บทที่ 5 สรุปผล...

227

บทท 5

สรปผล อภปรายผลและขอเสนอแนะ

การวจยเรอง แนวทางสงเสรมการพฒนาสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษ

ทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน มความมงหมายของ

การวจย ประกอบดวย 1) เพอศกษาสภาพปจจบนของสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษ

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน 2) เพอศกษาสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษ

ทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน และ 3) เพอศกษา

แนวทางสงเสรมการพฒนาสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน

วธด าเนนการวจย ผวจยใชประชากรเปนบคลากรทสงกดมหาวทยาลย

เทคโนโลยราชมงคลอสาน โดยแบงออกเปน 2 กลม ไดแก 1) ประชากรกลมผใหบรการ

ประกอบดวย ผบรหารหองสมด บรรณารกษ และนกเอกสารสนเทศ และผปฏบตงาน

เกยวกบหองสมด ของทง 4 วทยาเขต จ านวน 39 คน ใชกลมตวอยางเทากบจ านวน

ประชากร 2) ประชากรกลมผรบบรการ ประกอบดวย นกศกษา อาจารย และเจาหนาท

ของทง 4 วทยาเขต จ านวน 28,616 คน ใชกลมตวอยาง 397 คน

เครองมอทใชในการวจยเปนแบบสอบถามเกยวกบแนวทางสงเสรมการพฒนา

สมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลย

ราชมงคลอสาน แบงออกเปน 3 ตอน คอ ตอนท 1 สอบถามเกยวกบสถานภาพทวไปของ

ผตอบแบบสอบถาม มลกษณะเปนแบบเลอกตอบ (Checklist) ตอนท 2 สอบถามเกยวกบ

สมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลย

ราชมงคลอสาน ประกอบดวย 3 ดาน ไดแก 1) ดานความร (Knowledge) ประกอบดวย

8 หวขอ และ 35 ขอยอย 2) ดานทกษะ (Skills) ประกอบดวย 8 หวขอ และ 54 ขอยอย

และ 3) ดานคณลกษณะสวนบคคล (Attribute) ประกอบดวย 5 หวขอ และ 19 ขอยอย

มลกษณะเปนมาตราสวนแบบประมาณคา (Rating Scale) แบงเปน 5 ระดบ และตอนท

3 สอบถามความคดเหน ขอเสนอแนะเกยวกบแนวทางสงเสรมการพฒนาสมรรถนะทาง

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

228

วชาชพบรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน

มลกษณะเปนค าถามแบบปลายเปด (Open-end Questionnaire) เครองมอผานการทดสอบ

คณภาพความเทยงตรงเชงเนอหา (Content Validity)

การเกบรวบรวมขอมล ผวจยเกบรวบรวมขอมล โดยแจกแบบสอบถามและ

ตดตามแบบสอบถามคนดวยตวเอง นอกจากนมการเกบรวบรวมขอมลโดยการสมภาษณ

กลมตวอยางผใหขอมลส าคญ (Key Informant) โดยใชแบบสมภาษณกงโครงสราง

การวเคราะหขอมล ผวจยวเคราะหขอมลเชงคณภาพจากแบบสมภาษณกง

โครงสราง และขอมลเอกสารเกยวกบสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษในยคดจทล โดยใช

การวเคราะหและสงเคราะหเนอหา วเคราะหขอมลเชงปรมาณจากแบบสอบถาม โดยหา

คารอยละ (Percentage) คาเฉลย (Mean) การแจกแจงความถ (Frequency) คาเบยงเบน

มาตรฐาน (Standard Deviation) และสถตทดสอบท (t-test)

สรปผลการวจย

ผลการวจยสรปตามความมงหมายของการวจยทง 3 ขอ ตามล าดบดงน

1. สภาพปจจบนของสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษ มหาวทยาลย

เทคโนโลยราชมงคลอสาน

สรปดงน

1.1 แนวทางและนโยบายในการบรหารงาน

1.1.1 การวางแผนบรหารงานบคคลของส านกวทยบรการและ

เทคโนโลยสารสนเทศ ไดจดท าแผนกลยทธ ระยะ 4 ป ซงสอดคลองกบยทธศาสตรในการ

พฒนามหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน โดยไดพฒนาบคลากรใหมสมรรถนะพรอม

ทจะพฒนางานใหมประสทธภาพดวยการจดโครงการ/กจกรรม ในสวนของวทยาเขตยง

ไมมการจดท าแผนบรหารงานบคคลในระดบแผนกงาน

1.1.2 การบรหารจดการเกยวกบทรพยากรสารสนเทศ

มการพฒนาคณภาพทรพยากรสารสนเทศตามขนตอน ดวยการคดเลอกทรพยากร

สารสนเทศโดยการจดโครงการ Book Fair ในแตละปงบประมาณ เพอจดหาทรพยากร

การเรยนรทหลากหลายทงในดานรปแบบและเนอหาททนสมย มการจดซอ E-Book

เพมมากขนเพอตอบสนองความตองการของผรบบรการ และใหบรการทรพยากรสารสนเทศ

สงเสรมและสนบสนนใหผรบบรการมการใชทรพยากรสารสนเทศทจดหามาใหอยางคมคา

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

229

1.1.3 การบรหารจดการเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ

มการจดหาเทคโนโลยสารสนเทศมาใชในการจดเกบและคนคนทรพยากรการเรยนร เชน

ระบบหองสมดอตโนมต (OPAC) หองสมดอเลกทรอนกส (e-Library) มการจดหาฐานขอมล

และจดอบรมแนะน าบรการ วธการสบคนใหแกผใชบรการ ในดานระบบเทคโนโลย

สารสนเทศเพอใหการบรการและการปฏบตงาน มการปรบปรงฮารดแวรและซอฟตแวร

ของระบบเครอขายอนเทอรเนตใหสามารถใชงานไดอยางตอเนองและมประสทธภาพ

1.1.4 การบรหารจดการเกยวกบการใหบรการ หองสมดมการ

สนบสนนใหบคลากรไดพฒนาความรเกยวกบการบรการ ดวยการเขารวมการอบรม

สมมนาทงภายในและภายนอกหนวยงาน มการส ารวจความพงพอใจ/คณภาพการบรการ

1.2 สภาพปจจบนของสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษ

1.2.1 มหาวทยาลยมการก าหนดสมรรถนะในภาพรวมเพอประเมน

พฤตกรรมการปฏบตราชการ ไดแก สมรรถนะหลก สมรรถนะเฉพาะตามลกษณะงานท

ปฏบตและสมรรถนะทางการบรหาร ในสวนของบรรณารกษ จะมการก าหนดลกษณะ

ความรบผดชอบงานของแตละต าแหนงตามเอกสารประกอบการบรรยายลกษณะงานและ

คณสมบตเฉพาะต าแหนง (JD/JS : Job Description & Job Specification) นอกจากนยงม

การก าหนด ดชนชวดผลงานหรอความส าเรจของงาน (KPI : Key Performance Indicator)

ของบรรณารกษ

1.2.2 บทบาทและหนาทของบรรณารกษ มหาวทยาลยเทคโนโลย

ราชมงคลอสาน ไดแก คดเลอกและจดหาทรพยากรสารสนเทศ วเคราะหหมวดหม

ลงรายการทรพยากรสารสนเทศในระบบฐานขอมล งานดานเทคนค งานจดชนหนงสอ

งานบรการยม–คน ทรพยากรสารสนเทศ บรการตอบค าถาม งานรบช าระคาปรบ

งานตดตามทวง ส ารวจความพงพอใจ/คณภาพการบรการ ส ารวจสถตการใชทรพยากร

การเรยนร ส ารวจทรพยากรการเรยนรทมอยจรง แนะน าทรพยากรสารสนเทศใหม

ดแล/แนะน าการใชงานฐานขอมลอเลกทรอนกส ปฏบตงานภาคนอกเวลาราชการ

งานประกนคณภาพการศกษา จดท าโครงการ/การอบรม รายงานผลการด าเนนงาน

และปฏบตหนาทอนๆ ตามทไดรบมอบหมาย

1.2.3 ความตองการพฒนาสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษ

มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน ไดแก พฒนาดานทกษะวชาชพบรรณารกษ

สนบสนนดานการศกษาตอในระดบทสงขน พฒนาทกษะดานการวจย พฒนาดานภาษา

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

230

เพอการสอสารงานบรการ พฒนาบคลกภาพ จรรยาบรรณ คณธรรม จรยธรรม

อบรมฐานขอมลทจ าเปนในการบรการแกผรบบรการ อบรมดานหองสมดดจทล ฝกทกษะ

และพฒนาการใชโปรแกรมประยกตอยางช านาญ สงเสรมใหมการอบรม ประชม สมมนา

ศกษาดงาน ทงภายในและภายนอกหนวยงาน และพฒนาศกยภาพของบรรณารกษ

อยางตอเนอง

1.2.4 ปญหาและอปสรรคในการด าเนนงาน ไดแก ปญหาเรองจ านวน

บคลากรมไมเพยงพอตอการใหบรการ มการโยกยายบคลากร ลาออก ไมมต าแหนงมา

ทดแทน และปญหาในเรองของเครองมออปกรณทใหบรการช ารดแลวซอมไดชา ท าใหเกด

ปญหาในการใหบรการ

2. สมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลย

เทคโนโลยราชมงคลอสาน

สรปไดดงน

2.1 ผใหบรการ มความคดเหนเกยวกบสมรรถนะทางวชาชพ

บรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน ในภาพรวม

สมรรถนะทกดาน อยในระดบมาก (x = 4.16) เมอพจารณารายดานพบวา ดานทม

คาเฉลยเรยงล าดบจากมากไปนอย คอ สมรรถนะดานคณลกษณะสวนบคคล (Attribute)

(x =4.21) รองลงมาคอ สมรรถนะดานทกษะ (Skills) (x = 4.15) และสมรรถนะดาน

ความร (Knowledge) (x = 4.14) มรายละเอยดดงน

สมรรถนะดานความร ภาพรวมทกหวขอ และขอยอย อยในระดบมาก

(x = 4.14) เมอพจารณาหวขอสมรรถนะดานความร พบวาหวขอทมคาเฉลยสงสด

3 อนดบแรก คอ ความรเกยวกบการบรการหองสมดและสารสนเทศ (x = 4.29) ความร

พนฐานทางวชาชพบรรณารกษ (x = 4.27) และความรเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ

(x = 4.23) ตามล าดบ

เมอพจารณาหวขอ ความรเกยวกบการบรการหองสมดและ

สารสนเทศ พบวามขอยอยทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอ มความรและเขาใจในการ

บรการหองสมดและสารสนเทศทมประสทธภาพและการเลอกใชบรการใหเหมาะสมกบ

ความตองการของผใช (x = 4.38) มความรและเขาใจเกยวกบเทคนคการบรการเชงรกและ

บทบาทหองสมดในการใหบรการแกผใช เชน บรการหองสมดเคลอนท บรการแจงขาวสาร

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

231

เปนตน (x = 4.33) และมความรและเขาใจเกยวกบหลกการ ทฤษฎ และเทคนคการบรการ

(x = 4.28) ตามล าดบ ความรพนฐานทางวชาชพบรรณารกษ พบวามขอยอยทมคาเฉลย

สงสด 3 อนดบแรก คอ มความรและเขาในในระบบงานหองสมด (x = 4.38) มความร

และเขาใจเกยวกบกฎหมายลขสทธและทรพยสนทางปญญาทเกยวของกบหองสมดและ

สารสนเทศ (x = 4.36) และมความรและเขาใจเกยวกบศาสตรในสาขาบรรณารกษศาสตร

และสารสนเทศศาสตร หองสมดและความร (x = 4.26) ตามล าดบ

ความรเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ พบวามขอยอยทมคาเฉลย

สงสด 3 อนดบแรก คอ มความรและเขาใจเทคโนโลยสารสนเทศส าหรบการจดการ

ทรพยากรสารสนเทศและการด าเนนงานหองสมดและองคกรสารสนเทศ (x = 4.38)

มความรและเขาใจเทคโนโลยสารสนเทศและผลกระทบของเทคโนโลยสารสนเทศตอ

วชาชพ สงคม และประเทศชาตโดยรวม (x = 4.33) และมความรและเขาใจนวตกรรม

เทคโนโลยสารสนเทศทมการพฒนาอยางรวดเรวและการ บรณาการเทคโนโลยสารสนเทศ

มาใชในหองสมดใหเกดการเปลยนแปลงไดอยางเหมาะสม (x = 4.23) ตามล าดบ

สมรรถนะดานทกษะ ภาพรวมทกหวขอ และขอยอย อยในระดบมาก

(x = 4.15) เมอพจารณาหวขอสมรรถนะดานทกษะ พบวาหวขอทมคาเฉลยสงสด

3 อนดบแรก คอ ทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศ (x = 4.36) ทกษะการบรการผใช

(x = 4.23) และทกษะการจดการทรพยากรสารสนเทศ (x = 4.21) ตามล าดบ

เมอพจารณาหวขอ ทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศ พบวา

มขอยอยทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอ สามารถใชสอออนไลนในการปฏบตงานได

เปนอยางด เชน Website, E-Mail, Facebook, Line เปนตน (x = 4.64) สามารถใช

อนเทอรเนตในการท างานและบรการผใช (x = 4.56) และสามารถใชโปรแกรมประยกตใน

การปฏบตงานทงดานการท างานเอกสาร ตาราง การน าเสนอ และฐานขอมลไดอยาง

เหมาะสม (x = 4.44) ตามล าดบ

ทกษะการบรการผใช พบวา มขอยอยทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบ

แรก คอ สามารถใหบรการขาวสาร ความร บรการตอบค าถามและชวยการคนควาแกผใช

บรการ (x = 4.38) สามารถน าความรและประสบการณมาปรบปรงการบรการใหม

ประสทธภาพดขน (x = 4.38) และสามารถใหค าแนะน าและตอบค าถามเกยวกบขอมล

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

232

การใชทรพยากรสารสนเทศในหองสมดแกผใชบรการไดอยางถกตอง เหมาะสมกบกลม

ผใชและตรงตามความตองการ (x = 4.26) ตามล าดบ

ทกษะการจดการทรพยากรสารสนเทศ พบวา มขอยอยทม

คาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอ สามารถประยกตใชเครองมออปกรณททนสมยเพอ

ปรบปรงการจดการทรพยากรสารสนเทศ (x = 4.33) สามารถปรบปรงกระบวนการ

วธการจดหา คดเลอก วเคราะห จ าแนกหมวดหมทรพยากรสารสนเทศประเภทตางๆ

ท ารายการบรรณานกรม ดรรชน สาระสงเขป และบนทกลงฐานขอมลของระบบหองสมด

เพอใหการปฏบตงานดขน (x = 4.23) และสามารถจดหา คดเลอก วเคราะห จ าแนก

หมวดหมทรพยากรสารสนเทศประเภทตางๆ ท ารายการบรรณานกรม ดรรชนและ

สาระสงเขป บนทกลงฐานขอมลของระบบหองสมดเพอเปนแหลงจดเกบและใหบรการ

(x = 4.21) ตามล าดบ

สมรรถนะดานคณลกษณะสวนบคคล ภาพรวมทกหวขอ และขอยอย

อยในระดบมาก (x = 4.21) เมอพจารณาหวขอสมรรถนะคณลกษณะสวนบคคล พบวา

หวขอทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอ จรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพ (x = 4.34)

ความสามารถในการปรบตว (x = 4.31) และการจดการตนเอง (x = 4.23) ตามล าดบ

เมอพจารณาหวขอ จรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพ พบวา

ขอยอยทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอ ท างานโดยยดหลกคณธรรม จรยธรรม และ

จรรยาบรรณวชาชพ (x = 4.41) มแนวทางการท างานทชดเจน มการปรบปรงอยาง

ตอเนองเพอใหงานมมาตรฐานและมคณภาพ (x = 4.33) และมความโปรงใสในการท างาน

เตมใจและยอมรบการตรวจสอบในการปฏบตงาน (x = 4.28) ตามล าดบ

ความสามารถในการปรบตว พบวา มขอยอยทมคาเฉลยสงสด

3 อนดบแรก คอ เปดใจรบรและเรยนรการเปลยนแปลงทเกดขนในสถานการณตางๆ

เขาใจและยอมรบกบความเปลยนแปลงทเกดขนและความ ทาทายใหมๆ (x = 4.41)

สามารถปฏบตงานไดหลากหลายภายใตสถานการณทมการเปลยนแปลงทางเทคโนโลย

สารสนเทศทหลากหลาย (x = 4.41) และมความเตมใจและยอมรบทจะทดลองปฏบตงาน

ในสถานการณทเปลยนแปลง สามารถปรบตวอยางรวดเรวเพอใหสอดคลองกบ

สถานการณทเปลยนแปลงไป (x = 4.26) ตามล าดบ

การจดการตนเอง พบวา มขอยอยทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก

คอ มการประเมนพฤตกรรมหรอการกระท าของตนเอง และสามารถปรบปรงการกระท า

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

233

ของตนเองใหดขนได (x = 4.26) มความรบผดชอบตอการกระท าของตนเอง รจกคณคา

ของตนเองและกลาแสดงออกอยางเหมาะสม (x = 4.26) และสามารถควบคมและรกษา

พฤตกรรมทดจนผอนเอาเปนแบบอยางได (x = 4.18) ตามล าดบ

2.2 ผรบบรการ มความคดเหนเกยวกบสมรรถนะทางวชาชพ

บรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน ในภาพรวม

สมรรถนะ ทกดานอยในระดบ มาก (x = 3.90) เมอพจารณารายดาน พบวา ดานทม

คาเฉลยเรยง ล าดบจากมากไปนอย คอ สมรรถนะดานคณลกษณะสวนบคคล (Attribute)

(x = 3.96) รองลงมาคอ สมรรถนะดานทกษะ (Skills) (x = 3.89) และ สมรรถนะดาน

ความร (Knowledge) (x = 3.88) มรายละเอยดดงน

สมรรถนะดานความร ภาพรวมทกหวขอ และขอยอย อยในระดบมาก

(x = 3.88) เมอพจารณาหวขอสมรรถนะดานความร พบวาหวขอทมคาเฉลยสงสด

3 อนดบแรก คอ ความรเกยวกบทรพยากรสารสนเทศ (x = 3.93) ความรเกยวกบการ

จดการสารสนเทศและความร (x = 3.91) และความรเกยวกบการบรการหองสมดและ

สารสนเทศ (x = 3.90) ตามล าดบ

เมอพจารณาหวขอ ความรเกยวกบทรพยากรสารสนเทศ พบวา

มขอยอยทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอ มความรและเขาใจเกยวกบทรพยากร

สารสนเทศ ประเภท และแหลงทรพยากรสารสนเทศ (x = 3.98) มความรและเขาใจ

เกยวกบการจดการทรพยากรสารสนเทศ ซงประกอบดวยการจดการและพฒนา

การจดเกบและสบคน การบรการและเผยแพร (x = 3.90) และมความรและเขาใจเกยวกบ

การจดการทรพยากรสารสนเทศรปแบบใหมๆ การเลอกวธการทเหมาะสมส าหรบการ

จดการทรพยากรสารสนเทศแตละประเภท และกลมผใชทเปนเปาหมายตางกน (x = 3.90)

ตามล าดบ

ความรเกยวกบการจดการสารสนเทศและความร พบวา มขอยอย

ทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอมความรและเขาใจวธการจดเกบสารสนเทศอยางเปน

ระบบ การสบคนน ากลบมาใช และการน าเสนอสารสนเทศทเหมาะสมกบผใชแตละกลม

(x = 4.00) มความรและเขาใจเกยวกบกระบวนการจดการสารสนเทศและความร

(x = 3.93) และมความรและเขาใจวธการรวบรวมสารสนเทศจากแหลงสารสนเทศท

เกยวของ (x = 3.90) ตามล าดบ

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

234

ความรเกยวกบการบรการหองสมดและสารสนเทศ พบวา

มขอยอย ทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอ มความรและเขาใจการบรการหองสมดและ

สารสนเทศทมประสทธภาพและการเลอกใชบรการใหเหมาะสมกบความตองการผใช

(x = 3.93) มความรและเขาใจการศกษาผใชเพอประเมนประสทธภาพการใหบรการ

น าผลมาพฒนา การบรการใหมคณภาพในทกดาน (x = 3.93) และมความรและเขาใจ

เกยวกบเทคนคการบรการเชงรกและบทบาทหองสมดในการใหบรการแกผใช เชน

บรการหองสมดเคลอนท บรการแจงขาวสาร เปนตน (x = 3.89) ตามล าดบ

สมรรถนะดานทกษะ ภาพรวมทกหวขอ และขอยอย อยในระดบมาก

(x = 3.89) เมอพจารณาหวขอสมรรถนะดานทกษะ พบวา หวขอทมคาเฉลยสงสด

3 อนดบแรก คอ ทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศ (x = 3.94) รองลงมา คอ ทกษะทาง

ภาษาและการสอสาร (x = 3.90) และทกษะการคดวเคราะห (x = 3.90) ตามล าดบ

เมอพจารณาหวขอ ทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศ พบวา

มขอยอยทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอ สามารถใชอนเทอรเนตในการท างานและ

บรการผใช (x = 4.04) สามารถใชสอออนไลนในการปฏบตงานไดเปนอยางด เชน

Website, E-Mail, Facebook, Line เปนตน (x = 4.00) และสามารถใชคอมพวเตอรและ

อปกรณตอพวงในการปฏบตงาน การจดการดานฐานขอมลและเครอขายได โดยสอบถาม

หรอขอค า แนะน าจากผมความรและมประสบการณ (x = 3.97) ตามล าดบ

ทกษะทางภาษาและการสอสาร พบวา มขอยอยทมคาเฉลยสงสด

3 อนดบแรก คอ สามารถใชภาษาไทยเพอการตดตอสอสารไดอยางมประสทธภาพ เชน

การฟงและจบประเดนเนอหาไดถกตอง การใชค าพด การเขยน หรอวธการสอสารไดอยาง

ถกตองและเหมาะสม (x = 4.03) สามารถรบฟงความคดเหนและตอบขอซกถาม อธบาย

รายละเอยดเนอหาทตองการสอสารได (x = 3.94) และสามารถปรบเปลยนวธการสอสาร

หรอประยกตใชเครองมอในการสอสารทเหมาะสมกบเรองทสอสาร (x = 3.93) ตามล าดบ

ทกษะการคดวเคราะห พบวา มขอยอยทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบ

แรก คอ สามารถคดวเคราะหสาเหตของปญหาไดอยางถกตอง (x = 3.95) สามารถ

รวบรวมขอมลรายละเอยดของปญหาไดอยางถกตองครบถวน (x = 3.93) และสามารถ

อธบายถงปญหาและแกไขปญหาทเกดขนไดโดยการสอบถาม ขอค าปรกษาหรอค าแนะน า

จากผทมความรและประสบการณ (x = 3.91) ตามล าดบ

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

235

สมรรถนะดานคณลกษณะสวนบคคล ภาพรวมทกหวขอ และขอยอย

อยในระดบมาก (x = 3.96) เมอพจารณาหวขอสมรรถนะดานคณลกษณะสวนบคคล

พบวา หวขอทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอ ความสามารถในการปรบตว (x = 4.03)

รองลงมาคอ จรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพ (x = 4.02) และ การจดการตนเอง

(x = 4.00) ตามล าดบ

เมอพจารณาหวขอ ความสามารถในการปรบตว พบวา มขอยอย

ทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก คอ มความเตมใจและยอมรบทจะทดลองปฏบตงานใน

สถานการณทเปลยนแปลง สามารถปรบตวอยางรวดเรวเพอใหสอดคลองกบสถานการณ

ทเปลยนแปลงไป (x = 4.07) สามารถคดอยางมเหตผลในการจดการกบความเปลยนแปลง

ทหลากหลาย มความรบผดชอบตอผลการตดสนใจ (x = 4.04) และเปดใจรบรและเรยนร

การเปลยนแปลงทเกดขนในสถานการณตางๆ เขาใจและยอมรบกบความเปลยนแปลงท

เกดขนและความทาทายใหมๆ (x = 4.04) ตามล าดบ

จรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพ พบวา มขอยอยทมคาเฉลย

สงสด 3 อนดบแรก คอ มความโปรงใสในการท างาน เตมใจและยอมรบการตรวจสอบใน

การปฏบตงาน (x = 4.03) มแนวทางการท างานทชดเจน มการปรบปรงอยางตอเนอง

เพอใหงานมมาตรฐานและมคณภาพ (x = 4.02) และท างานโดยยดหลกคณธรรม

จรยธรรม และจรรยาบรรณวชาชพ (x = 4.00) ตามล าดบ

การจดการตนเอง พบวา มขอยอยทมคาเฉลยสงสด 3 อนดบแรก

คอ สามารถควบคมและรกษาพฤตกรรมทดจนผอนเอาเปนแบบอยางได (x = 4.03)

มความรบผดชอบตอการกระท าของตนเอง รจกคณคาของตนเองและกลาแสดงออกอยาง

เหมาะสม (x = 4.02) และมการประเมนพฤตกรรมหรอการกระท าของตนเองและสามารถ

ปรบปรงการกระท าของตนเองใหดขนได (x = 3.96) ตามล าดบ

2.3 การเปรยบเทยบความคดเหนของผใหบรการและผรบบรการทมตอ

สมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลย

ราชมงคลอสาน

2.3.1 การเปรยบเทยบความคดเหนของผใหบรการและผรบบรการท

มตอสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลย

ราชมงคลอสาน ในภาพรวมสมรรถนะทกดาน มความแตกตางกนอยางมนยส าคญทาง

สถตทระดบ 0.05

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

236

2.3.2 การเปรยบเทยบความคดเหนของผใหบรการและผรบบรการ

ทมตอสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลย

ราชมงคลอสาน ในภาพรวมสมรรถนะดานความร (Knowledge) มความแตกตางกนอยางม

นยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

เมอพจารณาตามหวขอของสมรรถนะดานความร พบวา หวขอทม

ความคดเหนแตกตางกนอยางมนยส าคญส าคญทางสถตทระดบ 0.01 มจ านวน 3 หวขอ

ไดแก 1) ความรพนฐานทางวชาชพบรรณารกษ 2) ความรเกยวกบเทคโนโลยสารสนเทศ

และ 3) ความรเกยวกบการบรการหองสมดและสารสนเทศ

หวขอทมความคดเหนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตท

ระดบ 0.05 มจ านวน 1 หวขอ ไดแก ความรพนฐานเกยวกบทรพยากรสารสนเทศ

หวขอทมความคดเหนไมแตกตางกน มจ านวน 4 หวขอ ไดแก

1) ความรเกยวกบการตดการสารสนเทศและความร 2)ความรเกยวกบการจดการองคกร

3) ความรเกยวกบการวจยและการศกษาผใช และ 4) การศกษาตอเนองและการเรยนร

ตลอดชวต

2.3.3 การเปรยบเทยบความคดเหนของผใหบรการและผรบบรการท

มตอสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลย

ราชมงคลอสาน ในภาพรวมสมรรถนะดานทกษะ (Skills) มความแตกตางกนอยางม

นยส าคญทางสถตทระดบ 0.01

เมอพจารณาตามหวขอของสมรรถนะดานทกษะ พบวา หวขอทม

ความคดเหนแตกตางกนอยางมนยส าคญส าคญทางสถตทระดบ 0.01 มจ านวน 3 หวขอ

ไดแก 1) ทกษะการบรการผใช 2) ทกษะดานเทคโนโลยสารสนเทศ และ 3) ทกษะดานการ

จดการความร

หวขอทมความคดเหนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตท

ระดบ 0.05 มจ านวน 2 หวขอ ไดแก 1) ทกษะการจดการทรพยากรสารสนเทศ และ

2) ทกษะการวางแผนและการบรหารจดการ

หวขอทมความคดเหนไมแตกตางกน มจ านวน 3 หวขอ ไดแก

1) ทกษะทางภาษาและการสอสาร 2) ทกษะการคดวเคราะห และ 3) ทกษะการสอนและ

ฝกอบรม

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

237

2.3.4 การเปรยบเทยบความคดเหนของผใหบรการและผรบบรการท

มตอสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลย

ราชมงคลอสาน ในภาพรวมสมรรถนะดานคณลกษณะสวนบคคล (Attribute) มความ

แตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตทระดบ 0.05

เมอพจารณาตามหวขอของสมรรถนะดานคณลกษณะสวนบคคล

พบวา หวขอทมความคดเหนแตกตางกนอยางมนยส าคญส าคญทางสถตทระดบ 0.01

มจ านวน 1 หวขอ ไดแก จรยธรรมและจรรยาบรรณวชาชพ

หวขอทมความคดเหนแตกตางกนอยางมนยส าคญทางสถตท

ระดบ 0.05 มจ านวน 2 หวขอ ไดแก 1) แรงจงใจใฝสมฤทธ และ 2) ความสามารถในการ

ปรบตว

หวขอทมความคดเหนไมแตกตางกน มจ านวน 2 หวขอ ไดแก

1) ภาวะผน า และ 2) การจดการตนเอง

3. แนวทางสงเสรมการพฒนาสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษทพงประสงค

ในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน

สรปไดดงน

3.1 สมรรถนะทควรมการสงเสรมใหบรรณารกษไดรบการพฒนา

สมรรถนะทง 3 ดาน ดงน

3.1.1 สมรรถนะดานความร (Knowledge)

3.1.1.1 ความรทเกยวกบเทคโนโลยในยคดจทล

1) มความรและเขาใจเทคโนโลยสารสนเทศส าหรบการจดการ

ทรพยากรสารสนเทศและการด าเนนงานหองสมดและองคกรสารสนเทศ

2) มความรและเขาใจวธการจดเกบสารสนเทศอยางเปนระบบ

การสบคน การน ากลบมาใช และน าเสนอสารสนเทศทเหมาะสมกบผใชแตละกลม

3) มความรและเขาใจเกยวกบทรพยากรสารสนเทศ ประเภท

และแหลงทรพยากรสารสนเทศ

3.1.1.2 ความรทเกยวกบพนฐานทางวชาชพและการบรการผใช

1) มความรและเขาใจเกยวกบศาสตรในสาขาบรรณารกษ-

ศาสตรและสารสนเทศศาสตร หองสมด และความร

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

238

2) มความรและเขาใจในการบรการหองสมดและสารสนเทศท

มประสทธภาพและการเลอกใชบรการใหเหมาะสมกบความตองการของผใช

3) มความรและเขาใจเกยวกบเทคนคการบรการเชงรกและ

บทบาทหองสมดในการใหบรการแกผใช

4) มความรความเขาใจเกยวกบการวจยและวธการศกษาผใช

เพอน ามาใชในการปรบปรงคณภาพและพฒนาการใหบรการของหองสมด

5) มความรและเขาใจบทบาทของหองสมดในการสงเสรม

สนบสนนใหหองสมดมการบรการและกจกรรมเพอการเรยนรตลอดชวตอยางตอเนอง

3.1.2 สมรรถนะดานทกษะ (Skills)

3.1.2.1 ทกษะทเกยวกบเทคโนโลยในยคดจทล

1) สามารถใชอนเทอรเนตในการท างานและบรการผใชใหม

ประสทธภาพ

2) สามารถใชสอออนไลนในการปฏบตงานไดเปนอยางด เชน

Website, E-Mail, Facebook, Line เปนตน

3) สามารถใชเทคโนโลยสมยใหม คอมพวเตอรและโปรแกรม

ประยกตในการปฏบตงานไดอยางเหมาะสม

4) สามารถจดหา คดเลอก วเคราะห จ าแนกหมวดหม

ทรพยากรสารสนเทศประเภทตางๆ ท ารายการบรรณานกรม ดรรชนและสาระสงเขป

และบนทกลงฐานขอมลของระบบหองสมดเพอเปนแหลงจดเกบและใหบรการ

3.1.2.2 ทกษะพนฐานทางวชาชพและการบรการ

1) สามารถใหค าแนะน า ตอบค าถาม และชแจงเกยวกบการ

บรการ ในหองสมดแกผใชบรการไดอยางถกตอง เหมาะสมกบกลมผใชและตรงตาม

ความตองการ

2) สามารถใชภาษาไทยและภาษาตางประเทศเพอการตดตอ

สอสารไดอยางมประสทธภาพ

3) สามารถสรางองคความรของตนเองและสามารถแบงปน

หรอถายทอดความรของตนเองได

4) สามารถคดวเคราะหปญหา คาดการณการเปลยนแปลงทง

ภายในและภายนอก แนวโนมทมอทธพลตอการวางแผนพฒนาหนวยงานได

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

239

3.1.3 สมรรถนะดานคณลกษณะสวนบคคล (Attribute)

3.1.3.1 คณลกษณะสวนบคคลเกยวกบเทคโนโลยในยคดจทล

1) เปดใจรบรและเรยนรการเปลยนแปลงทเกดขนใน

สถานการณตางๆ เขาใจและยอมรบกบความเปลยนแปลงทเกดขนและความทาทายใหมๆ

และสามารถปรบตวอยางรวดเรวเพอสอดคลองกบสถานการณ

2) มแนวทางการท างานทชดเจน มการปรบปรงอยางตอเนอง

เพอใหงานมมาตรฐานและมคณภาพ

3.1.3.2 คณลกษณะสวนบคคลพนฐานทางวชาชพและการบรการ

1) ท างานโดยยดหลกคณธรรม จรยธรรม และจรรยาบรรณ

วชาชพ 3

2) มความรบผดชอบตอการกระท าของตนเอง รจกคณคาของ

ตนเองและกลาแสดงออกอยางเหมาะสม

3) มการประเมนพฤตกรรมหรอการกระท าของตนเอง

และสามารถปรบปรงการกระท าของตนเองใหดขนได และรกษาพฤตกรรมทดจนผอน

เอาเปนแบบอยางได

3.2 แนวทางทใชสงเสรมการพฒนาสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษท

พงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน ทง 3 ดาน ไดแก

3.2.1 แนวทางสงเสรมการพฒนาตอสมรรถนะวชาชพบรรณารกษ

3.2.1.1 การฝกอบรม เพอชวยเพมพนความร ทกษะ

และประสบการณใหมๆ ท าใหเกดการพฒนาตนเองอยตลอดเวลา การเปลยนแปลงของ

เทคโนโลยสงผลใหบรรณารกษจะตองมการฝกอบรมเพอท าใหเกดความช านาญ และ

สามารถปฏบตงานไดตามการเปลยนแปลงของเทคโนโลยไดอยางมประสทธภาพ

3.2.1.2 การศกษาดงาน เพอเปนการเสรมสรางประสบการณ

ทางวชาชพโดยตรง เนองจากเปนการเรยนรจากประสบการณตรง สงเกตจากการ

ปฏบตงานจรงในหนวยงานทมการพฒนาแลว และน ามาใชปรบปรงในการปฏบตงาน

ใหดยงขน

3.2.1.3 การประชม/สมมนาทางวชาการ เพอเปนการแลกเปลยน

ความรความคดเหน ขอมลขาวสาร ประสบการณ และการคนพบใหมๆ เปนการพบปะ

สงสรรคกบผรวมวชาชพ

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

240

3.2.1.4 การแลกเปลยนเรยนรดวยสงคมออนไลน เพอเปนการ

สอสารระหวางกนในสงคมออนไลน ผานเวบไซตและโปรแกรมประยกตตางๆ ซงในปจจบน

มหลากหลายรปแบบ

3.2.1.5 การศกษาตอในระดบทสงขน เพอเพมพนคณวฒ ความร

ประสบการณ และสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษ ซงจะเปนประโยชนตอการพฒนางาน

3.2.2 แนวทางสงเสรมการพฒนาตอองคกร

3.2.2.1 จดสรรอตราก าลงของบรรณารกษใหเหมาะสม

เพอเปนการพฒนาหองสมดและการใหบรการทรพยากรสารสนเทศอยางมประสทธภาพ

ในยคดจทล

3.2.2.2 จดหาทรพยากรสารสนเทศใหมความเพยงพอ เพอใหเกดความสอดคลองกบความกาวหนาทางเทคโนโลย ควรมการจดหาทรพยากรสารสนเทศให

เพยงพอและหลากหลายรปแบบ ตรงกบความตองการของผรบบรการ

3.2.2.3 จดหาเทคโนโลยททนสมย เพอสงเสรมการเรยนรดวย

ตนเอง ใหความสะดวกแกผใหบรการและผรบบรการ สามารถเขาถงทรพยากรสารสนเทศ

ไดอยางรวดเรว ทกท ทกเวลา

การอภปรายผลการวจย

จากผลการวจยเรอง แนวทางสงเสรมการพฒนาสมรรถนะทางวชาชพ

บรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน พบวา

การศกษาความคดเหนของผใหบรการและผรบบรการทมตอการพฒนา

สมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลย

ราชมงคลอสาน พบวา สมรรถนะทง 3 ดานในภาพรวม แตกตางกนอยางมนยส าคญทาง

สถตทระดบ 0.05 ตามสมมตฐานการวจยทตงไว ซงความคดเหนของผรบบรการท

แตกตางจากผใหบรการนน เกดจากความคาดหวงในคณภาพบรการซงเปนความคาดหวง

ขนพนฐานทหนวยงานจะตองตอบสนองใหได โดยสงทผรบบรการคาดหวงจากการบรการ

เชน การดแลเอาใจใส ความพรอมของผใหบรการ การเปดใจเพอรบฟงความคดเหนของ

ผรบบรการ ความกระตอรอรนในการใหบรการ มความจรงใจในการใหบรการ และตบ

สนองความตองการของผรบบรการได เปนตน ผรบบรการมกมความคาดหวงสงตอผลท

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

241

จะไดรบจากกจกรรมการบรการและมความคาดหวงใหการบรการไดรบการพฒนาขน

เรอยๆ แตผใหบรการหรอองคกรไมเขาใจถงความคาดหวงและมขอจ ากดในการพฒนา

ซงความคาดหวงเหลานผใหบรการควรเรยนรทจะศกษาปญหาเพอน ามาปรบปรงแกไข

และถาผลการท างานสงกวาความคาดหวงของผรบบรการกจะเกดความพงพอใจอยางมาก

นอกจากน ความรสกหรอทศนคตของบคคลทมตอสงใดสงหนง อนเกดจากพนฐานการ

รบร คานยม และประสบการณทแตละบคคลไดรบและจะเกดขนตอเมอสงนนสามารถ

ตอบสนองความตองการแกบคคลนนได ซงระดบความพงพอใจของแตละบคคลยอมม

ความแตกตางกนไป สอดคลองกบงานวจยของปณณวชร พชราวลย (2559); เบญชภา

แจงเวชฉาย (2561) และนตพล ภตะโชต (2551)

ผลการวจยสมรรถนะทควรสงเสรมการพฒนาทางวชาชพบรรณารกษ

ทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน จากสมรรถนะทง

3 ดาน สามารถอภปรายผลไดดงน

1. สมรรถนะทควรสงเสรมการพฒนาฯ ดานความร (Knowledge) พบวา

ความรทเกยวกบเทคโนโลยในยคดจทล ควรมการสงเสรม จ านวน 2 หวขอ ไดแก

1) ความรและเขาใจเทคโนโลยสารสนเทศส าหรบการจดการทรพยากรสารสนเทศและ

การด าเนนงานหองสมดและองคกรสารสนเทศ และ 2) ความรและเขาใจวธการจดเกบ

สารสนเทศอยางเปนระบบการสบคน การน ากลบมาใช และน าเสนอสารสนเทศทเหมาะสม

กบผใชแตละกลม และความรทเกยวกบพนฐานทางวชาชพและการบรการผใช ควรมการ

สงเสรม จ านวน 5 หวขอ ไดแก 1) ความรและเขาใจเกยวกบศาสตรในสาขาบรรณารกษ-

ศาสตรและสารสนเทศศาสตร หองสมดและความร 2) ความรและเขาใจในการบรการ

หองสมดและสารสนเทศทมประสทธภาพและการเลอกใชบรการใหเหมาะสมกบ

ความตองการของผใช 3) ความรและเขาใจเกยวกบเทคนคการบรการเชงรกและบทบาท

หองสมดในการใหบรการแกผใช 4) ความรความเขาใจเกยวกบการวจยและวธการศกษา

ผใช เพอน ามาใชในการปรบปรงคณภาพและพฒนาการใหบรการของหองสมด และ

5) ความรและเขาใจบทบาทของหองสมดในการสงเสรม สนบสนนใหหองสมดมการบรการ

และกจกรรมเพอการเรยนรตลอดชวตอยางตอเนอง สอดคลองกบการวจยของ อมรนทร

แกวกองทรพย (2558) ทพบวา หวขอทบรรณารกษตองการเขารวมกจกรรมการพฒนา

ทางวชาชพบรรณารกษ คอ การใชเทคโนโลยสารสนเทศในงานหองสมด การบรการและ

เผยแพร และการจดเกบการคนคนสารสนเทศ และศรสภา เอมหยวก (2556) พบวา

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

242

รปแบบการเสรมสรางสมรรถนะวชาชพส าหรบครบรรณารกษหองสมดโรงเรยน ไดแก

ดานบรรณารกษศาสตรและสารสนเทศศาสตร ดานการจดการ ดานการศกษา

และดานเทคโนโลยสารสนเทศ ซงมความส าคญในการปฏบตงานของบรรณารกษ

2. สมรรถนะทควรสงเสรมการพฒนาฯ ดานทกษะ (Skills) พบวา ทกษะท

เกยวกบเทคโนโลยในยคดจทล ควรมการสงเสรม จ านวน 4 หวขอ ไดแก 1) การใช

อนเทอรเนตในการท างานและบรการผใชใหมประสทธภาพ 2) การใชสอออนไลนในการ

ปฏบตงานไดเปนอยางด เชน Website, E-Mail, Facebook, Line เปนตน 3) การใชเทคโนโลย

สมยใหม คอมพวเตอรและโปรแกรมประยกตในการปฏบตงานไดอยางเหมาะสม และ

4) สามารถจดหา คดเลอก วเคราะห จ าแนกหมวดหมทรพยากรสารสนเทศประเภทตางๆ

ท ารายการบรรณานกรม ดรรชนและสาระสงเขป และบนทกลงฐานขอมลของระบบ

หองสมดเพอเปนแหลงจดเกบและใหบรการ และทกษะทเกยวกบพนฐานทางวชาชพและ

การบรการผใช ทควรมการสงเสรม จ านวน 4 หวขอ ไดแก 1) การใหค าแนะน า ตอบค าถาม

และชแจงเกยวกบการบรการ ในหองสมดแกผใชบรการไดอยางถกตอง เหมาะสมกบ

กลมผใชและตรงตามความตองการ 2) การใชภาษาไทยและภาษา ตางประเทศเพอการ

ตดตอสอสารไดอยางมประสทธภาพ 3) การสรางองคความรของตนเองและสามารถ

แบงปนหรอถายทอดความรของตนเองได และ 4) การคดวเคราะหปญหา คาดการณ

การเปลยนแปลงทงภายในและภายนอก แนวโนมทมอทธพลตอการวางแผนพฒนา

หนวยงานได สอดคลองกบ อนชา พวงผกา (2560) ซงไดศกษาเรอง บรรณารกษกบ

เทคโนโลยในยคไทยแลนด 4.0 พบวา บรรณารกษจะตองแสวงหาเทคโนโลยสารสนเทศ

เพอน ามาใหบรการเพอสงเสรมการคนควาขอมลใหผใชบรการไดขอมลทถกตอง รวดเรว

และทนสมย เทคโนโลยทน ามาใชในหองสมดควรมแนวโนมใหผใชบรการมความชนชอบ

และนาสนใจ ในยคไทยแลนด 4.0 รฐบาลมเปาหมายใหคนไทยมทกษะการสอสารทด

มความร และมความสามารถมากกวาหนงดาน อกทงสนบสนนใหมการศกษาในระดบท

สงขน ซงเปนตวก าหนดทท าใหบรรณารกษตองมการพฒนาทกษะในทกๆ ดานเพอเตรยม

ความพรอมในการบรหารจดการและการใหบรการ นอกจากนยงสอดคลองกบ Wada

Ibrahim (2015); Rashmi Kumbarand Deepti Pattanshetti (2013) พบวา สมรรถนะของ

บรรณารกษในยคดจทล ควรมทกษะพนฐานของเทคโนโลยสารสนเทศ ทกษะพนฐาน

เกยวกบคอมพวเตอร การใชงานอนเทอรเนต ระบบเครอขายอนเทอรเนต และความร

เกยวกบฮารดแวรและซอฟตแวร การท างานรวมกบของทรพยากรผานทางเครอขาย

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

243

คอมพวเตอร ซงเปนสงส าคญทจะเพมความพงพอใจของผใชบรการในยคดจทลผานการ

ใหบรการ

3. สมรรถนะทควรสงเสรมการพฒนาฯ ดานคณลกษณะสวนบคคล

(Attribute) พบวา คณลกษณะสวนบคคลทเกยวกบเทคโนโลยในยคดจทล ควรมการ

สงเสรม จ านวน 2 หวขอ ไดแก 1) การเปดใจรบรและเรยนรการเปลยนแปลงทเกดขนใน

สถานการณตางๆ เขาใจและยอมรบกบความเปลยนแปลงทเกดขนและความทาทายใหมๆ

และ 2) สามารถปรบตวอยางรวดเรวเพอสอดคลองกบสถานการณ และการมแนวทางการ

ท างานทชดเจน มการปรบปรงอยางตอเนองเพอใหงานมมาตรฐานและมคณภาพ และ

คณลกษณะสวนบคคลทเกยวกบพนฐานทางวชาชพและการบรการผใช ทควรมการสงเสรม

จ านวน 3 หวขอ ไดแก 1) การท างานโดยยดหลกคณธรรม จรยธรรม และจรรยาบรรณ

วชาชพ 2) การมความรบผดชอบตอการกระท าของตนเอง รจกคณคาของตนเองและ

กลาแสดงออกอยางเหมาะสม และ 3) การประเมนพฤตกรรมหรอการกระท าของตนเอง

และสามารถปรบปรงการกระท าของตนเองใหดขนได และรกษาพฤตกรรมทดจนผอนเอา

เปนแบบอยางได สอดคลองกบ นตยา ชมอภย และคณะ (2558) พบวา การปรบเปลยน

ทศนคตและภาพลกษณของบรรณารกษมความส าคญอยางยงตอการใหบรการคนรนใหม

ซงจะเนนการบรการเชงรก การบรการเหนอความคาดหมาย บรรณารกษยคใหมจะตองรบฟง

ความคดเหนเปนผฟง เปนเสมอนเพอนคคดกบผใชบรการ สรางความเปนกนเองใหมากขน

ภทรรตนา วายบตร (2557) พบวา คณลกษณะของบรรณารกษงานวเคราะหหมวดหม

และท ารายการทหองสมดสถาบนอดมศกษาตองการมากทสด คอ ดานคณธรรม

จรยธรรม และยงสอดคลองกบ Anil Kumar Dhiman (2010) พบวา ความสามารถสวน

บคคล ทกษะ ทศนคต และคานยม จะชวยใหบรรณารกษท างานไดอยางมประสทธภาพ

และมการสอสารทด นอกจากนยงตองใหความส าคญตอการเรยนรตลอดชวตเพอเพม

ผลงานและเพอการอยรอดในยคใหม

ผลการวจยแนวทางทควรสงเสรมในการพฒนาสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษ

ทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน แบงออก เปน 2 สวน

สามารถอภปรายไดดงน

1. แนวทางสงเสรมการพฒนาตอสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษ จ านวน

5 แนวทาง ไดแก 1) การฝกอบรม เพอชวยเพมพนความร ทกษะ และประสบการณใหมๆ

ท าใหเกดการพฒนาตนเอง 2) การศกษาดงาน เพอเปนการเสรมสรางประสบการณทาง

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

244

วชาชพโดยตรงจากการไดเรยนร สงเกตจากการปฏบตงานจรงในหนวยงานทมการพฒนา

3) การประชม/สมมนาทางวชาการ เพอเปนการแลกเปลยนความร ความคดเหน ขอมล

ขาวสาร ประสบการณและการคนพบใหมๆ เปนการพบปะสงสรรคกบผรวมวชาชพ

สอดคลองกบอญมณ ศรวชรนทร (2553); ลญชรตน อนทรศวร (2551) และชตมา

สจจานนท (2551) พบวา รปแบบเพอการพฒนาสมรรถนะตามสายงานของบรรณารกษ

เปนกจกรรมดานการศกษาดงาน การฝกอบรม เขารวมประชม/สมมนาทางวชาการใน

สายวชาชพและอนๆ ทเกยวของเพอเปนการเพมพนความร ทกษะ และประสบการณใหมๆ

4) การแลกเปลยนเรยนรดวยสงคมออนไลน เพอเปนการสอสารระหวางกนในสงคม

ออนไลน สอดคลองกบวจยของอมรนทร แกวกองทรพย (2558) พบวา การแลกเปลยน

เรยนรดวยสงคมออนไลนเปนการสอสารระหวางกนในสงคมออนไลน ผานเวบไซตและ

โปรแกรมประยกตตางๆ ซงในปจจบนมหลากหลายรปแบบ เชน Facebook, Youtube,

Blog, Twitter เปนตน ท าใหสามารถแลกเปลยนเรยนรรวมกนกบบรรณารกษ นกวชาการ

ผใชบรการและบคคลอนๆ ไดตลอดเวลา และ 5) การศกษาตอในระดบทสงขน เพอเปน

การเพมพนคณวฒ ความร ประสบการณ

การพฒนาสมรรถนะของแตละบคคลยอมมความแตกตางกน เนองจาก

การเรยนรของแตละบคคลมความแตกตางกน คนทมอายแตกตางกนยอมมคณลกษณะท

แตกตางกนทงอปนสย วธคด การด าเนนชวต คานยม ความเชอ และพฤตกรรม

เนองมาจากคนแตละรนเตบโตขนมาภายใตบรบทของสภาพแวดลอมไมเหมอนกน ดงนน

จงควรมการสงเสรมการพฒนาตอตวบคคล ดงน 1) แนวทางสงเสรมการพฒนา

บรรณารกษ ทเกดประมาณป พ.ศ. 2508-2523 และมอายการท างานตงแต 10 ปขนไป

ควรจะตองมการฝกอบรม ศกษาดงาน แลกเปลยนเรยนร และใหการศกษาทสงขน โดย

มงเนนไปทสมรรถนะเกยวกบเทคโนโลยในยคดจทล เนองมาจากผทเกดในชวงนจะเปนคน

ทอยใน Generation X หรอ Gen X การใชชวตของคนรนนเรมมเทคโนโลยเขามาเกยวของ

บางเลกนอยแตพบกวาพฤตกรรมการใชไมไดพร าเพรอ แตจะเนนการท างานในทางทม

ประโยชน ใชอยางเหมาะสมพอดกบความจ าเปน ซงการรบร เรยนรเกยวกบเทคโนโลยยงม

ไมมากนก ดงนน จงควรมงเนนใหมการพฒนาเกยวกบเทคโนโลยในยคดจทล เพอให

สามารถด าเนนงานในยคทมการเปลยนแปลงไดอยางมประสทธภาพ 2) แนวทางสงเสรม

การพฒนาบรรณารกษ ทเกดประมาณป พ.ศ. 2524-2543 และมอายการท างานไมถง

10 ป บรรณารกษ อายการท างานไมถง 10 ป ควรจะตองมการฝกอบรม ศกษาดงาน

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

245

ประชม/สมมนา โดยมงเนนไปทสมรรถนะเกยวกบพนฐานทางวชาชพและการบรการ

เนองจากคนทเกดในชวงอายนเปนคน Generation Y หรอ Gen Y ซงเปนยคของคนรนใหมท

มววฒนาการดานเทคโนโลยสารสนเทศ มทงอปกรณไอทและอนเทอรเนตเขาถงขอมล

ตางๆ ไดงายและรวดเรว ท าใหคน Gen Y มความสามารถดานการใชเทคโนโลยไมวาจะใช

ท างาน ตดตอสอสาร แตในขณะเดยวกนการใหความส าคญกบสงคมรอบขางนอยลง

มคานยมทแตกตางจากรนกอนทงในเรองการด าเนนชวตและการท างาน ดงนน จงควรเนน

พฒนาในเรองของสมรรถนะทางดานวชาชพและการบรการสอดคลองกบ เสมอ นมเงน

(2561); รศรนทร เกรย และคณะ (2559) และ 3) แนวทางสงเสรมการพฒนาผปฏบตงาน

เกยวกบหองสมด ทไมไดจบการศกษาดานบรรณารกษศาสตร จะตองมการฝกอบรม

ศกษาดงาน ประชม/สมมนา แลกเปลยนเรยนร และใหการศกษาในระดบทสงขน

โดยจะมงเนนทงสมรรถนะเกยวกบพนฐานทางวชาชพ และสมรรถนะเกยวกบเทคโนโลย

ยคดจทล เนองจากเปนผทไมมความรพนฐานทางวชาชพบรรณารกษ และเปนบคคลทม

ชวงอายระหวาง Gen X และ Gen Y ดงนน จงตองมการพฒนาสมรรถนะทกดานเพอให

สามารถปฏบตงานไดอยางมประสทธภาพ

2. แนวทางสงเสรมการพฒนาตอองคกร จ านวน 3 แนวทาง ไดแก

1) การจดสรรอตราก าลงของบรรณารกษใหเหมาะสม โดยบคลากรในหองสมดควรม

คณสมบต จ านวน และประเภทตามความจ าเปนและอยางพอเพยงเพอพฒนาหองสมด

โดยเฉพาะอยางยงตองมบคลากรดานเทคโนโลยสารสนเทศเพอพฒนาระบบงาน

เทคโนโลยสารสนเทศของหองสมด 2) การจดหาทรพยากรสารสนเทศใหมความเพยงพอ

ซงหองสมดสถาบนอดมศกษาควรจดหาและรวบรวมทรพยากรสารสนเทศใหครบถวนตาม

ความจ าเปนและตอเนอง เพอใหสามารถสบคนไดอยางมประสทธภาพ และ 3) จดหา

เทคโนโลยททนสมย เพอเปนการสงเสรมการเรยนรดวยตนเอง ใหความสะดวกแก

ผรบบรการและผใหบรการสามารถเขาถงทรพยากรไดอยางรวดเรว ทกท ทกเวลา

ซงสอดคลองกบบางสวนของ มาตรฐานหองสมดสถาบนอดมศกษา ทบวงมหาวทยาลย

(ส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษา, 2558)

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

246

ขอเสนอแนะ

1. ขอเสนอแนะจากผลการวจยไปใช

จากการวเคราะหขอมลแนวทางสงเสรมการพฒนาสมรรถนะทางวชาชพ

บรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล มหาวทยาลยเทคโนโลยราชมงคลอสาน ผวจยม

ขอเสนอแนะการน าผลการวจยไปใช ดงน

1.1 สมรรถนะทางวชาชาชพบรรณารกษทพงประสงคในยคดจทล

ทง 3 ดาน ไดแก ดานความร ดานทกษะ และดานคณลกษณะสวนบคคล สามารถน าไป

เปนแนวทางในการประเมนสมรรถนะทางวชาชพบรรณารกษ ในการสรรหา คดเลอก

และสงเสรมการใหความร สนบสนนการพฒนาอยางตอเนอง อกทงยงสามารถน าไปใชใน

การวางแผนการพฒนาวชาชพทเหมาะสม ใหมความสอดคลองกบการเปลยนแปลงใน

ยคดจทล และใหความส าคญกบการพฒนาทางดานการเรยนรออนไลน ซงเปนการพฒนา

ตนเองในรปแบบของการเรยนรดวยตนเอง โดยน าเอาสอโซเชยลตางๆ เขามาใชใหเกด

ประโยชนกบการใหบรการใหมากทสด

1.2 ควรมการประเมนความพงพอใจของผรบบรการอยางตอเนอง และ

ใหความส าคญกบความคดเหนและขอเสนอแนะของผรบบรการ เนองจากผลการวจย

เปรยบเทยบความคดเหนของผใหบรการและผรบบรการมความแตกตางกน ซงเกด

ความรสกหรอทศนคตของบคคลทมตอสงใดสงหนง อนเกดจากพนฐานการรบร คานยม

และประสบการณทแตละบคคลไดรบและจะเกดขนตอเมอสงนนสามารถตอบสนองความ

ตองการแกบคคลนนได ซงระดบความพงพอใจของแตละบคคลกยอมมความแตกตางกนไป

1.3 ผบรหารควรใหความส าคญกบการจดสรรอตราก าลงของ

บรรณารกษ การจดหาทรพยากรสารสนเทศ รวมไปถงการจดหาเทคโนโลยททนสมย

เพอใหการปฏบตงานเปนไปอยางมประสทธภาพ และสอดคลองกบมาตรฐานหองสมด

สถาบนอดมศกษา ทบวงมหาวทยาลย

2. ขอเสนอแนะในการท าวจยครงตอไป

ผลจากการวจย ผวจยมขอเสนอแนะในการวจยครงตอไป ดงน

2.1 ศกษาวจยการพฒนาทางวชาชพบรรณารกษอยางตอเนอง

เทคโนโลยสารสนเทศมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา ดงนน วชาชพบรรณารกษจงควรม

การพฒนาเพอใหเทาทนเทคโนโลยสารสนเทศ และตอบสนองความตองการของผรบบรการ

ไดอยางมประสทธภาพ

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร

247

2.2 ศกษาวจยแนวทางการพฒนาทางวชาชพบรรณารกษในหองสมด

ของมหาวทยาลยอนๆ หรอหองสมดประเภทอนๆ เพอน าผลการศกษาไปใชในการก าหนด

นโยบายและจดกจกรรมสงเสรมการพฒนาวชาชพบรรณารกษ

มหาวท

ยาลยราช

ภฏสกลน

คร