#07 AikidoCMU

CHIANG MAI UNIVERSITY AIKIDO CLUB!

ฉบับที่ ๗ วันที ่๑ พฤษภาคม ๒๕๕๐ (ปีที่ ๑)

AikidoCMU NEWSLETTER

หน้า ๑

อบรมภัยทางเพศที่พิษณุโลก โดย... ตากลม

วันหนึ่งในชีวิตของปรมาจารย โดย.. กาคุ ฮมมะ เซนเซ

ยอดฝมือ โดย... อ.สมบัติ ตาปญญา

สาวเสนไหมออกจากรัง โดย..อ.ธีระรัตน บริพันธกุล

บางสิ่งที่ไดรูมา โดย... น.พ.กฤษณะชัย ไชยพร

พบกับ

จัดทําโดย ชมรมไอคิโด มหาวิทยาลัยเชียงใหม ่

อาคารกิจกรรมนักศึกษา (อ.มช.) มหาวิทยาลัยเชียงใหม ถ. สุเทพ อ.เมือง จ. เชียงใหม่ 50200

ติดต่อได้ท ี่ เอ ้(ประธานชมรม) 086-658 7015 ป๋อม (ผู้ประสานงานชมรม) 089-701 7686

กบ (บรรณาธิการจดหมายข่าว) 084-047 4344

Webboard: http://my.2poon.com/my/?aikidoCMU

Website: http://www.geocities.com/cmu_aikido Email: [email protected]

http://my.2poon.com/my/?aikidoCMU

http://my.2poon.com/my/?aikidoCMU

http://www.geocities.com/cmu_aikido

http://www.geocities.com/cmu_aikido

mailto:[email protected]

mailto:[email protected]

หน้า ๒

ไอคิโดกับชีวิต: ยอดฝมือ.......ดร.สมบัติ ตาปญญา ๓

สาวเสนไหมออกจากรัง.....อ.ธีระรัตน บริพันธกุล ๕

อบรมปองกันภัยทางเพศที่พิษณุโลก...ตากลม ๗

ภาพบรรยากาศการอบรม ๑๐

ควันหลงพิษณุโลก ....ปงคุง ๑๒

ในหนึ่งวันของปรมาจารย โมริเฮอิ อูเอชิบะ

...กาคุ ฮมมะ เซนเซ แปลโดย ฮานีล คือทองฟา ๑๓

การฝกไอคิโดในความคิดของผม: บางสิ่งที่ไดรูมา

...น.พ.กฤษณะชัย ไชยพร ๑๖

31-COUNT KATA ๑๘

AIKIDO FAMILY: งานรดน้ำดำหัว ๑๙

ปฏิทินกิจกรรม ๒๐

นักเขียนในฉบับ

ปิงคุง

อ.ธีระรัตน ์

บริพันธกุล

ดร.สมบัติ ตาปัญญา



นพ.กฤษณะชัย ไชยพร

ตากลม

ฉบับนี้ไป พิดʼโลก

กันนะคร๊าบ!

สารบาญ

ฮานีล

คือ ท้องฟ้า

บทนำเรามาเร่ิมกันอยางงายๆ กอนดีกวา

ลองเอามือแตะหนาผากของคุณดูสิ อา ... งายมาก ทำไดโดยไมตองคิด

เลย แตคุณทราบไหมวามีชวงเวลาหนึ่งกอนหนานี้ ที่คุณยังอยูหางไกลจากความเปนยอดฝมือของการทำอะไรงายๆ แบบนี้ พอๆ กับระยะหางระหวางคนที่เลนเปยโนไมเปนกับคนที่เลนเพลงโซนาตาของเบโธเฟนทีเดียวละ

หน้า ๓

ไอคิโดกับชีวิต

เม่ือหลายปกอนผมไดอานหนังสือเลมหนึ่ง ชื่อ ความเปนยอดฝมือ (Mastery) เขียนโดยอาจารยไอคิโดระดับสายดำชั้นหาชาวอเมริกันคนหนึ่ง ซึ่งเคยเปนครูสอนขับเคร่ืองบิน (B-52 และ A-20 ในสมัยสงครามโลกคร้ังที่สอง) เปนนักจิตวิทยา (อดีตนายกสมาคมจิตวิทยามนุษยนิยม) และนักการศึกษา (เคยเขียนหนังสือและบทความทางการศึกษาไดรับรางวัลระดับชาติถึง 11 รางวัล) ชื่อ จอรจ เลียวนารด ชื่อหนังสือเต็มๆ คือ ความเปนยอดฝมือ – กุญแจสูความสำเร็จและความเติมเต็มระยะยาว (Mastery: The Key to Suc-cess and Long-Term Fulfillment) มีบางอยางในหนังสือซึ่งผมชอบและอยากถายทอดออกมาเปนภาษาไทยใหพวกเราไดอานกันดวย วันนี้ไดโอกาสดีก็เลยคิดวาจะลองเรียบเรียงเปนตอนๆ สงลงพิมพในจดหมายขาวชมรมของเรา เพราะยังไงๆ ก็ม่ันใจวาไมลงตะกราแน

ยอดฝมือ



ผศ.ดร. สมบัติ ตาปญญา

T แตถึงอยางนั้นคุณก็เรียนรูทักษะที่สำคัญและจำเปนเหลานี้ได และที่สำคัญยิ่งกวาก็คือคุณไดเรียนรูเกี่ยวกับการเรียนรูเองดวย คุณเริ่มจากการทำอะไรบางอยางที่ยาก และทำใหมันกลายเปนของงายและนาเพลิดเพลินโดยผานการสอนและฝกฝน คุณเคยเดินทางในวิถีของจอมยุทธมาแลวในอดีต และหากคุณสามารถเรียนรูที ่จะแตะหนาผากของคุณได คุณก็ยอมสามารถที่จะเรียนรูที่จะเลนเพลงโซนาตาของเบโธเฟนหรือขับเคร่ืองบินไอพนได ในทำนองเดียวกัน คุณสามารถเรียนรูที ่จะเปนผูจัดการบริษัทที่ดีกวา หรือปรับปรุงความสัมพันธกับบางคนในชีวิตของคุณได สังคมปจจุบันของเรามีอะไรหลายอยางที่ชักนำใหเราหลงทาง แตวิถีสูความเปนยอดฝมือยังคงมีอยูเสมอ และคอยใหเราเดินไปอยูตลอดเวลา ...

(โปรดติดตามตอนตอไปดวยใจระทึก)หน้า ๔

T เมื ่อคุณทำสิ่งเหลานี ้ไดแลวเทานั ้น คุณจึงจะเริ่มเลนเกมที่พอแมทั่วโลกชอบเลนกับลูก “จมูกอยูไหน?” “หูอยูไหน?” “หนาผากอยูไหน?” เชนเดียวกันกับการเรียนรูที่สำคัญทุกเร่ือง การเรียนรูเร่ืองนี้ไมไดกาวหนาไปเปนเสนตรง แตจะเปนไปอยางเปนขั้นๆ คือ มีความกาวหนาอยางสั้นๆ เร็วๆ สลับกับชวงเวลาที่ดูเหมือนวาคุณจะไมไดกาวหนาไปไหนเลย



T แรกสุดคุณตองเรียนรูที่จะควบคุมการเคล่ือนไหวของมือของคุณกอน (ก็ตอนนั้นคุณยังเปนทารกอยูไงละ) และในที่สุดก็พยายามทำใหมันเคลื่อนไปในทิศทางที่คุณตองการได คุณไดพัฒนา “ภาพในใจ” ของการเคลื่อนไหวของรางกายคุณ เพื่อที่จะรูถึงความสัมพันธระหวางหนาผากกับสวนอื่นๆ ของรางกาย คุณไดเรียนรูที่จะจับคูภาพนี้เขากับภาพของรางกายผูใหญ คุณตองเรียนรูที่จะเลียนแบบสิ่งที่แมคุณทำ เร่ืองใหญทีเดียว อยาพูดเปนเลนไปนะ นี่เรายังไมไดพูดถึงเร่ืองภาษาเลย – ซึ่งก็คือการเรียนรูที่จะถอดรหัสเสียงที่เปลงออกมาเปนคำ แลวเอามาเขาคูกับการกระทำของเรา

หน้า ๕

สาวเสนไหมออกจากรังอ.ธีระรัตน บริพันธกุล

บนเบาะไอคิโดนอกจากเราจะไดฝกรางกายแลว เรามักจะไดขอคิดและคำพูดบางอยางที่เปนอาหารสมองใหตองขบคิดและถอดรหัส สมบัติ เซ็นเซไดกลาววากิจกรรมในการฝกไอคิโดก็เหมือนกับการสาวเสนไหมออกจากรัง หากดึงแรงจนเกินไปเสนไหมก็จะขาด แตหากดึงชาจนเกินไปก็จะทำใหเสนไหมพันกัน(และไดเสนไหมนอย) ดังนั้นตองใชแรงสาว(หรือแรงหนุม)ที่พอดีๆ

เทคนิคสาวเสนไหมนำมาใชประยุกตใชกับไอคิดไดเปนอยางดี ในการฝกหากเราใชแรงมากเกินหรือปองกันตัวเร็วเกินไปไปก็จะทำใหผูที่เขากระทำไดรับบาดเจ็บหรือไมก็ทำใหเขาจับทางเราไดแตหากใชแรงนอยเกินไปหรือชาจนเกินไปก็จะทำใหเราไดรับบาดเจ็บได จึงตองใชแรงที่พอดีๆและกลมกลืนกับแรงของผูกระทำ หากเขาเขากระทำเร็วเราก็ตองเร็ว หากเขาเขากระทำชาเราก็ตองชา หากเขาใชแรงกระทำมากเราก็ตองเบี่ยงเบนทิศทางแรง เมื่อเขาผลักเราก็ถอยและเมื่อเขาดึง เราก็เขาหา



หน้า ๖



นอกสถานที่ฝก การคงความสัมพันธกับคนในครอบครัวหรือในสังคมเปนสิ ่งที ่มีความเปราะบางเชนเดียวกับไขในมือและเชนเดียวกับการสาวเสนไหมซึ่งตองอาศัยความสัมพันธที่พอดีๆ ไมมากจนเกินจนทำใหอีกฝายหนึ่งถูกควบคุมหรือถูกจำกัดอิสระภาพ และก็ไมนอยจนเกินไปจนทำใหอีกฝายหนึ่งรูสึกวาเราเหินหางหรือไมสนใจเขา แมจะเปนคนๆเดียวกันในบางเวลาเขาก็อยากใหเราเขาใกลและพูดคุยเรื่องความในใจและในบางเวลาเขาก็ตองการความเหินหางจากเราเพื่อเขาจะไดมีเวลาเปนตัวของตัวเองและทำความเขาใจเกี่ยวกับตัวเอง การรักษาระยะหางระหวางบุคคลในแตละชวงของเวลาไดอยางพอเหมาะสมจึงไมตางไปจากคำสอนของหลวงตาที่มีตอองคดำ ไมตางไปจากการสาวไหมออกจากรัง

ผมไดไปดูหนังเรื่อง “ ตำนานสมเด็จพระนเรศวรมหาราช ” มีอยูตอนหนึ่งที่หลวงตาสอนวิทยายุทธใหกับองคดำ โดยบอกวาการจับศาสตราวุธตองทะนุถนอมเหมือนจับไขไว ในมือ หากจับแรงเกินไปไขก็จะแตก แตหากจับเบาเกินไปอาวุธก็จะกะเด็นหลุดจากมือไดโดยงายเวลาที่ประทะกัน คำสอนของหลวงตากับการสาวเสนไหมออกจากรังไมตางกันคือการใชแรงที่พอดี ไมเกินไป ไมนอยเกินไป

หน้า ๗



! “อบรมปองกันภัยทางเพศ” คำนี้หลายคนคงเคยไดยิน แตคงมีอีกหลายคน ที่ไมเคยแมแตเสียงของคำนี้ผานมากระทบใบห ู ถาอยางนั้นเราก็ควรทำความรูจักคำวา “อบรมปองกันภัยทางเพศ” กันกอน

การอบรมปองกันภัยทางเพศเปนการใหความรูและสรางความตะหนักถึงอันตรายรวมทั้งการปองกันตัวเองจากภัยทางเพศแกเยาวชนหรือบุคคลที่สนใจ ซึ่งในอดีตที่ผานมาทางชมรมไอคิโดของเราก็ไดมีการจัดอบรมมาแลวหลายครั้ง แตการอบรมปองกันภัยทางเพศครั ้งนี ้น ับวาเปนครั ้งประวัติศาสตรเลยก็วาได เพราะไมมีครั้งไหนที่ตองเดินทางไปจัดการอบรมไกลเทาครั้งนี้มากอน

R ที่มาที่ไปของการอบรมในครั้งนี้เริ่มมาจาก พี่โกส อดีตสมาชิกชมรมไอคิโดของเราไดติดตอมาทางพี่ปอม ขอใหทางชมรมไปจัดอมรมปองกันภัยทางเพศใหกับนองๆชาวพิษณุโลกที่จะเขามาเปนนองใหมในรั้วสีมวงของมหาวิทยาลัยเชียงใหมในปนี ้และทางชมรมของเราก็มิไดปฏิเสธ หลังจากนั้นก็ไดเริ่มตระเตรียมเนื้อหาและตัววิทยากรที่จะไปจัดการอบรมครั้งนี ้ ซึ่งหลักสูตรและเนื้อหาที่ใชในการอบรมนั้น อาจารยสมบัต ิ ตาปญญา ไดเปนผูจัดเตรียมไวใหทั้งหมด

R สวนทีมวิทยากรที่นอกเหนือจาก อาจารยสมบัต ิและ อาจารยธีระรัตน ก็ม ี พ่ีตอ, เอ , เล็ก, ปง, พ่ีขวัญ,พ่ีไหม ซึ่งก็ไมรูวาทางชมรมใชเกณฑอะไรในการคัดเลือก และที่จะขาดไมไดก็คือ อาหมอผูที่ยอมเสียสละเปนผู ที ่ขับรถพาพวกเราจากเชียงใหมถึงพิษณุโลก

R 13 นากา ของวันเสารที ่21 เมษายน 2550 ทามกลางบรรยากาศที่รอนจัดของ เชียงใหม ทีมวิทยากรก็ไดไปรวมตัวกัน ที่บานของอาหมอ ในอำเภอสารภี เมื่อทุกคนมาพรอมกันแลวเราก็เริ่มออกเดินทาง โดย รถ SAAB ของอาหมอและ TOYOTA VIOS ของพ่ีตอ เสนทางที่ใช ก็เปนเสนทางหลวงหมายเลข 11 ที่จะตองผาน เชียงใหม – ลำปาง – เดนชัย – อุตรดิตถ กอนที่จะถึงพิษณุโลกและทางนี้ก็เต็มไปดวยทางโคง คดเคี้ยวและทางที่ตัดผานภูเขา แตดวยความชำนาญในการควบคุมยานพาหนะประเภทสี่ลอของอาหมอและพี่ตอทำใหใชเวลาในการเดินทางเพียงแค 4 ชั่วโมงเทานั้น (ลองคิดกันดูเลนๆแลวกันวา ระยะทาง 333 กิโลเมตร ใชเวลา 4 ชั่วโมง จะตองเหยียบคันเรงใหจมลึกลงไปขนาดไหน )

อมรมปองกันภัยทางเพศท่ีพิษณุโลก

ทีมวิทยากรและพี่โกสเจ้าบ้าน

หน้า ๘



เมื่อมาถึงเมืองสองแควพิษณุโลก พ่ีโกสหัวเรือใหญในการจัดการอบรมครั ้งนี ้นำทางพาพวกเราเขาไปยังที่พักในบรรยากาศแบบรีสอรท หลังจากลางหนาลางตาเรียบรอยแลว พ่ีโกสก็พาพวกเราไปทานอาหารเย็นที ่ รานอาหารแพฟาไท ซึ่งเปนรานอาหารบนแพ ในแมน้ำนาน อาหารที่รานก็นับวาอรอยทีเดียว ถึงตอนนี้หลายคนอาจจะคิดวาอาหารเย็นมื้อนี้เปนมื้อที่เพอเฟคมื้อหนึ่ง ไมวาจะในเรื่องบรรยากาศและรสชาติ แต! สภาพอากาศที่รอนอบอาวซึ่งไมสามารถพบไดงายๆในเชียงใหม ทำใหพวกเราตองกินอาหารไปพรอมกับ ‘เหงื่อ’ ที่ไหลผานไปใบหนาของพวกเราไปทีละหยดๆ อยางไมขาดสาย หลังจากอาหารเย็นแลวพวกเราก็ไปคลายรอนดวยการทานไอศกรีมที่มีชื่อเสียงของเมืองพิษณุโลกซึ่งคนที่นี่เรียกกันวาเรียกวา “ไอศครีมเจริญผล” พอไปถึงที่รานพวกเราก็ไปสั่งไอศกรีมกัน แลวก็เจอคำถามจากแมคาวา “เปนไอศกรีมแหงหรือน้ำดีคะ” ทำใหพวกเรางงกันพักใหญกอนที ่จะรู ว ามันเปนอยางไร

หลังจากทานไอศครีมกันเรียบรอยแลวพวกเราก็กลับที่พักแลวก็ประชุมเพื่อเปนการเตรียมความพรอมเปนครั้งสุดทายเสร็จแลวก็แยกยายกันไปนอนหลับพักผอน แตดวยที่พ่ีตอลืมเอาแปรงสีฟนมาดวย จึงกลายเปนขออางให พ่ีตอ เอ ปง และเล็ก ไดโอกาสขับรถเข าไปสำรวจดูว าราตร ีในเมืองพิษณุโลกเปนอยางไร และก็ไดพบกับความเงียบเหงา และอากาศที่รอนอบอาวแทบไมตางจากตอนกลางวัน ถึงแมจะเปนเวลา 5 ทุมเกือบจะเที่ยงคืนแลวก็ตาม ทำใหทั้งสี่รูสึกผิดหวังผิดหวังไปตามๆกัน เมื่อกลับมาถึงที่พักพ่ีตอก็หยิบเกมเศรษฐีออกมาจากรถทำใหในคืนนั้น พ่ีตอ เอ ปง เล็ก และพ่ีขวัญ นั่งเลนเกมเศรษฐี จนเวลาลวงมาประมาณ ตีสองกวาๆแลว จึงคอยแยกยายกันไปนอน

R อีกสิบนาทีกอนถึงเวลาเคารพธงชาติ ในสภาพอากาศที่แจมใส ทองฟาสีครามไมมีแมแตเศษของปุยเมฆมาบดบัง พวกเราก็เตรียมตัวที่จะออกจากที่พักเพื่อไปทานอาหารเชาและไปยังสถานที่จัดอบรม แตก็มีก็มีคำถามมาจากใครสักคนหน่ึงวา “ ไหมอยูไหนหละ” ก็มีเสียงตอบรับมาจากพ่ีขวัญวา “ออ พี่ไหมออกไปกับเพื่อนตั้งแตเชาแลวคะ” ทุกคนก็ทำสีหนาอยางเขาใจแลวก็คอยเดินไปขึ้นรถเพ่ือเดินทางตอไป

กิน (อีกแล้ว)

แนะนําตัวในบรรยากาศใต้ต้นไม้

จบงานแลวพวกเราก็เดินทางกลับถึงเชียงใหมโดยสวัสดิภาพ

กิจกรรมกลุ่มย่อย

หน้า ๙



เมื่อถึงโรงเรียนเฉลิมขวัญสตรี สถานที่ในการจัดอบรมในครั้งนี้ก็พบนองๆที่จะเขารับการอบรมประมาณหาสิบคนซึ ่งจากการคาดคะจากสายตาแบบคราวๆ นาจะมีผูชายประมาณ 20 คน ผูหญิง 30 คน และเพศที่สามอีกนิดหนอย นั่งรออยูหนาหองประชุมที่ภารโรงยังไมยอมมาประตูเปดให ( ไมรูวาจะจำวันผิดหรือปลาว ) ทำใหตองเริ่มการอบรมชาไปเกือบสี่สิบนาที เมื่ออาจารยสมบัติกลาวเปดการอบรมแลวก็จะเปนกิจกรรม สันทนาการและรับทราบขอตกลงของการอบรมซึ่งนองนองๆรวมเลนเกมที ่ พ่ีขวัญและเอ สองวิทยากรที่รับผิดชอบในชวงนี้เตรียมไวอยางสนุกสนาน หลังจากนั้น อาจารยสมบัติก็ไดบรรยายเรื่องความรุนแรงทางเพศใหนองๆฟง จากนั้นก็แบงกลุมชายหญิงเพื่ออภิปรายกันในหัวขอตางๆ ซึ่งบางสิ่งที่ในกลุมของผูชายที่พูดกันก็ทำใหรูวา ปญหาเรื่องภัยทางเพศรุนแรงกวาที่หลายคนเคยคิดไว เชน คำถามที่วาคุณไดทราบขาวการขมขืนครั้งแรกเมื่ออายุเทาไหร ก็มีคำตอบจากนองหลายคนวา “พี่ตั้งแตผมจำความไดผมก็ไดยินขาวเรื่องการขมขืนแลว” หรือคำบอกเลาจากนองๆวามีบางโรงเรียนที่ครูผูชายขอดูขอบกางเกงในนักเรียนผูหญิงเพ่ือแลกกับคะแนนที่จะไดเพ่ิมขึ้น โดย ตากลม

R หลังจากพักเที ่ยงและทานอาหารกลางวันเรียบรอยแลว เราก็เริ่มการอบรมในชวงบายตอ ในชวงนี้เปนเรื่องที่เกี่ยวกับการละเมิดทางเพศ ซึ่งวิทยากร ก็คือเล็ก และ ปง นอกจากนี้ยังมีพ่ีตอมาใหความรูทางกฎหมายเกี่ยวกับการละเมิดทางเพศอีกดวย หลังจากจบในชวงแรก อาจารยธีระรัตนก็มานำฝกไอคิโดแบบงายเพราะไมมีที่หองประชุมมีเบาะ แมวาอากาศในชวงบายจะรอนอบอาวสักเพียงใด นองๆชาวพิษณุโลกก็ไมยอทอกลับทดลองฝกเทคนิคตางๆกันอยางสนุกสนาน ทำใหทีมวิทยากรหลายคนลงความเห็นกันวานองๆคงชินกับสภาพอากาศรอนๆแบบนี้อยูแลว มาถึงการอบรมในชวงสุดทายซึ่งหนาที่วิทยากรตกเปนของพี่ตอ และพี่ไหม ซึ่งก็ผานไปไดดวยดี ทายสุดอาจารยสมบัติก็สรุปการอบรมในครั ้งนี ้และย้ำใหนองๆตระหนักถึงภัยทางเพศซึ่งสามารถเกิดไดกับทุกคนและคนที่เปนผูกระทำสวนใหญก็เปนบุคคลที่รู จักหรือคนที่อยูใกลตัวเรา

กิจกรรมกลุ่มใหญ่

หน้า ๑๐



ภาพบรรยากาศการอบรม

พิธีกรคู่ขวัญ

โจรจริงๆ ขอบอก

น้องคนนี้หน้า เหมือนใครหว่า?

หนูขอสองที่ค่ะ

ผมก็ขอสองครับ

เอ่อ..น้องๆครับ .. พี่เขินน่ะ

หน้า ๑๑



ท่านี้เรียกว่าจีบครับ

โอ วา แป๊ะ

นี่เธอ เมื่อไรจะถึงคิวเรานะ

เฮ้อ...คิิดถึง.....จัง

ยามกลับพ่ีไหมก็เปนหวงวาเมื่อคืนพ่ีตอนอนนอย เด๋ียวไมมีสมาธิในการขับรถ จึงยกประเด็นนาสนุกสนานทำใหพี่ตอตาตื่นไดตลอดทางเพราะซึ้งถึงทุกถอยคำที่พูดคุยกับพี่ไหมมาตลอด เลยทำใหมาถึงเชียงใหมกันไดอยางปลอดภัย (ขอบคุณนะพ่ี 555)

หน้า ๑๒



แทจริงแลว “แหง คือ ติมอยางเดียว น้ำคือใสน้ำแข็งใสกับน้ำเชื่อม” เลยเปนที่มาของไอติมน้ำแหง ดวยความคึกคักบวกความสดใสของชายหนุมทั้งสี่ (ตอ, เอ, เล็ก, ปง) ของชมรม พวกเราจึงออกมาทองราตรีกาลในตัวเมือง เพื่อหาของกินรอบดึกแลวเราก็ไดพบกับความเงียบสงบไมเพียงบานเรือนที่เงียบเชียบ รานคาริมทางก็หายไป หาทุมที่นี่เปรียบไดกับเชียงใหมประมาณตีสอง พ่ีตอเกรงวาหาอยูนานไปพวกเราอาจไดพบกับกลุมชายฉกรรจล่ำบึก เลยจำตองถอนตัวกอนดีกวา

ควันหลงพิษณุโลก

หลังจากอยูบรรยากาศสไตลเมืองเชียงใหมมานานซึ่งเปนที่รูๆกันอยูวารอนมาก พวกเราเลยหาบรรยากาศใหมๆจากจังหวัดพิษณุโลกซึ่งเปนบรรยากาศที่แนบสนิทติดตรึงใจจนสามารถพรรณณาไดวา “ราวกับทุงหญาสะวันนาอันรอนระอุ.....(ไมขนาดนั้นหรอกนา)” เมื่อยามเย็นหลังอาหาร พวกเราก็ไปกิน “ไอติมน้ำ-แหง” เมื่อเห็นปายถึงกับสงสัยวา เฮยไอติมนะไมใชกวยเตี๋ยวซะหนอย ไหงมีแหงมีน้ำ ไมรูจะมียำกะโฟดวยปาว ตอนหลังพอไดเห็นปายก็เลยเขาใจ

โดย ปิงคุง

น้ําหรือแห้งดีครับ

เมื ่อยามดึกพวกเรายอมไมทำตัวเสียเวลา ฉะนั้นเราจึงฝกฝนวิธีการบริหารธุรกิจอยางยอม (ดวยเกมเศรษฐี) ทันใดนั้น สวนที่ไมสามารถปกปดไดก็ปรากฏออกมา “พ่ีขวัญ ปงแปะสิบบาทไวกอนไดมั้ยพ่ีไมมีเศษ”

“ไมไดกฎคือกฎไมมีผอนผัน 555+” แตละคนเขี้ยวยาวลากดินกันนาดู

ในป พ.ศ. 2511 ทานปรมาจารยมีอายุแปดสิบหาป ขณะที่ทานพำนักอยูที ่อิวามา โดโจ ทาน

นอนในสวนที่ตอเติมข้ึนจากสวนที่พักอาศัยของโดโจ สวนทาน ฮัทสุ ภรรยาของทานปรมาจารยนั้น

นอนในหองที่อยูถัดกันไป ออกจากหองหลักของโดโจไป ดานหนึ่งจะมีหองเล็ก ๆ ซ่ึงเปนที่นอนของ

คิคุโนผูดูแล สวนหองที่เปนที่นอนของขาพเจานั้นอยูอีกดานหนึ่งของโดโจ ซ่ึงปจจุบันถูกรื้อถอน

ออกไปแลว เนื่องจากเปนหองที่มเกาแก และอยูในสภาพที่เกินกวาจะซอมแซมได ในเวลานั้นนอก

เหนือจากพวกเราส่ีคน ก็ไมมีคนอื่นที่พักอยูในสวนที่พักอาศัยอีกเลย ซ่ึงตางกับ อิวามา โดโจใน

ปจจุบันที่มี Gusshukus (ไอคิโดแคมป) จำนวนหนึ่ง ที่ทำใหโดโจคลาคล่ำไปดวยนักเรียนจากตางถิ่น

เม่ือครั้งที่ทานปรมาจารยอยูที่ อิวามา ทานสอนในแทบทุกชั้นเรียนในตอนเย็น การฝกซอม

ในตอนเย็นนั้นเริ่มที่เวลาหนึ่งทุมตรง ซึ่งทานปรมาจารยจะสอนหลังจากที่ทานรับประทานอาหาร

เย็น โดยทานรับประทานอาหารที่เวลาหาโมง โดยมากทานมักไมอาบน้ำในตอนเย็น ทานชอบที่จะ

อาบน้ำในตอนเชามากกวา อาหารที่ทานรับประทานก็เปนอาหารธรรมดาเนื่องจากดวยวัยของทาน

(จะกลาวในตอนทายๆ; ผูแปล) ทานปรมาจารยมักรับประทานกับทานฮัทสุ ภรรยาของทาน ทานทั้ง

สองดูเหมือนจะมีความสุขกับการทานอาหารดวยกัน ในบางครั้งทานจะแหยภรรยาของทานโดยใช

ตะเกียบคีบอาหารคำหนึ่งใสลงในจานของภรรยาของทาน และพูดวา “นี ่เธอทานสิ” ทานมักจะหยอก

ลอในสำเนียง คิชุ (Kishu เปนสำเนียงของคนในแถบ วาคายามา Wakayama; ผูแปล) ของทาน ทาน

ฮัทสุก็มักจะหยอกลอโดยการคีบอาหารคำนั้นกลับใสลงในจานของทานปรมาจารยแลวกลาววา “ไม

เธอทานสิ” เปนการกระเซาเยาแหยที่นารักของทานทั้งสอง แมวาโดยมากอาหารที่ทานปรมาจารย

ทานจะเปนอาหารธรรมดาๆ แตในบางครั้งทานก็ชอบทานอาหารสมัยใหมเชนกัน อาทิ ขาวแกง

กะหรี่ ทานปรมาจารยเคยกลาวถึงแกงกะหรี่วา เปนอาหารหยาบที่ดี และเปนอาหารที่

ปรุงข้ึนเพื่อลำใสที่มีการทำงานที่ดีหน้า ๑๓



ในหนึ่งวันของปรมาจารย

มอริเฮ อุเอชิบะ

โดย กาคุ ฮมมะ เซนเซ (Nippon Kan Kancho) เขียนไวเนื่องในวันระลึกถึงวันครบรอบการถึงแก

อนิจกรรมของปรมาจารยโมริเฮอิ อูเอชิบะ ในวันที่ 26 เมษายน 2512

~ ตอนที่ 1 ~

วันที ่3 มกราคม 2512 ปรมาจารย์เขียนอักษรญี่ปุ่นอยู่บนชั้นสองของฮมบุโดโจ ผู้ที่ฝนหมึกคือคาเนโจ มุมบน

ขวาของภาพคือฟูกที่ปรมาจารย์ใช้นอนทุกวัน

วันที ่12 กุมภาพันธ์ 2512 ประมาณหกโมงเช้า บนดาดฟ้าที่ฮมบุโดโจ เป็นเวลาที่ปรมาจารย์จะภาวนาต่อเทพเจ้า Amaterasu (เทพแห่งพระอาทิตย์ของศาสนาชินโต) ในขณะที่ถ่ายภาพนี้ ฮมบุโดมีแค่สามชั้น ต่อมาก็เพิ่มเป็นสี่และห้าชั้นตามลําดับ ข้าพเจ้าได้ถ่ายภาพนี้ซึ่งเป็นหนึ่งในสามภาพที่ถ่ายในชุดเดียวกัน ข้าพเจ้าได้ยืมกล้องจากคุณทซุโนดะซึ่งเป็นคนที่ล้างและอัดภาพ ข้าพเจ้ายังคงมีฟิล์มม้วนนี้อยู่

รูปโดยกาคุ ฮมมะ

ทานปรมาจารย และภรรยารับประทานอาหารในหองซึ่งตั้งอยูดานหลังของแทนบูชาของ

โดโจ เปนหองขนาดเล็กปูดวยไม มีโตะขนาดสามคูณสองฟุต ที่มีขาความยาวสิบนิ้วสามารถพับเก็บ

ได ซ่ึงโตะดังกลาวจะถูกต้ังข้ึนเพื่อต้ังอาหารทุกครั้ง เราส่ีคน (ทานปรมาจารย ทานฮััทสุ คิคุโน และ

ขาพเจา) ทานอาหารดวยกัน และเนื่องดวยหองมีขนาดเล็กทำใหขาพเจาพบวา การรับประทาน

อาหารอยางผอนคลายนั้นเปนสิ่งที่ยาก โดยเฉพาะเมื่อตองนั่งทานอาหารไกลกับทานปรมาจารย

ขาพเจากับคิคุโนมักนั่งอยางเรียบรอยตามแบบแผน หลังตรง และตางปฏิบัติกิริยาทาทางที่ดีที่สุดของ

ตน ในมุมหนึ่งของหองมีอางเล็กขนาดสองคูณหนึ่งฟุต ที่มีกอกน้ำเย็นอยูหนึ่งกอก น้ำรอน ในสวน

ที่พักอาศัยในขณะนั้น มักจะไดมาโดยการตม (เตรียมดวยมือ) กอนนำมาใช อางขนาดเล็กดังกลาว

นอกจากจะใชเปนอางในหองครัวแลว ทานปรมาจารยยังใชเปนอางสำหรับลางหนาแปรงฟนอีกดวย

แสดงใหเห็นถึงความธรรมดาของที่พักอาศัยในอิวามาในขณะนั้น ขางๆ อางลางหนามีเตาแกสที่ใช

แกสโพรเพนเปนเชื้อเพลิง ซ่ึงเตาแกสนี้จะใชในการเตรียมอาหาร

ในอดตีต ซ่ึงไมมีทั้งโทรทัศน หรือวิทยุ ในแตละคืนทานปรมาจารยมักจะเขานอนกอนสาม

ทุม ในเดือนเมษายน แมวาบางครั้งในตอนกลางคืนอากาศเย็น ทานปรมาจารยยังคงปฏิเสธที่จะใชฟูก

ไฟฟา ทานปรมาจารยมักกลาววาไฟฟาในฟูกดังกลาว ทำใหทานรูสึกคัน (ขาพเจาคิดวา นั่นอาจเปน

อาการหนึ่งที่เกิดจากสภาวะของตับของทานปรมาจารย) แทนการใชฟูกไฟฟา คิคุโนจะเขาไปนอนใน

ฟูกของทานปรมาจารยเพื่อทำใหเกิดความอบอุนกอนที่ทานปรมาจารยจะเขานอน ในขณะที่ คิคุโน

ทำความอบอุนใหกับฟูกของทานปรมาจารย ขาพเจาจะนวดเทาใหกับทานปรมาจารย หรืออาน

หนังสือของ โอโมโต เคียว เรื่อง “เรอิ ไก โมโนกาตาริ” ใหทานฟง

(อานตอฉบับหนา)

หน้า ๑๔



บทความและภาพ จากเว็บไซต์ http://www.nippon-kan.org/senseis_articles/day-in-the-life.html

http://www.nippon-kan.org/senseis_articles/day-in-the-life.html

http://www.nippon-kan.org/senseis_articles/day-in-the-life.html

หน้า ๑๕



กุมภาพันธ์ 2510 กาคุ ฮมมะ อายุ 16 ปี ที่อิวามาโดโจ

ภาพ: ถ่ายโดยเพื่่อนนักเรียนที่อิวามา

ความนำ

ขาพเจาไดรับการขอรอง (แกมบังคับ) จากพี่กบใหชวยแปลบทความเรื่อง A Day in the Life

of the Founder Morihei Ueshiba, April 1986 ซ่ึงเปนบทความเกี่ยวกับชิวิตในวันหนึ่งๆ ของทาน

ปรมาจารย มอริเฮ อุเอชิบะโดยผูเขียนคือทาน กาคุ ฮมมะ เซนเซ (Gaku Homma) ขาพเจาไดรับ

บทความนี้มานานพอสมควร แตเนื่องดวยความเกียจครานของขาพเจา ทำใหการแปลไมคืบหนา เม่ือ

เร็วๆนี ้ ขาพเจาไดอานบทความนี้อยางเอาจริงเอาจังและพบวา บทความนี้เปนบทความที่นาสนใจมาก

ดังที่พี่กบไดบอกไว เนื่องจากบทความไดบอกเลาผานทาน กาคุ ฮมมะ เซนเซ ผูเขียน ทำใหนอกจากจะ

ไดเห็นชีวิตประจำวันของทานปรมาจารยแลว ยังสะทอนใหเห็นชีวิตประจำวัน และการเปน “อุชิเดชิ”

ในยุคสมัยที่ทานปรมาจารยยังมีชีวิต

เนื่องจากบทความนี้มีหลายตอนที่กลาวถึงเรื่องอื่นอยูดวย อาทิ สภาพแวดลอม หรือวิถีชีวิต

ของชาวญี่ปุนในสมัยนั้น ขาพเจาไดตัดเอาบทความบางสวนออกไป หาใชไมเห็นความสำคัญของบท

ตอนเหลานั้นไม เพียงแตวาเนื้อที่ในการเขียนบทความแตละตอนในจดหมายขาวนี้มีจำกัด หากมีผู

สนใจอยางไร ในอนาคตอาจจะมีการแปลเพิ่มเติม ตองขออภัยมา ณ ที่นี้ดวย

ความผิดพลาดอันใด ที่เกิดขึ้นในการแปลนี้ ขาพเจาขอนอมรับไวดวย

ความสัตย

ฮานึล คือทองฟา - ผูแปล

กาคุ ฮมมะ เปนศิษยคนสุดทายของปรมาจารย ทานไดเดินทางไปสอน

ไอคิโดที่ประเทศสหรัฐอเมริกาในป 2519 ในบริเวณเทือกเขารอคกี้ ทานมี

ลูกศิษยลูกหามากมายถึงหม่ืนคนในเมืองเดนเวอร รัฐโคโรลาโด ที่ซ่ึงทาน

เปนเจาสำนักนิปปอนคังมาจนถึงปจจุบัน

หน้า ๑๖

โดย นพ.กฤษณชัย ไชยพร ในหนังสือทางพุทธศาสนามีเขียนไววา ผู

ฝกจิตถึงระดับหนึ่งจะมีความสามารถพิเศษ เชน ไดยินสิ่งที่คนธรรมดาไมไดยิน เห็นในสิ่งที่คนธรรมดาไมเห็น ทายจิตใจผูอื่นได ระลึกชาติได มีอิทธิปาฏิหาริย มีความสามารถกำจัดอาสวะได เปนความสามารถพิเศษ ใครจะมีความสามารถชนิดไหนขึ้นอยูกับแตละบุคคล

มีผูเขียนวา อาจารยโมริเฮ อูเอชิบะ สามารถไดยินเสียงใบไมหลน ไดยินเสียงหิมะละลาย ลูกศิษยชองอาจารยเคยลองลอบโจมตีอาจารยแตไมเคยสำเร็จ มีคนเขียนไววาอาจารยทามูรากำลังคิดวาจะลองลอบโจมตีอาจารยโมริเฮดู อาจารยโมริเฮก็หันมาจองหนาอาจารยทามูรา อาจารยทามูราจึงไมกลาลองโจมตีอาจารยอูเอชิบะ

มีคนเขียนวาอาจารยโมริเฮกลาววา "เพียงแคคิดจะสูกับอูเอชิบะคนนี้คุณก็แพแลว คุณจะสูกับจักรวาลไดอยางไร"

เมื่ออาจารยโมริเฮแกมากแลว อาจารยกลาววา "คนแกคนนี้ยังตองฝกอยู"

อาจารยเคียวโซ มิฟูเน นักยูโดที่กลาวกันวาเกงที่สุดคนหนึ่งกลาววา "เมื่อคุณเริ่มเคลื่อนที่ผมก็รูแลววาคุณกำลังจะทำอะไร" อาจารยมิฟูเนฝกยูโดมา ๕๒ ปไมเคยขาดการฝกแมแตวันเดียว

บางสิ่งที่ไดรูมา

การฝกไอคิโดในความคิดของผม



หน้า ๑๗



ทั้งหลายทั้งปวงนี้เปนเรื่องที่คนเขียนไว จริงหรือไมจริง ไมรู เปนไปไดหรือไม ไมรู เชื่อหรือไมเชื่อคงตองคืดถึงกาลามสูตร (โปรดตามหาดู)

ถาเราไมรูตัววาเรากำลังเฝาตามหาสิ่งที่ไมมีอยูจริง เราสามารถใชเวลาไปกับการหาสิ่งนั้นไดนานแสนนานไมรูจบ แตถาสิ่งนั้นมีอยูจริงแตเราไมเคยมองหามันเราก็ไมมีวันพบมัน

ถาเรารูนิสัยใครสักคนหนี่งคอนขางดี บางทีในสถานะการณอันหนึ่งเราอาจพอเดาไดว าเขาจะคิดอยางไรจะทำอยางไรในสถานะการณนั้น

ในปจจุบันนี้หลายๆคนสามารถเดินทางไปไดในอากาศ ในอวกาศ ในความลึกของทองทะเล เห็นไดในสิ่งที่อยูไกลสุดสายตา เห็นไดในสิ่งที่เล็กจิ๋ว ไดยินแมเสียงที่อยูคนละซีกโลกหรือแมกระทั่งคนละกาแล็กซี่ ตอไปบางคนจะส ั ่ งงานเคร ื ่ องม ือด วยสายตา ด วยคล ื ่นสมอง บางคนเห็นโลกยอนหลังไปนับรอย นับพัน นับลานป บางคนมองเห็นโลกในอีกสิบ อีกรอย อีกพันปขางหนา ฯลฯ สิ่งเหลานี้มีอยูจริงแลวในปจจุบัน ในปจจุบันนี้บางคนก็มีความสุข บางคนก็มีความทุกข คงจะมีความทุกขมากขึ้นถารูพุทธธรรมนอยลง

เมื่ออยูที่โรงฝกขอให ฝก มีสติ ฝก พิจารณา ฝก มองเห็นตามความเปนจริง

ภาพจาก aikidoonline.com/.../ 2001/feb/feat_0201_OS.html

หน้า ๑๘



หน้า ๑๙



Aikido Family

ภาพงานรดน้ำดำหัว

พฤหัส ๒๖ เมษายนรานดินดี ทีเฮาส (หอศิลป ม.ช.)

หน้า ๒๐

ปฏิทินกิจกรรมกิจกรรม วัน - เวลา สถานที่

ฝกเด็กๆบานรมไทร ทุกวันอาทิตย ๐๙.๓๐ - ๑๑.๐๐ น.

ชมรมไอคิโด

! ฝกประจำสัปดาห! จันทร-พุธ-ศุกร ๑๘.๐๐ - ๒๐.๓๐ น.FF F F F สถานที่ฝก ชมรมไอคิโด มหาวิทยาลัยเชียงใหม

F F F ใตถุนตึกอาคารกิจกรรมนักศึกษา มหาวิทยาลัยเชียงใหม



Aikido Family

ชมภาพกันไปพลางๆกอน เราจะเขียนถึงในฉบับหนาจา

Documents

#07 AikidoCMU