ปจจยเชงสาเหตทสงผลตอความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบน สงกดสำานกงาน

คณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

THE CAUSAL MODEL OF FACTORS AFFECTING TEACHERS’ HAPPINESS AT

WORKPLACE IN RURAL PRIMARY SCHOOLS IN THE UPPER NORTH REGION

OF THAILAND THE OFFICE OF BASIC EDUCAION COMMISSION

ปยะพร วงษอดม*

Piyaporn Wongaudom *

หลกสตรการศกษาดษฎบณฑต สาขาบรหารการศกษา คณะศกษาศาสตร มหาวทยาลยบรพา

*E-mail: Piyagegee@gmail.com

บทคดยอการวจยครงนมวตถประสงคเพอ 1) เพอวเคราะหสาเหตของ

การเกดความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบน และ 2) พฒนาและตรวจสอบความถกตองของโมเดลความสมพนธโครงสรางเชงเสนของปจจยเชงสาเหตทสงผลตอความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบน กบขอมลเชงประจกษ การวจยเปน

แบบผสม แบงออกเปน 2 สวน คอการวจยเชงคณภาพประกอบ ดวยการสมภาษณครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบน จำานวน 7 คนและผเชยวชาญทางการศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบน 12 คน การวจยเชงปรมาณเปนการพฒนาและตรวจสอบความถกตองของโมเดลโครงสรางเชงเสนของปจจยเชงสาเหตโดยกลมตวอยางของคร จำานวน 405 คน ดวยวธการสมแบงชน เครองมอทใชในการวจยไดแก แบบสมภาษณ แบบสอบถามมาตราสวนประมาณคา 5 ระดบ สถตทใชในการวเคราะหขอมลไดแก สถตพรรณนา ความถ คารอยละ คาเฉลย สวนเบยงเบนมาตรฐาน คาสมประสทธสหสมพนธแบบเพยรสนและการวเคราะหโมเดลความสมพนธโครงสรางเชงเสนดวยโปรแกรมลสเรล 8.7

ผลการวจยพบวา 1. ปจจยเชงสาเหตทสงผลตอความสขในการทำางานของคร

โรงเรยนประถมศกษา ในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบน เรยงตามลำาดบความสำาคญของขอคนพบ ดงน ปจจยจตวญญาณความเปนคร ปจจยการสนบสนนจากสงคม ปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ปจจยแรงจงใจในการทำางาน ปจจยภาวะผนำาของผบรหาร และปจจยสวนบคคล

2. โมเดลความสมพนธเชงสาเหตทสงผลตอความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบน ทปรบเปนโมเดลทางเลอกซงสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ คอไดคาจากคาไค สแควร – (X2)= 347.58 df =196 Comparative Fit Index (CFI) = 1.00 Root Mean Squares Error of Approximation (RMSEA) = 0.044 Goodness of Fit Index (GFI) = 0.93 ตวแปรในโมเดลสามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปรความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบนไดรอย

ละ 70 ทงนตวแปรทถกถอดออกจากโมเดลทางเลอกคอปจจยสวนบคคล

คำาสำาคญ: ปจจยเชงสาเหต, ความสขในการทำางานของคร, พนททรกนดารภาคเหนอตอนบน

ABSTRACTThe purposes of the research were to 1)

determine the causal of factors affecting teachers’ happiness at workplace in rural primary school in the upper northern region of Thailand and 2) develop and validate the linear structural model of causal model of factors with empirical data. The mixed research approach was applied and consisted of two parts; they were qualitative research which conducted through in-depth interview seven teachers and twelve educational experts in the upper northern region of Thailand. The quantitative research conducted by the questionnaire through 405 teachers by means of stratified random sampling. The research instruments used for analyzing the data consisted of interview form, five rating scale questionnaire. The statistical devices included descriptive statistics, frequency, percentage, mean, standard deviation, Pearson Product Moment correlation coefficient, and liner structural model analysis was done by LISREL 8.07.

The research findings were as follows: 1. The causal of factors affecting teachers’

happiness at workplace in rural primary school in the upper northern region of Thailand were found seven factors. Ranking from high to low mean scores were: teacher spirituality, social support,

good member of the organization, working motivation, leadership and personal factors.

2. The causal of factors affecting teachers’ happiness at workplace in rural primary school in the upper northern region of Thailand was valid and fit to the empirical data. The model indicated that Chi-square (X2)= 347.58 df =196 Comparative Fit Index (CFI) = 1.00 Root Mean Squares Error of Approximation (RMSEA) = 0.044 Goodness of Fit Index (GFI) = 0.93 Chi-square (X2/df) =1.77. The variables in the model could explain the variance of teachers’ happiness at workplace being 70%. Thus, the variables removed from the alternative model were personal factors.

Keywords: THE CAUSAL OF FACTORS, TEACHERS’ HAPPINESS AT WORKPLACE, THE UPPER NORTH REGION OF THAILAND

บทนำา ความสขเปนสงสำาคญหรอเปนรากฐานของการดำารงชวต เปนสงททกคนตองการในการดำาเนนชวต การดำาเนนชวตของมนษยทวไปในปจจบน จงตองมองคประกอบทสำาคญคอ ความสขในตนเอง ความสขในการอยรวมกนกบผอน ความสขในการเรยน และความสขในการทำางาน การประกอบอาชพถอเปนกจกรรมสำาคญของการดำาเนนชวตทใชเวลายาวนานกวาการทำากจกรรมอนๆความสขในการทำางานจงเปนองคประกอบสำาคญของการมชวตทเปนสข (Diener,2003) องคประกอบทสงผลตอคณภาพ การเรยนการสอน ประกอบดวย ผสอน ผเรยน การเรยนการสอนและสภาพแวดลอม ซงครผสอนมอทธพลตอการเรยนการสอนหลายประการ เชนเปนผใหความรความเขาใจในสาระทสอนและเปนผสรางแรงจงใจ

ในการเรยนของนกเรยน รวมทงครผสอนทจะตองดำาเนนสอนโดยยดกรอบการดำาเนนงานตามหลกสตรสถานศกษา ดงนนครสอนจงมความสำาคญตอการจดการเรยนรสำาหรบนกเรยนเปนอยางมาก โดยเฉพาะ โรงเรยนทอยพนทกนดาร ซงการคมนาคมไปไมถง หรอยากลำาบาก ทเปนอปสรรคสำาคญของการจดการศกษาของรฐ เพราะวาโรงเรยนมความหางไกลจากตวเมอง อกทงการเดนทางเขาไปสอนของครไปดวยความยากลำาบาก และไมมสงอำานวยความสะดวก ทำาใหครทสอนในโรงเรยนในพนททกรกนดารอาจจะไมมความสขในการทำางาน เพราะเนองดวยตองเผชญกบสภาพปญหาดงกลาว สงผลใหการจดกจกรรมการเรยนการสอนจงไมมประสทธภาพเทาทควร (มนตนภส มโนการณ,2555,หนา 2) การวจยครงผวจยจงตองการศกษาปจจยเชงสาเหตของความสขของครทปฏบตงานในพนททรกนดารโดยเฉพาะอยางยงโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดาร ภาคเหนอตอนบน สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เพอใหผบรหารการศกษาและผบรหารสถานศกษาไดทราบถงปจจยทสงผลตอความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดาร ภาคเหนอตอนบน และสามารถนำาผลการศกษานมาประยกตใชในการพฒนาบรรยากาศและสภาพแวดลอมในการทำางานเพอสงเสรมใหบคลากรในสถานศกษามความสขในการทำางานกระตอรอรนทจะพฒนางานและสามารถปฏบตงานไดอยางเตมศกยภาพของตนมขวญและกำาลงใจทจะปฏบตงานอยางทมเทสงผลใหเกดความสขในการทำางานและสงผลตอความสขของผเรยน

วตถประสงคการวจย 1. เพอวเคราะหสาเหตของการเกดความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบน สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

2. เพอพฒนาโมเดลความสมพนธโครงสรางเชงเสนของปจจยเชงสาเหตทสงผลตอความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบน สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน 3. เพอตรวจสอบโมเดลความสมพนธโครงสรางเชงเสนของปจจยเชงสาเหตทสงผลตอความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบน สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานกบขอมลเชงประจกษ

วธดำาเนนการวจยปจจยเชงสาเหตทสงผลตอความสขในการทำางานของคร

โรงเรยนประถมศกษา พนททรกนดารภาคเหนอตอนบน มขนตอน ดงน

ระยะการวจย วธดำาเนนการวจย ผลทไดรบ

ระยะท 1วเคราะหสาเหต

ของการเกดความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษาใน

1.วเคราะหเอกสารงานวจยทเกยวของ2.สมภาษณเชงลก

4.สรางโมเดลโครงสรางรปแบบ

โมเดลตงตนความสมพนธโครงสรางเชง

เสนของปจจยเชงสาเหตทสงผลตอ

ความสขในการทำางานของครโรงเรยน

ระยะท 2ตรวจสอบโมเดล

ความสมพนธโครงสรางเชงเสน

ของปจจยเชงสาเหตทสงผลตอความสขในการทำางานของคร

โรงเรยนประถม

1.สรางแบบสอบถาม

2.เกบรวบรวมขอมลจากกลมตวอยาง3.ตรวจสอบความสอดคลองระหวางโมเดตงตนกบกบขอมล4.โมเดลความสมพนธโครงสราง

ปจจยเชงสาเหตทสงผลตอความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถม

ศกษาในพนท

ผลการวจย 1. ปจจยเชงสาเหตทสงผลตอความสขในการทำางานของคร

โรงเรยนประถมศกษา ในพนททรกนดาร ภาคเหนอตอนบน สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เรยงตามลำาดบความสำาคญของขอคนพบ ดงน ปจจยจตวญญาณความเปนคร ปจจยการสนบสนนจากสงคม ปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ปจจยแรงจงใจในการทำางาน ปจจยภาวะผนำาของผบรหาร และปจจยสวนบคคล

2. โมเดลความสมพนธเชงสาเหตทสงผลตอความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษา ในพนททรกนดาร ภาคเหนอตอนบน สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน ตามสมมตฐานของการวจย พบวา ตวแปรสงเกตในแตละตวแปรแฝงของโมเดลตามสมมตฐานการวจย เปนองคประกอบจรงตามสมมตฐานการวจย ซงสอดคลองกบโมเดลการวด แตเมอพจารณาโมเดลตามสมมตฐานการวจย พบวา เสนอทธพลบางเสนยงไมมนยสำาคญทางสถต และบางเสนมคาตดลบ และคาสถตทไดจากการประมวลในโปรแกรมลสเรลยงไมสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ นอกจากนคาดชนวดความกลมกลนของโมเดลตามสมมตฐาน ยงไมอยในเกณฑมาตรฐาน ซงผวจยไดปรบโมเดลตามคำาแนะนำาของโปรแกรมจนมคาดชนความกลมกลนอยในเกณฑมาตรฐาน และสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ คอไดคาจากคาไค สแควร – (X2)= 347.58 df =196 Comparative Fit Index (CFI) = 1.00 Root Mean Squares Error of Approximation (RMSEA)

= 0.044 Goodness of Fit Index (GFI) = 0.93 แสดงวาโมเดลมความเหมะสมและสอดคลองกบขอมลเชงประจกษและ ตวแปรในโมเดลสามารถอธบายความแปรปรวนของตวแปรความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบนไดรอยละ 70 ดงภาพท 1 โมเดลความสมพนธเชงสาเหตความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบน โมเดลทางเลอก และตารางท 1 คาสมประสทธอทธพลของโมเดลความสมพนธเชงสาเหตความสขในการทำางานของ ครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบน ตามโมเดลทางเลอก

ภาพท 1 รปโมเดลความสมพนธเชงสาเหตความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบน โมเดลทางเลอก

ตารางท 1 คาสมประสทธอทธพลของโมเดลความสมพนธเชงสาเหตความสขในการทำางานของ ครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบน ตามโมเดลทางเลอก ตวแปรสาเหต

SPIRIT SOCSUP LEADER

ตวแปรผล TE IE DE TE IE DE TE IE DE MOTIVAT

0.66*(0.05)

- 0.66*

(0.05)

- - - 0.28*(0.05)

- 0.28*(0.05)

OCB 0.27*(0.05)

0.27*(0.27)

- 0.27*(0.06)

- 0.27*(0.06)

0.31*(0.05)

0.11*(0.03)

0.20*(0.05)

HAPPY 0.42*(0.05)

0.18*(0.03)

0.24*

(0.05)

0.18*(0.04)

0.18*

(0.04)

- 0.20*(0.04)

0.20*(0.04)

-

ตวแปรสาเหต

MOTIVAT OCBR2

ตวแปรผล TE IE DE TE IE DE MOTIVAT

- - - - - - 0.75

OCB 0.41*(0.07)

- 0.41*(0.07)

- - - 0.65

HAPPY 0.2 0.2 - 0.6 - 0.6 0.7

7*(0.04)

7*(0.04)

5*(0.05)

5*(0.05)

0

ตวแปรสงเกตได SP

IRI

1SP

IRI

2SP

IRI

3SP

IRI

4SO CS

1SO CS

2SO CS

3LE

AD

1LE

AD

2

R2 0.52

0.63

0.72

0.73

0.71

0.75

0.65

0.66

0.76

ตวแปรสงเกตได LE

AD

3LE

AD

4LE

AD

5M

OTH

1M

OTH

2M

OTH

3O

CB1 O

CB2 O

CB3

R2 0.82

0.84

0.78

0.76

0.77

0.69

0.68

0.88

0.78

ตวแปรสงเกตได O

CB4 O

CB5 H

APP

1H

APP

2H

APP

3H

APP

4R2 0.8

30.80

0.82

0.78

0.73

0.86

Chi-square = 347.58 ; p-value = 0.00 ; df = 196 ; df/2

= 1.77;CFI= 1.00; GFI=0.93; AGFI=0.90; RMSEA=0.044หมายเหต *p<.05 TE = ผลรวมอทธพล IE = อทธพลทางออม DE = อทธพลทางตรง

อภปรายผลการวจย1. ปจจยเชงสาเหตทสงผลตอความสขในการทำางานของคร

โรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดาร ภาคเหนอตอนบน สงกดสำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน เรยงตามลำาดบความสำาคญของขอคนพบเชงคณภาพไดดงน ปจจยจตวญญาณความเปนคร ปจจยการสนบสนนจากสงคม ปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ปจจยแรงจงใจในการทำางาน ปจจยภาวะผนำาของผ

บรหาร และปจจยสวนบคคล สอดคลองกบ Manion (2003) ซงกลาววาความสขในการทำางานเกดจากปจจยตางๆ ไดแก การตดตอสมพนธ มความรกในงาน ความสำาเรจในงานและการเหนคณคาในตนการรบรลกษณะงาน สมพนธภาพระหวางบคคล สภาพแวดลอมในการทำางาน และภาวะผนำา สถาพร พฤฑฒกล(2557) สรปวา ปจจยระดบครและปจจยระดบโรงเรยน สงผลตอความสขในการทำางานของคร ทงนปจจยระดบคร ประกอบดานเชาวอารมณ รายไดของคร และความสมพนธในครอบครว ซงมสงผลทางตรงเชงบวกตอความสขในการทำางานของคร โรงเรยนมธยมศกษา ภาคตะวนออก ทงนปจจยทสำาคญทสงผลตอความสขในการทำางานของคร เกดจากปจจยภายในตวครอนไดแก จตวญญาณความเปนครหรอความรกในอาชพ และปจจยภายนอกหรอบคคลทเกยวของทจะสงเสรมสนบสนนการทำางานของครใหไดทำางานอยางเตมศกยภาพและสงเสรมแรงจงใจในการทำางานแกคร อนประกอบ เพอนรวมงาน นกเรยน ผบรหารสถานศกษา ผปกครองนกเรยน รวมทงสมาชกในครอบครวของคร ซงเปนสวนสำาคญททำาใหครในพนททรกนดารมความสขในการทำางาน 2. การวเคราะหปจจยเชงสาเหตทสงผลตอความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษา ในพนททรกนดาร ภาคเหนอตอนบน มความสอดคลองกบขอมลเชงประจกษ ตามท ผวจยจงสรางโมเดลทางเลอกพบวาม 6 ปจจย คอ ปจจยจตวญญาณความเปนคร ปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ปจจยการสนบสนนจากสงคมปจจยแรงจงใจในการทำางาน ปจจยภาวะผนำาของผบรหาร สามารถอธบายความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารภาคเหนอตอนบนไดรอยละ 70 โดยผวจยไดแบงประเดนการอภปรายไดดงน

2.1 ปจจยภาวะผนำาของผบรหาร มอทธพลทางออมความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษา พนททรกนดาร

ภาคเหนอตอนบน ผานตวแปรความแรงจงใจในการทำางาน ผานตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ ดงทภรชญา ยมแยม(2556) ไดกลาววา ผบรหารมบทบาทสำาคญในการในการสรางบรรยากาศการทดในการทำางาน สงเสรมสนบสนนใหมสวนรวมในการตดสนใจในการบรหาร ตลอดจนอำานวยความสะดวกในการปฏบตงานทงดานวสด อปกรณ และทสำาคญคอ การเสรมสรางขวญและการกำาลงใจในการปฏบตงานสงเสรมใหครไดรบความกาวหนาสอดคลองกบงานวจยของ Dasborough and Ashkanasy,2002, p. 615)ศกษา พบวาผนำาทดควรมภาวะผนำาการเปลยนแปลง ซงในการบรหารผนำาควรแสดงอารมณทางบวกตอพนกงาน ใชแรงจงใจทเหมาะสม พนกงานจะรบรถงอารมณ ความรสกทดตองาน เกดการพฒนางานและปฏบตงานดวยความสข สงผลใหงานเกดประสทธภาพ

ปจจยภาวะผนำาของผบรหารมอทธพลทางออมตอความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษา พนททรกนดาร ภาคเหนอตอนบน ผานตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทขององคการ

จากการศกษา Podsakoff,et al.(2000) ไดวเคราะหตวแปรทมอทธพลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ พบวาพฤตกรรมผนำา ไดแก ผนำาการเปลยนสภาพ ผนำาการแลกเปลยน ความสมพนธระหวางหวหนาและลกนอง สอดคลองกบ Pillai,Sohriesheimm and Williams. (1999) พบวา พฤตกรรมของผนำาเปลยนสภาพมความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมดานการใหความชวยเหลอ การคำานงถงผอน การปฏบตตามกฎระเบยนขององคการ ความอดทนอดกลน และพฤตกรรมการมสวนรวม โดยบคลากรทไดรบแรงเสรมทางบวกดวยการใหรางวลจะรสกวาตนเองไดรบการปฏบตอยางยตธรรม หรอพงพอใจในงานความสมพนธระหวางหวหนาและลกนอง จากผลการวจยครงนพบวา ภาวะผนำาของผบรหารโรงเรยนประถมศกษาในพนททรกนดารมสง

ตอแรงจงใจในการทำางานของคร และพฤตกรรมการเปนสมาชกทองคการทดของคร เนองผบรหารโรงเรยนผบรหารมบทบาทอยางสงตอการสรางแรงจงใจในการทำางานของครพนทมความยากลำาบากในการเดนเขาถง โดยทผบรหารตองเปนผทสรางแรงจงใจในการทำางานใหเกดกบครและบคลากร ทงนผบรหารจะตองแสดงพฤตกรรมในการบรหารงานในทางทจะกระตนและสรางแรงจงใจใหแกครทกคนใหเกดขวญและกำาลงใจในการปฏบตงานในหนาทอยางเตมความสามารถเพอสงเสรมใหครมพฤตกรรมการเปนสมาชกองคการทด ซงจะสงเสรมโรงเรยนมการทำางานเกดประสทธภาพ ประสทธผลและทำาใหครมความสขในการทำางาน

2.2 ปจจยแรงจงใจในการทำางานสงทางออมตอความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษา พนททรกนดาร ภาคเหนอตอนบน ผานตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ Spreizer (1995) กลาววา การสรางแรงจงใจใหผปฏบตเกดความมนใจในตนเองมความสามารถในการทำางานใหสำาเรจได ทงนเมอผบรหารสามารถสรางแรงจงใจในการทำางานเกดกบผใตบงคบได จนทำาใหผใตบงคบบญชาพงพอใจและเตมใจทปฏบตอยางเตมความสามารถ ผใตบงคบบญชากจะแสดงพฤตกรรมทเรยกวา พฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององค ซงพฤตกรรมดงกลาว เกดแรงจงใจทผใตบงคบตองการเปนบคคลทไดรบการยอมนบถอจากเพอนรวมงาน ความตองการทำางานใหสำาเรจตามเปาหมาย และความตองความเจรญกาวหนาในหนาทการงานและจากการศกษาของ Organ and Batement (1991)พบวา ปจจยทสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ไดแก แรงจงใจสงผลใหพนกงานเกดความพยายาม และแสดงพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ จากงานวจยครงนจงพบวาแรงจงใจในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษาพนททรกนดารสงผลตอพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ

องคการของครเพราะแรงจงใจในการทำางานคอแรงผลกดนททำาใหครมงมนตงใจ ทมเทในการทำางานอยางเตมท ซงพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอ องคการของคร คอการแสดงออกถงแรงจงใจในการทำางานทครมนนเอง

2.3 ปจจยการสนบสนนทางสงคมสงทางออมตอความสขในการทำางานของครโรงเรยนประถมศกษา พนททรกนดาร ภาคเหนอตอนบน ผานตวแปรพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ

ทงนการสนบสนนทางสงคม คอ การครไดรบการสนบสนนชวยเหลอจากคนในครอบครว และ คนในชมชน โดยการใหคำาปรกษาแนะนำา การชวยเหลอ ทงทางดานวตถสงของ นำาใจไมตร การใหความชวยเหลอทงในยามปกตและยากคบขน สอดคลองกบงานวจยของนรล หมดปลอด (2555) พบวาไดรบการสนบสนนจากผอำานาจมความสมพนธกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ และจากงานวจยของพรวภา มานะตอ (2551) พบวาการไดรบการสนบสนนทางสงคมสงตอเปนพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ สอดคลองกบงานวจยของ Moorman et al. (1998) ทำาการวจยเพอศกษาวา การรบรการสนบสนนจากองคการสามารถกำากบความสมพนธระหวาง ความยตธรรมดานกระบวนการกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ เมอพนกงานรบรวาตนไดรบการสนบสนนจากองคการจะสงผลใหพนกงานรบรความยตธรรมดานกระบวนการ แลวทำาใหพนกงานปฏบตพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ เพอเปนการตอบแทนกลบคนสองคการ จากงานวจยขางตนแสดงใหเหนวา การสนบสนนจากองคการสงผลทำาใหบคลากรมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ ทงนจากการวจยครงนพบวา เมอครไดรบการดแลการชวยเหลอทดจากคนในครอบครวและคนในชมชนกสงผลทำาใหครเกดความมงมน ตงใจ ทมเทปฏบตหนาทครเปนอยางด หรอเกดพฤตกรรมการเปนสมาชกท

ดขององคการ และจากการความพยายามของครในการทมเททำางานอยางเตมทซงจะสงผลทำาใหนกเรยนประสบผลสำาเรจ เชน อานออกเขยนได หรอจบการศกษาภาคบงคบ ซงเหลานนทำาใหครเกดความภาคภมใจและมความสขในการทำางาน

2.4 ปจจยดานจตวญญาณความเปนครสงทางตรงและทางออมตอความสขในการ

ทำางานของครโรงเรยนประถมศกษา พนททรกนดาร ภาคเหนอตอนบน ผานตวแปรแรงจงใจในการทำางาน ทงนเพราะวาจตวญญาณความเปนครมสวนสำาคญทเปนแรงผลกดนในการทำาหนาทของคร เนองดวยเปนความรกทมตออาชพคร และเปนทศนคตเชงบวกทสงตอการทำางานของคร ดงท ธรรมนนทกา แจงสวาง (2554) พบวามลเหตทเกยวของกบการคงอยของสภาวะทางจตและพฤตกรรมของการเปนครผมจตวญญาณความเปนครเรยกวาสวนทชวยคำาจนการเปนครผมจตวญญาณความเปนคร 4 ประเดน ไดแก ความสข ความภาคภมใจ ความผกพนระหวางครกบศษยและศรทธาตอบคคลผทรงคณคาของแผนดน ดงนนจตวญญาณความเปนครจงสงผลตอสงผลความสข ในการทำางาน ทงนพบวาจตวญญาณความเปนครสงผลตอแรงจงใจในการทำางานครดงท ภาวต ตงเพชรเดโช (2556) พบวาจตวญญาณความเปนครมความสมพนธทางบวกกบความทมเทในการทำางานของคร ทงนจตวญญาณความเปนคร ดานการเปนแบบอยางทด ดานความรกความเมตตาตอศษย ดานความซอสตย และความกาวหนาในอาชพ ดานความกาวหนาในการพฒนาตนเอง ดานความกาวหนาในเงนเดอน สามารถรวมกนพยากรณความทมเทในการทำางานครได จากพระราชดำารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว ทวา ประการหนงเพราะคร”จำาเปนตองมความรก ความสงสารศษย เปนพนฐานทางจตใจอย

อยางหนกแนน จงจะสามารถทนลำาบาก ตรากตรำาทงกาย และใจ อบรม สงสอนและแมเคยวเขญศษยใหตลอดรอดฝงได อกประการหนง จะตองยอมเสยสละความสข และประโยชนสวนตวเปนอนมาก เพอมาทำาหนาทเปนคร ซงทราบกนดแลววาไมใชทางทจะแสวงหาความรำารวย ยศศกด หรออำานาจความเปนใหญ แตประการหนงประการใดใหแกคนไดเลย ” (กระทรวงศกษาธการ, 2552) อนแสดงใหเหนถงวาครนนตองมความรกและเมตตาตอศษยซงคอตองมจตวญญาณความเปนครเมอมจตวญญาณความเปนครแลวครกพรอมทจะทมเทพยายามทำางานหนกเพอศษย ซงกคอแรงจงใจในการทำางาน ดงนนจตวญญาณความเปนครจงเปนสงทสงผลทำาใหครเกดแรงจงใจในการทำางาน ซงจากการวจยครงนพบวา ครททำางานในพนททรกนดาร จตวญญาณความเปนครเปนสงทสำาคญในการทำางานเพราะเปนจดเรมตนททำาใหครตองการมาปฏบตงานในอาชพครและเปนสงทชวยสรางแรงจงใจในการทำางานใหกบคร จตวญญาณความเปนครเปนสำานกทอยในจตใจของครท การเสยสละอทศแรงกายแรงใจใหกบนกเรยนในพนททรกนดาร

2.5 ปจจยพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการ สงทางตรงความสขในการ

ทำางานของครโรงเรยนประถมศกษา พนททรกนดาร ภาคเหนอตอนบน ดงท Diener et al.(2005)กลาวถงผลการวจยของ Donovan;Krueger et al.และ Crede et al.ทำาการศกษาถงความสมพนธระหวางภาวะความสขหรอความรสกเชงบวกในดานชวตการทำางานกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการ พบวา ภาวะความสขหรอความรสกเชงบวกในดานชวตการทำางาน มความสมพนธทางบวกกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการทระดบนยสำาคญทางสถต สอดคลองกบงานวจยของ เมธ ศรวรยะกล

(2549) พบวา พนกงานมความพงพอใจในดานลกษณะงาน ดานผบงคบบญชาและดานเพอนรวมงานอยในระดบสง แตมความพงพอใจในดานรายไดและโอกาสกาวหนาอยในระดบปานกลาง พฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการมความสมพนธทางบวกตอความพงพอใจในงาน และผลการปฏบตงานอยางมนยสำาคญ ดงนนจงสรปวาครปฏบตงานในพนททรกนดารหากมความตงใจมงมน ทมเทในการทำางานอยางเตมท หรอมพฤตกรรมการเปนสมาชกทดตอองคการกจะสงผลใหมความสขในการทำางาน เนองจาก ความพยายามและความทมเทของครนนไดสงผลทำาใหนกเรยนเปนคน ด เกง และมสข ซงจะทำาใหครเกดความภาคภมใจ พอใจในความสำาเรจของผเรยนและทำาใหครมความสขในการทำางาน

ขอเสนอแนะ 1.สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐานควรกำาหนดแนวทางการคดเลอกบคคลทจะบรรจแตงตงใหเปนครในโรงเรยนประถมศกษา พนทรกนดารโดยอาจใหมการวดในดานจตวญญาณความเปนคร และควรเปนผมความเขาใจในบรบท วฒนธรรม ประเพณของชมชน 2. การสรางแรงจงใจในการทำางานใหแกครในโรงเรยนประถมศกษา พนทรกนดาร ทงในเรอง เงนเดอน สวสดการ คาตอบแทนพเศษ รางวลเชดชเกยรตดานความเสยสละและวางแผนพฒนาระบบความกาวหนาครในพนททรกนดารใหรวดเรวกวาครในพนททวไป เพอเปนขวญกำาลงใจในการทำางานและเปนแรงจงใจใหบคลากรอยในพนทระยะยาว 3.ผบรหารสถานศกษาในโรงเรยนประถมศกษา เขตพนททรกนดาร ควรมสงเสรมสนบสนนใหบคลากรในองคมพฤตกรรมการ

เปนสมาชกทดขององคการ ผานการแสดงภาวะผนำาและสงเสรมแรงจงใจในการทำางานใหกบคร 4. มการประเมนความพงพอใจในทำางานและสภาพปญหาในการทำางานของผบรหารและครผสอนในพนททรกนดาร เพอเปนขอมลในการพฒนาและสนบสนนการในทำางานพนททรกนดาร

กตตกรรมประกาศ ดษฎนพนธฉบบนสำาเรจไดดวยด เนองจากไดรบความอนเคราะหใหปรกษาและแนะนำาแกไขขอพรอมตางๆอยางดยงจาก ผชวยศาสตราจารยดร. สฎาย ธระวณชตระกล อาจารยทปรกษาดษฎนพนธหลก และดร.สถาพร พฤฑฒกล อาจารยทปรกษาดษฎนพนธรวม ทไดใหขอคดและคำาแนะนำาอนเปนประโยชน ตลอดจนชวยแกไขขอบกพรองตางๆโดยตลอด ทำาใหผวจยไดรบแนวทางในการศกษาคนควาความร และประสบการณอยางกวางขวางในการทำางานดษฎนพนธน จนทำาใหดษฎนพนธสำาเรจลงดวยด ผวจยรสกซาบซงในความกรณาและขอกราบขอบพระคณอยางสงมา ณ โอกาสนและขอกราบขอบพระคณผทรงวฒและผเชยวชาญทกทาน รวมทงคณะผบรหาร ศกษานเทศก และคณะคร ทปฏบตหนาทในโรงเรยนประถมศกษา พนททรกนดาร ภาคเหนอตอนบนทกทานทใหความรวมมอในการตอบแบบสอบถามและใหขอมลความสขในการทำางานในพนททรกนดารสดทายสดทาย ขอบพระคณพอคณแม และคณลงประพนธ วรยะภาพ ทคอยใหความชวยเหลอและเปนกำาลงใจเสมอมา รวมทงพสาว ดร.พชร สรอยสกล และพชาย ดร.วรชย ภรมยทคอยชวยเหลอและใหคำาแนะนำา ซงมสวนทำาใหการทำาดษฎนพนธในครงนสำาเรจลลวงไปดวยด

เอกสารอางอง

กระทรวงศกษาธการ สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน. ( 2552). การประชมสมมนา

ขบเคลอนยทธศาสตรตามโครงการพฒนาการศกษาบนพนทภเขาสงและถนทรกนดาร.ธรรมนนทกา แจงสวาง และคณะ. (2554).ประสบการณของการเปนครผมจตวญญาณความเปน

คร :การศกษาเชงปรากฏการณวทยา. ปรญญาวทยาศาสตรดษฎบณฑต สาขาวชาการวจย

พฤตกรรมศาสตรประยกต บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยศรนครนทรวโรฒ.นรล หมดปลอด. (2555). โมเดลความสมพนธสาเหตพฤตกรรมการเปนสมาขกทดตอองคการของ

ครโรงเรยนเอกชน ประเภทสามญ สงกดสำานกงานโรงเรยนเอกชน ประเภทสามญ สงกด

สำานกงานการศกษา เอกชนจงหวดสงขลา. วทยานพนธมหาบณฑต.สาขาการบรหาร

การศกษา.มหาวทยาลยทกษณ.พรวภา มานะตอ. (2551). ภาวะความสขกบพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการของ

พนกงานธนาคารพาณชย(สำานกงานใหญ) แหงหนง. วทยานพนธ.ปรญญาวทยาศาสตร

มหาบณฑต สาขาจตวทยาอตสาหกรรม ภาควชาจตวทยา มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.ภาวต ตงเพชรเดโช. (2556). จตวญญาณความเปนครกบความกาวหนาในอาชพทพยากรณความ

ทมเทในการทำางานของคร. วทยานพนธศลปศาสตรประยกต. สาขาจตวทยาอตสาหกรรม และองคการมหาวทยาลยเทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ. ภรชญา ยมแยม. (2556). โมเดลความสมพนธ สาเหตในการทำางานของครโรงเรยนเทศบาล

สงกดองคกรปกครองสวนทองถน. วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต, สาขาวชาการบรหาร

การศกษา, คณะศกษาศาสตร, มหาวทยาลยบรพา.มนตนภส มโนการณ.(2555). การพฒนารปแบบการบรหารสถานศกษาพนทสงและทรกนดาร.

วทยานพนธปรญญาดษฎบณฑต, สาขาวชาการบรการการศกษา, คณะศกษาศาสตร,

มหาวทยาลยนเรศวร.เมธ ศรวรยะเลศกล.(2549). ความสมพนธระหวางพฤตกรรมการเปนสมาชกทดขององคการกบ

ความพงพอใจในงานและผลการปฏบตงานและผลการปฏบตงานของพนกงานองคการ

เอกชนขนาดใหญแหงหนง. วทยานพนธศลปศาสตรมหาบณฑต .สาขาจตวทยา

อตสาหกรรม. บณฑตวทยาลย มหาวทยาลยธรรมศาสตร.

สถาพร พฤฑฒกล (2557). ปจจยพหระดบทสงผลตอความสขในการทำางานของครโรงเรยน

มธยมศกษา สงกดสำานกงานคณะกรรมการศกษาขนพนฐานภาคตะวนออก.งานวจย,

สาขาวชาบรหารการศกษา, คณะศกษาศาสตร, มหาวทยาลยบรพา.

Dasborough, M.t., Ashkanasy, N.M.(2002). Emotion and attribution of intentionality

in Leader-member Relation. The Leader Quartenly,13, 615-634.Diener, E. (2003) . Suvjective well-being. Psychological Bulletin, 95(3), 542-575.Diener, E. E., S. Lyubomirsky, and L. King. 2005. “The Benefits of Freuent

Positive Affect: Dose Happiness Lead to Success?.” Psychological

Buletin 131(6): 803-855. Manion, J. (2003). Joy at work: Creating a positive work place. Journal of Nursing

Administration, 33(12), 652-655.Moorman,R.H., G.L. Blakely. (1995). Individualism Collectivism as a Individual

Difference Predictor of Organizational Citizenship Behavior. Journal of

Organization Behavior. 16(-): 127-142.Pilai, R., Sohriesheimm, C.A., and Williams, E. (1999). “Fairness perceptions and trust

as mediators for transformational and transactional leadership : A two-

sample study.”Journal of Management. 25(6), 897-934.Podsakoff, P.M. Mackenzie, S.B., Paine, J.B., and Banhrach, D.G. (2000). “Organization

citizenship behavior : A critical review of the theoretical and empirical

literature and suggestions for future research,” Journal of Management.

26(3) 513-563. Spreizer, G.M. (1995). Psychological empowerment in the workplace: Dimensions,

measurement, and Validation. Academy of Management Journal.38(5):

1442-1465.Organ, D. W. and T. S. Bateman. (1991). Organizational Behavior. 4th ed, Boston:

Irwin, Inc.