VERGILIUS AENEIS 6.535-581

8/6/2019 VERGILIUS AENEIS 6.535-581

http://slidepdf.com/reader/full/vergilius-aeneis-6535-581 1/22

De Tartarus

Afvaart van

Aeneas



535 Hac vice sermonum roseis Aurora quadrigis

iam medium aetherio cursu traiecerat axem;

In deze afwisseling van gesprekken had Aurora met haar rozerode vierspan al het midden van de hemel op haar

hemelse koers gepasseerd;

535 Aurora - Godin van Dageraad. Rijdtnet als Helios met een vierspan door

hemel. Hier kennelijk ook synoniem voor

de dag: (536) medium « axem ± de dag

is al half voorbij.

Deze manier om het tijdstip van de dag te

beschrijven is kenmerkend voor het

epos.

534 traiecerat ± pqpf; benadrukt de

snelheid: het wordt heel snel dag.



537 et fors omne datum traherent per talia tempus,

sed comes admonuit breviterque affata Sibylla est:

en misschien zouden ze de hele tijd die hen was gegeven met dergelijke dingen (woorden) doorbrengen, mar de metgezellin

spoorde hem aan en kort heeft de Sibylle gesproken:

537 traherent ± nl. Aeneas en de gestorven Trojaanse helden,waaronder Deiphobus. Irrealis: ze hebben niet heel veel tijd. Aeneas

moet voor het einde van de dag weer terug zijn (zie r. 539)

omne ± onz. van omnis; congr met tempus; datum ± idem

538 comes ± wie wordt bedoeld?

de Sibylle



539 µNox ruit, Aenea; nos flendo ducimus horas.

Hic locus est, partes ubi se via findit in ambas:

µDe nacht valt, Aeneeas; wij rekken door te wenen de uren.

Dit is de plek, waar de weg zich splitst in twee richtingen.

539 nox ruit ± beetje overdreven; het was pas halverwege de dagflendo ± welke vorm?

gerundium; abl

540 partes .. ambas ± hyperbaton



541 dextera quae Ditis magni sub moenia tendit,

hac iter Elysium nobis; at laeva malorum

543 exercet poenas et ad impia Tartara mittit.¶

De rechter (weg), die tot onder de muren (het paleis) van de

grote Dis gaat, hierlangs is de weg naar het Elysium voor ons;

maar de linker voert de straffen van de misdadigers uit en leidt

naar de goddeloze Tartarus.

541 dextera ± vul aan: viamoenia ± metonymia pars pro toto

(muren ipv stad)

542 Elysium ± acc. van richting

laeva (via) ± links in oudheid=ongunstig

malorum ± gesubst. bnw.

(slechten misdadigers)

542-3 laeva .. exercet poenas ± personificatie; alsof de weg de straf uitvoert. Maar de mensen die op deze weg lopen, zijn op weg naar hun straf.

543 impia ± de plaats krijgt de eigenschap van degenen die er komen

wonen (metafoor )



544 Deiphobus contra: µNe saevi, magna sacerdos;

discedam, explebo numerum reddarque tenebris.

Deiphobus (zei) daarop: µWees niet boos, grote priesteres; ik zal (laat ik) weggaan, ik zal (laat ik) het aantal volmaken en ik

zal terugkeren aan de duisternis.

545 numerum ± nl. van de schimmen in de onderwerelddiscedam, raddar: indic fut of coni praes (adhortativus)



546 I decus, i, nostrum; melioribus utere fatis.¶

Tantum effatus, et in verbo vestigia torsit.

Ga, trots van ons, ga; gebruik (heb) een beter lot.¶ Slechts [dit] sprak hij, en tijdens z¶n woorden draaide hij zich

om.

546 i (2x) ± imper van iredecus ± metonymia - abstractum pro concreto: trots ipv de persoon

waarop men trots is (Aeneas).

decus .. nostrum - hyperbaton

utere ± imper van deponens uti

melioribus fatis ± nl. een beter lot dan dat van Deïphobus zelf of vanTroje

547 effatus ± ppp van effari; vul aan: est

verbo ± collectief enkelvoud



548 Respicit Aeneas subito et sub rupe sinistra

moenia lata videt triplici circumdata muro,

Om kijkt Aeneas plotseling en onderaan de rots links ziet hij

een enorm bouwwerk, omgeven met een drievoudige muur.

548 respicit, videt ± verklaar de tijdpraes historicum



550 quae rapidus flammis ambit torrentibus amnis,

Tartareus Phlegethon, torquetque sonantia saxa.

(een gebouw) dat een snelle stroom met gloeiendevlammen omringt, de Tartarische Phlegeton, en rolt

weerklinkende rotsen voort.

550 quae ± onz mv, acc (lijd vw bij ambit);betr vnw; verwijst terug naar moenia

amb-it ± van amb-ire

551 Tartareus ± possessief adiectivum ipv

genitivus



552 Porta adversa ingens solidoque adamante columnae,

vis ut nulla virum, non ipsi exscindere bello

554 caelicolae valeant;

Een enorme poort [is] ertegenover en van hard staal zuilen,

zodat geen enkel geweld van mannen, zelfs niet de

hemelingen zelf ze met oorlog kunnen verwoesten;

552 chiasme: Porta adversa ingens ` solidoque adamante columnaeznw bijv bep bijv bep znw

552 solido adamante ± abl. qualitatis (van eigenschap) bij columnae

553-4 climax: virum ipsi caelicolae



stat ferrea turris ad auras,

555 Tisiphoneque sedens palla succincta cruenta

vestibulum exsomnis servat noctesque diesque.

er staat een ijzeren toren tot aan de hemel, Tisiphone,

zittend met een bebloede mantel omgeven, bewaakt

slapeloos de voorhal dag en nacht.

555 Tisiphone ± één van de drie Furiën (lett.Stem vd Wraak)

palla succincta cruenta ± welke naamvallen?

_ ` _ _ ` _ v v̀ _ _

palla succincta cruenta

dus: palla cruenta: abl ev Vsuccincta : nom ev V



557 Hinc exaudiri gemitus et saeva sonare

verbera, tum stridor ferri tractaeque catenae.

H iervandaan wordt gejammer gehoord en klinken woestezweepslagen, dan weer rinkelen van ijzer en voortgetrokken

ketenen.

557-8 hinc ± nl. vanachter de poort en torengemitus, verbera etc.± nl. uit de Tartarus



Constitit Aeneas strepitumque exterritus hausit.

560 µQuae scelerum facies? O virgo, effare; quibusve

urgentur poenis? Quis tantus plangor ad auras?¶

Aeneas bleef staan en geschrokken nam hij het lawaai in zich

op. µWat [is] de soort van misdaden? O maagd, zeg op; door

wat voor straf worden zij bestookt? Welk zo grote weeklagen

tot aan de hemel?

560-1 Verschillende retorische vragen;onderstrepen zijn schrik

(exterritus); ook anafoor

(polyptoton) van (vormen van) quis.

560 effare ±imper van effari

561 poenis ± Aeneas doelt op de

catenae (558)



562 Tum vates sic orsa loqui: µDux inclute Teucrum,

nulli fas casto sceleratum insistere limen;

Toen is de zieneres zo begonnen te spreken: µBeroemdeleider der Trojanen, aan niemand is het geoorloofd als hij

rein is de misdadige drempel te betreden.

562 inclute ± voc. v. inclutusTeucrum = Teucrorum (gen mv)

563 sceleratum limen ± zie 543: metafoor

casto sceleratum ± opvallend naast elkaar:

iuxtapositie



sed me cum lucis Hecate praefecit Avernis,

565 ipsa deum poenas docuit perque omnia duxit.

maar toen H ecate mij aan het hoofd stelde van de Avernische wouden, heeft zij me zelf de straffen van de

goden geleerd en me langs alles gevoerd.

564 Hecate ± godin van nacht, onderwereld entovenarij

564 welke tegenstelling maakt µsed¶?

geen rein persoon mag binnen

MAAR

de Sibylle wel565 deum = deorum



566 Cnosius haec Rhadamanthus habet durissima regna

castigatque auditque dolos subigitque fateri

R hadamanthus van Knossos heeft dit zeer harde rijk en hij

berispt en luistert naar de listen en dwingt om te bekennen,

566 Rhadamathys ± één van de 3 rechters in de Onderwereld: Minos,Rhadamanthys en Aiakos.

Hij zit kennelijk voor de poort vd Tartarus.

567 Welke stijlfiguur?

polysyndeton (3x ±que)



568 quae quis apud superos furto laetatus inani

distulit in seram commissa piacula mortem.

welke wandaden, [die] in de bovenwereld begaan [zijn],iemand, over z¶n ijdele list verheugd, heeft uitgesteld tot een

latere dood.

568 quae ± congr. met (569) piaculafurto inani ± ijdele list; µijdel¶, omdat de

misdaad tijdens het leven vd persoon

niet ontdekt werd, maar later wel

bestraft in de onderwereld; dus hij komt

er uiteindelijk niet mee weg, wordt toch

bestraft, nl (569) in seram mortem:



570 Continuo sontes ultrix accincta flagello

Tisiphone quatit insultans, torvosque sinistra

572 intentans angues vocat agmina saeva sororum.

Onmiddellijk slaat Tisiphone de schuldigen als wreekster,

omgord met een zweep, terwijl ze op hen springt, en met haar

linkerhand dreigende slangen uitstrekkend roept ze haar wrede

groep van zusters.

570 continuo ± nl. meteen na hetoordeel van Rhadamanthys dat

iemand de Tartarus in moet.

572 agmina .. sororem ± nl de

andere Furiën



573 Tum demum horrisono stridentes cardine sacrae

panduntur portae. Cernis custodia qualis

575 vestibulo sedeat, facies quae limina servet?

Dan pas worden, knarsend met vreselijk klinkende deurpen,

de heilige poorten geopend. Zie je de bewaking, wat voor er

een in de voorhal zit, welke gestalte de drempels bewaakt?

574 cernis : de µ jij¶ is Aeneas. Hij kan niet de Tartarus in, maar kan nueven door de deur kijken.

custodia ± nl. Tisiphone

575 sedest, servet ± coni praes van sedere, servare (afh. vraag)

575-6 .. servet? Quinquaginta ..: adversatief asyndeton - geen

voegwoord, maar er is een tegenstelling.Welke?

Tussen wat Aeneas kan zien (tot deze

regel) en wat hij niet kan zien (maar de

Sibylle wel ooit heeft gezien, dus

kan vertellen)



576 Quinquaginta atris immanis hiatibus Hydra

saevior intus habet sedem.

M et haar 50 donkere muilen nog grimmiger heeft een

enorme H ydra binnen haar plek.

-



Tum Tartarus ipse

578 bis patet in praeceps tantum tenditque sub umbras

quantus ad aetherium caeli suspectus Olympum.

Dan strekt de Tartarus zelf zich uit, tweemaal zover in de

diepte en de schaduwen als naar de blik op de hemel naar

de hemelse Olympus.

579 caeli ± gen. obiectivus bij suspectus

577-9 Wat wordt hier gezegd over de Tartarus?

Dat hij zo groot is als de afstand van de aarde tot de (top van

de) Olympus (heel groot dus)



580 Hic genus antiquum Terrae, Titania pubes,

fulmine deiecti fundo volvuntur in imo.

H ier rolt het oude geslacht van Terra, het volk der Titanen, door de bliksem neergeslagen helemaal op de

bodem.

580 Hic ± nl. in de Tartarus

Terra = Gaia (oergodin); in het begin van de schepping ontstonden

uit haar de eerste (monster )wezens: Titanen, Cyclopen en

Hecatoncheiren (=100-armnigen)

581 fulmine ± nl. van Zeus, die de Titanen

verbande naar de Tartarus

Documents

VERGILIUS AENEIS 6.535-581