InRatBylae tot Rapport 16 Junie 2013

BMW se R 1200 GS roep jou naam 7

Subaru Forester XT:Mamma sal wil‘rallies’ ry 4

Infiniti M37:Voortreflike motormet ’n moeilike taak 6

Is ’n klein Forddie land se besteblitsbuks?5

Ceratogee sedansegment’n klap op die boud

3

2 InRat 16 Junie 2013| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

InRatRedakteurJustus VisagieE­pos: justus.visagie@media24.comTel: 021 406 3226

AdvertensiesAttie BekkerE­pos: attie.bekker@media24.comTel: 011 713 9545

Om die instelling van die e­tol­stelsel in die hof te beveg, kos dieBondgenootskap teen Stedelike Tol (Outa) meer as R12 miljoen.

Die R1 miljoen wat hy onlangs van die Demokratiese Alliansie (DA)ontvang het, was dus baie welkom. Volgens Outa se voorsitter, WayneDuvenage, sal Outa geld van enige mens of instansie aanvaar, mitsdit wettiglik bekom is.

Vroeër vanjaar het Outa verlof gekry om te appelleer teen diehooggeregshof se uitspraak dat e­tol wettig is. Die saak is uitgestelom in September in die Appèlhof in Bloemfontein aangehoor te word.

Volgens die Suid­Afrikaanse Nasionale Padagentskap, beter bekendas Sanral (en soms as Scamral), is daar al 600 000 digitale e­skyfies(e­tags) verkoop, maar volgens Duvenage is dit nader aan 60 000 endus nie ’n groot persentasie van Gauteng­provinsie se 3,5 miljoen mo­toriste nie.

Maar daar bestaan natuurlik ’n groot “Wat as?”. Wat as Outa diehofsaak teen Sanral verloor en Gautengse motoriste die realiteit vane­tol moet aanvaar? InRat het met verskeie regskenners gepraat enalmal volg ’n wag­en­kyk­benadering. Hulle wou dus nie ’n mening lugoor hoe iemand wat die nuwe tolstelsel boikot, vervolg kan word nieomdat die reg nog nie sy loop geneem het nie.

Sanral stoom voort met die uitvoering van e­tol, al het die spreek­woordelike vet antie nog nie in die Appèlhof gesing nie.

Indien jy wil weet hoeveel jy gaan hoes as die e­tol finaal goedge­keur word, kan jy die e­tolrekenaar op http://tollcalc.sanral.co.za/etollgebruik. Diegene wat Outa geldelik wil ondersteun, kan dit doen opwww.outa.co.za/site/legal­fund.

Sê nou net Outaverloor sy hofsaak

So taai soos ’n tier’N Motorfietstoer van 4 000 km gaan nie

sommer mense se aandag trek nie. Indiendie toer onderneem word vir die bewusmakingvan veelvuldige sklerose (die meeste mense ver­wys sommer na dié siekte as MS) sal daar dalkmeer belangstelling wees. Maar dis ’n heel an­der saak wanneer iemand wat dié siekte het dietoer onderneem, meestal op sy eie. Dit is watJohann Nothnagel (58) van Kaapstad verledemaand* gedoen het.

MS is in 2009 by Johann gediagnoseer, maarhy het toe ook besef die siekte het hom al se­dert sy skooljare beet. Dit veroorsaak dat dieliggaam se immuunstelsel die senuweestelselaanval. In Johann se geval het dit veroorsaakdat hy beheer oor sy regterbeen verloor het endaarom beweeg hy met ’n kruk rond. Andersinshet hy erge pyn in sy bene, ’n aanhoudende ge­sing in sy ore en sy sig is nie goed nie. (Hy draspesiale lense wanneer hy ry.)

Dit was nie die eerste keer dat Johann so ’ntoer voltooi nie. Twee jaar gelede het hy dieself­de gedoen op sy Buell Firebolt XB12R. Die mo­torfiets is intussen verkoop en toe TriumphSuid­Afrika van Johann se avontuur te horekom, het hy ’n Triumph Tiger 800 vir Johanngeleen. Met sy kruk netjies teen die fiets vas hethy die pad gevat. Deur Victoria­Wes, Hoopstad,Parys, Pretoria, Durban, Mthatha, Port Eliza­beth en George.

“Die Karoo was maar moeilik; dis maar moei­lik daar op die beste van tye. Te stil en alleen.En tussen Mthatha en Port Elizabeth was diepad iets vreesliks en het dit gereën. Maar an­dersins was die hele trip eintlik heerlik en hetals goed verloop,” vertel hy.

Iewers by ’n petrolpomp het ’n man na Jo­hann toe gekom, na die kruk beduie en gevra,“Ry jy nog bike ná ’n ongeluk?”.

“Baie mense loer maar en wonder wat gaanaan. Hulle is natuurlik verras om die eintlikestorie te hoor.”

Amper oral waar Johann oornag het, het an­der motorfietsryers hom vir ’n ent op die padvergesel. Op pad na Port Elizabeth het baie mo­torfietsryers by hom ingeval. En waar hy toestilhou, het ’n hele klomp mense hom ingewag,ook ’n hele klomp mediaverteenwoordigers.

“Toe ek in Stilbaai stilhou het ’n vrou na mytoe gestap. ‘Jy was op die TV,’ het sy gesê engeld in my hand gedruk. Die mense se onder­steuning was regtig ongelooflik.”

Die Triumph was vir hom iets heeltemal an­ders as sy Buell, maar hy het die fiets gou begingeniet. “Hy het goeie wringkrag, ’n goeie kruis­spoed, hy sit baie lekker en hanteer soos ’nveertjie. Ek het hom gekoop toe ek terug is.”

In Mei volgende jaar sal Johann die toer weeraanpak. Dié keer op sy eie Triumph.– Willem van der Berg

Volg Johann gerus op www.facebook.com/Un­chainingMS en laat weet hom indien jy volgendejaar wil saamry.

* Mei is veelvuldige sklerose­maand.

Johann sitvir die eer­ste keer opdie nuweyster wathom vermoes draFOTO:JUSTUSVISAGIE

VS­bewusmakingsreis

OpToer

Prêt­à­porterMotorvervaardigers beskou nismodel­be­

kendstellings gewoonlik as van minderebelang, maar met die plaaslike buiging

van die DS3 Cabrio het Citroën letterlik uitge­haal en gewys . . .

Nou waarom so ’n événement spectaculaire vir’n model met beperkte verkoop­potensiaal?

Wel, twee redes: Die DS­reeks het hom reedsas ’n treffer hier bewys (byna 33% van alle Ci­troëns wat plaaslik verkoop word, is DS­model­le) en, oui, dié afdak­model is vir die Fransevervaardiger ’n pasgemaakte beeldbouer.

Want wat ontwerp­flair betref, behoort stylbe­wuste kopers die DS3 Cabrio, met sy sardientjie­blik­afrolkap á la Citroën 2CV, so begeerlik tevind soos die jongste prêt­à­porter (gereed­om­te­dra) kledingstuk uit Parys of Milaan.

Die DS3 Cabrio se terugvou­seildak gee ookander voordele, soos goeie onderstel­stewigheidomdat die basiese DS3­vorm behoue bly, en diefeit dat lapdak selfs teen snelhede van tot120 km/h in 16 sekondes met die druk van ’nknoppie afgeslaan kan word.

Die vlagskip­THP 155 Sport se aantreklikheidis ook nie net veldiep nie. Onder sy kort enjin­kap is die wakker, turbo­aangejaagde 1.6 literPrince­petrolenjin, gesamentlik deur die PSA­Groep en BMW ontwikkel, wat vanjaar vir diesewende keer as Internasionale Enjin van dieJaar in sy kategorie bekroon is.

In DS3­gewaad ontwikkel dié kragbron 115 kWteen 6 000 r/min en 240 Nm wringkrag teen ’nlae 1 400 r/min – teenoor 135 kW/5 500 r/min en240 Nm/1 600 r/min in die Mini Cooper S­af­slaankap.

Tog, hoewel effens stadiger as die Mini wattopspoed betref (214 km/h teenoor 225 km/h),blits die 150 kg ligter Citroën net so vinnig soosdie Mini tot 100 km/h (7.3 s).

Sy uitmuntende DS3­onderstel maak hommeer vlugvoetig as die afdak­Mini in die draaie,maar nog nie heeltemal so rats soos sy luikrug­boetie nie, wat nog 25 kg minder weeg. Tog issy ritgehalte net so goed, en beslis nie so tande­klap­hard oor die riffels soos die Mini nie.

Met die dak op is daar effense windsuising,maar dis heelwat minder in ander afdakmodelle,en beslis nie steurend nie. Die skerm agter die

bestuurder, wat warreling in die kajuit moetverminder, werk egter nie so goed nie, en selfsal maak Citroën aanspraak daarop dat die Ca­brio 245 liter se pakplek het, is dit onprakties,want die agterste laailuik is te klein.

Dié paar haakplekke tersyde, is die DS3 Ca­brio ’n prettige ryding en in THP 155­vorm be­slis die beste afslaankap­ryding in sy klas, veralas sy prys van R291 900 (sonder opsies) in aggeneem word.

Twee makker weergawes – die VTi 82 met1,2 liter­driesilinderenjin (60 kW/118 Nm) en VTi120 met 1,6 liter­viersilinderenjin (88 kW/160 Nm)– is ook beskikbaar, met verskeie (en heel ver­warrende) toerustingpakkette, maar wat ons be­tref, is die kragtiger model die crème de lacrème.

Die DS3 Cabrio is op ’n uiters spesifieke markvan kieskeurige kopers gerig; diegene wat stylen uniekheid in hul ryding soek. En as ’n styl­volle afdak­ryding jou geval, het dié aanloklikeFranse prikkelpop al die bates daarvoor.– Ferdi de VosPRYS R291 900ENJIN 1.6 liter-petrol met turbo, 115 kW en240 NmRATKAS Sesgang-handratkas, voorwielaandrywingVERRIGTING 0-100 km/h in 7.3 s en 214 km/h top-snelheid; 5,8 liter/100 kmOORWEEG OOK Mini Cooper S Convertible, VWGolf Cabriolet 1.4 TSI Comfortline

Citroën DS3 THP 155 Sport Cabrio

KitsToets

Motoriste en ander padgebruikersop soek na ’n Garmin GPS­wins­

koop moet lig loop vir ’n onderneminggenaamd GPS­RSA, ook bekend as Na­vi Technology Group.

Dit het aan die lig gekom nadat eenvan InRat se spanlede ’n Garmin Mon­tana 600­navigasietoestel van GPS­RSA.com bestel het. Die aan­bod het ’n klomp bykomstighede, soos ’n motorfiets­klamp, inge­sluit, wat dit vir die koper onweerstaanbaar gemaak het. Toe dietoestel aankom – dis van die VSA versend – was dit duidelik datdit nie nuut was nie, maar ’n reggemaakte (refurbished) eenheid.

E­pos­boodskappe aan GPS­RSA het halfgeletterde en onbevre­digende antwoorde gekry of op dowe ore geval. Op sy webtuisteverskaf hy ’n kantooradres in Kaapstad se internasionale konven­siesentrum, maar ’n ontvangsdame in die gebou het ietwat verleëgenoem dat dit slegs ’n “geregistreerde” adres is. Daar’s ook geenantwoord as ’n mens GPS­RSA se telefoonnommer bel nie.

Met ’n besoek aan Garmin Suider­Afrika se dienssentrum inHoneydew, Gauteng het die tegnikus gesê die digitale kaarte opdié Montana is nie wettig nie, maar ’n “gekraakte” weergawe. Dienadeel hiervan is dat dit ’n verouderde weergawe kan wees endaarom sal toekomstige kaart­opgraderings teen die volle kaart­koste wees. Dis in teenstelling met baie van Garmin se wettigeverbruikers wat wel sal kwalifiseer vir ’n korting op opgraderings.

Die winskoop van ’n droom­GPS het nou na ’n kat in ’n sak ge­lyk. Die betrokke bestuurders van Garmin SA het reëlings getrefsodat wettige kaarte asook die korrekte sagteware op die Montanagelaai word. “Ons sal mense wat vir GPS­RSA se slenter gevalhet, help waar moontlik. Dis egter veel makliker om uit die staan­spoor Garmin­produkte by ’n gemagtigde handelaar te koop. Ver­bruikers kan ook direk aankoop van Garmin se webwerfwww.garminonline.co.za,” sê hulle.

Lesers wat hulp nodig het, inligting verlang of wil seker maakdat ’n spesifieke handelaar nie ’n swendelaar is nie, kan GarminSA bel by 0861 Garmin / 427 646 of e­pos info@garmin.co.za.

Hou koers asjy ’n Garminkoop

Die dak maak soos ’n sardientjieblik oop, maardaar’s niks fishy daaraan nie | FOTO: CITROËN

VerbruikersRaad

16 Junie 2013 InRat 3| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

Twee dekades gelede was jy nogal ’njong kokkedoor as jy by die veldfliek

of roadhouse stilgehou het met ’n JettaCLi of ’n Corolla TwinCam GLi. Die rele­vante eienskappe wat hulle gedeel het, isdie begrippe “spoed” en “sedan” (’n se­danmotor het vier deure en ’n bagasie­bak). Deesdae het die Corolla so ’n verve­lige beeld onder stylbewuste, suksesvollejonges dat die ou wat een ry, dit amperas ’n voorbehoedmiddel kan gebruik.Niemand gaan jou boontoe nooi vir Fran­se koffie met só ’nkar nie.

Maar wat gebeuras jy ’n stywe dosisGangnam­styl uitSuid­Korea in diesedan­deeg inroer?Nie so vervelig nie,nè?

Ja, dis die nuwejuweel in Kia sekroon en sy naamis Cerato. Die vorigegeslag­Cerato watdeur dié nuwelingvervang word, wasgeensins lelik nie.Die nuweling is eg­ter nie net metsmaak ontwerp nie,maar stewiger ensportiewer as syvoorganger. Jy voeldit as jy ’n kronkel­paadjie vat en ’npaar ligte tydren­moves maak. Die karvoel rats, gehoor­saam en gewillig.

Soos in dieHyundai Elantrakan die bestuurderkies of hy ’n ligte ofswaar stuurgevoelwil hê. Of iets tus­senin. Die tweeliter­enjin is bevredigend(ons het nie met die1.6 gery nie), maargaan niemand bangry nie. As jy vuur­werk wil hê moet jywag vir die Cerato­koepee, oftewelKoup, wat glo ’nturbo­aangejaagdepetrolenjin sal hê.Ons glo Kia salvoor die versugtingvan hul aanhangersswig en dié enjinook in ander Kia’ssit.

’n Beskaafde bin­neruim is niks nuutin dié Koreaanse ry­goed nie. Die Ceratois nie snoep met systandaardtoerustingnie en ouderge­woonte is Bluetoothasook USB en iPho­ne/iPod­koppelingingesluit. Elke Cera­to het ses lugsakke,LED­dagryliggies,snelheidsbeheer, endie tweeliters het al­mal leerbekleedselvir die sitplekke.Die outo’s en hand­ratkaste het (elk)ses gange. Ons hetdie handrat­weerga­we bestuur en ditwas moeilik om diekoppelaar geleidelikte laat los, waarvoorons punte aftrek.

Uitstaan­kenmerke

van die Cerato is die baga­siebak wat so groot is datjy ’n eggo kan hoor, diestilte wanneer hy toer en’n waarborg van vyf jaarof 150 000 km (daar’s ook’n diensplan en padby­stand).

Die SX­variante, wat bodie EX’e inskuif, het ook elektroniese sta­biliteitsbeheer en ’n stuur wat vanself ef­fens draai om die bestuurder te help as

hy op ’n glibberige pad beheer oor diemotor gaan verloor.

Die nuwe Cerato is ’n verfynde en aan­

treklike toevoeging tot Kia se plaaslikereeks en ’n puik gesinsmotor – sonderdat dit lyk of sy eienaar se idee van op­winding ’n Sudoku­raaisel is.

Wie weet – dalk kry Kia nog die on­moontlike reg en maak sedans weer sexy.Maar dan sal daardie turbo­enjin ookmoet hand bysit. – Justus Visagie

PRYSECerato 1.6 h’rat EX R219 995Cerato 1.6 outo EX R229 995Cerato 2.0 h’rat EX R249 995Cerato 2.0 outo EX R259 995Cerato 2.0 h’rat SX R279 995Cerato 2.0 outo SX R289 995Opsionele sondak (slegs vir 2.0) R6 000

Om enige SsangYong te TOETSBESTUUR, SMS ‘RAPPORT’ aan 45135, ofSKAKEL 0861 SSANGYONG* of gaan na www.ssangyong.co.za ofBesoek ‘n SsangYong Handelaar vir Spesiale aanbiedinge regoor die hele reeks.

Sluit by ons aan op Facebook

SsangYong-South-Africa

Sluit by ons aan op Twitter

SsangYong SA

>>> Beleef die Veiligheid, Gemak, Ruimte en Avontuur.SsangYong bied jou dit alles en nog meer met die Rexton W, Korando en Actyon Sports. Verfrissende nuwestilering en voorkoms, ‘n kragtige en brandstof-doeltreffende petrol of diesel enjin, asook uitstekende boukwaliteit en topklas kenmerke om jou stads- of buitelugleefstyl te pas.

SSA4533A

RUIMTEBELEEF DIE

Vanaf

R269,995Vanaf

R379,995Vanaf

R289,995

NuutCerato vat jou vangrys na grasieus

Kia Cerato

Kia se ontwerpers bly kolskote skiet, soos die nuweCerato bewys | FOTO: QP

4 InRat 16 Junie 2013| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

PadToets

Ek is ’n blitsbuks­ en sportmotor­meisie. Ek hou van ratse rygoedwat vinnig reageer en goed hanteer.

Dit vat ’n spesiale spesie Es­joe­wie ommy hart vinniger te laat klop – nie diegewone lomp en trae spul nie. Sover wasdie Porsche Cayenne GTS en Audi Q3dus die enigste uitsonderings. Maar nouhet die Subaru Forester XT, met ’npetrolenjin van ’n beskeie twee litergroot, sowaar ook daarin geslaag om mydopamienvlakke die hoogte in te laatskiet. Nes die Cayenne GTS.

Wat maak ’n Forester besonders?Nes ander Subaru’s draf hy met ’n

bokserenjin rond. ’n Voordeel van diésoort enjin (met plat pleks van regop si­linders) is dat hy laag in die onderstelgemonteer kan word. Die Forester seswaartepunt is dus naby aan die grond,wat vir skitterende hantering, balans enbakbeheer sorg. Al staan sy bonkige lyf220 mm bo die grond, kan jy hom deur’n bergpas looi sonder om te voel hygaan omkantel. Heerlik!

Nog ’n Forester­pluspunt is sy heeltyd­se aandrywing deur al vier wiele en ag­terste vastrap­ewenaar wat vanself sluitas die voor­ of agterwiele begin tol. Hy’took onafhanklike vering met dubbelemikke agter, en Subaru se X­modus(elektronika wat hom makliker teen steil,ongelyke opdraandes laat klou). Hy’t nouwel nie ’n laestrek­ratkas nie, maar dieForester is gewis nie tot mak grondpaad­jies beperk nie.

Ek is nie besonder vertroud met vier­trek­ry nie, en het by Deon Joubert, ’nvoormalige renkampioen en motorkenner,op sy plaas gaan kuier. Ons het die For­rie behoorlik getoets. Deon het hom ver­beel hy jaag ’n McLaren op Kyalami enhet skoon vergeet van die morsige stukgrond onder ons. Hy’t soos ’n beseteneop draaie afgestorm, die stuur geruk enpluk nes my chiropraktisyn my nek be­werk, en selfs ’n paar noodstoppe uitge­voer.

Ek sê dankie vir die Forester se dina­miese beheerstelsel (wat elektroniese sta­biliteitsbeheer, noodremhulp en ABS­remme insluit), anders was ek dalk nievandag hier nie.

Die Forrie se padhouvermoë is indruk­wekkend! Sy veiligheidstelsels is slim ge­noeg om ’n moontlike noodsituasie of be­stuursfoute vanself reg te stel. Dit het nievir een oomblik gevoel of die motor buitebeheer was nie. Sou die motor gerol ofteen ’n boom vasgejaag het, was daar ge­lukkig die gemoedsrus van sewe lugsak­ke, pedale wat terugtrek en ’n stuur watin die geval van ’n botsing sal meegee.Dis hoekom die Amerikaanse verseke­ringsinstituut vir hoofwegveiligheid(IIHS) onlangs bevind het die nuwe Fo­rester is die veiligste ryding in sy klas asjy in ’n telefoon­ of lamppaal gaan vasry.

En sy beskeie tweeliter­oondjie?Danksy hoë turbodruk sal hy ’n hele

klomp groot enjins aan hul brandstof laatverstik. Die Forester bied die bestuurder

’n keuse van drie rymodusse: Die I­mo­dus is vir die verstandige klomp wat pro­beer om Subaru se idealistiese petrolver­bruiksyfer van 8,8 liter/100 km te haal.Dit is ideaal vir spitsverkeer of vir diege­ne met swak harte.

In die Sport­modus versnel die Forrieheelwat vinniger en dit is ideaal vir alle­daagse rywerk. Druk jy egter die SportSharp­knop, verander hy in ’n wilde­wragtig: Sodra jy jou regtervoet op dieversneller plant, skiet die Forester voren­toe soos ’n jagluiperd wat sy prooi be­storm.

Sny ’n lynLineartronic is Subaru se naam vir sy

palwisseltransmissie (CVT). Dié soort ou­to’kas se eentonige geneul irriteer my ge­woonlik grensloos. Ek was egter aange­naam verras met hoe stil en doeltreffendso ’n ratkas met ’n kragtige turbo­enjinin die Forester saamwerk. Ratspane agterdie stuur laat die bestuurder toe om selfdie kunsmatige “ratte” oor te skakel.

Ander glanspunte is die outomatieseoop­ en toemaak van die bagasieklap, ’ntrurat­kamera, sleutellose toegang en­aansitter, ’n puik klankstelsel, outomatie­

se lugversorging en ­ruitveërs, leerbe­kleedsel en ’n sondak.

Die Forester XT reageer gewis vinnigeras ander tweeliter­turbo’s wat ek al be­stuur het. Hierdie sportiewe persoonlik­heid, uitstekende padhouvermoë en ’nruim, praktiese lyf maak hom so vol­maak soos wat ’n ryding kan wees.– Corlette Heyns

PRYS R529 000ENJIN 2,0 F- viersilinderpetrol-bokserenjin,turbo-aangejaagRATKAS 8-gang-outo (CVT-tipe), vierwiel-aandrywingKRAG 177 kW @ 5 600 r/min en 350 Nm@ 2 400 – 3 600 r/minVERRIGTING 0-100 km/h in 7.5 sek en210 km/h topsnelheidVERBRUIK 8,5 liter/100 km en 197 g CO2/kmBRANDSTOFTENK 60 FBAGASIEBAK 488 FNAVERKOPE Drie jaar of 100 000 km-waar-borg en drie jaar of 75 000 km-diensplan(padbystand ingesluit). Versien elke15 000 kmOORWEEG OOK BMW X3xDrive 28i Steptro-nic, Landrover Freelander 2 2.0 Si HSE AT

Woeligevastrapper het’n tier in sy tenk

Subaru Forester 2.0 XT Lineartronic CVT

Teen R529 000 is die Forester nie in die gewone gesin se prysklas nie, maar as jybereid is om sonder die turbo en ’n klompie luukshede klaar te kom, kan jy die ba­sisvariant vir R329 000 koop. | FOTO: QUICKPIC

Nuttige diesel­toep vir boereDie nuwe iPad­diesel­toepassing uit

die Landbouweekblad­stal kan vangroot nut vir boere wees om ’n dieselra­bat van Jan Taks te kan eis.

Dié dieselrabat beloop jaarliks meer asR1 miljard. Dit is ’n vergunning deur dieSA Inkomstediens aan boere vir sekerewerksaamhede om kos te produseer.

Landbouweekblad het sy diesel­toep ont­werp om boere in staat te stel om gerief­lik rekord te hou van dieselgebruik opdie plaas. Die toep is vir die Apple iPad

beskikbaar en kan van Landbou.com sehulpmiddel­kategorie afgelaai word*.Daarmee kan gebruikers op ’n maklikemanier ál hul voertuie, soos bakkies entrekkers, elk afsonderlik op die toep aan­teken en die dieselgebruik sodoende aan­teken. Daarna kan die inligting verwerken in die korrekte formaat vir die SAIDaangebied word.

Luidens ’n vroeëre verklaring deur dieSAID het oudits wat onderneem is, ge­toon dat boere dikwels nie voldoen aan

die riglyne en vereistes van die Doeaneen Aksyns Wet (Wet 91 van 1964) nie.Dié wet vereis dat logboeke vir elke voer­tuig wat “plaasdiesel” gebruik, bygehoumoet word.

Johan Pienaar van Agri SA bevestigdat die SAID voortaan streng administra­tiewe voorwaardes gaan afdwing virboekhouding vir dié besparing. En hierkan die Landbouweekblad­dieseltoep vangroot waarde wees, sê ’n woordvoerdervan die tydskrif. Daar word ook beoog

om die toep vir Android­toestelle te bou.Landbouweekblad werk nou saam met

Agri SA en Graan SA om toekomstigebywerkings van die toep te laat inpas bydie behoeftes van boere. Die bedrag virdie terugbetaling van diesel beloop tansR1,75 per liter op 80% van die toegelatedieselverbruik vir produksiedoeleindes inboerdery. – Korrespondent

* Of maak die app­winkel op jou iPadoop en voer “landbou diesel” in diesoek­kassie in.

Toep!

BLOEMFONTEIN 051 430 7670CENTURION 012 663 5572DURBAN 031 566 5200

KAAPSTAD ** 021 595 3910MEADOWDALE 011 454 5322MENLYN 012 348 3253

PORT ELIZABETH 041 367 2265PRETORIA-OOS 012 809 4410VEREENIGING * 016 422 7155

UPINGTON * 054 331 2655* Franchise-winkel** Onafhanklike winkel

www.safaricentre.co.za0861 SAF 4x4 / 0861 723 494

Ammokis

(lae deksel)

R110 suspensie DakrakYskas en ‘ngratis sak

Quality Assured

Kom na Safari Centre vir al jounoodsaaklike aankope voor jou

safari-vakansiedié winter!

Kom na Safari Centre vir al jounoodsaaklike aankope voor jou

safari-vakansie

Yskas en ‘n

Yskas en ‘ngratis sak27GCDXV55/16-06-13/Inrat

16 Junie 2013 InRat 5| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

Nuut

Toyota het sy gewilde Verso­snoet­bussie onlangs op ’n skalpel­safarigestuur. Die opmerklikste verande­

ring is ’n nuwe snoet wat nou so skerpsoos die nuwe RAV4 en Auris s’n lyk:beslis meer kwaai as saai.

Nuwe LED­dagryliggies helder die Ver­so se knorrige gevreetjie op sodat joujongste darem nie ten aanskoue daarvanaan die skree sal gaan nie.

Die kajuit se gehalte is aansienlik ver­beter. Die plastiekpanele voel sag onderjou vingers en die beligting binne is nou’n vriendelike oranje kleur. Die rathef­boom se hoë plasing voel natuurlik endie ratskuiwe lekker kort en glad. ’n Hoëbestuursposisie en breë uitsig deur dievoorruit laat jou voel jy’s eerder in ’nluukse veldryer as ’n menskarweiertjie.

Om die sitplek­konfigurasies te veran­der, was nie so maklik soos ek verwaghet nie, maar ek het laerugproblemedaarvoor te blameer. Daar is wél ’n mag­dom verskillende maniere om hulle terangskik.

Die tweede ry het baie uitstrek­plekvir die grootmense, maar die derde ry(twee sitplekkies) is taamlik beknop eneintlik net vir die kortvolk bedoel. Metdie agter­agterbankers se stoele wegge­vou, is die bagasiebak ’n spelonk van440 liter. Daar is nog bêreplekkies onderdie mat van die bagasiebak.

Op die langpad hanteer die Versomeer soos ’n vaartbelynde luikrug as ’nlomp mensedraer. Die elektriese krag­stuur is opgeskerp omdat gefrustreerderenjaer­pappas dalk gekla het oor ’ndooie stuurgevoel. Dis stil in die kajuiten teen 120 km/h meng pad­ of windge­raas nie in met Tannie Carike se Kinder­land 4 nie. Die Verso wieg ook nie deurdie draaie nie – goeie nuus vir ouers met

kinders wat karsiek raak.Op die bekendstelling het albei Verso’s

(wat beskikbaar was) se enjins geskitter.Die 1,8 liter­petrol en 2 liter­turbodieselloop stil, reageer vinnig en raak nie som­mer uitasem teen die steiltes uit nie.

Toerustinggewys het alle Verso’s noustabiliteitsbeheer en sewe lugsakke, be­halwe die intreevlak S­variant wat vyfhet. Die S­weergawes het wél misligteagter en voor en verhitbare kantspieëlsmet geïntegreerde rigtingwysers. Daarbyhet die SX onder meer tweekleur­allooi­wiele, snelheidsbeheer, ’n raakskerm virfoonoproepe en so meer, en ’n truratka­mera. Die TX bou verder hierop met ge­deeltelike leersitplekke, buitenstechroomaksente, ’n sleutellose aansitter,dubbelarea­lugversorging en ’n SensorPack. (Dit bestaan uit outo­ruitveërs en­hooflige sowel as ’n truspieël wat snagsvanself verdof en sonskerms vir die ag­terste kantvensters.) ’n Verkoelbare, dub­bele paneelkissie is in elke Verso te kry.

Hoewel die meeste gesinne deesdaesportnutse verkies – wat byna nooit ’ngrondpad sien nie – behoort die Versose mooi nuwe gesig, veelsydigheid, goeiehantering en hope pakplek ’n klomp ver­standige kopers van die stads­4x4­bendeaf oor te wen.

’n Drie jaar of 100 000 km­waarborgen ’n vyf jaar of 90 000 km­diensplan isby die prys ingesluit, asook ToyotaCare­padbystand vir drie jaar of 100 000 km.– Ané Theron

PRYSEVerso 1.6 S sesgang-handrat – R261 900Verso 1.6 SX sesgang-handrat – R284 300Verso 1.8 TX sesgang-handrat – R314 200Verso 1.8 TX CVT-outo – R326 100Verso 2.0D TX sesgang-handrat – R329 900

Baie blyer oordié karweier

Toyota Verso

Net ’n snytjie hier en ’n inspuiting daar en die Verso word ’n sexy bussie | FOTO: QP

Ford maak vuur onderdie blitsbuksiesNá ’n lang stilte het Ford weer ’n

warm Fiesta op ons paaie losge­laat om oorlog met die VW Polo GTIte voer. Die twee sal vuisslaan totdatdie nuwe Peugeot 208 GTI en RenaultClio RS ook tot die stryd toetree. Onshet laasgenoemde twee nog nie bestuurnie (hulle sit eersdaags voet aan wal),maar kon die Fiesta ST onlangs op sybekendstelling laat bande kook.

Met die eerste oogopslag lyk dieFiesta ST nie veel anders as sy minde­re stalmaats nie. Daar is unieke buf­fers, en hy hurk bietjie nader aan diepad danksy spesiale vering. Treffende17 duim­allooiwiele rond die prentjie af,en is die fokuspunt van die ST sesportiewe stilering. Die algehele prent­jie is doelgerig en treffend, deels omdatdie gewone Fiesta steeds een van dieaantreklikste motors in sy klas is. Die­selfde geld die binneruim: daar is minafwykings van die standaard­Fiesta,maar die aluminiumpedale, leerbekledestuurwiel en Recaro­sportsitplekke isleidrade dat dié variant spesiaal is.

Die bestuurservaring is egter ’n heel­temal ander storie. En dis ’n storie oorwoema, want onder die kap sit ’n1,6 liter­turbo­enjin en bruis. Syfers van132 kW en 240 Nm is niks om oorskaam te wees nie, maar die kersie opdie enjin­koek is die sogenaamde over­boost­funksie wat enige tyd vir tot20 sekondes beskikbaar is. Dit stootmaksimum wringkrag op na 290 Nm,en volgens ons berekeninge beteken ditdat maksimum­krag styg na omtrent145 kW. Gevolglik verander die FiestaST in ’n formidabele naelloper wat met’n 0­100 km/h­lopie in 6.9 sekondes af­

reken en ’n topspoed van 220 km/hhaal. Hierdie syfers weerspieël egtersteeds nie die entoesiasme waarmeedie ST homself na die horison slingernie. Daar is onder alle omstandighedemoeitelose krag beskikbaar.

Alles gaan egter nie oor spoed enversnelling nie, want die ST spog metverbeterde remme, en die sport­sus­pensie is opgestel om maksimum be­stuurplesier te verseker. Die ritgehalteis effe stram, maar die Recaro’s sorgdat die insittendes nie verontrief wordnie. Die hoogtepunt is egter die manierwaarop die klein ST met draaie afre­ken. Padhouvermoë is verbete, reaksieop stuurinsette is oombliklik en be­heerbaarheid is eersteklas – selfs wan­neer die greeplimiete lank reeds verby­gesteek is. Dit is deels danksy Ford seEnhanced Torque Vectoring ­ewenaar­beheer wat wieltol beperk. Die resul­taat is ’n motortjie wat presies gaanwaarheen hy gestuur word, met mini­mum moeite, maar met maksimum be­vrediging vir die bestuurder.

Die lys positiewe eienskappe groeiverder wanneer ’n mens die prys sien:R254 500 is rofweg R25 000 minder asdie Polo GTI, maar sluit Xenon­hoof­ligte, Ford SYNC Multimedia, en ’nvier jaar of 60 000 km diensplan in –alles opsioneel ekstra vir die Polo. Ofdie Polo se DSG­ outo’ratkas ’n voor­deel bied in hierdie soort motor is ’nope vraag, maar die feit bly staan datdie Fiesta ST uitstekende waarde bied.Met sy buitengewone bestuurplesier eneersteklas verrigting, kan die ST dalknet die verrigtingswinskoop van diejaar wees. – Martin Pretorius

Die wilde klein Fiesta in sy natuurlike habitat – die renbaan | FOTO: QUICKPIC

Ford Fiesta ST Nuut

6 InRat 16 Junie 2013| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

PadToets

Infiniti, Nissan se weelde­handelsmerk,is nog ’n onbekende entiteit in Suid­Afrika – in só ’n mate dat menige sy

kenteken met dié van Chinese vervaardi­gers verwar.

Die handelsmerk, wat aanvanklik indie VSA en Japan bekend gestel is, stelegter nou sy produkte in sleutelmarktewêreldwyd bekend – ’n toonbeeld hier­van is Infiniti se borgskap van die RedBull F1­span.

Infiniti het aanvanklik klem geplaas opsy EX en FX weelde­sportnutsrygoed,maar onlangs is ’n blinkswart petrolge­drewe weergawe van sy M­model aan In­Rat beskikbaar gestel.

Die M37 S Premium ding in ’n markmee waarin die oorheersing van die Duit­se Drie onbeperk is. En hoewel plaasliknuut, is die M al geruime tyd oorsee tekoop (dit behoort voor einde vanjaar ver­vang te word deur die nuwe Q50).

Gesien teen dié agtergrond het die M’n byna onmoontlike taak om homself, ófdie handelsmerk, hier te vestig. Maar, indie paar dae wat ek met die M37 deurge­bring het, het hy onder my vel ingekruip.Nie heeltemal nie, maar darem . . .

Die M se ontwerp – geïnspireer deurbranders in die see – is ’n mengelmoesvan half sinlose kartels en kurwes. Diegeheel is imposant, maar ook visueellomp en swaar, en die besliste sierroos­terlyne skakel beswaarlik in by die geboëafwerking van die res van die bakwerk.Tog verleen die groot 20 duim­wiele enlaaghurkende silhoeët van die M in SPremium­gewaad ’n sportiewe aura aandie weeldesedan, asook ’n stewige pad­teenwoordigheid.

Die ontwerplyne binne het ook onvoor­spelbare kurwes. Die deurpanele en in­strumentpaneel se kartelvorme eggo sybuite­aansig en die res sou nie uit pleklyk in die kajuit van ’n privaat stralernie. Die besige uitleg is aanvanklik ver­warrend, maar ’n mens raak gewoondaan die werking van die verskillendefunksievlakke rondom ’n volkleur­raak­skerm gegroepeer.

Sy toerustingvlak is hemelhoog en, inteenstelling met meeste van sy Duitsemededingers, is toerusting soos outoma­tiese lugversorging wat die lugtoevoersuiwer en ioniseer, sleutellose aanskakel­en toegangsbeheer, ’n 2GB­hardeskyf­

klankstelsel met 16 Bose­luidsprekers (dieklankgehalte is iets om te beleef!), elek­tries beheerde sitplekke voor, parkeersen­sors voor en agter gekoppel aan ’n tru­kamera, asook ’n elektriese sondak allesstandaard toerusting.

Sy imponerende en gerusstellende vei­ligheidspakket sluit in ses lugsakke, sta­biliteitsbeheer, blindekol­waarskuwing en­intervensie, intelligente togbeheer metvolgafstand­hulp, baanverlaat­ en bot­singswaarskustelsels. En dis nodig, wantas jy die M se 3,7 liter­V6 ordentlik inSport­modus kielie, stu hy die relatieweswaar sedan in net oor 6 sek. verby100 km/h en gerieflik tot sy 250 km/h­snelperk. Die 235 kW­enjin, afkomstigvan die Nissan 370Z­sportmotor, is ’n ju­weel, maar hy wil goed opgewen wordvoordat hy sy beste lewer – sy kragpiekis immers 7 000 r/min.

Die M37 se sewegang­outo’kas kan invol outomatiese of met twee groot spanelangs die stuurwiel beheer word en,

vreemd genoeg, is ratwisselings die glad­ste in outo­modus met Sport­verstelling.

Daar is ook normale, eko­ en sneeu­verstellings, en in eko­modus is ratwisse­lings langsaam en sit die versnellerpedaalhom fisiek teë as jy te rof met hom tewerk gaan. ’n Vreemde sensasie!

Met sy groot 20­duimers en vierwiel­stuurstelsel (die agterwiele kan een graaddraai) voel die M37 S stewig geplant indie draaie en selfs met plat 40­profiel­bande is sy rygerief en ritgehalte van diebeste in sy klas. Maar hoewel sekuur, issy stuurgevoel vaag – in só ’n mate datdit afbreuk doen aan die bestuursgenot,want jy voel onbetrokke en nooit werklikdeel van die padpret nie.

In geheel beskou doen die Infiniti om­trent alles reg: Hy’s weelderig en vinniggenoeg om by die Duitsers te kan kersvashou. Hy’s ook eksklusief, wat hom virsekere kopers aantreklik sal maak.

Maar selfs met ’n volhuis toerusting issy prys (R730 305) hoog teenoor wat die

Q50 waarskynlik gaan kos. En laastenslaat sy onbetrokke, verwyderde bestuurs­ervaring jou verwagtinge van ’n goeieweelde­sportsedan half onvervuld.– Ferdi de Vos

PRYS R730 305ENJIN 3,7 liter V6RATKAS 7-gang-outo’kas, agterwielaandry-wingKRAG 235 kW @ 7 000 r/min. en 360 Nm @5 200 r/min.VERRIGTING 0-100 km/h in 6.2 sek. en250 km/h topsnelheid (beperk)VERBRUIK 10,2 F/100 km en 235 g CO2/kmBRANDSTOFTENK 80 FBAGASIEBAK 500 FNAVERKOPE Drie jaar of 100 000 km waar-borg, vyf jaar of 100 000 km instandhou-dingsplan, drie jaar of 100 000 km padby-stand. Versien elke 15 000 kmOORWEEG OOK Mercedes-Benz E300 outo,Lexus GS350 EX, BMW 535i outo, Audi A63.0T FSI Quattro S-tronic

Infiniti M37 S Premium

’n Winskoop gemeet teen die Duitse Driemanskap, maar sy opvolger gaan ’n groter winskoop wees | FOTO: NP

Seiljag virdie landrotteToe die eerste Murano byna ’n dekade

gelede sy verskyning gemaak het, hetek en my man in Saoedi­Arabië gewoon.Ons het grappenderwys na hulle aswoestyngoggas verwys, omrede hulle soonaantreklik was en ’n topverkoper on­der die plaaslike inwoners. Op Donder­dagmiddae – hul Sondagmiddag­ekwiva­lent – het die Murano’s in die duinerondgejaag dat jy net kopdoeke, sandaleen sand sien spat.

Intussen het die tweedegeslag­Muranoopgeduik en sy buite­ontwerp is mynsinsiens heelwat verbeter sodat hy nouspiekeries lyk. Die sierrooster lyk niemeer of dit uit 1990’s­Amerika ontsnaphet nie en die agterligte trek op ’n Infini­ti – Nissan se weelde­handelsmerk.

Die binneruim is weelderig en biedheelwat luukse toebehore, wat by dieprys ingesluit is. Die puik navigasie­ enklankstelsel is omtrent identies aan diekleiner, peperduur Infiniti EX 37 GT(R626 000) s’n waaroor InRat reeds ver­slag gedoen het. ’n Mens kan dit direkop die raakskerm of met ’n draaiknopverstel, en ’n graad in kernfisika wordnie vereis nie. Die klankstelsel se 9,3 GB“Music Box” sorg dat jy musiek van joubestaande CD’s blitsvinnig kan ‘opneem’en stoor.

Die 3,5 liter­V6­petrolenjin se diep, mu­sikale brom is so mooi dat dit amperhartseer is dat sy klank so gedemp is indie binneruim. Die Murano is uitstekendgeïnsuleer teen pad­ en windgeraas. Selfsal trap jy hom tot by 150 km/h maak ditbykans geen verskil aan die suiwer klankwat uit die 11 Bose luidsprekers (stan­daardtoerusting) kom nie.

Die Murano se seepgladde outo’kas isvan die palwissel­soort (CVT) en die aan­spraak dat dié soort transmissie brand­stofdoeltreffendheid bevorder, is vir eenswaar. Ons verbruiksyfer was ongeveer10,5 liter/100 km (9,5 km/liter) vir ’n 50­50­kombinasie van dorp en langpad.

Die Murano se hantering is effens min­der indrukwekkend. Ek het al menige

sportnuts soos die Nissan X­Trail en Infi­niti EX op die kronkels van die Akkedis­bergpas tussen Stanford en Napier be­stuur, wat gevoel het asof hul wiele betervastrap. Die Murano se stuur voel so as­of dit ’n seiljag oor die water stuur. Ge­lukkig is daar gesofistikeerde stabiliteits­beheer as vangnet.

Een van die Murano se sterkste punteis die goeie hoeveelheid ruimte wat dieagterbankers het. Met albei my kleutersin hul karstoele, kan ’n lang of breë ou­ma of oupa met gemak tussenin pas. Jysal selfs ’n derde karstoel daar kan inkryas Mamma dalk vroeër ’n pilletjie oorge­slaan het, wat beteken dat ’n sewesitplek­gesinswa nie op die kaarte hoef te weesnie. Daar was net ’n tekort aan bêreplek­kies in die kajuit, veral vir bottels. Daarkan Nissan gerus iets by die Franse mo­torvervaardigers leer.

As jy lief is vir langpad ry, ’n groeien­de gesinnetjie en ’n fris salarispakket heten van die fyner dinge in die (buite)lewehou, moet jy die Murano oorweeg.– Ané Theron

PRYS R588 900ENJIN 3,5 liter- V6 petrol, 191 kW en336 NmRATKAS Sesgang- outomatiese palwissel-transmissie, vierwielaandrywingVERRIGTING 0-100 km/h in 8.0 sek. en210 km/h topsnelheid; 10,9 liter/100 kmOORWEEG OOK Jeep Grand Cherokee 3.6 V6LTD, Audi Q5 3.0T FSI SE quattro, BMW X3xDrive28i Steptronic

Hy’t dalk nie BMW se snobwaarde nie, maar alle luukshede en veiligheidstoerusting isby die koopprys ingesluit en met sy gehalte skort niks | FOTO: ANÉ THERON

Nissan Murano KitsToets

Eksklusiewesportweelde . . .teen ’n prys

16 Junie 2013 InRat 7| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

Nuut

Moenie krap waar dit nie jeuk nie,sê die spreekwoord. BMW Mo­torrad, BMW se motorfietsafde­

ling, het hom min hieraan gesteur enomtrent oral gaan krap aan sy topverko­per, die R 1200 GS. Die resultaat is ’nsplinternuwe weergawe wat onlangs aandie plaaslike media onthul is.

Ou BMW­manne het hulself amperoranje geskrik toe hulle hoor BMW hetaan die koeëlvaste bokser­enjin loop kar­ring. Die 1 170 cc tweesilinder­enjin is noudeels waterverkoel en nie slegs olie­ enlugverkoel, soos wat dit die afgelope30 jaar was nie. Die twee klein waterver­koelers wat netjies deur die plastiekpane­le aan die voorkant van die fiets versteekword, hou saam maar net 1,2 liter water.Die water word deur sekere dele van dieenjin gelei wat die warmste word. Ditword presisie­verkoeling genoem.

Eienaars van die vorige 1 200 GS­modelgaan wel skrik as hulle die nuweling seversneller oopdraai. Hoewel 92 kW en125 Nm nou nie na ’n ruimtelike verskui­wing lyk teenoor die vorige 81 kW en120 Nm nie, voel hy soos ’n vuurpyl teen­oor die “ou” 1 200 GS. Daar is alomteen­woordige krag. Maak nie saak in watterrat en teen watter snelheid nie; as jy dieoor draai, skiet daardie motorfiets voren­toe. Van 120 km/h tot 200 km/h in ’noogknip. Die wringkrag is verstommenden Vrystaatse boere gaan ploeë en plan­ters agter aan wil haak.

Waar die kraglewering op die vorigemodel baie beskaafd was, is dit nou soos’n klein ontploffing. Die nuwe ride­by­wire­versneller is een van die redes hier­voor. Dit beteken ’n sensor in die ver­sneller stuur inligting elektronies na dieenjin se beheerstelsel wat dan die kleppeelektronies verstel.

Verder bied dit die ou agter die stuurvyf verskillende ry­modusse wat bepaalhoe skerp die kraglewering is en wan­neer en hoe die ABS en stabiliteitsbeheer(ASC) inskop en hoe die veerstelsel hom

gedra. In Rain­modus is die kragleweringbaie rustiger en al die elektroniese hulp­middels ten volle tot jou beskikking. Dieander kant van die skaal is Enduro Pro­modus. Hier is die kraglewering aggres­sief, die ABS slegs voor op aandag, diestabiliteitsbeheer laat ’n mate van wielglytoe en die suspensie is stywer.

Die verskillende modusse is maklik omte kies en verstellings kan in die ryplaasvind. Selfs die ABS kan nou in diery afgesit word. En wanneer die fiets af­gesit en weer aangesit word, is al jouverstellings nog op hul plek soos jy ditlaaste gestel het.

Twee hande vol ander klein verstel­lings is gemaak: Die dryfas is effens lan­ger en sit nou aan die linkerkant, die uit­laatpyp sit regs en klink heeltemal an­ders, die vering en remme is voor enagter verbeter, die koppelaar werk nou

met olie en sal nie die agterwiel laatspring wanneer jy ’n rat of twee laerhaak nie. Daar is ook splinternuwe voor­ligte, die sitplek is nouer, die voetrusteeffe laer en die pens bietjie hoër.

Ja, die oue en die nuwe verskil soosdag en nag. Jy hoef dus nie verder tewonder en jou vrou te vra nie: jy kanjou ou 1 200 laat vaar en die nuwe bulgaan uitsleep. Sy sal ook daarvan hou,want tot die passasiersitplek is beter.

; Prys: R140 800 (ABS­remme inge­sluit). Om die verskillende ry­opsies, sta­biliteitsbeheer, elektroniese vering enLED­ligte te kry, kan jy kies uit verskeiepakkette. Die Toerpakket kos R14 100, dieDinamiese pakket R19 995, en die Aktie­we pakket R8 850. Die waarborg geldtwee jaar, ongeag die kilometers. Versienelke 10 000 km.– Willem van der Berg

Tradisie se voet!BMW R 1200 GS

Dis die ou vriend wat jy beter as jou broer ken. Maar hy’s nou soveel beterFOTO: WILLEM VAN DER BERG

Vettelonkeerbaar inkampioenskapén KanadaSebastian Vettel het hom met ’n

dominante oorwinning in Kana­da en ’n gedwonge tweede plek inMonaco weer in ’n stewige voorlo­perposisie in vanjaar se FormuleEen­reeks geplaas. Met hierdie ver­tonings is die jong Duitser nou goedgeplaas om sy vierde opeenvolgendewêreldkampioenskap te verower,veral as in ag geneem word dat hynou puntegewys ’n hele Grand Prix­sege én ’n vyfde plek voor sy naasteteenstander is.

Vettel se oorheersing op die vin­nige Gilles Villeneuve­renbaan hetgewys hy en die Red Bull­spangaan moeilik gestuit word, maar syren was g’n foutloos nie – hy hetnouliks ontkom van ’n onderonsiemet ’n Kanadese muur, en tyd ver­loor met ’n ongevraagde besoek vandie baan af.

Tog het hy vroeg in die ren sykans goed gebruik om die gapingtussen hom en Lewis Hamilton(Mercedes­Benz) te vergroot, terwylsy titelmededingers soos Nico Ros­berg (Mercedes­Benz), spanmaatMark Webber, Fernando Alonso(Ferrari) en Kimi Räikkönen (Lotus)tyd verloor het agter die Williamsvan Valtteri Bottas, nadat laasge­noemde in reëntoestande in die der­de plek gekwalifiseer het.

Alonso, wat in die sesde plekweggespring het, het briljant gejaagom deur die loop van die ren byRosberg, Webber, en ses rondtesvoor die einde, by Hamilton verbyte kom, om sodoende sy tweedeplek te verseker – 14 sekondes agterVettel.

Die Spanjaard en Britse Merce­des­jaer is gevolg deur Webber,Rosberg, Jean­Eric Vergne (TorroRosso) en Paul di Resta (Force In­dia). Felipe Massa (Ferrari), wat indie kwalifiseringsrondtes weer ge­bots het (sy derde in twee renne),het gewys wat in hom steek deurvan die sestiende wegspringplek totagtste op te skuif.

Vir Räikkönen en Lotus was dit’n moeilike ren. Die Fin se eenstop­strategie het nie uitgewerk nie, enhy kon net negende klaarmaak na­dat hy tiende weggespring het. Ditbeteken ook hy is nou agt punte ag­ter Alonso in die kampioenskap.

Die Grand Prix is egter oorheersmet die nuus dat ’n baanbeamptegesterf het terwyl hy gehelp het omdie stukkende Sauber van EstebanGutierrez te herwin. Die jaers hethul medelye met die familie envriende van die beampte betoon.

In Monaco het Rosberg, wat ge­sukkel het in Kanada, foutloos ge­jaag. Die Fin het sy eerste weg­springplek goed gebruik om diedruk van die Red Bull­paar Vettelen Webber te verwerk in ’n ren ge­kenmerk deur botsings wat selfs tot’n rooi vlag gelei het.

Die gedrag van Sergio Perez(McLaren) in dié ren moet bevraag­teken word, want by tye was hyooraggressief, en eindelik het dit ge­lei tot ’n botsing met Räikkönen,wat tot albei se onttrekking geleihet. Hamilton was eindelik vierde,gevolg deur Adrian Sutil (Force In­dia), Jenson Button (McLaren) enAlonso.

Die volgende ren is die BritseGrand Prix op Silverstone wat oortwee weke plaasvind.– Ferdi de Vos

Formule Een

Klein dieselis ’nrandrekkerIn die vorige berig oor Citroën se DS3

diesel, wat ses maande lank by InRatinwoon, was ons vol hoop dat ons900 km uit sy eerste tenk diesel sou kontap. Op net onder 848 km was ons egterbekommerd dat ons dalk op pad Kaaptoe sonder brandstof sou gaan staan, ná’n besoek aan Stikland. Ons draai toe inby ’n Engen­vulstasie in Tygervallei envra die joggie om met 50 dpm­diesel volte maak, met die pomp op outomaties.

Toe die pomp met ’n hik en ’n klik op­hou om sy duur inhoud in die DS3 seslukderm af te gooi, wys die teller43,37 liter. Volgens my berekening hetons dus 848 km gery met 43 liter diesel.Dit kom neer op ’n verbruiksyfer van5,1 liter/100 km of amper 20 km/liter,meeste in die stad gery. Wat beteken elkekilometer het 61c gekos, met slytasie, ver­sekering en paaiemente uitgesluit.

So wat dink jy daarvan, meneer FJCruiser? En jy, mevrou Discovery V8? As’n medisyne teen die brandstofpyne stofdie Citroëntjie julle lelik uit.

Maar min motors is perfek en die DS3diesel is geen Porsche Boxster nie.

Eintlik is daar net een klippie in diespreekwoordelike skoen en dis die vering.Ja, die rit op die 205/45/R17 BridgestonePotenza­bande is voorspelbaar hard,

maar dis nie ’n doodsonde nie. Die lastig­heid is dat die vering uitgevang word oppaaie met ’n opeenhoping van riffels ofhobbeltjies. Dan voel die agteras of ditdie cha­cha wil doen. Soms gebeur ditselfs (in ’n draai) oor ’n enkele, effensverhewe stukkie teer wat dwarsoor diepad loop. Byvoorbeeld waar ’n nuwe pyponder ’n teerpad gelê is. Op ’n pad met’n mooi gelyke oppervlak kan jy die kleinDS egter met minagting deur die draaiesmyt en hy byt aan die pad vas soos ’nstaffie aan ’n ou band.

Wat beteken dit vir die deursnee­ko­per? Wel, moet eerstens nie groot “mêgs”met laeprofielbande (45 of minder) op jouDS3, Polo of Citi Golf – of wat jy ook alry – sit nie. Dit gee ’n harde rit en wordmaklik beskadig. As jy op ’n spieëlgladderenbaan gaan speel, is dit ’n ander saak.

Tweedens is daar ’n moontlikheid dat’n motor soos hierdie DS3 e­HDi 90 serondtrippel op swak stukke pad jou nie

gaan pla nie. Maar as jy ’n bestuur­gees­driftige is, behoort jy eers die hele DS3­reeks te bestuur (met verskillende band­groottes) voordat jy jou handtekeningneerpen. En as jy in die Oos­Kaap metsy vrot paaie woon, koop liewer ’n Suzu­ki Jimny of ’n Hilux­bakkie.– Justus VisagiePRYS NUUT R251 900ENJIN 1 560 cc-viersilinder-turbodieselRATKAS Vyfgang-handrat, voorwielaandry-wingKRAG 68 kW @ 4 000 r/min en 230 Nm@ 1 750 r/minNAVERKOPE Drie jaar of 100 000 km-waar-borg, vier jaar of 60 000 km-diensplanVERRIGTING 0-100 km/h in 11.3 sek. en182 km/h; 98 g CO2/kmVERBRUIK 3,7 liter/100 km (27 km/liter indie ou taal) – Citroën se syferBRANDSTOFTENK 46 literONS VERBRUIK 5,1 literAFSTAND AFGELÊ 1 055 km

“Ek weetnie hoe­kom klamense oordie brand­stofprysnie,” sêKoos. “Ekgooi nogaltyd netR100 in.”FOTO:JUSTUSVISAGIE

Citroën DS3 e­HDi 90 Style OnsRyding