20
มาเรียนกัน ต่อดีกว่าค่ะ

หน่วยที่ 2 โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

  • Upload
    -

  • View
    375

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

มาเรยนกน

ตอดกวาคะ

Page 2: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

1. นกเรยนสามารถแตงประโยคจากค าทก าหนดใหได2. นกเรยนสามารถเรยบเรยงประโยคใหไดใจความตอเนอง

เปนเรองราวได

3. นกเรยนสามารถเลอกใชส านวนภาษาไดถกตองเหมาะสมกบเนอเรองทเขยน

4. นกเรยนมมารยาทในการเขยน

Page 3: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

ประโยค คอ ค าหรอกลมค าทน ามาเรยงกน

มความหมายครบถวนสมบรณ สามารถสอความไดวา

ใครท าอะไร คดอยางไร รสกอยางไร หรอมสภาพอยางไร

โครงสรางประโยค โดยทวไปประกอบดวยสวนส าคญ

2 สวน คอ ประธาน และภาคแสดง

ประธาน ประกอบดวยค านาม หรอค าสรรพนาม

ภาคแสดง ประกอบดวยค ากรยา 2 ชนด ไดแก กรยาอกรรม หมายความวา เปนกรยาไมตองมกรรม และ

กรยาสกรรม เปนกรยาทตองการกรรม

Page 4: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

ประธาน ภาคแสดง

ค านาม ค าสรรพนาม ค ากรยา

อกรรม

ค ากรยา

สกรรม

กรรม

แปงหอม - ยมแยม - -

- เธอ ขยน - -

แม - - เกบ ดอกไม

- เขา - ด ปายขางทาง

Page 5: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

การเรยบเรยงประโยค คอ การน า

ประโยคมาเขยนเพอเรยบเรยงล าดบเนอเรอง

ใหไดใจความตอเนองเปนเรองราว หรอ

อาจจะเรยบเรยงประโยคใหตรงกบภาพของ

เรองทก าหนดให

(ทมา : www.trueplookpanya.com)

Page 6: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

ตวอยาง การเรยบเรยงประโยค จากนทานเรองกระตายกบเตา

ระหวางทาง กระตายเผลอนอนหลบไป

เชาวนหนง กระตายพบเตาคลานตวมเตยมอยทรมบง

เตารบค าทา แลวสตวท งสองกเรมวงแขงกน

กระตายจงทาเตาวงแขง เพราะคดวาตนชนะแนนอน

เตาจงชนะการวงแขง

น าประโยคทง 5 ประโยคมาเรยบเรยงได ดงน

เชาวนหนง กระตายพบเตาคลานตวมเ ตยมอย ท รมบง

กระตายจงทาเตาวงแขง เพราะคดวาตนชนะแนนอน เตารบค าทา

แลวสตวท งสองกเรมวงแขงกน ระหวางทาง กระตายเผลอนอนหลบไป

เตาจงชนะการวงแขง

Page 7: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

ในการเขยนเรยงความควรใชส านวนภาษาทถกตองเหมาะสม

กบเนอเรองทเขยน เพอใหสามารถสอความหมายไดชดเจนตรงกบ

จดประสงคของการเขยน การเขยนเรยงความนนมเรองทเราจะตอง

พรรณนา คอ ท าใหผอานนกเหนภาพ มตอนทจะตองอธบาย คอ ท า

ใหผอานเขาใจ มตอนทเปนท านองเทศนา คอ ทเราตองการใหผอาน

เหนชอบตามเราและท าตามเรา เชน เราจะพดถงการสบบหร กตอง

อธบายใหเหนวาบหรเปนอยางไรจงใหโทษ แลวกอธบายวา มคณหรอ

มโทษอยางไร แลวเทศนาใหเหนสวนด เพอคนจะไดนกเหนจรง จะ

ไดเลกสบหรอพยายามเลก หรอสบนอยลง(เปลอง ณ นคร, 2515: 13)

ซงส านวนภาษาทนยมใชม 5 ลกษณะ คอ

(ดวงใจ ไทยอบญ, 2543: 210-221)

Page 8: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

บรรยายโวหาร หมายถง การเขยนอธบายหรอบรรยาย

เหตการณทเปนขอเทจจรงตามล าดบเหตการณ เปนการเขยน

ตรงไปตรงมา ไมเยนเยอ มงความชดเจนเพอใหผอานไดรบ

ความร ความเขาใจ ผเขยนควรใชภาษาทกะทดรด เขยน

ใหตรงเปาหมาย อานเขาใจงาย ในการเขยนทวๆ ไป มกใช

บรรยายโวหาร เชน การเขยนเลาเรอง เลาเหตการณ เลา

ประสบการณทเกดขน การเขยนรายงาน เขยนต ารา หรอ

เขยนบทความ

Page 9: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

ตวอยางบรรยายโวหาร

“หลอนนกถงบานรมสวนในวยเดกทมกจะชวนเพอนๆ มดรวลวดหนามเขาไปเลนในสวนเลก ๆ แหงนน

เกบชมพ มะปราง หรอละมดสดาทตดกงเรย ๆ กนกน

เพลดเพลน บางทกลยลงไปจบปลาเขมหางแดงหรอปลา

หวตะกวในทองรองสวน หรอไมเชนนนกนงทอดหยกนท

รมคลอง คอยดเรอกาแฟบบแตรลมป นแปนทมขนมแหงๆ

อยางถวตดหรอตบตบ ไมกขนมขแมวสมวงแดง สชมพอย

ในขวดโหล”

(ไฟ: ประภสสร เสวกล)

Page 10: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

พรรณนาโวหาร หมายถง การ เ ขยน ท

สอดแทรกอารมณความรสกของผเขยนเพอใหผอาน

เกดความซาบซง ประทบใจ มความรสกคลอยตามไป

กบผเขยน เชน การเขยนพรรณนาอารมณความร สก

รก หลง โกรธ เกลยด เศรา เปนตน โดยเลอกใช

ถอยค าทไพเราะเหนภาพพจนไดงาย เพอโนมนาว

อารมณผอานใหคลอยตามและเกดความประทบใจ

Page 11: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

ตวอยางพรรณนาโวหาร

“อากาศยามเชาในสวนของคฤหาสนบดนทราช... ดสดใส ผเสอแสนสวย กรดปกระยบในสายแดด

ออนยามเชาจากดอกหนงไปทดอกไมนานาพนธอก

หลาย ๆ ดอก สของกหลาบปกกง ... แดงสดสวาง

จาตดกบสเขยวสดของสนามหญา ประกายของน าคาง

ตองแดดวาววบราวกบอญมณเรยรายอยบนพนสนาม”

(ซอยเดยวกน: วาณช จรงกจอนนต)

Page 12: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

เทศนาโวหาร หมายถง การเขยน

อธบาย ชแจงใหผอานเขาใจ ชใหเหนประโยชน

หรอโทษของเรองทกลาวถง เปนการชกจงให

ผอานคลอยตาม เหนดวยหรอเพอแนะน าสงสอน

ปลกใจหรอเพอใหรถงขอเทจจรง การเขยนแบบ

เทศนาโวหารตองอาศยกลวธการชกจงใจ

Page 13: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

ตวอยางเทศนาโวหาร

“เราคดวาทกคนทเกดมาอยางไมมอะไรตดตวมาเลย แมแต

ผานงผาหมสกผนหนงเวลาจากไปกน าเอาไปไมได จะเปนทรพย

สมบตแท ๆ ทใกลชดทสดกตองฝงหรอเผาเปลยนสภาพไป เมอฐานะ

ทแทจรงของมนษยคอการไมอาจถอกรรมสทธในอะไรเลย ไมวาจะเปน

ทรพยสนหรอชวตเลอดเนอของตนเชนน การทเราจะมานงเศราโศกกบ

สงทเราไมสามารถจะมสทธครอบครองไดจรงจงนน จะตางอะไรกบคน

ทเวยนดใจเมออาทตยขน และเสยใจเมออาทตยตก ซ าแลวซ าเลาอย

ทกเมอเชอวน”

(เชงผาหมพานต: สชพ ปญญานภาพ)

Page 14: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

อปมาโวหาร หมายถง การเขยนเปน

ส านวนเปรยบเทยบทมความคลายคลงกนเพอท า

ใหผอานเกดความเขาใจลกซงยงขน โดยการ

เปรยบเทยบสงของทเหมอนกนเปรยบเทยบโดย

โยงความคดไปส อกสงหนง หรอเปรยบเทยบ

ขอความตรงกนขามหรอขอความทขดแยงกน

Page 15: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

ตวอยางอปมาโวหาร

“อนวาแกวกระจกรวมอยกบสวรรณ ยอมไดแสงจบเปนเลอมพรายคลายมรกต ผทโงเขลา

แมไดอยใกลนกปราชญ กอาจเปนคนเฉลยว

ฉลาดไดฉนเดยวกน”

(หโตปเทศ: เสฐยรโกเศศ และนาคะประทป)

Page 16: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

สาธกโวหาร หมายถง การทผเขยน

หยบยกตวอยางมาอางองประกอบการอธบาย

เพอสนบสนนขอความทเขยนไว ใหผ อาน

เขาใจ และเกดความเชอถอ

Page 17: หน่วยที่ 2  โครงสร้างและการเรียบเรียงประโยคและการใช้สำนวนภาษา

ตวอยางสาธกโวหาร

“คนเราตองเอาอยางมดอยาไปเอาอยางหนอน เพราะมดนนถงมนจะตวเลกนดเดยวแตกขยนขนแขง สามารถ

ลากเหยอชนใหญ ๆ ไดสบาย แตถงกระนนมนกกลบกน

อาหารแตนอยจนเอวคอดกว ผดกนกบหนอน ซงเกยจ

คราน เอาแตกนทงวนโดยไมท างานท าการอะไรจนตวอวน

อยอาย ผลสดทายกกลายเปนเหยออนโอชะของนกของปลา”

(ลอดลายมงกร: ประภสสร เสวกล)