การผลิ�ตพืช• เคร�องมือแลิะอ�ปกรณ์�

ทางการเกษตร• ดิ�น ธาต�อาหาร ป��ย• แหลิ งน!"าเพื�อการเกษตร• การปลิ#กพืช

อ�ปกรณ์�การเกษตรเป$นเคร�องมือท%�ช วยอ!านวยให(การปฏิ�บั+ต�งานเกษตรมื%ความืสะดิวกแลิะรวดิเร-ว ลิดิแรงของเกษตรกร อ�ปกรณ์�การเกษตรแบั งตามืชน�ดิว+สดิ� มื%ท+"งท%�ท!าจากโลิหะ ท!าจากพืลิาสต�ก ท!าจากไฟเบัอร� หรอแมื(แต ท!าจากว+สดิ�ธรรมืชาต�

ความืหมืาย อ�ปกรณ์�การเกษตร

หากแบั งอ�ปกรณ์�การเกษตรตามืลิ+กษณ์ะการใช(งาน จะสามืารถแบั งไดิ(เป$นอ�ปกรณ์�งานหน+กแลิะอ�ปกรณ์�งานเบัา แบั งตามืลิ+กษณ์ะใช(งาน ไดิ(แก เคร�องมือใช(งานก+บัดิ�น เคร�องมือใช(งานในการให(น!"าพืช แลิะเคร�องมือท%�ใช(ในการดิ#แลิต+ดิแต งก��ง ต+วอย างอ�ปกรณ์�การเกษตร เช น จอบัข�ดิ เส%ยมืพืรวน บั+วรดิน!"า กรรไกต+ดิก��ง รถไถ รถเก%�ยว เป$นต(น (ว%ก%พื%เดิ%ย สาราน�กรมืเสร% ,2554)

ประเภทของเคร�องมือเกษตร...แบั งตามืลิ+กษณ์ะของการใช(งาน

เคร�องมือเกษตรเก%�ยวก+บังานดิ�น1. จอบั ใช(ส!าหร+บัข�ดิงานดิ�น พืรวนดิ�น ถากหญ้(า ดิายหญ้(า2. เส%ยมื ใช(ส!าหร+บัข�ดิหลิ�มื ข�ดิดิ�น พืรวนดิ�น3. พืลิ+�ว ใช(ส!าหร+บัต+กดิ�น สาดิดิ�น ต+กป��ย4. ป�6งก%7 ใช(ส!าหร+บัใส ดิ�น ใส ป��ย เพื�อสะดิวกในการเคลิ�อนย(าย5. คราดิ ใช(ส!าหร+บัเกลิ%�ยดิ�น คราดิหญ้(า หรอคราดิขยะไปท�"ง

เคร�องมือเกษตรเก%�ยวก+บังานพืช1. ช(อนปลิ#ก ใช(ส!าหร+บัข�ดิหลิ�มืปลิ#ก ย(ายต(นกลิ(า พืรวนดิ�น ต+กดิ�น ต+กป��ย2. ส(อมืพืรวน ใช(ส!าหร+บัพืรวนดิ�นให(ร วนซุ�ย3. กรรไกรต+ดิหญ้(า ใช(ส!าหร+บัต+ดิหญ้(าหรอต+ดิแต งหญ้(า4. กรรไกรต+ดิก��ง ใช(ส!าหร+บัต+ดิแต งก��งไมื(ให(สวยงามื5. บั+วรดิน!"า ใช(ส!าหร+บัรดิน!"าต(นไมื(6. ถ+งน!"า ใช(ส!าหร+บัต+กน!"าหรอใส น!"าเพื�อรดิน!"าต(นไมื(7. มื%ดิดิายหญ้(า ใช(ส!าหร+บัดิายหญ้(าหรอลิ�ดิก��งไมื(

เคร�องมือเกษตรท%�ใช(ก+บังานดิ�น1. จอบั มื% 2 ชน�ดิ ไดิ(แก

จอบัถาก หน(าจอต+ดิตรง น!"าหน+กเบัากว าจอบัข�ดิ ใช(ถากหญ้(า พืรวนดิ�นหรอย อยดิ�น

จอบัข�ดิ หน(าจอโค(งเว(าเลิ-กน(อย น!"าหน+กมืาก ใช(ข�ดิดิ�น ใช(ส!าหร+บัข�ดิดิ�น  ถากหญ้(าข�ดิแปลิง หรอใช(ส!าหร+บัข�ดิหลิ�มื ใหญ้ ๆ  

กรณ์%ท%�ใช(เส%ยมือาจจะท!าให(ลิ าช(าหรอไมื สามืารถจะใช(เส%ยมืข�ดิไดิ(เพืราะดิ�นแข-งเก�นไป (จอบัจะใช(งานค อนข(างหน+ก โดิยเฉพืาะจอบัข�ดิ)

การท!าความืสะอาดิแลิะเก-บัร+กษา        หลั�งจากใช้�แลั�วลั�างทำ�าความสะอาดแลัะใช้�ผ้�าเช้�ดให�แห�ง  ทำาน้ำ��าม�น้ำก�น้ำสน้ำ�มแลั�วเก�บเข้�าทำ� ให�เรี�ยบรี�อย

ความปลัอดภั�ยใน้ำการีใช้�ก%อน้ำใช้�ควรีตรีวจด'ว%าจอบเข้�าด�ามแน้ำ%น้ำหน้ำาหรี(อไม%  ข้ณะทำ� ใช้�จอบต�องรีะว�งเพื่( อน้ำทำ� อย'%ข้�างเค�ยงแลัะเทำ�าข้องผ้'�ใช้�ด�วย

เคร�องมือเกษตรท%�ใช(ก+บังานดิ�น2. พืลิ+�ว มื% 2 ชน�ดิ ไดิ(แก พืลิ+�วต+ก หน(าจอต+ดิตรง ใช(

ถากหญ้(า พืรวนดิ�นหรอย อยดิ�นพืลิ+�วผสมื หน(าพืลิ+�วโค(งเว(า

แลิะมื%ปลิายแหลิมื ใช(ผสมืดิ�นหรอป��ย ใช้�ส�าหรี�บต�กว�สด,ทำ� ใช้�ใน้ำการีเกษตรี  เช้%

น้ำ  ด�น้ำ  ป,.ย 

การท!าความืสะอาดิแลิะเก-บัร+กษา        หลั�งจากการีใช้�ทำ,กครี��ง  ลั�างน้ำ��าให�สะอาดแลัะเช้�ดให�แห�ง   ทำาน้ำ��าม�น้ำก�น้ำสน้ำ�มแลั�วเก�บเข้�าทำ�

ความืปลิอดิภ+ยในการใช(        ก อนใช(ควรตรวจดิ#ว าช!าร�ดิหรอไมื  เพื�อจะไดิ(ซุ อมืให(เร%ยบัร(อย  ในขณ์ะท%�ใช(ต+กดิ�น  ควรระว+งไมื ให(ถ#กเท(าแลิะคนข(างเค%ยง

เคร�องมือเกษตรท%�ใช(ก+บังานดิ�น3. เส%ยมื

เส%ยมื ใช(พืรวนดิ�น ข�ดิดิ�น ข�ดิหลิ�มื ขนาดิเลิ-ก แลิะข�ดิหลิ�มืท%�ลิ<ก

ใช้�ส�าหรี�บข้,ดหลั,มปลั'กต�น้ำไม�  ส%วน้ำมากน้ำ�ยมใช้�ข้,ดหลั,มข้น้ำาดเลั�กลั/ก  หรี(อใช้�ใน้ำบรี�เวณแคบไม%เหมาะก�บการีใช้�จอบ เวลัาข้,ด ใช้�ม(อทำ��งสองข้�างจ�บด�ามเส�ยมให�ม(อย'%ห%างก�น้ำพื่อสมควรี แลั�วกด ปลัายเส�ยมลังไปใน้ำด�น้ำ

การท!าความืสะอาดิแลิะเก-บัร+กษา        ภัายหลั�งการีใช้�ควรีลั�างทำ�าความสะอาด  เช้�ดให�แห�ง  ทำาน้ำ��าม�น้ำก�น้ำสน้ำ�มแลั�วเก�บเข้�าทำ� ให�เรี�ยบรี�อย

เคร�องมือเกษตรท%�ใช(ก+บังานดิ�น4. ส(อมืพืรวน

ส(อมืพืรวน ใช(พืรวนดิ�นรอบั ๆ โคนต(น

พืชท%�มื%ขนาดิเลิ-กใช้�ส�าหรี�บพื่รีวน้ำด�น้ำรีอบ ๆ ต�น้ำพื่(ช้ ไม%ควรีใช้�พื่รีวน้ำใน้ำด�น้ำแข้�ง  เพื่รีาะจะห�กแลัะงอง%าย

ความืปลิอดิภ+ยในการใช(       ไม%ควรีเลั%น้ำก�น้ำใน้ำข้ณะทำ�างาน้ำ เพื่รีาะส�อมพื่รีวน้ำม�ความแหลัมคม อาจจะได�รี�บอ�น้ำตรีายจากการีใช้�ได� ถ้�าผ้'�ใช้�ข้าด ความรีะม�ดรีะว�ง การท!าความืสะอาดิแลิะเก-บัร+กษา

        ภัายหลั�งการีใช้�ควรีลั�างทำ�าความสะอาดแลัะเช้�ดให�แห�ง  ทำาน้ำ��าม�น้ำก�น้ำสน้ำ�มแลั�วเก�บเข้�าทำ� ให�เรี�ยบรี�อย

เคร�องมือเกษตรท%�ใช(ก+บังานดิ�น5. ช(อนปลิ#ก

ช(อนปลิ#ก ใช(ข�ดิหลิ�มืท%�มื%ขนาดิเลิ-กย(ายต(น

กลิ(า พืรวนดิ�น ต+กดิ�น ต+กป��ย แลิะใช(

ผสมืป��ยก+บัดิ�นใช้�ส�าหรี�บข้,ดย�ายต�น้ำกลั�าไปปลั'ก  ข้,ดหลั,มปลั'ก  หรี(อใช้�ข้,ดแลัะต�กต�น้ำกลั�า  เพื่( อน้ำ�าไปปลั'กใน้ำหลั,มทำ� เตรี�ยมไว�  การีใช้�ช้�อน้ำปลั'กจะ ช้%วยให�ต�น้ำกลั�าไม%ได�รี�บความกรีะทำบกรีะเทำ(อน้ำ

ความืปลิอดิภ+ยในการใช(        ช้�อน้ำปลั'กตอน้ำปลัายม�ลั�กษณะแหลัมแลัะค%อน้ำข้�างคม  ถ้�าผ้'�ใช้� ไม%รีะม�ดรีะว�งอาจเก�ดอ�น้ำตรีายได�

การท!าความืสะอาดิแลิะเก-บัร+กษา        ภัายหลั�งการีใช้�ควรีลั�างทำ�าความสะอาด  เช้�ดให�แห�ง  ทำาน้ำ��าม�น้ำก�น้ำสน้ำ�มแลั�วเก�บเข้�าทำ� ให�เรี�ยบรี�อย

เคร�องมือเกษตรท%�ใช(ก+บังานดิ�น6. คราดิ

คราดิ ใช(ลิากหญ้(าหรอใบัไมื(ท%�ต+ดิท�"งไว(

ออกจากแปลิงปลิ#ก ใช(ย อยดิ�นให( ร วนซุ�ย

แลิะเกลิ%�ยหน(าดิ�นให(เร%ยบั ใช้�ส�าหรี�บย%อยด�น้ำแลัะเก�บเศษหญ้�า แต%งแปลังปลั'ก การีจ�บครีาดใช้�ม(อทำ��งสองจ�บด�ามครีาดให�ห%างก�น้ำพื่อสมควรี  แลั�วถ้/งเข้�าหาต�ว

ความืปลิอดิภ+ยในการใช(         ก%อน้ำใช้�ควรีตรีวจด'ว%าครีาดอย'%ใน้ำสภัาพื่ทำ� ใช้�ได�หรี(อไม% ข้ณะใช้�ควรีรีะม�ดรีะว�งไม%ให�ด�ามครีาดไปถ้'กคน้ำใกลั�เค�ยง การท!าความืสะอาดิแลิะเก-บัร+กษา

        ภัายหลั�งการีใช้�ควรีลั�างทำ�าความสะอาด  เช้�ดให�แห�ง  ทำาน้ำ��าม�น้ำก�น้ำสน้ำ�มแลั�วเก�บเข้�าทำ� ให�เรี�ยบรี�อย

เคร�องมือเกษตรท%�ใช(ก+บังานดิ�น7. บั�(งก%7

บั�(งก%7 ใช(ใส ดิ�น ใส ป��ย เพื�อขนย(ายไปใย

สถานท%�ต าง ๆ

ความืปลิอดิภ+ยในการใช(         ก%อน้ำใช้�ควรีตรีวจด'ว%าห'หรี(อทำ� จ�บอย'%ใน้ำสภัาพื่ทำ� ใช้�ได�หรี(อไม% ข้ณะใช้�ควรีรีะม�ดรีะว�งไม%ควรีใส%ส� งต%างลังไปจน้ำหน้ำ�กเก�น้ำไป

การท!าความืสะอาดิแลิะเก-บัร+กษา        ภัายหลั�งการีใช้�ควรีทำ�าความสะอาด ให�สะอาดเรี�ยบรี�อย เอาเศษด�น้ำ เศษหญ้�าออกให�สะอาดเรี�ยบรี�อย

เคร�องมือเกษตรท%�ใช(ก+บังานพืช1. มื%ดิดิายหญ้(า

มื%ดิดิายหญ้(า ใช(ดิายหญ้(า หรอต+ดิก��งไมื(ใช้�ส�าหรี�บดายหญ้�าหรี(อถ้างหญ้�าทำ� ข้/�น้ำส'ง ซึ่/ งไม%สามารีถ้ทำ� จะใช้�กรีรีไกรี

ต�ดหญ้�าได�

ความืปลิอดิภ+ยในการใช(       ก%อน้ำใช้�ควรีตรีวจด'ว%าด�ามแน้ำ%น้ำด�หรี(อไม%  ข้ณะใช้�ม�ดดายหญ้�าต�องรีะม�ดรีะว�งให�มาก  เพื่รีาะม�ดดายหญ้�าม�ความคม อาจเป5น้ำอ�น้ำตรีายต%อผ้'�ใช้�แลัะผ้'�ทำ� อย'%ข้�างเค�ยง ควรีค�าน้ำ/งถ้/งรี�ศม�ข้องม�ด  ไม%ควรีใช้�ม�ดดายหญ้�าแกว%งเลั%น้ำหยอกลั�อก�น้ำ

การท!าความืสะอาดิแลิะเก-บัร+กษา       เม( อใช้�ม�ดดายหญ้�าแลั�ว  ควรีลั�างทำ�าความสะอาดโดยใช้�ผ้�า   เช้�ดให�แห�ง  ทำาน้ำ��าม�น้ำก�น้ำสน้ำ�ม  ด�วยจะช้%วยรี�กษาคมม�ดให�อย'%ได� น้ำาน้ำ  แลั�วเก�บเข้�าทำ�

เคร�องมือเกษตรท%�ใช(ก+บังานพืช2. สายยาง

สายยาง ใช(รดิน!"าต(นไมื(ท%�มื%ขนาดิใหญ้

การท!าความืสะอาดิแลิะเก-บัร+กษา       เม( อใช้�เสรี�จแลั�ว ควรีม�วน้ำเก�บให�เรี�ยบรี�อย โดยไม%ให�ม�รีอยพื่�บหรี(อห�กงอ เพื่รีาะจะทำ�าให�สายยางรี� วได�

เคร�องมือเกษตรท%�ใช(ก+บังานพืช3. บั+วรดิน!"า

บั+วรดิน!"า ใช(ดิายหญ้(า หรอต+ดิก��งไมื( ใช้�ส�าหรี�บรีดน้ำ��าพื่(ช้ น้ำ��าทำ� ออกจากฝั8กบ�วจะเป5น้ำฝัอยกรีะจายทำ� วต�น้ำพื่(ช้    

ทำ�าให�พื่(ช้ได�รี�บน้ำ��าอย%างทำ� วถ้/ง แลัะส%วน้ำต%าง ๆ ข้องพื่(ช้ไม%ห�กง%าย การีใช้� บ�วรีดน้ำ��า  ถ้�าไม%รีะม�ดรีะว�งจะเส�ยหายง%ายทำ� ส%วน้ำคอข้อง ฝั8กบ�วจ/งควรีจ�บทำ� ห'ห��วหรี(อทำ� ม(อจ�บเทำ%าน้ำ��น้ำ

ความืปลิอดิภ+ยในการใช(       ก%อน้ำใช้�ควรีตรีวจด'สภัาพื่ข้องบ�วรีดน้ำ��าตรีงทำ� ม(อจ�บหรี(อห'ห��วเส�ยก%อน้ำ ถ้�าช้�ารี,ดควรีซึ่%อมให�เรี�ยบรี�อยก%อน้ำน้ำ�าไปใช้�  แลัะข้ณะทำ� ใช้�ต�องจ�บถ้(อให�แน้ำ%น้ำเพื่( อไม%ให�ตกลังเทำ�า

การท!าความืสะอาดิแลิะเก-บัร+กษา       ภัายหลั�งการีใช้�แลั�ว  ควรีลั�างทำ�าความสะอาดถ้�งต�วถ้�งแลัะฝั8กบ�ว อย%าให�เศษหญ้�าหรี(ออย%างอ( น้ำอ,ดต�น้ำ แลั�วคว� าเก�บเข้�าทำ�

เคร�องมือเกษตรท%�ใช(ก+บังานพืช4. กรรไกรต+ดิหญ้(า

กรรไกรต+ดิหญ้(า ใช(ต+ดิหรอต+ดิแต งหญ้(า

หรอต(นไมื(ท%�มื%ลิ+กษณ์ะเป$นพื� มื

ความืปลิอดิภ+ยในการใช(       ข้ณะทำ� ใช้�ควรีรีะม�ดรีะว�งคน้ำทำ� อย'%ข้�างเค�ยง ไม%ควรีใช้�ม(อจ�บ ใกลั�โคน้ำกรีรีไกรีมากเก�น้ำไป ม(อจะพื่ลัาดไปถ้'กคมข้องกรีรีไกรีได� ข้ณะใช้�ควรีรีะว�งไม%ให�ปลัายกรีรีไกรี ไปถ้'กผ้'�อ( น้ำด�วย

การท!าความืสะอาดิแลิะเก-บัร+กษา        ภัายหลั�งการีใช้�ควรีลั�างทำ�าความสะอาดเช้�ดให�แห�ง ทำาน้ำ��าม�น้ำ ก�น้ำสน้ำ�ม หยอดน้ำ��าม�น้ำเก�บเข้�าทำ�  โดยการีแข้วน้ำ

ใช้�ส�าหรี�บต�ดหญ้�าหรี(อตกแต%งรี��วต�น้ำไม�หรี(อต�ดหญ้�าใน้ำสน้ำามทำ� ม�ม,มแคบ 

เคร�องมือเกษตรท%�ใช(ก+บังานพืช5. กรรไกรต+ดิก��ง

กรรไกรต+ดิก��ง ใช(ต+ดิก��งไมื(ขนาดิเลิ-กหรอ

ต+ดิดิอกไมื(

ความืปลิอดิภ+ยในการใช(       ข้ณะต�ดแต%งก� งควรีใช้�อย%างรีะม�ดรีะว�งโดยไม%ให�หลั,ดม(อหรี(อแกว%งเลั%น้ำ

การท!าความืสะอาดิแลิะเก-บัร+กษา       ภัายหลั�งการีใช้�ควรีลั�าง เช้�ดทำ�าความสะอาด ทำาน้ำ��าม�น้ำก�น้ำสน้ำ�ม แลัะหยอดน้ำ��าม�น้ำตรีงสปรี�งข้ากรีรีไกรี แลั�วเก�บเข้�าทำ� โดยการีแข้วน้ำ 

ใช้�ส�าหรี�บต�ดแต%งก� งไม�ข้น้ำาดเลั�ก เช้%น้ำ  ก� งทำ� แห�งไม% สมบ'รีณ9 เป5น้ำโรีคแลัะแมลังก�ดก�น้ำ หรี(อใช้�ต�ดแต%งพื่(ช้ทำ� ม� ใบแลัะก� งหน้ำา เก�น้ำไป ก%อน้ำใช้�ควรีปลัดทำ� รี �ดสปรี�งออก ใช้�ม(อทำ� ผ้'�ใช้�ถ้น้ำ�ดจ�บโดยใช้�อ, �งม(อบรี�เวณน้ำ��วห�วแม%ม(อบ�งค�บกรีรีไกรี ตอน้ำบน้ำใน้ำการีต�ดก� ง

กรีรีไกรีด�ามยาว ใช้�ต�ดแต%งหญ้�าแลัะต�น้ำไม�ให�ม�รี'ปทำรีงสวยงาม

กรีรีไกรีกรีะต,ก เป5น้ำเลั( อยทำ� ใช้�ใน้ำการีต�ดก� ง

ไม�เทำ%าน้ำ��น้ำ ฟั8น้ำเลั( อยถ้� ทำ�าให�ก� งไม�ไม%ช้��าหรี(อฉี�กข้าด

ม�ดต�ดตาต%อก� ง แลัะอ,ปกรีณ9อ( น้ำๆ

สปรี�งเกอรี9

กรีะบะเพื่าะเมลั�ด

กรีะบะพื่%น้ำหมอก

เคร�องฉ%ดิพื นสาร

1.1 เคร�องฉ%ดิพื นสารอย างง าย

1.2 เคร�องฉ%ดิพื นสารแบับัสะพืายหลิ+ง(knapsack sprayers)

1.3 เคร�องฉ%ดิพื นสารแบับัอ+ดิแรงดิ+น(compression sprayers)

1.4 เคร�องฉ%ดิพื นสารแบับัใช(ก!าลิ+งจากเคร�องยนต� (engine powered sprayers)

1.5 เคร�องฉ%ดิพื นสารแบับัใช(ก!าลิ+งจาก power take off ของแทรคเตอร�

1.6 เคร�องฉ%ดิพื นสารแบับัใช(น!"าน(อย(mist blower, ULV sprayer)

1.7 เคร�องฉ%ดิพื นสารจากเคร�องบั�น(aircraft sprayers)

1.8 เคร�องฉ%ดิสารเข(าไปในเน"อไมื((tree injectors)

เคร�องหว าน (spreader, applicator หรอ distributor)

ว�ธี�การีใช้�เครี( องม(อเกษตรีอย%างถ้'ก ต�อง ควรีปฏิ�บ�ต�ด�งน้ำ��

1. ควรศึ<กษาว�ธ%การใช(เคร�องมือเกษตรให(เข(าใจเส%ยก อน2. ตรวจดิ#สภาพืของเคร�องมือเกษตรให(อย# ในสภาพืดิ%3. ใช(เคร�องมือเกษตรอย างระมื+ดิระว+ง แลิะไมื ควรน!ามืาเลิ นหยอกลิ(อก+น4. ใช(เคร�องมือเกษตรให(เหมืาะสมื แลิะตรงก+บัลิ+กษณ์ะของงาน5. ไมื ควรน!าเคร�องมือท%�ช!าร�ดิมืาใช(งาน เพืราะอาจท!าให(เก�ดิอ+นตรายแก ผ#(ใช(ไดิ(

การดิ#แลิแลิะเก-บัเคร�องมือเกษตร

1. ทำ�าความสะอาดเครี( องม(อเกษตรีหลั�งจากใช้�งาน้ำเสรี�จแลั�วทำ,กครี��ง2. เครี( องม(อทำ� ม�คม เช้%น้ำ จอม เส�ยม กรีรีไกรีต�ดหญ้�า ควรีลั�บให�คมอย'%เสมอ3. เครี( องม(อทำ� เป5น้ำโลัหะ ควรีทำาน้ำ��าม�น้ำเพื่( อป>องก�น้ำสน้ำ�ม4. ไม%ควรีวางเครี( องม(อทำ� เป5น้ำโลัหะหรี(อส�งกะส�ไว�กลัางแดดกลัางฝัน้ำ เพื่รีาะจะทำ�าให�เก�ดสน้ำ�มได�ง%าย5. เก�บเครี( องม(อให�เป5น้ำรีะเบ�ยบ แลัะสะดวกต%อการีหย�บใช้�

ด�น้ำ (soil)

ความืหมืาย คอ ว+ตถ�ท%�เกาะต+วก+นเป$นกลิ� มื

ก(อน รวมืต+วก+นเป$นช+"นๆ ปกคลิ�มื ผ�วบันของเปลิอกโลิก สลิายต+ว

ของห�นแลิะธาต� + อ�นทร%ยว+ตถ� (ซุากพืช+ส+ตว�) + ดิ�น + น!"า + อากาศึ

องค�ประกอบัของดิ�น

45%

5%

25%

25%แร ธาต�อาหารพืชอ�นทร%ยว+ตถ�อากาศึน!"า

Note ด�น้ำทำ� เหมาะสมใน้ำการีปลั'กพื่(ช้ ต�องม�ทำ��ง 4 องค9ปรีะกอบ หากข้าดเพื่�ยงองค9ปรีะกอบเด�ยวก�จะทำ�าให�พื่(ช้เจรี�ญ้เต�บโตได�ช้�า

1 อน�นทร%ยว+ตถ� เป5น้ำส%วน้ำทำ� เก�ดจากช้��น้ำเลั�กช้��น้ำน้ำ�อยข้องแรี%แลัะห�น้ำต%างๆ ทำ� สลัายต�วโดยทำางเคม� กายภัาพื่ แลัะช้�วเคม� ทำ�าหน้ำ�าทำ� เป5น้ำแหลั%งข้องธีาต,อาหารีให�ก�บพื่(ช้ แลัะเป5น้ำอาหารีข้องจ,ลั�น้ำทำรี�ย9ด�น้ำ

2 อ�นทร%ยว+ตถ� ได�แก% ส%วน้ำทำ� เก�ดจากการีเน้ำ%าเป? อยผ้,พื่�งหรี(อการีสลัายต�วข้องเศษเหลั(อข้องพื่(ช้แลัะส�ตว9ทำ� ทำ�บถ้มก�น้ำอย'%บน้ำด�น้ำ ทำ�าหน้ำ�าทำ� เป5น้ำแหลั%งอาหารีข้องจ,ลั�น้ำทำรี�ย9ด�น้ำ ให�พื่ลั�งงาน้ำแก%จ,ลั�น้ำทำรี�ย9ด�น้ำ แลัะควบค,มสมบ�ต�ทำางกายภัาพื่ข้องด�น้ำ เช้%น้ำ โครีงสรี�างด�น้ำ ความรี%วน้ำซึ่,ย การีรีะบายน้ำ��าแลัะการีแลักเปลั� ยน้ำอากาศข้องด�น้ำ เป5น้ำต�น้ำ ม�ปรี�มาณธีาต,อาหารีพื่(ช้ต� า

3 น!"าท%�อย# ในดิ�นน+"น ทำ�าหน้ำ�าทำ� ให�น้ำ��าแก%พื่(ช้ แลัะช้%วยลัะลัายธีาต,อาหารีต%างๆ ใน้ำด�น้ำ แลัะข้น้ำย�ายอาหารีพื่(ช้

4 อากาศึ ทำ�าหน้ำ�าทำ� ให�ออกซึ่�เจน้ำแก%รีากพื่(ช้ แลัะจ,ลั�น้ำทำรี�ย9ใน้ำการีหายใจ

ประเภทของเน"อดิ�น

1.มื%อน�ภาคขนาดิใหญ้ ในช องว างในเน"อดิ�นมืาก ถ ายเทไดิ(ดิ%มืากจนเกอบัจะอ� (มืน!"าไมื ไดิ(เลิย แร ธาต�อาหารมื%น(อยดิ�นทราย (มืากกว า 0.05 mm )

2. ไถพืรวนง าย อากาศึถ ายเทดิ% อ� (มืน!"าไดิ(ปานกลิาง สามืารถดิ#ซุ+บัเอาแร ธาต�ท%�จ!าเป$นต อพืชไว(ไดิ ( ดิ�นร วน (0.02 0 – 0.05mm)

3. อน�ภาคดิ�นขนาดิเลิ-ก จ+บัต+วแน น เมื�อแห(งจะแข-ง ดิ#ดิย<ดิธาต�อาหารไดิ(ดิ%แต ไถพืรวนยาก ดิ�นเหน%ยว ดิ�นเน"อลิะเอ%ยดิ (0.02 mmลิงไป)

ด�น้ำทำ� ม�ป8ญ้หาต%อการีเพื่าะปลั'ก

1. ด�น้ำข้าดก@าซึ่ออกซึ่�เจน้ำ ด�น้ำน้ำา ด�น้ำพื่รี,2. ด�น้ำทำ� ม�ช้� �น้ำหย� งรีากพื่(ช้ไม%เหมาะสม หน้ำ�าด�น้ำต(�น้ำ

ด�น้ำปน้ำห�น้ำ ด�น้ำห�น้ำโผ้ลั% ด�น้ำพื่รี,3. ด�น้ำไม%ก�กเก�บน้ำ��า ด�น้ำทำรีายจ�ด ด�น้ำเหม(องแรี%

รี�าง ด�น้ำบ%อพื่ลัอย4. ด�น้ำทำ� ม�สารีพื่�ษ ด�น้ำทำ� ม�สภัาพื่กรีดจ�ด ด%างจ�ด

ด�น้ำเค�ม

ด�น้ำพื่รี, ม�ธีาต,อ�น้ำทำรี�ย9 20-99%

1. รีะบายน้ำ��าออกให�หมด ถ้ม ทำรีายแลัะด�น้ำเหน้ำ�ยว ลังไป

60-90%2. ทำ�าค�น้ำด�น้ำ

ลั�อมรีอบ

3. ก%อน้ำปลั'กพื่(ช้ ปรี�บปรี,ง บ�ารี,งด�น้ำด�วย ป,.ยเคม�ทำ� ม�ธีาต,อาหารีเสรี�ม

**** การีแก�ป8ญ้หาด�น้ำพื่รี,ต�องลังทำ,น้ำ แลัะใช้�เวลัาน้ำาน้ำ พื่บมากใน้ำภัาคใต�แลัะภัาคตะว�น้ำออก ****

การีก'�พื่รี,

การีก'�พื่รี,

ดิ�นทรายจ+ดิ

1.ป'แผ้%น้ำพื่ลัาสต�กข้�างลั%างก%อน้ำทำ�าแปลังหรี(อเตรี�ยมแปลังปลั'ก ใช้�ปลั'กพื่(ช้ผ้�กแลัะ

ผ้ลัไม�ทำ� ม�รีากส��น้ำ เช้%น้ำกะหลั� าปลั� สตรีอเบอรี� แคน้ำตาลั'ปฯลัฯ

ใช้�ข้,ดสรีะเก�บน้ำ��าภัาคตะว�น้ำออกเฉี�ยงเหน้ำ(อ

ญ้� ป,Bน้ำใช้�ใน้ำการีปลั'กข้�าวได�ผ้ลัผ้ลั�ตด�

ดิ�นกรดิจ+ดิ2.ใส%ป'น้ำข้าวลังไปใน้ำ

ปรี�มาณมาก เพื่( อปรี�บแก�ความเป5น้ำกรีด

ข้องด�น้ำ

3. ปลั%อยให�น้ำ��าทำ%วมข้�งน้ำาน้ำปรีะมาณ 1 เด(อน้ำ ปลั'กข้�าว หรี(อพื่(ช้น้ำ��าอ( น้ำๆได�

“ ”การีแก�ป8ญ้หา ว�ธี�การี แกลั�งด�น้ำ ตามแน้ำวพื่รีะรีาช้ด�ารี�ข้องพื่รีะบาทำสมเด�จพื่รีะเจ�าอย'%ห�ว

ณ ศ'น้ำย9การีศ/กษาการีพื่�ฒน้ำาพื่�ก,ลัทำอง จ.น้ำรีาธี�วาส1. รีะบายน้ำ��าออกจากบรี�เวณด�งกลั%าวให�

หมด ตากด�น้ำให�แห�ง

ปลั%อยให�กรีดก�ามะถ้�น้ำเก�ดเต�มทำ�

การีใส%ป'น้ำข้าวใน้ำด�น้ำมากเก�น้ำไป ด�น้ำจะเก�ดความด%างจ�ด ด�น้ำข้าดธีาต, อาหารีเสรี�ม Fe Mn Cu ทำ�น้ำทำ� ให�ป,.ยโดยฉี�ดพื่%น้ำทำางใบ

ดิ�นเค-มื

2เลั(อกพื่(ช้ทำน้ำเค�มทำ� เหมาะสมก�บรีะด�บความเค�มข้องด�น้ำ

มาปลั'ก เช้%น้ำ ข้�าว อ�อย ปาลั9มน้ำ��าม�น้ำ แลัะ

มะพื่รี�าวค%อยๆด'ดซึ่�บเกลั(อออกจากด�น้ำ

1รีะบายน้ำ��าออกจากด�น้ำเค�ม น้ำาน้ำไป ด�น้ำจะลัดความเค�ม

ลังได�

3ควรีให�ป,.ยทำางใบแทำน้ำการีใส%ลังใน้ำด�น้ำ

ป��ยแลิะธาต�อาหาร

ความหมายข้องป,.ยป,.ย (Fertilizer) ค(อ อาหารีพื่(ช้ทำ� เก�ดข้/�น้ำตาม

ธีรีรีมช้าต� หรี(อทำ� คน้ำเรีาส�งเครีาะห9ข้/�น้ำโดยกรีรีมว�ธี�ทำางว�ทำยาศาสตรี9 สามารีถ้ทำ�าให�พื่(ช้เจรี�ญ้เต�บโตได�

ความหมายข้องธีาต,อาหารีพื่(ช้ธีาต,อาหารีพื่(ช้ (Plant nutrients) หมายถ้/ง

ธีาต,ทำ� จ�าเป5น้ำหรี(อเป5น้ำปรีะโยช้น้ำ9ต%อการีเจรี�ญ้เต�บโตข้องพื่(ช้ ถ้�าพื่(ช้ข้าดธีาต,ด�งกลั%าว หรี(อได�รี�บไม%ได�ส�ดส%วน้ำทำ� พื่(ช้ต�วต�องการี ก�จะแสดงอาการีผ้�ดปกต�ออกมา เช้%น้ำ แครีะแกรี�น้ำ ใบซึ่�ด ฯลัฯ

ป��ยแบั งออกไดิ(เป$น 2 ประเภท คอ ป��ยอ�นทร%ย�แลิะป��ยอน�นทร%ย�

ป,.ยอ�น้ำทำรี�ย9 เป5น้ำป,.ยทำ� ได�จากซึ่ากพื่(ช้ซึ่ากส�ตว9 ม'ลัส�ตว9 เศษข้ยะม'ลัฝัอยต%างๆป,.ยน้ำ��จะม�ธีาต,อาหารีพื่(ช้อย'%ใน้ำปรี�มาณน้ำ�อย แต%จะช้%วยใน้ำการีปรี�บปรี,งค,ณสมบ�ต�ทำางกายภัาพื่ข้องด�น้ำให�ด�ข้/�น้ำ ซึ่/ งจะทำ�าให�ด�น้ำรี%วน้ำซึ่,ย อ,�มน้ำ��าได�ด� ป,.ยอ�น้ำทำรี�ย9เรีาสามารีถ้แบ%งออกได�เป5น้ำ 4 ช้น้ำ�ด ค(อ

(1) ป,.ยคอก (2) ป,.ยหม�ก 3) ป,.ยพื่(ช้สด (4) ป,.ยเทำศบาลั บางทำ�ก�เรี�ยกว%าป,.ย กรี,งเทำพื่มหาน้ำครี

หรี(อป,.ยข้ยะ

ป��ยอน�นทร%ย�

ป,.ยเคม� ซึ่/ งหมายถ้/งการีใช้�กรีรีมว�ธี�ทำางเคม�ส�งเครีาะห9แรี%ธีาต,ต%างๆ เพื่( อให�ได�ป,.ยทำ� ม� ปรี�มาณธีาต,อาหารีตามทำ� ต�องการีโดยทำ� วไปจะม�ธีาต,อาหารีหลั�ก ซึ่/ งได�แก% ไน้ำโตรีเจน้ำ ฟัอสฟัอรี�ส แลัะโปต�สเซึ่�ยมอย'%ใน้ำปรี�มาณมาก ป,.ยเคม�น้ำ��น้ำสามารีถ้แบ%งออกได�เป5น้ำ 2 ช้น้ำ�ดค(อ

(1) ป,.ยเด� ยวหรี(อแม%ป,.ย เป5น้ำป,.ยทำ� ม�ธีาต,อาหารีหลั�กธีาต,ใดธีาต,หน้ำ/ งเพื่�ยงธีาต,เด�ยว ซึ่/ งได�แก%ก. ป,.ยทำ� ให�ธีาต,ไน้ำโตรีเจน้ำ ได�แก%

- ป,.ยย'เรี�ย (Urea) บางทำ�เรี�ยกว%าป,.ยเย�น้ำ ม�ส�ข้,%น้ำข้าวเหม(อน้ำเม�ดสาค' ลัะลัายน้ำ��าง%าย ม�ธีาต,ไน้ำโตรีเจน้ำรี�อยลัะ 45-46 โดยน้ำ��าหน้ำ�ก

- ป,.ยแอมโมเน้ำ�ยมซึ่�ลัเฟัต (Ammonium sulphate) หรี(อบางทำ�เรี�ยกว%า ป,.ยน้ำ��าตาลั ลัะลัายน้ำ��าได�ด� ม�ธีาต,ไน้ำโตรีเจน้ำรี�อยลัะ 20-21 โดยน้ำ��าหน้ำ�ก

- ป,.ยแอมโมเน้ำ�ยมไน้ำเตรีทำ (Ammonium nitrate) ม�ธีาต,ไน้ำโตรีเจน้ำรี�อยลัะ 35 โดยน้ำ��าหน้ำ�ก

ข. ป��ยท%�ให(ธาต�ฟอสฟอร+ส ไดิ(แก - ป,.ยห�น้ำฟัอสเฟัต (Rock phosphate) จะให�ธีาต,ฟัอสฟัอรี�สปรีะมาณ รี�อยลัะ 30 โดยน้ำ��าหน้ำ�ก - ป,.ยซึ่'เปอรี9ฟัอสเฟัต (Super phosphate) จะให�ฟัอสฟัอรี�สรี�อยลัะ 20 โดยน้ำ��าหน้ำ�ก- ป,.ยด�บเบ��ลัซึ่'เปอรี9ฟัอสเฟัต (Double super phosphate) ให�ธีาต,ฟัอสฟัอรี�สรี�อยลัะ 40 โดยน้ำ��าหน้ำ�ก

ค. ป,.ยทำ� ให�ธีาต,โปต�สเซึ่�ยม ได�แก%- ป,.ยโปต�สเซึ่�ยมคลัอไรีด9 (Potassium Chloride) ให�ธีาต,โปต�สเซึ่�ยม รี�อยลัะ 60 โดยน้ำ��าหน้ำ�ก- ป,.ยโปต�สเซึ่�ยมเฟัต (Potassium sulphate) ให�ธีาต,โปต�สเซึ่�ยมรี�อยลัะ 50 โดยน้ำ��าหน้ำ�ก

ป��ยผสมื ไดิ(แก ป��ยท%�ต(องเอาป��ยเดิ%�ยวหรอแมื ป��ยต+"งแต 2 ชน�ดิมืาผสมืก+บัเพื�อให(ไดิ(ธาต�อาหารพืชตามืท%�ต(องการแบั งออกเป$น

ก. ป,.ยผ้สมไม%สมบ'รีณ9 เป5น้ำป,.ยทำ� ม�ธีาต,อาหารีหลั�กอย'%เพื่�ยง 2 ธีาต, เช้%น้ำ ป,.ยส'ตรี 16 - 20 - 0 จะม�ธีาต,ไน้ำโตรีเจน้ำ 16 ส%วน้ำ แลัะฟัอสฟัอรี�ส 20 ส%วน้ำใน้ำรี�อยส%วน้ำเป5น้ำต�น้ำ

ข้. ป,.ยผ้สมสมบ'รีณ9 จะม�ธีาต,อาหารีหลั�กครีบ 3 ธีาต, เช้%น้ำ ป,.ยส'ตรี 15 - 15 - 15 เป5น้ำต�น้ำ

ใน้ำการีน้ำ�าแม%ป,.ยมาผ้สมก�น้ำเพื่( อให�ได�น้ำ��าหน้ำ�กจ�าน้ำวน้ำเต�ม 100 ส%วน้ำ ซึ่/ งหากเม( อใช้�แม%ป,.ยแลั�วย�งได�น้ำ��าหน้ำ�กไม%เต�ม 100 ส%วน้ำ จะต�องใช้�ว�สด,อ( น้ำทำ� ไม%ม�อาหารีพื่(ช้ สามารีถ้คลั,กเคลั�าป,.ยได� เช้%น้ำ ทำรีาย ข้��เลั( อย ฯลัฯ มาเต�ม เรีาเรี�ยกว�สด,น้ำ��น้ำว%า ฟ?ลิเลิอร� (Filler) ใน้ำการีผ้สมป,.ยใช้�เองน้ำ��น้ำ เรีาจะได�ป,.ยด�ใน้ำรีาคาไม%แพื่ง ม�ธีาต,อาหารีครีบถ้�วน้ำแลัะใน้ำปรี�มาณทำ� เรีาต�องการี

ว�ธี�การีใส%ป,.ย

(1) ลัะลัายน้ำ��ารีด ใช้�ก�บป,.ยทำ� ลัะลัายน้ำ��าได�ด� เช้%น้ำ ป,.ยย'เรี�ย(2) หว%าน้ำ เป5น้ำว�ธี�ทำ� น้ำ�ยมก�น้ำมาก จะใช้�ม(อก�าแลั�วหว%าน้ำป,.ยไปให�ทำ� วถ้/งแลัะรีวดเรี�ว(3) หยอดหลั,ม ใช้�ก�บพื่(ช้ทำ� ปลั'กเป5น้ำหลั,มห%างก�น้ำจะช้%วยป>องก�น้ำการีช้ะลั�างจากน้ำ��า(4) โรียเป5น้ำแถ้ว อาจใส%หลั�งจากการีพื่รีวน้ำด�น้ำ โดยเฉีพื่าะก�บพื่(ช้ทำ� ปลั'กเป5น้ำแน้ำวบางทำ�อาจใช้�เครี( องทำ,%น้ำแรีงช้%วย ก�จะเก�ดการีปรีะหย�ด

แหลิ งน!"าเพื�อการเกษตร

• น!"าฝน• น!"าผ�วดิ�น• น!"าใต(ดิ�น

ท%�มืาของแหลิ งน!"า

ประเภทของงานพื+ฒนาแหลิ งน!"าเพื�อการเกษตร

1. งาน้ำอ%างเก�บน้ำ��า2. งาน้ำสรีะเก�บน้ำ��า 3. งาน้ำข้,ดลัอกหน้ำองแลัะบ/ง4. งาน้ำฝัายทำดน้ำ��า5. งาน้ำคลัองส%งน้ำ��า6. งาน้ำส'บน้ำ��า

ค'ส%งน้ำ��าเข้�าพื่(�น้ำทำ� เพื่าะปลั'กช้%วยทำ�าให�ไรี%น้ำาได�รี�บน้ำ��าอย%างทำ� วถ้/ง

การีพื่�ฒน้ำาแหลั%งน้ำ��าช้%วยให�ส�ตว9เลั��ยงไม%ข้าดแคลัน้ำน้ำ��า

อ%างเก�บน้ำ��า ฝัายคอน้ำกรี�ต

ว�ธ%การปลิ#กพืชผ+ก

หลิ+กว�ธ%การ• การเตร%ยมืดิ�น – ถางหญ้(า – พืรวนดิ�น – ผสมืดิ�น (ดิ�นต อข%"เถ(าแกลิบั 3:1)– พื+กดิ�น 1 ส+ปดิาห�

• การปลิ#ก (แบับัหยอดิหรอหว าน หรอถอนแยก) แลิะการปกคลิ�มืดิ�น

• การดิ#แลิ (รดิน!"าเช(า-เย-น , การให(ร มืเงาแก พืชท%�ย(ายปลิ#กใหมื )

• การเก-บัเก%�ยว(ขายจร�ง....)

1. การปลิ#กโดิยอาศึ+ยส วนต าง ๆ ของต(นพืช ปรีะกอบด�วย รีาก ลั�าต�น้ำ ใบ โดยการีป8กช้�า การีตอน้ำก� ง การีโน้ำ�มก� ง การีแยกหน้ำ%อหรี(อห�ว โดยว�ธี�การีต%าง ๆ ด�งน้ำ��

1.1 ราก ส%วน้ำใหญ้%น้ำ�ามาป8กช้�า เช้%น้ำ รีากม�น้ำเทำศ เป5น้ำต�น้ำ

1.2 ลิ!าต(น น้ำ�ามาปลั'กโดยการีป8กช้�า การีตอน้ำก� ง การีโน้ำ�มก� ง แลัะการีแยกหน้ำ%อหรี(อห�ว ลั�าต�น้ำแบ%งออกเป5น้ำหลัายช้น้ำ�ด เช้%น้ำ ม�น้ำเทำศ สะรีะแหน้ำ% โหรีะพื่า หอมแดง ตะไครี� ข้�ง ข้%า ข้ม��น้ำ เป5น้ำต�น้ำ

ว�ธ%การปลิ#กพืชผ+ก สามืารถปลิ#กไดิ( 3 ว�ธ% คอ

2. การปลิ#กดิ(วยเมืลิ-ดิโดิยตรง เป5น้ำว�ธี�ทำ� ใช้�ก�น้ำโดยทำ� วไปก�บพื่(ช้ผ้�กทำ� ม�การี

เจรี�ญ้เต�บโตได�ด� ใน้ำทำ� ทำ� ไม%ม�ป8ญ้หาน้ำ��าแลัะศ�ตรี'พื่(ช้มากน้ำ�ก

- พื่(ช้ผ้�กทำ� ปลั'กด�วยเมลั�ดโดยตรีงม�กเป5น้ำพื่(ช้ผ้�กทำ� ทำน้ำทำาน้ำต%อสภัาพื่แวดลั�อมได�ด�

- พื่(ช้ผ้�กทำ� ม�รีะบบการีงอกข้องรีากไม%ด� ไม%สามารีถ้เพื่าะกลั�าแลั�วย�ายปลั'กได� เมลั�ดม�ข้น้ำาดใหญ้% เมลั�ดม�รีาคาถ้'ก ม�การีปฏิ�บ�ต�ด'แลัรี�กษาง%าย ม�โรีคแลัะแมลังรีบกวน้ำน้ำ�อย หรี(อพื่(ช้ผ้�กทำ� ใช้�รีากหรี(อห�วเป5น้ำอาหารีก�น้ำ�ยมปลั'ก ด�วยเมลั�ดโดยตรีง ว�ธี�การีปลั'กพื่(ช้ผ้�กด�วยเมลั�ดม�ด�งน้ำ��

2.1 การีหว%าน้ำเมลั�ด เป5น้ำว�ธี�การีทำ� ใช้�ก�บพื่(ช้ผ้�กทำ� ใช้�ใบเป5น้ำอาหารี ม�อาย,

เก�บเก� ยวส��น้ำ โตเรี�ว ม�รีะยะการีปลั'กถ้� บางช้น้ำ�ดม�เมลั�ดข้น้ำาดใหญ้%สะดวกใน้ำการีหว%าน้ำลังใน้ำแปลังปลั'กได�เป5น้ำอย%างด� แต%เมลั�ดพื่(ช้ผ้�กบางช้น้ำ�ดม�ข้น้ำาดเลั�ก

การีหว%าน้ำให�ทำ� วทำ��งแปลังกรีะทำ�าได�ยาก ม�กจะข้/�น้ำเป5น้ำกรีะจ,ก

ควรีใช้�ทำรีายหยาบ ผ้สมก�บเมลั�ดพื่�น้ำธี,9ก%อน้ำหว%าน้ำ โดยใช้�อ�ตรีาส%วน้ำเมลั�ดพื่�น้ำธี,9 1 ส%วน้ำ ผ้สมก�บทำรีาย 5 ส%วน้ำ คลั,กเคลั�าให�เข้�าก�น้ำก%อน้ำหว%าน้ำ

ก%อน้ำน้ำ�าเมลั�ดไปปลั'กควรีน้ำ�าเมลั�ด แช้%น้ำ��าไว�ปรีะมาณ 12 ช้� วโมง ผ้/ งลัมให�สะเด�ดน้ำ��าก%อน้ำน้ำ�าไปหว%าน้ำ เมลั�ดจะงอกเรี�วข้/�น้ำ พื่(ช้ผ้�กทำ� ปลั'กด�วยว�ธี�น้ำ�� เช้%น้ำ ผ้�กบ,�ง ผ้�กกาดกวางต,�ง ค( น้ำช้%าย ผ้�กช้� เป5น้ำต�น้ำ

2.2 การหว านเมืลิ-ดิแลิะถอนแยก เป5น้ำว�ธี�ทำ� ใช้�ก�น้ำมากใน้ำการีปลั'กพื่(ช้ผ้�กทำ� วไปทำ�

สามารีถ้ย�ายกลั�าได� พื่(ช้ผ้�กทำ� น้ำ�ยมปลั'กโดยว�ธี�น้ำ�� เช้%น้ำ ผ้�กคะน้ำ�า ผ้�กกาดข้าว ผ้�กกาดหอม ผ้�กกาดเข้�ยวปลั� ผ้�กกาดห�ว เป5น้ำต�น้ำ

โดยการีจ�ดรีะยะรีะหว%างต�น้ำค�าน้ำ/งถ้/งทำรีงพื่, %มใบข้องพื่(ช้ผ้�ก รีะว�งอย%าให�แน้ำ%น้ำจน้ำเก�น้ำไป อาจเป5น้ำทำ� อย'%อาศ�ยข้องแมลังศ�ตรี'พื่(ช้ แลัะการีรีะบาดข้องโรีคพื่(ช้ผ้�กได�

2.3 การปลิ#กดิ(วยการหยอดิเป$นหลิ�มื

น้ำ�ยมใช้�ก�บพื่(ช้ผ้�กทำ� ม�ข้น้ำาดใหญ้% เมลั�ดใหญ้% ต�น้ำกลั�าแข้�งแรีง แลัะม�การีเจรี�ญ้เต�บโตได�ด�ใน้ำสภัาพื่แวดลั�อม ข้องทำ�องถ้� น้ำ ปกต�การีเตรี�ยมหลั,มปลั'กต�องม�รีะยะการีปลั'กตามความอ,ดมสมบ'รีณ9ข้องด�น้ำ หลั�งพื่(ช้ผ้�กงอกแลั�วต�องถ้อน้ำต�น้ำทำ� ไม%แข้�งแรีงออก เหลั(อไว�หลั,มลัะ 2-3 ต�น้ำ

พื่(ช้ผ้�กทำ� น้ำ�ยมปลั'กด�วยว�ธี�น้ำ��ได�แก% ข้�าวโพื่ด ถ้� วต%าง ๆ แตงต%าง ๆ ฟั8กทำอง แฟัง บวบ มะรีะ เป5น้ำต�น้ำ

ไดิ(เวลิาน+กเร%ยนวางแผนแลิะลิงมือปฏิ�บั+ต�ไดิ(แลิ(วคะ