บทท�� บทท�� 99การจัดการสิ นค้�าการจัดการสิ นค้�า

ค้งค้ลังสิ�าหรบค้งค้ลังสิ�าหรบธุ�รก จั ธุ�รก จั SMEs.SMEs.www.ssru.ac.th 1

การจัดการสิ นค้�าค้งค้ลัง การจัดการสิ นค้�าค้งค้ลัง Inventory ManagementInventory Management

การเก�บวัตถุ�ด บ ชิ้ �นสิ�วันการผลั ต สิ นค้�าระหวั�างผลั ตแลัะสิ นค้�าสิ�าเร�จัร"ปไวั�ในการผลั ตเป&นเร'�องจั�าเป&นสิ�าหรบธุ�รก จัโดยท�วัไป แต�ต�องมี�ปร มีาณท��เหมีาะสิมีต�อการใชิ้�แลัะไมี�ค้วัรเก�บไวั�มีากเก นไป เพราะจัะเก ดต�นท�นจัมี (Sunk Cost) แลัะหากมี�น�อยเก นไปก�อาจัเก ดต�นท�นเน'�องจัากสิ นค้�าขาดมี'อ (Shortage Cost)

www.ssru.ac.th 2

การจัดการสิ นค้�าค้งค้ลัง การจัดการสิ นค้�าค้งค้ลัง Inventory ManagementInventory Management

ป/จัจั�บน ธุ�รก จัสิ�วันใหญ่�หนมีาใชิ้�เทค้โนโลัย�ด�านการจัดการสิ นค้�าค้งค้ลังเพ'�อลัดต�นท�นในองค้1กรกนมีาก ต�งแต�การใชิ้�ค้อมีพ วัเตอร1เข�ามีาจัดการสิ นค้�า ใชิ้�บาร1โค้�ด ใชิ้�ซอฟท1แวัร1 ชิ้�วัยค้วับค้�มีต�างๆ เพ'�อให�สิ นค้�าค้งค้ลังมี�ปร มีาณท��เหมีาะสิมีแลัะเก ดการประหยดในการสิ�งซ'�อ (Economic Order Quantity = EOQ)

www.ssru.ac.th 3

ข�อก�าหนดพ'�นฐานของการใชิ้�ข�อก�าหนดพ'�นฐานของการใชิ้�ตวัแบบ ตวัแบบ EOQEOQ

การค้วับค้�มีสิ นค้�าค้งเหลั'อมี�จั�ดเด�ยวัเท�าน�น เชิ้�น ในโรงเก�บสิ นค้�า

ค้วัามีต�องการสิ นค้�า (Demand) มี�ค้�าค้งท��ตลัอดเวัลัาห�ามีเก ดสิภาพการขาดแค้ลันสิ นค้�าค้งเหลั'อ (No-

shortage)ระยะเวัลัาในการน�าสิ�งสิ นค้�า (Lead-time) ค้งท��ต�นท�นในการสิ�งซ'�อแลัะเก�บรกษาสิ นค้�าค้งท��ราค้าต�อหน�วัยสิ นค้�าต�องมี�ค้�าเท�ากนไมี�วั�าจัะสิ�งปร มีาณเท�าใดใชิ้�ได�กบสิ นค้�าค้ร�งลัะ 1 ชิ้น ดในการน�าสิ�งสิ นค้�าให�สิ�งค้ร�งเด�ยวัค้รบจั�านวันห�ามีทยอยสิ�ง

มีอบ

www.ssru.ac.th 4

การบร หารสิ นค้�าค้งค้ลัง (Inventory Management) เป&นก จักรรมีท��เก��ยวัข�องกบการวัางแผนแลัะการปฏิ บต การด�านการรบ-จัดเก�บ แลัะการสิ�งมีอบสิ นค้�า ซ:�งเก��ยวัข�องกบงานค้วับค้�มีแลัะด�าเน นการต�างๆ เชิ้�น งานด�านเอกสิาร , การค้วับค้�มีสิ นค้�าท��จัดเก�บ , การจัดสิรรพ'�นท�� (Space Utilize ) ในค้ลังสิ นค้�าให�มี�ประสิ ทธุ ภาพสิ"งสิ�ด

ก จักรรมีหลักของการจัดการสิ นค้�าค้งค้ลังก จักรรมีหลักของการจัดการสิ นค้�าค้งค้ลัง

การบร หารต�นท�นสิ นค้�าค้งค้ลัง (Inventory Carrying Cost) เป&นการบร หารจัดการ

เพ'�อให�มี�การถุ'อค้รองสิ นค้�าค้งค้ลังน�อยท��สิ�ด ซ:�งเก��ยวัข�องกบการจัดการโลัจั สิต กสิ1แลัะโซ�อ�ปทาน เพ'�อประสิ ทธุ ภาพของการบร หารสิ นค้�าค้งค้ลังให�ต��าสิ�ด www.ssru.ac.th 5

การประหยดจัากขนาด (Economies of Scale) การจัดการค้วัามีสิมีด�ลัของซพพลัายเออร1

(Suppliers Balancing) สิ นค้�าตามีฤด"กาลั (Seasonal Stock) สิ นค้�าท��เก�บเพ'�อการเก�งก�าไร (Speculative

Stock) สิ นค้�าสิ�วันเก นเผ'�อขาด (Buffer Stock) การเก�บสิ นค้�าเพ'�อให�การผลั ตไมี�หย�ดชิ้ะงก (Stock

for Stable Production)

ป/จัจัยท��ท�าให�มี�ค้วัามีจั�าเป&นต�องมี�สิ นค้�าค้งค้ลังป/จัจัยท��ท�าให�มี�ค้วัามีจั�าเป&นต�องมี�สิ นค้�าค้งค้ลัง

www.ssru.ac.th 6

วั�ตถุ�ดิ�บ (Raw Material) สิ�นค้ าระหวั�างผลิ�ต (Work in Process) วั�สิดิ�ซ่�อมบ�าร�ง (Maintenance /

Repair / Operating Supplies) สิ�นค้ าสิ�าเร�จร�ป (Finished Goods)

สิ นค้�าค้งค้ลัง (Inventory)ประกอบดิ วัย

www.ssru.ac.th 7

ลักษณะสิ นค้�าท��เป&น ลักษณะสิ นค้�าท��เป&น Dead DeadStockStockสิ นค้�าค้'นจัากลั"กค้�าแลัะขายไมี�ได� สิ นค้�าเสิ�ยหาย สิ นค้�าลั�าสิมียขายไมี�ได� สิ นค้�าซ'�อมีากแต�ใชิ้�น�อย (จันไมี�ใชิ้�)สิ นค้�าไมี�เค้ลั'�อนไหวั (ตลัอดกาลั) เศษซาก/ของเสิ�ย สิ นค้�ามี�แต�ในบญ่ชิ้�แต�สิ นค้�าจัร งไมี�มี� สิ นค้�าไมี�มี�ราค้า (แต�ทางบญ่ชิ้�ยงค้งมี�มี"ลัค้�า)

www.ssru.ac.th 8

Activity Based Activity Based Costing = ABC Costing = ABC TheoryTheory การจัดการสิ นค้�าค้งค้ลังแบบ ABC ค้'อ การจัดกลั��มีสิ นค้�าให�

มี�ค้วัามีสิ�าค้ญ่ตามีมี"ลัค้�าแลัะปร มีาณของสิ นค้�า ในทางปฏิ บต จัะพบเสิมีอวั�า สิ นค้�าท��มี�ปร มีาณมีากมีกมี�มี"ลัค้�าไมี�สิ"ง ในทางตรงกนข�ามีสิ นค้�าท��มี�มี"ลัค้�าสิ"งจัะมี�ปร มีาณไมี�มีาก ซ:�งแบ�งได�เป&น 3 Class ค้'อ

สิ นค้�ากลั��มี A เป&นกลั��มีท��มี�มี"ลัค้�าสิ"งถุ:ง 80% ของมี"ลัค้�าสิ นค้�าท�ง หมีดในค้ลังสิ นค้�าแต�มี�ปร มีาณไมี�เก น 20% ของจั�านวันรายการท�งหมีด

สิ นค้�ากลั��มี B เป&นกลั��มีท��มี�มี"ลัค้�าประมีาณ 15% ของมี"ลัค้�าสิ นค้�าท�งหมีด แต�มี�ปร มีาณในค้ลังประมีาณ 30% ของจั�านวันท�งหมีด

สิ นค้�ากลั��มี C เป&นกลั��มีท��มี�มี"ลัค้�าน�อยท��สิ�ด ประมีาณ 5% ของมี"ลัค้�าสิ นค้�าท�งหมีด แต�มี�ปร มีาณสิ"งเก น 50% ของจั�านวันรายการท�งหมีด

www.ssru.ac.th 9

การน�าระบบสิารสินเทศมีาใชิ้�การน�าระบบสิารสินเทศมีาใชิ้�ในธุ�รก จัในธุ�รก จั

www.ssru.ac.th 10

หมีายถุ:ง การบร หารจัดการภายในองค้1กร เน'�องจัากมี�การแข�งขนกนท��สิ"ง องค้1กรต�างๆจั:งต�องมี�การพฒนากระบวันการแลัะข�อมี"ลัท�งหมีด ในองค้1กร เพ'�อท��จัะได�มี�ศกยภาพในการแข�งขนมีากข:�น โดยจัะมี�การน�าอ นเทอร1เน�ตเข�ามีามี�บทบาทในโซ�อ�ปทาน (Supply Chain) โดยเป&นแหลั�งจั�าหน�ายสิ นค้�าท��ตอบสินองค้วัามีต�องการของผ"�บร โภค้โดยตรง โดยการผลั ตตามีค้วัามีต�องการของลั"กค้�า ซ:�งจัะมี�การต ดต�อระหวั�างสิายการผลั ตไปจันถุ:งชิ้�องทางจั�าหน�ายท�งน��เพ'�อท��จัะลัดข�นตอนใน Supply Chain จัะท�าให�ลัดค้�าใชิ้�จั�ายในกระบวันการผลั ต

การบร หารทรพยากรของการบร หารทรพยากรขององค้1กรองค้1กร

Enterprise Resource Enterprise Resource Planning :Planning : ERP ERP

www.ssru.ac.th 11

www.ssru.ac.th 12

Barcode เป&นรหสิแท�งท��สิามีารถุชิ้�วัยจั�าแนกประเภทแลัะชิ้น ดของสิ นค้�าได� จัาก ประเภท ชิ้น ด ลักษณะ ขนาด สิ� ท��แตกต�าง

กน ด�วัยการสิ'�อค้วัามีหมีายระหวั�างสิ'�ออ เลั�กทรอน กสิ1กบผ"�ใชิ้� ท�าให�เก ดค้วัามีถุ"ก

ต�อง รวัดเร�วั แมี�นย�า ระบบ Barcode เป&นระบบรหสิชิ้น ดหน:�งท��อย"�ในร"ปสิญ่ลักษณ1

แท�งสิ�ขาวัสิลับสิ�ด�า ขนาดต�างๆกน ยาวั สิ�น หนา บาง ต�างๆกน เพ'�อท��เค้ร'�องสิแกนเนอร1 (Scanner) จัะสิามีารถุอ�านแลัะแปลัค้วัามี

หมีายออกมีาในร"ปตวัเลัขแลัะเค้ร'�องค้อมีพ วัเตอร1สิามีารถุรบร"�ได�ด�วัยการแปลังเป&นสิญ่ญ่าณด จั ตอลั (Digital Signal)

Barcode BarcodeTechniqueTechnique

www.ssru.ac.th 13

885 รหสิประเทศไทย 0088 รหสิสิมีาชิ้ ก

สิถุาบนรหสิแท�งไทย 60801 รหสิสิ นค้�า

สิมีาชิ้ กต�องก�าหนดข:�นเอง 6 ตวัเลัขตรวัจัสิอบค้วัามี

ถุ"กต�องของ ค้อมีพ วัเตอร1เพ'�อพ สิ"จัน1

วั�าตวัเลัขท�งหมีดท�� อย"�ด�านหน�าน�นถุ"กต�อง

เร�ยกวั�า Digit Number

885

0088

60

8016

www.ssru.ac.th 14

เค้ร'�องอ�าน เค้ร'�องอ�าน BarcodeBarcode

www.ssru.ac.th 15

รหสิ Barcode

www.ssru.ac.th 16

จับการบรรยายจับการบรรยาย

www.ssru.ac.th 17

1 .ป/จัจัยท��ท�าให�การจัดการค้ลังสิ นค้�าประสิบค้วัามีสิ�าเร�จัมี�อะไรบ�าง

2. ให�นกศ:กษายกตวัอย�างธุ�รก จัหร'อองค้1กรท��ได�น�าระบบสิารสินเทศมีาใชิ้� อธุ บายโดยลัะเอ�ยด

แบบฝึ?กหดท�ายบทเร�ยน

www.ssru.ac.th 18