بیمارستان های هیأت امنایی

رویکردی موثر برای ارتقاء خدمات سطح

دوم

)ویژه اجالس رؤسای محترم دانشگاه های علوم پزشکی و خدمات

بهداشتی درمانی(

مرکز توسعه مدیریت و تحول اداری88آذرماه

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

2

اهم سرفصل مطالب

تاریخچه اداره بیمارستان ها بصورت هیأت امنایی•جایگاه هیأت امنا در سیستم ارایه خدمات درمانی•اداره • جایگDاه و بیمارسDتان اداره در مختلDف گزینه هDای

هیأت امنائیاهداف و انتظارات از هیأت امنا•تعریف و نقش هیأت امنا در اداره کالن بیمارستان•وظایف و تعهدات هیأت امنا•بنDد • اجDرایی آیین نامDه بسترسDازی و قDانون 24الزامDات

،88بودجه دسDتورالعمل اجDرایی آیین نامDه و گDزارش وضDعیت اجDرای •

آنهیDأت • رویکDرد اثDربخش اجDرای جهت توجDه مDورد نکDات

امنایی

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

3

تاریخچه مدیریت هیأت امنایی در دانشگاه های علوم پزشکی

اقدامات صورت گرفته سال توضیحات

تصویب قانون تشکیل هیأت امنای دانشگاه ها و موسسات آموزش

عالی

1367

مصوب شورای عالی انقالب فرهنگی

تصویب قانون نحوه انجام امور مالی و معامالت دانشگاه ها

1369

مصوب شورای عالی انقالب فرهنگی

تدوین آیین نامه اجرایی مالی و معامالتی دانشگاه ها )با همکاری

مشترک وزارتخانه های علوم و بهداشت(

1370

اعتبار اجرایی تا سال 1384

اصالح آیین نامه اجرایی مالی و معامالتی ویژه حوزه بهداشت و

درمان

1385

توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

4

تاریخچه مدیریت هیأت امنایی در بیمارستان ها

اقدامات صورت گرفته سال توضیحات

بیمارستان کشور با 18اداره (85شیوه هیأت امنایی )از سال

1384

به موجب الزام قانونی قانون برنامه 88ماده

چهارم توسعه

54برنامه ریزی به منظور اداره بیمارستان کشور با شیوه هیأت

(88امنایی )از سال

1388

به موجب الزام قانونی ماده واحده قانون 24بند

کشور88بودجه سال

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

5

چارچوب تحلیل موضوعات پیش رو در نظام ارائه خدمات سطح دوم

مداخالت و سیاست های

حاکمیتی (Stewardship)

نظام سرپرستی (Parenting)

نظام اداره کالن ( Governance)

مدیریت بیمارستان(Management)

نظام تأمین مالی•

سازمان دهی کالن •

سیستم

تنظیم•

• ...

سرپرسDتی • و هDدایت

سDبدی از سDازمان های بDا

مDأموریت مرتبDط در یDک

منظومه منسجم

اسDDتراتژیک • مDDدیریت

سازمان

عملیDDDDDاتی • مدیریت

سازمان

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

6

گزینه های مختلف در اداره بیمارستان و جایگاه اداره هیأت امنائی

Budgetary Governance

Private Governance

طیف تمرکززدایی

Autonomic Governance

Public Private Partnership Governance

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

7

اهداف و انتظارات از اداره بیمارستان ها به صورت هیأت امنایی

بهبود نظام مدیریت بیمارستانی•

ارتقاء مستمر کیفیت خدمات بیمارستان•

کاهش تصدی خدمات•

تعالی عملکرد خدمات بالینی•

وریافزایش بهره•

افزایش رضایتمندی ذینفعان•

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

8

تعریف و جایگاه هیأت امنا در اداره کالن بیمارستان

منظDر • از جایگDاه ق�درتباالترین اعم�ال و و نف�وذ در سازمان؛مسئولیت پذیری

هیDأت امنDا بایسDت اهمیت اداره سDازمان را درک کDرده و •آن را با جدیت، اهتمام و هدفمندی پیگیری نماید.

و • منDابع تDولیت امین، متDولی عنDون بDه امنDا هیDأت ظرفیت هDای سDازمانی را بDه نماینDدگی از ذی نفعDان به عهDده

هیأت امنا ظرفیت انجام امور جاری دارند.

بیمارستان اعم از ارائه مراقبت درمانی و یا

حتی مدیریت سازمان را ندارد، با این وجود

هیأت امنا در خصوص هر دو حوزه مذکور

بایست مسئول و پاسخگو باشد.

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

9

هیأت امنا و کیفیت خدمات مراقبت از بیمار

هیDأت امنDای بیمارسDتان می تواننDد تDاثیر بسDزایی در ارتقDای •باشDند بیمDار داشDته از کیفیت خDدمات درمDان و مDراقبت درحالیکDه تعهDدات و نقش آن بDه طDور عمDده ای ناشDناخته

است.

1000 بDر روی هیDأت امنDای 2009پژوهشDی کDه در سDال •و تجربیDات، چشDم انداز تDا شDد انجDام امریکDا بیمارسDتان فعالیت هDای آنهDا در زمینDه کیفیت خDدمات بDالینی بررسDی میDDان تمDDایز عامDDل مهمDDترین کDDه داد نشDDان شDDود، بDاال در نقش پDایین و عملکDرد بDا عملکDرد بیمارسDتان های

اداره کالن هیأت امنای آنهاست.

می توانن����د امن����ا هی����أت ب��رای مناس��بی نش��ان گاه های جهت سیاس��ت گذاران مداخل��ه بهب�ود کیفیت خ�دمات م�راقبت از

بیمار بیمارستان باشند.

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

10

نقش هیأت امنا در اداره کالن بیمارستان

یک هیأت امنای خوب بایست:•اهمیت مدیریت کالن را درک کرده و کار آن را جدی بگیرد.–فاکتورهایی که بیشترین اثر را روی کیفیت هیأت امنا و عملکرد –

آن دارد درک نماید.زمان و تالش کافی صرف مدیریت کالن نماید.–مبتنی بر اصول شفافی که روی آن توافق شده است مدیریت –

نماید.

تنظیم سیاست های مناسب در جهت تحقق انتظارات و •دستورالعمل ها

پایش و ارزیابی فرآیندها و خروجی های کلیدی سازمان•

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

11

وظایف و تعهدات هیأت امنا

متعهد بودن نسبت به اهداف و نتایج غایی بیمارستان•تنظیم چشم انداز دقیق و تفصیلی–تصDويب برنامDه راهDبردي هيDات عامDل بيمارسDتان جهت همسDویی –

با اهداف و چشم انداز

تعهد داشتن در قبال عملکرد اجرایی بیمارستان•برنامه ریزی برای جانشین مدیرعامل–تحقDق – نهDايي و و اي نتDايج عملكDردي واسDطه ارزيDابي وكنDترل

برنامه هاي راهبردي و بودجه تصويب برنامه توسعه سيستمها–تصDويب سياسDتهاي جDذب و برنامDه توسDعه كمي وكيفي نDيروي –

انساني )بارعايت سياست هاي حاكميتي و سرپستي(

شناخت فاکتورهDایی کDه بیشDترین تDأثیر را بDر روی کیفیت •کDDارگیری بDDه منظDDور بDDه می گDDذارد بیمارسDDتان اداره

مجموعه اصولی یکپارچه برای مدیریت آن ها

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

12

)ادامه(وظایف و تعهدات هیأت امنا

مدیریت مالی و استقرار نظام های مالی کارامد:•اطمینDان از بودجDه بنDدی اثDربخش مDدیریت بیمارسDتان جهت نیDل –

به اهداف برنامه ریزی شدهتاييد صورتهاي مالي و حساب سود زيان–ارزیابی عملکرد مالی و نتایج حاصل از آن–اعمال کنترل های مناسب مالی–جلب كمك هاي بخش دولتي و غيردولتي –

ارتقای کیفیت خدمات بیمارستان:•اعتباربخشDی کارکنDان پزشDکی بDرای انتصDابات، تغیDیرات پسDت و –

دادن امتیازاتبهبود کیفیت بکارگیری سیستم های مدیریتی–ارزیابی کیفیت خدمات ارایه شده به بیماران–

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

13

)ادامه(وظایف و تعهدات هیأت امنا

هیأت امنا بایست ساختار مناسبی داشته باشد:•کمیته های مناسبی از حیث تعداد و تنوع داشته باشد تا اجرای –

امور مربوطه را تسهیل نماید؛نفوذ و قدرت خود را جهت اداره کالن به طور شفاف در تعامل –

با کمیته ها مشخص نماید؛به صورت دوره ای ساختار اداره کالن سازمان را ارزیابی کرده –

و در مواقع نیاز با توجه به اقتضائات اصالحات الزم را انجام دهد.

هیأت امنا بایست زیرساخت الزم را حائز باشد:•اطمینان حاصل نماید که جلسات هیأت امنا به نحوی هدایت –

می شوند که اثربخشی و خالقیت در آن حداکثری باشد.تنظیم اهداف ساالنه مدیریت کالن مجموعه؛–تعیین انتظارات از هر یک از اعضا–ارزیابی عملکرد و مشارکت هر یک از اعضاء–

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

14

24- بند 88الزامات ماده واحده قانون بودجه سال

در تهDران بDه ازای هDر دانشDگاه علDوم پزشDکی و خDدمات •در و آموزشDی بیمارسDتان یDک درمDانی حDداقل بهداشDتی سDایر اسDتانها نDیز حDداقل یDک بیمارسDتان آموزشDی کDه حDائز حDداکثر امتیDاز هسDتند بDه صDورت هیDات امنDایی طبDق مفDاد

این بند اداره شوند؛

تفDویض تمDام اختیDارات قDانونی هیDات امنDای دانشDگاه علDوم •امنDای هیDات بDه درمDانی بهداشDتی خDدمات و پزشDکی

فوق الذکر؛

پرداخت مبتنی بر عملکرد؛•

تمام وقتی اعضای هیأت علمی در بیمارستان های مذکور؛•

تکلیDف بDه تDدوین آیین نامDه مشDترک وزارت هDای بهداشDت و •رفDاه و معDاونت برنDامه ریزی و نظDارت راهDبردی ریاسDت

جمهوری

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

15

24بسترسازی اجرای آیین نامه اجرایی بند

گDام و 14تدوین دسDتورالعمل اجDرایی آیین نامDه مDذکور بDا •زمان بندی اجرای تدریجی

بنDد • اجDرایی آیین نامDه بDا 24ارایDه و تشDریح در همایشDی در بیمارسDتان ها و دانشDگاه ها محDترم روسDای حضDور

تهران

ارایDه تفصDیلی بنDدهای آیین نامDه و پاسDخگویی بDه سDواالت و •روسDا، حضDور بDا آبان مDاه جلسDه در موجDود ابهامDات

معاونین و مدیران بیمارستان ها

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

16

24دستورالعمل اجرای آیین نامه اجرایی بند ردیف

عنوان

1 درصDد از اعضDاء هيDأت علمي بيمارسDتان تDا اواسDط شDهريورماه و اعالم 30ن اتخDاذ تDدابير الزم جهت تمDام وقت شDداسامي آنها به سازمانهاي بيمه گر و دبيرخانه بيمارستانهاي هيأت امنايي مستقر در وزارتخانه

2 انتخاب رئيس بيمارستان از ميان اعضاء هيأت علمي تمام وقت توسط رئيس دانشگاه

3 اسDتقرار سDاختار جديDد بيمارسDتانهاي هيDأت امنDايي تDا انتهDاي شDهريورماه و انتخDاب معDاونين و رؤسDاي بخشDهاي باليني از ميان اعضاء هيأت علمي تمام وقت

4 تعDيين يكي از معDاونين بيمارسDتان توسDط رئيس بيمارسDتان و تأييDد رئيس دانشDگاه جهت عضDويت در هيDات امنDاء و برگزاري جلسه انتخابات تعيين نماينده رؤساي بخشهاي باليني توسط رؤساي بخشهاي مذكور

5 درخواست از مجمع نمايندگان استان جهت معرفي يكي از نمايندگان به عنوان عضو ناظر هيأت امناء

6 معDرفي يDك نفDر خDبره در مسDايل مDديريت توسDط رئيس دانشDگاه بDه معDاونت توسDعه مDديريت و منDابع وزارتخانDه و اخذ تأييديه از آن معاونت

7 تشكيل دبيرخانه هيأت امناء در حوزه رياست بيمارستان و تخصيص يك كارشناس تمام وقت به اين دبيرخانه

8 سال 2تهيه و صدور احكام اعضاء هيأت امناء بيمارستان توسط رئيس دانشگاه براي انتصاب به مدت

9 درصDد 30تهيDه و ارسDال دعوتنامDه بDراي تشDكيل اولين جلسDه هيDأت امنDاي بيمارسDتان پس از تمDام وقت شDدن اعضاء هيأت علمي

10 استقرار مدل تعالي سازماني در بيمارستان و انجام اولين خودارزيابي تا انتهاي آبان ماه

11 درصDد از اعضDاء هيDأت علمي بيمارسDتان تDا انتهDاي آذرمDاه و اعالم 45اتخDاذ تDدابير الزم جهت تمDام وقت شDدن اسامي آنها به سازمانهاي بيمه گر و دبيرخانه بيمارستانهاي هيأت امنايي مستقر در وزارتخانه

12 درصDد از اعضDاء هيDأت علمي بيمارسDتان تDا پايDان سDال و اعالم اسDامي 60اتخDاذ تDدابير الزم جهت تمDام وقت شDدن آنها به سازمانهاي بيمه گر و دبيرخانه بيمارستانهاي هيأت امنايي مستقر در وزارتخانه

13 معDرفي يDك نفDر بDه عنDوان مDديرمالي بيمارسDتان توسDط رئيس بيمارسDتان بDه هيDأت امنDاء دانشDگاه و اخDذ تأييديDه از هيأت امناء دانشگاه بر اساس شرايط احراز پيش بيني شده در آيين نامه مالي معامالتي

14 اسDتقرار نظDام نDوين مDالي بخش سDالمت )حسDابداري تعهDدي( در بيمارسDتان تDا پايDان آذرمDاه و ارايDه صDورتهاي مDالي به هيأت امناء88سال

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

17

گزارش آخرین وضعیت اجرای آیین نامه تا کنون

مراحل آخرین وضعیت

٪ هیأت علمی 30تعداد بیمارستان هایی که حداقل خود را تمام وقت نموده اند بیمارستان50

تعداد بیمارستان هایی که احکام اعضای هیأت امنای خود را صادر کرده اند بیمارستان48

تعداد بیمارستان هایی که گزارش مالی خود را ادائه داده اند بیمارستان48

تعداد بیمارستان هایی که به بیمه ها معرفی شده اند بیمارستان48

تعداد بیمارستان هایی که فرد خبره مدیریتی را معرفی کرده اند بیمارستان19

نفر 9 نفر تایید و 10 رد شده اند

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

18

نکات مورد توجه جهت اجرای اثربخش رویکرد هیأت امنایی

صDورت • تحDول و شDده تفDویض اختیDارات از کامDل درک گرفتDه در نظDام اداره کالن بیمارسDتان ها از سDوی مDدیران

ذی ربط؛

تعامDل و همکDاری نزدیDک دانشDگاه بDا مراکDز بیمارسDتانی و •پشتیبانی جهت تحقق تمام وقتی اعضاء هیأت علمی؛

ایفای نقش فعال و مؤثر از سوی هیأت امنا؛•

شفافیت در سازوکارها و رویه ها.•

اجالس رؤسای محترم دانشگاه ها

19

24پایگاه اطالع رسانی روند اجرایی آیین نامه بند

این پایگDاه بDه منظDور تسDهیل در برقDراری ارتبDاط بDا سDتاد •راسDتای در تجربیDات و اطالعDات تبDادل و وزارت خانDه اسDتقرار نظDام مDدیریت هیDأت امنDایی بیمارسDتان ها طDراحی

شده که شامل بخش های مختلفی به شرح زیر می باشد:

نمDایش آخDرین وضDعیت بیمارسDتان ها در اجDرای آیین نامDه •مذکور از منظر شاخص های مختلف

اطالع رسانی از آخرین اخبار و مصوبات مرتبط•

پرسDش و پاسDخ بDه منظDور رفDع ابهامDات پیش رو در اجDرای •http://mdar.behdasht.gov.irآیین نامه

با تشکر و آروزی توفیق