12
Lâm Đồng 10 năm xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật LUẬT DU LỊCH 2018: Từ góc nhìn lữ hành và hướng dẫn Tòa soạn: 38 QUANG TRUNG - ĐÀ LẠT ª ĐT: 3822472 - 3822473 ª Fax: 3827608 E-mail: [email protected] ª www.baolamdong.vn - www.dalatonline.vn SỐ 385 - 5027 THỨ BẢY, NGÀY 14/4/2018 CƠ QUAN CỦA ĐẢNG BỘ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM TỈNH LÂM ĐỒNG - TIẾNG NÓI CỦA ĐẢNG BỘ, CHÍNH QUYỀN, NHÂN DÂN LÂM ĐỒNG CUỐI TUẦN VẤN ĐỀ CUỐI TUẦN Tăng cường hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị Không gian Văn hóa cồng chiêng XEM TIẾP TRANG 2 Hướng tới hoàn thiện và công bố chỉ số cải cách hành chính cấp cơ sở 4 Xuôi dòng sương khói. Ảnh: Lý Hoàng Long Cây xanh tắm sóng, gió Trường Sa 9 1 TUẦN CON SỐ Từ đầu năm đến ngày 15/3/2018, trên địa bàn tỉnh có 170 doanh nghiệp thành lập mới với số vốn đăng ký 1.204 tỷ đồng, giảm 18,7% về số doanh nghiệp và tăng 26,7% về vốn đăng ký so với cùng kỳ. Nguồn: UBND tỉnh Cuộc gặp gỡ định mệnh 5 Truyện ngắn: PHỤNG TÚ TRANG 8 TRANG 6 Nụ cười hướng dẫn viên. Ảnh: M.Lân H ội nghị lần thứ 9 BCHTW Đảng khóa XI đã ban hành Nghị quyết số 33-NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Lâm Đồng là một tỉnh Nam Tây Nguyên, nằm trong Không gian Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên; do vậy, UBND tỉnh vừa có Quyết định 296/QĐ-UBND về việc phê duyệt đề án “Bảo tồn và phát triển Không gian Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên các dân tộc tỉnh Lâm Đồng đến năm 2020”. Đề án trên nhằm nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của các cấp chính quyền, cộng đồng và chủ nhân di sản văn hóa trong việc giữ gìn, bảo tồn, khai thác và phát huy có hiệu quả di sản văn hóa phi vật thể “Không gian Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên” theo cam kết của nước ta với UNESCO. Từng bước khôi phục các giá trị của Không gian trong đời sống cộng đồng các dân tộc thiểu số Tây Nguyên ở Lâm Đồng, góp phần phát triển văn hóa - du lịch trong thời kỳ hội nhập. Bảo tồn, phát huy những giá trị tích cực của Không gian Văn hóa cồng chiêng; khơi dậy niềm tự hào dân tộc, củng cố niềm tin, phấn khởi trong nhân dân, tạo dựng cơ sở vững chắc góp phần xây dựng con người, văn hóa Việt Nam trên địa bàn phát triển bền vững. Đồng thời, xây dựng thế hệ nghệ nhân trẻ, nòng cốt làm lực lượng kế cận trong bảo tồn và phát huy di sản Không gian; khôi phục các hoạt động sinh hoạt văn hóa truyền thống, kết hợp hài hòa với môi trường văn hóa hiện đại để các nghệ nhân và thanh, thiếu niên người dân tộc thiểu số có điều kiện thuận lợi hoạt động, thực hành, hòa nhập với xu thế phát triển chung của toàn xã hội nhưng vẫn giữ được bản sắc riêng của mỗi dân tộc. Theo đó, phải đẩy mạnh tổ chức các hoạt động bảo tồn và phát huy các giá trị di sản Không gian Văn hóa cồng chiêng...

4 phát triển văn học, nghệ thuật - baolamdong.vnbaolamdong.vn/upload/others/201804/27993_BLD_cuoi_tuan_ngay_14.4.2018.p…CUỐI TUẦN. VẤN ĐỀ CUỐI TUẦN. Tăng

  • Upload
    others

  • View
    5

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: 4 phát triển văn học, nghệ thuật - baolamdong.vnbaolamdong.vn/upload/others/201804/27993_BLD_cuoi_tuan_ngay_14.4.2018.p…CUỐI TUẦN. VẤN ĐỀ CUỐI TUẦN. Tăng

Lâm Đồng 10 năm xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật

LUẬT DU LỊCH 2018:

Từ góc nhìn lữ hành và hướng dẫn

Tòa soạn: 38 QUANG TRUNG - ĐÀ LẠT ª ĐT: 3822472 - 3822473 ª Fax: 3827608 E-mail: [email protected] ª www.baolamdong.vn - www.dalatonline.vn

SỐ 385 - 5027THỨ BẢY, NGÀY 14/4/2018CƠ QUAN CỦA ĐẢNG BỘ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM TỈNH LÂM ĐỒNG - TIẾNG NÓI CỦA ĐẢNG BỘ, CHÍNH QUYỀN, NHÂN DÂN LÂM ĐỒNG

CUỐI TUẦN

VẤN ĐỀ CUỐI TUẦN

Tăng cường hoạt động bảo tồn và phát huy giá trị Không gian Văn hóa cồng chiêng

XEM TIẾP TRANG 2

Hướng tới hoàn thiện và công bố chỉ số cải cách hành chính cấp cơ sở

4

Xuôi dòng sương khói. Ảnh: Lý Hoàng Long

Cây xanh tắm sóng, gió Trường Sa

9

1 TUẦN CON SỐ

Từ đầu năm đến ngày 15/3/2018, trên địa bàn tỉnh có 170 doanh nghiệp thành lập mới với số vốn đăng ký 1.204 tỷ đồng, giảm 18,7% về số doanh nghiệp và tăng 26,7% về vốn đăng ký so với cùng kỳ. Nguồn: UBND tỉnh

Cuộc gặp gỡ định mệnh

5Truyện ngắn:

PHỤNG TÚ

TRANG 8

TRANG 6

Nụ cười hướng dẫn viên. Ảnh: M.Lân

Hội nghị lần thứ 9 BCHTW Đảng khóa XI đã ban hành Nghị quyết số 33-NQ/TW về xây dựng và phát triển văn hóa, con người

Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước. Lâm Đồng là một tỉnh Nam Tây Nguyên, nằm trong Không gian Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên; do vậy, UBND tỉnh vừa có Quyết định 296/QĐ-UBND về việc phê duyệt đề án “Bảo tồn và phát triển Không gian Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên các dân tộc tỉnh Lâm Đồng đến năm 2020”.

Đề án trên nhằm nâng cao nhận thức về vị trí, vai trò của các cấp chính quyền, cộng đồng và chủ nhân di sản văn hóa trong việc giữ gìn, bảo tồn, khai thác và phát huy có hiệu quả di sản văn hóa phi vật thể “Không gian Văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên” theo cam kết của nước ta với UNESCO. Từng bước khôi phục các giá trị của Không gian trong đời sống cộng đồng các dân tộc thiểu số Tây Nguyên ở Lâm Đồng, góp phần phát triển văn

hóa - du lịch trong thời kỳ hội nhập. Bảo tồn, phát huy những giá trị tích cực của Không gian Văn hóa cồng chiêng; khơi dậy niềm tự hào dân tộc, củng cố niềm tin, phấn khởi trong nhân dân, tạo dựng cơ sở vững chắc góp phần xây dựng con người, văn hóa Việt Nam trên địa bàn phát triển bền vững. Đồng thời, xây dựng thế hệ nghệ nhân trẻ, nòng cốt làm lực lượng kế cận trong bảo tồn và phát huy di sản Không gian; khôi phục các hoạt động sinh hoạt văn hóa truyền thống, kết hợp hài hòa với môi trường văn hóa hiện đại để các nghệ nhân và thanh, thiếu niên người dân tộc thiểu số có điều kiện thuận lợi hoạt động, thực hành, hòa nhập với xu thế phát triển chung của toàn xã hội nhưng vẫn giữ được bản sắc riêng của mỗi dân tộc.

Theo đó, phải đẩy mạnh tổ chức các hoạt động bảo tồn và phát huy các giá trị di sản Không gian Văn hóa cồng chiêng...

Page 2: 4 phát triển văn học, nghệ thuật - baolamdong.vnbaolamdong.vn/upload/others/201804/27993_BLD_cuoi_tuan_ngay_14.4.2018.p…CUỐI TUẦN. VẤN ĐỀ CUỐI TUẦN. Tăng

2 THỨ BẢY 14 - 4 - 2018 CUỐI TUẦN TIN TỨC - SỰ KIỆN

Tăng cường hoạt động bảo tồn... TIẾP TRANG 1

... Các cấp, các ngành và các địa phương phải hình thành và hỗ trợ hoạt động cho các câu lạc bộ văn hóa, văn nghệ truyền thống để tạo nơi sinh hoạt và duy trì, bảo tồn giữ gìn văn hóa bản sắc của vùng đồng bào dân tộc thiểu số, hỗ trợ cộng đồng trong công tác bảo tồn không gian văn hóa truyền thống liên quan đến môi trường sinh hoạt văn hóa cồng chiêng. Lựa chọn, hỗ trợ bảo tồn, phát triển không gian sinh hoạt văn hóa truyền thống gắn với môi trường diễn xướng văn hóa cồng chiêng của một số buôn, làng. Tổ chức kiểm kê số lượng, chất lượng, nguồn gốc, chủ chiêng; lập hồ sơ từng bộ chiêng để có phương án quản lý; điều tra tên các bài chiêng có nguy cơ mai một; thống kê danh sách nghệ nhân diễn tấu cồng chiêng; số

lượng đội hoạt động văn nghệ quần chúng có sử dụng cồng chiêng. Tổ chức các lớp tập huấn, bồi dưỡng về công tác quản lý hoạt động văn hóa cồng chiêng cho cán bộ văn hóa ở cơ sở, cán bộ phụ trách nhà văn hóa, nhà sinh hoạt cộng đồng. Hỗ trợ tổ chức các lớp bồi dưỡng, tập huấn, truyền dạy về kỹ năng xướng âm, chỉnh chiêng, kỹ thuật diễn tấu chiêng, phong cách trình diễn... nhằm chuyển giao kỹ năng sử dụng chiêng giữa các thế hệ và truyền dạy các kỹ năng chủ yếu trong bảo tồn văn hóa cồng chiêng (chế tác và sử dụng nhạc cụ, cồng chiêng, hát dân ca, dân vũ). Tổ chức giao lưu giữa các nghệ nhân cồng chiêng để ghi chép, lưu giữ và hướng dẫn các nghệ nhân trẻ tuổi thực hành di sản văn hóa. Tiếp tục duy trì tổ chức có hiệu quả

“Ngày hội Văn hóa - Thể thao các dân tộc thiểu số Lâm Đồng” ở cấp tỉnh (luân phiên mỗi huyện, thành phố đăng cai tổ chức hằng năm) và cấp huyện cho các dân tộc thiểu số tại chỗ. Tổ chức đưa đoàn nghệ nhân Mạ, K’Ho, Churu tham gia các hoạt động do Bộ VH-TT-DL và các địa phương ngoài tỉnh tổ chức.

Một nhiệm vụ cũng không kém phần quan trọng là phải huy động các nguồn lực xã hội hỗ trợ các chương trình, dự án phát triển kinh tế gắn với bảo tồn, phát triển Không gian Văn hóa cồng chiêng. Phát huy vai trò của chủ thể văn hóa trong bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống. Đưa hoạt động truyền dạy cồng chiêng vào chương trình ngoại khóa ở các trường dân tộc nội trú. LAN HỒ

Ngày 10/4, Công an tỉnh đã tổ chức Hội nghị triển khai xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư cho các sở, ban, ngành và lực lượng công an các đơn vị địa phương theo Đề án Tổng thể đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân và các cơ sở dữ liệu liên quan đến quản lý dân cư, gọi tắt là Đề án 986. Thiếu tướng Bùi Văn Sơn, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Công an tỉnh, Phó ban Thường trực đề án tỉnh chủ trì hội nghị.

Tại hội nghị, các đại biểu đã được quán triệt Chỉ thị số 07/CT-TTg ngày 13-3-2017 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường phối hợp triển khai cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; Quyết định số 2156/QĐ-UBND ngày 28/7/2017 và các văn bản của UBND tỉnh Lâm Đồng. Theo đó, việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là bước đổi mới căn bản mô hình tổ chức, hoạt động quản lý nhà nước về dân cư theo hướng hiện đại, cấp số định danh cá nhân cho

công dân, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin vào giải quyết thủ tục hành chính. Thời gian tới, Ban Chỉ đạo 896 tỉnh sẽ tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư cho 12 huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh; triển khai công tác thu thập thông tin về dân cư, đồng thời thực hiện lắp đặt hạ tầng kỹ thuật, đảm bảo nguồn nhân lực và các điều kiện cần thiết khác phục vụ Đề án 986.

TẠ QUANG THÀNH

Xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư và cấp số định danh cá nhân

Di Linh tích cực triển khai Đề án giảm thiểu tảo hôn trong vùng DTTS

UBND huyện Di Linh vừa ban hành Kế hoạch tổ chức triển khai Đề án

giảm thiểu tình trạng tảo hôn và hôn nhân cận huyết thống trong vùng dân tộc thiểu số (DTTS) giai đoạn từ nay

đến 2025 của Chính phủ và của UBND tỉnh Lâm Đồng.

Theo đó, UBND huyện Di Linh đã chỉ đạo các ngành, đơn vị liên quan tập

trung phối hợp trong công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật để cán bộ, nhân dân nâng cao nhận thức về hôn

nhân, gia đình và tăng cường các biện pháp hữu hiệu để giảm dần tình trạng tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống và

phấn đấu đến năm 2020, toàn huyện cơ bản ngăn chặn được tình trạng tảo hôn,

hôn nhân cận huyết thống trong vùng DTTS. Để triển khai có hiệu quả Đề án

nói trên, ngoài đội ngũ cán bộ, huyện Di Linh đang tích cực vận động các

già làng, trưởng bản, người có uy tín trong vùng DTTS tham gia vận động,

giáo dục con cháu giảm thiểu và đi đến chấm dứt tình trạng tảo hôn, hôn nhân

cận huyết thống. Được biết, xuất phát từ tình hình

thực tế, trong những năm vừa qua, Hội Liên hiệp Phụ nữ huyện Di Linh và các

xã đã phối hợp triển khai các mô hình thí điểm “Nói không với tảo hôn và

hôn nhân cận huyết thống” tại các thôn ở xã Bảo Thuận, Tân Nghĩa, Tam Bố. Hiện nay, UBND huyện Di Linh tiếp tục chọn 2 xã để xây dựng thí điểm 1

mô hình ở khu dân cư và 1 mô hình ở trường học, làm cơ sở đánh giá, rút

kinh nghiệm, tổ chức nhân rộng. X.LONG

Sáng ngày 11/4, tại Hội trường Thành ủy Đà Lạt, UBND thành phố Đà Lạt đã tổ chức Hội nghị tuyên truyền pháp luật trong kinh doanh dịch vụ du lịch, hàng đặc sản với sự tham gia của hơn 400 đơn vị sản xuất, kinh doanh dịch vụ du lịch, ngành hàng đặc sản trên địa bàn thành phố Đà Lạt.

Trong thời gian qua, hoạt động của ngành du lịch thành phố có bước chuyển biến đáng kể. Năm 2017, thành phố Đà Lạt đón 5,1 triệu lượt khách (tăng 8,5% so với kế hoạch); cơ sở vật chất trong kinh doanh dịch vụ du lịch, nhất là loại hình kinh doanh lưu trú phát triển nhanh chóng. Tính đến nay toàn thành phố có khoảng 1.084 cơ sở, trong đó khách sạn từ 1 đến 5 sao có 324 cơ sở; có 55 đơn vị kinh doanh lữ hành nội địa và quốc tế; 39 khu, điểm tham quan du lịch, vui chơi giải trí có thu phí và không thu phí. Đối với ngành đặc sản, nhiều doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh đăng ký thực hiện điểm mua sắm chất lượng cao, việc chấp hành các quy định về giá cả, chất lượng hàng hóa đã được thực hiện tốt hơn trước đây.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, trong thời gian qua, hoạt động kinh doanh dịch vụ du lịch, hàng đặc sản vẫn còn nhiều tồn tại những vấn đề cần khắc phục, chất lượng dịch vụ, hàng hóa, nhất là còn xảy ra tình trạng sử dụng tiếp thị không lành mạnh gây phản cảm, nâng ép giá, kinh

Tuyên truyền pháp luật cho hơn 400 đơn vị sản xuất, kinh doanh du lịch

doanh hàng hóa không rõ nguồn gốc… đã làm ảnh hưởng không nhỏ đến uy tín và thương hiệu du lịch Đà Lạt.

Tại hội nghị, các đơn vị kinh doanh được nghe tuyên truyền về pháp luật trong hoạt động kinh doanh trong ngành du lịch; tổ chức phổ biến quy tắc ứng xử đối với các cá nhân và tổ chức kinh doanh dịch vụ du lịch, thương mại về công tác xây dựng phong cách người Đà Lạt hiền hòa - thanh lịch - mến khách; tập trung xây dựng các điểm mua sắm du lịch chất lượng cao; tăng cường công tác quản lý việc đăng ký

khách, đăng ký giá, kê khai giá cả dịch vụ tại cơ sở… Qua đây, các hộ kinh doanh sẽ tham gia và xây dựng môi trường kinh doanh du lịch lành mạnh.

Cũng trong hội nghị, nhiều doanh nghiệp, cơ sở kinh doanh nêu ý kiến thắc mắc của đơn vị về những điểm chưa rõ, chưa hiểu biết hết trong các quy định của pháp luật liên quan đến hoạt động kinh doanh, đồng thời đóng góp ý kiến để nhằm nâng cao chất lượng hoạt động kinh doanh hiệu quả hơn, từ đó góp phần nâng cao chất lượng du lịch Đà Lạt lên cao hơn. HOÀNG YÊN

Đông đảo các hộ kinh doanh tham gia buổi tuyên truyền pháp luật.

Triển khai 3 mô hình thu gom bao gói thuốc BVTV trên cây rauTheo thống kê của Chi cục Trồng trọt và

BVTV Lâm Đồng, sau khoảng nửa năm triển khai 3 mô hình thu gom bao gói thuốc bảo vệ thực vật (BVTV) trên cây rau ở Đà Lạt, Lạc Dương và Đức Trọng, đến nay mỗi mô hình đã thu gom trung bình từ 180 - 250 kg.

Cụ thể, mỗi mô hình được lắp đặt 6 bể thu gom bằng bê tông (quy cách 1m3/bể),

đặt trên trục đường chính thuận tiện để nông dân thu gom bao gói thuốc BVTV. Nông dân tham gia mô hình và nông dân xung quanh khu vực được Chi cục Trồng trọt và BVTV Lâm Đồng phối hợp với Hội Nông dân địa phương tổ chức tập huấn, phát động thu gom rác thải nông nghiệp tồn đọng trên mương máng, ao hồ, hướng dẫn sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả và thu gom

bao gói sau sử dụng đúng nơi quy định.Được biết, 3 mô hình thu gom bao gói

thuốc BVTV trên cây rau nói trên đã và đang triển khai gồm các khu vực tổ dân phố Đa Phú, Phường 7, Đà Lạt (110 ha); thôn Quảng Hiệp, xã Hiệp Thạnh, Đức Trọng (80 ha); tổ dân phố Đăng Lèn, thị trấn Lạc Dương, huyện Lạc Dương (60 ha).

VŨ VĂN

Cấm xe trên 5 tấn qua cầu nhưng xe vẫn cứ qua

Cầu Ông Thiều bắc qua sông Đa Nhim thuộc địa bàn xã Tu Tra, huyện Đơn Dương là một trong những công

trình giao thông trọng điểm của huyện Đơn Dương, phục vụ các phương

tiện có tải trọng nhẹ và xe máy vận chuyển hàng hóa vào xã Tu Tra được

thuận tiện. Sau khi đã xảy ra nhiều sự cố gây thiệt hại đến người và phương

tiện khi lưu thông trên cầu, từ cuối năm 2017, Ban An toàn giao thông huyện Đơn Dương đã đặt biển báo

nghiêm cấm các loại xe có tải trọng trên 5 tấn chạy qua cầu Ông Thiều. Thế nhưng hàng ngày vẫn có hàng

trăm lượt xe tải vận chuyển đất đá có tải trọng hơn 10 tấn của các doanh

nghiệp ở huyện vẫn ngang nhiên chạy qua cầu Ông Thiều mặc dù đã có biển

cấm. Thiết nghĩ huyện cần có biện pháp ngăn chặn kịp thời, tránh những

hậu quả đáng tiếc có thể xảy ra. NGỌC THANH

Page 3: 4 phát triển văn học, nghệ thuật - baolamdong.vnbaolamdong.vn/upload/others/201804/27993_BLD_cuoi_tuan_ngay_14.4.2018.p…CUỐI TUẦN. VẤN ĐỀ CUỐI TUẦN. Tăng

3 THỨ BẢY 14 - 4 - 2018CUỐI TUẦNKINH TẾ - XÃ HỘI

VIỆT QUỲNH - PHONG VÂN

Nâng tầm giá trị cà phêDẫn chúng tôi tham quan vườn cà phê

xanh tốt đang thời kỳ đậu trái, ông Rơ Ông Ha Lang (Thôn 1, xã Đưng K’Nớ) phấn khởi khoe: “Vụ này cà phê sai quả, nếu không đủ nhân công sẽ hái không kịp mất thôi”. Với 2 ha cà phê đang bước vào tuổi thứ 5, ông Ha Lang cho hay, năm nay cà phê có dự báo cho trái nhiều hơn các năm bởi ông đã biết áp dụng khoa học kỹ thuật vào việc chăm sóc, bón phân đúng quy trình, không để cây phát triển tự nhiên như cách làm trước đây.

Tâm trạng phấn khởi cũng là không khí chung của nhiều hộ dân trồng cà phê ở xã Đưng K’Nớ trong vụ mùa vừa qua vì trong năm 2017, Công ty A.COM bắt đầu liên kết sản xuất và tiêu thụ cà phê cho bà con, giúp cà phê vừa tăng năng suất, vừa có giá bán cao hơn mặt bằng thị trường chung và so với các năm trước.

Cà phê Đưng K’Nớ được xác định là một trong những nguồn nguyên liệu chính có chất lượng của thương hiệu cà phê Lang Biang, hướng tới vùng nguyên liệu sạch nhờ vào điều kiện tự nhiên và không lạm dụng thuốc hóa học. Hiện tại, cà phê vẫn là cây kinh tế chủ lực của địa phương do đặc thù địa hình nhiều đồi dốc, khó chuyển đổi sang các loại cây trồng khác.

Theo ông Phi Srỗm Ha Nràng - Phó Bí thư Đảng ủy xã Đưng K’Nớ, từ năm 2017, xã đã phối hợp với Công ty A.COM thành lập 4 tổ hợp tác (THT) với 48 tổ viên, sản xuất cà phê gần 100 ha trong tổng số gần 700 ha cà phê của địa phương. Điều này đã góp phần nâng cao giá trị cho cây cà phê. “Nếu như trước kia, người dân chủ yếu bán cho tiểu thương tại chỗ nên thường xuyên bị ép giá, thấp hơn 1 - 2 giá so với trung tâm huyện thì khi A.COM bước vào, giá cà phê được bán cho công ty cao hơn hẳn so với thị trường. Người dân cũng không còn bị phụ thuộc vào thương lái” - ông Ha Nràng cho hay.

Bên cạnh đó, người dân tham gia THT còn được các kỹ sư của A.COM trực tiếp tập huấn, tư vấn, chuyển giao kỹ thuật chăm sóc, định hướng các loại phân thuốc và quy trình chăm sóc cụ thể cho từng vườn dựa vào tình hình phát triển của cây, chất đất, địa hình. Từ kỹ thuật chăm sóc ban đầu

Bay xa thương hiệu cà phê Lang Biang Vượt qua nhiều khó khăn thử thách, cà phê Lang Biang vẫn có chỗ đứng nhất định đối với người thưởng thức cà phê. Và có lẽ, tạo ra thu nhập ổn định cho người dân trồng cà phê là con đường đúng đắn của huyện Lạc Dương nhằm duy trì vùng nguyên liệu, giữ vững thương hiệu cà phê Arabica Lang Biang đã đăng ký và được bảo hộ.

đến khi thu hoạch đều có hướng dẫn cụ thể. Ngoài ra, người dân còn được hỗ trợ phân bón theo hình thức thanh toán 50/50, tức chỉ phải trả trước 50% giá tiền, số tiền còn lại sẽ được thanh toán sau khi hoàn thành việc thu hoạch.

Ông Bon Niêng Ha Muôn - Tổ trưởng THT Thôn 2 cho biết: Nhờ A.COM chuyển giao khoa học kỹ thuật trồng và chăm sóc nên năng suất cây cà phê năm qua cao hơn hẳn, giá thành cũng cao hơn. Qua 1 năm tham gia THT, cái lợi lớn nhất của các tổ viên là học được kỹ thuật chăm sóc cây cà phê, từ đó nâng cao thu nhập cho gia đình. Đó là một trong những động lực giúp người dân yên tâm, tiếp tục bám vào cây cà phê và sống tốt từ cây trồng chủ lực này. Hiện THT Thôn 2 đang có 10 thành viên và đang có nhiều người dân đang có nhu cầu tham gia vào THT vì những hiệu quả được thấy rõ.

Định vị cà phê Lang BiangHiện nay, cây trồng chủ lực của huyện

Lạc Dương vẫn là cà phê Arabica. Với lợi thế vị trí địa lý, điều kiện khí hậu, đất đai, chất lượng cà phê ở Lạc Dương rất thơm

ngon. Chính vì vậy, từ năm 2015, huyện đã tiến hành xây dựng thương hiệu cà phê Arabica Lang Biang để nâng cao giá trị sản phẩm đặc trưng của huyện.

Ông Sử Thanh Hoài, Phó Chủ tịch UBND huyện Lạc Dương cho biết: Hiện nay, toàn huyện Lạc Dương còn khoảng 4.000 ha cà phê Arabica, trên thế giới cũng rất ít địa phương trồng được loại cà phê thơm ngon này để cạnh tranh, nên việc đăng ký nhãn hiệu thật sự là bước đi trước của huyện. Để giữ vững thương hiệu này, huyện đã mời một số doanh nghiệp vào cuộc để cùng bà con nâng tầm thương hiệu cà phê. Theo đó, các công ty vẫn thu mua cà phê của Lạc Dương nhưng để sản phẩm đi vào chiều sâu chất lượng, họ đã liên kết với các hộ dân để thành lập nên các tổ hợp tác sản xuất, hướng dẫn người dân trồng và chăm sóc cà phê đạt chuẩn và cam kết thu mua giá cao hơn thị trường. Công ty A.COM đã xây dựng 4 tổ hợp tác ở xã Đưng K’Nớ. Trong đó, cái lợi nhất của người dân khi được công ty hợp tác là được hướng dẫn kỹ thuật trồng và chăm sóc cà phê, cam kết thu mua giá cà phê cao hơn giá thị trường.

Liên kết sản xuất và tiêu thụ giúp bà con nông dân tăng năng suất và giá trị cây cà phê.

Xã Đưng K’Nớ là địa phương có gần như 100% diện tích nông nghiệp trồng cà phê. Trước đây, do điều kiện vùng sâu, vùng xa, giá cà phê của xã luôn thấp hơn rất nhiều so với các địa phương trong huyện, nhưng nhờ vào liên kết, năng suất cà phê tăng lên và giá cả cũng hơn so với mặt bằng chung của huyện. Từ đây, bà con đồng bào hết sức phấn khởi để tiếp tục giữ vững thương hiệu cà phê Arabica, phát triển kinh tế, xóa đói giảm nghèo.

Từ hiệu quả của xã Đưng K’Nớ, người dân ở các xã trong huyện đã hình dung được nhờ vào liên kết làm ăn trong chuỗi sản xuất và tiêu thụ sản phẩm mà cà phê tại địa phương khó khăn hơn lại được thu mua giá cao hơn. Đây là thành công rất lớn của huyện cho chiến lược phát triển thương hiệu cà phê Arabica Lang Biang.

Bên cạnh Công ty A.COM vào đầu tư, huyện cũng đã mời một vài doanh nghiệp cà phê như Con Sóc ở thành phố Hồ Chí Minh, Công ty Cổ phần Nông sản Langbiang chỉ chuyên thu mua cà phê của Lạc Dương để làm thương hiệu riêng và đang đi chào hàng ở một số nước như Nhật Bản, Đức, Hàn Quốc… Hiện, huyện Lạc Dương cũng đang mời tập đoàn TH True Milk vào để liên kết chế biến sản phẩm, nâng cao giá trị sản phẩm của địa phương. Từ đây, thúc đẩy thương hiệu cà phê Lang Biang sẽ bay xa hơn nữa và nâng tầm giá trị cây cà phê.

Theo ông Sử Thanh Hoài, để bảo vệ quỹ đất trồng cà phê, điều cần thiết nhất là phải tạo cho người dân thu nhập ổn định. Được vậy, người dân tự khắc sẽ giữ được cây cà phê để giữ gìn thương hiệu…

“Lạc Dương có nhiều lợi thế để chuyển đổi cây trồng, đặc biệt là cây dược liệu và rau, hoa - những loại cây trồng có giá trị kinh tế cao hơn hẳn so với cây cà phê. Đây là nguyên nhân chính khiến người dân chuyển đổi dần sang trồng rau, hoa công nghệ cao, từ đó làm giảm diện tích trồng cà phê Arabica. Có thể thấy rằng, chỉ cần chuyển đổi 1-2 sào cà phê sang trồng rau, hoa, dược liệu thì thu nhập đã cao hơn rất nhiều so với 1 ha cà phê. Chính vì vậy, định hướng của huyện vẫn là khuyến khích các hộ dân có điều kiện chuyển đổi cây trồng theo hướng có giá trị cao, đồng thời nâng cao giá trị cây cà phê ở những vùng nguyên liệu có sẵn” - ông Hoài chia sẻ thêm.

ĐỨC TÚ

Đam Rông có tổng diện tích tự nhiên 86.908 ha, trong đó đất quy hoạch lâm nghiệp chiếm tỉ lệ

75,5%. Theo kết quả theo dõi diễn biến rừng thì năm 2016 độ che phủ chiếm 63,9%, tài nguyên rừng đa dạng gồm rừng lá rộng thường xanh, lá kim, lồ ô tre nứa và rừng hỗn giao. Diện tích rừng và đất rừng trên đã giao cho hai Ban quản lý rừng, một phần của Vườn Quốc gia Bidoup - Núi Bà, rừng và các dự án thuê đất, thuê rừng để đầu tư về lĩnh vực lâm nghiệp...

Năm 2017, toàn huyện Đam Rông có tổng diện tích giao khoán quản lý, bảo vệ rừng (hộ dân và doanh nghiệp) hơn 39.571 ha, trong đó giao cho 2.091 hộ dân trên địa bàn huyện với diện tích 38.331 ha. Tính bình quân mỗi hộ dân nhận 18,3 ha, mang

Lợi ích từ việc giao khoán quản lý, bảo vệ rừngĐịa bàn huyện Đam Rông là nơi có đông đồng bào dân tộc thiểu số sinh sống, với diện tích rừng, đất rừng khá lớn, việc giao khoán quản lý, bảo vệ rừng cho các hộ dân đã mang lại hiệu quả.

lại thu nhập từ 8 - 10 triệu đồng/hộ/năm. Ông Mai Chí Trung - Hạt trưởng Hạt

Kiểm lâm Đam Rông cho biết: Đến nay, người dân địa phương đã thay đổi được nhận thức, xem việc nhận khoán, kiểm tra rừng là trách nhiệm của chính bản thân mình, tham gia tích cực trong công tác phòng cháy, chữa cháy, ý thức được việc được giao khoán quản lý, bảo vệ rừng không là chính sách xã hội nữa mà còn lực lượng bảo vệ rừng nếu không sẽ bị cắt hợp đồng giao khoán.

Theo đánh giá của Kiểm lâm huyện Đam Rông, thời gian qua, nhờ thực hiện tốt công tác giao khoán quản lý, bảo vệ rừng, độ che phủ rừng của toàn huyện đã được nâng từ

63,9% (năm 2016) lên 64,64% (năm 2017), số vụ vi phạm lâm luật giảm 19,5% (năm 2016 xảy ra 126 vụ, năm 2017 xảy ra 103 vụ). Trong năm 2018, nhiệm vụ trọng tâm của những người làm công tác giữ rừng chính là tiếp tục phát huy tốt vai trò của lực lượng nhận giao khoán trong việc tuần tra phát hiện, ngăn chặn các vụ xâm hại tới tài nguyên rừng, tăng cường công tác phòng cháy chữa cháy đặc biệt là mùa khô, tuyên truyền Luật Bảo vệ và Phát triển rừng…

Việc giao khoán cho người dân tham gia quản lý, bảo vệ rừng không những giúp rừng không bị xâm hại, được bảo vệ tốt hơn mà người dân còn có thêm nguồn thu nhập, cải thiện đời sống vì ở đây cuộc

sống của người dân còn gặp nhiều khó khăn. Điều đáng nói hơn, đó là việc tạo cho người dân được hưởng lợi từ công tác giao khoán, bảo vệ rừng, không chỉ là số tiền chi trả mà còn các nguồn lợi khác từ rừng nếu biết tận dụng. Từ thực tế của xã Liêng Srônh là nơi có tương đối đông số hộ nhận giao khoán quản lý, bảo vệ rừng được ông Trần Phước Mênh, Bí thư Đảng ủy xã mổ xẻ: Giao khoán quản lý, bảo vệ rừng đến hộ dân là một chủ trương đúng đắn nhưng thực tế ở địa phương thì ngoài số tiền chi trả, người dân vẫn chưa tận dụng được những mặt lợi khác như tận thu phụ phẩm, trồng các loại cây dưới tán rừng. Nếu chúng ta làm tốt công tác này hơn đối với người dân được nhận giao khoán, quản lý bảo vệ rừng thì mối quan hệ giữa người dân và rừng ngày càng thân thiết, qua đó lợi ích được nâng lên một cách rõ rệt từ hai phía.

Page 4: 4 phát triển văn học, nghệ thuật - baolamdong.vnbaolamdong.vn/upload/others/201804/27993_BLD_cuoi_tuan_ngay_14.4.2018.p…CUỐI TUẦN. VẤN ĐỀ CUỐI TUẦN. Tăng

4 THỨ BẢY 14 - 4 - 2018 CUỐI TUẦN KINH TẾ - XÃ HỘI

Hướng tới hoàn thiện và công bố chỉ số cải cách hành chính cấp cơ sở

Truyện ngắn: PHỤNG TÚ

Tiếng súng cấp tập ba mặt. Chỉ mặt đường quốc lộ là yên lặng. Nhưng Khánh biết

đó là sự yên lặng giả tạo. Chúng chẳng dại gì để một mặt cho ông thoát. Đội công tác mũi của Khánh có ba người thì đã hy sinh hết hai để cản đường giặc cho ông bảo toàn tài liệu chuyển về cứ. Tình thế thật cấp bách! Xóm này không có cơ sở của ta, trời lại chưa tối hẳn, biết ém vào đâu? Nép mình bên khóm chuối nước của một khu vườn, Khánh nghe tiếng của thằng đại úy Báo gào lên ngoài kia:

- Thằng nào bắt sống được thằng Khánh tao thăng liền hai cấp! Đ.m! Hôm nay không bắt được thằng Khánh tao thề không trở về.

Khánh xem lại vũ khí của mình. Súng đã hết đạn! Hoàn cảnh này… Khánh đang khẩn trương suy nghĩ thì giật mình bởi tiếng nói sau lưng:

- Ông hãy trốn vào trong nhà tôi! Ông hãy tin tôi!

Khánh quay phắt lại. Trước mặt ông là người thanh niên mặc áo thun ba lỗ và chiếc quần lính. Không còn sự lựa chọn nào khác! Ông nói nhanh:

- Phiền anh dẫn đường!… 8 giờ tối. Trong bộ đồ lính,

Khánh đóng vai cần vụ của thiếu úy Độ. Hai thầy trò đi uống cà phê.

Khánh chia tay Độ sau cái siết tay thật chặt. Một sự gặp gỡ ngẫu nhiên như là một định mệnh trong thời chiến mà Khánh giữ kín trong lòng.

* * *Tháng 3 năm 1975.Hòa trong dòng người chạy

loạn, Khánh thấy bên vệ đường cạnh xác một người phụ nữ là người đàn ông máu loang khắp ngực đang ôm trong tay đứa bé khóc khản hơi. Ông dừng lại.

- Làm... ơn... cư... ư... ứu…Khánh ngồi xuống. Đột nhiên

ký ức vụt sáng… Khuôn mặt anh ta… nốt ruồi rất to ở đuôi chân

THEO DÒNG SỰ KIỆN

Liên hoan Sân khấu Kịch chuyên nghiệp toàn quốc 2018 diễn ra trong 15 ngày, từ 11/4 đến 26/4 tại Nhà hát Quân đội TP Hồ Chí Minh. Với quy chế mới cởi mở hơn, Liên hoan năm nay hứa hẹn sẽ tạo sức bật cho nền sân khấu nước nhà.

Theo thông tin từ Cục Nghệ thuật biểu diễn (NTBD), quy chế tổ

chức Liên hoan Sân khấu Kịch nói toàn quốc 2018 có nhiều điểm mở như không hạn chế về đề tài với vở diễn, không hạn chế số lượng vở tham gia cho các thành phần sáng tạo như tác giả, đạo diễn…

Quy chế chấp nhận các đơn vị có tư cách pháp nhân, có thời gian hoạt động trong lĩnh vực biểu diễn nghệ thuật kịch nói từ 12 tháng trở lên

XUÂN TRUNG

Cải cách hành chính (CCHC) không nằm ngoài mục tiêu cải cách thể chế, các thủ

tục hành chính và tạo môi trường giao dịch một cửa, một cửa liên thông nhằm tạo thuận lợi cho người dân, đơn vị, doanh nghiêp đến cơ quan nhà nước thực hiện những thủ tục hành chính theo quy định của pháp luật. Đi đôi với việc CCHC đó là sắp xếp, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và hiện đại hóa nền hành chính công để phục vụ người dân ngày càng thuận lợi, hiệu quả.

Theo kết quả tự đánh giá, chấm điểm các tiêu chí, tiêu chí thành phần về chỉ số CCHC cấp tỉnh năm 2017 mà UBND tỉnh báo cáo Bộ Nội vụ cho thấy, Lâm Đồng đạt 57,464/64,5 điểm, đạt 89,09%. Cũng cần nói thêm rằng, để có được số điểm trên trong hầu hết các cuộc họp của UBND tỉnh, bên cạnh việc triển khai nhiệm vụ phát triển kinh tế, xã hội luôn gắn với công tác CCHC, nhất là thủ tục hành chính nhằm ngày càng tạo môi trường thông thoáng, minh bạch trong việc giải quyết các thủ tục hành chính đối với người dân và doanh nghiệp. Đồng thời thường xuyên rà soát, đơn giản hóa thủ tục hành chính (TTHC) thông qua việc lập kế hoạch cũng như hoạt động kiểm soát TTHC... Do đó, chỉ nội trong quý I năm 2018, UBND tỉnh đã ban hành 4 quyết định công bố danh mục TTHC bao gồm các lĩnh vực tư pháp, kế hoạch và đầu tư, tài chính, công thương với 236 TTHC.

Theo báo cáo của UBND tỉnh, hiện nay tổng số TTHC đã được

Công tác cải cách hành chính đã được UBND tỉnh Lâm Đồng tập trung triển khai thực hiện đồng bộ, toàn diện trên các lĩnh vực và đạt những kết quả tốt. Tuy nhiên, vẫn còn đó một số trở ngại, nhất là ở cơ sở.

UBND tỉnh công bố chuẩn hóa trên địa bàn tỉnh lên tới 1.537 thủ tục; trong đó cấp tỉnh 1.162 thủ tục, cấp huyện 277 thủ tục và cấp xã 98 thủ tục. Tất cả các thủ tục này đều được công khai đăng tải trên trang thông tin điện tử của tỉnh, các cơ quan, đơn vị và được niêm yết tại bộ phận tiếp nhận hồ sơ, trả kết quả từ tỉnh xuống tới cơ sở tạo thuận lợi cho việc theo dõi, tra cứu của các tổ chức, cá nhân khi có nhu cầu. Chính vì vậy, trong quý I, trên địa bàn Lâm Đồng không có phản hồi nào phản ánh, kiến nghị của tổ chức, cá nhân về quy định hành chính cũng như việc thực hiện giải quyết TTHC. Đi đối với CCHC, Lâm Đồng còn tiến hành tinh giảm biên chế đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Qua đó, trong đợt 1 đã tinh giảm 19 trường hợp bao gồm: Khối Đảng đoàn thể 6 người, hành chính 3 người, đơn vị sự nghiệp công lập 8 người và cán bộ công chức cấp xã 2 người. Đồng thời tỉnh đã ban hành 21 quyết định phân loại đơn vị sự nghiệp công lập và giao quyền tự chủ, tự chịu trách nhiệm đối với từng đơn vị.

Mặt khác, Lâm Đồng đang tiếp tục triển khai kế hoạch ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước trên địa bàn giai đoạn 2016 - 2020 với mục

tiêu hiện đại hóa nền hành chính của tỉnh. Đánh giá của UBND tỉnh cho hay, hiện tại hạ tầng công nghệ thông tin cơ bản đáp ứng yêu cầu, các ứng dụng công nghệ thông tin hoạt động ổn định; phần mềm quản lý văn bản đã thực hiện 100% ở cấp tỉnh và huyện, 60% ở cấp xã. Trục kết nối liên thông hệ thống quản lý văn bản điện tử của tỉnh hoạt động ổn định, điều hành ở 4 cấp. Và chỉ trong vòng hơn một tháng đã có tới 27.493 văn bản gửi/nhận trên trục liên thông từ cơ sở đến cấp tỉnh cho thấy mức độ tiết kiệm thời gian, công sức khi ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động chuyển, nhận và quản lý văn bản ra sao. Bên cạnh đó, hệ thống một cửa điện tử và dịch vụ công trực tuyến cũng phát huy hiệu quả tối đa. Đến nay đã hoàn thiện kết nối liên thông cho 20 sở, ngành và 12 huyện, thành phố (đạt 100%); 49 xã, phường, thị trấn đã được kết nối vào hệ thống, đạt 33,3%. Từ hệ thống này có tới 18.064 hồ sơ của các đơn vị, cá nhân được tiếp nhận và đã giải quyết 11.345 hồ sơ, còn lại 6.719 hồ sơ đang được giải quyết chỉ trong một tháng. Chưa dừng lại ở đó, trong quý I năm 2018, UBND tỉnh còn ban hành các quyết định phê duyệt kế hoạch kiểm tra việc xây dựng, áp

dụng, duy trì và cải tiến hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001 tại các cơ quan, tổ chức thuộc hệ thống hành chính trên địa bàn và các xã, phường, thị trấn trong tỉnh. Ngoài ra, xác lập lộ trình triển khai áp dụng hệ thống quản lý chất lượng tại một số UBND cấp huyện từ nay đến năm 2021. Hiện tại, trên địa bàn toàn tỉnh có 44/46 cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh và UBND cấp huyện đã triển khai áp dụng và công bố hệ thống quản lý chất lượng phù hợp theo tiêu chuẩn TCVN ISO 9001.

Tuy đạt những kết quả nêu trên, song vẫn còn những hạn chế nhất định trong quá trình CCHC và hiện đại hóa nền hành chính của tỉnh, nhất là ở cơ sở. Đó là hạ tầng công nghệ thông tin và một số ứng dụng chua triển khai 100% đến cấp xã. Đơn cử toàn tỉnh còn 14 xã chưa có mạng LAN, 98 xã chưa được trang bị hệ thống một cửa hiện đại và 57 xã chưa được triển khai hệ thống quản lý văn bản, điều hành. Vì vậy, trong thời gian tới, UBND tỉnh chỉ đạo các sở, ngành và địa phương triển khai có hiệu quả các nhiệm vụ CCHC, đặc biệt là tiếp tục thực hiện và hoàn thiện việc đánh giá, công bố chỉ số CCHC cấp sở, huyện, cấp xã.

Với chủ đề “Đoàn kết giữ gìn bản sắc”, Ngày hội Văn hóa thể thao các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số tỉnh Lâm Đồng lần thứ II sẽ được tổ chức trong 2 ngày 26 - 27/4/2018 tại Đà Lạt. Đây là sự kiện có ý nghĩa chào mừng 43 năm ngày đất nước thống nhất, đồng thời giới thiệu với du khách những nét đẹp văn hóa của các dân tộc bản địa trên vùng đất Nam Tây Nguyên giàu bản sắc.

5 hoạt động sôi nổi sẽ diễn ra trong ngày hội tại Đà Lạt và xã Tà Nung như: Diễu hành xe cổ động; lễ khai mạc và hội thi văn nghệ dân gian, diễn tấu cồng chiêng; hội thi các trò chơi dân gian (kéo

Ngày hội Văn hóa thể thao “Đoàn kết gìn giữ bản sắc” sẽ diễn ra tại Đà Lạt

co, đi cà kheo, leo cột, giã gạo; hội thi ẩm thực truyền thống; đêm hội “Bản sắc Nam Tây Nguyên”.

Ngày hội văn hóa thể thao các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số không chỉ là dịp để bảo tồn, phát

Hội thi trò chơi dân gian trong Ngày hội Văn hóa thể thao các xã vùng đồng bào dân tộc thiểu số lần thứ I.

Hoạt động tại Bộ phận một cửa Trung tâm Hành chính tỉnh. Ảnh: D.Thương

huy, phô diễn những giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, mà còn gìn giữ Di sản Không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên và những yếu tố cấu thành nên không gian văn hóa ấy như sinh hoạt văn hóa, ẩm thực, nghệ thuật tạo tác tượng, cây nêu, kiến trúc, hoa văn truyền thống, các hoạt động trò chơi dân gian. Qua đó, đây là dịp để các dân tộc anh em giao lưu, thắt chặt tình đoàn kết, đẩy mạnh các hoạt động văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số làm phong phú đời sống tinh thần của đồng bào các dân tộc bản địa trên địa bàn tỉnh. Q.UYỂN

Page 5: 4 phát triển văn học, nghệ thuật - baolamdong.vnbaolamdong.vn/upload/others/201804/27993_BLD_cuoi_tuan_ngay_14.4.2018.p…CUỐI TUẦN. VẤN ĐỀ CUỐI TUẦN. Tăng

5 THỨ BẢY 14 - 4 - 2018CUỐI TUẦNVĂN HÓA - NGHỆ THUẬT

Cuộc gặp gỡ định mệnh

Bảo xé túi ni lông, mở lớp giấy bọc ngoài. Trước mặt hai người là một tấm ảnh ép nhựa, một số giấy tờ và một bức thư viết tay.

Bảo cầm tấm hình lên xem rồi đọc bức thư.

Đêm se lạnh mà mồ hôi rịn ra quanh trán Bảo. Sắc mặt lúc tái nhợt, lúc bừng đỏ… Rồi Bảo buông bức thư, nấc lên “Trời ơi!”.

Thái độ của Bảo làm thầy giáo An ngạc nhiên. Anh chồm qua bàn lay vai Bảo:

- Bảo! Bảo! Sao vậy?Bảo im lặng xòe tay đẩy hết

các vật đặt trên bàn về phía thầy giáo An.

An vội cầm bức thư lên đọc: “… Ba xin lỗi con khi ba đã giấu con hơn ba mươi năm ròng. Vợ con ba đã chết hết vì bom đạn chiến tranh. Ba lo sợ khi con biết được sự thật con sẽ rời xa ba, dù thẳm sâu trong ý nghĩ ba tin con không xử sự như thế. Bởi con là máu thịt của một người biết trân

Nhưng cả hai chưa kịp đi thì cha An từ Tây Nguyên xuống thăm con. Sau khi nghe chuyện ông mừng cho một sự đoàn viên dù chỉ là tâm linh. Trước khi bàn định chuyển hài cốt cha mẹ Bảo về táng lại bên mộ cha nuôi để Bảo tiện nhang khói, cha An xem lại những giấy tờ người chết để lại. Ông tưởng không tin ở mắt mình khi thấy tên cha mẹ, năm sinh, quê quán, tên họ của người đã khuất trùng lập với tên cha mẹ và đứa em trai đã biệt tích của ông. Đứa em trai đã công khai chống lại cha mình để rồi biệt vô âm tín. Đứa em trai mang lon thiếu úy Quân lực Việt Nam Cộng hòa dám bao che cho một Việt cộng đã bị cha mình vốn là một ấp trưởng khiển trách và từ bỏ… Nhưng sự đời lắm chuyện thật giả giống nhau. Biết đâu chỉ là một sự trùng lặp ngẫu nhiên? Chú ấy có một nốt ruồi rất to ở đuôi mày trái và vành tai trái bị mất một mảng do tai nạn nhưng bức ảnh chụp chung ba người bị che khuất có thấy đâu? Người có thể cho tin chính xác là cha nuôi Bảo thì ông ta đã chết rồi. Đây chỉ là sự ngẫu nhiên trùng lặp hay vong hồn người đã khuất xui khiến cho ông chọn vùng đất ấy trồng cà phê để bao năm qua được nhang khói cho em trai mà không biết, để hôm nay chú cháu huyết thống gặp nhau? Dù sao thì, phải, dù đúng hay không đúng, sự đoàn tụ vẫn luôn chứa đựng niềm vui.

Một tuần sau hài cốt cha mẹ Bảo được đưa về táng lại bên cạnh mộ lão Khánh.

Trước ba ngôi mộ nghi ngút khói nhang Bảo không ngăn được nước mắt của mình. Những giọt nước mắt trào ra chảy xuôi về đất. Những giọt nước mắt tri ân với đấng sinh thành, với người dưỡng dục. Bên cạnh Bảo, cha An khấn với niềm tin như mười chín năm về trước vong hồn người đã khuất sẽ hiển linh báo mộng. Sau lưng cái chết, cái còn lại là phần của người sống…

trọng mạng sống của con người. Đã một thời ba với cha con đứng ở hai chiến tuyến, nhưng không vì nắm vũ khí giết người trong tay mà lạm sát.

Con hãy cảm thông cho ba khi ba trao vật này cho thầy giáo An để trao lại cho con vào ngày ba đã đi xa. Ba có chôn chung với cha mẹ con một tấm ảnh như thế này. Mong trong đời có sự hữu duyên…”.

Thầy giáo An đặt bức thư lên bàn, cầm tấm ảnh lên xem. Một ký ức xa vời chợt đến…

Mùa hè năm 1980 An cùng gia đình đi khai hoang để lập vườn cà phê. Đêm núi rừng khiến con người miên man nghĩ đủ thứ chuyện trước khi chìm vào giấc ngủ. Nhưng thật kỳ lạ. Khi nhắm mắt là An nghe bên tai tiếng nói “Nóng quá! Nóng quá!”. Tiếng nói cứ như xa như gần u u âm âm. Cứ thế liên tục ba đêm liền. An đem chuyện kể với cha. Thật ngạc nhiên là chính

cha An cũng nghe như vậy. Ông đốt nhang khấn vái rồi tiếp tục công việc bình thường. Đêm sau cha con An mơ thấy dưới mô đất đặt bếp có hai người đi ra, đi vào. Sáng hôm sau cha An quyết định tìm sự thật. Sau khi khấn vái thành kính, cha An bới mô đất lên phát hiện hai bộ xương người và tấm ảnh gói trong túi ni lông. Cảm thấy sự báo mộng hiển linh, cha An khấn với vong linh người chết sẽ đóng quách sắp xếp lại hài cốt đầy đủ, lấy ngày khai quật làm ngày giỗ hằng năm. Lời khấn vừa dứt thì đóm nhang nổ tí tách và sau đó tàn nhang cuộn lại thành vòng tròn. Cha An nói vong linh người chết đã chứng giám và thành tâm thực hiện ngay lời khấn của mình…

Thầy giáo An đứng bật dậy chồm qua bàn nắm tay Bảo nói như reo: - Đúng rồi Bảo ơi! Tôi biết di thể của cha mẹ cậu ở đâu rồi! Đi! Đi với tôi! Đi lên Tây Nguyên với tôi!

Minh họa: Phan Nhân

LIÊN HOAN SÂN KHẤU KỊCH TOÀN QUỐC 2018: Khởi sắc khi chưa mở màn

tính đến thời điểm tham gia Liên hoan nên đã có cả những đơn vị mới được thành lập vài năm, thậm chí 1 năm cũng đăng ký tham gia như: Sân khấu kịch Minh Nhí, Công ty TNHH dịch

vụ giải trí sân khấu Buffalo, Công ty TNHH Sân khấu Điện ảnh Gia đình…

Theo lãnh đạo Cục NTBD, việc tổ chức liên hoan sân khấu năm nay tại TP Hồ Chí Minh, nơi

mày trái và vành tai bị sứt trống một mảng… Ông chưa kịp nói thì người đàn ông đã ngả đầu sang bên đổ vật lên xác người phụ nữ.

Khánh gỡ tay người đàn ông, ôm đứa bé. Hai tay ông chạm vào vật gì cồm cộm trong túi áo ngực ông ta và áo yếm đứa bé. Ông lấy ra. Một số giấy tờ và hai bức ảnh chụp giống nhau gói trong túi ni lông. Ông cất tất cả vào túi mình rồi ôm đứa bé dợm bước đi thì một ý nghĩ thoáng qua. Ông đặt đứa bé xuống đất rồi bế hai cái xác đem đặt dưới hố đạn nông choèn cạnh đó đoạn nhặt chiếc nón sắt gắng sức cào đất lấp lại.

* * *Ba ngày sau khi lão Khánh mất,

thầy giáo An cho mời Bảo đến để thực hiện lời ký thác của ông lão. Anh nhớ như in lời lão Khánh khi trao vật ký gởi cho anh: “Tín vật ký gởi cho người tin cậy đúng ra tôi không niêm kín. Thật là thất lễ, mong thầy giáo thông cảm”. Thời gian, vật ký gởi được anh cất trong tủ riêng. Nhưng hôm nay thì tính hiếu kỳ trong anh dậy lên mỗi lúc một tăng…

- Đây là di vật của cha cậu ký gởi cho tôi. Ông bảo đến ngày ông đi xa mới trao lại cho cậu. Giữ lời hứa với người lớn tuổi nên thời gian qua tôi không cho cậu biết… Ông cụ trao sao tôi giữ vậy. Tôi chưa được biết trong đó là vật gì. Cậu đem về nhà mở ra xem sao.

Bảo cầm vật lạ lên ngắm nghía. Anh nhướng mày nhìn thầy giáo An, nghĩ rất lung. Tại sao cha anh lại trao cho người khác vật muốn gởi lại cho anh? Vậy là cha phải tin tưởng thầy giáo lắm! Thế thì anh có gì phải giữ bí mật trước thầy giáo? Anh nói:

- Cha em đã tin anh, lý nào em lại giữ bí mật với anh? Chúng ta cùng xem thử là thứ gì.

13 phim điện ảnh tranh giải Cánh diều vàngChậm gần một tháng so với

thông thường, giải Cánh diều vàng năm nay thu hút được 117 phim đăng ký dự giải, và bốn công trình nghiên cứu, lý luận điện ảnh. Có 13 phim điện ảnh tham gia tranh giải.

Phim tham dự Giải thưởng Cánh diều lần này bao gồm 13 phim truyện điện ảnh, 16 phim truyền hình, 13 phim hoạt hình, 34 phim tài liệu, 9 phim khoa học, 32 phim ngắn và bốn công trình nghiên cứu, lý luận phê bình điện ảnh sản xuất trong năm 2017.

13 phim điện ảnh dự Cánh diều 2017 gồm: “Bạn gái tôi là sếp”, “Giấc mơ Mỹ”, “Em chưa 18”, “Mẹ chồng”, “Cô gái đến từ hôm qua”, “Ở đây có nắng”, “Có căn nhà nằm nghe nắng mưa”, “Sắc đẹp ngàn cân”, “Ngày mai Mai cưới”, “Đảo của dân ngụ cư”, “Cô Ba Sài Gòn”, “Yêu đi đừng sợ”, “Dạ cổ Hoài Lang”.

Theo bà Nguyễn Thị Hồng Ngát, Phó Chủ tịch Hội Điện ảnh,

Ban tổ chức giải Cánh diều vàng, nét mới của giải thưởng năm nay là vẫn xét chọn các phim làm lại từ kịch bản nước ngoài, nhưng không tham dự hạng mục Phim hay nhất, chỉ chấm các hạng mục cá nhân diễn xuất. Hai giải thưởng mới dành cho những cá nhân đóng góp nhiều trong thể loại phim truyện và phim hoạt hình năm nay mới được thêm vào là Quay phim xuất sắc nhất của Phim tài liệu, và Họa sĩ xuất sắc nhất của Phim hoạt hình.

Hội đồng giám khảo giải Cánh diều 2017 gồm sáu ban: phim truyện truyền hình, phim truyện điện ảnh, phim tài liệu và khoa học, phim hoạt hình, phim ngắn và công trình nghiên cứu, lý luận phê bình điện ảnh.

Lễ trao giải diễn ra tại Nhà hát Lớn vào và được phát sóng trực tiếp trên kênh VTV2 vào lúc 20 giờ ngày 15/4.

TS tổng hợp (theo nhandan.com.vn và hanoimoi.com.vn)

có nền nghệ thuật sân khấu phát triển nhất cả nước, đã phần nào khiến cho bầu không khí của liên hoan “nóng nhiệt” ngay từ những ngày chuẩn bị. Số lượng đơn vị sân khấu xã hội hóa đông vượt trội so với kỳ tổ chức trước.

Theo quy chế, mỗi đơn vị nghệ thuật được tham gia một vở diễn, với đơn vị có nhiều đoàn nghệ thuật biểu diễn theo chức năng, nhiệm vụ do đơn vị chủ quản quy định, số lượng vở diễn tham gia Liên hoan tương ứng với số lượng các đoàn.

Trong số đó, có những vở diễn đã ra mắt khán giả từ nhiều năm nay và đạt doanh thu tốt, cũng có nhiều vở diễn “mới tinh”, chưa từng công diễn.

Sự góp mặt của đông đảo nghệ sĩ nổi tiếng trong cả nước cũng như những nghệ sĩ mới được kỳ vọng sẽ đủ sức “kéo” đông khán giả đến với liên hoan.

Vở “Bão tố Trường Sơn” của Nhà hát Kịch Việt Nam.

Page 6: 4 phát triển văn học, nghệ thuật - baolamdong.vnbaolamdong.vn/upload/others/201804/27993_BLD_cuoi_tuan_ngay_14.4.2018.p…CUỐI TUẦN. VẤN ĐỀ CUỐI TUẦN. Tăng

6 THỨ BẢY 14 - 4 - 2018 CUỐI TUẦN VĂN HÓA - NGHỆ THUẬT

HỒ SƠ TƯ LIỆU

KIỀU NINH

Để quán triệt, triển khai Nghị quyết của Bộ Chính trị, ngày 24/10/2008, Ban

Thường vụ Tỉnh ủy đã ban hành Chương trình hành động số 69-CTr/TU, chỉ đạo các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở triển khai học tập, quán triệt và thực hiện Nghị quyết gắn với nhiệm vụ chính trị của địa phương, đơn vị. Chỉ đạo các cơ quan báo chí tập trung tuyên truyền những nội dung, mục tiêu cơ bản và các giải pháp quan trọng của Nghị quyết 23-NQ/TW trong cán bộ, đảng viên, hội viên, các văn nghệ sĩ, trí thức trong tỉnh...

Qua đó, đã tạo được sự chuyển biến rõ nét từ nhận thức đến hành động của các cấp ủy đảng, chính quyền, đội ngũ cán bộ và văn nghệ sĩ trong tỉnh. Nhiều nội dung của Nghị quyết được thực hiện nâng cao năng lực, trình độ lãnh đạo của Đảng đối với VHNT. Công tác quản lý nhà nước về VHNT được thực hiện nghiêm túc, các văn bản quản lý VHNT được ban hành theo thẩm quyền đã giúp cho công tác quản lý về VHNT thực hiện chặt chẽ và hiệu quả. Công tác thanh tra, kiểm tra hoạt động VHNT được tiến hành thường xuyên ở tất cả các đơn vị trong tỉnh, kịp thời ngăn chặn và từng bước đẩy lùi các hiện tượng tiêu cực trong hoạt động VHNT. Công tác xã hội hóa các hoạt động văn hóa, nghệ thuật đã thu hút và huy động được đông đảo các thành phần kinh tế, cơ quan, đơn vị, các lực lượng xã hội tham gia, hầu hết các hoạt động văn hóa, nghệ thuật diễn ra rất sôi nổi.

Phong trào văn nghệ quần chúng phát triển rộng khắp ở hầu hết các xã, phường, thị trấn và ở các thôn, buôn, tổ dân phố. Toàn tỉnh hiện có 818 đội văn nghệ quần chúng tham gia các hội thi, hội diễn khá sôi nổi phục vụ nhân dân và khách du lịch; có 16 đội (nhóm) cồng chiêng thường xuyên tổ chức hoạt động biểu diễn phục vụ nhu cầu tìm hiểu, giao lưu văn hóa của du khách tại các địa bàn huyện Lạc Dương, Đạ Huoai, Đức Trọng, Bảo Lộc, Đà Lạt. Có 13 đội thông tin lưu động, 3 đội chiếu bóng lưu động miền núi phục vụ nhân dân địa phương vùng sâu, vùng xa; hoàn thành tốt mục tiêu “Đưa văn hóa - thông tin về cơ sở”.

Công tác bồi dưỡng, phát triển đội ngũ văn nghệ sĩ được lãnh đạo tỉnh Lâm Đồng đặc biệt quan tâm, thường xuyên chỉ đạo Hội VHNT chú trọng phát hiện, đào tạo, kết nạp hội viên trẻ, người dân tộc thiểu số và học sinh, sinh viên trong các trường đại học, cao đẳng, trung học phổ thông trên địa bàn. 10 năm qua, Hội VHNT đã kết nạp 120 hội viên mới, chiếm đa số là hội viên trẻ và người dân tộc thiểu số. Hàng năm tổ chức các lớp bồi dưỡng sáng tác VHNT cho hội viên

mới và hội viên trong “Câu Lạc bộ Sáng tác trẻ” nhằm giúp hội viên nắm vững đường lối, quan điểm của Đảng về VHNT; về kỹ năng sáng tác, tạo cơ hội để hội viên trẻ giao lưu, học tập kinh nghiệm...

Các chi hội VHNT địa phương trực thuộc Hội VHNT Lâm Đồng thường xuyên tổ chức các buổi giao lưu giữa văn nghệ sĩ và học sinh, tạo được sự gần gũi, thúc đẩy tư duy sáng tạo VHNT đối với thế hệ trẻ. Việc dạy và học các môn Văn học, Âm nhạc, Mỹ thuật trong trường phổ thông được quan tâm, đổi mới, coi trọng bồi dưỡng, định hướng cho học sinh có năng khiếu về VHNT, đẩy mạnh hoạt động văn nghệ trong nhà trường. Ngoài ra, các nhà thiếu nhi trên địa bàn tỉnh thường xuyên mở các lớp năng khiếu về VHNT để phát hiện, đào tạo và bồi dưỡng tài năng nghệ thuật trong giới trẻ.

Hoạt động của Hội VHNT Lâm Đồng ngày càng được đổi mới, đa dạng các chuyên ngành, mở rộng phạm vi hoạt động. Đến nay, Hội VHNT Lâm Đồng đã xây dựng một đội ngũ văn nghệ sĩ với 273 hội viên, sinh hoạt tại 11 chi hội chuyên ngành và các chi hội địa phương, thành lập 4 câu lạc bộ trực thuộc (Sáng tác Trẻ, Nhiếp ảnh Đà Lạt, Thư pháp và Sân khấu - Điện ảnh) với 62 hội viên. Trong 10 năm qua, Hội VHNT đã tổ chức 71 trại sáng tác, thực tế sáng tác trong và ngoài tỉnh, thu hút 1.420 lượt hội viên tham dự; văn nghệ sĩ đã sáng tác hơn 4.000 tác phẩm (văn, thơ, nhạc, họa, nhiếp ảnh...); tổ chức cho văn nghệ sĩ tham gia các cuộc thi, liên hoan, triển lãm trong tỉnh, khu vực, trong nước và quốc tế đoạt nhiều giải thưởng cao. Tạp chí Lang Bian đã xuất bản 110 số (trong đó có 17 số chuyên đề về Sáng tác trẻ, biển đảo, chào mừng Đại hội Đảng bộ tỉnh và các

huyện, thành phố trong tỉnh...). Đã đăng tải trên Lang Bian hơn 6.400 tác phẩm của văn nghệ sĩ trong và ngoài tỉnh.

Đội ngũ văn nghệ sĩ Lâm Đồng đã thể hiện rõ vai trò là “cầu nối” giữa Đảng, Nhà nước với nhân dân; phát huy vai trò phản biện xã hội, đã có những tác phẩm có giá trị ca ngợi, bảo vệ cái tốt, nhân văn; đồng thời, phê phán, đấu tranh với cái xấu, cái ác, nhất là những luận điệu xuyên tạc, phản động của các thế lực thù địch lợi dụng VHNT để tuyên truyền gây hoang mang trong đời sống xã hội. Định hướng các giá trị thẩm mỹ, nhân văn, cổ vũ, động viên nhân dân thực hiện tốt đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước, sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của địa phương; đồng thời là diễn đàn xã hội rộng rãi để phát huy dân chủ, hướng nhân dân và xã hội đến với Chân - Thiện - Mỹ, các giá trị văn hóa giàu bản sắc dân tộc và hiện đại; tập trung “Xây dựng văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước” theo tinh thần Nghị quyết số 33-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI).

Tuy nhiên, việc thực hiện Nghị quyết trên địa bàn tỉnh vẫn còn một số hạn chế đó là: Nhận thức của một số cấp ủy, chính quyền, đoàn thể các cấp về vai trò, vị trí, đặc trưng của VHNT còn hạn chế; công tác lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, sơ, tổng kết việc thực hiện Nghị quyết chưa toàn diện, thiếu chiều sâu nên hiệu quả thấp. Công tác giáo dục chính trị tư tưởng đối với văn nghệ sĩ chưa thường xuyên, nhất là việc tổ chức học tập quán triệt các Nghị quyết của Trung ương thiếu kịp thời. Lĩnh vực lý luận phê bình VHNT còn nhiều hạn chế, thiếu những bài viết chất lượng đấu tranh, phản bác các quan điểm xuyên tạc, chống phá Đảng,

Nhà nước của các thế lực thù địch. Thiếu những tác phẩm tiêu biểu, phản ánh sinh động đời sống lao động của nhân dân; chưa kịp thời biểu dương những tác phẩm hay, những văn nghệ sĩ tài năng và phê phán những yếu kém lệch lạc trong đời sống VHNT. Trình độ, năng lực, kinh nghiệm của một số cán bộ làm công tác văn hóa, văn nghệ còn thiếu và yếu...

Xây dựng và phát triển VHNT là nhiệm vụ quan trọng thường xuyên, lâu dài, đòi hỏi các cấp ủy đảng, chính quyền trong tỉnh quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo đưa Nghị quyết của Bộ Chính trị về “Tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới” thực sự đi vào thực tiễn cuộc sống lao động sáng tạo của đội ngũ văn nghệ sĩ; nghiên cứu xây dựng và ban hành cơ chế khuyến khích, tạo điều kiện thuận lợi để văn nghệ sĩ sáng tác những tác phẩm có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật phục vụ cuộc sống và hưởng thụ văn hóa tinh thần của nhân dân. Trong đó, Hội VHNT tiếp tục đẩy mạnh công tác nghiên cứu, lý luận, phê bình VHNT; đồng thời mở rộng giao lưu, bồi dưỡng nghiệp vụ, nâng cao chất lượng tác giả, tác phẩm. Quan tâm bồi dưỡng, phát triển văn nghệ sĩ trẻ tuổi, những tài năng VHNT của tỉnh, nhất là học sinh, sinh viên trong các nhà trường. Tăng cường phối hợp với các cấp, các ngành và các địa phương tổ chức các trại thực tế sáng tác cho văn nghệ sĩ; vận động văn nghệ sĩ tham gia “Giải thưởng VHNT tỉnh Lâm Đồng“ (5 năm/lần), các giải thưởng VHNT hàng năm, các cuộc thi sáng tác VHNT chuyên ngành, các cuộc thi do Trung ương tổ chức; tạo điều kiện thuận lợi nhất để văn nghệ sĩ tự do sáng tạo nhiều tác phẩm có giá trị phục vụ đất nước, địa phương...

Lâm Đồng 10 năm xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật

Có thể nói, Nghị quyết số 23-NQ/TW, ngày 16/6/2008 của Bộ Chính trị (khóa X) “về tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới” đã “thổi” vào đời sống văn học, nghệ thuật (VHNT) cả nước nói chung, ở Lâm Đồng nói riêng một luồng sinh khí mới; thể hiện sự quan tâm lãnh đạo sát thực của Đảng đối với văn hóa và VHNT trong toàn bộ chiến lược phát triển đất nước...

ĐOÀN BÍCH NGỌ

Lễ cúng bến nước là một phong tục tập quán có từ lâu đời của đồng bào các dân

tộc vùng Tây Nguyên nhằm tạ ơn thần nước về kết quả mùa màng vụ trước và sự may mắn trong năm cũ; đồng thời cầu mưa thuận, gió hòa, mùa màng tươi tốt, cầu sức khỏe và sự no đủ cho mọi nhà trong buôn làng.

Hàng năm cứ vào dịp cuối tháng ba, đầu tháng tư dương lịch, sau khi mùa màng đã thu hoạch xong và cũng là lúc chuẩn bị gieo hạt cho một mùa rẫy mới, bà con các dân tộc Tây Nguyên lại chuẩn bị cho việc làm lễ cúng bến nước.

Lễ cúng bến nước thường là do người chủ bến nước của buôn đứng ra tổ chức nhưng đây lại được coi là việc chung của cả buôn làng và được già làng trực tiếp phân công,

Một nhà thơ nổi tiếng đã nói, chỉ những tâm hồn rất trong mới chơi được với con trẻ. Quả hoàn toàn đúng! Chơi được với con trẻ rất khó, càng khó hơn khi được trẻ đáp lại rồi chơi cùng.

TRỊNH CHU

Và cái điều rất khó ấy, chị không những làm được, còn làm rất ngọt, rất êm. Chị là

nhạc sĩ Thu Hường, hội viên Hội Nhạc sĩ Việt Nam, hội viên Hội Văn học Nghệ thuật Lâm Đồng, kết thân với con trẻ bằng giai điệu.

“Trăng vú mộng của muôn đời thi sĩ”, nhà thơ Xuân Diệu từng viết thế! Song, đấy là trăng của kẻ sáng tạo. Trăng ở đây đồng nghĩa với cái đẹp! Còn trăng của nội, hình hài nó ra làm sao? Thì hãy xem cách nhà báo Nguyễn Lương Hiệu nhìn trong “Trăng của nội” sẽ rõ: “Trăng liềm như một miếng cau/ Nghiêng nghiêng rơi xuống cơi trầu bà em/ Quây quần bên nội đêm đêm/ Bao câu chuyện cổ sáng lên cơi trầu”. Sự ví von đậm chất văn học, vừa cụ thể, vừa mơ màng về trăng của nhà báo Nguyễn Lương Hiệu đã chạm vào thẳm sâu ký ức tuổi thơ Thu Hường để rồi giai điệu dần hình thành trong chị và ca khúc cùng tên đã ra đời như một tất yếu. “Năm 2003, tôi gặp anh Hiệu trong một cuộc triển lãm ảnh nghệ thuật tại TP Bảo Lộc do Câu lạc bộ Nhiếp ảnh Bảo Lộc tổ chức. Ở triển lãm đó, anh Hiệu cũng tham gia giao lưu. Mọi người giới thiệu với anh Hiệu, tôi vẫn phổ thơ thành ca khúc. Thế là anh Hiệu xé một tờ giấy

Trăng của nội, trăng trong ký ức trẻ thơ

Lễ cúng bến nước là một hình thức sinh hoạt văn hóa cộng đồng, nó có ý nghĩa quan trọng và ảnh hưởng lớn trong đời sống tâm linh của các tộc người vùng Tây Nguyên. Đặc biệt là đối với các cộng đồng người Êđê ở Đắk Lắk, người Mạ ở Lâm Đồng. Trong tâm thức của họ luôn coi nước là quan trọng, là vốn quí nhất, không có nước là không thể sống. Vì vậy họ tôn thờ thần nước như tôn thờ tổ tiên của mình. Từ đó đã có những điều kiêng kị rất nghiêm ngặt như: trong những ngày diễn ra lễ cúng mọi người trong buôn không được đi rẫy, đi rừng, không được ra bến lấy nước cho đến khi thầy cúng thực hiện xong nghi lễ.

Xuôi dòng sương khói. Ảnh: Lý Hoàng Long

Page 7: 4 phát triển văn học, nghệ thuật - baolamdong.vnbaolamdong.vn/upload/others/201804/27993_BLD_cuoi_tuan_ngay_14.4.2018.p…CUỐI TUẦN. VẤN ĐỀ CUỐI TUẦN. Tăng

7 THỨ BẢY 14 - 4 - 2018CUỐI TUẦNVĂN HÓA - NGHỆ THUẬT

Lễ cúng bến nước - nét đẹp văn hóa tâm linh của đồng bào dân tộc Tây Nguyên

THƠ CHỌN - LỜI BÌNH

điều động mọi thành viên trong buôn làng cùng tham gia. Thường vào khoảng vài ba ngày trước khi tổ chức lễ cúng, già làng chọn ngày thông báo mọi người tập trung dọn vệ sinh buôn làng và khu vực xung quanh bến nước, phân công trai tráng trong làng vào rừng lấy tre, cây về làm cây nêu, cột lễ, làm máng nước. Trong ngày diễn ra lễ cúng, từ sáng sớm mọi người trong buôn đã có mặt đông đủ tại nhà chủ bến nước, theo sự phân công của già làng, ai nấy đều lo phần việc của mình. Phụ nữ thì lo việc bếp núc, người già lo cắt ống lồ ô làm ống đong rượu cần, những chàng trai khỏe mạnh thì dựng cây nêu, mổ heo, dê, buộc rượu cần vào cột lễ,...

Lễ vật trong Lễ cúng bến nước thường là các con vật hiến sinh như: dê, gà, heo và rượu cần. Tùy theo điều kiện kinh tế của gia chủ và từng buôn làng và tập tục của mỗi

dân tộc mà có thể làm to nhỏ khác nhau. Đối với người Êđê ở Đắk Lắk thường có ít nhất là 8 ché rượu được cột vào các cột Gưng ở giữa ngôi nhà dài, trong đó: 1 ché dùng để cúng ông bà tổ tiên; 1 ché dùng để cúng bến nước; 3 ché cúng sức khỏe cho gia đình chủ bến nước và 3 ché để đãi khách gần xa.

Sau khi lễ vật đã chuẩn bị xong, thầy cúng và vợ chồng chủ bến nước kiểm tra lại lần cuối, tiếp đến mọi người trong giàn chiêng tấu bài “Gọi về sum họp” để báo với tổ tiên về sự có mặt đông đủ của con cháu trong buôn và mời gọi thần linh về dự lễ. Lễ cúng bến nước thường có 3 phần, phần thứ nhất cúng tại bến nước, phần tiếp theo là cúng tại hàng rào trước khi mang nước vào nhà và cuối cùng là cúng tại nhà chủ bến nước.

Tại bến nước, thầy cúng chọn chỗ đất bằng phẳng trên bờ nơi có

dòng nước đang chảy để bày lễ vật và đọc lời khấn với nội dung tạm dịch như sau:

“Ơ Yàng! Ơ Yàng trời, Yàng đất,

Yàng nước, Yàng cây, Yàng phía đông, Yàng phía tây! Hôm nay chủ bến nước và bà con trong buôn làm lễ cúng bến nước, cầu mong các

Yàng phù hộ cho nguồn nước trong lành không bao giờ cạn, mọi người trong buôn khi uống nguồn nước này đều mạnh khỏe như con voi rừng, mùa màng, lúa, bắp đầy kho, nhà nhà no đủ, Ơ Yàng”...

Cứ sau mỗi lần cúng, thầy cúng lại tưới tiết heo vào rượu xung quanh, đổ cả xuống dòng nước để mời gọi thần nước cùng các vị thần ở những chốn lân cận về hưởng lễ vật dâng cúng. Cúng xong, thầy cúng và những người phụ lễ lấy thịt và rượu để mời và ăn cùng các vị thần linh, còn các chàng trai, cô gái trong buôn thì lấy vỏ bầu và ống tre hứng những giọt nước mát lành mang về nhà.

Sau khi kết thúc lễ cúng ở bến nước, họ quay về làng làm lễ tại hàng rào của bến nước, tại đây thầy cúng cầu Yàng coi giữ bến nước đuổi chà ma, ác quỷ, đuổi cái đói nghèo đi xa mang cái no, cái giàu đến cho mọi người, mọi nhà và điều tốt lành về buôn làng. Đồng thời, cũng là để báo cho bà con trong buôn biết lễ cúng bến nước đã xong, mọi người được phép ra bến lấy nước hoặc đi rừng, đi rẫy.

Sau khi thực hiện xong nghi thức cúng tại hàng rào,...

XEM TIẾP TRANG 11

Các thiếu nữ Êđê trong lễ cúng bến nước.

HỒ THỦY GIANG

Thơ 2 câu về hoa

Tầm xuânTrải vạn mùa xuân không chịu héoTầm xuân vẫn nảy biếc ca dao.

Hoa xoanThủy chung hay hờn dỗi?Hoa xoan tím nhói tháng Giêng.

Hoa gạoNgàn hoa chết đỏ dưới câyCó hay mộng trắng còn bay cuối trời.

Hoa mướpNgơ ngác treo mình trên gió hạMùa đi mỗi bước xác xơ vàng.

Hoa phượngTrập trùng, trập trùng ngàn cánh phượngLưng trời nhuộm đỏ tiếng ve xanh.

Hoa phù dungMỗi đóa phù dung tàn trong nắngTình đầu ai biết vẫn chưa phai. Hoa chèHoa chè âm thầm trắngTrắng như là lãng quên.

Hoa banBan trắng phố dài lòng chợt nhớĐiệu xòe đêm ấy dáng lưng thon

Dã quìSắc vàng ấy chỉ dã quì mới cóNhư nụ cười huyền đắm chỉ mình em.

Trăng của nội, trăng trong ký ức trẻ thơ

từ cuốn sổ tay rồi chép tặng tôi bài thơ”, nhạc sĩ Thu Hường kể.

Một người đi ra từ vùng đất bán sơn địa (xã Quế Hiệp, huyện Quế Sơn, tỉnh Quảng Nam) nổi tiếng nghèo khó lại có cả tuổi thơ bện hơi nổi như chị thật khó lòng cưỡng nỗi hình tượng quá tinh tế trong bài thơ xinh xắn, dễ thương, giàu nhạc điệu của nhà báo Nguyễn Lương Hiệu. Chẳng thế mà Thu Hường đã làm nên một ca khúc tươi tắn, rộn ràng, phảng phất chất liệu dân ca. “Ở phần đầu ca khúc, tôi phổ nhạc nguyên xi 4 câu thơ của anh Hiệu. Tuy nhiên, 4 câu thơ không thể làm nên một ca khúc trọn vẹn và vì thế tôi đã viết thêm 4 câu nữa cho phần cuối”, nhạc sĩ Thu Hường chia sẻ.

Ca khúc “Trăng của nội” được chị viết theo hình thức 1 đoạn đơn. Mở đầu là 4 câu nhạc, từ “Trăng liềm...” cho đến “... sáng lên cơi trầu”. Giữa ca khúc chị sử dụng 1 câu nhạc nối “À í à í a a” và “À í à í a a”. Phần cuối ca khúc, Thu Hường cũng

dùng 4 câu nhạc, từ “Trăng ơi...” cho đến “... lung linh cơi trầu”.

“Trăng của nội” sau đó được chị cho in trong tập “Vầng trăng cánh võng”, Nhà Xuất bản Thanh Niên ấn hành năm 2009, trước khi đưa cho các ca sĩ nhí hát. Tại giải thưởng thường niên của Hội Nhạc sĩ Việt Nam vừa qua, ca khúc này

đã được Hội Nhạc sĩ Việt Nam tặng giải khuyến khích.

Theo Thu Hường, tuy giải chưa cao, nhưng nó là một sự khích lệ. Quan trọng hơn, từ giải thưởng trên, chính là sự được sẻ chia bởi những con người đáng kính trong Hội đồng Nghệ thuật Hội Nhạc sĩ Việt Nam với công việc mà chị đang làm.

Nhạc sĩ Thu Hường. Ảnh: T.Chu

Trăng của nội

Lễ cúng bến nước là một hình thức sinh hoạt văn hóa cộng đồng, nó có ý nghĩa quan trọng và ảnh hưởng lớn trong đời sống tâm linh của các tộc người vùng Tây Nguyên. Đặc biệt là đối với các cộng đồng người Êđê ở Đắk Lắk, người Mạ ở Lâm Đồng. Trong tâm thức của họ luôn coi nước là quan trọng, là vốn quí nhất, không có nước là không thể sống. Vì vậy họ tôn thờ thần nước như tôn thờ tổ tiên của mình. Từ đó đã có những điều kiêng kị rất nghiêm ngặt như: trong những ngày diễn ra lễ cúng mọi người trong buôn không được đi rẫy, đi rừng, không được ra bến lấy nước cho đến khi thầy cúng thực hiện xong nghi lễ.

Page 8: 4 phát triển văn học, nghệ thuật - baolamdong.vnbaolamdong.vn/upload/others/201804/27993_BLD_cuoi_tuan_ngay_14.4.2018.p…CUỐI TUẦN. VẤN ĐỀ CUỐI TUẦN. Tăng

8 THỨ BẢY 14 - 4 - 2018 CUỐI TUẦN DU LỊCH

MINH LÂN

Góc nhìn lữ hànhTheo quy định mới của luật,

doanh nghiệp (DN) lữ hành nội địa chỉ được hoạt động khi có giấy phép kinh doanh lữ hành nội địa do cơ quan quản lý nhà nước về du lịch của địa phương cấp, trong đó có bổ sung một số yếu tố như: điều kiện hoạt động, thành phần hồ sơ, kí quỹ hoạt động tại ngân hàng, cấp chứng chỉ hoạt động...

Luật Du lịch 2018 điều chỉnh mức kí quỹ kinh doanh lữ hành được quy định như sau: kinh doanh dịch vụ lữ hành nội địa (100.000.000), kinh doanh dịch vụ lữ hành đối với khách du lịch quốc tế đến Việt Nam (250.000.000), kinh doanh dịch vụ lữ hành đối với khách du lịch ra nước ngoài (500.000.000), kinh doanh dịch vụ lữ hành đối với khách du lịch quốc tế đến Việt Nam và khách du lịch ra nước ngoài (500.000.000). Việc điều chỉnh này không nằm ngoài mục đích bảo vệ quyền lợi cho khách hàng khi có xảy ra rủi ro khi tham gia du lịch, đồng thời ràng buộc trách nhiệm của DN trong quá trình tổ chức hoạt động kinh doanh. Ông Phan Văn Chung - Phó Giám đốc Công ty Du lịch Thử Thách Việt bình luận: Những qui định có tính ràng buộc này là cần thiết nhằm gắn kết trách nhiệm của DN với du khách. Đặc biệt, việc chuyên môn hóa đối tượng HDV quốc tế, HDV nội địa và HDV tại điểm là điều cần hiện nay nhằm nâng cao tay nghề lẫn trách nhiệm hành nghề của từng đối tượng. Tuy nhiên, việc qui định người quản lý DN lữ hành quốc tế phải có bằng tốt nghiệp cao đẳng chuyên ngành trở lên, trường hợp tốt nghiệp các chuyên ngành khác phải có chứng chỉ nghiệp vụ quản lý lữ hành (khoản C điều 31 chương 5) là một khó khăn đối với nhiều người, vì đòi hỏi phải có thời gian để hoàn thiện dần. Luật có nêu vấn đề quản lý HDV du lịch theo hình thức câu lạc bộ trực thuộc hiệp hội trung ương - điều này đề nghị Hiệp hội du lịch địa phương cần phải nêu cao vai trò chức năng tác động của mình nhiều hơn nữa tới doanh nghiệp thành viên, như bồi dưỡng đào tạo cũng như quản lý nói chung. Khâu quản lý nhà nước phải tăng cường thanh tra chế tài xử phạt để tránh tái diễn những trường hợp vi phạm.

Ông Trần Duy Thắng - Giám đốc Công ty Thiên Nhân Travel tâm tư: Luật cần sớm có chế định đối với trường hợp đăng kí kinh doanh lữ hành nội địa nhưng lại đưa khách ra nước ngoài mà không bị xử phạt nghiêm minh. Mặt khác, khó khăn chung của nhiều doanh nghiệp lữ hành hiện nay đó là việc đào tạo và sử dụng hướng dẫn viên quốc tế.

Luật Du lịch 2018:Từ góc nhìn lữ hành và hướng dẫn

Luật Du lịch mới có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2018, với phạm vi bao quát hầu hết các đối tượng có liên quan như: khách du lịch; phát triển sản phẩm du lịch; khu - điểm du lịch; cấp giấy phép kinh doanh lữ hành; điều kiện hoạt động của hướng dẫn viên du lịch; các dịch vụ du lịch khác; quỹ hỗ trợ phát triển du lịch v.v... Một trong những khía cạnh có liên quan tới lữ hành và hướng dẫn viên (HDV) du lịch đang được nhiều người trong ngành quan tâm.

Góc nhìnhướng dẫn viên Trong Luật Du lịch 2018, điều

kiện hành nghề của hướng dẫn viên du lịch được quy định chặt chẽ hơn vì ngoài việc có kí kết hợp đồng lao động với DN kinh doanh dịch vụ lữ hành, HDV cũng có thể hành nghề hướng dẫn - nếu có hợp đồng lao động với DN cung cấp dịch vụ hướng dẫn du lịch, hoặc là hội viên của tổ chức xã hội - nghề nghiệp về hướng dẫn du lịch (như Câu lạc bộ HDV du lịch Việt Nam trực thuộc Hiệp hội Du lịch Việt Nam) chẳng hạn. Điều kiện về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của HDV du lịch quốc tế được điều chỉnh từ trình độ cử nhân thành trình độ cao đẳng nghề để phù hợp với nhu cầu thực tiễn của khách du lịch, của người lao động và yêu cầu của công tác quản lý. Về thời hạn thay đổi thẻ hành nghề được kéo dài tới 5 năm tạo thuận lợi cho người làm HDV nói chung.

Bà Trần Thị Việt Hương - Giám đốc Trung tâm điều hành hướng dẫn viên du lịch Việt Nam - đơn vị trực thuộc Vietravel Vietnam (thành lập cuối 2017) đưa ra một số ý kiến rất xác đáng rằng: HDV du lịch vốn là ngành nghề hoạt động tự do, họ có thể làm việc cùng lúc cho nhiều công ty mà không bị ràng buộc, nhưng theo quy định mới họ buộc phải tuân thủ những cam kết hành nghề để giữ gìn hình ảnh của một đại diện thương hiệu, một đại sứ văn hóa đúng nghĩa khi tiếp xúc và phục vụ du khách nước ngoài. Sự lúng túng của họ khi vận hành quy định mới của Luật là điều hiển nhiên phải xảy ra. Ví dụ như HDV phải tham gia vào hiệp hội du lịch địa phương và ở Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, miền Trung, miền Tây Nam Bộ thực hiện khá tốt điều này. Tuy

nhiên, điều họ lăn tăn khi tham gia các câu lạc bộ HDV du lịch Việt Nam do Hiệp hội Du lịch Việt Nam tổ chức đó là các khoản phí mà họ phải đóng thường khá nhiều nhưng được quản lý và chi tiêu như thế nào cho minh bạch nhằm bảo đảm quyền lợi chính đáng của họ thì đang là mối quan tâm chung của khá nhiều người hiện nay. Nếu tham gia đăng kí hoạt động ở các chi hội tại địa phương với họ sẽ dễ dàng hơn khi nhận được sự quan tâm cụ thể hơn về nhiều phương diện, trong lúc đặc thù công việc buộc họ phải di chuyển nhiều nơi... Mặt khác, nếu HDV đã là nhân sự chính thức của một DN hay tổ chức có tư cách pháp nhân hợp lệ thì họ không nhất thiết phải tham gia quy định này để đủ điều kiện được đi tour. HDV có hai hướng lựa chọn: một là tham gia Chi hội HDV du lịch Việt Nam do Hiệp hội Du lịch Việt Nam tổ chức, hai là trở thành thành viên chính thức của một DN nào đó nhưng với điều kiện phải đóng thuế thu nhập cá nhân, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cũng như các khoản phúc lợi khác. Trong trường hợp là người đại diện cho HDV, các công ty phải căn cứ trên mức lương tối thiểu để đóng 32% các khoản thuế phí có liên quan để giúp họ được hoạt động. Áp lực này buộc các DN thường không tuyển dụng nhân viên - HDV chính thức mà chỉ hợp đồng theo công việc trên tour hay theo từng đoàn khách nhất định nào đó mà thôi. Những DN lớn có HDV cơ hữu như Vietravel, Saigontouris, Benthanhtouris... thường không nhiều mà số lượng cũng không lớn, ví dụ Vietravel có 60 - 70 HDV cơ hữu được hưởng các chính sách và chế độ như nhân viên chính thức, họ không phải lo toan tới việc phải trích lương ra để

đóng bảo hiểm. Nhưng với HDV dạng cộng tác thì đây là gánh nặng hàng tháng khi phải trích tiền lương ra để đóng bảo hiểm theo quy định, chưa kể thuế thu nhập cá nhân và một số khoản khác có liên quan... Các công ty thường kí hợp đồng với HDV không theo từng tháng mà theo từng đoàn khách phục vụ. Khó khăn chung này cần được kiến nghị lên trên để có cách tháo gỡ hợp tình hợp lý hơn trong thời gian tới. Yêu cầu HDV phải tuân thủ các quy định chung khi hành nghề là điều cần thiết tất yếu, song hiện tại cộng đồng HDV trong nước cũng đã hình thành nên những group, những fanpage, những trang kết nối giao dịch trên mạng với mức độ lan tỏa thông tin rất nhanh chóng và chặt chẽ. Chính vì vậy, khi tham gia tour họ ý thức rất rõ việc giữ gìn hình ảnh, thương hiệu cá nhân để đảm bảo uy tín và có được công ăn việc làm thường xuyên và ổn định từ các công ty du lịch lữ hành nói chung. Mối quan hệ tương tác hai chiều này buộc HDV và các công ty du lịch phải quan tâm tới việc làm tốt trách nhiệm của mình đối với khách, đồng nghĩa với duy trì mức độ công ăn việc làm thường xuyên. Trước đây việc đóng bảo hiểm xã hội có mức căn cứ khác so với hiện nay (kí hợp đồng lao động từ 6 tháng tới 1 năm không phải đóng bảo hiểm, nhưng hiện thời với hợp đồng lao động kí từ 1 tháng trở lên phải đóng thuế) điều bất cập này cũng gây khó khăn cho nhiều HDV và DN - giữa lúc nghề HDV rất cần tới sự linh hoạt trong việc nhận và bàn giao công việc. Còn việc ràng buộc HDV khi đi tour về mặt đạo đức, tư cách, trách nhiệm phục vụ hết mình với khách hiển nhiên đã nằm trong biên bản kí kết hợp đồng riêng với từng công ty. Hiếm có trường hợp

HDV bị các công ty quay lưng, trừ khi họ vi phạm hợp đồng hoặc sai phạm với khách, bị khách khiếu nại than phiền…

Trao đổi tiếp xoay quanh những mối quan tâm này, ông Hoàng Ngọc Huy - chuyên viên du lịch thuộc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Lâm Đồng cũng rất tán đồng quan điểm nói trên của bà Việt Hương. Đồng thời bình luận thêm: Chúng ta cần nhận diện lại cách nhìn đúng đắn về người làm HDV hiện nay. Có rất nhiều người tự nhận mình là HDV nhưng thực chất chỉ là người - dẫn - đường thuần túy mà thôi. Một HDV chuyên nghiệp thực thụ phải là người xây dựng cho riêng mình một thương hiệu cá nhân, giá trị hành nghề cá nhân và chính các công ty phải mời gọi họ về để phục vụ. Còn người dẫn đường thuần túy thì thường đứng ngoài sự chi phối quản lý chung của xã hội của cơ quan quản lý nhà nước, họ thường chỉ biết tới quyền lợi cá nhân. So với nhiều DN khác trong lĩnh vực du lịch, DN lữ hành chịu sự chi phối của điều kiện kinh doanh đặc thù cũng như từng tour tuyến khai thác cụ thể nên trong cùng một lúc họ không thể kí quá nhiều hợp đồng với HDV cơ hữu được mà phải mời HDV cộng tác viên tham gia dẫn dắt tour. Các HDV theo diện cộng tác này cũng phải là người nắm rõ luật, có thẻ hành nghề hợp pháp, có lương tâm nghề và có trách nhiệm với công việc, đồng thời phải tuân thủ quy định về thời hạn cấp - đổi thẻ trong quá trình hoạt động nói chung.

Để luật đi vàođời sốngLuật Du lịch mới 2018 có nét ưu

việt nổi bật đó chính là lấy khách du lịch làm trung tâm của mọi hoạt động du lịch. Chính vì vậy, để luật thực sự đi vào cuộc sống, ngoài biện pháp đẩy mạnh tuyên truyền sâu rộng tinh thần chung của luật trong phạm vi toàn xã hội (vì du lịch là ngành kinh tế tổng hợp liên ngành - liên vùng), chúng ta cần tạo ra các hành lang pháp lý có liên quan khác nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp chính đáng của các bên tham gia (từ du khách, người dân địa phương cho tới DN và người lao động trực tiếp đang làm việc trong lĩnh vực du lịch - dịch vụ nói chung). Trên cơ sở trưng cầu các kiến nghị cụ thể xuất phát từ tình hình thực tế ở địa phương, Hiệp hội du lịch nói riêng - cơ quan quản lý chuyên ngành du lịch nói chung cần có đề xuất để Bộ Tài chính, Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch v.v... có hướng giải quyết tháo gỡ phù hợp trong lúc chờ ban hành các văn bản dưới luât khác. Du lịch Việt Nam đang bước vào giai đoạn hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng cho nên tiến trình hiện thực hóa luật pháp hiện hành đòi hỏi nỗ lực mạnh mẽ hơn của mọi giai tầng trong toàn xã hội.

Nụ cười hướng dẫn viên. Ảnh: M.Lân

Page 9: 4 phát triển văn học, nghệ thuật - baolamdong.vnbaolamdong.vn/upload/others/201804/27993_BLD_cuoi_tuan_ngay_14.4.2018.p…CUỐI TUẦN. VẤN ĐỀ CUỐI TUẦN. Tăng

9 THỨ BẢY 14 - 4 - 2018CUỐI TUẦNGIA ĐÌNH - ĐỜI SỐNG

CHUYÊN MỤC THANH NIÊN

HOÀNG YÊN

Sinh ra và lớn lên tại thôn Đam Pao (xã Đạ Đờn), bỏ qua con đường học hành,

anh Linh theo đuổi ước mơ khởi nghiệp từ việc kinh doanh. Với lợi thế từ truyền thống của gia đình, anh Linh quyết định theo đuổi con đường làm nông nghiệp và buôn bán. Hiện tại, anh đang trồng 3 ha sầu riêng ở huyện Đam Rông, mở đại lý thu mua cà phê, giống cà phê và các loại nông sản... Dự định sắp tới anh sẽ trồng dâu nuôi tằm và thu mua kén cho người dân trong thôn, xã. Không chỉ nhanh nhẹn, sáng tạo trong làm kinh tế, anh Linh còn được biết đến với vai trò là một cán bộ Đoàn được tín nhiệm tại địa phương. Hơn 3 năm đảm nhiệm vai trò là Phó trưởng thôn, Bí thư Chi đoàn, vừa qua, anh được tín nhiệm bầu làm Đại biểu HĐND xã. Anh luôn nhận thức sâu sắc vai trò quan trọng của công tác tuyên truyền, giáo dục, vận động đoàn viên, thanh niên phát huy, cống hiến sức trẻ trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, nhất là phát triển kinh tế. Vì vậy, anh luôn tranh thủ thời gian để nghiên cứu sách báo cũng như đi tham

quan các mô hình trồng trọt, chăn nuôi cho hiệu quả cao trong vùng và chia sẻ kinh nghiệm cũng như tạo công ăn việc làm cho nhiều đoàn viên, thanh niên trong thôn. Anh khuyến khích người trẻ trồng dâu nuôi tằm, trồng rau

sạch. Bản thân anh thường xuyên tuyên truyền, vận động đoàn viên, thanh niên trong chi đoàn và nhân dân trong thôn thực hiện chương trình tái canh, ghép cải tạo cà phê, chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng, duy trì và phát huy làng

nghề truyền thống dệt thổ cẩm, mây tre đan. Nhờ mô hình làm giàu của anh mà nhiều thanh niên trong vùng thêm niềm tin trong phát triển sản xuất nông nghiệp tại quê nhà.

Cùng với lòng nhiệt tình, trách nhiệm trong công việc nên anh luôn được đông đảo đoàn viên, thanh niên ủng hộ. Anh luôn đi đầu trong các hoạt động của Đoàn, quan tâm tới đời sống của anh em đoàn viên trong chi đoàn, giúp đỡ các đoàn viên, thanh niên gặp khó khăn, chia sẻ những kinh nghiệm làm kinh tế của mình giúp đỡ các đoàn viên khác cùng làm. Anh Linh chia sẻ: “Với cương vị là một Bí thư chi đoàn thì trước hết cá nhân mình phải gương mẫu, đi đầu trong các phong trào, các hoạt động Đoàn, Đội do Đoàn xã cũng như Đoàn cấp trên phát động. Khi có hoạt động gì ở địa phương thì phải trực tiếp đến tận nhà từng đoàn viên, thanh niên để vận động, giải thích cặn kẽ về hoạt động mà thanh niên sẽ tham gia. Trong

“Đầu tàu” phát triển kinh tếnhững năm qua, thanh niên thôn Đam Pao đạt nhiều thành tích nổi bật như phối hợp chặt chẽ với các đoàn thể chính trị và Ban nhân dân thôn tham gia cắm trại, thi đấu môn thể thao do xã Đạ Đờn tổ chức đã đạt được nhiều giải thưởng cao. Ngoài ra, thanh niên thôn Đam Pao còn đạt được một số thành tích khi tham gia các giải thi đấu, phòng trào văn hóa văn nghệ - TDTT. Đặc biệt, Chi đoàn thôn Đam Pao còn tích cực tham gia các phong trào, hoạt động khác như: hội trại tòng quân, hiến máu tình nguyện...

Nhận xét về anh Phi Srôn Dương Văn Linh, Bí thư Huyện Đoàn Lâm Hà - Phan Tiến Dũng cho biết: Anh Linh không chỉ là cán bộ đoàn xuất sắc, gương mẫu và sáng tạo mà còn là người “thổi lửa” cho các đoàn viên, thanh niên địa phương phát triển kinh tế. Anh là tấm gương điển hình, tiêu biểu để các đoàn viên, thanh niên khác noi theo. Với sự cố gắng nỗ lực trong công tác Đoàn tại cơ sở, nhiều năm liền cá nhân anh Linh và Chi đoàn thôn Đam Pao đã đạt và giữ vững danh hiệu trong sạch, vững mạnh, xứng đáng là lá cờ đầu trong phong trào Đoàn Thanh niên ở xã Đạ Đờn.

Anh Phi Srôn Dương Văn Linh (áo xanh)hướng dẫn thanh niên về chương trình tái canh cà phê. Ảnh: H.Y

Anh Phi Srôn Dương Văn Linh, người dân tộc Cil, Bí thư Chi đoàn thôn Đam Pao (xã Đạ Đờn, huyện Lâm Hà) luôn là người đi đầu trong các phong trào Đoàn và phát triển kinh tế tại địa phương, vừa được Tỉnh Đoàn Lâm Đồng tuyên dương thanh niên tiêu biểu trong phong trào “Tôi yêu Tổ quốc tôi”.

DIỆP QUỲNH

Bàng vuông đã trở thành “thương hiệu” của Trường Sa. Những tán cây giúp cái nắng biển

dịu lại, tạo một vùng xanh mát ngay giữa trưa hè rực lửa. Cây rất lạ, thân gân guốc, dáng mạnh mẽ nhưng những bông hoa bàng vuông lại dịu dàng, mỏng manh với màu tím hồng đặc trưng. Muốn ngắm bàng vuông nở, chiến sỹ phải chờ tới khi mặt trời đi ngủ. Dưới tiếng sóng và những con gió, từng cánh bàng vuông vội vã, rung rinh nở. Hương hoa bàng vuông ngọt ngào, thơm ngát bay xa khắp đảo. Bàng vuông được mang từ đảo này tới đảo khác, những cây bàng vuông non được trồng trong giỏ trúc là món quà quý chiến sỹ các đảo gửi cho nhau.

Không chỉ bàng vuông, Trường Sa còn có phong ba, bão táp, hai loài cây mang cái tên của sóng, của gió. Cũng như bàng vuông, phong ba, bão táp sống khỏe,

Cây xanh tắm sóng, gió Trường Sa

đơm hoa trên cái cằn cỗi của đảo, ra trái và tái sinh thế hệ kế tiếp, không sợ những đợt bão tố với nước mặn. Nhiều người tưởng phong ba, bão táp là một loài cây. Thực ra chúng là hai loại khác nhau. Phong ba dáng to cao hơn với hoa vàng thành chùm. Còn bão táp, loài hoa có cái tên oai hùng ấy lại có những bông hoa trắng nhỏ xíu, e ấp nơi nách lá đầy duyên dáng. Điểm chung của cả phong ba, bão táp là chúng đều là những loài cây kiên cường, chống chịu được bão tố, nước biển và vươn mình cứng cỏi giữa trời nước mênh mông.

Không chỉ có những loài cây đặc trưng, Trường Sa hôm nay còn có rất nhiều loại cây tới từ nhiều vùng Tổ quốc. Đảo dừa Nam Yết rạng rỡ với những hàng dừa xanh buông mình trong gió,

với những trái dừa ngọt lịm. Cây mù u vùng Tây Nam Bộ đã trở thành cây cổ thụ trên đảo Sinh Tồn, là nơi để cán bộ, chiến sỹ nghỉ ngơi sau những giờ rèn luyện. Cây tra, cây mà chiến sỹ thường gọi là “nho Trường Sa” cho những em bé một thứ quả chua ngọt ngon lành. Cây phi lao, loài cây kiên cường bám rễ ngay nơi đất cằn đất sỏi…

Những cái tên ấy, những loài cây ấy đang ngày đêm che bóng mát cho người lính, oằn mình chống chọi bão gió giữ đảo bình yên. Và cũng không phụ lòng, những người lính cũng ngày ngày chăm sóc, nhân giống cho cây xanh mọc mãi, mọc mãi. Từ mầm xanh cây lớn thành những tán cổ thụ vững vàng trước sóng, trước gió. Như người lính hiên ngang giữ đảo tiền tiêu.

Bàng vuông, phong ba, phi lao... những cái tên đầy mặn mòi của biển. Giữa muôn trùng sóng biếc, những dáng cây làm Trường Sa dịu lại, xanh như màu xanh quê nhà. Cây xanh đã trở thành một phần không thể thiếu nơi đảo xa, như vòng tay êm ái cùng đảo anh hùng vượt qua bão tố.

Hoa bàng vuông. Ảnh: D.Q

Cây phong ba. Ảnh: D.Q

Lính đảo trồng cây đầu năm. Ảnh: D.Q

Page 10: 4 phát triển văn học, nghệ thuật - baolamdong.vnbaolamdong.vn/upload/others/201804/27993_BLD_cuoi_tuan_ngay_14.4.2018.p…CUỐI TUẦN. VẤN ĐỀ CUỐI TUẦN. Tăng

10 THỨ BẢY 14 - 4 - 2018 CUỐI TUẦN TÒA SOẠN - BẠN ĐỌC

NHỊP CẦU NHÂN ÁI

Mọi sự hỗ trợ xin gửi về:BÁO LÂM ĐỒNGĐịa chỉ: Số 38 Quang Trung, Phường

9, TP Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng.ĐT: 0263.3811383Hoặc:Hội Chữ thập đỏ tỉnh Lâm Đông,Địa chỉ: Số 01 Hoàng Diệu, Phường

5, TP Đà Lạt, tỉnh Lâm Đồng. ĐT: 0263.3561357Tên tài khoản: TINH HÔI CHƯ

THÂP ĐO LÂM ĐỒNGSố tài khoản: 102010000337988Ngân hàng Công thương chi nhánh

Lâm Đồng - VietinBank TSBà Thái Hương Lân - Chủ tịch Hội CTĐ

xã Ka Đô luôn đồng hành giúp đỡ cháu Mạnh.

Cậu học trò Đặng Công Mạnh (SN 2005), đang học lớp 5 tại Trường Tiểu học Ka Đô (Đơn Dương) có một gia cảnh hết sức éo le, rất cần sự quan tâm giúp đỡ của cộng đồng.

Bà ngoại của Đặng Công Mạnh cho biết: “Cháu sinh ra và lớn lên mà không có tình yêu thương của bố. Mẹ cháu, một người phụ nữ khờ, mà ngay cả bản thân cũng không biết tự chăm sóc. Vì vậy, với cháu Mạnh mà nói, bà vừa là bà ngoại, vừa là mẹ trong bấy nhiêu năm qua”.

Theo bà Thái Hương Lân - Chủ tịch Hội CTĐ xã Ka Đô cho biết: Gia cảnh của cháu Mạnh hết sức éo le. Bà ngoại của Mạnh năm nay đã ngoài 70 tuổi, nhưng một tay bà

đang phải chăm sóc cho người chồng bệnh tật, hai cô con gái khờ (ngoài mẹ, Mạnh còn một người dì) và đứa cháu nhỏ. Cảnh nhà rất đáng thương!

Được biết, gia đình 5 người của Đặng Công Mạnh thuộc diện hộ nghèo “bền vững”, nghèo mà không có cơ may để thoát nghèo (theo bà Thái Hương Lân). Chính quyền địa phương, ban, ngành, đoàn thể cũng đã rất quan tâm, tặng nhà tình thương, tặng bò… nhưng với hoàn cảnh của gia đình thì cũng như “muối bỏ bể”!

Qua Báo Lâm Đồng Cuối tuần, gia đình cháu Đặng Công Mạnh rất mong nhận được sự quan tâm giúp đỡ, sẽ chia của quý bạn đọc gần xa và các nhà hảo tâm.

Gia cảnh éo le của cậu trò nhỏ và “người mẹ khờ”!

QUỲNH UYỂN

Sân chơi âm nhạc cho người khuyết tậtCô ca sĩ chúng tôi nói đến là

Nguyễn Ngọc Thụy Uyên, sinh ra và lớn lên ở huyện Đơn Dương. Sau 5 năm gắn bó với Đoàn Ca múa nhạc Lâm Đồng, năm 2004 cô xuống TP Hồ Chí Minh lập nghiệp. Không chạy đua theo thị trường âm nhạc mà tự khẳng định tên tuổi và giọng hát sâu lắng ở dòng nhạc tiền chiến, bán cổ điển, Thụy Uyên tạo được sự khác biệt của riêng mình, nên cuộc sống vẫn đạm bạc. Tuy nhiên, có rất nhiều cách để người ta cho đi, không có nghĩa giàu tiền mới có cái để cho. Tròn 18 năm đứng trên sân khấu ca hát, tham gia nhiều chương trình ca nhạc thiện nguyện, gặp gỡ những người khuyết tật có năng khiếu nhưng không có cơ hội thể hiện giọng hát của mình. Khao khát được hát là khao khát có thật của những người kém may mắn khi số phận không cho họ một cơ thể tròn vẹn. Thụy Uyên tâm sự: “Qua tiếp xúc nghe được nhiều người khuyết tật có năng khiếu, có niềm đam mê ca hát mãnh liệt, nhưng lại không có bất kỳ một sân chơi nào để các bạn thể hiện tài năng của mình, nhiều bạn không có cơ hội biểu diễn trên bất kỳ sân khấu nào, dù các bạn hát rất hay. Chính khao khát được hát của người khuyết tật dần hình thành trong Thụy Uyên một ước mơ: Phải tạo ra một sân chơi âm nhạc dành riêng cho họ”.

Như lắng nghe được trái tim của người khuyết tật, cô ca sĩ bé nhỏ đến từ phố núi mộng mơ luôn trăn trở một sân chơi, mà ở đó người khuyết tật được thỏa niềm đam mê ca hát, được giao lưu, được sống trong không gian âm nhạc, tự tin khẳng định mình... Năm 2014, Thụy Uyên bắt đầu tự bỏ “tiền túi” tổ chức chương trình “Giai điệu trái tim” trong không gian chỉ là phòng trà mini của riêng mình với sức chứa chỉ 40 người. Chương trình đã nhận được hưởng ứng nồng nhiệt của người khuyết tật tham dự và sự hỗ trợ nhiệt tình của giới nghệ sĩ.

Mang “Giai điệu trái tim” đến cho người khuyết tậtCó một sân chơi âm nhạc mà ở đó người khuyết tật được cất lên tiếng hát từ trái tim tin yêu cuộc sống. Làm nên sân chơi đó là cô ca sĩ đến từ Lâm Đồng có trái tim ăm ắp yêu thương dành cho những số phận kém may mắn.

Nhiều thí sinh ở các tỉnh, thành lân cận cũng tìm về TP Hồ Chí Minh để thỏa niềm vui ca hát. Tổ chức một chương trình âm nhạc cho người khỏe mạnh đã khó vì rất nhiều phần việc phải lo, thì tổ chức sân chơi cho người khuyết tật là vô cùng khó khăn bởi đi lại, ăn ở, ngủ nghỉ, phải kèm theo tình nguyện viên hỗ trợ mọi lúc, mọi nơi. Thí sinh đi thi là người khiếm thị, phải có người dẫn dắt, nhiều thí sinh ngồi trên xe lăn phải có người đi kèm bế, ẵm. Khó khăn không ít, nhưng ánh mắt, nụ cười, niềm hạnh phúc hiện lên trên từng gương mặt của người khuyết tật thôi thúc Thụy Uyên vượt qua tất cả.

Thụy Uyên lương thiện, nhiệt tình, khiến bạn bè vẫn nói đùa với nhau về sở thích của cô là “lo chuyện bao đồng”. Dù chương trình không có chủ trương kêu gọi tài trợ, nhưng tấm lòng của cô dần lan tỏa đến nhiều tấm lòng, nhiều mạnh thường quân đã đồng hành cùng Thụy Uyên hỗ trợ vật

chất, tinh thần, công sức giúp cô làm nên một sân chơi trọn vẹn cho người khuyết tật. Được sự cộng hưởng từ xã hội, 4 chương trình “Giai điệu trái tim” đã đều đặn được tổ chức, tạo cơ hội cho hơn 500 người khuyết tật yêu ca hát đến từ nhiều miền quê khác nhau có cơ hội được giao lưu, kết bạn, hát cho nhau nghe, được biểu diễn trên sân khấu bằng cả niềm đam mê. Chương trình như tiếp cho học nghị lực sống, mạnh dạn khẳng định mình, vượt qua những mặc cảm tự ti, tin yêu cuộc sống, tự tin hòa nhập cộng đồng. Mỗi chương trình đi qua, đọng lại trong lòng cô ca sĩ trẻ không chỉ là những giọng hát ngọt ngào, mà còn là rung cảm trước những hoàn cảnh, những con người, những số phận.

“Giai điệu trái tim” về với người khuyết tật trên phố hoa5 năm đã trôi qua, “Giai điệu

trái tim” vẫn nguyên vẹn ý nghĩa

3.000 hội viên, rất nhiều người khuyết tật có giọng hát, mặc cảm tự ti nên ngại đứng trên sân khấu. Đây là lần đầu tiên có một chương trình mang tính chất “thi thố” dành cho người khuyết tật, cũng là cơ hội để người khuyết tật được thể hiện giọng hát của mình, vì thế ông mong muốn tất cả anh chị em khuyết tật có giọng hát hay thì không nên bỏ lỡ. Nhất là cuộc thi càng có ý nghĩa khi trong tháng 4 có ngày 18/4 là ngày chăm sóc và bảo vệ người khuyết tật Việt Nam. Bà Lê Thị Minh Yêm - Phó Chủ tịch Hội NKT tỉnh cho biết, Hội sẽ tổ chức thành lập nhóm thí sinh tham dự cuộc thi, hỗ trợ đăng ký, đi lại, đưa đón, chỗ ăn, ở cho người khuyết tật tham dự hội thi, đặc biệt là người khuyết tật đến từ các huyện, thành trong tỉnh. Hiểu hết những khó khăn của người khuyết tật nên bà đã vận động nhà thờ Donbosco (6.Bùi Thị Xuân) hỗ trợ cho người khuyết tật ở miễn phí thuận tiện tham dự cuộc thi tại Đoàn Ca múa nhạc (số 2 đường Lý Tự Trọng, TP Đà Lạt) hỗ trợ suất ăn miễn phí vào mỗi bữa cơm để người khuyết tật yên tâm tham gia cuộc thi. Bà Yêm cho biết, người khuyết tật là người nghèo nhất trong những người nghèo, nhiều người khuyết tật hát rất hay, nhưng cái ăn, cái mặc còn thiếu thốn thì nói gì đến ước mơ được đi đây, đi đó, được đứng trên sân khấu với những ánh đèn màu để hát. Lần đầu tiên sân chơi được tổ chức, đây là cơ hội của rất nhiều bạn khuyết tật có năng khiếu ca hát ở vùng sâu, vùng xa nên chúng tôi hỗ trợ hết mình.

Chương trình “Giai điệu trái tim” ở Đà Lạt đang đến rất gần. Sơ khảo sẽ diễn ra từ ngày 16 - 19/4, bán kết sẽ diễn ra tối ngày 21/4, chọn ra 5 thí sinh xuất sắc nhất về TP Hồ Chí Minh tham dự chung kết và trao giải cùng các thí sinh xuất sắc ở đây diễn ra vào 18/5. Hãy cùng chờ đợi tiếng hát được cất lên bằng trái tim tin yêu cuộc sống của người khuyết tật, từ những trái tim biết san sẻ yêu thương của những người nghệ sĩ làm nghệ thuật chân chính như ca sĩ Thụy Uyên.

Ca sĩ Nguyễn Ngọc Thụy Uyên.

ban đầu là một chương trình nghệ thuật sẻ chia yêu thương với người khuyết tật. Với thành công đã có, lần thứ 5 này, Thụy Uyên đã mạnh dạn đưa chương trình mở rộng ra khỏi phạm vi TP Hồ Chí Minh về với Đà Lạt - Lâm Đồng - quê hương của mình. Những ngày này, ở phố hoa, không khí của chương trình “Giai điệu trái tim” đang nóng dần, cũng là lúc Thụy Uyên một mình đi về giữa Đà Lạt và TP Hồ Chí Minh lo tổ chức, sân khấu, âm thanh, ánh sáng, thí sinh dự thi, nơi ăn, chốn ở. Tấm lòng của ca sĩ Thụy Uyên đã nhận được sự đồng cảm của nhiều nghệ sĩ ở Đà Lạt. Nhạc sĩ Đình Nghĩ, nhạc sĩ - họa sĩ Lê Huy Cầm đã hỗ trợ cô làm giám khảo cho cuộc thi, MC Minh Hương sẽ dẫn chương trình, nhạc công Đỗ Tiến cùng nhiều ca sĩ đến từ Đoàn Ca múa nhạc Lâm Đồng cũng sẽ hỗ trợ Thụy Uyên luyện tập và biểu diễn giao lưu với thí sinh. Sân khấu diễn ra cuộc thi là không gian của Đoàn Ca múa nhạc Lâm Đồng với đầy đủ nhạc cụ, âm thanh, ánh sáng. Dù làm chương trình bằng cả trái tim, không có mục đích kêu gọi từ thiện, hỗ trợ, nhưng trước nghĩa cử cao đẹp của Thụy Uyên đối với người khuyết tật, đã có nhiều doanh nghiệp, nhiều tổ chức, cá nhân hỗ trợ vật chất làm chương trình. Những trái tim gặp gỡ trái tim, những tấm lòng tìm đến nhau cùng lo cho người khuyết tật có một sân chơi âm nhạc trọn vẹn.

Trước tấm lòng của ca sĩ Thụy Uyên, ông Trần Mạnh Thu - Chủ tịch Hội Người khuyết tật Lâm Đồng đã thông báo cặn kẽ thể lệ chương trình “Giai điệu trái tim”, khích lệ, động viên hội viên khuyết tật trong toàn tỉnh có năng khiếu ca hát tích cực tham dự cuộc thi. Đồng thời phân công anh chị em khuyết tật nhẹ hỗ trợ người khuyết tật nặng từ các huyện lên chỗ ăn, nghỉ, đi lại trong những ngày ở Đà Lạt dự thi. Ông Thu cho biết, Hội NKT tỉnh có gần

Page 11: 4 phát triển văn học, nghệ thuật - baolamdong.vnbaolamdong.vn/upload/others/201804/27993_BLD_cuoi_tuan_ngay_14.4.2018.p…CUỐI TUẦN. VẤN ĐỀ CUỐI TUẦN. Tăng

11 THỨ BẢY 14 - 4 - 2018CUỐI TUẦN

DỌC ĐƯỜNG ĐẤT NƯỚC

NHÌN RA BỐN PHƯƠNG

LÊ TIẾN SỸ

Họa sỹ chân đấtNhìn bác nông dân biểu diễn cho du

khách quy trình làm đất, trồng rau, tưới nước… mọi động tác đều chuẩn mực và hoàn hảo. Thoạt đầu tưởng rằng, đó chỉ là một cách làm du lịch. Trải nghiệm một ngày ở đây đã giúp tôi có suy nghĩ khác. Chính những người thôn quê, dân dã là chủ nhân của bức tranh đa sắc màu với hành, húng, ngò, răm, cải... chúng được tạo nên bằng sự cần mẫn, chăm chỉ truyền qua nhiều thế hệ.

Người nông dân cầm dụng cụ làm đất chẳng khác người họa sỹ cầm cọ nhẹ nhàng, phóng khoáng đưa nét màu đậm nhạt qua từng công đoạn. Đất đã được làm tơi, gạt mặt phẳng như tờ giấy, dùng tay xoa vụn thành hạt, rải đều lên phía trên, dùng lưng bàn cào, nới lỏng tay thong thả dầm nhẹ cho đất mịn. Kế đến, xắn xung quanh luống, hình thành đường viền, tỉa tót bốn góc cua một cách cẩn thận, hiếm thấy hạt đất nào rơi vãi ra bên ngoài. Cuối cùng, rắc hạt giống cho thật đều đặn. Các công đoạn luôn thể hiện sự tập trung cao độ, tỉ mỉ và điệu đà. Không quá khi gọi người nông dân Trà Quế là những nghệ sỹ chân đất. Có nhà ngẫu hứng trồng xen các loại rau trên cùng luống: xà lách làm khung, húng làm vùng đệm, trong cùng là cải, bản phối trông thật mát mắt.

Nắng trên đồng rauNếu có thời gian, bạn nên ở đây một ngày

để cảm nhận sự khác biệt về không gian, ánh sáng của các thời điểm khác nhau.

Buổi sáng thường là lúc dành cho hoạt động của người làng, quang cảnh bình yên, trong trẻo. Đồng rau đón vệt nắng đầu tiên chào ngày mới, trong tiếng chim líu lo, nhảy nhót ẩn hiện dưới luống rau vừa kịp tỉnh. Những cọng ngò oằn mình nâng hạt sương

“Tranh” Trà QuếĐầu tiên là gò nổi, dần bồi lượng phù sa màu mỡ nhiều lớp thời gian, trở thành vùng đẹp nằm gọn trong sự yêu thương của dòng sông nhỏ bọc quanh. Làng rau Trà Quế có diện tích khiêm tốn, đang trở thành điểm nhấn ấn tượng với du khách xa gần. Tổng thể ngôi làng như một bức tranh vuông vức, chỉn chu nhưng cũng không kém phần uyển chuyển, điệu đà.

ban mai ánh tia sáng phản chiếu bình minh yên ả ven sông. Chịu khó cúi thấp góc nhìn một chút, xuyên qua hàng lối chỉnh tề của từng chủng loại ta có thể cảm được hơi thở của đất, cát, chuyển động của mầm non ụi đất vươn ra khỏi vỏ bọc, tiếp nhận hạt nắng khởi nguồn cho cuộc sống mới. Dưới cái tinh tươm buổi nắng sớm, màu diệp lục của cây lá, cành chuyển thành màu lam ngọc lung linh huyền ảo.

Mặt trời đứng bóng, vài lão nông đang

gắng hoàn tất tác phẩm của mình. Giữa trưa, họ vẫn giữ vẻ bình thản, thanh thoát, khuôn mặt toát lên niềm vui gắn bó cùng đất đai, ruộng đồng. Với họ, được lao động, được đổ mô hôi, làm bạn với đất hằng ngày, đó là niềm hạnh phúc

Chiều đông xuống, tông màu ấm rọi khắp cánh đồng rau. Màn sương khói đúc ra hoàng hôn mờ ảo. Cành, lá, hoa “cưới” cho mình sắc vàng nhạt, tất cả đã được bàn tay thiên nhiên tài tình đánh vào đó thứ ánh

sáng nghệ thuật tạo hình độc đáo, hoa cải, hành, mã đề, é, tần ô khoe dải lụa vàng tím chứa đủ gam nóng lạnh. Đường nét, mảng tối sángtách vườn rau ra khỏi bố cục thường nhật trong khoảnh khắc làm say lòng khách thưởng lãm.

Phương thức canh tác Rong vớt ở sông cạnh làng, khi làm luống

rải đều rồi lấp dưới lớp đất khoảng 10 đến 15 cm. Sau thời gian ngắn, rong hoai mục cung cấp dưỡng chất hữu cơ cho cây phát triển khỏe mạnh. Rau làng trồng năng suất không cao, đổi lại có nét đặc trưng hiếm nơi nào sánh kịp, chất mùn vi sinh cùng sự cần mẫn của các lão nông tạo nên mùi thơm nức mũi xông lên của hành ngò, vị cay nồngcủa húng quế, ngọt của cải, mồng tơi, muống...muốn cảm nhận tận cùng hương vị đậm đà thì bạn phải nếm thử món ngon địa phương: cao lầu, mì quảng, tam hữu... thêm ớt xanh nữa là đúng điệu xứ Quảng.

Bàn chân nhiều vết răn, nứt rạn chi chít như sợi chỉ rối, nhiều người cả cuộc đời gắn liền với đồng rau, làm du khách có cảm giác thời gian ở đây không trôi theo lẽ thường. Mọi thứ chầm chậm, lững lờ, quanh co qua khúc sông, đường làng, lũy tre gợi về quá khứ của những người một thời đi mở cõi.

Vào mùng bảy tháng Giêng âm lịch hằng năm, dân làng tổ chức Lễ hội Cầu Bông, mong một năm mưa thuận, gió hòa, mùa rau bội thu, nhà nhà no ấm. Ngưỡng vọng công đức tổ tiên, bậc tiền hiền có công khai khẩn đất đai lập nên làng rau truyền thống hàng trăm năm qua. Tiếp nối dòng chảy của cha ông, người làng Trà Quế nay còn biết làm du lịch, khách gần xa đến để trải nghiệm làm đồng, thưởng thức món ẩm thực lạ miệng. Cuộc sống thay đổi, thu nhập của người nông dân ngày càng ổn định, thương hiệu rau hữu cơ Trà Quế đã tỏa hương đi khắp vùng, miền đất nước.

... thầy cúng lại tiếp tục vào nhà làm lễ cúng sức khỏe cho chủ bến nước và gia đình. Các lễ vật được bày ra: rượu cần, đầu heo; lòng heo; thịt heo thái nhỏ... Thầy cúng trao vòng đồng và cần rượu cho chủ bến nước rồi đọc lời khấn cầu với nội dung: “Xin thần nước ban sức khỏe cho chủ bến nước và dân làng, Xin nguồn nước luôn chảy trong và chảy mãi. Xin ông bà tổ tiên phù hộ buôn làng đoàn kết, con cháu hiếu thảo”. Lúc này nước được các cô gái gùi về đổ vào các ché rượu cho thật đầy. Vợ chồng chủ bến nước cầm cần rượu uống trước, tiếp đến mới là người anh em bên vợ, bên chồng, bà con trong buôn và khách gần xa. Điều đặc biệt ở đây là phụ nữ bao giờ cũng được uống trước, phải chăng đây cũng là thể hiện vai trò của mẫu quyền của phụ nữ Tây Nguyên.

Lúc này các giàn chiêng lại tiếp tục tấu lên những bài nhạc vui, cả gia chủ và dân làng hòa mình trong không khí lễ hội. Họ vừa ăn uống vừa múa hát say sưa trong tiếng nhạc cồng chiêng để cầu mong Yàng chứng giám, phù hộ cho dòng nước mát không bao giờ cạn, cho vụ mùa bội thu, cho cuộc sống ngày càng no ấm, đủ đầy hơn.

Lễ cúng bến nước... TIẾP TRANG 7

Trà Quế không chỉ là thương hiệu nổi tiếng về làm rau sạch chất lượng cao mà còn là điểm đến hấp dẫn đối với du khách trong và ngoài nước. Ảnh: Internet

Các nhà khoa học Mỹ tuyên bố họ đã có cách chống lại chứng mất trí - sa sút trí tuệ Alzheimer, căn bệnh gây tử vong sớm hàng đầu ở nhiều nước trên thế giới.

Nghiên cứu vừa được Đại học California (Mỹ) công bố. Cụ thể, họ đã dùng công cụ chỉnh sửa cấu trúc gene để vô hiệu hóa gene apoE4, tức thủ phạm hàng đầu của căn bệnh mất trí nhớ đáng sợ này.

Nhiều nghiên cứu trước đó đã chứng minh apoE4 dần dần tàn phá các tế bào thần kinh, từ đó khiến não bộ người bệnh bị thiệt hại nghiêm trọng. Sở hữu một phiên bản gene apoE4 làm tăng gấp đôi nguy cơ phát triển bệnh Alzheimer, còn nếu sở hữu đến 2 phiên bản thì nguy cơ tăng 12 lần. Các nhà khoa học cũng thống kê được khoảng 1/4 dân số có mang gen này.

Các nhà khoa học đã sử dụng tế bào gốc lấy từ da của các bệnh nhân mang 2 phiên bản gene apoE4, tức những người có nguy cơ bệnh cao nhất và tạo ra các nơ-ron thần kinh. Họ đã thử nghiệm việc chỉnh sửa cấu trúc di truyền trên các nơ-ron được nuôi trong phòng thí nghiệm này và cuối cùng cũng loại bỏ được các dấu hiệu của bệnh Alzheimer.

Theo nhà nghiên cứu Yadong Huang, người đứng đầu công trình, trong vòng 1 thập kỷ qua nhiều nhà khoa học khắp

Đã có cách vô hiệu hóa gene gây chứng mất trí

thế giới đã cố gắng phát triển thuốc điều trị Alzheimer nhưng hầu hết đã phải thất vọng. Nhiều loại thuốc thành công trên chuột đã thất bại trong thử nghiệm lâm sàng.

Rút kinh nghiệm từ các đồng nghiệp, ông Huang và các đồng nghiệp đã quyết định tạo ra các tế bào thần kinh của người thay vì thí nghiệm trên động vật. Họ hy vọng sẽ sớm tiến hành các bước

thử nghiệm lâm sàng tiếp theo.Alzheimer là căn bệnh gây tử vong

sớm hàng đầu tại Anh và đứng hàng thứ hai tại Mỹ, Úc. Vào tháng trước, các nhà khoa học Anh tiên đoán rằng trong vài thập kỷ tới, sẽ có cách để người mắc Alzheimer sống chung với bệnh mà không bị các triệu chứng mất trí tàn phá.

Theo NLĐO

Các căn bệnh liên quan đến mất trí nhớ - sa sút trí tuệ mà phổ biến nhất là Alzheimer đang là mối đe dọa sức khỏe hàng đầu ở nhiều quốc gia. Ảnh: HUFFINGTON POST

Page 12: 4 phát triển văn học, nghệ thuật - baolamdong.vnbaolamdong.vn/upload/others/201804/27993_BLD_cuoi_tuan_ngay_14.4.2018.p…CUỐI TUẦN. VẤN ĐỀ CUỐI TUẦN. Tăng

THỨ BẢY 14 - 4 - 2018 CUỐI TUẦN12

GIAÙ3.500ñ

ª PHOÙ TOÅNG BIEÂN TAÄP PHUÏ TRAÙCH: HOÀ THÒ LAN ª GIAÁY PHEÙP XUAÁT BAÛN SOÁ 16/GP - BTTTT NGAØY 4/1/2012 (BOÄ TTTT)ª SAÉP CHÖÕ ÑIEÄN TÖÛ TAÏI BAÙO LAÂM ÑOÀNG ª IN TAÏI XÍ NGHIEÄP BAÛN ÑOÀ ÑAØ LAÏT

Mẹ con. Ảnh: Hà Hữu Nết

Góc ảnh đẹp

THỂ THAO

VIẾT TRỌNG

Kết nối với các CLB xe đạp Người mà chúng tôi muốn nói

đến chính là ông Nguyễn Phê, Chủ nhiệm CLB xe đạp Lâm Viên của thành phố Đà Lạt.

Là chủ nhân của một khách sạn trên đường Bùi Thị Xuân - Đà Lạt, ông Phê (sinh năm 1966) cũng chỉ bắt đầu tham gia bộ môn xe đạp thể thao này từ năm 2012 với lý do ban đầu vì sức khỏe là chủ yếu.

“Thành phố mình đồi dốc, trước giờ xe đạp ít người sử dụng cho việc đi lại, nay xe máy cũng nhiều, ai cũng đi xe máy vì xe máy thuận tiện hơn. Nhưng đồi dốc như Đà Lạt nếu chơi xe đạp thể thao cho sức khỏe thì rất tuyệt. Cứ xem năm nào cũng có rất nhiều đội đua từ khắp cả nước về đây tập luyện, rồi các giải đua xe về đây thi đấu cũng nhiều, mình người địa phương sao không chơi xe đạp” - ông Phê tươi cười.

Từ một số thành viên ban đầu cùng tập hợp với nhau vì yêu thích đạp xe, cộng đồng xe đạp thể thao ở thành phố hoa này đã dần phát triển. Cứ chiều chiều, các thành viên lại hẹn nhau ra hồ Xuân Hương để cùng đạp xe với nhau; trong tháng 10/2017 CLB xe đạp Lâm Viên đã chính thức được thành lập với tổng cộng 45 người tham gia, ông Nguyễn Phê được bầu làm chủ nhiệm.

Điều đáng nói buổi lễ ra mắt của CLB rất ấn tượng với rất đông các đoàn của các CLB từ rất nhiều nơi trong tỉnh như Đức Trọng, Lâm Hà đến các tỉnh, thành trong nước như Phan Thiết, Nha Trang, Phan Rang… cùng đến tham dự, cùng tham gia đạp xe diễu hành quanh bờ hồ Xuân Hương - Đà Lạt.

Từ khi thành lập đến nay, CLB xe đạp Lâm Viên, theo ông Phê, đã có rất nhiều hoạt động rất vui cho các thành viên, từ việc tập hợp với nhau cùng đạp xe trên các cung đường Đà Lạt, cử các thành viên tham dự các giải đấu do các CLB khác trong nước tổ chức, vận động làm từ thiện...

Cho đến nay, CLB Lâm Viên của thành phố Đà Lạt theo ông

Phê đã kết nối được với rất nhiều CLB trong tỉnh, trong nước và đã có những chuyến giao lưu rất vui và hữu ích. “Rất nhiều nơi trong nước có CLB xe đạp thể thao như mình, trong đó có nhiều thành viên lớn tuổi, rất thích đi đây đó giao lưu, chỉ cần kết nối với nhau là các CLB này lên Đà Lạt đạp xe cùng nhau và mình cũng đến địa phương họ khi có dịp”.

Ông chủ nhiệm chịu chơi Để vận động mọi người trong

CLB mạnh dạn tham gia các giải đấu trong nước, ông Phê đã làm gương bằng cách đăng ký thi đấu giải xe đạp địa hình toàn quốc mở rộng (hay giải quốc tế) - Dalat Victory Challenge năm 2018, một giải do Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch Lâm Đồng phối hợp với Liên đoàn Xe đạp - Mô tô Thể thao Việt Nam và Công ty Cổ phần Việt Nam MTB Series tổ chức tại Đà Lạt trong tháng 3/2018 vừa qua.

“Lần trước khi giải này diễn ra tại Đà Lạt tôi cũng đăng ký nhưng do đăng ký trễ nên không tham dự được, rút kinh nghiệm lần này tôi đăng ký rất sớm” -

Câu lạc bộ xe đạp Lâm Viên - Đà Lạt và ông chủ nhiệm chịu chơi

Ông Nguyễn Phê (đứng giữa) trên bục nhận giải nhất.

Để vận động mọi người trong Câu lạc bộ (CLB) xe đạp của mình tích cực tham gia các phong trào hoạt động, ông chủ nhiệm CLB đã tự mình làm gương bằng cách tập luyện để tham gia giải xe đạp địa hình quốc tế tại Đà Lạt và ông đã trở thành nhà vô địch trong lứa tuổi mình thi đấu.

ông Phê nói.Để chuẩn bị cho cuộc đua

này, ông đã sắm cho mình một xe đạp địa hình loại tốt cho việc tập luyện hằng ngày. Trước đó,

ông chỉ có một xe đạp thể thao loại đường trường. “Muốn thắng thì phải tập luyện thôi. Điểm thuận lợi là giải thi đấu ở Đà Lạt, mình là người địa phương quen thuộc địa hình nơi đây, cứ vào các ngọn đồi mà luyện tập thôi” - ông đã tập gần cả tháng trời trước cuộc đua.

Bằng sự luyện tập cần mẫn, ông đã có một kết quả rất tốt tại cuộc đua. Dù đường đua năm nay rất dốc, cực kỳ thử thách, ông bị té ngã nhiều lần, người xây xát nhưng vẫn là người về đầu trong cả 2 chặng đua 47 km và 45 km trong 2 ngày giải này diễn ra và giành chức vô địch trong nội dung nam phong trào từ 51 - 65 tuổi. Trong nội dung này, người giành giải nhì sau ông là một VĐV người Ý, Conella Xavier, còn người về thứ ba là lão tướng Phan Đình Thuần - Di

Linh, một VĐV cũng rất nổi tiếng trong làng xe đạp thể thao tại Lâm Đồng.

Với ông Phê, bên cạnh niềm vui chiến thắng ông hy vọng sẽ có thêm nhiều người trong CLB mình đầu tư thêm thời gian để bước đến các giải đấu xe đạp địa hình trong nước. “Thật ra phong trào xe đạp thể thao trong tỉnh hiện phát triển khá tốt, có những địa phương có phong trào sinh hoạt rất mạnh như Đức Trọng, Di Linh và nay là Đà Lạt. Chỉ cần các cấp có bước hỗ trợ, giúp đỡ để nhiều địa phương trong tỉnh phát triển các CLB này và có nhiều người hơn tham gia các giải quốc gia”. Ông đang có kế hoạch vận động thêm nhiều anh em trong CLB mình tập luyện để sang năm cùng ông đăng ký thi đấu giải này.

Ông Phê cũng đề nghị ngành Văn hóa - Thể thao và Du lịch Lâm Đồng nếu được nên tổ chức một giải đua xe đạp địa hình dạng nghiệp dư như thế tại Đà Lạt hằng năm để mời các CLB xe đạp nghiệp dư trong toàn quốc cùng tham gia.

“Một giải đấu quốc tế thì điều kiện thi đấu có khó hơn giải đấu bình thường, nhưng nếu chúng ta tổ chức một giải nghiệp dư cho các CLB phong trào trong nước thì sẽ rất đông người dự vì ai ai cũng có thể tham gia, tham gia không hẳn vì giải thưởng, vì thắng cuộc mà vì bản thân cuộc đua cũng là một thử thách cho người tham dự rồi, về đích được cũng là chiến thắng cho bản thân. Đà Lạt chúng ta có điều kiện rất tốt để làm một giải đấu như thế này”. - ông suy nghĩ.

Ông Nguyễn Phê (đứng giữa) và các thành viên trong CLB Lâm Viên Đà Lạt tại Giải đua xe đạp địa hình quốc tế 2018 tại Đà Lạt .