22
อิทธิพลขององค์การแห่งการเรียนรู้และ การพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ที่ส่งผลต่อประสิทธิผลขององค์การ An influence of learning organization and human resource development on organizational effectiveness 7 บททีอนันต์ บุญสนอง Anan Boonsanong

อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

อทธพลขององคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยทสงผลตอประสทธผลขององคการ

An influence of learning organization andhuman resource development on organizational effectiveness

7บทท

อนนต บญสนอง

Anan Boonsanong

Page 2: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท

7

140 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

บทคดยองานวจยนมวตถประสงค เพอศกษาความสมพนธระหวางองคการแหงการเรยน

รกบการพฒนาทรพยากรมนษยกบประสทธผลขององคการและศกษาอทธพลเชงสาเหตทอธบายและทำานายระดบประสทธผลขององคกรดวยระดบการเปนองคการแหงการเรยนร และระดบการพฒนาทรพยากรมนษยของพนกงานในองคกร มหนวยในการวเคราะหระดบองคการ ไดแก 1.องคกรของรฐ 2.องคกรรฐวสาหกจ 3. องคกรเอกชนและ 4. องคกรปกครองสวนทองถน กลมตวอยาง 1,794 คน จากผตอบแบบสอบถาม 299 องคการโดยมระดบความเชอมนรอยละ 95 และมคาความเชอมนรอยละ 1.7 เครองมอทใชในการวจยครงน ไดแกแบบสอบถามทสรางขนตามทฤษฎ กรอบแนวคด และนยามปฏบตการ ซงมเทคนคการวเคราะหขอมล คอ 1) การหาคาสมประสทธสหสมพนธอยางงายเพอหาความสมพนธระหวางองคการแหงการเรยนร การพฒนาทรพยากรมนษยและประสทธผลขององคการ 2) การวเคราะหถดถอยพหคณเพอหาคาสมประสทธถดถอยมาตรฐาน

ผลการศกษาพบวาปจจยททำาหนาทเปนตวแปรอสระไดแกปจจยองคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยโดยรวมมความสมพนธอยางมนยสำาคญทางสถต กบปจจยททำาหนาทเปนตวแปรตามไดแกประสทธผลขององคการทง 4 ตวแบบคอ (1) ดานตวแบบกระบวนการภายใน (2) ดานตวแบบระบบเปด (3) ดานตวแบบมนษยสมพนธ (4) ดานตวแบบเปาหมายเชงเหต

อทธพลขององคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยทสงผลตอประสทธผลขององคการ1

An influence of learning organization andhuman resource development on organizational effectiveness7บทท

อนนต บญสนอง2

Anan Boonsanong

1 งานวจยนไดรบทนสนบสนนจากโครงการหลกสตรรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต มหาวทยาลยเกรก2 ผชวยศาสตราจารย,อาจารยประจำาคณะบรหารธรกจ สาขาวชาการจดการทรพยากรมนษย มหาวทยาลยเกรก

Page 3: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท 7

141อทธพลขององคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยทสงผลตอประสทธผลขององคการ

An influence of learning organization and human resource development on organizational effectiveness

การดำาเนนงานองคการแหงการเรยนรขององคการและการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษยขององคการ มความสามารถในการทำานายระดบประสทธผลขององคการในทกดานคอตวแบบดานกระบวนการภายใน ตวแบบดานระบบเปด ตวแบบดานมนษยสมพนธ และตวแบบดานเปาหมายเชงเหตผล การดำาเนนงานองคการแหงการเรยนรขององคการมอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการ ทกดาน และการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษยขององคการมอทธพลเชง บวกตอระดบประสทธผลขององคการทกดานยกเวนดานองคประกอบเปาหมายเชงเหตผล

คำ�สำ�คญ : องคการแหงการเรยนร, การพฒนาทรพยากรมนษย,ประสทธผล องคการ

AbstractThe objectives of this research were 1) to analyze the relationship of the

learning organization, the human resource development, and the effective organization, and 2) to analyze the causal influence that explained and predicted the effective level of organization with the level of being the learning organization and of the human resource development of the organization staffs. The units used in analyzing the level of organization were : 1) public organization, 2) public enterprise, 3) non-governmental organization, and 4) local admin-istrative organization. The research tool was a well constructed questionnaire. The samples were 1,794 from 299 organizations at the confidence level of 95% and the reliability of 1.7%. The data received were analyzed by 1) simple correlation coefficient to analyze the relationship of learning organization, human resource development, and the effective organization 2) Multiple Regression Analysis to find out the Standard Regression of coefficient.

The results revealed that the independent variable factors were the factors of learning organization and the overall human resource development had correlated at statistical significance with the development variable factors that were the four models of the effective organizations. These four models were : 1) the internal process model, 2) the open-system model, 3) the human resource model, and 4) the causal target model.

In addition, the operations of the learning organization and the human resource development could be able to predict the effective organization level in

Page 4: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท

7

142 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

all aspects, these were the internal process model, the open-system model the human resource model and the causal target model. The operation of the learning organization had positive influences towards the effective organization in all aspects. Besides, the operation of human resource development of the organiza-tion had positive influence on the effective organization level in nearly all aspects, except for the elements of causal target model.

Key words : learning organization ,human resource development, effective organization

บทนำ�ปจจบนสถานการณตางๆมการเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว เปนความทาทาย

ขององคการทจะตองเผชญกบการเปลยนแปลงทางเศรษฐกจ คาแรงงานตลอดจนความคาดหวง ความตองการจากลกคาและคแขงขน ดงนนองคการตองใหความสำาคญกบการพฒนาความสามารถใหกบองคการ ดวยการสรางนวตกรรม สรางแรงจงใจ พฒนาความรความสามารถของบคลากร ตลอดจนเกบรกษาบคลากรทมความสามารถ เพอทำาใหเกดความมนใจในการรองรบการเปลยนแปลงในระยะยาว (Ulrich, 1997) ฉะนนเพอใหทนกบการเปลยนแปลงดงกลาว ทกคนในองคการตองเรยนรอยตลอดเวลาและเรยนรอยางตอเนอง ตองปรบตนใหเปน องคการแหงการเรยนร (learning organization) (สถาบนพฒนาขาราชการพลเรอน สำานกงาน ก.พ., 2540: 38)

สาเหตสำาคญทตองการศกษาอทธพลขององคการแหงการเรยนรในองคการและกจกรรมการพฒนาทรพยากรมนษยทสงผลตอประสทธผลองคการ กเพราะวา ประสทธผลขององคการ (organizational effectiveness) คอเปาหมายสงสดท ผบรหารขององคการทกองคการมความตองการทจะบรรลถง คำากลาวนสามารถยนยนไดจากการท ทกสาขาวชาทอยในขอบเขตของศาสตรดานการจดการ ไดทำาการศกษาคนควาโดยมเปาหมาย ไมทางใดกทางหนง เพอมงชวยเหลอผบรหารใหบรหารองคการใหมประสทธผลมากขน (Robbins, 1990: อางใน พงษเทพ จนทสวรรณ,2553:136) โดยคำาวา ประสทธผล สามารถนยามความหมายไดวา คอ ระดบความสามารถขององคการในการทำาใหเปาหมายทไดกำาหนดไวขององคการกลายเปนความจรง (Etzioni, 1964: 8)ดวยเหตนความสามารถในการบรรลถงเปาหมายขององคการจงเปนเงอนไขสำาคญทจะบงชวา องคการไดประสบความสำาเรจในระดบใด หรอกลาวอกนยหนง กคอ ความสามารถในการบรรลถงเปาหมายขององคการจะ

Page 5: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท 7

143อทธพลขององคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยทสงผลตอประสทธผลขององคการ

An influence of learning organization and human resource development on organizational effectiveness

เปนเงอนไขสำาคญในการทจะบงชถงความสามารถในการอยรอดขององคการ (Kimberly, 1979: 438) ดงนน คำาวาประสทธผล จงมความหมายโดยนยของคำาวาความสำาเรจและการอยรอดอยดวย และในบางครงสามารถใชทดแทนหรอแทนทกนได (Kimberly, 1979: 437; Robbins, 1990: 49) และเมอประสทธผลขององคการเปนทงความสำาเรจและการอยรอดขององคการ ดวยเหตน การศกษาโดยมวตถประสงคทมงไปทการอธบายความสมพนธระหวางปจจยสาเหตทมอทธพลตอ ระดบของประสทธผลขององคการ จงมความสำาคญและเปนประเดนทนาสนใจเปนอยางยง (พงษเทพ จนทสวรรณ,2554:25)

อกทงการศกษาวจยเกยวกบการเปนองคการแหงการเรยนรทมตอประสทธผลขององคการมมากมายทงในประเทศและตางประเทศดงเชนงานของ Goh (2005), Curado (2008), Hangstron, Backstrom and Goransson (2009), อำานวย สขข (2552), กฤตกร กลยารตน (2553), มาลยวลย บญแพทย (2553), อนงนาฏ ภมภกด (2553) แตพบวาการศกษาวจยเพอหาหลกฐานมาสนบสนนทฤษฏในเชงประจกษ(Empirical Research) ในการระบเสนทางความสมพนธของปจจยเชงสาเหตของการเปนองคการแหงการเรยนรทมตอประสทธผลขององคการโดยวดจากตวแบบทง 4 ดาน คอ 1)ดานกระบวนการภายใน 2) ดานระบบเปด 3) ดานมนษยสมพนธ 4) ดานเปาหมายเชงเหตผลยงคงพบนอยมากในประเทศไทย และยงไมมงานเชงลกเกยวกบประเดนดงกลาวจงทำาใหผวจยเกดความสนใจวาปจจยใดทสงผลตอประสทธผลการดำาเนนงานขององคการในบรบทการเปนองคการแหงการเรยนร

อกประเดนทนาสนใจในการศกษาครงน คอการพฒนาทรพยากรมนษยในองคการดวยเหตททรพยากรมนษยมความสำาคญทจะตองไดรบการพฒนาใหมลกษณะรรอบ และรลกมากยงขน การใหความสำาคญตอการพฒนาทรพยากรมนษยในองคการจงเปนเรองทตองกระทำา เพอพฒนาคณภาพผปฏบตงานใหสามารถตอบสนองความตองการขององคการได แตปญหาทพบในขณะนคอองคกรทงภาครฐและเอกชนใหความสนใจตอการพฒนาทรพยากรมนษย แตสวนรปแบบ กจกรรม เปาหมาย และนโยบายการพฒนาทรพยากรมนษยในองคการแตละแหงยงคงไมชดเจน ซงตรงกบท Hongladarom (1995 quoted in Somsri Siriwaiprapan 2000) กลาววา องคการภาครฐยงขาดการสรางปฏสมพนธ ระหวางการพฒนาทรพยากรมนษย กบแผนพฒนาขององคการทำาใหเกดความไมสอดคลองระหวางแผนการศกษา แผนการฝกอบรม กบแผนพฒนาพนกงานขององคการ ตลอดจนขาดความชดเจน

Page 6: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท

7

144 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

ของกจกรรม ระหวางกจกรรมทมงเนนไปทระดบบคคล หรอมงเนนไปทระดบองคการ (เกรยงไกรยศ พนธไทย, 2552:3) และจากประเดนปญหาความไมชดเจนของกจกรรมการพฒนาทรพยากรมนษยในองคการจะพบวามแนวคดการพฒนาทรพยากรมนษยของนกวชาการทเนนไปทบคคลเชน Nadler and Nadler(1980), Gilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton, 2001) เปนแนวคดการพฒนาทรพยากรมนษยทมมมมองแคบ ซงเปนกจกรรมการพฒนาทรพยากรมนษยทมงเนนการพฒนาศกยภาพในการทำางานของพนกงานโดยตรงโดยผานกจกรรมการฝกอบรม กจกรรมการศกษา และกจกรรมการพฒนาพนกงาน และยงมแนวคดการพฒนาทรพยากรมนษยของนกวชาการทเนนไปทองคการเชน Pace, Smith and Mills (1991), Rothwell and Kazanas (1994),Delahaye (2005), สมบต กสมาวล (2540) และสจตรา ธนานนท (2550) เปนแนวคดทมมมมองทกวางและครอบคลมระบบการทำางานทงระบบขององคการ ดวยกจกรรมการพฒนาปจเจกบคคล กจกรรมการพฒนาอาชพ และกจกรรมการพฒนาองคการโดยวธการปฏบตนนมหลากหลายวธทงเปนทางการและไมเปนทางการ

นอกจากนนยงมประเดนปญหาทนาสนใจในการศกษาครงน คอปจจยเชงสาเหตขององคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยเมอนำามาพจาณาพรอมกนวามปจจยใดทมอทธพลตอประสทธผลขององคการทง 4 ดานดงกลาว เพราะวาการดำาเนนงานเรยนรขององคการกมความสำาคญในขณะเดยวกนทรพยากรมนษยกมความสำาคญเชนเดยวกนทจะตองไดรบการพฒนาใหมลกษณะรรอบ และรลกมากยงขน การใหความสำาคญตอการพฒนาทรพยากรมนษยในองคการเปนเรองทตองกระทำา เพอพฒนาคณภาพผปฏบตงานใหสามารถตอบสนองความตองการขององคการได ผลทคาดวาจะไดรบจากพฒนาทรพยากรมนษยในองคการประการแรกคอ การพฒนาทรพยากรมนษยในองคการ จะมสวนชวยสรางแรงจงใจทจะเรยนรการทำางานอยางตอเนองใหเกดขนในตวผปฏบตงาน และชวยสรางความรสกมนคงในชวตใหเกดขนในหมผปฏบตงาน ซงจะสงผลใหอตราการลาออกของผปฏบตงานลดลงในระดบหนง ประการทสองการพฒนาทรพยากรมนษยในองคการ ชวยให ผปฏบตงานมทศนคตทดในการทำางาน มความร ความสามารถ ทกษะความเชยวชาญ เพอ สรางผลงานทดในสภาพแวดลอมทเปลยนแปลง (เกรยงไกรยศ พนธไทย,2552:3)

ดงนนงานวจยนจงทำาการพจารณาควบคกนระหวางปจจยดานองคการแหงการเรยนรและปจจยการพฒนาทรพยากรมนษยทมผลตอประสทธผลขององคการโดย

Page 7: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท 7

145อทธพลขององคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยทสงผลตอประสทธผลขององคการ

An influence of learning organization and human resource development on organizational effectiveness

มวตถประสงคทจะศกษาวาปจจยขององคการแหงการเรยนรและปจจยการพฒนาทรพยากรมนษยปจจยใดทมอทธพลเชงสาเหตทสามารถอธบายประสทธผลขององคการในแตละตวแบบดงกลาวได

กระบวนก�รวจยในกระบวนการศกษาครงนประกอบดวยการทบทวนวรรณกรรมดานแนวคด

และทฤษฎทเกยวกบองคการแหงการเรยนร การพฒนาทรพยากรมนษยและประสทธผลขององคการจากนนทำาการกำาหนดปจจยททำาหนาทเปนตวแปรอสระทศกษา 2 ตวแปรประกอบไปดวย ปจจยดานองคการแหงการเรยนร 5 องคประกอบไดแก 1)พลวตรการเรยนร 2)การปรบเปลยนองคการ 3)การเพมอำานาจสมาชกองคการ 4)การจดการองคความรและ 5) การประยกตใชเทคโนโลย และปจจยดานการพฒนาทรพยากรมนษย 5 องคประกอบไดแก 1) กจกรรมการฝกอบรม 2) กจกรรมการศกษา 3) กจกรรมการพฒนาพนกงาน 4) กจกรรมการพฒนาอาชพและ 5) กจกรรมการพฒนาองคการ สวนปจจยททำาหนาทเปนตวแปรตามกคอประสทธผลขององคการ 4 ตวแบบไดแก 1)ดานกระบวนการภายใน 2) ดานระบบเปด 3) ดานมนษยสมพนธ 4) ดานเปาหมายเชงเหตผล ไดแสดงเปนกรอบแนวคดของการศกษาดงแผนภาพ

องคก�รแหงก�รเรยนร พลวตรการเรยนร การปรบเปลยนองคการ การเพมอำานาจสมาชก การจดการความร การประยกตใชเทคโนโลย

ประสทธผลองคก�ร ตวแบบกระบวนการภายใน ตวแบบระบบเปด ตวแบบมนษยสมพนธ ตวแบบเปาหมายเชงเหตผล

ก�รพฒน�ทรพย�กรมนษย กจกรรมการฝกอบรม กจกรรมการศกษา กจกรรมการพฒนาพนกงาน กจกรรมการพฒนาอาชพ กจกรรมการพฒนาองคการ

แผนภ�พท 1 แสดงกรอบแนวคดของการศกษา

Page 8: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท

7

146 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

การศกษาครงน จะใชแนวทาง การวจยเชงปรมาณ ซงตองการแสดงใหเหนความสมพนธระหวางเหตและผลเปนการศกษาแบบสถตย และแสวงหาความเปนปรากฏการณทวๆไป จงตองใชกลมตวอยางจำานวนมาก เพอนำาไปสความสามารถในการอธบายและทำานายดวยเหตนในการวจยครงนจงออกแบบเปนการวจยแบบสำารวจ ทำาการศกษา ณ.จดหนงของเวลา มลกษณะของขอมลเปนแบบปรมาณ ใชหนวยในการวเคราะหในระดบองคการเพอพสจนทฤษฏในการวดประสทธผลขององคการโดยทวไปจงไมไดกำาหนดองคการใดองคการหนงเปนการเฉพาะแตจะใชประชากรขององคการโดยทวไปไดแก องคการของรฐ องคการรฐวสาหกจ องคกรธรกจ และองคกรปกครองสวนทองถน ใชการสมตวอยางแบบงายกบกลมตวอยางขององคการโดยทวไปดงกลาว องคการๆละ 6 คน รวมเปน 1,794 คนจากนนกแปลงหนวยการวเคราะหจากระดบบคคล มาเปนระดบองคการ ซงจากจำานวนขอมลทเกบมาได จะเปนการลดจำานวนตวอยางจากจำานวน 1,794 ชดขอมล ใหมาเหลอเพยง 299 ชดขอมล

เครองมอการวจยเกบขอมลในครงน คอ แบบสอบถาม ทผวจยสรางขนตามทฤษฎ กรอบแนวคด และนยามปฏบตการ ซงแบบสอบถามแบงเปน 4 ตอนดงน ตอนท 1 เปนแบบสอบถามเกยวกบขอมลพนฐานสวนบคคล ตอนท 2 เปนแบบสอบถามเกยวกบระดบการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร ตอนท 3 เปนแบบสอบถามเกยวกบระดบการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษยขององคการและ ตอนท 4 เปนแบบสอบถามเกยวกบระดบประสทธผลขององคการ ใชเทคนคการหาคาสมประสทธอลฟาของครอนบค (Cronbachs’ Alpha Coefficient) เปนคาทใชวดความนาเชอถอ (Reliability) สำาหรบผลลพธทไดจากการทดสอบทงสองระดบ คอระดบคาสมประสทธอลฟา ในระดบองคการจำานวน 299 องคการ มคาสงเกนกวา 0.70 ขนไปและคาสมประสทธอลฟาในระดบบคคลจำานวน 1,794 คนมคาสงเกนกวา 0.70 ขนไปทงสองระดบแสดงวามาตรวดขององคประกอบดงกลาวมความนาเชอถอทเหมาะสม

การวเคราะหขอมลในการวจยวเคราะหดวยโปรแกรมสำาเรจรปทางการวจย เพอหาคาสถตทใชในการวเคราะห คอ1) การหาคาสมประสทธสหสมพนธ (correlation analysis)เพอหาความสมพนธระหวางการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนรการพฒนาทรพยากรมนษยและประสทธผลขององคการ 2) การวเคราะหถดถอยพหคณ

Page 9: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท 7

147อทธพลขององคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยทสงผลตอประสทธผลขององคการ

An influence of learning organization and human resource development on organizational effectiveness

เพอหาคาสมประสทธถดถอยมาตรฐาน (Standard regression coefficient: ( ))และหาคาอทธพลเชงสาเหตของตวแปรอสระทมตอตวแปรตาม

ผลก�รวจย 1) ผลก�รวเคร�ะหขอมลพนฐ�นของกลมตวอย�งพบวาสวนใหญเปนเพศหญงคดเปนรอยละ 58.7 รองลงมาเพศชายคดเปน

รอยละ 41.3 อายสวนใหญอยในชวงอายระหวาง 26-30 ปคดเปนรอยละ 23.2 รองลงมาอยในชวงอาย 31-35 ปคดเปนรอยละ 19.4 และนอยสดอยในชวง 20ปลงมาคดเปนรอยละ 1.3 วฒการศกษาสวนใหญอยในระดบปรญญาตรคดเปนรอยละ 59.4 รองลงมาอนปรญญาคดเปนรอยละ 14 และนอยสด คอสงกวาปรญญาโทขนไปคดเปนรอยละ 0.6 องคการทสงกดพบวาสวนใหญจะสงกดองคกรธรกจคดเปนรอยละ 41.2 รองลงมาองคการของรฐคดเปนรอยละ 31.4 และนอยสดคอองคการรฐวสาหกจคดเปนรอยละ 11.7 อายการทำางานพบวาสวนใหญอยในชวงอายงานระหวาง 5 ปลงมาคดเปนรอยละ 41.3 รองลงมามอายงานอยในชวง 6-10 ป คดเปนรอยละ 23.6 และนอยสดคอชวงอายงานระหวาง 21-25 ปคดเปนรอยละ 5.3 ตำาแหนงหนาทพบวาสวนใหญดำารงตำาแหนงผปฏบตงานคดเปนรอยละ 72.1 รองลงมาเปนผบรหารระดบตนคดเปนรอยละ 14.3 และนอยสดเปนผบรหารระดบสงคดเปนรอยละ 4.1

2) ผลระดบก�รดำ�เนนง�นองคก�รแหงก�รเรยนรระดบก�รดำ�เนนง�นพฒน�ทรพย�กรมนษยและระดบประสทธผลขององคก�ร 2.1) การวเคราะหระดบการดำาเนนงานขององคการแหงการเรยนรของ

องคการ พบวาคาเฉลยโดยรวมทกตวแปรมการดำาเนนงานอยในระดบมาก โดยมคาเฉลยเทากบ 3.740 เมอแยกพจารณาเปนรายดานพบวาดานพลวตรการเรยนรมคาเฉลยสงสดเทากบ 3.827 อยในระดบมาก รองลงมาดานการประยกตใชเทคโนโลยมคาเฉลยเทากบ 3.788 อยในระดบมาก รองลงมาดานการปรบเปลยนองคการมคาเฉลยเทากบ 3.733 อยในระดบมาก รองลงมาดานการจดการความรมคาเฉลยเทากบ 3.708 อยในระดบมากและตำาสดคอดานการเพมอำานาจสมาชกองคการมคาเฉลยเทากบ 3.646 อยในระดบปานกลางตามลำาดบ

Page 10: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท

7

148 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

2.2) การวเคราะหระดบการดำาเนนงานของการพฒนาทรพยากรมนษยในองคการพบวาคาเฉลยโดยรวมของทกตวแปรมการดำาเนนงานอยในระดบปานกลาง มคาเฉลยเทากบ 3.250 เมอแยกพจารณาเปนรายดานพบวา กจกรรมดานการพฒนาองคการมคาเฉลยสงสดเทากบ 3.497อยในระดบปานกลาง รองลงมากจกรรมดานการพฒนามคาเฉลยเทากบ 3.425 อยในระดบปานกลางรองลงมากจกรรมการฝกอบรมมคาเฉลยเทากบ 3.242 อยในระดบปานกลางรองลงมากจกรรมการพฒนาอาชพมคาเฉลยเทากบ 3.097 อยในระดบปานกลาง และตำาสดคอกจกรรมดานการศกษามคาเฉลยเทากบ 2.990 อยในระดบปานกลางตามลำาดบ

2.3) การวเคราะหระดบประสทธผลขององคการพบวา ตวแบบดาน เปาหมายเชงเหตผลมคาเฉลยสงสดเทากบ 4.015 อยในระดบมาก รองลงมาคอดานมนษยสมพนธมคาเฉลยเทากบ 3.719 อยในระดบมาก รองลงมาคอดานกระบวนการภายในมคาเฉลยเทากบ 3.636 และตำาสดคอดานระบบเปดมคาเฉลยเทากบ 3.600 อยในระดบปานกลางตามลำาดบ

3) ผลก�รวเคร�ะหคว�มสมพนธระหว�งปจจยด�นองคก�รแหงก�รเรยนร ก�รพฒน�ทรพย�กรมนษย และประสทธผลขององคก�ร

ผลการศกษาพบวาปจจยททำาหนาทเปนตวแปรอสระไดแกปจจยองคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยโดยรวมมความสมพนธอยางมนยสำาคญทางสถตทระดบ 0 .01 กบปจจยททำาหนาทเปนตวแปรตามไดแกประสทธผลขององคการทง 4 ตวแบบคอ (1) ดานตวแบบกระบวนการภายใน (2) ดานตวแบบระบบเปด (3) ดานตวแบบมนษยสมพนธ (4) ดานตวแบบเปาหมายเชงเหตผล

4) ผลอทธพลเชงส�เหตทอธบ�ยประสทธผลขององคก�รดวยก�รเปนองคก�รแหงก�รเรยนร และก�รพฒน�ทรพย�กรมนษยขององคก�ร

ยอมรบสมมตฐานท 1 ทวาระดบการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO)ขององคการและระดบการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษย(HRD)ขององคการพบวา มความสามารถในการทำานายระดบประสทธผลขององคการในดานกระบวนการภายใน(EFF1) ไดมากกวา 30 % กลาวคอ สามารถทำานายไดถง 50% (R2 = 0.500)

Page 11: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท 7

149อทธพลขององคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยทสงผลตอประสทธผลขององคการ

An influence of learning organization and human resource development on organizational effectiveness

ยอมรบสมมตฐานท 2 ทวาระดบการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO)ขององคการมอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการดานกระบวนการภายใน(EFF1)อยางมนยสำาคญทางสถต ( =0.431,P<0.01)

ยอมรบสมมตฐานท 3 ทวาระดบการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษย (HRD)ขององคการมอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการดานกระบวนการภายใน(EFF1)อยางมนยสำาคญทางสถต ( =0.367,P<0.01)

ยอมรบสมมตฐานท 4 ทวาระดบการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO)ขององคการและระดบการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษย (HRD) ขององคการพบวา มความสามารถในการทำานายระดบประสทธผลขององคการในดานระบบ เปด (EFF2) ไดมากกวา 30 % กลาวคอ สามารถทำานายไดถง 61.7% (R2 = 0.617)

ยอมรบสมมตฐานท 5 ทวาระดบการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO) ขององคการมอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการดานระบบเปด (EFF2)อยางมนยสำาคญทางสถต ( =0.471,P<0.01)

ยอมรบสมมตฐานท 6 ทวาระดบการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษย (HRD)ขององคการมอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการดานระบบเปด(EFF2)อยางมนยสำาคญทางสถต ( =0.417,P<0.01)

ยอมรบสมมตฐานท 7 ทวาระดบการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO) ขององคการและระดบการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษย(HRD)ขององคการพบวา มความสามารถในการทำานายระดบประสทธผลขององคการในดานมนษย สมพนธ(EFF3) ไดมากกวา 30 %กลาวคอ สามารถทำานายไดถง 55.3% (R2 = 0.553)

ยอมรบสมมตฐานท 8 ทวาระดบการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO)ขององคการมอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการดานมนษยสมพนธ(EFF3)อยางมนยสำาคญทางสถต ( =0.601,P<0.01)

ยอมรบสมมตฐานท 9 ทวาระดบการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษย (HRD) ขององคการมอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการดานมนษยสมพนธ (EFF3) อยางมนยสำาคญทางสถต ( =0.214,P<0.01)

ยอมรบสมมตฐานท 10 ทวาระดบการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO) ขององคการและระดบการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษย(HRD)ขององคการพบวา มความสามารถในการทำานายระดบประสทธผลขององคการในดานเปาหมายเชง เหตผล (EFF4) ไดมากกวา 30 %กลาวคอ สามารถทำานายไดถง 41.5% (R2 = 0.415)

Page 12: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท

7

150 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

ยอมรบสมมตฐานท 11 ทวาระดบการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO) ขององคการมอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการดานเปาหมายเชงเหตผล (EFF4) อยางมนยสำาคญทางสถต ( =0.646,P<0.01)

ปฏเสธสมมตฐานท 12 ทวาระดบการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษย (HRD)ขององคการมอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการดานเปาหมาย เชงเหตผล (EFF4) อยางมนยสำาคญทางสถต ( = -0.002,P>0.05, sig. = 0.969)

อภปร�ยผล1) การดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO) ขององคการและการดำาเนน

งานพฒนาทรพยากรมนษย (HRD) ขององคการพบวา มความสามารถในการทำานายระดบประสทธผลขององคการในดานกระบวนการภายใน (EFF1)

เมอพจารณาเฉพาะการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO) กบประสทธผลขององคการดานกระบวนการภายใน (EFF1) พบวาการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO) มอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการดานกระบวนการ ภายใน (EFF1) เพราะวาเมอองคการพรอมทจะเรยนรจากการมบรรยากาศทกระตนใหเกดการเรยนร มการสอนวธเรยนร มสงอำานวยความสะดวกในการเรยนร และเปดโอกาสใหแกพนกงานไดมชองทางในการพบปะพดคยวเคราะหสถานการณแลกเปลยนประสบการณรบรขอมลขาวสารจากองคการหรอบคคลภายนอก เชน สมาคม สถาบนการศกษาหรอลกคา อกทงพนกงานดวยกนเอง กอใหเกดความรวมมอ และการเรยนรรวมกน เมอองคการมการดำาเนนงานดงกลาวจะทำาใหพนกงานสามารถเขาถงแหลงการเรยนรไดงาย สะดวกและรวดเรว พนกงานกนำาเอาความรทไดไปปรบประยกตใชในการทำางาน สงผลใหการทำางานราบรนไมตดขด มความคลองตวสงนำาไปสการเกดประสทธผลขององคการดานกระบวนการภายใน

นอกจากนเมอพจารณาเฉพาะการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษย (HRD)

ขององคการกบประสทธผลขององคการดานกระบวนการภายใน (EFF1) พบวาการ

ดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษยมอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลของ

องคการดานกระบวนการภายใน (EFF1) เพราะวาองคการมเปาหมายในการปรบปรงผลการปฏบตงานทจำาเปนตอการปฏบตงานในปจจบนและอนาคตของพนกงาน มกระบวนการปฏบตทเปนระบบทำาใหเกดการพฒนาทรพยากรมนษยโดย

Page 13: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท 7

151อทธพลขององคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยทสงผลตอประสทธผลขององคการ

An influence of learning organization and human resource development on organizational effectiveness

ผานทางกจกรรมทเนนไปทบคคล เชน กจกรรมการฝกอบรม กจกรรมการศกษา กจกรรมการพฒนาของพนกงาน และกจกรรมทเนนเชอมโยงกบองคการ เชนกจกรรมการพฒนาอาชพ และกจกรรมการพฒนาองคการ เมอพนกงานไดรบการพฒนาจากการดำาเนนงานดงกลาวจะทำาใหพนกงานมความรความสามารถในการปฏบตงานมความเขาใจระบบงานชวยสรางแรงจงใจทจะเรยนรการทำางานอยาง ตอเนอง สงผลใหการทำางานราบรนไมตดขดมความคลองตวสงนำาไปสการเกดประสทธผลขององคการดานกระบวนการภายใน

2) การดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO) ขององคการและการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษย (HRD) ขององคการพบวา มความสามารถในการทำานายระดบประสทธผลขององคการในดานระบบเปด (EFF2)

เมอพจารณาเฉพาะการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO) กบประสทธผลขององคการดานระบบเปด(EFF2)พบวาการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO) มอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการดานระบบเปด (EFF2) เพราะวาเมอองคการพรอมทจะเรยนรจากการมบรรยากาศทกระตนใหเกดการ เรยนร มการสอนวธเรยนร มสงอำานวยความสะดวกในการเรยนร และเปดโอกาสใหแกพนกงานไดมชองทางในการพบปะพดคยวเคราะหสถานการณแลกเปลยนประสบการณรบรขอมลขาวสารจากองคกรหรอบคคลภายนอก เชน สมาคม สถาบนการศกษาหรอลกคา อกทงพนกงานดวยกนเอง กอใหเกดความรวมมอ และการเรยนรรวมกนเปนทมเมอองคการมการดำาเนนงานดงกลาวจะทำาใหพนกงานสามารถเขาถงแหลงการเรยนรไดงาย สะดวกและรวดเรว ในการคนควา หาขอมลพนกงานกนำาเอาความรทไดไปปรบประยกตใชในการแกปญหาจากการทำางานมการสรางสรรคปรบรปแบบการทำางานดวยวธใหมๆใหสอดรบกบสภาพแวดลอมภายนอกอยเสมอนำาไปสการสรางนวตกรรมซงเปนตวขบเคลอนทำาใหเกดความสำาเรจ นำาไปสการเกดประสทธผลขององคการดานระบบเปด

นอกจากนเมอพจารณาเฉพาะการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษยขององคการกบประสทธผลขององคการดานระบบเปด (EFF2) พบวาการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษยมอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการดานระบบเปด (EFF2) เพราะวาเมอองคการมเปาหมายในการปรบปรงผลการปฏบตงานทจำาเปนตอการปฏบตงานในปจจบนและอนาคตของพนกงาน มกระบวนการปฏบต

Page 14: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท

7

152 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

อยางเปนระบบทำาใหเกดการเปลยนแปลงองคการโดยผานทางกจกรรมทเนนไปท

บคคล เชน กจกรรมการฝกอบรม กจกรรมการศกษา กจกรรมการพฒนาของ

พนกงาน และกจกรรมทเนนเชอมโยงกบองคการ เชนกจกรรมการพฒนาอาชพ และ

กจกรรมการพฒนาองคการ เมอพนกงานไดรบการพฒนาจากการดำาเนนงานดงกลาว

ขององคการจะทำาใหพนกงานมทศนคตทดในการทำางาน มความร ความสามารถ

ทกษะความเชยวชาญ และพฤตกรรมทเปลยนแปลงไป ทำาใหองคการเกดการ

เปลยนแปลงอยางสรางสรรคโดยพนกงานสามารถนำาความรทไดจากการพฒนาไป

ประยกตใชในการทำางานมการสรางสรรคปรบรปแบบการทำางานดวยวธใหมๆให

สอดรบกบสภาพแวดลอมทเปลยนแปลงอยเสมอนำาไปสการสรางนวตกรรมซงเปน

ตวขบเคลอนทำาใหเกดความสำาเรจ ซงกอใหเกดประสทธผลขององคการดานระบบเปด

3) การดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO) ขององคการและการดำาเนน

งานพฒนาทรพยากรมนษย (HRD )ขององคการพบวา มความสามารถในการทำานาย

ระดบประสทธผลขององคการในดานมนษยสมพนธ (EFF3)

เมอพจารณาเฉพาะการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนรกบประสทธผลของ

องคการดานมนษยสมพนธ (EFF3) พบวาการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร

(LO) มอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการดานมนษยสมพนธ

(EFF3) เพราะวาเมอองคการพรอมทจะเรยนรจากการมบรรยากาศทกระตนใหเกด

การเรยนร มการสอนวธเรยนร มสงอำานวยความสะดวกในการเรยนร และเปดโอกาส

ใหแกพนกงานไดมชองทางในการพบปะพดคยวเคราะหสถานการณแลกเปลยน

ประสบการณรบรขอมลขาวสารจากองคกรหรอบคคลภายนอก เชน สมาคม สถาบน

การศกษาหรอลกคา อกทงพนกงานดวยกนเอง กอใหเกดความรวมมอ และการเรยนร

รวมกนเปนทม เมอมการดำาเนนงานดงกลาวจะทำาใหพนกงานไดมสวนรวมในการ

ทำางานดวยกนทำาใหเกดการความรสกผกพน มการชวยเหลอเกอกลซงกนและกน

ตลอดจนมความรกสามคคในการทำางานเปนหนงเดยวกนทำาใหองคการมพลงซง

เปนตวขบเคลอนการทำางานใหสำาเรจนำาไปสการเกดประสทธผลขององคการดาน

มนษยสมพนธ

นอกจากนเมอพจารณาเฉพาะการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษยของ

องคการกบประสทธผลขององคการพบวาการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษยม

Page 15: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท 7

153อทธพลขององคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยทสงผลตอประสทธผลขององคการ

An influence of learning organization and human resource development on organizational effectiveness

อทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการดานมนษยสมพนธ (EFF3) เพราะ

วา จากการทองคการมเปาหมายในการปรบปรงผลการปฏบตงานทจำาเปนตอการ

ปฏบตงานในปจจบนและอนาคตของพนกงาน มกระบวนการปฏบตอยางเปนระบบ

ทำาใหเกดการเปลยนแปลงองคการโดยผานทางกจกรรมทเนนไปทบคคล เชน

กจกรรมการฝกอบรม กจกรรมการศกษา กจกรรมการพฒนาของพนกงาน และ

กจกรรมทเนนเชอมโยงกบองคการ เชนกจกรรมการพฒนาอาชพ และกจกรรมการ

พฒนาองคการ เมอพนกงานไดรบการพฒนาจากการดำาเนนงานดงกลาวทำาใหเกด

การความรสกวาองคการใหความสำาคญทใหไดรบโอกาสในการเพมพนความร ทกษะ

และพฤตกรรมทเปนประโยชนในการทำางาน สรางความรสกมนคงในชวตใหเกดขน

ในหมพนกงาน กจะมขวญกำาลงใจทดพรอมทจะทมเทแรงกายแรงใจในการทำางาน

ทำาใหอตราการลาออกของพนกงานลดลง สงผลดตอการปฏบตงานซงนำาไปสการ

เกดประสทธผลขององคการดานมนษยสมพนธ

4) การดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO) ขององคการและการดำาเนน

งานพฒนาทรพยากรมนษย (HRD) ขององคการพบวา มความสามารถในการทำานาย

ระดบประสทธผลขององคการในดานเปาหมายเชงเหตผล (EFF4)

ถาพจารณาการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนร (LO) ขององคการและการ

ดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษย (HRD) ขององคการพรอมกนพบวา การดำาเนน

งานองคการแหงการเรยนร (LO) ขององคการมอทธพลตอประสทธผลขององคการ

ในดานเปาหมายเชงเหตผล (EFF4) แตการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษยของ

องคการไมมอทธพลตอประสทธผลขององคการจงคนพบวาถาองคการจะทำาการ

พฒนาองคการจะตองเนนไปทการเปนองคการแหงการเรยนรใหมากกวา การทจะ

มงเนนไปทการพฒนาทรพยากรมนษยเพราะวาการการพฒนาทรพยากรมนษยแต

เพยงอยางเดยวคงไมพอและไมทนตอการเปลยนแปลงอกตอไปแลวโดยเฉพาะจาก

แนวคดแบบเดมทสงเสรมการเรยนรของบคลากร และเพอแกปญหาการปฏบตงาน

ดวยการฝกอบรมเปนครงคราวกำาลงถกแนวคดใหมของการพฒนาทรพยากรมนษย

ทยงยนดวยการพฒนาองคการใหเปน “องคการแหงการเรยนร” เขามาแทนท

Page 16: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท

7

154 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

เมอพจารณาเฉพาะการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนรกบประสทธผลของ

องคการดาน เปาหมายเชงเหตผล (EFF4) พบวาการดำาเนนงานองคการแหงการ

เรยนร (LO) มอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการดานเปาหมายเชง

เหตผล (EFF4) เพราะวาเมอองคการพรอมทจะเรยนรจากการทองคการม

บรรยากาศทกระตนใหเกดการเรยนรมการสอนวธเรยนรมสงอำานวยความสะดวก

ในการเรยนร และเปดโอกาสใหแกพนกงานไดมชองทางในการพบปะพดคย

วเคราะหสถานการณแลกเปลยนประสบการณรบรขอมลขาวสารจากองคกรหรอ

บคคลภายนอกเชนสมาคม สถาบนการศกษาหรอลกคาอกทงพนกงานดวยกนเอง

กอใหเกดความรวมมอ และการเรยนรรวมกนเปนทม จากการดำาเนนงานดงกลาวจะ

ทำาใหพนกงานรวมมอรวมใจกนในการทำางานนำาเอาความรทไดจากการเรยนรมาใช

ในการทำางานเพอใหผลการปฏบตงานออกมาดมคณภาพสงผลใหองคการมผล

ประกอบการทดบรรลเปาหมายซงนำาไปสการเกดประสทธผลขององคการดาน

เปาหมายเชงเหตผล

เมอพจารณาเฉพาะการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษยกบประสทธผลของ

องคการดาน เปาหมายเชงเหตผล (EFF4) พบวาการดำาเนนงานพฒนาทรพยากร

มนษย (HRD) ขององคการไมมอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการ

ดานเปาหมายเชงเหตผล (EFF4) ซงสามารถอธบายใหเหตผลไดคอจากการท

องคการพยายามปรบปรงผลการปฏบตงานทจำาเปนตอการปฏบตงานในปจจบน

และอนาคตของพนกงาน มกระบวนการปฏบตอยางเปนระบบทำาใหเกดการเปลยน

แปลงองคการโดยผานทางกจกรรมทเนนไปทบคคล เชน กจกรรมการฝกอบรม กจกรรม

การศกษา กจกรรมการพฒนาของพนกงาน และกจกรรมทเนนเชอมโยงกบองคการ

เชนกจกรรมการพฒนาอาชพ และกจกรรมการพฒนาองคการ แสดงใหเหนวาการ

ดำาเนนงานดงกลาวมสวนใหเกดการบรรลวตถประสงคและเปาหมายขององคการ

นอยมากจงไมนำาไปสการกอใหเกดประสทธผลขององคการดานเปาหมายเชงเหตผล

โดยภาพรวมเชงแนวคดพบวาการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนรและการ

ดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษยกบประสทธผลขององคการผลการวจยสอดคลอง

กบ Goh (2005), Curado (2008), Hangstron, Backstrom and Goransson (2009),

อำานวย สขข (2552),เกรยงไกรยศ พนธไทย (2552) กฤตกร กลยารตน (2553)

Page 17: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท 7

155อทธพลขององคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยทสงผลตอประสทธผลขององคการ

An influence of learning organization and human resource development on organizational effectiveness

มาลยวลย บญแพทย (2553),และอนงคนาฏ ภมภกด (2553)ในเกอบทกประเดน

แตยกเวนในบางประเดนทไมสอดคลองคอประสทธผลดานเปาหมายเชงเหตผลของ

การดำาเนนการพฒนาทรพยากรมนษยเพราะวาการวจยครงนผวจยไมไดวด

ประสทธผลโดยรวมแตแบงตวแบบการวดประสทธผลออกเปน 4 ดาน คอ ดาน

กระบวนการภายใน ดานระบบเปด ดานมนษยสมพนธและดานเปาหมายเชงเหตผล

ดงนนจงมขอแตกตางทไมสอดคลอง เพราะวาจากผลงานวจยทเกยวของทผานมายงไมพบวามการพจารณาควบคกนระหวางการดำาเนนงานขององคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยกบประสทธผลองคการทเปนรายดานดงกลาว

ขอเสนอแนะขอเสนอแนะทคนพบจ�กง�นวจยจากผลการวจยทำาใหคนพบวาระดบการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนรโดย

รวมขององคการมอทธพลเชงบวกตอระดบประสทธผลขององคการทง 4 ดานคอดานตวแบบกระบวนการภายใน ดานตวแบบระบบเปด ดานตวแบบมนษยสมพนธและดานตวแบบเปาหมายเชงเหตผล มากกวาการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษยโดยรวมขององคการ ดงนนขอเสนอแนะจงมรายละเอยดดงน

1) ในระดบองคการควรใหความสำาคญกบการดำาเนนงานองคการแหงการเรยนรโดยกำาหนดออกมาเปนยทธศาสตรหรอนโยบายทจะใชในการพฒนาองคการทงระบบ มการจดตงหนวยงานเฉพาะขนมารบผดชอบโดยตรง มบคลากร งบประมาณและ วสดอปกรณทเปนสงอำานวยความสะดวก มระบบการจดเกบขอมลขาวสารใหทนสมยอยเสมอเพอนำามาปรบปรงการทำางานของหนวยงานตอไป ในขณะทการดำาเนนงานพฒนาทรพยากรมนษยในองคการกละทงไมไดจดวาเปนกลยทธ มาตรการ/วธการทองคการจะตองใหความสำาคญดวยการนำาไปสการปฏบต โดยจดทำาผานกจกรรมการพฒนาในรปแบบตางๆ เพอการบรรลจดมงหมายดงกลาว หรอในกรณทองคการมงบประมาณจำากดและตองการปรบปรงประสทธภาพขององคการโดยรวม ควรเลอกดำาเนนการใชงบประมาณทเนนหนกไปทางดานการสงเสรมใหเกดองคการแหงการเรยนรจะไดผลมากกวาการพฒนาทรพยากรมนษย

2) ในระดบผบรหารระดบสง ระดบกลาง ควรมวสยทศนสนบสนนองคการใหเปนองคการแหงการเรยนรแลวสอสารใหกบพนกงานไดรบรโดยการใชชองทางการ

Page 18: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท

7

156 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

สอสารทองคการมอย ควรสงเสรมการมอสระในการทำางาน ควรสรางบทบาทตนแบบทงในเชงพฤตกรรมและแนวปฏบต ตลอดจนแสดงบทบาทในฐานะผใหการสนบสนนใหเกดการเรยนร (Honey and Mumford :1996) อกทงสรางอารมณรวมใหเกดขนกบพนกงาน

3) ในระดบพนกงานควรมการสงเสรมพฤตกรรมของพนกงานใหเหนถงความ

สำาคญของการมสวนรวมการเรยนรมากขนเชนจดใหมการแขงขนและประเมนผล

การเรยนรของพนกงานเปนรายบคคลหรอหนวยงานจากผลสำาเรจทเกดขนอยางเปน

รปธรรมชดเจนในการเรยนรและใหรางวลเปนสงจงใจในรปแบบตางๆ

นอกจากนผลงานวจยยงพบวา ปจจยการดำาเนนการพฒนาทรพยากรมนษยท

ไมมอทธพลตอประสทธผลขององคการดานเปาหมายเชงเหตผล สามารถเสนอแนะ

แยกเปนรายองคประกอบของกจกรรมแตละดานดงน

1) ดานการฝกอบรมองคการควรจะปลกฝงผานวฒนธรรมองคการในระยะยาว

ทเรมตนดวยการฝกอบรมแตมการเพมความถหรอความตอเนองในการดำาเนนงาน

ฝกอบรมมากขนใหเปนความตระหนกรวมกนของพนกงาน เพอสะทอนถงผลลพธ

ทเกดจากการพฒนาทรพยากรมนษยดวยกจกรรมการฝกอบรมอยางแทจรง ในขณะ

เดยวกนผบรหารทดำารงตำาแหนงหวหนางานหรอหวหนาแผนกควรจดกจกรรมทกอ

ใหเกดการเรยนรรวมกนและมบทบาทในการใหคำาปรกษา เปนพเลยงหรอผฝกสอน

กบพนกงานใหมากขน และอกดานหนงทจะทำาใหองคการสามารถบรรลเปาหมาย

ไดกคอ องคการควรจะมการวเคราะหถงสาเหตและความจำาเปนของการฝกอบรม

ทงขององคการและพนกงานในปจจบนและอนาคตกอน แลวนำามาจดทำาแผนการ

ฝกอบรมใหกบพนกงานเปนรายบคคลหรอกลมตามสาเหตและความจำาเปนดงกลาว

2) ดานการศกษา องคการหรอหนวยงานทมสวนเกยวของกบการจดการศกษา

ควรพจารณาปรบปรงหลกสตรและวธการเรยนการสอนใหสามารถปลกฝงแนวคด

และปรบเปลยนพฤตกรรมของผเรยนทเปนผบรหารหรอพนกงานขององคการตางๆ

อกทงองคการควรทจะจดทำาแผนในการพฒนาการศกษาของพนกงานใหสอดรบกบ

แผนพฒนาขององคการดวยการตดตอทำาขอตกลงรวมมอกนระหวางองคการกบ

สถาบนการศกษาเพอจดหลกสตรการศกษาใหสอดรบกบแผนและสงเสรมใหโอกาส

พนกงานไดรบการศกษาในหลกสตรหรอคณวฒทตรงตามแผนพฒนาดงกลาว ใน

Page 19: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท 7

157อทธพลขององคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยทสงผลตอประสทธผลขององคการ

An influence of learning organization and human resource development on organizational effectiveness

ขณะเดยวกนกควรจดกจกรรมการพฒนาพนกงานทจะมงเนนการเสรมสรางและ

พฒนาสมรรถนะทจำาเปนสำาหรบการปฏบตงานใหกบพนกงานควบคกนไปหลงจาก

ทพนกงานไดรบการศกษามาแลว

3) ดานการพฒนาพนกงานจะเหนไดวาสาเหตทกจกรรมการพฒนาพนกงาน

ไมสามารถนำาไปสประสทธผลดานเปาหมายเชงเหตผลไดเพราะวาองคการไมมงเนน

พฒนาสมรรถนะหลก (core competency)ทเปนแกนแท แตไปพฒนาสมรรถนะท

เปนเปลอก (functional competency) ดงนนองคการควรกำาหนดแนวทางการพฒนา

พนกงานใหสอดคลองกบสมรรถนะหลกขององคการ โดยมองเปาหมายเปนหลก

และหาวธไปสเปาหมายดวยการพฒนาพนกงานในรปแบบกจกรรมตางๆ เพอ

สามารถเสรมสรางความร และเกดทกษะใหมสอดคลองกบความตองการของ

พนกงาน โดยผานกจกรรมการพฒนาททำาอยางเปนระบบ

4) ดานการพฒนาอาชพจะเหนไดวาสาเหตทกจกรรมการพฒนาอาชพไม

สามารถนำาไปสประสทธผลดานเปาหมายเชงเหตผลไดเพราะวา การออกแบบเสน

ทางสายอาชพขององคการอาจจะมลกษณะเฉพาะเจาะจงมากเกนไป โดยผทจะได

รบการเลอนตำาแหนงจะตองมการผานเกณฑของหลกสตรทจดขนเฉพาะตำาแหนง

เทานน องคการจงควรจะออกแบบเสนทางสายอาชพใหมความหลากหลายและเปด

กวางเพอสามารถวางแผนทดแทนตำาแหนงและเปดโอกาสใหพนกงานทมความสนใจ

มความรความสามารถไดเขาสเสนทางสายอาชพทกำาหนดไดอกทงยงควรพจารณา

ปรบหลกสตรและเกณฑการเลอนตำาแหนงใหมความยดหยนหลากหลายเพอรองรบ

กบทศทางการเปลยนแปลงขององคการในอนาคต จะเหนไดวากจกรรมการพฒนา

อาชพ จงเหมาะทจะใชสำาหรบพนกงานหรอผบรหารระดบตนเทานนทจะตองเนน

ความเชยวชาญในงานเฉพาะดานตามสายงาน

5) ดานการพฒนาองคการจะเหนไดวาสาเหตทกจกรรมการพฒนาองคการไม

สามารถนำาไปสการเกดประสทธผลดานเปาหมายเชงเหตผลไดเพราะวาความพรอม

ในดานระบบงานอยางเดยวคงไมเพยงพอองคการจงควรจะใหความสำาคญกบระบบ

คนควบคกนไป ดวยการประสานเปาหมายสวนบคคลและองคการเขาดวยกนโดย

สงเสรมใหพนกงานทกระดบชนไดวางแผนการปฏบตงานทยดเอาเปาหมายหลก

Page 20: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท

7

158 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

หรอวตถประสงคโดยรวมขององคการเปนแนวทางในการปฏบตงานและพยายามท

จะแกไขปญหาหรอพฒนาทกษะการทำางานหรอปรบทศนคต บคคลทมตอองคการ

ใหถกตองซงอาจตองนำาเอาเทคนคการพฒนาในระดบบคคลมาพฒนาพนกงาน

ไดแก การฝกอบรม การวเคราะหบทบาท การใหคำาปรกษาระดบบคคลมาประยกต

ใช และในขณะเดยวกนกตองใหความสำาคญกบการพฒนาองคการในระดบกลมเพอ

สรางการเปลยนแปลงและพฒนาความสมพนธของพนกงานใหปฏบตงานรวมกน

ไดแก การสรางและพฒนาทมงาน การบรหารแบบมสวนรวมเปนตน สอดคลองกบ

Gilley and Eggland (1989:21) มมมมอง และแนวคดการพฒนาทรพยากรมนษย

วาตองตระหนก ใหความสำาคญไปทการพฒนาตวของพนกงาน มากกวาทจะเนนไป

ทการพฒนาระบบงาน เนองจากเหนวาประสทธผลขององคการนนถกสรางขนโดย

เรมตนมาจากการปรบปรงพฒนาของพนกงาน โดยผานการจดกจกรรมการเรยนร

ภายในองคการ เพอปรบปรงการทำางาน และผลการปฏบตงานของพนกงาน ซง

เปนการใหความสำาคญกบการพฒนาทรพยากรมนษยทตวพนกงานนนเอง

บรรณ�นกรมกฤตกร กลยารตน. 2553. “ผลกระทบเชงประจกษของสถ�นก�รณก�รแขงขน ก�รจดก�ร

คว�มร บรรย�ก�ศก�รเรยนร คว�มพรอมในก�รปรบตวใหทนก�รเปลยนแปลง

และนวตกรรมทมตอผลก�รดำ�เนนง�นส�ข�ของธน�ค�รไทยพ�ณชย จำ�กด

(มห�ชน).” วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑต คณะรฐประศาสนศาสตร

สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

เกรยงไกรยศ พนธไทย. 2553. “อทธพลของพฤตกรรมผนำ� วฒนธรรมก�รทำ�ง�นใน

องคก�ร และกจกรรมก�รพฒน�ทรพย�กรมนษยทมตอผลก�รปฏบตง�นของ

พนกง�นรฐวส�หกจ.” วทยานพนธรฐประศาสนศาสตรดษฎบณฑต คณะ

รฐประศาสนศาสตร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

พงษเทพ จนทสวรรณ. 2554. “ภ�วะผนำ� วฒนธรรมองคก�รกบประสทธผลองคก�ร

ของโรงเรยน ในสงกดกรงเทพมห�นคร: ตวแบบสมก�รโครงสร�ง.”

วทยานพนธปรชญาดษฎบณฑตคณะพฒนาสงคมและสงแวดลอม สถาบนบณฑต

พฒนบรหารศาสตร.

Page 21: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท 7

159อทธพลขององคการแหงการเรยนรและการพฒนาทรพยากรมนษยทสงผลตอประสทธผลขององคการ

An influence of learning organization and human resource development on organizational effectiveness

พงษเทพ จนทสวรรณ. “ประสทธผลขององคการ: บรบทแหงมโนทศน.” ว�รส�รรมพฤกษ

28,3 (มถนายน-กนยายน 2553) : 134-182.

มาลยวลย บญแพทย. 2553. “คว�มสมพนธระหว�งปจจยด�นองคก�รแหงก�รเรยน

รกบประสทธผลขององคก�ร: กรณศกษ� พนกง�นส�ยสำ�นกง�น บรษท ซพ

ออลล จำ�กด.” สารนพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต คณะศลปศาสตร

มหาวทยาลยเกรก.

สถาบนพฒนาขาราชการพลเรอน. 2540. ก�รสะทอนของก�รฟนฟองคกรใหม.

กรงเทพมหานคร : บรษทประชาชน.

สมบต กสมาวล. 2540. ประเทศไทยในทศวรรษหน� ก�รสร�งองคก�รแหงก�รเรยนร.

เอกสารประกอบการสมมนาทางวชาการเนองในวาระครบรอบ 30 ป แหงการ

สถาปนาสถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร. กรงเทพมหานคร : สถาบนบณฑต

พฒนบรหารศาสตร.

สจตรา ธนานนท. 2550. ก�รพฒน�ทรพย�กรมนษย. พมพครงท 2. กรงเทพมหานคร

: คณะรฐประศาสนศาสตร สถาบนบณฑตพฒนบรหารศาสตร.

อนงนาฏ ภมภกด. 2553. “คว�มสมพนธระหว�งปจจยด�นองคก�รแหงก�รเรยนรของ

สถ�นตำ�รวจนครบ�ลกบประสทธผลของหนวยง�นในสถ�นตำ�รวจนครบ�ล.”

สารนพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยเกรก.

อำานวย สขข. 2552. ก�รห�คว�มสมพนธระหว�งปจจยด�นองคก�รแหงก�รเรยนรกบ

ประสทธผลองคก�ร : กรณศกษ� สำ�นกเครองจกรกล (สวนกล�ง) กรมชลประท�น

สารนพนธรฐประศาสนศาสตรมหาบณฑต คณะศลปศาสตร มหาวทยาลยเกรก.

Curado, C. “Perception of Knowledge Management and Intellectual Capital in the

Banking Industry.” Journal of Knowledge Management 12,3 (2008) : 141-155.

Delahaye, B. L. 2005. Human Resource Development : Adult Learning and Knowledge

Management. 2nd ed. Milton, Qld : John Wiley Press.

Etzioni, A. 1964. Modern Organizations. Englewood Cliffs. NJ : Prentice Hall.

Gilley, J. W. and Eggland, S. A . 1989. Principles of Human Resource Development.

New York : Addison-Wesley.

Goh, C. P. “Intellectual Capital Performance of Commercial Banks in Malaysia.”

Journal of Intellectual Capital 6,3 (2005) : 385-396.

Page 22: อิทธิพลขององค์การแห่งการ ...romphruekj.krirk.ac.th/books/2555/1/7.pdfGilley and Eggland (1989), Smith (1990 quoted in Swanson and Holton,

บทท

7

160 วารสารรมพฤกษ มหาวทยาลยเกรกปท 30 ฉบบท 1 ตลาคม 2554 - มกราคม 2555

Hangstron, T.; Backstrom, T. and Goransson, S. “Sustainable Competence a Study of a Bank.” The Learning Organization 16,3 (2009) : 237-250.

Honey, P. and Mumford, A. 1996. How to Manage Your Learning Environment : Making Learning a Priority at Work. United Kingdom : Peter Honey Publications.

Kimberly, J. R. “Issues in the Creation of Organizations : Initiation, Innovation, and Institutionalization.” Academy of Management Journal 223 (1979) : 437-457.

Nadler, L. 1980. Corporate Human Resource Development: A Management Tool. Madison, W.I. : American Society for Training and Development.

Pace, R. Wayne; Smith, Phillip C. and Mills, Gordon E. 1991. Human Resource Development. Englewood Cliffs, N.J. : Prentice Hall.

Robbins, S. P. 1990. Organization Theory: Structure, Design, and Applications. 3rd ed. Englewood Cliffs, N.J : Prentice Hall.

Rothwell, W. and Kazanas, H. 1994. Human Resource Development: A Strategic Approach. Amherst, M.A. : Human Resource Development Press.

Somsri Siriwaiprapan. 2000. The Concept, Practice, and Future of Human Resource Development in Thailand as Perceived by Thai Human Resources Practitioners.Doctoral dissertation, The George Washington University.

Ulrich, D. 1997. Human Resource Champions: The Next Agenda for Adding Value and Delivering Results. Boston : Harvard Business School Press.