หน่วยที่ ทฤษฎีอาชญาวิทยาlaw.stou.ac.th/dynfiles/Ex.41716-5.pdf · 5-3 หน่วยที่ 5 ทฤษฎีอาชญาวิทยา

5-1

หนวยท 5ทฤษฎอาชญาวทยา

รองศาสตราจารยณฐฐวฒน สทธโยธน

5-2

แผนผงแนวคดหนวยท 5

5.1.1 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกคลาสสค: ซซาร เบคคาเรย

5.1.2 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกคลาสสค: เจเรม เบนธม วลเลยม แบลคสโตน และโรเบรต พล

5.1.3 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกอาชญาวทยานโอคลาสสค: รอสซ การราด และจอล

5.2.1 กำาเนดสำานกปฏฐานนยม

5.2.2 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกภมศาสตรอาชญากรรม

5.2.3 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกอตาเลยน

5.2.4 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกชคาโก

5.3.1 ทฤษฎโครงสรางหนาท

5.3.2 ทฤษฎอโนม

5.3.3 ทฤษฎความตงเครยด

5.3.4 ทฤษฎการเรยนรทางสงคม

5.4.1 ทฤษฎความสมพนธทแตกตาง

5.4.2 ทฤษฎอาชญาวทยาวาดวยการกระทำาผดของเดกและเยาวชน

5.4.3 ทฤษฎการตตรา

5.4.4 ทฤษฎอาชญาวทยาแบบบรณาการ

ทฤษฎ

อาชญาวทยา

5.4 ทฤษฎอาชญาวทยา

ในมตสงคมวทยา

เชงความสมพนธ


ในมตสงคมวทยา

เชงโครงสรางหนาท


ของสำ านกอาชญา

วทยาปฏฐานนยม


ของสำ านกอาชญา

วทยาคลาสสค

5-3

หนวยท 5

ทฤษฎอาชญาวทยา

เคาโครงเนอหาตอนท 5.1 ทฤษฎอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาคลาสสค

5.1.1 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกคลาสสค: ซซาร เบคคาเรย

5.1.2 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกคลาสสค: เจเรม เบนธม วลเลยม แบลคสโตน และ

โรเบรต พล

5.1.3 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกอาชญาวทยานโอคลาสสค: รอสซ การราด และจอล

ตอนท 5.2 ทฤษฎอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาปฏฐานนยม

5.2.1 กำาเนดสำานกปฏฐานนยม

5.2.2 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกภมศาสตรอาชญากรรม

5.2.3 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกอตาเลยน

5.2.4 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกชคาโก

ตอนท 5.3 ทฤษฎอาชญาวทยาในมตสงคมวทยาเชงโครงสรางหนาท

5.3.1 ทฤษฎโครงสรางหนาท

5.3.2 ทฤษฎอโนม

5.3.3 ทฤษฎความตงเครยด

5.3.4 ทฤษฎการเรยนรทางสงคม

ตอนท 5.4 ทฤษฎอาชญาวทยาในมตสงคมวทยาเชงความสมพนธ

5.4.1 ทฤษฎความสมพนธทแตกตาง

5.4.2 ทฤษฎอาชญาวทยาวาดวยการกระทำาผดของเดก และเยาวชน

5.4.3 ทฤษฎการตตรา

5.4.4 ทฤษฎอาชญาวทยาแบบบรณาการ

แนวคด1. ทฤษฎอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาคลาสสค ผนำาคนสำาคญของสำานกนคอ ซซาร

เบคคาเรย เปนผทลกขนมาคดคานการใชอำานาจรฐในการลงโทษททารณโหดรายและไม

เปนธรรม โดยเฉพาะการลงโทษประหารชวต ซงผมอำานาจปกครองและผนำาทางศาสนาใช

เปนเครองมอในการกำาจดฝายตรงขามหรอผทมความคดคดคาน และไดลงโทษประหาร

5-4

ชวตประชาชนไปเปนจำานวนมาก โดยไมมการไตสวนทเปนธรรม เบคคาเรยเรยกรองให

มการปรบปรงแกไขกระบวนการยตธรรม โดยเสนอใหผพพากษามอำานาจหนาทในการ

พจารณาความผดของจำาเลยเพยงอยางเดยว แตไมใหมอำานาจในการกำาหนดระวางโทษ

และการออกกฎหมายควรเปนอำานาจหนาทของฝายนตบญญตเทานน นกปรชญาของ

สำานกอาชญาวทยาคลาสสคมแนวคดวา รฐไดอำานาจการปกครองมาจากประชาชนตาม

แนวคดของทฤษฎสญญาประชาคม (Social Contract) รฐจงมความชอบธรรมโดยความ

ยนยอมของประชาชนทจะใชอำานาจออกกฎหมายควบคมบคคลในสงคม สำานกนมความ

เชอในทฤษฎ “เจตจำานงอสระ” (Free will) ทวา มนษยมอสระทจะคด และทำาการใดๆ

ตามความคดและการใชเหตผลของตนเอง ดงนน เมอมนษยกระทำาการใด เขาจงตอง

รบผดชอบตอการกระทำาของเขา เมอกระทำาความผดจงตองถกลงโทษ เบคคาเรยเปนผ

ใหกำาเนดทฤษฎการลงโทษเพอปองกนสงคมทเรยกวา “ทฤษฎการขมขยบยง” (Deter-

rence Theory) โดยเหนวา การลงโทษควรมไวเพอปองกนสงคมโดยการขมขยบยงผท

คดจะกระทำาผดใหเกรงกลวโทษ การขมขยบยง (Deterrence) แบงออกเปน 2 ประเภท

คอ (1) การขมขยบยงโดยเฉพาะ (Specific Deterrence) เปนการลงโทษผกระทำาผด

รายบคคลเพอยบยงมใหเขากระทำาผดซำา และ (2) การขมขยบยงโดยทวไป (General

Deterrence) เปนการลงโทษผกระทำาผดเพอเปนตวอยางแกบคคลอนในสงคมทวไป

ไดเหนโทษของการกระทำาผด เพอจะไดยบยงไมกระทำาผดเพราะเกรงกลวโทษ

2. ทฤษฎอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาปฏฐานนยม เกอรรอธบายวา อาชญากรรม

ประเภททรพยสน จะเกดขนสงมากขนในเขตพนทยานคนรำารวย แตอาชญากรรม

ประเภทใชความรนแรงจะเกดขนมากในยานคนยากจน ควอเตทไดเสนอทฤษฎเกยวกบ

สภาพแวดลอมของปรากฏการณอาชญากรรม เขาอธบายวา อาชญากรรมประเภท

ประทษรายตอชวตและรางกาย มกปรากฏในเขตพนทภมอากาศรอนมากกวาเขตพนท

ภมอากาศหนาว ในทางกลบกน อาชญากรรมเกยวกบทรพยสนจะเพมขนเมอเขาใกล

เขตพนทอากาศหนาวหรอเมอใกลขวโลก ทฤษฎของควอเตทเรยกวา “กฎอณหภมของ

อาชญากรรม” (Thermic of crime) ซซาร ลอมโบรโซ นกอาชญาวทยาสำานกอาชญา

วทยาปฏฐานนยม ลอมโบรโซมงเนนการศกษาสาเหตการกระทำาผดเปนรายบคคล โดย

นำาหลกการทดสอบทางวทยาศาสตรมาใชในการศกษาสาเหตการกระทำาผด อธบายวา

อาชญากรรมจะแสดงออกถงประเภทของลกษณะทางชวภาคทแปลกประหลาดหรอม

ความเปนพเศษ จะแตกตางจากคนทไมไดเปนอาชญากร เขาเหนวาอาชญากรวาเปน

5-5

สงท “สบสายมาจากบรรพบรษ” (Atavistic) ทฤษฎของลอมโบรโซเกยวกบลกษณะทาง

ชวภาคของอาชญากรน เรยกวา “ทฤษฎอาชญากรโดยกำาเนด” (Born Criminal)

3. ทฤษฎอาชญาวทยาเชงสงคมวทยา ประกอบดวย ทฤษฎโครงสรางหนาท ทฤษฎอโนม

ทฤษฎความตงเครยด ทฤษฎการเรยนรทางสงคม นกสงคมศาสตรคนสำาคญของสำานก

นคอ ออกสต กองต (August Comte) ซงเปรยบสงคมเหมอนรางกายของมนษยซง

ประกอบดวยระบบยอยตางๆ ซงมหนาทของตนเอง สำานกนปฏเสธแนวทางการศกษา

สงคมโดยการศกษามนษยเปนรายบคคล (Individualistic approach) โดย เดอรไคม

(Durkheim) เหนวา ตองศกษาระบบสงคม (Social System) เดอรไคม ถอวา

อาชญากรรมเปนสภาวะปกตและเปนความเปนจรงทางสงคมทหลกเลยงไมได จดมง-

หมายของทฤษฎโครงสรางหนาททมตออาชญากรรมและสงคม คอ ทำาอยางไรจงจะเกด

ความสงบเรยบรอยในสงคม สำาหรบเดอรไคมมความเชอในเรอง พลงระเบยบสงคม

(social order) พลงระเบยบสงคมเปนสงทมอทธพลควบคมพฤตกรรมของคนในสงคม

สวนสภาวะ “อโนม” (Anomie) หมายถง สภาวะทไมเกดดลยภาพระหวางเปาหมายและ

วธการเพอบรรลเปาหมายของมนษย ซงสงผลใหเกดปญหาสงคมตามมา ทงปญหาการ

ฆาตวตายและปญหาอาชญากรรม

4. ทฤษฎอาชญาวทยาเชงสงคมวทยาและบรณาการ ซทเธอรแลนด ผนำาคนสำาคญของ

สำานกนอธบายกระบวนการเรยนรเกยวกบอาชญากรรม โดยสรางทฤษฎชอวา “ทฤษฎ

ความสมพนธทแตกตาง” (Differential Association Theory) จากแนวคดของ

นกวชาการกลมสำานกชคาโกทศกษาเรองพนทซงแบงออกเปนโซนจากศนยกลางวงใน

ขยายออกไปรอบนอก ซทเธอรแลนด อธบายวา โซนพนทเมองชนใน จะม “ความขด

แยงทางวฒนธรรม” (Cultural conflict) โดยม “ความแตกตางระหวางวฒนธรรมสอง

วฒนธรรม” (Two different cultures) วฒนธรรมแรกคอ อาชญากร (Criminal)

และวฒนธรรมทสองคอ ขนบธรรมเนยมของสงคม (Conventional) มารวน อ โวฟกง

(Marvin E. Wolfgang) และฟรงโก เฟอรรากต (Franco Ferracutti) เสนอ “ทฤษฎ

อาชญากรรมวาดวยวฒนธรรมหลกและวฒนธรรมรอง” (Cultural and Subcultural

Theories of Crime) ในป ค.ศ. 1967 โวฟกงและเฟอรรากต อธบายทฤษฎของตนวา

ความรนแรง คอ วฒนธรรมทไดเรยนร เพอการปรบตวทจะรบมอกบสถานการณดาน

ลบในชวต และเปนการเรยนรในแตละบรรทดฐานทเกดขนในสงแวดลอมทมงใชความ

รนแรงมากกวาการใชทางเลอกหรอวธการอน อลเบรต เค โคเฮน (Albert K. Cohen)

5-6

เปนผเสนอทฤษฎชอ “ทฤษฎวฒนธรรมยอยเกยวกบการกระทำาผด” โคเฮน อธบายวา

ความตงเครยดเกยวกบความไมพอใจของฐานะสถานภาพชนชน จะเปนเครองกำากบ

พฤตกรรมไปสการบงเกดคานยมวฒนธรรมยอยทจะมาสนบสนนการกระทำาผด สำาหรบ

การศกษาอาชญาวทยาแบบบรณาการแบงออกเปน 3 รปแบบคอ

1) การบรณาการทางทฤษฎแบบผลสบเนอง (End-to-End theoretical Integration)

2) การบรณาการทางทฤษฎแบบคตรงขาม (Side-by-Side theoretical Integration)

3) การบรณาการทางทฤษฎแบบตอยอด (Up-and-Down theoretical Integration)

วตถประสงคเมอศกษาหนวยท 5 จบแลว นกศกษาสามารถ

1. อธบายและวเคราะหทฤษฎอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาคลาสสคได

2. อธบายและวเคราะหทฤษฎอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาปฏฐานนยมได

3. อธบายและวเคราะหทฤษฎอาชญาวทยาในมตสงคมวทยาเชงโครงสรางหนาทได

4. อธบายและวเคราะหทฤษฎอาชญาวทยาในมตสงคมวทยาเชงความสมพนธได

กจกรรม1. กจกรรมการเรยน

1) ศกษาแผนผงแนวคดหนวยท 5

2) อานแผนการสอนประจำาหนวยท 5

3) ทำาแบบประเมนผลตนเองกอนเรยนหนวยท 5

4) ศกษาเนอหาสาระจาก

- แนวการศกษาหนวยท 5

- หนงสอประกอบการสอนชดวชา

5) ปฏบตกจกรรมในแตละเรอง

6) ตรวจสอบคำาตอบของกจกรรมแตละกจกรรมจากแนวตอบ

7) ทำาแบบประเมนผลตนเองหลงเรยนหนวยท 5

2. งานทกำาหนดใหทำา

1) ทำาแบบฝกหดทกขอทกำาหนดใหทำา

2) อานเอกสารเพมเตมจากแหลงวทยาการ

5-7

แหลงวทยาการ1. สอการศกษา

1) แนวการศกษาหนวยท 5

2) เอกสารประกอบการศกษาคนควา

(1) จฑารตน เอออำานวย (2551) สงคมวทยาอาชญากรรม กรงเทพมหานคร

สำานกพมพแหงจฬาลงกรณมหาวทยาลย

(2) ชาย เสวกล (2517) อาชญาวทยาและทณฑวทยา กรงเทพมหานคร โรงพมพ

มหาวทยาลยธรรมศาสตร

(3) ณฐฐวฒน สทธโยธน (2553) ทฤษฎอาชญาวทยา กรงเทพมหานคร เอกสาร

อดสำาเนา

(4) ณฐฐวฒน สทธโยธน (2553) แนวคดแบบโพสตวสท กรงเทพมหานคร

เอกสารอดสำาเนา

(5) ประชย เปยมสมบรณ (2531) อาชญาวทยา: สหวทยาการวาดวยปญหา

อาชญากรรม กรงเทพมหานคร โรงเรยนนายรอยตำารวจ

(6) ประชย เปยมสมบรณ (2545) การควบคมอาชญากรรมจากสภาพแวดลอม

กรงเทพมหานคร สำานกพมพบรรณกจ

(7) เสรน ปณณะหตานนท (2527) การกระทำาผดในสงคม สงคมวทยา

อาชญากรรมและพฤตกรรมเบยงเบน กรงเทพมหานคร สำานกพมพ

มหาวทยาลยธรรมศาสตร

(8) Beccaria, Cesare. (1764). On Crimes and Punishments, with notes

and introduction by David Young (Indianapolis. IN: Hackett, 1985).

(9) Carrabine, Eamonn, Cox Palm, Lee, Maggt, Plummer, Ken and

South, Nigel. (2009). Criminology: A Sociological Introduction.

Second edition. New York: Routledge.

(10) McLaughlin, Eugene. Muncie, John. and Hughes, Gordon. (2003).

Criminological Perspectives Essential Reading. Second Edition

London: Sage Publications

(11) Lilly, Robert J. Cullen, Francis T. and Ball, Richard A. (2007). Crimi-

nology Theory: Context and Consequences. Thousand Oaks: Sage

Publications.

5-8

(12) Morrison, Wayne. (2006). Criminology, Civilisation & the New Word

Order. Oxon: Routledge Cavendish.

(13) Siegel, Larry J. (2010). Criminology: Theories, Patterns, and

Typologies. Tenth Edition Belmont: Wadworth Cengage Learning.

(14) Tibbetts, Stephen G. and Hemmens, Craig, (2010). Criminological

Theory. Los Angeles: Sage Publications, Inc.

(15) Wolfgang, M.E. (1973). Cesare Lombroso. In H. Mannaheim (Ed.),

Pioneer in criminology. (2nd Edition, pp. 232-291.) Montclair, NJ:

Patterson Smith

2. หนงสอตามทอางไวในบรรณานกรม

การประเมนผลการเรยน1. ประเมนผลจากการสมมนาเสรมและงานทกำาหนดใหทำาในแผนกจกรรม

2. ประเมนผลจากการสอบไลประจำาภาคการศกษา

5-9

แบบประเมนผลตนเองกอนเรยน

วตถประสงค เพอประเมนความรเดมของนกศกษาเกยวกบเรอง “ทฤษฎอาชญาวทยา”

คำาแนะนำา อานคำาถามแลวเขยนคำาตอบลงในชองวาง นกศกษามเวลาทำาแบบประเมนชดน 30 นาท

1. ทฤษฎเจตจำานงอสระ (Free Will) มแนวคดและหลกการอยางไร จงอธบาย

2. ทฤษฎการลงโทษเพอขมขยบยง (Deterrence Theory) ตามแนวคดของ ซซาร เบคคาเรย แหงสำานกอาชญา

วทยาคลาสสค มแนวคดและหลกการอยางไร จงอธบาย

5-10

3. ทฤษฎอาชญากรโดยกำาเนด (Born Criminal) และแนวคดเรอง “สงทสบสายมาจากบรรพบรษ” (Atavistic)

ของ ซซาร ลอมโบรโซ มแนวคดและหลกการอยางไร จงอธบาย

4. ทฤษฎอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาชคาโก (Chicago School of Criminology) ใชอธบายปญหา

อาชญากรรมอยางไร จงอธบาย

5-11

ตอนท 5.1

ทฤษฎอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาคลาสสค

โปรดอานแผนการสอนประจำาตอนท 5.1 แลวจงศกษาสาระสงเขป พรอมปฏบตกจกรรมในแตละเรอง

หวเรองเรองท 5.1.1 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกคลาสสค: ซซาร เบคคาเรย

เรองท 5.1.2 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกคลาสสค: เจเรม เบนธม วลเลยม แบลคสโตน และ

โรเบรต พล

เรองท 5.1.3 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกนโอคลาสสค: รอสซ การราด และจอล

แนวคด1. ซซาร เบคคาเรย (Cesare Beccaria) นกปรชญาชาวอตาเลยน เปนผใหกำาเนดสาขาวชา

อาชญาวทยาและสำานกอาชญาวทยาคลาสสค โดยเสนอความคดและทฤษฎในหนงสอชอ

“อาชญากรรมและการลงโทษ” (On Crimes and Punishments) มเนอหาคดคานการ

ใชอำานาจรฐอยางไมเปนธรรม โดยเฉพาะอยางยง ในการพจารณาคดของศาล เบคคาเรย

เหนวาบคคลทกคนควรมความเทาเทยมกนในกฎหมาย เบคคาเรยนำาหลกการของทฤษฎ

อรรถประโยชนนยม (Utilitarianism) เรอง “ประโยชนสงสดสำาหรบปวงชนจำานวน

มากทสด” มาใชในกระบวนการยตธรรมทางอาญา เบคคาเรยเปนเจาของทฤษฎการ

ลงโทษเพอปองกนสงคมทเรยกวา “ทฤษฎการลงโทษเพอการขมขยบยง” (Deterrence

Theory) มหลก 3 ประการ คอ (1) การลงโทษตองกระทำาดวยความรวดเรว (Swift-

ness) (2) การลงโทษตองมความแนนอน (Certainty) และ (3) การลงโทษตองมความ

เครงครด (Severity) เบคคาเรยเปนผวางหลกการสำาคญของกฎหมายอาญา 2 ประการ

คอ (1)“ไมมอาชญากรรม ถาไมมกฎหมาย” (nullum criemen sig lego) และ (2) ศาล

เปนเพยงผพจารณาพพากษาคด ศาลไมควรมอำานาจในการกำาหนดอตราโทษ การกำาหนด

อตราโทษทางอาญาเปนอำานาจของสภานตบญญต ซงเปนไปตามทฤษฎสญญาประชาคม

2. เจเรม เบนธม (Jeremy Bentham) นกอาชญาวทยาทสนบสนนหลกการของเบคคาเรย

เบนธมเปนเจาของ “ทฤษฎแฟลซฟคแคคลส” (Falicific Calculus) ซงสอดคลองกบ

“ทฤษฎฮโดนซม” (Hedonism) ทมหลกวา “ความเพลดเพลนและความเจบปวด เปน

พนฐานทกอใหเกดแรงจงใจในมนษย” ดงนน “...การลงโทษอาชญากรรมแตละประเภท

จะตองกอใหเกดความเจบปวดจากความทกขทรมานทไดรบจากการลงโทษ มากกวา

ความเพลดเพลนทจะไดรบจากการประกอบอาชญากรรม...” เพอใหผกระทำาผดเกดความ

5-12

หลาบจำา เบนธมเปนผออกแบบเรอนจำาใหทนสมย โดยเสนอใหมการจำาแนกเพศ อาย และ

ประเภทความผดของผตองขง นกปรชญาทสำาคญอกสองคน คอ วลเลยม แบลคสโตน

(William Blackstone) เปนผทประณามความไรมาตรฐานของกฎหมายอาญา ความ

ไมคงเสนคงวาของกฎหมายอาญาและกระบวนการยตธรรมของศาล ทเกดขนในครสต

ศตวรรษท 18 และโรเบรต พล (Robert Peel) เปนผนำาฝายนตบญญตในการปฏรป

กฎหมายอาญาขององกฤษ

3. รอสซ การราด และจอล (Rossi, Garraud and Joly) นกอาชญาวทยาสำานกนโอคลาสสค

เปนกลมทมความคดสอดคลองกบสำานกอาชญาวทยาคลาสสค แตเหนวาควรปรบปรง

ทฤษฎของสำานกอาชญาวทยาคลาสสคใหเหมาะสมกบสภาพสงคมทเปนจรง โดยมขอ

เสนอ 4 ประการ คอ (1) ใหนำาพฤตการณแหงคดมาใชเพอประกอบการพจารณาคดเพอ

พพากษาลงโทษอยางเหมาะสม (2) ใหศาลตระหนกถงความจำาเปนในการการพจารณา

ถงภมหลงของผกระทำาผด ไมจำากดการพจารณาอยเพยงแคเฉพาะพฤตกรรมในขณะท

กระทำาผด (3) ใหกระบวนการยตธรรมโดยเฉพาะศาล รบฟงคำาใหการของผเชยวชาญ

หรอผชำานาญการในบางสาขาวชา ทงสาขาแพทยศาสตร สาขานตเวช สาขาจตเวช เพอ

ประโยชนในการพจารณาคดไดอยางถองแทยงขน โดยถอวาผเชยวชาญหรอผชำานาญ

การเหลานนเปนพยานบคคล และ (4) ขอใหกระบวนการยตธรรมโดยเฉพาะศาลให

ความสนใจกบกลมบคคลทอาจมความรบผดทางอาญาแตกตางไปจากบคคลโดยทวไป

เนองจากกลมบคคลน ไมสามารถกำาหนดเจตจำานงอสระไดทดเทยมกบบคคลอน และ

สมควรทกฎหมายจะใหความปรานและผอนปรนการลงโทษ อาท กลมบคคลวกลจรต

บคคลปญญาออน คนชรา บคคลผมความพการ

วตถประสงคเมอศกษาตอนท 5.1 จบแลว นกศกษาสามารถ

1. อธบายและวเคราะหทฤษฎอาชญาวทยาสำานกคลาสสคตามแนวคดของซซาร เบคคาเรย ได

2. อธบายและวเคราะหทฤษฎอาชญาวทยาสำานกคลาสสคตามแนวคดของเจเรม เบนธม

วลเลยมแบลคสโตน และโรเบรต พล ได

3. อธบายและวเคราะหหลกทฤษฎอาชญาวทยาสำานกนโอคลาสสคตามแนวคดของรอสซ

การราด และจอล ได

5-13

เรองท 5.1.1 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกคลาสสค: ซซาร เบคคาเรย

สาระสงเขปสำานกอาชญาวทยาคลาสสค (The Classical School of Criminology) เกดขนในยโรปสมย

ศตวรรษท 18 อนเปนยคแสงสวางทางปญญา (Enlightenment) ซงผคนปฏเสธการครอบงำาทางความ

คดจากอำานาจรฐและอำานาจของฝายศาสนาครสตนกายโรมนคาธอลกทใชอำานาจอยางไมเปนธรรม ผคน

ในยคนนเหนวา การใชสตปญญาแสวงหาความรใหม มคณคาและมความหมายมากกวาการอาศยความร

ทศาสนาจกรสรางไวครอบงำาประชาชน แนวคดของสำานกอาชญาวทยาคลาสสคตงอยบนพนฐานของทฤษฎ

อรรถประโยชนนยม (Utilitarianism philosophy) ทฤษฎสญญาประชาคม (Social contract) และทฤษฎ

เจตจำานงอสระ (Free will)

ทฤษฎเจตจำานงอสระ (Free will) เชอวามนษยทกคนมอสระทจะคด ทำาสงใดดวยตวของเขาเอง

มนษยมความสามารถในการใชเหตผล ดงนน เมอมนษยกระทำาสงใดลงไป โดยการตดสนใจและการใช

เหตผลของตนเองแลว เขากจะตองรบผดชอบในสงทเขากระทำาลงไป หากกระทำาผดยอมตองไดรบการลงโทษ

การทสงคมลงโทษบคคลนนกเพราะวาเขาไดกระทำาความผด และเปนสงทเขาสมควรจะไดรบ

ในป ค.ศ. 1764 ซซาร เบคคาเรย (Cesare Beccaria) ไดตพมพบทความเปนภาษาอตาเลยนซง

เปนผลงานชนสำาคญของเขาในหนงสอชอ Dei delitti e delle pene ตรงกบความหมายในภาษาองกฤษ

วา “On Crimes and Punishments” ซงเปนขอเขยนทจดประกายความคดของนกปราชญในอตาลและ

ทวภาคพนยโรป

เบคคาเรยไดแสดงทศนะคดคานตอการลงโทษประหารชวตอยางไมเปนธรรม เขาตอตานการ

ลงโทษประหารชวต (Capital Punishment) ทรฐและผปกครองลงโทษประชาชนโดยไมมหลกกฎหมาย

ไมมบรรทดฐาน และไมมความแนนอน อาศยอคต การตดสนดวยความรสก และความเชอทางศาสนาทขาด

ความชอบธรรม เบคคาเรยเรยกรองใหมการปฏรปกระบวนการยตธรรมทางอาญา

หลกการของเบคคาเรยเกยวกบการลงโทษนนมแนวคดพนฐานมาจากทฤษฎอรรถประโยชน

นยม (Utilitarianism philosophy) คอ “ประโยชนสงสดสำาหรบปวงชนจำานวนมากทสด” หมายถง

“การมงคมครองประโยชนสงสดสดของคนสวนใหญในสงคม” ซงเบคคาเรยนำามาใชในการขอเสนอ

เกยวกบอาชญากรรมและการลงโทษ โดยมงปองกนสงคมจากภยนตรายของอาชญากรรมดวยการขมขวญ

ยบยง

ความคดของเบคคาเรยตามทปราฏในหนงสอ On Crimes and Punishments ในเรองเกยวกบ

การลงโทษเพอการปองกน (Preventive Punishment) มดงน

1. การลงโทษมความจำาเปน เนองจากมนษยยงมความเหนแกตว คนเราพรอมทจะฝาฝนสญญา

ประชาคม ถาหากสงนนกอใหเกดประโยชนสวนตว สำาหรบเบคคาเรยเหนวา มนษยทกคนสามารถม

พฤตกรรมอาชญากรไดเสมอ

5-14

2. เมอเปนดงนน การลงโทษจงไมควรปฏเสธตอความเหนแกตวของมนษย หากแตควรสงเสรม

“แรงจงใจ” ไมใหประโยชนของมนษยถกทำาลายโดยกฎหมาย

3. การลงโทษ ควรจะมไวเพอเปนการปองกน โดยการใชความคดเรองการขมขยบยง (Deter-

rence) ซงการขมขยบยงแบงออกเปน 2 ประเภท คอ

ก. การขมขยบยงโดยเฉพาะ (Specific Deterrence) เปนการลงโทษผกระทำาผดรายบคคล

เพอยบยงมใหเขากระทำาผดซำา

ข. การขมขยบยงโดยทวไป (General Deterrence) เปนการลงโทษผกระทำาผดเพอเปน

ตวอยางแกบคคลอนในสงคมทวไปไดเหนผลรายของการกระทำาผด เพอยบยงมใหเขากระทำาผด เพราะเกรง

กลวโทษทจะไดรบ

4. การขมขยบยง (Deterrence) การลงโทษเพอเปนการขมขยบยงการกระทำาผดขนอยกบเงอนไข

2 ประการ คอ

ก. การลงโทษจะตองไดสดสวนกบอาชญากรรม

ข. สาธารณชนจะตองไดรบรเขาใจอยางแนชดเกยวกบการลงโทษนน

ทฤษฎการลงโทษเพอการขมขยบยงเบคคาเรยเปนผทไดรบการยกยองวาเปนบดาแหง “ทฤษฎการลงโทษเพอการขมขยบยง” (Deter-

rence Theory) เบคคาเรยอธบายถง ทฤษฎการลงโทษเพอการขมขยบยงวา การลงโทษทสามารถขมขยบยง

ผกระทำาผดได จะตองมลกษณะสำาคญ 3 ประการ คอ

1. การลงโทษดวยความรวดเรว (Swiftness of punishment) เบคคาเรยใหเหตผลสองประการวา

ทำาไมจงตองลงโทษดวยความรวดเรว

เหตผลประการแรก ผกระทำาผดบางราย กระบวนการยตธรรมใชเวลาหลายปกวาทจะนำาตวมา

พพากษาลงโทษ บอยครงทพบวาเวลาทใชในการตดตามตวยาวนานกวาเวลาตามโทษทจะกำาหนดใหลงโทษ

สำาหรบความผดนนเสยอก แมวาจะกำาหนดโทษสงสดแลวกตาม เบคคาเรยจงกลาวไววา “...การลงโทษดวย

ความรวดเรววองไวและความใกลชดกบการประกอบอาชญากรรม จะเกดประโยชนมากกวา..”

เหตผลประการทสอง เบคคาเรยเนนวา ความรวดเรวในการพพากษาวางโทษผกระทำาผดมความ

สมพนธกบขนาดของการลงโทษเพอขมขยบยง การพพากษาวางโทษและการลงโทษดวยความรวดเรวจงม

ความสำาคญอยางยง

เบคคาเรยยงเชอวา “การลงโทษทมความรวดเรวและแนนอนยอมจะสงผลในการระงบยบยงการ

กระทำาความผดไดมากยงกวาการลงโทษทใชความรนแรงเพยงอยางเดยว”

2. ความแนนอนในการลงโทษ (Certainty of punishment) เบคคาเรยเหนวาเปนคณภาพทสำาคญ

ทสดของการลงโทษ เบคคาเรยกลาววา “...แมกระทงความชวรายทนอยทสด...แตเมอผกระทำาผดไดรบ

โทษทแนนอน ยอมจะมผลในการสรางความเกรงขามในจตใจคนไดดยง...” และเขายงกลาวอกวา “...ความ

แนนอนในการลงโทษ หากมนสามารถชวยบรรเทาได การลงโทษนนมนจะถกบนทกในความทรงจำาไดยงกวา

ความกลวในวธอนซงยงยากกวา แตเจอไวดวยความหวงวาจะไดรบการยกเวนโทษ...”

5-15

3. ความเครงครดหรอความรนแรงในการลงโทษ (Severity of punishment) เบคคาเรยเนนวา

การลงโทษทมประสทธผล โทษทเปนไปไดน จะตองมากเกนกวาประโยชนทผกระทำาผดจะไดรบจากการ

ประกอบอาชญากรรม

แนวคดของซซาร เบคคารเรย เกยวกบเรองกฎหมาย กระบวนการยตธรรม อาชญากรรม และการ

ลงโทษ สรปไดเปน 8 ประการดงตอไปน1

1) การบญญตกฎหมายตองยดถอหลกการขนพนฐานทสอดคลองกบปรชญาอรรถประโยชน

นยม (Utilitarianisn philosophy) ทวา “ประโยชนสงสดสำาหรบปวงชนจำานวนมากทสด”

2) การกำาหนดนยามคำาวา “อาชญากรรม” จะตองพจารณาจากองคประกอบเกยวกบ

ภยนตรายตอสงคมเปนประการสำาคญ กลาวอกนยหนง อาชญากรรม หมายถง พฤตกรรมทกอใหเกด

ภยนตราย หรอความสญเสยตอสงคมโดยรวม

3) การปองกนอาชญากรรมยอมมความสำาคญกวาการลงโทษอาชญากร ดงนน กฎหมายจง

ควรมลกษณะเปนลายลกษณอกษร และควรมการเผยแพรความรใหประชาชนทกคนทราบวา พฤตกรรมใด

ควรละเวนและพฤตกรรมใดควรประพฤต โดยการกำาหนดโทษและการใหรางวลไดอยางเหมาะสม

4) การกลาวหาในทางลบ การใชวธการทรมานและทารณกรรมตางๆ รวมทงการใชโทษ

ประหารชวต ควรพจารณายกเลก เพอสงเสรมมนษยธรรม นอกจากน การพจารณาคดควรมลกษณะรวดเรว

แนนอน และมหลกเกณฑ

5) เปาประสงคของการลงโทษ คอ การขมขยบยงบคคลมใหประกอบอาชญากรรม และเพอ

ปองกนการลางแคนหรอการมงทำาลายลางกนและกน

6) การกำาหนดโทษจำาคกควรไดรบการสนบสนนใหนำามาใชอยางแพรหลาย และตองปรบปรง

สภาพเรอนจำาใหถกสขลกษณะ และมความมนคงปลอดภย

7) ความหนกเบาของการลงโทษตองไดสดสวนกบความรนแรงของอาชญากรรม โทษทณฑ

ทจะลงแกผกระทำาผดนนตองทำาใหบคคลไดรบความสญเสยมากยงกวาผลกำาไรทจะไดรบจากการประกอบ

อาชญากรรม แตโทษทณฑดงกลาวตองกำาหนดใหไดอตราสวนทเหมาะสมกบความผดทไดกระทำา

8) การบญญตกฎหมายเปนหนาทของฝายนตบญญต ไมใชหนาทของฝายตลาการ ฝาย

ตลาการมหนาทเพยงการพจารณาความผดของอาชญากร ไมใชการตความกฎหมาย เพราะการตความ

กฎหมายจะตองอาศยทเขาใจลกซงถงเจตนารมณของการรางกฎหมายซงจดเปนหนาทของฝายนตบญญต

ดวยเหตน กฎหมายจงตองไดรบการบญญตเปนลายลกษณอกษณ โดยระบใหชดเจนทงฐานความผดและ

บทลงโทษ เพอทประชาชนจะสามารถทราบลวงหนาได อนจะเปนการปองกนอาชญากรรมอกทางหนง

1 ประชย เปยมสมบรณ (2531) อาชญาวทยา: สหวทยาการวาดวยปญหาอาชญากรรม กรงเทพมหานคร โรงเรยนนายรอย

ตำารวจ

5-16

ความคด ผลงาน การแสดงทศนะตอการเมองการปกครอง และกระบวนการยตธรรมในยคสมย

ครสตศตวรรษท 17 ของซซาร เบคคารเรย ถอไดวาเปนการรเรมบกเบกเพอการปฏรปกฎหมายอาญา

ปฏรปกระบวนการยตธรรม ปฏรปสงคมการเมองการปกครองครงใหญและสำาคญยงในภาคพนยโรป จนนำา

ไปสการปฏรปกระบวนการยตธรรมของประเทศฝรงเศสหลงจากทมการปฏวตใหญในฝรงเศสเมอป ค.ศ.

1789 และนำาไปสการประกาศใชประมวลกฎหมายอาญาฝรงเศส ในป ค.ศ. 1971 เบคคาเรยไดรบการยอมรบ

จากนกคดคนสำาคญในยคสมยนน เปนอยางมากทงจาก วอลแตร (Voltaire) โธมส เจฟเฟอรสน (Thomas

Jefferson) แบลกสโตน (Blackstone) และจอหน อาดมส (John Adams)

เบคคาเรยยงไดกลาวประโยคสำาคญยงตอวงการกฎหมาย กระบวนการยตธรรม และอาชญาวทยา

ไววา “ไมมอาชญากรรม เมอไมมกฎหมาย” (nullum criemen sig lego)

ความคดและผลงานของเบคคาเรยมอทธพลและสงผลกระทบในวงกวางในตอนปลายศตวรรษ

ท 18 ทงดานอาชญาวทยา กฎหมาย กระบวนการยตธรรมทางอาญา และนกทฤษฎคนอนๆ เขาไดรบเชญ

จากประเทศตางๆ หลายประเทศใหไปชวยปฏรประบบงาน ยตธรรม ขอสนนษฐานทางทฤษฎและโมเดลทาง

ทฤษฎวาดวยการขมขยบยงการกระทำาผดไดถกนำาไปผนวกรวมในรางรฐธรรมนญใหมของหลายประเทศ

ซงเปนรปแบบทใชกนมากทสดหลงมการเปลยนแปลงการปกครอง ทเดนชดทสดและถกนำามาอางถง

มากทสด คอ รฐธรรมนญของสหรฐอเมรกา

ความคดของเบคคาเรยทเกยวกบอาชญาวทยา เบคคาเรยเหนวา “ทกคนควรเทากนในทศนะของ

กฎหมาย” การทจะลงโทษผกระทำาผด ควรจะพจารณาแตกรรมทเขาไดประกอบเทานน ไมควรคำานงถงวา

ผนนจะเปนผใด เพราะถอวาทกคนกระทำาสงใดลงไปโดยมเจตจำานงเสร (Free Will) จงควรพจารณาโทษท

เหมาะสมกบความผดทเขาทำาลงไป ตามความคดของเบคคาเรยทวา “Equal punishment for the same

crime”

สรปหลกการสำาคญของทฤษฎอาชญาวทยาสำานกคลาสสคทฤษฎอาชญาวทยาสำานกคลาสสคไดรบการพฒนามาจากพนฐานทางปรชญา และทฤษฎสำาคญ

3 ปรชญาและทฤษฎดวยกน คอ ปรชญาและทฤษฎสญญาประชาคม (Social contract) ปรชญาและ

ทฤษฎอรรถประโยชนนยม (Utilitarianism Philosophy) และปรชญาและทฤษฎฮโดนสซม (Hedonism

Philosophy) จนกอรางความคดเปนปรชญาของสำานกอาชญาวทยาสำานกคลาสสค

ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกคลาสสค มความเชอในปรชญาและทฤษฎเจตจำานงเสร (Free Will) ท

เชอวามนษยมความสามารถในการใชเหตผล (Rational) เปนของตนเองและมเสรภาพในการคด ตดสนใจ

กระทำาการใดๆ ดงนน เมอมนษยกระทำาการใดๆ ลงไปเขาจะตองรบผดชอบตอการกระทำาของเขา หากทำาผด

ยอมตองไดรบการลงโทษ อยางไรกด ปรชญาและทฤษฎอาชญาวทยาสำานกคลาสสค มงเนนใหความสำาคญ

กบ “อาชญากรรม” มากกวา “อาชญากร” โดยมงปองกนและยบยงอาชญากรรมในฐานะทเปนปรากฏการณ

ทางสงคมทตองไดรบการควบคมและแกไข

5-17

หลกการสำาคญของทฤษฎอาชญาวทยาสำานกคลาสสค โดยสรปมดงน2

1) บคคลสมครใจเขารวมสญญากอตงรฐ เพอปองกนการมงรายทำาลายซงกนและกน

รวมทงเพอผดงรกษาความสงบเรยบรอยภายใตมตเอกฉนท

2) บคคลในสงคมตางยอมรบมตเอกฉนทในการมงปองกนทรพยสนสวนบคคลและ

คมครองสวสดภาพของทกคนในสงคม

3) สงคมควรบญญตกฎหมายใหนอยทสดเทาทจำาเปน และกฎหมายทกฉบบควรไดรบการ

บญญตขนเพยงเพอเปาประสงคเดยวคอ “ประโยชนสงสด” สำาหรบปวงชนจำานวนมากทสด”

4) เนองจากบคคลทกคนมเจตจำานงอสระ จงตองรบผดทางอาญาเมอกระทำาการทเปน

ภยนตรายตอสงคม และมบทบญญตของกฎหมายระบวาเปนความผด

5) เนองจากบคคลทกคนมความเสมอภาคภายใตกฎหมาย บคคลไมวาฐานนดรใดทางสงคม

จงจะตองไมกระทำาการใดๆ ทเปนการลวงละเมดบทบญญตของกฎหมาย

6) รฐมอำานาจหนาทโดยชอบดวยหลกสญญาประชาคม การทจะลงโทษผกระทำาผด

7) การลงโทษผกระทำาผดมเปาประสงคสำาคญเพอขมขยบยง ไมใหบคคลใดบคคลหนงลวง

ละเมดผลประโยชนอนชอบธรรมของบคคลอน

8) การลงโทษผกระทำาผดตองกำาหนดใหไดสดสวนกบผลประโยชนทถกละเมดจากการ


9) ผพพากษาไมควรมอำานาจหนาทในการตความกฎหมาย และในการลดหยอนผอนโทษ

ทงน เพราะอำานาจในการบญญตกฎหมายและบทกำาหนดโทษเปนของฝายนตบญญต

สำานกอาชญาวทยาสำานกคลาสสค ทกอตงโดย ซซาร เบคคาเรย นบวามคณปการตอวงการกฎหมาย

กระบวนการยตธรรมทางอาญา การปองกนและแกไขปญหาอาชญากรรม ตลอดจนการปฏรปกฎหมาย

การปฏรปกระบวนการยตธรรมทางอาญาเปนอยางยง และสมควรทจะไดรบการเคารพในความกลาหาญ

ความเสยสละ อทศตนเผชญกบภยนตรายจากระบบการเมองการปกครอง และกระบวนการยตธรรมท

โหดราย ปราศจากหลกกฎหมายทเปนธรรม และปราศจากคณธรรมของผปกครองรฐและผนำาทางศาสนาใน

ยคสมยนน ซงไดมการประหารชวตประชาชนไปแลวประมาณสองแสนคน การทซซาร เบคคาเรย และกลม

บคคลผกอตงสำานกอาชญาวทยาสำานกคลาสสค ไดแสดงความกลาหาญ เสยสละ และไดประกาศความคด

ทนำาไปสการเปลยนแปลงครงยงใหญในวงการนตบญญต วงการตลาการ วงการกฎหมาย และกระบวนการ

ยตธรรม เราในฐานะผศกษากฎหมายและกระบวนการยตธรรมจงสมควรทจะสานตอทางความคดของ

ซซาร เบคคาเรย ซงไดกาวเดนบนหนทางนลวงหนามากอนเราหลายรอยป และไดวางรากฐานทสำาคญไวใน

สงคมโลก ใหเราไดศกษาและพฒนาตอไป

2 ประชย เปยมสมบรณ (2531) อาชญาวทยา: สหวทยาการวาดวยปญหาอาชญากรรม กรงเทพมหานคร โรงเรยนนายรอย

ตำารวจ

5-18

(โปรดอานเนอหาสาระโดยละเอยดใน

(1) “On Crimes and Punishments” in McLaughlin, Eugene. Muncie, John. and Hughes,

Gordon. (2003). Criminological Perspectives Essential Reading. Second Edition London: Sage

Publications.

(2) Lilly, Robert J. Cullen, Francis T. and Ball, Richard A. (2007). Criminology Theory:

Context and Consequences. Thousand Oaks: Sage Publications.

(3) Morrison, Wayne. (2006). Criminology, Civilisation & the New Word Order. Oxon:

Routledge Cavendish.

(4) Siegel, Larry J. (2010). Criminology: Theories, Patterns, and Typoloies. Tenth Edition

Belmont: Wadworth Cengage Learning.

(5) Tibbetts, Stephen G. and Hemmens, Craig. (2010). Criminological Theory. Los Angeles:

Sage Publications, Inc.

(6) ประชย เปยมสมบรณ (2531) อาชญาวทยา: สหวทยาการวาดวยปญหาอาชญากรรม

กรงเทพมหานคร โรงเรยนนายรอยตำารวจ)

กจกรรม 5.1.1

ทฤษฎการยบยง (Detterence Theory) มแนวคดและหลกการอยางไร จงอธบาย

บนทกคำาตอบกจกรรม 5.1.1

(โปรดตรวจคำาตอบจากแนวตอบในแนวการศกษาหนวยท 5 ตอนท 5.1 กจกรรม 5.1.1)

5-19

เรองท 5.1.2 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกคลาสสค: เจเรม เบนธม

วลเลยม แบลคสโตน และโรเบรต พล

สาระสงเขปเจเรม เบนธม (Jeremy Bentham, 1748-1832) เกดเมอวนท 15 กมภาพนธ ค.ศ. 1748 เปนนก

ปรชญาชาวองกฤษ ทมความเชอและสนบสนนในลทธอรรถประโยชนนยม (Utilitarianism) เขาเปนนก

อาชญาวทยาทสนบสนนความคดของเบคคาเรยเกยวกบการแกไขกฎหมาย และการปรบปรงกระบวนการ

ยตธรรมทางอาญา

เบนธม เสนอ “ทฤษฎแฟลซฟคแคคลส” (Falicific Calculus) โดยกลาววา “มนษยเปนสตวโลก

ทมเหตผลผซงจะระมดระวงในการแสวงหาความเพลดเพลนและหลกเลยงความเจบปวด” หลกการนตงอย

บนพนฐานของทฤษฎฮโดนซม (Hedonism)

ทฤษฎฮโดนซม (Hedonism) กลาววา “ความเพลดเพลนและความเจบปวด เปนพนฐานทกอให

เกดแรงจงใจในมนษย” ภายใตหลกการของทฤษฎฮโดนซม การบญญตกฎหมายจงมงควบคมพฤตกรรม

ของบคคล และเสนอหลกการวา “...การลงโทษอาชญากรรมแตละประเภทจะตองกอใหเกดความเจบปวดจาก

ความทกขทรมานทไดรบจากการลงโทษ มากกวาความเพลดเพลนทจะไดรบจากการประกอบอาชญากรรม...”

เพอใหผกระทำาผดเกดความหลาบจำา

เบนธม มความคดความเชอสอดคลองกบเบคคาเรยเกยวกบหลกเจตจำานงอสระ (Free will) ทวา

มนษยมอสระทจะคด ตดสนใจ และกระทำาสงตางๆ ดวยตนเอง จงตองรบผดชอบตอการกระทำาของตนท

กระทำาลงไป เบนธมเหนดวยวา การลงโทษเปนวธการทจำาเปนตองนำามาใชเพอขมขยบยงอาชญากรรม เพอ

ปองกนการกระทำาผดซำา แตเบนธมไมเหนดวยทจะลงโทษทกอใหเกดความเจบปวดทกขทรมานแกบคคล

เกนกวาความจำาเปน

เซอร วลเลยม แบลคสโตน (Sir William Blackstone, 1723-1780) เปนนกคดคนสำาคญอกคนหนง

ทลกขนมาตอตานความไมเปนธรรมของกฎหมายและกระบวนการยตธรรม เขาไดประณามความไรมาตรฐาน

ของกฎหมายอาญา ความไมคงเสนคงวาของกฎหมายอาญา และความไมคงเสนคงวาของกระบวนการ

ยตธรรมของศาลทเกดขนในครสตศตวรรษท 18 โดยเขาสนบสนนความคดของเบคคาเรยและเบนธมใน

การปฏรปกฎหมายและกระบวนการยตธรรม

นกปรชญาอกทานหนงซงมบทบาทและไดรบการยกยองวาเปนผนำาฝายนตบญญตในการปฏรป

กฎหมายอาญาขององกฤษ คอ เซอร โรเบรต พล (Sir Robert Peel, 1788-1850) เซอร โรเบรต พล ม

บทบาทในการผลกดนกระบวนการบญญตกฎหมาย และการปฏรปวงการกฎหมาย กระบวนการยตธรรม

ทางอาญาขององกฤษใหมบรรทดฐานทด

5-20



Context and Consequences. Thousand Oaks: Sage Publications



(3) Siegel, Larry J. (2010). Criminology: Theories, Patterns, and Typologies. Tenth Edition



Sage Publications, Inc.)


ทฤษฎฮโดนซม (Hedonism) มแนวคดและหลกการอยางไร มอทธพลตอกระบวนการ

ยตธรรมอยางไร จงอธบาย



5-21

เรองท 5.1.3 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกนโอคลาสสค: รอสซ การราด

และจอล

สาระสงเขปสำานกอาชญาวทยานโอคลาสสค (Neo-Classical School of Criminology) เกดขนในครสตศตวรรษ

ท 19 โดยรอสซ (Rossi) การราด (Garraud) และจอล (Joly) โดยนกอาชญาวทยากลมนเหนวา ควรมการ

ปรบปรงแนวทางอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาคลาสสคใหเหมาะสมกบสภาพสงคมทเปนจรง ซงม

สาระสำาคญ 4 ประการ คอ

1. ใหนำาพฤตการณแหงคดมาใชเพอประกอบการพจารณาคดเพอพพากษาลงโทษอยางเหมาะสม

2. ใหศาลตระหนกถงความจำาเปนในการการพจารณาถงภมหลงของผกระทำาผด ไมจำากดการ

พจารณาอยเพยงแคเฉพาะพฤตกรรมในขณะทกระทำาผดเทานน

3. ขอใหกระบวนการยตธรรมโดยเฉพาะศาล รบฟงคำาใหการของผเชยวชาญหรอผชำานาญการ

ในบางสาขาวชา เชน สาขาแพทยศาสตร สาขานตเวช สาขาจตเวช เพอประโยชนในการพจารณาคดไดอยาง

ถองแทยงขน โดยถอวาผเชยวชาญหรอผชำานาญการเหลานนเปนพยานบคคล

4. ขอใหกระบวนการยตธรรมโดยเฉพาะศาลใหความสนใจกบกลมบคคลทอาจมความรบผดทาง

อาญาแตกตางไปจากบคคลโดยทวไป กลมบคคลทจดเปนกรณพเศษน ไมสามารถกำาหนดเจตจำานงอสระได

ทดเทยมกบบคคลอน และสมควรทกฎหมายควรใหความปรานและผอนปรนในการลงโทษ เชน กลมบคคล

วกลจรต บคคลปญญาออน คนชรา และบคคลผมความพการ

สำานกอาชญาวทยานโอคลาสสค เรยกรองใหมการนำาเอาปจจยทเปนสาเหตในการกระทำาผด และ

เหตอนควรปราน มาใชในการพจารณาพพากษาคด ซงตอมาในป ค.ศ. 1810 และป ค.ศ. 1819 ประเทศ

ฝรงเศสไดมการแกไขปรบปรงประมวลกฎหมายอาญา ตามแนวคดของสำานกอาชญาวทยานโอคลาสสค

แตยงคงรกษาหลกการของสำานกอาชญาวทยาคลาสสคไวไมเปลยนแปลง










5-22


การปรบปรงแนวทางอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาคลาสสคใหเหมาะสมกบสภาพสงคม

ทเปนจรง ตามแนวคดของสำานกอาชญาวทยานโอคลาสสค มสาระสำาคญอยางไร จงอธบาย



5-23

ตอนท 5.2

ทฤษฎอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาปฏฐานนยม


หวเรองเรองท 5.2.1 กำาเนดสำานกปฏฐานนยม

เรองท 5.2.2 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกภมศาสตรอาชญากรรม

เรองท 5.2.3 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกอตาเลยน

เรองท 5.2.4 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกชคาโก

แนวคด1. ออกสท กองต บดาแหงสงคมวทยา เปนคนแรกทนำาวธการทางวทยาศาสตรมาประยกต

ใชในการศกษาสงคม กองตแบงการศกษาสงคมดวยวธการทางวทยาศาสตรออกเปน

3 ระยะ คอ ระยะแรก เปนขนตอนทอยในสงคมแบบดงเดม (Primitive society) มนษย

ยงคงอาศยหลกการคดทองอยกบความเชอในธรรมชาตตามความรสกนกคดของตน

ระยะทสอง เปนระยะทสงคมใช “หลกเหตผล” (Rational) และระยะทสาม มนษยใช

“วธการทางวทยาศาสตร” (Scientific Method) ในการพจารณาธรรมชาตและชวต กองต

เรยกพฒนาการระยะสดทายนวา Positive stage ซงคนในยคตอมารจกกนในนามวา

“โพสตวสท” (Postivist) หรอ “แนวคดแบบปฏฐานนยม” อนเปนตนกำาเนดของ “สำานก

ปฏฐานนยม”

2. เกอรร อธบายวา อาชญากรรมประเภททรพยสนจะเกดขนสงมากขนในเขตพนทยาน

คนรำารวย แตอาชญากรรมประเภทใชความรนแรงจะเกดขนมากในยานคนยากจน สวน

ควอเตทไดอธบายถงความสมพนธระหวางอาชญากรรมกบปจจยทางสงคมอนๆ จากการ

วเคราะหของเขาพบวา มความสมพนธอยางยงระหวางอายกบอาชญากรรมมากพอๆ กบ

เพศกบอาชญากรรม ปจจยทางสงคมอนๆ ทเขา คนพบวามความสมพนธกบอาชญากรรม

คอ ภมอากาศ ความยากจน การศกษา และการตดสรา

3. ซซาร ลอมโบรโซ อธบายอาชญากรวาเปน “สงทสบสายมาจากบรรพบรษ” (Atavistic)

ลอมโบรโซ จำาแนกอาชญากรออกเปน 4 ประเภท ไดแก (1) อาชญากรโดยกำาเนด (Born

criminals) (2) อาชญากรวกลจรต (3) อาชญากรทกระทำาผดเปนครงคราว และ (4)

อาชญากรททำาดวยอารมณกดดน สวนกาโรฟาโล และเฟอรร เหนดวยกบแนวคดเรอง

5-24

อาชญากรรมทสบทอดมาจากบรรพบรษ แตเขาไมเหนดวยในประเดนทลอมโบรโซเนน

เรองความผดปกตทางชววทยาและรางกายวาเปนเหตใหบคคลเปนอาชญากร แตเขาเหน

วาเหตทบคคลเปนอาชญากรนนมาจากความผดปกตทางจตใจและอารมณ

4. เบอรเกส แหงสำานกอาชญาวทยาชคาโก อธบายวา การเจรญเตบโตของเมองจะเกดจาก

ใจกลางเมอง แลวขยายตวออกไป เปนแรงผลกดนสงไปยงโซนทอยตดกน และจะสงแรง

ผลกดนไปยงโซนถดไป โซนท 2 เรยกวา “โซนเปลยนผาน” เปนโซนทมแนวคดเรอง “การ

รกลำา การครอบงำา การลาถอย และการรบชวงตอ” ทฤษฎทางอาชญาวทยาเนนทโซนท 2

ซงมความเสอมโทรม และมอาชญากรรมเกดขนมาก ขณะทชอว และแมคเคย อธบายวา

ปญหาความเสอมโทรมทางกายภาพของบานเรอน ความยากจน ความแปลกแยกแตก

ตางของประชากร และการเคลอนยายถนฐานของประชากร สรางความแตกสลายของ

การจดระเบยบทางสงคมและนำาไปสปญหาอาชญากรรม อนเปนทมาของทฤษฎความไร

ระเบยบทางสงคม (Theory of Social Disorganization) ซงเปนทฤษฎทอธบายถง การท

ผกระทำาผดไดเรยนรพฤตกรรมอาชญากร จากเยาวชนทสงวยกวาทอยในชมชนนน

เปนการถายทอดคานยมทผดใหแกเดกและเยาวชนในถนนน


1. อธบายและวเคราะหทมาของความคดแบบปฏฐานนยมได

2. อธบายและวเคราะหทฤษฎอาชญาวทยาตามแนวคดของสำานกปฏฐานนยมได

3. อธบายและวเคราะหทฤษฎอาชญาวทยาตามแนวคดของสำานกอตาเลยนได

4. อธบายและวเคราะหทฤษฎอาชญาวทยาตามแนวคดของสำานกอาชญาวทยาชคาโกได

5-25

เรองท 5.2.1 กำาเนดสำานกปฏฐานนยม

สาระสงเขปสมยศตวรรษท 19 มการพฒนาทางดานวทยาศาสตรเปนอยางมาก สงคมเรมคลายความเชอทถก

ครอบงำาจากระบบการปกครองของกษตรย และการครอบงำาจากอำานาจฝายศาสนามาเปนเวลานาน ความร ทางวทยาศาสตรทำาใหผคนคนหาความจรงทสามารถพสจนไดสงเกตได และทดสอบได เรยกวาเปนกระบวนการแสวงหาความรดวย “วธการเชงประจกษ” (Empirical method) มการตงปญหา ตงสมมตฐาน มการทดสอบ เพอพสจนสมมตฐาน วธการลกษณะนเรยกวา “วธการทางวทยาศาสตร” (Scientific method) สงใดทไมสามารถพสจนไดผคนเรมไมเชอ สงคมเรมเปลยนวธการศกษาจากเดมทใชระบบ “ความคด”

(Though) และ “เหตผล” (Reason) มาสวธการศกษาทางวทยาศาสตร นกวทยาศาสตรจะใชวธการสงเกต การวเคราะห ปรากฏการณธรรมชาต ในการศกษาทดลองของตน นำาไปสการคนพบความรใหมทางดาน ชววทยา กลศาสตร และเคม

วธการทางวทยาศาสตรน เรมตนขนในยโรปตอนปลายครสตศตวรรษท 19 ชารล ดารวน (Charles Darwin, 1809-1882) เสนอผลการคนควาใหมของเขาในเรอง ววฒนาการของมนษย และเชอวา กจกรรมของมนษยทกอยางสามารถตรวจสอบไดดวยหลกการทางวทยาศาสตร ดารวนเชอวาหากวธการทางวทยาศาสตรสามารถใชในการศกษาปรากฏการณธรรมชาตได ทำาไมเราจงจะใชวธการทางวทยาศาสตรสามารถในการศกษาพฤตกรรมมนษยไมได

ออกสท กองต (Auguste Comte, 1798-1857) ผไดรบการยกยองใหเปนบดาแหงสงคมวทยา เปนคนแรกทนำาวธการทางวทยาศาสตรมาประยกตใชในการศกษาสงคม ออกสท กองต แบงการศกษาสงคมดวยวธการทางวทยาศาสตรออกเปน 3 ระยะ คอ ระยะแรก เปนขนตอนทอยในสงคมแบบดงเดม (Primitive society) มนษยยงคงอาศยหลกการคดทองอยกบความเชอในธรรมชาตตามความรสกนกคดของตน ระยะทสอง เปนระยะทสงคมใช “หลกเหตผล” (Rational) และระยะทสาม มนษยใช “วธการทางวทยาศาสตร” (Scientific Method) ในการพจารณาธรรมชาตและชวต ออกสท กองต เรยกพฒนาการระยะสดทายนวา Positive stage ซงคนในยคตอมารจกกนในนามวา “โพสตวสท” (Postivist) หรอ “แนวคดแบบปฏฐานนยม” อนเปนตนกำาเนดของ “สำานกปฏฐานนยม”3


(1) Sicgel, Larry J. (2010). Criminology: Theories, Patterns, and Typologies. Tenth Edition


(2) Tibbetts Stephen G. and Hemmens, Craig. (2010). Criminological Theory. Los Angeles:


3 ณฐฐวฒน สทธโยธน แนวคดแบบโพสตตวสท เอกสารอดสำาเนา 2553

5-26


การนำาวธการทางวทยาศาสตรมาประยกตใชในการศกษาสงคม ซงรจกกนในนามวา Postivist

ตามแนวคดของ ออกสท กองต มลกษณะอยางไร จงอธบาย



5-27

เรองท 5.2.2 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกภมศาสตรอาชญากรรม

สาระสงเขปองเดร มเชล เกอรร (Andre-Michel Guerry, 1802-1866) เปนนกกฎหมายชาวฝรงเศส เกอรร

ไดตพมพรายงานผลการศกษาทางสถตและสรปผลการศกษาวา อาชญากรรมประเภททรพยสนจะเกดสงมาก

ในเขตพนทยานคนรำารวย แตอาชญากรรมประเภทใชความรนแรงจะเกดขนมากในยานคนยากจน นกวชาการ

ผเชยวชาญบางคนกลาวอางวา รายงานฉบบนนาจะถอไดวาเปนการศกษาอาชญาวทยาเชงวทยาศาสตรฉบบ

แรก ตอมารายงานฉบบนไดจดพมพออกมาเปนหนงสอ ในตอนทายเกอรรไดสรปวา ยานคนรำารวยจะมพวก

หวขโมยมากกวา นนคอสาเหตเบองตนททำาใหเกดอาชญากรรมทรพยสน ประเดนทนาสนใจคอ การนำาเสนอ

ขอสรปของเกอรรน ไดรบการสนบสนนจากสำานกงานสถตดานการยตธรรมของสหรฐอเมรกา ซงไดแสดง

แผนทเปรยบเทยบใหเหนวาในยานพนทครอบครวของชนชนลาง มกจะเกดอาชญากรรมประเภททรพยสน

เกดขนทวไป และบางทดเหมอนวาจะมากกวาครอบครวของชนชนกลางขนไปถงชนชนสง แตสำาหรบ

อาชญากรรมทใชความรนแรงไมเปนเชนเดยวกน หลงจากทฤษฎของเกอรรผานมาแลวกวารอยป เราพบ

วามพบวามพวกขโมยมากกวาในเขตพนททรำารวยกวา สำาหรบคนจนบางคนอาจถอโอกาสนขโมยทรพยสน

จากครวเรอนเหลานดวย

แลมเบรต อดอลฟ ควอเตท (Lambert Adolphe Jacques Quetelet, 1796-1874) ชาวเบลเยยม

ผมความรอบรในศาสตรตางๆ หลายศาสตร ทงนกดาราศาสตร นกคณตศาสตร นกสถต นกสงคมวทยา

นกอตนยมวทยา นกอาชญาวทยา และนกประวตศาสตรวทยาศาสตร ควอเตทศกษาสถตอาชญากรรมใน

ฝรงเศส พบวา มแนวโนมทคอนขางชดเจนเกยวกบอตราการเกดอาชญากรรมในฝรงเศส ควอเตทแสดง

ใหเหนลกษณะสวนบคคลทมแนวโนมทมโอกาสจะประกอบอาชญากรรม โดยเฉพาะอยางยง คนหนมสาว

เพศชาย ฐานะยากจน ไมมการศกษา นอกจากนยงพบวา คนวางงานมโอกาสทจะประกอบอาชญากรรม

มากกวาคนทำางานทแนนอน การคนพบดงกลาวนเองทเปนตวสนบสนนใหเกดการวจยสมยใหม เกอรร และ

ควอเตท สรปวา มโอกาสเปนอยางมากทจะทำางานเรองนทจะทำาใหเราทราบวาพนทใดเราควรใหความสำาคญ

กบอาชญากรรมประเภทใด ซงเปนการศกษาเพมเตมตอจากการศกษาคณลกษณะทวไป

อยางไรกด ควอเตทยงไดเพมองคประกอบพเศษ ไดแก ความไมเสมอภาคอยางมากหรอชองวาง

ระหวางความรำารวยกบความยากจนทอยในบรเวณเขตพนทเดยวกน จะนำาไปสการลอใจ และการเกดอารมณ

ปรารถนาทจะประกอบอาชญากรรม ควอเตทกลาววา แนวคดดงกลาวนเชอมโยงไปถงเรอง “สภาวะสญเสย

เชงความสมพนธ” (Relative Deprivation) ซงเปนสภาวะทเดนชดจากความยากจนทวๆ ไป

สำาหรบศาสตรดานอาชญาวทยา ควอเตทชวยวาดภาพทสรางความเขาใจเกยวกบอาชญากรรม

เพมขน เขาทำางานรวมกบ องเดร มเชล เกอรร (Andre-Michel Guerry) ควอเตทมสวนรวมกอตง

สำานกอาชญาวทยาแนวปฏฐานนยม และสำานกการสรางแผนทอาชญาวทยา (cartographic school and

5-28

positivist schools of criminology) โดยใชเทคนคทางสถตเขามาชวย จากการใชวธการวเคราะหทางสถต

ควอเตท ไดอธบายเชงลกถงความสมพนธระหวางอาชญากรรมกบปจจยทางสงคมอนๆ จากการวเคราะห

ของเขาพบวา มความสมพนธอยางยงระหวางอายกบอาชญากรรม มากพอๆ กบ เพศกบอาชญากรรม ปจจย

ทางสงคมอนๆ ทเขาคนพบวามความสมพนธกบอาชญากรรม คอ ภมอากาศ ความยากจน การศกษา และ

การตดสรา ผลการวจยของควอเตท ไดนำามาตพมพเผยแพรในเอกสารชอวา “การพฒนาของแนวโนมของ

อาชญากรรม” (Of the Propensity to Crime)

สำานกอาชญาวทยาตามแนวคดของควอเตท มชอวา “สำานกภมศาสตรอาชญากรรม” กอตงขน ใน

ป ค.ศ. 1830 ควอเตทไดเสนอทฤษฎเกยวกบสภาพแวดลอมของปรากฏการณอาชญากรรม เขาอธบายวา

“อาชญากรรมประเภทประทษรายตอชวตและรางกาย มกปรากฏในเขตพนทภมอากาศรอนมากกวาเขต

พนทภมอากาศหนาว ในทางกลบกน อาชญากรรมเกยวกบทรพยสนจะเพมขนเมอเขาใกลเขตพนทอากาศ

หนาวหรอเมอใกลขวโลก” ทฤษฎของควอเตท เรยกวา “กฎอณหภมของอาชญากรรม” (Thermic of crime)

เราอาจกลาวไดวา ควอเตทเปนผรเรมความคดเกยวกบการนำาความรทางวทยาศาสตรมาใชใน

การศกษาอาชญากรรม จงนบไดวา สำานกภมศาสตรอาชญากรรมของควอเตท เปนสำานกอาชญาวทยาแนว

ปฏฐานนยม (Criminological Postivivsm) ยคแรกๆ ทมการนำาวธการทางวทยาศาสตรมาใชในการศกษา

วชาอาชญาวทยา และอาจกลาวไดวา ควอเตทเปนบคคลแรกทบกเบกทฤษฎอาชญาวทยาแนวปฏฐานนยม

หลงจากนนอก 55 ปตอมาลอมโบรโซจงไดตงสำานกอาชญาวทยาปฏฐานนยมขน

(โปรดอานเนอหาสาระโดยละเอยดใน ประชย เปยมมบรณ (2531) อาชญาวทยา: สหวทยาการวา

ดวยปญหาอาชญากรรม กรงเทพมหานคร โรงเรยนนายรอยตำารวจ)


ทฤษฎของสำานกภมศาสตรอาชญากรรมมแนวคดและหลกการอยางไร จงอธบาย



5-29

เรองท 5.2.3 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกอตาเลยน

สาระสงเขปทฤษฎอาชญาวทยาสำานกอตาเลยน ทฤษฎทมความสำาคญ ไดแก ทฤษฎอาชญาวทยาวาดวย

อาชญากรโดยกำาเนด

ทฤษฎอาชญาวทยาวาดวยอาชญากรโดยกำาเนด (Born Criminal)สำานกอาชญาวทยาอตาเลยน (Italian School) ม ซซาร ลอมโบรโซ (Cesare Lombroso) เปนผนำา

ทางความคด ลอมโบรโซไมเหนดวยกบแนวคดของสำานกอาชญาวทยาคลาสสคทเชอในปรชญาเรองเจตจำานง

อสระ (Free Will) ลอมโบรโซพยายามศกษาวจยเพออธบายพฤตกรรมมนษย ลอมโบรโซใหความสนใจอยาง

ยงในเรองจตเวชศาสตร ซงเขาไดศกษาเรองกายวภาควทยาและสรรวทยาของสมอง

ในป ค.ศ. 1876 ลอมโบรโซไดเผยแพรผลงานการคนพบของเขาโดยเขยนหนงสอชอ “On Criminal

Man” ผลงานของลอมโบรโซไมเพยงแตจะเนนเรองชววทยาเทานน แตยงเปนการววฒนาการทมลกษณะ

การสบทอดตอกน (Atavistic)

ลอมโบรโซจำาแนกอาชญากรออกเปน 4 ประเภท ไดแก

1. อาชญากรโดยกำาเนด (Born criminals) หมายถง กลมคนทมลกษณะสญชาตญาณดบเหมอน

คนในยคอดต (or people with atavistic characteristics)

2. อาชญากรวกลจรต (Insane criminals) หมายรวมถง คนโง คนปญญาทบ คนโรคจต เปนโรค

ลมชก โรคตดสราเรอรง

3. อาชญากรทกระทำาผดเปนครงคราว (Occasional criminals or criminaloids) หมายถง ผท

เปนอาชญากรทอาศยโอกาสในการกระทำาผด

4. อาชญากรททำาดวยอารมณกดดน (Criminals of passion) ไดแก พวกทประกอบอาชญากรรม

เพราะอารมณโกรธ รก หลง หรอตองการเกยรต เปนคนทไมสามารถตานทานความตองการของตวเอง

ได (who commit crimes because of anger, love or honor and are characterized by being

propelled to crime by “irresistible force”)

ฐานคตของสำานกอาชญาวทยาปฏฐานนยม เปลยนจากการใหความสำาคญเรอง “อาชญากรรม” ของ

สำานกอาชญาวทยาคลาสสค มาเปนการใหความสำาคญกบตว “อาชญากร” หรอ “ผกระทำาความผด” และ

ลอมโบรโซเสนอใหพจารณาลงโทษใหเหมาะสมกบผกระทำาผดเปนรายบคคล ไมใชลงโทษใหเหมาะสมกบ

ลกษณะความผดทกระทำา และควรแยกการจำาคกผกระผดตามประเภทของอาชญากรรม

ราฟาเอล กาโรฟาโร (Raffaele Garofalo, 1852-1934) เปนลกศษยของลอมโบรโซ เขาเหนดวย

กบแนวคดเรองอาชญากรรมทสบทอดมาจากบรรพบรษ แตเขาไมเหนดวยในประเดนทลอมโบรโซเนนเรอง

5-30

ความผดปกตทางชววทยาและรางกายวาเปนเหตใหบคคลเปนอาชญากร แตเขาเหนวาเหตทบคคลเปน

อาชญากรนนมาจากความผดปกตทางจตใจและอารมณ

ทฤษฎของกาโรฟาโร มขออางทางทฤษฎเกยวกบอาชญากรรมและอาชญากรวามลกษณะเดยวกบ

ลทธดาวนชนยม เขากลาววา สงคมกคอ “รางกายตามธรรมชาต” (Natural Body) อาชญากรรมเปนการ

กระทำาผดท “ตอตานตอกฎธรรมชาต” (against the of nature) ดงนน การกระทำาผดของอาชญากรจง

เปนการตอตานธรรมชาต

เอนรโก เฟอรร (Enrico Ferri, 1856-1929) ลกศษยของลอมโบรโซอกคนหนง ทเปนนกอาชญา

วทยา สำานกอาชญาวทยาปฏฐานนยม ขณะทลอมโบรโซสนใจเรองปจจยทางชววทยาทเกยวกบอาชญากร

สวนเฟอรรไดเพมปจจยทางสงคมและปจจยทางเศรษฐศาสตรเขามาชวยในการอธบายอาชญากร เฟอรรเปน

ผทเรมตนในการบกเบกวชา “อาชญาวทยาเชงสงคม” (Criminal Sociology) ในป ค.ศ. 1884

เฟอรรเหนวา อาชญากรโดยกำาเนดเปนพวกทไดรบเคราะหจากความพการ หรอไดรบการสบสาย

เปนกรรมพนธ แตแมวาเปนอาชญากรโดยกำาเนด กตองอาศยเหตจงใจ เปนตวกระตนใหเขามพฤตกรรมเปน

อาชญากร เฟอรรเหนวา อาชญากรรมจะสามารถลดจำานวนลงได กตอเมอมการเปลยนแปลงโครงสรางสงคม

เขายงคงเหนวา การลงโทษเปนวธการแกไขความประพฤตทด และการวางโทษจะตองไดสดสวนกบความผด

สรปทฤษฎของสำานกอาชญาวทยาปฏฐานนยม สำานกอาชญาวทยาอตาเลยน หรอสำานกอาชญาวทยาปฏฐานนยม มฐานคตซงสรปไดดงน

1. บคคลกระทำาความผดเพราะอทธพลของสงแวดลอม ดวยเหตนจงไมถอวาเปนปมดอยทาง

ศลธรรม

2. กฎหมายปองกนสทธเสรภาพจดเปนสงทไมจำาเปน

3. อาชญากรรมตองมการกำาหนดนยามตามหลกวทยาศาสตรสงคม

4. ระเบยบวธวจยทางวทยาศาสตรเปนเครองมอทไดรบการยอมรบเพอการคนหาองคความร

5. กฎหมายอาญาอยภายนอกขอบเขตของอาชญาวทยา

6. เปาหมายของสำานกปฏฐานนยม คอ การฟนฟบคลกภาพและการบำาบดรกษาผกระทำาความผด




(2) ประชย เปยมสมบรณ (2531). อาชญาวทยา: สหวทยาการวาดวยปญหาอาชญากรรม


5-31


ทานเขาใจแนวคดและหลกการของสำานกอาชญาวทยาอตาเลยนอยางไร จงอธบาย



5-32

เรองท 5.2.4 ทฤษฎอาชญาวทยาสำานกชคาโก

สาระสงเขปทฤษฎอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาชคาโก (The Chicago School of Criminology) เปน

ทรจกกนวาเปนสำานกทมงศกษาอาชญาวทยาในแนวนเวศนวทยาจนนยมเรยกกนวา “สำานกนเวศนวทยา”

(Ecological School) หรออาชญาวทยากลม “ทฤษฎความไมเปนระเบยบของสงคม” (Social Disorgani-

zation) สำานกนเกดขนในสหรฐอเมรกาตอนปลายศตวรรษท 19 จนถงตอนตนศตวรรษท 20 ชวงเวลานน

เมองใหญๆ กำาลงประสบปญหามากเกยวกบการกระทำาผดกฎหมายของเดกและปญหาอาชญากรรม ปญหา

ดงกลาวนเปนสงทคนสวนใหญกำาลงใหความสนใจ เนองจากเกดความโกลาหลทเกดขนในมหานครชคาโก

สงคมตองการคำาตอบวาเพราะอะไรจงเกดปญหานสงขนอยางผดปกตและจะจดการอยางไร

ทฤษฎการสงผานคานยมทางวฒนธรรม (The Transmission of Cultural Value)แนวคดของสำานกอาชญาวทยาชคาโกมงศกษาในมตเกยวกบ “ทฤษฎการสงผานคานยมทาง

วฒนธรรม” (The Transmission of Cultural Value) จากคนกลมหนงไปยงกลมอนๆ รวมทงการสง

ผานขามรน จากรนหนงไปยงอกรนหนง โดยเฉพาะประเดนเรองเดกและเยาวชนรนใหญไดสงผานคานยม

ตอตานสงคม เทคนคการกระทำาผด และการประกอบอาชญากรรมของรนตนเอง ไปยงเดกและเยาวชนรนเลก

ผลของการอดแนนของประชากรจำานวนมหาศาลในนครชคาโก จงเกดขนตามทเอมล เดอรไคม ได

เคยทำานายไววา เมอความเปนเมองและความเปนระบบสงคมอตสาหกรรมมการขยายตวอยางรวดเรวเกนไป

จะเกดปญหา “ความโกลาหลและความไรระเบยบ” (Chaos) และ “สภาพไรปทสสถาน” (Normlessness)

เกดขน ซงนครชคาโกเปนตวอยางสำาหรบการอธบายเรอง “รฐอโนม” (Anomie State) ไดดทสด โดย

จะเหนไดวาสภาพทเกดขนในนครชคาโกเปนสภาวะทระบบการควบคมพงทลายลงอยางสนเชง ตวอยาง

ปรากฏการณทชดเจนทสดทสะทอนถงสภาพความไรระเบยบของเมอง คอ การทเดกวยรนทวงแบบวนวาย

ไปตามทองถนนอยางไรระเบยบในลกษณะการรวมกลมเปน “แกง” (Gangs) โดยทไมสามารถหามปรามได

การกระทำาผดของเดกและเยาวชนเกดสงขน จนปรากฏแกงตางๆ เขาควบคมทองถนนหลายแกง

ทฤษฎนเวศนวทยาอาชญากรรมโรเบรต อ พารก (Robert E. Park, 1864-1944) นกสงคมวทยาแหงมหาวทยาลยชคาโก ไดนำา

เสนอโมเดลในการศกษาปญหาอาชญากรรมของนครชคาโก โดยใชกรอบแนวคดเกยวกบระบบนเวศนมา

เปนแนวทางในการศกษาปญหา พารกเสนอความคดวา พฤตกรรมมนษยสวนใหญโดยเฉพาะวถทางการ

เจรญเตบโตของเมอง มลกษณะสอดคลองกบหลกการเรองนเวศนวทยา ซงสาระสำาคญอยทการศกษา

ความสมพนธระหวางตนไมและสตวทมปฏสมพนธกบสงแวดลอม ซงประยกตหลกการมาจากแนวทฤษฎ

5-33

ของชารล ดารวน โดยพารกเสนอวา การเจรญเตบโตของเมองเดนตามหลกการแบบแผนและววฒนาการ

ทางธรรมชาต พารกกลาววา สภาพความเปนเมองมลกษณะคลายกบอนทรยซงประกอบดวยหนวยยอยใน

การรบรความรสก โดยผานทางการปฏสมพนธระหวางกนของประชาชนและกลมประชาชนทอยในเมองนน

พารกประยกตหลกการของระบบนเวศนวทยาเรอง “การอยรวมกนและการเออประโยชนซงกนและกนของ

สงมชวตสองชนด” (Symbiosis) มาใชในการอธบายเรอง การพงพากนระหวางพลเมองทหลากกลาย และ

หนวยยอยทางสงคมและเมองนน พลเมองทกๆ คนตางกมบทบาทหนาท มสวนทเออประโยชนแกบคคล

อนของสงคมนนทงหมด

พารกกลาววา เมองทกเมองจะประกอบไปดวยกลมประชากรทมลกษณะเฉพาะของตนเอง ซงเรยก

วา “อาณาบรเวณธรรมชาต” (Natural Areas) ซงเปนพนทสำาหรบกลมประชากร (clusters) ใชในการดำาเนน

ชวตของกลมตนเอง ซงเทยบไดกบหนวยยอยของอนทรยหนวยหนง ตวอยางเชน เมองทกเมองจะประกอบ

ไปดวยหมบานชมชนซงมพลเมองชนชาตหนงอาศยอย เชน ในเมองนวยอรค ไทมสแควร จะมสวนทบงบอก

คณลกษณะของเมองไดในตวเองวามลกษณะเฉพาะเปนอยางไร

ทฤษฎการขยายตวจากศนยกลางเดยวกน (Theory of Concentric Circle)เออรเนส เบอรเกส (Ernest Burgess, 1886-1966) ไดนำาแนวคดของพารก มาพฒนาในการนำา

เสนอทฤษฎเกยวกบการเจรญเตบโตของเมอง ซงเขากลาววา ไมไดเปนการเจรญเตบโตแบบเปนแทงขนไป

แตเปนการเจรญเตบโตแบบขยายวงกวางออกไป เปนการขยายจากขางในออกไปขางนอก เบอรเกสกลาววา

แหลงทมาของการเจรญเตบโตเกดขนมาจากใจกลางของตวเมอง การเจรญเตบโตของภายในตวเมองเปนแรง

ผลกดนสงไปยงพนทหรอโซนทอยตดตอกน ซงโซนนกกำาลงเรมเจรญเตบโตอยและกกำาลงจะสงแรงผลกดน

ไปยงโซนถดไป ซงเปนไปตามทฤษฎนเวศนวทยาของพารก ทเรยกวา “ทฤษฎการรบชวงตอ” (Succession)

การพฒนาเมองลกษณะนเปนไปตามหลกการเจรญเตบโตแบบรศมวงกลม หรอการเจรญเตบโตแบบแผออก

จากศนยกลาง โดยขยายตวจากวงรอบในออกไปสวงรอบนอก

ทฤษฎความไรระเบยบทางสงคม (Theory of Social Disorganization) จงเปนทฤษฎทอธบายถง

การทผกระทำาผดไดเรยนรพฤตกรรมอาชญากร จากเยาวชนทสงวยกวาทอยในชมชนถนทอยนน ผลสดทาย

ความลมเหลวของชมชนถนทอยในการจดระเบยบตวเอง กจะทำาใหเดกและเยาวชนผกระทำาผดทแกกวาจะ

ถายทอดพฤตกรรมอาชญากรใหแกเดกและเยาวชนทออนกวา กลาวอกนยหนง เดกและเยาวชนผกระทำาผด

ทอยในถนฐานชมชนนน จะกลายเปนผทำาหนาทจดระเบยบทางสงคมแทนชมชนถนทอยทไมสามารถทำาได

สำาเรจ และในทสดเดกและเยาวชนทออนวยกวา กจะเดนตามรอยของรนพ

สงทยนยนขอสนนษฐานทางทฤษฎของชอว และแมคเคย ไดดอยางหนงคอ ขอมลผลการสำารวจ

ทางสถตของสำานกงานสถตแหงชาตสหรฐอเมรกา และขอมลบนทกของนครชคาโกเองทรายงานวา ถนฐาน

ชมชนทมอตราความยากจนสง มสภาพความเสอมโทรมทางกายภาพสง และสภาพสงคมทมลกษณะการ

ผสมผสานทางวฒนธรรมสง จะมอตราการกระทำาผดของเดกและเยาวชนสงและปญหาสงคมอนๆ ทตามมา

5-34




(2) ประชย เปยมสมบรณ (2531) อาชญาวทยา: สหวทยาการวาดวยปญหาอาชญากรรม



ทานเขาใจแนวคดและหลกการของทฤษฎการสงผานคานยมทางวฒนธรรม (The Trans-

mission of Cultural Value) อนเปนผลมาจากสภาพความไรระเบยบทางสงคมอยางไร จงอธบาย



5-35

ตอนท 5.3

ทฤษฎอาชญาวทยาในมตสงคมวทยาเชงโครงสรางหนาท


หวเรองเรองท 5.3.1 ทฤษฎโครงสรางหนาทกบอาชญากรรม

เรองท 5.3.2 ทฤษฎอโนม

เรองท 5.3.3 ทฤษฎความตงเครยด

เรองท 5.3.4 ทฤษฎการเรยนรทางสงคม

แนวคด1. กองต (Comte) นกปรชญาคนแรกทสรางทฤษฎโครงสรางหนาท (Functionalism) ขน

มา โดยกองตอธบายวา สงคมเปรยบเสมอนรางกายมนษย ซงประกอบดวยระบบยอย

ตางๆ ซงมหนาทของตนเอง เชน ระบบประสาทการรบรและการเคลอนไหว ระบบความ

คดและสงการระบบการไหลเวยนของโลหต ระบบยอยอาหาร ระบบขบถาย แตละระบบ

ตางกทำาหนาทประสานสมพนธกน มความสำาคญตอกน สงคมมนษยกมระบบยอยเหลาน

อยางเชน ระบบการผลตอาหาร ระบบการแจกจายอาหาร ระบบเศรษฐกจ การผลต การ

บรโภค ระบบการเมองการปกครอง ระบบการศกษา ระบบการลงโทษ แตละระบบก

จะมบทบาทหนาทแตกตางกน แตมความเกยวของเชอมโยงกนในลกษณะการประสาน

สมพนธ หากระบบใดระบบหนงบกพรองจะสงผลกระทบไปยงระบบอนๆ สวนเดอรไคม

(Durkheim) อธบายวา จดมงหมายของทฤษฎโครงสรางการหนาททมตออาชญากรรม

และสงคมคอ ทำาอยางไรจงจะเกดความสงบเรยบรอยในสงคม สำาหรบเดอรไคมมความ

เชอในเรองพลงของระเบยบสงคม (social order) พลงของระเบยบสงคมเปนสงทม

อทธพลควบคมพฤตกรรมของคนในสงคม

2. ทฤษฎอโนม เปนทฤษฎทอธบายถงสภาวะทเกดขนเมอความสามารถของสงคมในการ

จดการกลไกตางๆ ลมเหลว ความเหนแกตวและความโลภของคนในสงคมมมากเกนกวา

ทสงคมจะสามารถควบคมได จะทำาใหเกดสภาวะท เดอรไคม เรยกวา “อโนม” (Anomie)

หมายถง สภาวะทไรปทสฐาน (normlessness) ซงจะกอใหเกดปญหาสงคม รวมทงปญหา

อาชญากรรมตามมา

5-36

3. ทฤษฎความตงเครยด เมอรตน (Merton) เหนวาสาเหตของปญหามาจากการทคน

อเมรกนและสงคมอเมรกน ใหความสำาคญกบเปาหมายเรองความรำารวยมงคงมากเกน

ไป จนเกนกำาลงทจะหาวธการไปสเปาหมายไดดพอ ทำาใหประชาชนจะเกดความตงเครยด

(Strain) และความคบของใจ (Frustration)

4. ทฤษฎการเรยนรทางสงคม การเบรยล ทารด ไดเสนอความคดเรองกระบวนการเรยนร

ซงเปนรปแบบของพฤตกรรม และวถทางในการคดและความรสกนกคดทสงผานจากกลม

บคคลกลมหนงไปยงอกกลมหนง หรอจากบคคลหนงไปยงอกบคคลหนง ซงเปน “ทฤษฎ

การเลยนแบบและการแนะนำา” (Immitation and Suggession) การเกดพฤตกรรม

เบยงเบนกเปนเหมอนกบการเลยนแบบภาพตนฉบบ ซงเปนทนยมอยางมากและการ

ปฏบตตามสมยนยม ซงทารดเรยกวาแนวคดนวา “กฎของการเลยนแบบ” (Three Law

of Immitation) กฎของการเลยนแบบม 3 ประการ คอ 1) กฎของความใกลชด 2) กฎ

การเลยนแบบผทเหนอกวาโดยผทดอยกวา และ 3) กฎของการแทรก


1. อธบายและวเคราะหทฤษฎโครงสรางหนาทกบอาชญากรรมได

2. อธบายและวเคราะหทฤษฎอโนมได

3. อธบายและวเคราะหทฤษฎความตงเครยดได

4. อธบายและวเคราะหทฤษฎการเรยนรทางสงคมได

5-37

เรองท 5.3.1 ทฤษฎโครงสรางหนาท

สาระสงเขป

ทฤษฎโครงสรางหนาท (Funtionalism) ออกสต กองต (Auguste Comte, 1798-1857) นกปรชญาชาวฝรงเศส ผไดรบการยกยองใหเปน

บดาแหงสงคมวทยา เปนนกทฤษฎผกอตงสาขาวชาสงคมวทยา เปนคนสำาคญคนแรกผวางรากฐานทฤษฎ

โครงสรางสงคม และเปนผวางรากฐานการคดของแนวคดแบบปฏฐานนยม (Postivism) กองตอธบาย

ปรชญาเกยวกบแนวคดแบบปฏฐานนยมในหนงสอชด The Course in Positive Philosophy ซงตพมพ

เผยแพรในชวงป ค.ศ. 1830-1842

กองตเปนนกปรชญาคนแรกทไดสรางทฤษฎโครงสรางหนาท (Functionalism) ขนมา โดยกองต

อธบายวา สงคมเปรยบเสมอนรางกายมนษย ซงประกอบดวยระบบยอยตางๆ ซงมหนาทของตนเอง เชน

ระบบประสาทการรบรและการเคลอนไหว ระบบความคดและสงการระบบการไหลเวยนของโลหต ระบบ

ยอยอาหาร ระบบขบถาย แตละระบบตางกทำาหนาทประสานสมพนธกน มความสำาคญตอกน สงคมมนษย

กมระบบยอยเหลาน อยางเชน ระบบการผลตอาหาร ระบบการแจกจายอาหาร ระบบเศรษฐกจ การผลต

การบรโภค ระบบการเมองการปกครอง ระบบการศกษา ระบบการลงโทษ แตละระบบกจะมบทบาทหนาท

แตกตางกน แตมความเกยวของเชอมโยงกนในลกษณะการประสานสมพนธ หากระบบใดระบบหนงบกพรอง

กจะสงผลกระทบไปยงระบบอนๆ

กองตปฏเสธแนวทางการศกษาสงคมโดยการศกษามนษยเปนรายบคคล (Individualistic ap-

proach) แตเขาเหนวาตองศกษา “ระบบสงคม” (Social) โดยศกษาการทำาหนาทของระบบตางๆ ทมความ

เชอมโยงกน และเราศกษาไดจากปรากฏการณทางสงคม และหนวยยอยทางสงคมทมอย เชน ครอบครว

โรงเรยน ศาสนา กฎหมาย แนวคดของกองตน เอมล เดอรไคมไดนำามาสานตอ จนไดเสนอแนวคดเรอง

“ขอเทจจรงทางสงคม” (Social facts)

หลกการของทฤษฎโครงสรางการหนาท (Functionalism Theory) คอ สงคมเปรยบเสมอนรางกาย

มนษยทประกอบดวย สงคมสวนรวม (Whole) อนประกอบดวยระบบสวยยอยตางๆ (Part) ทยดโยงกน

ระบบยอยแตละระบบตางกมหนาทของตนเอง และมความสมพนธกบระบบยอยอนๆ ระบบยอยตางๆ น จะ

ตองอยในสภาวะทสมดลหรอมดลยภาพ (equilibrium) สงคมจงจะเปนปกตสข การเปลยนแปลงของระบบ

ยอยสวนใดสวนหนงยอมสงผลกระบบถงระบบยอยอนๆ และกระทบตอโครงสรางโดยรวม การเปลยนแปลง

ของระบบยอยถอเปนเรองปกต ตราบเทาทยงเกดความสมดลหรอดลยภาพ ในทางสงคมกเชนเดยวกน

การเปลยนแปลงทางสงคมกถอวาเปนปรากฏการณปกต ตราบเทาทยงมดลยภาพ

5-38

เดอรไคม เหนวา “...อาชญากรรมทปรากฏขนในทกสงคม และในรปแบบทแตกตางกนนน เปน

ลกษณะทแสดงออกถงความเปลยนแปลงในพฤตกรรมของมนษยทแตกตางกนในสงคม...”

เดอรไคม ถอวา อาชญากรรมเปนสภาวะปกตและเปนความเปนจรงทางสงคมทหลกเลยงไมได

ไมวาจะเปนสงคมในอดตหรอในปจจบน และไมวาในสงคมทกำาลงพฒนาหรอสงคมทพฒนาแลว ตางกประสบ

กบปญหาอาชญากรรม เพราะไมมสงคมใดทสามารถบงคบใหสมาชกทกคนยอมปฏบตตามไดในทกเรอง

ภายใตเงอนไขทกสถานการณ อาชญากรรมจงเปนสงทขดแยงกบสงคมปจจบน แตเปนการปพนฐานสำาหรบ

วถชวตและจรยธรรมสำาหรบอนาคต

จดมงหมายของทฤษฎโครงสรางการหนาททมตออาชญากรรมและสงคมคอ ทำาอยางไรจงจะเกด

ความสงบเรยบรอยในสงคม สำาหรบเดอรไคมมความเชอในเรอง “พลงของระเบยบสงคม” (Social order)

พลงของระเบยบสงคมเปนสงทมอทธพลควบคมพฤตกรรมของคนในสงคม เดอรไคมเหนวา มนษยมสง

ทเรยกวา “มโนธรรมสำานก” (Conscience) หรอ “จตสำานก” อยในตวตน ซงหมายถง การทมนษยมสตร

ผดรชอบ หรอเรยกโดยรวมวา “ความรสกผดชอบชวด” เปนผลมาจากกระบวนการเรยนรและกระบวนการ

ขดเกลาทางสงคม (socialization) แตละสงคมทมนษยรวมตวกนจะมการสรางจตสำานกรวมกน จนเกดเปน

“มโนธรรมสำานกรวม” หรอ “จตสำานกรวม” (Collective Conscience) เพอใชเปนเครองมอในการควบคม

จตใจ และความประพฤตของมนษยในสงคมนน ใหปฏบตตนถกตองตามสำานกรวมกนตามบรรทดฐานของ

สงคมแตละสงคม เดอรไคมเหนวามนษยจะมศลธรรม (Moral being) ตราบเทาทมนษยรวมตวอยในสงคม

หรอมความเปนสงคม (Social being) ดวยเหตน การกระทำาใดกตามทมงเฉพาะประโยชนสวนตน การ

กระทำานนยอมไรศลธรรม แตมนษยสามารถกาวขามพนความเหนแกตวได โดยวถทางสงคม4

โรเบรต เค เมอรตน (Robert K. Merton) นกสงคมวทยาชาวอเมรกน ไดนำาทฤษฎอโนมของ

เดอรไคมมาพฒนาตอในประเดนเรอง “โครงสรางหนาท” (Functionalism Structure) เมอรตนไดสราง

ระดบของการวเคราะหการหนาท (Levels of Functional Analysis) โดยแบงออกเปนระดบตางๆ ไดแก

ระดบสงคม ระดบองคการ ระดบสถาบน และระดบกลม

เมอรตน แบงการทำาหนาทออกเปน 2 ลกษณะ คอ “การทำาหนาทโดยเปดเผย” (Manifest Func-

tions) และ “การทำาหนาทแบบแฝงเรน” (Latent Functions) การทำาหนาทโดยเปดเผยเปนการทำาหนาท

โดยตรงตามบทบาทนนและปรากฏผลทสงเกตได เชน การพจารณาพพากษาคดลงโทษจำาคกตลอดชวต

ผกระทำาผด ผลกคอผกระทำาผดไดรบโทษถกจำาคกในเรอนจำา แตสำาหรบการทำาหนาทแบบแอบแฝง ใน

กรณนกคอ การขมขวญยบยงผอนทอาจคดจะกระผด การสรางภาพลกษณของกระบวนการยตธรรมวาม

ความเขมแขงเดดขาด รวมทงการสรางความพงพอใจใหแกญาตผเสยหาย

4 ณฐฐวฒน สทธโยธน ทฤษฎอาชญาวทยา เอกสารอดสำาเนา 2553

5-39


(1) Siegel, Larry J. (2010) Criminology: Theories, Patterns, and Typologies. Tenth Edition





ทานเขาใจ ทฤษฎโครงสรางหนาทของเอมล เดอรไคม ทอธบายเกยวกบอาชญาวทยาและ

อาชญากรรมอยางไร จงอธบาย



5-40

เรองท 5.3.2 ทฤษฎอโนม


ทฤษฎอโนม (Anomie Theory)เอมล เดอรไคม (Emile Durkheim, 1858-1917) เดอรไคมเหนวา อาชญากรรมเปนสภาวะปกต

ทตองเกดมขนในสงคมเพอทำาหนาทของมนเอง และไมเพยงแควาอาชญากรรมจะเปนสภาวะปกตเทานน

เดอรไคมยงเหนวา อาชญากรรมเปนสภาวะทจำาเปนของสงคมทตองมอยในทกสงคม ทฤษฎของเดอรไคม

นแสดงใหเหนถงลกษณะทเปน “ทฤษฎโครงสรางหนาท” (Structural Functionalism) ไดอยางชดเจน

เดอรไคมอธบายวา พฤตกรรมทางสงคมโดยเฉพาะพฤตกรรมแหงอาชญากรรม ไดทำาหนาทสราง

ปจจยสำาคญในการทำาหนาททางสงคม 2 ประการ ประการแรก อาชญากรรมทำาหนาทสรางขอบเขตของ

ศลธรรมในสงคม ตอนแรกประชาชนไมนากนกทจะรวาการทำาสงใดจงเรยกวาเปนการฝาฝนกฎหมาย

ของสงคม จนกระทงมการลงโทษผทฝาฝนนน การลงโทษเปนแรงเสรมทำาใหเขาเกดความรและเขาใจวา

กฎระเบยบคออะไร และผลจะเปนอยางไรถาเขาฝาฝนกฎระเบยบ และประการทสอง อาชญากรรมทำาให

เหนชดขนวา การฝาฝนกฎระเบยบสงคม ทำาใหเกดการรวมตวกนของสมาชกในสงคมทจะยดเหนยวกน

เพอรกษาความถกตองและศลธรรมอนด ซงเปนมโนธรรมขนสงของบคคล

เดอรไคมอธบายวา การเปลยนแปลงทางสงคมอยางรวดเรวจากสงคมเกษตรกรรมไปเปนสงคม

อตสาหกรรม ทำาใหสงคมลมเหลวในการบทบาทการทำาหนาทจดการความปรารถนาและความคาดหวงของ

คนในสงคม การเปลยนแปลงทางสงคมอยางรวดเรวนำาไปสการเกดปจจยอนตามมา เชน สงคราม การแยงชง

การเคลอนยายอพยพแรงงาน การเคลอนไหวทางสงคม ดงตวอยางทเกดในสหรฐอเมรกาทศวรรษท 1960

เมอความสามารถของสงคมในการจดการกลไกตางๆ ลมเหลว ความเหนแกตวและความโลภของคนในสงคม

มมากเกนกวาทสงคมจะสามารถควบคมได จะทำาใหเกดสภาวะทเดอรไคมเรยกวา “อโนม” (Anomie) หมาย

ถง สภาวะทไรปทสฐาน หรอสภาวะไรบรรทดฐาน (normlessness) ซงจะกอใหเกดปญหาสงคม รวมทง

ปญหาอาชญากรรมตามมา ตวอยางปรากฏการณทางสงคมทยนยนทฤษฎอโนมของเดอรไคมคอ สงคมชนชน

กลางและชนชนสงมอตราการฆาตวตายเพมขนมากกวาชนชนลาง เดอรไคมศกษาปญหาการฆาตวตาย และ

ชใหเหนวาการฆาตวตายเปนสทธในการตดสนใจขนสดทายของมนษยทจะอยหรอตาย ตามทฤษฎเจตจำานง

อสระ (Free will) เดอรไคมไดใหขอสรปวา ปจจยทเปนสาเหตใหคนฆาตวตายมาจากปจจยสงคมภายนอก

อนมาจากการทไมสามารถปรบตวไดกบความเปลยนแปลงอยางรวดเรว พลงกดดนทางสงคมนเอง ไดกลาย

เปนพลงกดดนใหคนฆาตวตาย เดอรไคมเหนวาการฆาตวตายเปน “ขอเทจจรงทางสงคม” (Socal fact)

ซงเปนผลผลตของการสรางความหมายและมตเชงโครงสรางซงเปนผลมาจากการปฏสมพนธระหวางกลม

ประชาชน

5-41

โรเบรต เค เมอรตน อธบายทฤษฎนโดยใชองคประกอบเปาหมายและวธการไปสเปาหมาย (Goals

and Means) หากมความไมสมดลระหวางเปาหมายและวธการไปสเปาหมาย ตวอยางเชน แมคาหาบเร

ตองการมรานคาเลกเปนของตวเอง (goals) แตไมมเงนทนจงใชวธไปขอกเงนจากผใหกนอกระบบดวยอตรา

ดอกเบยแพง (mean) เงนทขายของไดตองเอาไปจายคาดอกเบยหมด ตอมารานกถกยด หรอขาราชการ

ตำารวจตองการมรถยนตขบ (goals) จงใชวธการเกบเงนสวยจากสถานบรการบนเทงเพอใหไดเงนมากๆ พอท

จะซอรถยนต (means) แตในทสดกถกรองเรยนจนตองถกออกจากราชการตำารวจ ลกษณะตามตวอยาง

ดงกลาวเรยกวา ไมสมดลระหวางเปาหมายและวธการ การทคนในสงคมคำานงถงเปาหมายทตองการสำาเรจ

โดยไมคำานงถงวธการทจะนำามาใช ทำาใหสงคมเกดปญหาความไรระเบยบ เกดความวนวาย เกดการแกงแยง

แขงขน เพอใหบรรลเปาหมายโดยไมคำานงถงวธการวาจะถกหรอผด สภาพการณแบบน เมอรตนเรยกวา

สภาวะ “อโนม” (Anomie)

สรปไดวา “อโนม” (Anomie) หมายถง สภาวะทไมเกดดลยภาพระหวางเปาหมายและวธการ

บรรลเปาหมายของมนษย ซงสงผลใหเกดปญหาสงคมตามมา เชน ปญหาการฆาตวตาย (suiside) ปญหา

อาชญากรรม (crime) หรออาจกลาวอกนยหนงวา อโนม คอ สภาพความแตกสลายของโครงสรางทาง

วฒนธรรมและโครงสรางทางสงคมนนเอง


(1) Siegel, Larry J. (2010). Criminology: Theories, Patterns, and Typoloies. Tenth Edition





ทฤษฎอโนม (Anomie) หมายถงอะไร โรเบรต เค เมอรตนอธบายทฤษฎอโนมไววาอยางไร

จงอธบาย


5-42


5-43

เรองท 5.3.3 ทฤษฎความตงเครยด


ทฤษฎความตงเครยด (Strain Theory)โรเบรต เค เมอรตน (Robert K. Merton) ไดศกษาคนควาอยางจรงจงถงแนวทฤษฎอโนมของ

เดอรไคม เพอทจะพฒนาทฤษฎของเขาเองในเรองเกยวกบความตงเครยดเชงโครงสราง (Structural Strain)

เมอรตนนำาแนวคดเรองอโนมมาศกษากบสงคมอเมรกน โดยการผสมหลอมรวมทฤษฎของเดอรไคมกบ

ขอสนนษฐาน (proposition) ของเขาโดยเนนประเดนวฒนธรรมอเมรกน โมเดลโครงสรางทางสงคมของ

เมอรตนกลายมาเปนมมมองทไดรบความนยมมากทสดในการศกษาทางอาชญาวทยา ในชวงตอนตนทศวรรษ

ท 1900 และยงคงไดรบความสนใจมาจนถงปจจบน

แนวคดเรองอโนมและความตงเครยดในทศนะของเมอรตน สงคมตางๆ ใหความสำาคญและ

ตระหนกตอเปาหมายและวธการไปสเปาหมายแตกตางกน บางสงคมใหความสำาคญตอเรองหนงมากกวาอก

เรองหนง ตวอยางทเหนไดชดเจนในสงคมอเมรกนคอ การใหความสำาคญตอเปาหมายมากกวาวธการไปส

เปาหมาย ทำาใหเกดความไมไดดลยภาพระหวางเปาหมายและวธการไปสเปาหมาย เมอรตนเรยกวา สภาวะ

“อโนม” ซงเปนลกษณะทเปนสวนดานลบของรฐในการจดการปญหา คลายกบทเดอรไคมกลาวไวกอนหนาน

ความคดของเมอรตนและเดอรไคมเรองอโนม แมจะมลกษณะเหมอนกนวาเปนสภาวะดานลบของรฐ

แตสงทแตกตางกนอยางเดนชด คอ ขณะทเดอรไคมใหความสำาคญในการอธบายสาเหตของอโนมวามาจาก

สาเหตพนฐานสงคมทเปลยนแปลงอยางรวดเรวเกนไป เกนกวาทระเบยบสงคมจะกาวตามทนในการแกปญหา

ควบคมสงคมได แตสำาหรบเมอรตน เขาเหนวาสาเหตของปญหามาจากการทคนอเมรกนและสงคมอเมรกน

ใหความสำาคญกบเปาหมายเรองความรำารวยมงคงมากเกนไป จนเกนกำาลงทจะหาวธการไปสเปาหมาย

ไดดพอ ทำาใหประชาชนจะเกดความตงเครยด (Strain) และความคบของใจ (Frustration) เมอรตนอธบายวา

ประชาชนจะตองตอสกบขอจำากดทางโครงสรางเศษฐกจในสงคมดวยวถทางของตนเอง จนเกดความเครยด

ความคบของใจ และนำาไปสปญหาอาชญากรรมในทสด5




(2) Tibbetts, Stephen G. and Hemmens, Craig, (2010). Criminological Theory. Los Angeles:



5-44


ทานเขาใจทฤษฎความตงเครยด (Strain) ตามแนวคดของโรเบรต เค เมอรตนวาอยางไร ม

ผลกระทบตอการเกดอาชญากรรมอยางไร จงอธบาย



5-45

เรองท 5.3.4 ทฤษฎการเรยนรทางสงคม

สาระสงเขปการศกษาปรากฏการณอาชญากรรมในมตทางสงคมวทยา อาจแบงการศกษาออกเปน 2 กลม

คอ กลมทฤษฎการเรยนรทางสงคม (Socail Learning Theories) และกลมทฤษฎการตตรา (Labeling

Theories) กลมทฤษฎการเรยนรทางสงคมม ฌอง การเบรยล ทารด เปนผนำาทางทฤษฎ สวนกลมทฤษฎ

การตตราม แฟรงค แทนเนนบาม (Frank Tannenbaum) โฮเวรด เอส เบคเคอร (Howad S. Becker) และ

เอดวน เลอเมรท (Edwin Lemert) เปนผนำาทางทฤษฎ สำาหรบในเรองท 5.3.4 นจะไดนำาเสนอกลมทฤษฎ

การเรยนรทางสงคม สวนกลมทฤษฎการตตราจะไดนำาเสนอในเรองท 5.3.5 ตอไป

ฌอง การเบรยล ทารด (Jean Gabriel Tarde, 1843-1904) นกสงคมวทยา นกอาชญาวทยา และ

นกจตวทยาสงคม ชาวฝรงเศส ทารดเปนบคคลแรกทสนใจศกษาและบกเบกเรองทฤษฎการเรยนร ทารด

เชอวา คนเราสามารถเรยนรจากคนอนไดโดยผานกระบวนการเลยนแบบ ทารดไดศกษาเรอง ปฏสมพนธ

เชงจตวทยาระหวางบคคลกลมเลก ซงทำาใหเขาคนพบหลกการสำาคญเรอง พลงของ “การเลยนแบบ” (Im-

mitation) และพลงของ “นวตกรรม” (Innovation) จากแนวคดของทารด นำาไปสการคนพบเรอง “จตใจ

ของกลม” (Group mind) และมนกทฤษฎคนตอมานำาทฤษฎการเลยนแบบไปขยายผล อาท อลเบรต บนดรา

ไดนำาหลกการพนฐานตามทฤษฎของทารดไปพฒนาเปนทฤษฎการเรยนรสงคมแบบพทธปญญา (Social

Cognitive Learning Theory) และเอฟเวอรเรต เอม โรเจอร ไดนำาไปพฒนาเปนทฤษฎการยอมรบ

นวตกรรม

ทฤษฎการเลยนแบบของทารด (Tarde’s imitation theory)ทฤษฎการเลยนแบบของทารด (Tarde’s imitation theory) เกดขนจากแนวความคดของ

การเบรยล ทารด ซงไดเสนอความคดเรองกระบวนการเรยนร ซงเปนรปแบบของพฤตกรรม และวถทางใน

การคด และความรสกนกคดทสงผานจากกลมบคคลกลมหนงไปยงอกกลมหนง หรอจากบคคลหนงไปยง

อกบคคลหนง ซงเปน “ทฤษฎการเลยนแบบและการแนะนำา” (Immitation and Suggession) การเกด

พฤตกรรมเบยงเบนกเปนเหมอนกบการเลยนแบบภาพตนฉบบ ซงเปนทนยมอยางมากและการปฏบตตาม

สมยนยม ซงทารดเรยกแนวคดนวา “กฎของการเลยนแบบ” (Three Law of Immitation) กฎของการ

เลยนแบบ 3 ประการ คอ

1. กฎของความใกลชด (The Law of Imtation of Close Contact)

2. กฎการเลยนแบบผทเหนอกวาโดยผทดอยกวา (The Law of Imtation of Superior by In-

ferior)

3. กฎของการแทรก (The Law of Imtation of Insertion)

5-46

กฎของการเลยนแบบ 3 ประการดงกลาวน เราสามารถนำามาใชในการอธบายไดวา คนเรามสวน

ทำาใหเกดอาชญากรรมขนไดอยางไร







ทฤษฎการเลยนแบบตามแนวคดของ การเบรยล ทารด เปนอยางไร การเลยนแบบมผล

กระทบตอการเกดอาชญากรรมอยางไร จงอธบาย



5-47

ตอนท 5.4

ทฤษฎอาชญาวทยาในมตสงคมวทยาเชงความสมพนธ


หวเรองเรองท 5.4.1 ทฤษฎความสมพนธทแตกตางเรองท 5.4.2 ทฤษฎอาชญาวทยาวาดวยการกระทำาผดของเดกและเยาวชนเรองท 5.4.3 ทฤษฎการตตราเรองท 5.4.4 ทฤษฎอาชญาวทยาบรณาการ

แนวคด1. เอดวน เอช ซทเธอรแลนด (Edwin H. Sutherland) เหนวา สงสำาคญททำาใหเกด

อาชญากรรมและอาชญากร มไดมาจากกปจจยสวนบคคล แตเปนผลมาจากองคกร ทางสงคมและบรบทแวดลอมของแตละบคคลเปนปจจยสำาคญใหบคคลเปนอาชญากรหรอไมเปนอาชญากร สงทเกดขนในการเรยนรเรองอาชญากรรมคอ “การสงผานทางวฒนธรรม” (Cultural transmitted) เขาเชอวา พฤตกรรมอาชญากร คอ สงทไดเรยนร (Learned) ผานทางกระบวนการปฏสมพนธทางสงคม (Social interaction) ซทเธอรแลนดชวา ในโซนพนทเมองชนใน จะมความขดแยงทางวฒนธรรม (Cul-tural conflict) โดยมความแตกตางระหวางวฒนธรรมสองวฒนธรรม (Two different cultures) วฒนธรรมแรกคอ อาชญากร (Crimnal) และวฒนธรรมทสอง คอ ขนบ-ธรรมเนยมของสงคม (Conventional)

2. มารวน อ โวฟกง (Marvin E.Wolfgang) และฟรงโก เฟอรรากต (Franco Ferracutti) เสนอทฤษฎวฒนธรรมหลก-วฒนธรรมรองกบอาชญากรรม (Cultural and Subcultural Theories of Crime) ในป ค.ศ. 1967 โวฟกงและเฟอรรากต อธบายวา ความรนแรง คอ วฒนธรรมทไดเรยนรเพอการปรบตวทจะรบมอกบสถานการณดานลบในชวต และเปนการเรยนรในแตละบรรทดฐานทเกดขนในสงแวดลอมทมงใชความรนแรงมากกวาการใชทางเลอกหรอวธการอน อลเบรต เค โคเฮน (Albert K. Cohen) เสนอทฤษฎชอ

“ทฤษฎวฒนธรรมยอยเกยวกบการกระทำาผด” (Subcultural Theory of Delinquent) โคเฮน (Cohen, 1955) เสนอแนะวา ความตงเครยดเกยวกบความไมพอใจของฐานะสถานภาพชนชน จะเปนเครองกำากบพฤตกรรมไปสการบงเกดคานยมวฒนธรรมยอยทจะมาสนบสนนการกระทำาผด

5-48

3. แฟรงค แทนเนนบาม (Frank Tannenbaum, 1938-1969) เปนคนแรกทรเรมใชคำาวา

“การระบายสใหแกความชวราย” (dramatization of evil) เพอใชอธบายพฤตกรรม

อาชญากรรมและพฤตกรรมเบยงเบน แทนเนนบามชวา ทางออกของปญหาการตตราคอ

เราจะตองปฏเสธการระบายสใหแกความชวเหมอนทเคยทำามา โดยกระบวนการยตธรรม

จะตองใชความพยายามรณรงคเรองการเลกระบายสใหแกความชว โดยการใชโปรแกรม

การปรบเปลยนแบบตางๆ

4. นกอาชญาวทยาสมยใหมตระหนกถงขอจำากดของสถานะการศกษาทใชเพยงระบบความร

เพยงชดเดยวในการศกษาอาชญาวทยา จงเสนอแนวทางการศกษาอาชญาวทยาโดยใชการ

ผสมผสานทฤษฎจะชวยประตนใหเกดการพฒนาทางทฤษฎอาชญาวทยา เรยกวา “ทฤษฎ

อาชญาวทยาแบบบณาการ” (Integrated Theories of Criminology) โดยการสงเคราะห

ทฤษฎทตงอยบนพนฐานของ Posulate ของแตละทฤษฎ แบงออกเปน 3 รปแบบ คอ

(1) การบรณาการทางทฤษฎแบบผลสบเนอง (End-to-End theoretical Integration)

(2) การบรณาการทางทฤษฎแบบคตรงขาม(Side-by-Side theoretical Integration)

(3) การบรณาการทางทฤษฎแบบตอยอด (Up-and-Down theoretical Integration)


1. อธบายและวเคราะหทฤษฎความสมพนธทแตกตางทเกยวกบการเกดอาชญากรรมได

2. อธบายและวเคราะหทฤษฎอาชญาวทยาวาดวยการกระทำาผดของเดกและเยาวชนท

เกยวกบการเกดอาชญากรรมได

3. อธบายและวเคราะหทฤษฎการตตราทเกยวกบการเกดอาชญากรรมได

4. อธบายและวเคราะหทฤษฎอาชญาวทยาบรณาการทเกยวกบการเกดอาชญากรรมได

5-49

เรองท 5.4.1 ทฤษฎความสมพนธทแตกตาง


ทฤษฎความสมพนธทแตกตาง (Differential Associastion)ทฤษฎความสมพนธทแตกตางเปนทฤษฎทตงอยบนพนฐานแนวคดเรองการเรยนรทางสงคม โดย

มงศกษากระบวนการเรยนรเกยวกบอาชญากรรม

เอดวน เอช ซทเธอรแลนด (Edwin H. Sutherland, 1883-1950) นกอาชญาวทยาแหงมหาวทยาลย

ชคาโก และมหาวทยาลยอนเดยนา เปนผคดคนทฤษฎความสมพนธทแตกตาง ซทเธอรแลนดเปน

นกสงคมวทยาอกคนหนงทเดนตามแนวคดของออกสท กองต ทปฏเสธแนวคดแบบการศกษารายบคคล

(rejecting individualism) ซงนยมใชในสำานกอาชญาวทยาปฏฐานนยม แตเหนวาควรศกษาจากสงคม

มากกวา เขาจงปฏเสธแนวทางการอธบายอาชญากรรมเปนรายบคคล เขาเหนวา สงสำาคญททำาใหเกด

อาชญากรรมและอาชญากร มไดมาจากปจจยสวนบคคล แตเปนผลมาจากองคกรทางสงคมและบรบท

แวดลอมของแตละบคคลเปนปจจยสำาคญใหบคคลเปนอาชญากรหรอไมเปน

ซทเธอรแลนดอธบายกระบวนการเรยนรเกยวกบอาชญากรรม โดยสรางแนวคดเรอง “ทฤษฎ

ความสมพนธทแตกตาง” (Differential Association) จากแนวคดของนกวชาการกลมสำานกชคาโกทศกษา

เรองพนททแบงออกเปนโซนจากศนยกลางวงในขยายออกไปรอบนอก ซทเธอรแลนดชวา ในโซนพนทเมอง

ชนในจะมความขดแยงทางวฒนธรรม (Cultural conflict) โดยมความแตกตางระหวางวฒนธรรมสอง

วฒนธรรม (Two different cultures)6 วฒนธรรมแรกคอ “อาชญากร” (Crimnal) และวฒนธรรมทสองคอ

“ขนบธรรมเนยมของสงคม” (Conventional) ซงมาจากความยดมนจงรกภกดของคนในทองถน ประเดนท

เปนหวใจสำาคญอยทวฒนธรรม และการกำาหนดชดนยามทบคคลคนหนงมกจะอางองถงบคคลอนทตนเอง

ตดตอสมพนธกนอยอยางใกลชด ฉะนน ซทเธอรแลนดจงยนยนวา บคคลหนงบคคลใดกตามไมสามารถท

จะหลกเลยงจากการเขาไปเกยวของกบ “การนยามสงทเขาขายการฝาฝนกฎหมาย” (definitions favorable

to violation of law) และดวย “การนยามทเขาขายการฝาฝนกฎหมาย” ดวยอตราการนยามเหลาน หรอ

ดวยมมมองทมตออาชญากรรม ไมวาจะเปน “ตวอาชญากร” หรอ “อทธพลทางขนบธรรมเนยม” ทมอทธพล

ตอชวตของบคคลมากกวา สงเหลานมอทธพลทำาใหคนเรายอมรบเอาอาชญากรรม กลายมาเปนสงทยอมรบ

ได และกลายมาเปนสวนหนงของวถการดำาเนนชวตของมนษย


5-50

ซทเธอรแลนดยดมนในแนวคดทวา ความสมพนธทแตกตาง และความแตกตางในการจดระเบยบ

ทางสงคม จะปรบเขาหากนได และนำาไปสการอธบายอยางสมบรณถงพฤตกรรมอาชญากรรม ในขณะททฤษฎ

ทางจตวทยาสงคมจะอธบายวา ความสมพนธทแตกตาง สามารถนำาไปอธบายวา ทำาไมบคคลบางคนจงถก

ชกนำาเขาสการเปนอาชญากร ในขณะททฤษฎโครงสรางหนาทจะอธบายวา ความแตกตางในการจดระเบยบ

ทางสงคม อธบายไดวา ทำาไมอตราการเกดอาชญากรรมจงสงขนในกลมใดกลมหนงของสงคมอเมรกน ซง

กลมบคคลเหลานประกอบอาชญากรรม เชนในพนทสลม การนยามทสรางความไมพอใจสงผลใหเกดความ

รนแรงทผดกฎหมายเกดขนอยางมากมาย บคคลแตละคนไดมโอกาสเรยนร และมความสมพนธทแตกตาง

กนของบคคลในสงคมทตดตอสมพนธกบกบคานยมอาชญากร


(1) Gwen Williams. Gabriel Tarde and the Imitation of Deviance. http://www.criminology.

fsu.edu/crimetheory/tarde.htm








ทานเขาใจทฤษฎความสมพนธทแตกตาง (Diferrential Association) ตามแนวคดของ

ซทเธอรแลนดวาอยางไร มผลกระทบตอการเกดอาชญากรรมอยางไร จงอธบาย



5-51

เรองท 5.4.2 ทฤษฎอาชญาวทยาวาดวยการกระทำาผดของเดกและ

เยาวชน


ทฤษฎวฒนธรรมหลก-วฒนธรรมรองกบอาชญากรรม (Cultural and Subultural Theories

of crime)ทฤษฎวฒนธรรมหลก-วฒนธรรมรองกบอาชญากรรม (Cultural and Subcultural Theories of

Crime) ขอสนนษฐานวามกลมทเปนเอกลกษณในสงคมคอยใหการเรยนรขดเกลาความคดและพฤตกรรม

เดกใหเกดความเชอวา การประพฤตปฏบตทฝาฝนกฎหมายและบรรทดฐานสงคมเปนสงทดและควรปฏบต

มารวน อ โวฟกง (Marvin E.Wolfgang) และฟรงโก เฟอรรากต (Franco Ferracutti) เสนอ

ทฤษฎวฒนธรรมหลก-วฒนธรรมรองกบอาชญากรรม (Cultural and Subcultural Theories of Crime)

ในป ค.ศ. 1967 โวฟกงและเฟอรรากต อธบายวา ความรนแรง คอ วฒนธรรมทไดเรยนร เพอการปรบตว

ทจะรบมอกบสถานการณดานลบในชวต และเปนการเรยนรในแตละบรรทดฐานทเกดขนในสงแวดลอมท

มงใชความรนแรงมากกวาการใชทางเลอกหรอวธการอน

ความคดดงกลาวมาจากผลการวจยทมการวเคราะหขอมลทแสดงใหเหนถงความแตกตางอยาง

ยงระหวางการฆาตรกรรมทกระทำาโดยกลมคนเชอชาตตางกน โวฟกงและเฟอรรากต บอกอยางชดเจนวา

ความคดของเขาตงอยบนพนฐานของ “บรรทดฐานวฒนธรรมยอย” (Subcultural norms) เขาเสนอวา ไมม

วฒนธรรมยอยอยางใดทแตกตางอยางสนเชงกบปญหาความขดแยงทงหมดทเกดขนในสงคม ซงทกความ

ขดแยงนนมกจะมวฒนธรรมยอยเปนสวนหนง

วฒนธรรมหลก (Culture) จะแสดงใหเหนถงบรรทดฐานและคานยมทเดนชด เพอจะบงชวถชวต

ของกลมคนในสงคม ซงวฒนธรรมนนจะตองมความเดนชดและแตกตางจากวฒนธรรมอน เชน วฒนธรรม

การปกครองระบอบคอมมวนสตจะแตกตางอยางชดเจนกบวฒนธรรมการปกครองระบอบประชาธปไตย

และระบบทนนยม สงทโวฟกงและเฟอรรากตเสนอจะเปนเรองของวฒนธรรมยอย (subculture) มากกวา

วฒนธรรมหลก (Culture) โดยเนนวา วฒนธรรมยอย (subculture) ทำาใหเกดการเรยนร และถายทอดการ

ประกอบอาชญากรรมจากคนรนหนงไปยงคนอกรนหนง

ทฤษฎจดรวมแหงความสนใจ (Focal Concerns Theory)วอลเตอร เบนสน มลเลอร เสนอความคดวา ประชาชนชนชนลางจะมระบบคานยมทางวฒนธรรม

เฉพาะของตนเอง ระบบคณธรรมทพวกเชอ ยดถอ และมคานยมทพวกเขาไดรบการขดเกลาทางสงคม

5-52

ม “จดรวมแหงความสนใจ 6 ประการ” (Six focal concerns) คอ ความศรทธา (Faith) ความเปนอสระ

(Autonomy) ความทกขยาก (Trouble) ความเหนยวแนนอดทน (Toughness) ความตนเตน (Excitement)

และความชาญฉลาด (Smartness) จดรวมแหงความสนใจนเปนปจจยทนำาไปสพฤตกรรมของประชาชนท

เปนชนชนลาง และนำาไปสการเกดอาชญากรรม แนวคดดงกลาวนเรยกวา “ทฤษฎจดรวมแหงความสนใจ”

(Focal Concerns Theory)

อลเบรต เค โคเฮน (Albert K. Cohen) เปนนกวชาการทโดดเดนมากในเรองการกระทำาผดของ

เดกและเยาวชน โดยเขาสนใจศกษาเรองเดกกระทำาผด (Delinquent Boys) และการกระทำาผดของเดก

โคเฮน เสนอแบบจำาลองทอธบายวา วฒนธรรมแหงการกระทำาผดทางอาญากเหมอนกบวฒนธรรม

ยอย ทเกดขนมาเพอตอบสนองตอปญหาพเศษเฉพาะดานทประชาชนกำาลงเผชญอย โคเฮนยนยนหนกแนน

วาตองแกไขประเดนเรอง “วฒนธรรมยอยของการกระทำาผด” (The delinquent subculture) โดยโคเฮน

อธบายวา “การทจะจดการแกบญหาวฒนธรรมยอยของการกระทำาผดน จะตองจดหาหลกเกณฑสำาหรบ

สถานภาพทไดรบการเคารพนบถอ ใหเดกและเยาวชนสามารถเขาถงเกณฑนได”7

ตามความเชอทางทฤษฎของสำานกชคาโกเหนวา วฒนธรรมอาชญากรสามารถถายทอดไปยงเดกรน

ตอไปทอยในถนพำานกของพวกเขา แตสำาหรบโคเฮนแลว โคเฮนกลบเหนวา เดกและเยาวชนผซงไมพอใจ

ตอสถานภาพของตนซงเปนสภาวะทขาดแคลนในตนเองทกระตนการกระทำาผดอยแลว จะยงสามารถถก

ดงดดโดยโดยสงลอใจจากกลมแกงซงสามารถหยบยนมตรภาพ ความตนเตน และการปกปองเดกเหลานได



fsu.edu/crimtheory/tarde.htm


Context and Consequences. Thousand Oaks: Sage Publications






ทานเขาใจทฤษฎวฒนธรรมยอยเกยวกบการกระทำาผดของอลเบรต เค โคเฮน อยางไร จง

อธบาย


5-53



5-54

เรองท 5.4.3 ทฤษฎการตตรา


ทฤษฎการระบายสใหแกความชวราย (Dramatization of evil)แฟรงค แทนเนนบาม (Frank Tannenbaum) เปนคนแรกทรเรมใชคำาวา “การระบายสใหแกความ

ชวราย” เพอใชอธบายพฤตกรรมอาชญากรรมและพฤตกรรมเบยงเบน ซงประโยคดงกลาวนมความหมาย

ตรงกบ “ทฤษฎการตตรา” (Label Theory) แกนของทฤษฎนอยทขนตอนสดทายของกระบวนการตตรา

แทนเนนบามชวา ทางออกของปญหาการตตรา คอ เราจะตองปฏเสธการระบายสใหแกความชวเหมอนทเคย

ทำามา โดยกระบวนการยตธรรมจะตองใชความพยายามรณรงคเรองการเลกระบายสใหแกความชว โดยการ

ใชโปรแกรมการปรบเปลยนแบบตางๆ

แทนเนนบาม มความคดวา แมอาชญากรรมจะเปนสงทชวราย แตหากสงคมผลกดนใหอาชญากร

ถลำาลกลงไปอก จะกลายเปนภยตอสวนรวมมากขน จนไมอาจจะยอมใหผกระทำาผดกลบตวเปนคนด

เอดวน เลอเมรท (Edwin Lemert) แบงพฤตกรรมเบยงเบนออกเปน 2 สวน คอ การเบยงเบน

แบบปฐมภม และการเบยงเบนแบบทตยภม

การเบยงเบนแบบปฐมภม (Primary Deviance) หมายถง ประสบการณทแสดงออกใหเหนไดโดย

เปดเผยชดแจง เชน การตดยาเสพตด ความตองการ และผลสบเนองจากการตดยาเสพตด กลาวอกนยหนง

การเบยงเบนแบบปฐมภมกคอ พฤตกรรมการเบยงเบนทวๆ ไป ทมอยกอนทพฤตกรรมนนจะถกตตรา

การเบยงเบนแบบทตยภม (Secondary Deviance) หมายถง บทบาทของบคคลทไดถกสรางขนมา

อนเปนผลมาจากการประณามของสงคมทมตอพฤตกรรมเบยงเบนนน กลาวอกนยหนง การเบยงเบนแบบ

ทตยภมกคอ การกระทำาใดๆ ทเขามาแทนทการเบยงเบนแบบปฐมภม ซงเปนการแสดงปฏกรยาโตตอบเพอ

ทจะแสดงอตลกษณของบคคลทถกตดสนวาเปนพฤตกรรมเบยงเบน

การเบยงเบนแบบปฐมภม และการเบยงเบนแบบทตยภม ตางกเปนสาเหตทำาใหอาชญากรกลาย

เปนอาชญากรรายแรงมากยงขน

โฮเวรด เบคเคอร (Howard Saul Becker) นกสงคมวทยาชาวอเมรกน ผมสวนกอตง “ทฤษฎการต

ตรา” ในป ค.ศ. 1963 เหนวา การเบยงเบนไมเกยวกบคณภาพของพฤตกรรม แตเกยวของกบผลจากปฏกรยา

ตอบโตทางสงคม ดงนน เบคเคอรจงจดกลมความสมพนธระหวางพฤตกรรมและปฏกรยาตอบทางสงคม

เบคเคอรเหนวา บคคลทกคนในสงคม ไมวาในเวลาใดกอาจถกตตราวาเปนผเบยงเบนได เบคเคอร

อธบายวา กลมทางสงคมเปนตวการสำาคญในการสรางพฤตกรรมเบยงเบน โดยการสรางกฎเกณฑ (Rule)

ขนมา เปนผลทำาใหผทฝาฝนกฎเกณฑนนตองกลายเปนผมพฤตกรรมเบยงเบน

เชอร (Shure, 1971) แบงระดบการตตราออกเปน 3 ระดบ คอ

5-55

1) ระดบกลมผสรางกฎหมาย

2) ระดบกระบวนการยตธรรม

3) ระดบตวบคคล

เชอร เนนวาการตตราระดบตวบคคลสำาคญทสด เชอรอธบายกระบวนการตอบสนองตอการตตรา

ไววาการตอบสนองแบงออกเปน 3 ประเภท ไดแก

1) ประเภทฝงไวในความคด (stereotyping)

2) ประเภทการตความยอนหลง (retrospective interpretation)

3) ประเภทการเจรจาตอรอง (negotiation)

ในเรองของการตตราน เปนเรองทบคคลในสงคมกำาหนดความหมายใหแกผอน วาเปนผม

พฤตกรรมเบยงเบน หรอมพฤตกรรมเปนอาชญากร ซงในการกำาหนดความหมายอาศยวธการสอสารเพอ

ใหผอนและสงคมรบรความหมายนน

ในเรองเกยวกบการรบรความหมายน วอลเตอร ลปมนน (Walter Lippmann) ปญญาชนอเมรกน

ผมชอเสยง ไดตงขอสงเกตเกยวกบการตความหมายตอสงตางๆ ของคนเรา จากการทไดรบรเรองราว

เหตการณ และสงตางๆ ไวอยางสนใจวา “...บคคลมกไดยนไดทราบเกยวกบสงตางๆ ในโลกจากบคคลอน

กอนทจะไดพบเหนดวยตนเอง หรอบางครงตลอดชวตกไมเคยไดพบเหนสงนนๆ ดวยตนเองเลย ดงนน

บคคลทยงหางเหนจากสงใด กจะยงใชความคดทฝงอยภายใน เพอทำาความเขาใจกบสงทตนไมไดพบเหน

ดวยตนเอง...”

เมอเปรยบเทยบกบเรองอาชญากรรม บคคลทวไปไดรบรเรองอาชญากรรมจากบคคลอน หรอจาก

สอมวลชน และมองอาชญากรรมจากความรสกภายในของตนเอง สวนการตความยอนหลงเปนขนตอนทใช

ในการสรางเรองราวอตชวประวตของผมพฤตกรรมเบยงเบนขนมาใหม

เชอร เหนวา ชวตของบคคลแตละคนยอมประสบเหตการณ และเคยประกอบพฤตกรรมบางอยางท

สงคมไมยอมรบ หรอไมเปนไปตามครรลองของสงคมมากพอเพยงทจะทำาใหเหนวาบคคลนนๆ มพฤตกรรม

เบยงเบนมาตลอดชวต เชอรพยายามทจะใหมนษยมบทบาทเปนผกระทำาทางสงคมมากกวาเปนผถกกระทำา

ทางสงคม ในทศนะของเชอรเขาเหนวามนษยเปนผกระทำาทางสงคมมากกวา โดยการใชวธการตอบโตการท

สงคมมงตตราตนเองโดยใชวธการ 2 วธ คอ วธการเจรจาเพอลดความผด (bargaining) และวธการปฏเสธ

ความเบยงเบน (deviant disavowal)

ชแลก ไดสรปทฤษฎการตตราไววาประกอบดวยหลกการ 9 ประการ ไดแก

1) พฤตกรรมอาชญากรไมมความชวรายอยภายใน

2) นยามของพฤตกรรมอาชญากรถกกำาหนดโดยผลประโยชนของผมอำานาจในสงคม

3) บคคลกลายเปนอาชญากรเพราะกระบวนการตตรา

4) กระบวนการยตธรรมจดกลมอาชญากร และกลมทไมใชอาชญากรแตกตางจากขอมล

ในโลกความจรง

5) ผประกอบอาชญากรรมซงถกจบกมมเพยงจำานวนนอย สวนผทประกอบอาชญากรรมซง

ไมถกจบกมมจำานวนมาก และมกกระทำาผดมาแลวไมนอยกวาพวกแรก

5-56

6) การทบคคลจะถกจบกมหรอไม ขนอยกบบคลกลกษณะของบคคลนน ไมใชฐานความผด

7) ความรนแรงในการลงทณฑ ขนอยกบบคลกลกษณะของบคคลเชนกน

8) การวนจฉยสงการของกระบวนการยตธรรมขนอยกบแบบแผนทฝงในความคด (Stereo-

type) ของบคคลทวไปเกยวกบการกระทำาความผด

9) เมอใดกตามทบคคลถกตราหนาจากสงคมวาเปนผเบยงเบน บคคลนนจะตกอยในภาวะ

ทไมสามารถกอบกภาพพจนของตนในฐานะพลเมองดกลบคนมา





Sage Publications, Inc.


fsu.edu/crimtheory/tarde.htm)


ทานเขาใจทฤษฎการตตราตามแนวคดของโฮเวรด เบคเคอร (Howard Saul Becker)

อยางไร



5-57

เรองท 5.4.4 ทฤษฎอาชญาวทยาแบบบรณาการ


ความเปนมาและความสำาคญของทฤษฎอาชญาวทยาแบบบรณาการ (Integated Theories of

Criminology) การพฒนาทางทฤษฎอาชญาวทยาจากการใชการอธบายโตแยงเชงเหตผล มาสการศกษาเชงประจกษ

จนกลายเปนแบบธรรมเนยมของการศกษาในชวง 20-30 ปทผานมา การพฒนาทางทฤษฎอาชญาวทยาระยะ

แรก ทฤษฎอาชญาวทยาสวนใหญทเกดขนในยคศตวรรษท 19 มกจะเปนการอธบายพฤตกรรมอาชญากร

โดยอาศยปจจยหลกเพยงปจจยเดยว เชน ระดบการศกษา สตปญญา หรอไมกเปนการศกษาปจจยทจำากด

คอมตวแปรเพยงไมกตว การพฒนาทางทฤษฎอาชญาวทยาระยะทสอง เกดขนในตอนตนศตวรรษท 20 ซง

มกจะเปนการศกษาปจจยทหลากหลาย ไดแก ปจจยทางสงคม ชววทยา และจตวทยา ซงเปนทรจกกนใน

นามวา การศกษาแบบหลายปจจย (multiple-factor approach) ซงในการศกษาตามแนวทางนเรามกจะ

อางถงการศกษาของเชลดอน และกลเอก

การพฒนาทางทฤษฎอาชญาวทยาระยะทสาม (ชวงทาย) ประมาณกลางศตวรรษท 20 ทฤษฎ

อาชญาวทยามความโดดเดน ซงเปนการศกษาทไมเดนตามแนวการศกษาแบบหลายปจจย การพฒนาทาง

ทฤษฎชวงนเรยกวา “การลดทอนเชงระบบ” (Systemic Reduction) ซงหมายถง ความพยายามทจะ

อธบายพฤตกรรมอาชญากรในความหมายของระบบของความรทเฉพาะเจาะจง เชน นกชววทยาจะอธบาย

พฤตกรรมอาชญากรโดยอาศยปจจยเรองโครงสรางพนธกรรม โดยไมสนใจปจจยดานสงแวดลอม หรอ

สงคม หรอวฒนธรรม ซงมนษยดำารงอยในสภาพสงคมนน เชน ความยากจน การไมมงานทำา ชวงเวลา 50 ป

ทผานมาการศกษาทางดานอาชญาวทยา ในสหรฐอเมรกาจะมนกสงคมวทยาเปนแกนหลก ซงเกดขนจาก

ความพยายามของเอดวน ซทเธอรแลนด

นกอาชญาวทยาสมยใหมตระหนกถงขอจำากดของสถานะการศกษาทเปนแบบการลดทอนเชง

ระบบ (Systemic Reduction) ทใชเพยงระบบความรเพยงชดเดยวในการศกษาอาชญาวทยา เชน การ

ศกษาในแนวทางชววทยา การศกษาในแนวทางจตวทยา หรอการศกษาในแนวทางสงคม ทฤษฎกระแสหลก

ดงกลาวไดโนมนำาการศกษาอาชญาวทยาและการพฒนาทางทฤษฎตลอดทศวรรษท 1900 ตวอยางเชน

ทฤษฎความแตกตางของความสมพนธ ทฤษฎความตงเครยด ทฤษฎการตตรา เมอการใชทฤษฎกระแสหลก

เพยงทฤษฎเดยวไมไดใหผลการศกษาทนาสนใจเทาทควร นกอาชญาวทยาจงเกดความคดทจะบรณาการ

ทฤษฎ ทสามารถตอบสนองและแกไขขอจำากดทางทฤษฎทเกดขน โดยมการศกษาทบทวนการสรางทฤษฎ

อาชญาวทยา หลงจากมการศกษาเรองนมาราวสองทศวรรษ จงไดขอสรปวา การศกษาอาชญาวทยาโดยใช

การผสมผสานทฤษฎจะชวยกระตนใหเกดการพฒนาทางทฤษฎอาชญาวทยาไดดยงขน ทฤษฎแนวใหมน

เรยกวา ทฤษฎอาชญาวทยาแบบบรณาการ (Integrated Theories of Criminology)

5-58

รปแบบการศกษาทฤษฎอาชญาวทยาแบบบรณาการการศกษาอาชญาวทยาแบบบรณาการมรปแบบทแตกตางกนหลายรปแบบ ซงจำาแนกโดยการหลอม

รวมโมเดลของการศกษาเขาดวยกนเพอทจะใชประโยชนในการอธบายเรองใดเรองหนง รปแบบการศกษาท

มลกษณะรวมกนตามขอสนนษฐานทางทฤษฎ (Proposition) โดยการสงเคราะหทฤษฎทตงอยบนพนฐาน

ของการเกดความเชอวาสงนนเปนความจรงโดยทยงไมไดมการพสจนหรอทเรยกวา พอซเลท (Posulate)

ของแตละทฤษฎ ซงแบงออกเปน 3 รปแบบ ไดแก8

1. การบรณาการทางทฤษฎแบบผลสบเนอง (End-to-End theoretical Integration) รปแบบการ

บรณาการทางทฤษฎแบบน ใชเมอนกทฤษฎคาดหวงวาทฤษฎๆ หนง จะมากอนทฤษฎอนๆ ทตามมา ใน

ลกษณะของการเปนเหตและผลในลกษณะการจดลำาดบปจจยเชงเหต-ผล (casual factors) การบรณาการ

แบบนเปนการพฒนาในลกษณะทวาเราสามารถจดเรยงลำาดบองคประกอบทางทฤษฎทนำามาหลอมรวมกน

ได ทฤษฎบรณาการแบบน นำามาอธบายเรองอาชญากรรมไดวา เสนทางทนำาไปสการเกดอาชญากรรมและ

การกระทำาผดของเดกและเยาวชน ตอนแรกมสาเหตมาจากความลมเหลวของการจดการและการควบคมทาง

สงคม (ตามแนวทฤษฎการยดโยงสงคม) แตชวงตอมาอทธพลของกลมทมพฤตกรรมไมด (ตามแนวทฤษฎ

ความสมพนธทแตกตาง) กลายมาเปนปจจยสำาคญยงกวาสาเหตทเกดขนในตอนแรก ดงโมเดลน

ความออนแอของพลงยดโยงสงคม การคบคาสมาคมกบกลมบคคลไมด อาชญากรรม

โมเดลทฤษฎการบรณาการแบบ (End-to-End Integratiojn) มชอเรยกอกชอหนงวา “ทฤษฎการ

บรณาการแบบผลสบเนอง” (Sequential) เปนการเชอมโยงทฤษฎทตงอยบนพนฐานการจดเรยงลำาดบของ

ทฤษฎสองทฤษฎขนไปทอธบายสาเหตพฤตกรรมอาชญากรภายในชวงเวลาหนง

2. การบรณาการทางทฤษฎแบบคตรงขาม (Side-by-Side theoretical Integration) รปแบบ

การบรณาการทางทฤษฎแบบนเรยกอกอยางหนงวา การบรณาการแนวนอน (horizontal integration)

รปแบบการบรณาการทมลกษณะรวมกนมากทสด คอ การจดประเภทคดโดยการใชเกณฑทแนนอน ตวอยาง

เชน อาชญากรรมทเกดขนแบบทนทกบอาชญากรรมทมการตระเตรยมวางแผน (เชน ความผดฐานฆาคน

ตายโดยไตรตรองไวกอนตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 289 (4)) รปแบบการบรณาการทางทฤษฎตาม

นยน ทฤษฎตงแตสองทฤษฎนำามาใชอธบายในลกษณะคขนานกน ขนอยกบคดทนำามาวเคราะห โดยทฤษฎ

สองทฤษฎหรอมากกวาทนำามาวเคราะหนนจะมความแตกตางกน หรอมลกษณะตรงขามกน ตวอยางเชน

low-self control theory ใชอธบายอาชญากรรมประเภททถกกระตนใหเกดทนท เชน อาชญากรรมขางถนน

ในขณะท “ทฤษฎทางเลอกในการใชเหตผล” (rational choice theory) อธบายอาชญากรรมประเภททมการ

วางแผน เชน อาชญากรรมแบบคอเชตขาว หรออาชญากรรมผด


5-59

ภาพแสดงการบรณาการทางทฤษฎแบบคตรงขาม (Side-by-Side theoretical Integration)

กรณแรก รปแบบรายบคคลทวไป

การควบคมตนเองสงการคดพจารณาผลสบเนอง

ในทางรายทจะเกดขนตามมาการยบยงทจะประกอบ

อาชญากรรม

กรณทสอง รปแบบรายบคคลทถกกระตน

การควบคมตนเองตำาความปรารถนาใน

การแกแคนตอบแทน

ผลทเกดขนตามมา

จากการตดสนใจผด

การตดสนใจทจะ


3. การบรณาการทางทฤษฎแบบตอยอด (Up-and-Down theoretical Integration) รปแบบ

การบรณาการทางทฤษฎแบบน เรยกอกอยางหนงวา Deductive Integration เปนรปแบบการบรณาการ

แบบคลาสสคเพราะเปนรปแบบทสมพนธกบประวตพฒนาการของทฤษฎอาชญาวทยา กอนทจะมทฤษฎ

อาชญาวทยาแบบบรณาการ ทฤษฎการบรณาการแบบนเปนการพฒนาตอยอดระดบทสงขนของทฤษฎใด

ทฤษฎหนง มการพฒนาสงขนในเชงนามธรรม จนกระทงความเชอวาสงนนเปนความจรงโดยทยงไมไดม

การพสจน (posulates) ดจะเปนการเดนตามทฤษฎทขยายความกวางขน

การบรณาการทางทฤษฎแบบตอยอด แบงออกเปน 2 รปแบบ ไดแก

3.1 การลดทอนทางทฤษฎ (Theoritical Reduction) เปนการบรณาการทางทฤษฎโดยเมอ

มสถานการณททฤษฎแรก (ทฤษฎ A) มความเปนนามธรรมทสงกวาหรอมฐานคตทกวางกวาทฤษฎทสอง

(ทฤษฎ B) ดงนน เราจงสามารถนำาสวนทเปนสาระสำาคญหลกของทฤษฎทสอง (ทฤษฎ B) ไปปรบรปแบบ

เขากบโครงสรางของทฤษฎแรก (ทฤษฎ A) ได ตวอยางเชน เมอเราใชทฤษฎการเสรมแรงเปนเหตใหเกด

พฤตกรรมอาชญากร และทฤษฎความสมพนธทแตกตางของซทเธอรแลนด (Sutherland’s Differential

Association) ในการอธบายสาเหตการเกดพฤตกรรมอาชญากรในกรณเดยวกน เราสามารถลดทอนและ

ปรบรปแบบของทฤษฎการเสรมแรงไปรวมกบทฤษฎความสมพนธทแตกตางได

หวใจหลกของแนวคดและขอสนนษฐานของทฤษฎการเสรมแรงทแตกตางกน มความกวาง

กวา มความเปนทฤษฎทวไปมากกวาทฤษฎความสมพนธทแตกตาง ซงความกวางกวานไมเฉพาะแตเพยง

กวางกวาทฤษฎความสมพนธทแตกตางเทานน แตยงกวางกวาทฤษฎอนๆ เชน ทฤษฎการวางเงอนไขของ

การเรยนร ทฤษฎการเลยนแบบ ทฤษฎตวแบบแหงการเรยนร

3.2 การสงเคราะหทางทฤษฎ (Theoritical Synthesis) เปนการสงเคราะหทฤษฎสองทฤษฎท

มอย คอ ทฤษฎ A และทฤษฎ B แลวทำาการสรางระดบนามธรรมทสงขนมากกวาทฤษฎสองทฤษฎเดมนน

ใหกลายเปนทฤษฎใหมขนมา คอ ทฤษฎ C ในทางสงคมศาสตร วธการสงเคราะหทางทฤษฎไมนยมใชมาก

5-60

เทากบวธการลดทอนทางทฤษฎ เนองจากการสงเคราะหทฤษฎเพอสรางทฤษฎใหมนน มความยากทจะทำาให

สำาเรจได เพราะการสรางทฤษฎใหมตองสรางแนวคดใหม ตองสรางสมมตฐานใหม


(1) Carrabine, Eamonn, Cox Palm, Lee, Maggt, Plummer, Ken and South, Nigel. (2009).

Criminology: A Sociological Introduction. Second edition. New York: Routledge.










รปแบบการศกษาทฤษฎอาชญาวทยาแบบบรณาการมอยางไรบาง จงอธบาย



5-61

แนวตอบกจกรรมหนวยท 5

ทฤษฎอาชญาวทยา

ตอนท 5.1 ทฤษฎอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาคลาสสค

แนวตอบกจกรรม 5.1.1

ทฤษฎการขมขยบยง (Detterence Theory) มแนวคดและหลกการดงน

เบคคาเรย ผทไดรบการยกยองวาเปนบดาแหง “ทฤษฎการลงโทษเพอการขมขยบยง” (Deterrence

Theory) เขาไดอธบายถงทฤษฎการลงโทษเพอการขมขยบยงวา การลงโทษทสามารถขมขยบยงผกระทำาผด

ได ควรจะตองมลกษณะสำาคญ 3 ประการ คอ

1) การลงโทษดวยความรวดเรว (Swiftness of punishment)

2) ความแนนอนในการลงโทษ (Certainty of punishment)

3) ความเครงครดหรอความรนแรงในการลงโทษ (Severity of punishment)


ทฤษฎฮโดนซม (Hedonism) กลาววา “ความเพลดเพลนและความเจบปวด เปนพนฐานทกอให

เกดแรงจงใจในมนษย” ภายใตหลกการของทฤษฎฮโดนซม การบญญตกฎหมายจงมงควบคมพฤตกรรม

ของบคคล และเสนอหลกการวา “...การลงโทษอาชญากรรมแตละประเภทจะตองกอใหเกดความเจบปวดจาก

ความทกขทรมานทไดรบจากการลงโทษ มากกวาความเพลดเพลนทจะไดรบจากการประกอบอาชญากรรม...”

เพอใหผกระทำาผดเกดความหลาบจำา


สำานกอาชญาวทยานโอคลาสสค (Neo-Classical School of Criminology) โดยรอสซ (Rossi)

การราด (Garraud) และจอล (Joly) เหนวา ควรมการปรบปรงแนวทางอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยา

คลาสสคใหเหมาะสมกบสภาพสงคมทเปนจรง ซงมสาระสำาคญ 4 ประการ คอ

1. ใหนำาพฤตการณแหงคดมาใชเพอประกอบการพจารณาคดเพอพพากษาลงโทษอยางเหมาะสม

2. ใหศาลตระหนกถงความจำาเปนในการการพจารณาถงภมหลงของผกระทำาผด ไมจำากดการ

พจารณาอยเพยงแคเฉพาะพฤตกรรมในขณะทกระทำาผดเทานน

5-62

3. ขอใหกระบวนการยตธรรมโดยเฉพาะศาล รบฟงคำาใหการของผเชยวชาญหรอผชำานาญการ

ในบางสาขาวชา เชน สาขาแพทยศาสตร สาขานตเวช สาขาจตเวช เพอประโยชนในการพจารณาคดไดอยาง

ถองแทยงขน โดยถอวาผเชยวชาญหรอผชำานาญการเหลานนเปนพยานบคคล

4. ขอใหกระบวนการยตธรรมโดยเฉพาะศาลใหความสนใจกบกลมบคคลทอาจมความรบผดทาง

อาญาแตกตางไปจากบคคลโดยทวไป กลมบคคลทจดเปนกรณพเศษน ไมสามารถกำาหนดเจตจำานงอสระได

ทดเทยมกบบคคลอน และสมควรทกฎหมายควรใหความปรานและผอนปรนในการลงโทษ เชน กลมบคคล

วกลจรต บคคลปญญาออน คนชรา บคคลผมความพการ

ตอนท 5.2 ทฤษฎอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาปฏฐานนยม


ออกสท กองต (Auguste Comte) แบงการศกษาสงคมดวยวธการทางวทยาศาสตรออกเปนระยะ

ระยะแรกเปนขนตอนทอยในสงคมแบบดงเดม (Primitive society) มนษยยงคงอาศยหลกการคดทองอย

กบความเชอในธรรมชาตตามความรสกนกคดของตน ระยะตอมาเปนระยะทสงคมใชหลกเหตผล (Rational)

ใชวธการทางวทยาศาสตรในการพจารณาธรรมชาตและชวต กองตเรยกพฒนาการระยะสดทายนวา Positive

stage ซงคนในยคตอมารจกกนในนามวา Postivist ดวยการใชวธการทางวทยาศาสตร หรอแนวคดแบบ

Postivist นเอง กระบวนการทางสงคม จงเปนสงทสามารถตรวจสอบวดได (measurable) ปฏสมพนธ

โตตอบระหวางความสมพนธและเหตการณทเกดขน เพราะพฤตกรรมมนษยกคอ การทำาหนาทของพลงขบ

เคลอนทหลากหลาย ตวอยางเชน ความมงคงและชนชน เปนพลงขบเคลอนทางการเมองและประวตศาสตร

โครงสรางทางสมองและชววทยา เปนพลงขบเคลอนความสามารถทางจนตภาพของมนษย พลงขบเคลอน

เหลานมอทธพลตอการกอรปของพฤตกรรมมนษย ผคนทเกดมาไมวาจะดหรอเลว ตางกมสวนทเปนนกบญ

และคนบาป เพราะพวกเขาตางกเปนผลผลตของลกษณะทางสงคมและจตวทยา ซงไดรบอทธพลมาจากการ

เปนอยและสงแวดลอมรอบตวของเขา


“สำานกภมศาสตรอาชญากรรม” เปนสำานกอาชญาวทยาทกอตงโดยควอเตท ในป ค.ศ. 1830

ควอเตทไดเสนอทฤษฎเกยวกบสภาพแวดลอมของปรากฏการณอาชญากรรม เขาอธบายวา อาชญากรรม

ประเภทประทษรายตอชวตและรางกาย มกปรากฏในเขตพนทภมอากาศรอนมากกวาเขตพนทภมอากาศ

หนาว ในทางกลบกน อาชญากรรมเกยวกบทรพยสนจะเพมขนเมอเขาใกลเขตพนทอากาศหนาวหรอเมอ

ใกลขวโลก ทฤษฎของควอเตทเรยกวา “กฎอณหภมของอาชญากรรม” (Thermic of crime) อาจกลาวไดวา

ควอเตท ไดเปนผรเรมความคดเกยวกบการนำาความรทางวทยาศาสตรมาใชในการศกษาอาชญากรรม จงนบ

ไดวา สำานกภมศาสตรอาชญากรรมของควอเตท เปนสำานกอาชญาวทยาแนวปฏฐานนยม (Criminological

Postivism) ยคแรกทใชวธการทางวทยาศาสตร จงกลาวไดวา ควอเตทเปนบคคลแรกทบกเบกทฤษฎอาชญาวทยา

แนวปฏฐานนยม หลงจากนนอก 55 ปตอมาลอมโบรโซจงไดตงสำานกอาชญาวทยาปฏฐานนยมขน

5-63


สำานกอาชญาวทยาอตาเลยน หรอสำานกอาชญาวทยาปฏฐานนยม มฐานคตซงสรปไดดงน

1) บคคลกระทำาความผดเพราะอทธพลของสงแวดลอม ดวยเหตนจงไมถอวาเปนปมดอย

ทางศลธรรม

2) กฎหมายปองกนสทธเสรภาพจดเปนสงทไมจำาเปน

3) อาชญากรรมตองมการกำาหนดนยามตามหลกวทยาศาสตรสงคม

4) ระเบยบวธวจยทางวทยาศาสตรเปนเครองมอทไดรบการยอมรบเพอการคนหาองคความร

5) กฎหมายอาญาอยภายนอกขอบเขตของอาชญาวทยา

6) เปาหมายของสำานกปฏฐานนยม คอ การฟนฟบคลกภาพและการบำาบดรกษาผกระทำา

ความผด


“ทฤษฎการสงผานคานยมทางวฒนธรรม” (The Transmission of Cultural Value) เปนทฤษฎ

ของสำานกอาชญาวทยาชคาโกมงศกษาในมตเกยวกบการสงผานคานยมทางวฒนธรรมจากคนกลมหนงไป

ยงกลมอนๆ รวมทงการสงผานขามรน จากรนหนงไปยงอกรนหนง โดยเฉพาะประเดนเรองเดกและเยาวชน

รนใหญไดสงผานคานยมตอตานสงคม เทคนคการกระทำาผด และการประกอบอาชญากรรมของรนตนเอง

ไปยงเดกและเยาวชนรนเลก

ซงไดศกษามาจากสภาวะการอดแนนของประชากรจำานวนมหาศาลในนครชคาโก และเปนสงทเกด

ขนตามทเอมล เดอรไคม ไดเคยทำานายไววา เมอความเปนเมองและความเปนระบบสงคมอตสาหกรรมมการ

ขยายตวอยางรวดเรวเกนไป จะเกดปญหา “ความโกลาหลและความไรระเบยบ” (Chaos) และ “สภาพไร

ปทสสถาน” (Normlessnes) เกดขน อนทจรงแลวนครชคาโกเปนตวอยางสำาหรบการอธบายเรอง “รฐอโนม”

(Anomic State) ไดดทสด เปนสภาวะทระบบการควบคมพงทลายลงอยางสนเชง ตวอยางปรากฏการณท

ชดเจนทสดทสะทอนถงสภาพความไรระเบยบของเมอง คอ การทเดกวยรนทวงแบบวนวายไปตามทองถนน

อยางไรระเบยบในลกษณะการรวมกลมเปน “แกง” (Gangs) โดยทไมสามารถหามปรามได การกระทำาผด

ของเดกและเยาวชนเกดสงขน จนปรากฏแกงตางๆ เขาควบคมทองถนนหลายแกง

ตอนท 5.3 ทฤษฎอาชญาวทยาในมตสงคมวทยาเชงโครงสรางหนาท


ทฤษฎโครงสรางหนาท (Functionalism Theory) อธบายวา สงคมเปรยบเสมอนรางกายมนษยท

ประกอบดวยสงคมสวนรวม (a Whole) อนประกอบดวยระบบสวยยอยตางๆ (a Part) ทยดโยงกน ระบบ

ยอยแตละระบบตางกมหนาทของตนเอง และมความสมพนธกบระบบยอยอนๆ ระบบยอยตางๆ น จะตอง

อยในสภาวะทสมดลหรอมดลยภาพ (equilibrium) สงคมจงจะเปนปกตสข การเปลยนแปลงของระบบยอย

5-64

สวนใดสวนหนงยอมสงผลกระทบถงระบบยอยอนๆ และกระทบตอโครงสรางโดยรวม การเปลยนแปลง

ของระบบยอยถอเปนเรองปกต ตราบเทาทยงเกดความสมดลหรอดลยภาพ ในทางสงคมกเชนเดยวกน การ

เปลยนแปลงทางสงคมกถอวาเปนปรากฏการณปกต ตราบเทาทยงมดลยภาพ

เดอรไคมเหนวา “...อาชญากรรมทปรากฏขนในทกสงคม และในรปแบบทแตกตางกนนน เปน

ลกษณะทแสดงออกถงความเปลยนแปลงในพฤตกรรมของมนษยทแตกตางกนในสงคม...” เดอรไคมถอวา

อาชญากรรมเปนสภาวะปกตและเปนความเปนจรงทางสงคมทหลกเลยงไมได ไมวาจะเปนสงคมในอดตหรอ

ในปจจบน และไมวาในสงคมทกำาลงพฒนาหรอสงคมทพฒนาแลว ตางกประสบกบปญหาอาชญากรรม เพราะ

ไมมสงคมใดทสามารถบงคบใหสมาชกทกคนยอมปฏบตตามไดในทกเรองภายใตเงอนไขทกสถานการณ

อาชญากรรมจงเปนสงทขดแยงกบสงคมปจจบน แตเปนการปพนฐานสำาหรบวถชวตและจรยธรรมสำาหรบ

อนาคต

จดมงหมายของทฤษฎโครงสรางการหนาททมตออาชญากรรมและสงคมคอ ทำาอยางไรจงจะเกด

ความสงบเรยบรอยในสงคม สำาหรบเดอรไคมมความเชอในเรอง “พลงของระเบยบสงคม” (Social order)

พลงของระเบยบสงคมเปนสงทมอทธพลควบคมพฤตกรรมของคนในสงคม เดอรไคมเหนวา มนษยมสง

ทเรยกวา “มโนธรรมสำานก” (Conscience) อยในตวตน ซงเปนผลมาจากการเรยนรและการปลกฝงทาง

สงคม (socialization) แตละสงคมทมนษยรวมตวกนจะมการสรางจตสำานกรวมกน จนเกดเปน “มโนธรรม

สำานกรวม” หรอ “จตสำานกรวม” (Collective Conscience) เปนเครองมอในการควบคมจตใจ และความ

ประพฤตของมนษยในสงคมนน ใหปฏบตตนถกตองตามสำานกรวมกนตามบรรทดฐานของสงคมแตละสงคม

เดอรไคมเหนวามนษยจะมศลธรรม (Moral being) ตราบเทาทมนษยรวมตวอยในสงคม (Social

being) ดวยเหตน การกระทำาใดกตามทมงเฉพาะประโยชนสวนตน การกระทำานนยอมไรศลธรรม แตมนษย

สามารถกาวขามพนความเหนแกตวได โดยวถทางสงคม


“อโนม” (Anomie) หมายถง สภาวะทไมเกดดลยภาพระหวางเปาหมาย (ซงถกกำาหนดโดย

วฒนธรรม) และวธการบรรลเปาหมาย (ซงถกกำาหนดโดยโครงสรางสงคม) ของมนษย ซงสงผลใหเกดปญหา

สงคมตามมา เชน ปญหาการฆาตวตาย (suiside) ปญหาอาชญากรรม (crime) หรออาจกลาวอกนยหนงวา

อโนม คอ สภาพความแตกสลายของโครงสรางทางวฒนธรรมและโครงสรางทางสงคมนนเอง

เมอรตน พฒนาทฤษฎโครงสรางการหนาทตอจากเดอรไคม โดยการอธบายวา หากกลไกของสงคมม

ความสมดล จะชวยใหสมาชกในสงคมสามารถบรรลถงเปาหมายโดยใชวธการทกำาหนดขนได เทากบเปนการ

ลงตวระหวางเปาหมายและวธการ หากกลไกของสงคมไมมความสมดล สมาชกในสงคมไมสามารถบรรลถง

เปาหมายโดยใชวธการทกำาหนดขนได เทากบเปนการไมลงตวระหวางเปาหมายและวธการ

ตามทฤษฎเรองเปาหมายและวธการ (Goals and Means) ดงกลาว หากมปญหาความไมสมดล

ระหวางเปาหมายและวธการอาจจะเกดปญหาอาชญากรรมตามมา ตวอยางเชน ขาราชการตำารวจตองการ

มรถยนตขบ จงใชวธการเกบเงนสวยจากสถานบรการบนเทงเพอใหไดเงนมากๆ พอทจะซอรถยนต แตใน

5-65

ทสดกถกรองเรยนจนตองถกออกจากราชการตำารวจ ลกษณะตามตวอยางดงกลาวเรยกวา ไมสมดลระหวาง

เปาหมายและวธการ การทคนในสงคมคำานงถงเปาหมายทตองการสำาเรจ โดยไมคำานงถงวธการทจะนำามาใช

ทำาใหสงคมเกดปญหาความไรระเบยบ เกดความวนวาย แกงแยงแขงขน เพอบรรลเปาหมายโดยไมคำานงถง

วธการวาจะถกหรอผด สภาพการณแบบน เมอรตนเรยกวา สภาวะ “อโนม” (Anomie)


แนวคดเรองอโนมและความตงเครยดในทศนะของมอรตน สงคมตางๆ ใหความสำาคญและตระหนก

ตอเปาหมายและวธการไปสเปาหมายแตกตางกน บางสงคมใหความสำาคญตอเรองหนงมากกวาอกเรองหนง

ตวอยางทเหนไดชดเจนในสงคมอเมรกน คอ การใหความสำาคญตอเปาหมายมากกวาวธการไปสเปาหมาย

ความไมไดดลยภาพระหวางเปาหมายและวธการไปสเปาหมาย เมอรตนเรยกวา สภาวะ “อโนม” ซงเปน

ลกษณะทเปนสวนดานลบของรฐในการจดการปญหา คลายกบทเดอรไคมกลาวไวกอนหนาน

ความคดของเมอรตนและเดอรไคมเรองอโนม แมจะมลกษณะเหมอนกนวาเปนสภาวะดานลบของรฐ

แตสงทแตกตางกนอยางเดนชด คอ ขณะทเดอรไคมใหความสำาคญในการอธบายสาเหตของอโนมวามาจาก

สาเหตพนฐานสงคมทเปลยนแปลงอยางรวดเรวเกนไปเกนกวาทระเบยบสงคมจะกาวตามทนในการแกปญหา

ควบคมสงคมได แตสำาหรบเมอรตน เขาเหนวา สาเหตของปญหามาจากการทคนอเมรกนและสงคมอเมรกน

ใหความสำาคญกบเปาหมายเรองความรำารวยมงคงมากเกนไป จนเกนกำาลงทจะหาวธการไปสเปาหมาย

ไดดพอ ทำาใหประชาชนจะเกดความตงเครยด (Strain) และความคบของใจ (Frustration) เมอรตนอธบาย

วา ประชาชนจะตองตอสกบขอจำากดทางโครงสรางเศษฐกจในสงคมดวยวถทางของตนเอง ซงแนนอนวาจะ

นำาไปสรปแบบการปรบตวทหลากหลายในการปรบตวเขาหาความตงเครยด หากบคคลใดไมสามารถปรบตว

ได กอาจนำาไปสการหาทางออกดวยการประกอบอาชญากรรม


ทฤษฎการเลยนแบบของทารด (Tarde’s imitation theory) เกดขนจากแนวความคดของการเบรยล

ทารด ซงไดเสนอความคดเรองกระบวนการเรยนร ซงเปนรปแบบของพฤตกรรม และวถทางในการคด และ

ความรสกนกคดทสงผานจากกลมบคคลกลมหนงไปยงอกกลมหนง หรอจากบคคลหนงไปยงอกบคคลหนง

ซงเปน “ทฤษฎการเลยนแบบและการแนะนำา” (Immitation and Suggession) การเกดพฤตกรรมเบยงเบน

กเปนเหมอนกบการเลยนแบบภาพตนฉบบ และการปฏบตตามสมยนยม ซงทารดเรยกแนวคดนวา “กฎของ

การเลยนแบบ” (Three Law of Immitation) กฎของการเลยนแบบ 3 ประการ คอ 1) กฎของความใกลชด

(The Law of Imtation of Close Contact) 2) กฎการเลยนแบบผทเหนอกวาโดยผทดอยกวา (The Law

of Imtation of Superior by Inferior) และ 3) กฎของการแทรก (The Law of Imtation of Insertion)

5-66

ตอนท 5.4 ทฤษฎอาชญาวทยาในมตสงคมวทยาเชงความสมพนธ


ซทเธอรแลนด ยดมนในแนวคดทวา ความสมพนธทแตกตาง และความแตกตางในการจดระเบยบ

ทางสงคม จะปรบเขาหากนได และนำาไปสการอธบายอยางสมบรณถงพฤตกรรมอาชญากรรม ในขณะททฤษฎ

ทางจตวทยาสงคมจะอธบายวา ความสมพนธทแตกตางสามารถนำาไปอธบายวา ทำาไมบคคลบางคนจงถก

ชกนำาเขาสการเปนอาชญากร ในขณะททฤษฎโครงสรางหนาทจะอธบายวา ความแตกตางในการจดระเบยบ

ทางสงคม อธบายไดวา ทำาไมอตราการเกดอาชญากรรมจงสงขนในกลมใดกลมหนงของสงคมอเมรกน ซง

กลมบคคลเหลานประกอบอาชญากรรม เชน ในพนทสลม การนยามทสรางความไมพอใจสงผลใหเกดความ

รนแรงทผดกฎหมายเกดขนอยางมากมาย บคคลแตละคนไดมโอกาสเรยนร และมความสมพนธทแตกตาง

กนของบคคลในสงคมทตดตอสมพนธกบคานยมอาชญากร


“ทฤษฎวฒนธรรมยอยเกยวกบการกระทำาผด” (Subcultural Theory of Delinquent) เปนทฤษฎ

ทเสนอโดย อลเบรต เค โคเฮน (Albert K. Cohen) นกวชาการทโดดเดนมากในเรองการกระทำาผดของเดก

และเยาวชน

โคเฮนยนยนหนกแนนวาตองแกไขประเดนเรอง “วฒนธรรมยอยของการกระทำาผด” (The delin-

quent subculture) โดยโคเฮนอธบายวา การทจะจดการแกบญหาวฒนธรรมยอยของการกระทำาผดน

จะตองจดหาหลกเกณฑสำาหรบสถานภาพทไดรบการเคารพนบถอ ใหเดกและเยาวชนสามารถเขาถงเกณฑ

นได


โฮเวรด เบคเคอร (Howard Saul Becker) นกสงคมวทยาชาวอเมรกน ผมสวนกอตง “ทฤษฎ

การตตรา” ในป ค.ศ. 1963 เหนวา การเบยงเบนไมเกยวกบคณภาพของพฤตกรรม แตเกยวของกบผลจาก

ปฏกรยาตอบโตทางสงคม ดงนน เบคเคอรจงจดกลมความสมพนธระหวางพฤตกรรมและปฏกรยาตอบโต

ทางสงคม เบคเคอรเหนวา บคคลทกคนในสงคม ไมวาในเวลาใดกอาจถกตตราวาเปนผเบยงเบนได


การศกษาอาชญาวทยาแบบบรณาการมรปแบบทแตกตางกนหลายรปแบบ ซงจำาแนกโดยการหลอม

รวมโมเดลของการศกษาเขาดวยกนเพอทจะใชประโยชนในการอธบายเรองใดเรองหนง รปแบบการศกษาท

มลกษณะรวมกนตามขอสนนษฐานทางทฤษฎ หรอประพจน (Proposition) โดยการสงเคราะหทฤษฎ ทตง

อยบนพนฐานของสงทเราเชอวาเปนความจรงโดยทยงไมไดมการพสจน หรอพอซเลท (Posulate) ของแตละ

ทฤษฎ แบงออกเปน 3 รปแบบ ไดแก

5-67

1. การบรณาการทางทฤษฎแบบผลสบเนอง (End-to-End theoretical Integration) รปแบบการ

บรณาการทางทฤษฎแบบน ใชเมอนกทฤษฎคาดหวงวาทฤษฎๆ หนง จะมากอนทฤษฎอนๆ ทตามมา ใน

ลกษณะของการเปนเหตและผลในลกษณะการจดลำาดบปจจยเชงเหต-ผล (casual factors) การบรณาการ

แบบนเปนการพฒนาในลกษณะทวาเราสามารถจดเรยงลำาดบองคประกอบทางทฤษฎทนำามาหลอมรวมกน

ได ทฤษฎบรณาการแบบน อธบายไดวา เสนทางทนำาไปสการเกดอาชญากรรมและการกระทำาผดของเดก

และเยาวชนตอนแรกมสาเหตมาจากความลมเหลวของการจดการและการควบคมทางสงคม (ตามแนวทฤษฎ

การยดโยงสงคม) แตชวงตอมาอทธพลของกลมทมพฤตกรรมไมด (ตามแนวทฤษฎความสมพนธทแตกตาง)

กลายมาเปนปจจยสำาคญยงกวาสาเหตทเกดขนในตอนแรก ดงโมเดลน

ความออนแอของพลงยดโยงสงคม การคบคาสมาคมกบกลมบคคลไมด อาชญากรรม

โมเดลทฤษฎการบรณาการแบบ (End-to-End Integratiojn) มชอเรยกอกชอหนงวา ทฤษฎการ

บรณาการแบบผลสบเนอง (Sequential) เปนการเชอมโยงทฤษฎทตงอยบนพนฐานการจดเรยงลำาดบของ

ทฤษฎสองทฤษฎขนไปทอธบายสาเหตพฤตกรรมอาชญากรภายในชวงเวลาหนง

2. การบรณาการทางทฤษฎแบบคตรงขาม(Side-by-Side theoretical Integration) รปแบบการ

บรณาการทางทฤษฎแบบนเรยกอกอยางหนงวา การบรณาการแนวนอน (horizontal integration) รปแบบ

บรณาการทมลกษณะรวมกนมากทสด คอ การจดประเภทคดโดยการใชเกณฑทแนนอน (เชน การเกดขน

แบบทนท กบการตระเตรยมวางแผน) ทฤษฎตงแตสองทฤษฎนำามาใชอธบายในลกษณะคขนานกน ขนอย

กบคดทนำามาวเคราะห โดยทฤษฎสองทฤษฎหรอมากกวาทนำามาวเคราะหนนจะมความแตกตางกน หรอ

มลกษณะตรงขามกน ตวอยางเชน low-self control theory ใชอธบายอาชญากรรมประเภททถกกระตน

ใหเกดทนท เชน อาชญากรรมขางถนน ในขณะท rational choice theory อธบายอาชญากรรมประเภทท

มการวางแผน เชน อาชญากรรมแบบคอเชตขาว หรออาชญากรรมผด

ภาพแสดงการบรณาการทางทฤษฎแบบคตรงขาม (Side-by-Side theoretical Integration)

กรณแรก รปแบบรายบคคลทวไป

การควบคมตนเองสงการคดพจารณาผลสบเนอง

ในทางรายทจะเกดขนตามมาการยบยงทจะประกอบ

อาชญากรรม

5-68

กรณทสอง รปแบบรายบคคลทถกกระตน

การควบคมตนเองตำาความปรารถนาใน

การแกแคนตอบแทน

ผลทเกดขนตามมา

จากการตดสนใจผด

การตดสนใจทจะ


3. การบรณาการทางทฤษฎแบบตอยอด (Up-and-Down theoretical Integration) รปแบบการ

บรณาการทางทฤษฎแบบน เรยกอกอยางหนงวา Deductive Integration เปนรปแบบการบรณาการแบบ

คลาสสคเพราะเปนรปแบบทสมพนธกบประวตพฒนาการของทฤษฎอาชญาวทยา กอนทจะมทฤษฎอาชญา

วทยาแบบบรณาการ ทฤษฎการบรณาการแบบนเปนการพฒนาตอยอดระดบทสงขนของทฤษฎใดทฤษฎหนง

มการพฒนาสงขนในเชงนามธรรม จนกระทง posulates ดจะเปนการเดนตามทฤษฎทขยายความกวางขน

การบรณาการทางทฤษฎแบบตอยอด แบงออกเปน 2 รปแบบ ไดแก

3.1 การลดทอนทางทฤษฎ (Theoritical Reduction) เปนการบรณาการทางทฤษฎโดยเมอ

มสถานการณททฤษฎแรก (ทฤษฎ A) มความเปนนามธรรมทสงกวาหรอมฐานคตทกวางกวาทฤษฎทสอง

(ทฤษฎ B) ดงนน เราจงสามารถนำาสวนทเปนสาระคญหลกของทฤษฎทสอง (ทฤษฎ B) ไปปรบรปแบบเขากบ

โครงสรางของทฤษฎแรก (ทฤษฎ A) ได ตวอยางเชน เมอเราใชทฤษฎการเสรมแรงเปนเหตใหเกดพฤตกรรม

อาชญากร และทฤษฎความสมพนธทแตกตางของซท (Sutherland’s Differential Association) ในการ

อธบายสาเหตการเกดพฤตกรรมอาชญากรในกรณเดยวกน เราสามารถลดทอนและปรบรปแบบของทฤษฎ

การเสรมแรงไปรวมกบทฤษฎความสมพนธทแตกตางได

หวใจหลกของแนวคดและขอสนนษฐานของทฤษฎการเสรมแรงทแตกตางกน มความกวาง

กวา มความเปนทฤษฎทวไปมากกวาทฤษฎความสมพนธทแตกตาง ซงความกวางกวานไมเฉพาะแตเพยง

กวางกวาทฤษฎความสมพนธทแตกตางเทานน ยงกวางกวาทฤษฎอนๆ เชน ทฤษฎการวางเงอนไขของการ

เรยนร ทฤษฎการเลยนแบบ ทฤษฎตวแบบแหงการเรยนร

3.2 การสงเคราะหทางทฤษฎ (Theoritical Synthesis) เปนการสงเคราะหทฤษฎสองทฤษฎ

ทมอย คอ ทฤษฎ A และทฤษฎ B แลวทำาการสรางระดบนามธรรมทสงขนมากกวาทฤษฎสองทฤษฎเดมนน

ใหกลายเปนทฤษฎใหมขนมา คอ ทฤษฎ C ในทางสงคมศาสตร วธการสงเคราะหทางทฤษฎไมนยมใชมาก

เทากบวธการลดทอนทางทฤษฎ เนองจากการสงเคราะหทฤษฎเพอสรางทฤษฎใหมนน มความยากทจะทำาให

สำาเรจได เพราะการสรางทฤษฎใหมตองสรางแนวคดใหม ตองสรางสมมตฐานใหม

5-69

แบบประเมนผลตนเองหลงเรยน

วตถประสงค เพอประเมนความกาวหนาในการเรยนรของนกศกษาเกยวกบเรอง“ทฤษฎอาชญาวทยา”

คำาแนะนำา อานคำาถามแลวเขยนคำาตอบลงในชองวาง นกศกษามเวลาทำาแบบประเมนชดน 30 นาท

1. ทฤษฎเจตจำานงอสระ (Free Will) มแนวคดและหลกการอยางไร จงอธบาย

2. ทฤษฎการลงโทษเพอขมขยบยง (Deterrence Theory) ตามแนวคดของซซาร เบคคาเรย แหงสำานก

อาชญาวทยาคลาสสค มแนวคดและหลกการอยางไร จงอธบาย

5-70

3. ทฤษฎอาชญากรโดยกำาเนด (Born Criminal) และแนวคดเรอง สงทสบสายมาจากบรรพบรษ (Atavistic)

ของซซาร ลอมโบรโซ มแนวคดและหลกการอยางไร จงอธบาย

4. ทฤษฎอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาชคาโก (Chicago School of Criminology) โดยเฉพาะทฤษฎ

ความไมเปนระเบยบของสงคม (Theory of Social Disorganization) นำามาใชอธบายปญหาอาชญากรรม

อยางไร จงอธบาย

5-71

เฉลยแบบประเมนผลตนเองหนวยท 5

กอนเรยนและหลงเรยน1. ทฤษฎเจตจำานงอสระ (Free will) มความเชอวา มนษยทกคนมอสระทจะคดและทำาสงใดดวย

ตวของเขาเอง ดงนน เมอมนษยตดสนใจทำาสงใดลงไปแลว เขากจะตองรบผดชอบในสงทเขากระทำาลงไป

ซซาร เบคคาเรย เหนวา “ทกคนควรเทากนในทศนะของกฎหมาย” การทจะลงโทษผกระทำาผด ควร

จะพจารณาแตกรรมทเขาไดประกอบเทานน ไมควรคำานงถงวาผนนจะเปนผใด เพราะถอวาทกคนกระทำา

สงใดลงไปโดยม เจตจำานงเสร (Free Will) จงควรพจารณาโทษทเหมาะสมกบความผดทเขาทำาลงไป ตาม

ความคดของเบคคาเรยทวา “Equal punishment for the same crime”

เจเรม เบนธม มความคดความเชอสอดคลองกบเบคคาเรยเกยวกบหลกเจตจำานงอสระ (Free

will) ทวามนษยมอสระทจะคด ตดสนใจ และกระทำาสงตางๆ ดวยตนเอง จงตองรบผดชอบตอการกระทำา

ของตนทกระทำาลงไป

2. ทฤษฎการลงโทษเพอการขมขยบยง เบคคาเรย ผทไดรบการยกยองวาเปนบดาแหง “ทฤษฎ

การลงโทษเพอการขมขยบยง” (Deterrence Theory) อธบายถง ทฤษฎการลงโทษเพอการขมขยบยงวา

การลงโทษทสามารถขมขยบยงผกระทำาผดได ควรจะตองมลกษณะสำาคญ 3 ประการ คอ

1) การลงโทษดวยความรวดเรว (Swiftness of punishment) เบคคาเรยใหเหตผลสอง

ประการวาทำาไมจงตองลงโทษดวยความรวดเรว เบคคาเรยกลาววา “...การลงโทษดวยความรวดเรววองไว

และความใกลชดกบการประกอบอาชญากรรม จะเกดประโยชนมากกวา..”

2) ความแนนอนในการลงโทษ (Certainty of punishment) เบคคาเรยเหนวาเปนคณภาพ

ทสำาคญทสดของการลงโทษ เบคคาเรยกลาววา “...แมกระทงความชวรายทนอยทสด..แตเมอผกระทำาผด

ไดรบโทษทแนนอน ยอมจะมผลในการสรางความเกรงขามในจตใจคนไดดยง..” และเขายงกลาวอกวา “...

ความแนนอนในการลงโทษ หากมนสามารถชวยบรรเทาได การลงโทษนนมนจะถกบนทกในความทรงจำาได

ยงกวาความกลวในวธอนซงยงยากกวา แตเจอไวดวยความหวงวาจะไดรบการยกเวนโทษ

3) ความเครงครดหรอความรนแรงในการลงโทษ (Severity of punishment) เบคคาเรย

เนนวาการลงโทษทมประสทธผล โทษทเปนไปไดน จะตองมากเกนกวาประโยชนทผกระทำาผดจะไดรบจาก

การประกอบอาชญากรรม

3. ทฤษฎอาชญากรโดยกำาเนด (Born Criminal) เปนแนวคดของซซาร ลอมโบรโซ ซงเขาไมเหน

ดวยกบแนวคดของสำานกอาชญาวทยาคลาสสคทเชอในปรชญาเรองเจตจำานงอสระ (Free Will) ลอมโบรโซ

พยายามศกษาวจยเพออธบายพฤตกรรมมนษย ลอมโบรโซใหความสนใจอยางยงในเรองจตเวชศาสตร ซง

เขาไดศกษาเรองกายวภาควทยาและสรรวทยาของสมอง

5-72

ลอมโบรโซสนใจในการอธบายพฤตกรรมอาชญากรดวยหลกชววทยาระหวางป ค.ศ. 1859 จนถงป

ค.ศ. 1863 ซงเปนชวงเวลาทเขาทำางานเปนแพทยอยในกองทพ เขาศกษาโดยการวดสรระของทหารอยางเปน

ระบบจำานวนประมาณ 3,000 คน เพอศกษาความแตกตางระหวางชาวบานทเขามาเปนทหารซงมาจากเมอง

ตางๆ ของอตาล ลอมโบรโซศกษาโดยการสงเกตรอยสกโดยเฉพาะอยางยงรอยสกทลกษณะหยาบคาย ซง

ทำาใหเขารสกถงลกษณะทเดนชด ตอมาลอมโบรโซไดใชผลการวจยรอยสกน เพอสรางการอธบายลกษณะ

เฉพาะของอาชญากร เขาเผยแพรผลการวจยของเขา โดยเขาเสนอวา เราสามารถใชปจจยดานชววทยาโดย

เฉพาะอยางยงเสนทางของสมอง สามารถอธบายพฤตกรรมอาชญากรได ในป ค.ศ. 1876 เขาไดเผยแพร

ผลงานการคนพบของเขาโดยเขยนหนงสอชอ “On Criminal Man”

ศนยกลางของการวจยของลอมโบรโซทปรากฏในหนงสอนคอ อาชญากรรมจะแสดงออกถงประเภท

ของลกษณะทางชวภาคทแปลกประหลาดหรอมความเปนพเศษ จะแตกตางจากคนทไมไดเปนอาชญากร เขา

อางวาอาชญากรจะแสดงออกถงรปแบบความเสอมโทรมทเปดเผยออกมาทางลกษณะทางรางกายมนษย

ซงสะทอนยอนกลบไปถงลกษณะทางชววทยาของมนษยในยคเรมตนววฒนาการ ลอมโบรโซอธบายวา

อาชญากรเปนสงท “สบสายมาจากบรรพบรษ” (Atavistic) ซงเปนลกษณะเชนเดยวกนกบมนษยทยอนหลง

ไปยงยคเรมตนววฒนาการของมนษย ลกษณะทางรางกายของคนยคนนจะมลกษณะเดน คอ หมขนาดผด

ปกต หนาผากลาดชน แขนยาวเปนพเศษ คางเบถอยหลง จมกบด

ลอมโบรโซ จำาแนกอาชญากรออกเปน 4 ประเภท ไดแก

1) อาชญากรโดยกำาเนด (Born criminals) หมายถง กลมคนทมลกษณะสญชาตญาณดบ

เหมอนคนในยคอดต or people with atavistic characteristics)

2) อาชญากรวกลจรต (Insane criminals) หมายรวมถง คนโง คนปญญาทบ คนโรคจต

เปนโรคลมชก โรคตดสราเรอรง

3) อาชญากรทกระทำาผดเปนครงคราว (Occasional criminals or criminaloids) หมาย

ถง ผทเปนอาชญากรทอาศยโอกาสในการกระทำาผด

4) อาชญากรททำาดวยอารมณกดดน (Criminals of passion) ไดแก พวกทประกอบ

อาชญากรรมเพราะอารมณ โกรธ รก หลง หรอตองการเกยรต เปนคนทไมสามารถตานทานความตองการ

ของตวเองได (who commit crimes because of anger, love, or honor and are characterized by

being propelled to crime by “irresistible force”)

ทฤษฎของลอมโบรโซเกยวกบลกษณะทางชวภาคของอาชญากรน เรยกวา “ทฤษฎอาชญากรโดย

กำาเนด” (Born Criminal)

4. ทฤษฎอาชญาวทยาของสำานกอาชญาวทยาชคาโก (The Chicago School of Criminology)

เปนทรจกกนวาเปนสำานกทมงศกษาอาชญาวทยาในแนวนเวศนวทยาจนนยมเรยกกนวา “สำานกนเวศนวทยา”

(Ecological School) หรออาชญาวทยากลม “ทฤษฎความไมเปนระเบยบของสงคม” (Social Disorgani-

zation) สำานกนเกดขนในสหรฐอเมรกาตอนปลายศตวรรษท 19 จนถงตอนตนศตวรรษท 20 ชวงเวลานน

เมองใหญๆ กำาลงประสบปญหามากเกยวกบการกระทำาผดกฎหมายของเดกและปญหาอาชญากรรม ปญหา

5-73

ดงกลาวนเปนสงทคนสวนใหญกำาลงใหความสนใจ เนองจากเกดความโกลาหลทเกดขนในมหานครชคาโก

สงคมตองการคำาตอบวาเพราะอะไรจงเกดปญหานสงขนอยางผดปกตและจะจดการอยางไร

แนวคดของสำานกอาชญาวทยาชคาโกมงศกษาในมตเกยวกบ “ทฤษฎการสงผานคานยมทาง

วฒนธรรม” (The Transmission of Cultural Value) จากคนกลมหนงไปยงกลมอนๆ รวมทงการสง

ผานขามรน จากรนหนงไปยงอกรนหนง โดยเฉพาะประเดนเรองเดกและเยาวชนรนใหญไดสงผานคานยม

ตอตานสงคม เทคนคการทำาผด และการประกอบอาชญากรรมของรนตนเอง ไปยงเดกและเยาวชนรนเลก

ผลของการอดแนนของประชากรจำานวนมหาศาลในนครชคาโก จงเกดขนตามทเอมล เดอรไคม ได

เคยทำานายไววา เมอความเปนเมองและความเปนระบบสงคมอตสาหกรรมมการขยายตวอยางรวดเรวเกนไป

จะเกดปญหา “ความโกลาหลและความไรระเบยบ” (Chaos) และ “สภาพไรปทสสถาน” (Normlessness)

เกดขน อนทจรงแลวนครชคาโกเปนตวอยางสำาหรบการอธบายเรอง “รฐอโนม” (Anomie State) ไดดทสด

เปนสภาวะทระบบการควบคมพงทลายลงอยางสนเชง ตวอยางปรากฏการณทชดเจนทสดทสะทอนถงสภาพ

ความไรระเบยบของเมองคอ การทเดกวยรนทวงแบบวนวายไปตามทองถนนอยางไรระเบยบในลกษณะการ

รวมกลมเปน “แกง” (Gangs) โดยทไมสามารถหามปรามได การกระทำาผดของเดกและเยาวชนเกดสงขน

จนปรากฏแกงตางๆ เขาควบคมทองถนนหลายแกง

ชอว และแมคเคย (Shaw and McKay) เสนอกรอบความคดของเขาวา ถนชมชนทพกอาศยของ

เมองทกๆ เมอง มกจะเกดปญหาอาชญากรรมมากกวาสวนอนๆ ของเมอง ซงถาพจารณาจากการแบงโซน

ตามแนวคดของเบอรเกส จะตรงกบโซนท 2 ซงเปนโซนทมการเปลยนผานจากยานทพกอาศยไปเปนยาน

อตสาหกรรม ซงเปนเขตทถกรกรานโดยโรงงานอตสาหกรรม

ตามแนวคดของ ชอว และแมคเคย เขาเหนวา ถนชมชนทพกอาศยจะเปนยานทมอตราการเกด

อาชญากรรมสงทสด

ยานโซนท 2 จะเกดปญหาสงคมรวมกน 3 ประเภท คอ

1) ความเสอมโทรมทางกายภาพของบานเรอน (Physical dilapidation)

2) ความยากจน (Poverty)

3) ความแปลกแยกแตกตางของประชากร ในลกษณะการผสมผสานอยรวมกนของประชากร

ทหลากหลายชาตพนธ (Heterogeneity) หรอเรยกอกอยางหนงวา การผสมผสานทางวฒนธรรม (cultural

mix)

ปญหาทเกดจากสภาพสงคมแบบน นอกจากจะมคณลกษณะรวมกน 3 ประการขางตนแลว ยงม

คณลกษณะรวมกนของถนทอย ซงชอวและแมคเคยอธบายวา การมประชากรทพกอาศยอยแบบชวครง

ชวคราวแลวกโยกยายออกไป ในอตราสง มการยายเขายายออกอยตลอดเวลา จะกอใหเกดปญหาการวาง

งานของคนในชมชนทพกอาศยเดม

ปญหาการสงคมทมลกษณะเหมอนกบการเจบปวยทางสงคมน จดเปนปจจยทมอยกอนของโมเดล

ทางทฤษฎ ปจจยความเจบปวยทางสงคมทมอยกอน เชน ความเสอมโทรมทางกายภาพของบานเรอน ความ

ยากจน ความแปลกแยกแตกตางของประชากร การเคลอนยายถนฐานของประชากร ปญหาเหลานนำาไป

5-74

สการแตกสลายของการจดระเบยบทางสงคม (Social disorganization) และนำาไปสปญหาอาชญากรรม

และการกระทำาผดของเดกและเยาวชน อนเปนทมาของทฤษฎความไรระเบยบทางสงคม ซงชใหเหนถง

ผพกอาศยในหมบานชมชนมอตราความยากจนสง ผพกอาศยทผสมผสานทางวฒนธรรมทหลากหลาย ใน

สภาพบานและสภาพแวดลอมทเสอมโทรมไมสามารถทจะรวมมอรวมใจกนแกปญหาเหลานไดเอง เพราะ

ตางความคด ตางวฒนธรรม

ทฤษฎความไรระเบยบทางสงคม (Theory of Social Disorganization) จงเปนทฤษฎทอธบายถง

การทผกระทำาผดไดเรยนรพฤตกรรมอาชญากร จากเยาวชนทสงวยกวาทอยในชมชนถนทอยนน ผลสดทาย

ความลมเหลวของชมชนถนทอยในการจดระเบยบตวเอง กจะทำาใหเดกและเยาวชนผกระทำาผดทแกกวาจะ

ถายทอดพฤตกรรมอาชญากรใหแกเดกและเยาวชนทออนกวา กลาวอกนยหนง เดกและเยาวชนผกระทำาผด

ทอยในถนฐานชมชนนน จะกลายเปนผทำาหนาทจดระเบยบทางสงคมแทนชมชนถนทอยทไมสามารถทำาได

สำาเรจ และในทสดเดกและเยาวชนทออนวยกวา กจะเดนตามรอยของรนพ

Documents

หน่วยที่ ทฤษฎีอาชญาวิทยาlaw.stou.ac.th/dynfiles/Ex.41716-5.pdf · 5-3 หน่วยที่ 5 ทฤษฎีอาชญาวิทยา