministra Sportu i Turystyki ostanie przygotowa do Prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej; opracowanie propozycji aktywnego udziau Ministra Sportu i Turystyki w procesie przygotowa doPrezydencji. Przewodniczcym Zespou, jest Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu iTurystyki, odpowiedzialny za sprawy europejskie, za Wiceprzewodniczcymi Dyrektorzy Departamentu Wsppracy Midzynarodowej oraz Departamentu Turystyki. Czonkostwo wzespole przysuguje Dyrektorom pozostaych Departamentw i Biur oraz przedstawicielom innych jednostek organizacyjnych w Ministerstwie Sportu i Turystyki. W pracach Zespou bd mogy bra udzia take osoby nie bdce czonkami Zespou, posiadajce specjalistyczn wiedz w zakresie spraw, bdcych przedmiotem prac Zespou, zaproszone przez Przewodniczcego.

X.DIALOG I PARTNERSTWO PODMIOTW ZWIZANYCH Z TURYSTYKTurystyka to dziaalno angaujca szeroki wachlarz rnych podmiotw oraz szeroki zakres rodkw polityki na rnych szczeblach. Maj one bezporedni i poredni wpyw na rozwj turystyki i vice versa. Dialog wrd partnerw spoecznych brany, stron zainteresowanych oraz wadz publicznych jest niezbdny dla celu promowania harmonijnego i zrwnowaonego rozwoju turystyki.

Dialog wrd partnerw spoecznych brany, stron zainteresowanych oraz wadz publicznych jest niezbdny dla celu promowania harmonijnego i zrwnowaonego rozwoju turystyki. Partnerstwa winny stanowi centralny komponent dziaa na wszystkich szczeblach (europejskim, krajowym, regionalnym i lokalnym, a take publicznym i prywatnym). Komisja Europejska w sprawach turystyki cile wsppracuje z pozostaymi dyrekcjami generalnymi, oraz organizacjami midzynarodowymi, a w szczeglnoci z Komitetem Turystyki OECD (http://www.oecd.org), UNWTO (http://www.unwto.org), a take organizacjami branowymi takimi jak WTTC (http://www.wttc.org), Europejska Komisja Turystyki (http://www.etc-corporate.org).Opracowanie: Hanna Zawistowska Radca Ministra, Departament Turystyki przy wspudziale Elbiety Raciniewskiej Radcy Ministra i Eweliny Macierzyskiej Szwaja Specjalisty.

Tradycyjni dostawcy usug transportowych i turystycznych (hotele, restauracje, kawiarnie, biura podry, wypoyczalnie samochodw, linie lotnicze etc.), ktrzy dostarczaj towarw i usug bezporednio dla podrnych.

Zob. Dziaania na rzecz penego udziau modych ludzi w edukacji, zatrudnieniu i spoeczestwie COM(2007) 498 wersja ostateczna z dnia 5.9.2007 r.

wiatowa Rada Turystyki i Podry (World Travel and Tourism Council WTTC), Regionalne sprawozdanie TSA Unia Europejska 2007.

Patrz: http://europa.eu.int/comm/regional_policy/index_en.htm

COM(2005) 121 wersja ostateczna z 6.4.2005.

Patrz: http://europa.eu.int/comm/research/descartes/index_en.htm

COM (2005) 97 z 16.3.2005.

Przykadem przyjtego ju prawa jest dyrektywa 2005/36/WE, ktra konsoliduje i modernizuje zasady obecnie regulujce uznawanie kwalifikacji zawodowych, uatwiajc wiadczenie usug przez osoby wykonujce zawody zwizane z sektorem turystycznym.

Patrz: http://europa.eu.int/comm/enterprise/services/tourism/policy-areas/measures.htm oraz inne inicjatywy takie jak wniosek dotyczcy dyrektywy w sprawie usug na rynku wewntrznym.

PE353.597/v03-00

19