Upload
lengan190888
View
320
Download
1
Embed Size (px)
Citation preview
Bµi 4
Lý ThuyÕt Ng êi S¶n XuÊtLý ThuyÕt Ng êi S¶n XuÊt
Néi dung
Ng¾n h¹n vµ dµi h¹n
Mèi quan hÖ gi÷a ®Çu vµo vµ ®Çu ra
Quy luËt lîi suÊt gi¶m dÇn
C¸c chi phÝ ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp
Néi dung
Mèi quan hÖ gi÷a lîi suÊt gi¶m dÇn vµ c¸c ® êng chi phÝ
C¸c ® êng chi phÝ dµi h¹n
T¹i sao ® êng chi phÝ b×nh qu©n dµi h¹n cã d¹ng ch÷ U
Quy m« hiÖu qu¶ tèi thiÓu
Ng¾n h¹n
– Lµ thêi gian trong ®ã cã Ýt nhÊt mét yÕu tè ®Çu vµo kh«ng thay ®æi (vÝ dô: quy m« nhµ m¸y)
– Quy m« nhµ m¸y• Lµ diÖn tÝch thùc tÕ ® îc sö dông ®Ó
s¶n xuÊt ra s¶n phÈm
Ng¾n h¹n vµ dµi h¹n
Dµi h¹n
– Lµ kho¶ng thêi gian trong ®ã tÊt c¶ c¸c yÕu tè ®Çu vµo ®Òu thay ®æi
Ng¾n h¹n vµ dµi h¹n
Ng¾n h¹n vµ dµi h¹n
Ng¾n h¹n vµ dµi h¹n lµ kho¶ng thêi gian ng êi qu¶n lý ¸p dông cho c¸c quyÕt ®Þnh mang tÝnh kÕ ho¹ch. C¸c h·ng lu«n ho¹t ®éng trong ng¾n h¹n vµ c¸c quyÕt ®Þnh chØ cã thÓ thùc hiÖn trong hiÖn t¹i.
Tuy nhiªn, mét sè quyÕt ®Þnh ®ã dÉn ®Õn viÖc ph©n bæ nguån lùc trong dµi h¹n.
Mèi quan hÖ gi÷a s¶n l îng vµ c¸c yÕu tè ®Çu vµo
Q = s¶n l îng theo thêi gianK = vènL = lao ®éng
Q = ƒ(K,L)
HoÆc
S¶n l îng theo thêi gian = hµm sè cña vèn vµ lao ®éng
S¶n xuÊt
– Lµ bÊt cø ho¹t ®éng nµo biÕn ®æi ®Çu vµo lµ nguån lùc tµi nguyªn thµnh ®Çu ra lµ hµng ho¸ dÞch vô.
Mèi quan hÖ gi÷a ®Çu vµo vµ ®Çu ra
Hµm s¶n xuÊt
– ThÓ hiÖn mèi quan hÖ gi÷a ®Çu vµo vµ ®Çu ra.
– Mèi quan hÖ kü thuËt chø kh«ng ph¶i mèi quan hÖ kinh tÕ.
– ThÓ hiÖn mèi quan hÖ gi÷a c¸c yÕu tè ®Çu vµo tµi nguyªn vµ s¶n l îng ®Çu ra tèi ®a lµ hµng ho¸, dÞch vô.
Mèi quan hÖ gi÷a ®Çu vµo vµ ®Çu ra
S¶n xuÊt víi 1 ®Çu vµo thay ®æi
Vèn (K) cè ®Þnh
Lao ®éng (L) thay ®æi
S¶n xuÊt víi 1 ®Çu vµo thay ®æi
S¶n phÈm b×nh qu©n cña lao ®éng (APL)
Lµ sè ®Çu ra tÝnh trªn mçi ®¬n vÞ yÕu tè ®Çu
vµo lµ lao ®éngL
QAPL
Quy luËt lîi suÊt gi¶m dÇn (quy luËt n¨ng suÊt cËn biªn gi¶m dÇn)
– N¨ng suÊt cËn biªn cña bÊt cø yÕu tè ®Çu vµo nµo còng sÏ gi¶m xuèng t¹i thêi ®iÓm khi ngµy cµng nhiÒu yÕu tè ®Çu vµo ®ã ® îc sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®· cã
Lîi suÊt gi¶m dÇn
S¶n phÈm hiÖn vËt cËn biªn (MP)
– Lµ sè ®Çu ra t¨ng thªm khi t¨ng thªm mét ®¬n vÞ yÕu tè ®Çu vµo biÕn ®æi.
Mèi quan hÖ gi÷a ®Çu vµo vµ ®Çu ra
L
QMPL
K
QMPK
HoÆc
S¶n phÈm hiÖn vËt cËn biªn
– Lµ sè ®Çu ra t¨ng thªm do t¨ng thªm mét ®¬n vÞ yÕu tè ®Çu vµo biÕn ®æi trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt.
– Lµ sù thay ®æi trong tæng s¶n l îng khi yÕu tè ®Çu vµo biÕn ®æi t¨ng thªm mét ®¬n vÞ, c¸c yÕu tè kh¸c kh«ng thay ®æi.
– §©y ® îc gäi lµ s¶n phÈm cËn biªn hoÆc n¨ng suÊt cËn biªn cña yÕu tè ®Çu vµon¨ng suÊt cËn biªn cña yÕu tè ®Çu vµo.
Mèi quan hÖ gi÷a ®Çu vµo vµ ®Çu ra
Lîi suÊt gi¶m dÇn, hµm s¶n xuÊt vµ s¶n phÈn cËn biªn: Gi¶ thiÕt
H×nh 4-1 (a)
Lao ®éng (L)
S¶n l îng (Q) APL MPL
Lîi suÊt gi¶m dÇn, hµm s¶n xuÊt vµ s¶n phÈn cËn biªn: Gi¶ thiÕt
H×nh 4-1 (b)
Lao ®éng (theo thêi gian)
Tæ
ng
s¶
n p
hÈ
m(t
heo t
hêi g
ian
)
Lîi suÊt gi¶m dÇn, hµm s¶n xuÊt vµ s¶n phÈn cËn biªn: Gi¶ thiÕt
H×nh 4-1 (c)
Lao ®éng (theo thêi gian)
S¶
n p
hÈ
m c
Ën
biª
n(t
heo t
hêi g
ian
)
Mèi quan hÖ gi÷a Q, APL vµ MPL
Q ®¹t cùc ®¹i khi MPL = 0
MPL = APL th× APL ®¹t cùc ®¹i
0).(.)(
0max2
,,,
L
LQLQ
L
Qkhi
L
QAP LL
LL
LLL APMPL
QLMP
L
0.1
S¶n xuÊt víi 2 ®Çu vµo thay ®æi
§ êng ®ång l îng: ThÓ hiÖn sù kÕt
hîp gi÷a 2 yÕu tè ®Çu vµo lµ vèn
(K) vµ lao ®éng (L) ®Ó s¶n xuÊt
ra cïng mét møc s¶n l îng
Tû lÖ thay thÕ kü thuËt cËn biªn (MRTS)
L
K
Q = 20
- §é dèc = tû lÖ thay thÕ kü thuËt cËn biªn (MRTS)
§é dèc cña ® êng ®ång l îng cho biÕt tû lÖ thay thÕ gi÷a K vµ L
LA
KA
KB
LB
A
B
MRTS > 0 vµ gi¶m dÇn khi t¨ng thªm lao ®éng
BiÓu ®å ® êng ®ång l îng
Mçi ® êng ®ång l îng thÓ hiÖn møc s¶n l îng kh¸c nhau
L
K
Q = 30
Q = 20
Tû lÖ thay thÕ kü thuËt cËn biªn (MRTS)
Tû lÖ thay thÕ kü thuËt cËn biªn (MRTS) thÓ hiÖn tû lÖ lao ®éng cã thÓ thay thÕ cho vèn khi s¶n l îng ® îc gi÷ nguyªn däc theo ® êng ®ång l îng
0
) cho ( qqdL
dKKLMRTS
MRTS vµ n¨ng suÊt cËn biªn
LÊy ®¹o hµm hµm s¶n xuÊt, ta cã:
dKMPdLMPdKK
fdL
L
fdQ KL
Däc theo ® êng ®ång l îng dq = 0, do ®ã dKMPdLMP KL
K
L
QQ MP
MP
dL
dKKLMRTS
0
) cho (
Lùa chän ®Çu vµo tèi thiÓu ho¸ chi phÝ
TC1
TC2
TC3
q0
Chi phÝ tèi thiÓu ®Ó s¶n xuÊt ra Q0 lµ TC2
L
K X¶y ra t¹i ®iÓm tiÕp xóc gi÷a ® êng ®ång l îng vµ ®ång phÝ
K*
L*
Lùa chän tèi u lµ L*, K*
Lùa chän ®Çu vµo tèi thiÓu ho¸ chi phÝ
§é dèc cña hai ® êng b»ng nhau, ta cã:
) cho ( /
/KLMRTS
Kf
Lf
r
w
H·ng tèi thiÓu ho¸ chi phÝ ph¶i ®¶m b¶o ®iÒu kiÖn MRTS = w/r
C¸c kh¸i niÖm vÒ chi phÝ
Chi phÝ tµi nguyªn: lµ toµn bé tµi nguyªn dïng ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm
Chi phÝ ch×m: Lµ nh÷ng chi phÝ ®· bá ra nh ng kh«ng thu håi ® îc
C¸c kh¸i niÖm vÒ chi phÝ
Mét vÊn ®Ò quan träng lµ ph©n biÖt chi phÝ kÕ to¸n vµ chi phÝ kinh tÕ
– D íi gi¸c ®é kÕ to¸n, chi phÝ kÕ to¸n lµ nh÷ng chi phÝ thùc tÕ bá ra (mua thiÕt bÞ, khÊu hao, thuª nhµ x ëng…)
– C¸c nhµ kinh tÕ m« t¶ nhiÒu h¬n vÒ chi phÝ c¬ héi
TCKinh tÕ = TCKÕ to¸n + OC
Tæng chi phÝ (TC): Lµ gi¸ thÞ tr êng cña toµn bé tµi nguyªn dïng ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm.
Chi phÝ cè ®Þnh (FC): Lµ chi phÝ kh«ng thay ®æi khi s¶n l îng thay ®æi.
Chi phÝ biÕn ®æi (VC): Lµ nh÷ng chi phÝ thay ®æi theo møc thay ®æi cña s¶n xuÊt.
C¸c chi phÝ ng¾n h¹n
TC = FC + VC
VÝ dô vÒ chi phÝ s¶n xuÊt
H×nh 4-2 (a)
VÝ dô vÒ chi phÝ s¶n xuÊt
H×nh 5-2 (b)
Tæng chi phÝ
Chi phÝ biÕn ®æi
11109876543210
10
20
(b)
60
50
40
30
S¶n l îng
Chi phÝ
Chi phÝ cè ®Þnh
Tæng chi phÝ b×nh qu©n (ATC)
C¸c chi phÝ ng¾n h¹n
ATC = TCQ
Chi phÝ biÕn ®æi b×nh qu©n (AVC)
C¸c chi phÝ ng¾n h¹n
AVC = VCQ
Chi phÝ cè ®Þnh b×nh qu©n (AFC)
C¸c chi phÝ ng¾n h¹n
AFC = FCQ
Chi phÝ cËn biªn (MC)
– Lµ chi phÝ t¨ng thªm khi s¶n xuÊt thªm mét ®¬n vÞ s¶n phÈm
C¸c chi phÝ ng¾n h¹n
MC = TC Q
VC Q
=
B¹n nghÜ thÕ nµo?
– B¹n dù ®o¸n mèi quan hÖ gi÷a hµm s¶n xuÊt víi AVC, ATC, vµ MC nh thÕ nµo?
C¸c chi phÝ ng¾n h¹n
Tr¶ lêi
– NÕu s¶n phÈm cËn biªn t¨ng th× chi phÝ cËn biªn sÏ gi¶m vµ khi s¶n phÈm cËn biªn b¾t ®Çu gi¶m (sau khi ®¹t ®Õn ®iÓm lîi suÊt gi¶m dÇn chi phèi) th× chi phÝ cËn biªn sÏ t¨ng.
C¸c chi phÝ ng¾n h¹n
LMP
w
Q
Lw
Q
VCMC
.
C¸c ® êng chi phÝ
MC
ATC
AVC
C
QAFC
ATCmin
AVCmin
Mèi quan hÖ gi÷a c¸c chi phÝ b×nh qu©n vµ chi phÝ cËn
biªn
Khi chi phÝ cËn biªn nhá h¬n chi phÝ biÕn ®æi b×nh qu©n th× chi phÝ biÕn ®æi b×nh qu©n sÏ gi¶m.
Khi chi phÝ cËn biªn lín h¬n chi phÝ biÕn ®æi b×nh qu©n th× chi phÝ biÕn ®æi b×nh qu©n sÏ t¨ng.
Mèi quan hÖ gi÷a c¸c chi phÝ b×nh qu©n vµ chi phÝ cËn
biªn
§iÒu nµy lu«n ®óng do h íng thay ®æi trong tæng chi phÝ b×nh qu©n sÏ ® îc x¸c ®Þnh th«ng qua chi phÝ cËn biªn lín h¬n chi phÝ b×nh qu©n.
C¸c ® êng chi phÝ ng¾n h¹n cña doanh nghiÖp ph¶n ¸nh quy luËt n¨ng suÊt cËn biªn gi¶m dÇn.
Khi gi¸ ®Çu vµo biÕn ®æi cè ®Þnh, chi phÝ cËn biªn gi¶m khi s¶n phÈm cËn biªn cña ®Çu vµo biÕn ®æi t¨ng.
Mèi quan hÖ gi÷a lîi suÊt cËn biªn gi¶m dÇn vµ c¸c ® êng chi
phÝ
Mèi quan hÖ gi÷a lîi suÊt cËn biªn gi¶m dÇn vµ c¸c ® êng chi
phÝ
T¹i ®iÓm quy luËt n¨ng suÊt cËn biªn b¾t ®Çu gi¶m, chi phÝ cËn biªn b¾t ®Çu t¨ng khi s¶n phÈm cËn biªn b¾t ®Çu gi¶m.
Nh¾c l¹i:
LMP
w
LQ
w
Q
Lw
Q
VCMC
.
Mèi quan hÖ gi÷a lîi suÊt cËn biªn gi¶m dÇn vµ c¸c ® êng chi
phÝ
NÕu tiÒn c«ng kh«ng thay ®æi, khi ®ã chi phÝ cËn biªn sÏ gi¶m khi s¶n phÈm hiÖn vËt cËn biªn t¨ng.
Chi phÝ dµi h¹n
Q
TC
STC (K0)
STC (K1)
STC (K2)
Tæng chi phÝ dµi h¹n(LTC) ® îc x¸c ®Þnhth«ng qua sù thay®æi vèn (K)
q0 q1 q2
TC
Quy m« nhµ m¸y vµ ® êng chi phÝ b×nh qu©n dµi h¹n
(b)
S¶n l îngQ 2Q1
C3
C1
C4
C2
(a)
S¶n l îng
SAC2
1SAC
SAC3
LAC
1SAC
2SAC
3SAC
4SAC5SAC
6SAC
SAC7
SAC8
Chi phÝ b
×nh q
u©
n
Chi phÝ b
×nh q
u©
n
Lîi nhuËn vµ quyÕt ®Þnh cung cÊp
Lîi nhuËn: Lµ phÇn chªnh lÖch gi÷a tæng doanh thu vµ tæng chi phÝ.
= TR – TC
= (P – ATC).Q
Ph©n biÖt lîi nhuËn kinh tÕ vµ lîi nhuËn kÕ to¸n
Nguyªn t¾c tèi ®a ho¸ lîi nhuËn
§Ó x¸c ®Þnh møc s¶n l îng tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cÇn so s¸nh gi÷a doanh thu cËn biªn (MR) vµ chi phÝ cËn biªn (MC)
MCMRdQ
dTC
dQ
dTR
dQ
d
TCTR QQQ
Q
)()()(
)( max
Nguyªn t¾c tèi ®a ho¸ lîi nhuËn
NÕu MR > MC th× viÖc t¨ng s¶n l îng sÏ lµm t¨ng lîi nhuËn cho h·ng.
NÕu MR < MC th× viÖc gi¶m s¶n l îng sÏ lµm t¨ng lîi nhuËn cho h·ng.
Khi MR = MC sÏ x¸c ®Þnh møc s¶n l îng tèi u cho h·ng (Q*) ®Ó h·ng tèi ®a ho¸ lîi nhuËn.