สวนบรหารจดการขอมลและปรกษาแนะน า

ส านกบรหารยทธศาสตร

กรมสงเสรมอตสาหกรรม

รายงานการศกษาแนวคดผลตภณฑใหม

ของ

บรการสสวรรคครบวงจร ประจ าป 2552

สารบญ หนา

1. บทสรปสาหรบนกลงทน .......................................................................................................................1

2. ผลตภณฑ ...............................................................................................................................................4

3. การตลาด ..............................................................................................................................................10

4. การเงนและการลงทน ..........................................................................................................................11

5. ภาคผนวกประกอบ ..............................................................................................................................21

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 1

1. บทสรปส าหรบนกลงทน

ธรกจบรการจดงานศพ หร อ ออแกไนซงานศพ เปนธรกจทเกดจากในแตละวนมผเสยชวตเปนจานวนมาก รวมทงสถตการเสยชวตของคนไทยกมจานวนไมนอย และบางครงญาตๆ ตองเรงรบในการจดพธศพ บางครอบครวกไมทราบวาจะตองเรมจากจดไหนกอนหรอตองจดพธอยางไรใหถกตองตามหลกศาสนา อกทงไมมเวลาในการตดตอประสานงานกบหนวยงานตางๆ และสถานทเพอจดงานศพ จงไดเกดธรกจบรการจดงานศพขนเพอตอบสนองความตองการของบคคลในกลมดงกลาว สาหรบผททาธรกจนกอนลงมอทาธรกจจาเปนอยางยงทจะตองศกษาขนตอนวธการจดงานศพพ รอมทงพธกรรมของแตละศาสนาใหเขาใจกอน

งานศพในปจจบนจงแตกตางกน ไปตาม ปจจยดานการเงนของเจาภาพ ซงเปนเงอนไขสาคญ นอกจากฐานะทางเศรษฐกจแลว ทศนคตของเจาภาพกมสวนในการกาหนดรปแบบงานศพ เจาภาพบางคนจดงานศพอยางใหญโต เนองดวย ผตายมบญค ณใหญหลวงตอลกหลาน ขณะท บางคนเลอกทจะ จดงานอยางประหยด เพอ หลกเลยงความสนเปลองบางอยางทมองวาไมจาเปน แตกพยายาม ทจะใหงานออกมาอยางสมฐานะ หรอ ระดบกลางๆ เชนกน

การจดงานศพนนม รายละเอยดปลกยอยคอนขางมาก จงทาใหเกดธรกจครอบคลมก ารบรการอยางครบวงจร โดยมระดบราคาตงแต 120,000 – 400,000 บาท ทงนขนอยกบจานวนวนทจะจดพธศพและรายละเอยดปลกยอยตางๆ ตามความตองการของลกคา โดยธรกจนจะมผประกอบการท อยในธรกจบรการรบการจด งานแสดงตาง ๆ สนใจทาธรกจลกษณะดงกลาวเพ มขนเนองจาก ยงเหลอชองวางทางการตลาดมาก นอกจากน บรรดาผประกอบการในธรกจทเกยวของกบงานศพ กหนมาสนใจในการขยายชองทางการดาเนนธรกจการจดงานศพอยางจรงจง รวมทงการรบจดงานศพอยางครบวงจร ซงเรมจากการเจาะตลาดระดบบนหรอผมรายไดระดบสง โดยเฉพาะในกลมลกคาทไมมเวลาและไมอยากจะยงยากในเรองการตดตอประสานงานกบหนวยงานตาง ๆ รวมถงคาแนะนาในการจดพธตามประเพณและหลกศาสนาอยางถกตองครบถวน โดยเฉพาะงานพธศพแบบจนซงจะมการทาพธกงเตกและพธฝงศพเพมขน

สาหรบผทสนใจจะทาธรก จในดานน กอนลงมอทาธรกจจาเปนอยางยงทจะตองมการศกษาขนตอนวธการจดงานศพของทกศาสนาใหเขาใจกอน และตองมทมงานจดทาอยางนอย 2 ทม มสายสมพนธทดและเครอขายในการดาเนนธรกจครบถวนไมวาจะเปน วด รานอาหาร รานขายโลง รานดอกไม และอน ๆ ซงการทา ธรกจบรการจดงานศพ เปนงานทยาก เพราะตองทาแขงกบเวลา ตองเปนคนกระตอรอรน มความพรอมทจะทางานอยตลอดเวลา

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 2

สาหรบธรกจบรการจดงานศพครบวงจร นถงแมการทางานจะเปน ธรกจประเภทหนงแตในขณะเดยวกนกตองคดวาเปนงานบญดวย โดยในเรองของรายไดนนจะไมสง มากนก เฉลยแลวจะมกาไรอยทประมาณ 10% ของราคาแพกเกจ

The undertaking business or undertaking organizer is the business that occurred from many dead persons in a day. Base on the statistic information, there are many dead persons in Thailand and their relatives need to advance the funeral ceremony. Besides, some families did not know where they should start or the ceremony was done in accordance with religious rules or beliefs. They also have less time to contact with many entities and arrange the venue for the ceremony. The entire undertaking business is existed to serve each requirement for each family. However, the investor who interests to enter in this business must well prepare and understand the process of undertaking and each religious rite.

Recent undertaking ceremony is varied depended on the financial position of host and it is very important factor. Besides, the attitude of host has an influence to the style of ceremony. Some hosts would like to have the big ceremony due to the dead person has many debts of gratitude to its descendents. Meanwhile, some families would like to be economized and avoided the unnecessary expenses, but the ceremony must look good or in average.

As the undertaking has many details, it arrives with the completed undertaking ceremony business with price range of 120,000 – 400,000 baht. The price is varied by the number of day and requirement of host. The organizer has firstly entered into this business due to there is an opportunity. Later, the entrepreneur who is in the undertaking business starts to enter into this segment as they can expand their line of business. They starts to penetrate the high income level especially the customers who have less time and difficult to contact with many entities. Also they would like to ensure that the ceremony was done in accordance with the religious roles especially the Chinese religious and funeral that starts increasingly in everyday.

Apart from the fully understand the process of undertaking ceremony of each religious, it also needs at least two working groups. They must have the good coverage and relation with the temples, restaurant, coffin shop, flowers shop, etc. As the undertaking work is difficult and it must compete with time, it needs the dynamic person who is ready to work at any time.

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 3

Although the completed undertaking service is one of the service businesses, it is the merit work. The revenue generated from this service is not high enough, but the average net profit margin to the operators is about 10% from package fees.

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 4

2. ผลตภณฑ

2.1 ความเปนมา

ความตาย เปนสถานะการสนสดของการมชวตของสงมชวต สาเหตของการตายมไดหลากหลาย เชน ตกเปนเหยอจากการถกลา โรคระบาด ขาดสารอาหาร อบตเหต ฆาตกรรม การฆาตวตาย สงคราม การประหารชวต ฯลฯ แนวคดในเรองความตายของประเทศทพฒนาแลว คอ การตายจากโรคภยไขเจบ ความแกชรา ความตายเกยวของอยางมากกบวฒนธรรมของมนษย และเปนสวนสาคญในหลาย ความเชอทางศาสนา (อางองจาก http://th.wikipedia.org/wiki/ความตาย) ดวยเหตทมนษยทกคนไมอาจจะหลกหนความตายไดจงทาให เกดธรกจทเกยวเนองกบความตายเกดขนธรกจหนง ทเรยกวา ออแกไนซงานศพ หรอ ธรกจบรการจดงานศพ นนเอง

2.2 ลกษณะของการใหบรการ

ธรกจบรการจดงานศพ หรอ ออแกไนซงานศพ เปนธรกจ ทเกดจากในแตละวนมผเสยชวตเปนจานวนมาก รวมทงสถตการเสยชวตของคนไทยกมจานวนไมนอย และบางครงญาตๆ ตองเรงรบในการจดพธศพ บางครอบครวกไมทราบวาจะตองเรมจากจดไหนกอน หรอตองจดพธอยางไรใหถกตองตามหลกศาสนา อกทงไมมเวลาในการตดตอประสานงานกบหนวยงานตางๆ และสถานท เพอจดงานศพ จงไดเกดธรกจบรการจดงานศพขนเพอตอบสนองความตองการของบคคลในกลมดงกลาว สาหรบผททาธรกจนกอนลงมอทาธรกจจาเปนอยางยงทจะตองศกษาขนตอนวธการจดงานศพ พรอมทงพธกรรม ของแตละศาสนาใหเขาใจกอน การจดพธศพของแตละชาตแตละศาสนามขนตอนและรายละเอยดทแตกตางกน โดยเฉพาะ งานศพของคนจน มธรรมเนยมพธกรรม ความเชอ และ ศรทธาคอนขางมากทสด โดยมเรองหลกๆ ดงน 1. ตองมฮวงซย หรอทฝงศพทเลอกทาเลอยางพถพถน 2. พธบรรจศพ สโลงศพ 3. พธกงเตก 4. การทาบญหลงงานศพ 5. การไหวบรรพบรษ ทกขนตอนลวนมพธกรรม อปกรณ ตลอดจนรายละเอยดมากมาย รวมทงธรรมเนยมการจดงานศพทตองทาใหดทสด ถอเปนเรองสาคญ

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 5

รปการจดพธศพชาวไทยเชอสายจน สวนพธศพของชาวมสลมนนเรยบงายและประหยดตางจากพธศพของชาวไทยพทธรวมสมย ซงมขนตอนการจดงานทซบซอนและสนเปลองคาใช จายมาก ไมแตกตางจากพธศพแบบจน ขนตอนและธรรมเนยมทแตกตางหลากหลายเหลานนเองทเออใหเกดชองทางธรกจมากมาย เชน ดอกไมและพวงหรด อาหารเลยงแขกเหรอ มหรสพเฉลมฉลอง พธกงเตก ไปจนถงการสรางสสานหรอฮวงซยสาหรบผ วายชนม เปนตน ในขณะทความเหลอมลาทางชนชนกเปนอกปจจยหนงทสงผลตอววฒนาการของงานศพ ดงเชนทพบเหนไดตงแตอดตจนถง ปจจบน ในอดตชนชนสงมกจดงานศพใหญโตเพอแสดงเกยรตยศ จงทาใหชนชนทตากวาเกดแรงปรารถนาทจะลอกเลยนแบบ และเมอยคสมยเปลยนไป ชนชนคหบดเรมมงคงขน เราจงพบวางานศพใหญโตหรหรา มไดจากดอยแตในชนชนสงอกตอไป อยางไรกตาม ทนนยมทฟ ฟาในปจจบน กลบทาใหเกดกาแพงกดกนทางเศรษฐกจอกรปแบบหนง ซงงานศพกหนไมพนกฎเกณฑขอนเชนกน ดวยเหตน งานศพในปจจบนจงแตกตาง กนไปโดยมปจจยดานการเงนของเจาภาพเปนเงอนไขสาคญ นอกจากฐานะทางเศรษฐกจแลว ทศนคตของเจาภาพกมสวนในการกาหนดรปแบบงานศพ เจาภาพบางคนจดงานศพอยางใหญโต เนองดวย ผตายมบญคณใหญหลวงตอลกหลาน ขณะทบางคนเลอกทจะจดงานอยางประหยด เพอหลกเลยงความสนเปลองบางอยางทมองวาไมจาเปน แตกพยายามทจะใหงานออกมาอยางสมฐานะ หรอ ระดบกลางๆ เชนกน

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 6

การจดพธศพกยงมขอจากดอย โดยเฉพาะในสงคมทตางออกไป เพราะงานศพเปนกจกรรมทางสงคมทมแรงกดดนจากรอบขางสง การจดงาน จงจาเปนตองคานงถง ทศนคต คานยม และความเขาใจของญาตพนองเปนสาคญ ในสงคมทซบซอน เชนสงคมเมอง เรองนคงไมใชเรองงาย ดวยเหตน ธรกจหลงความตายจงยงเปนธรกจทวนกระแสททาเงนไดแมในยามเศรษฐกจฝดเคองเชนทกวนน ธรกจรบจดงานศพอยางครบวงจร เนองจ ากการจดงานศพนนมรายละเอยดปลกยอยคอนขางมาก จงทาใหเกดธรกจครอบคลมการบรการอยางครบวงจร โดยเรมตงแตการแตงหนาและ ฉดยาศพ จดหาวด ขอใบมรณะบตร จดเตรยมพธรดนาศพ ตดตอขอนาหลวงอาบศพ จดทาพธบรรจศพ จดทาพธสวดพระอภธรรม หรอพธกงเตก แ ละงานฌาปนกจหรอพระราชทานเพลงศพ รวมถงรายละเอยดอนๆ ไมวาจะเปนการดงานศพ ดอกไม อาหารวาง บอรดภาพถาย ของชารวย /หนงสอทระลก เปนตน นอกจากนยงมรายละเอยดอนๆ เสรมในการจดงานได เชน พธลอยองคาร การนาผรวมงานไปยงทฝงศพ เปนตน โดยมระดบราคาตงแต 120,000 – 400,000 บาท ทงนขนอยกบจานวนวนทจะจดพธศพและรายละเอยดปลกยอยตางๆ ตามความตองการของลกคา ซงคาดวาธรกจนจะมผประกอบการทมฐานเปนบรษทผจดงานเขามาสนใจทาธรกจลกษณะดงกลาวเพมขน เพราะยงเหลอชองวางทางการตลาดมาก

รปการจดพธศพแบบไทยพทธ

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 7

จากการสารวจของ บรษท ศนยวจยกสกรไทย จากด พบวาคาใชจายในการจดงานศพ แตละครงนนจะแตกตางกน ขนอยกบปจจยหลายอยาง ดงน

1. คาใชจายจปาถะทเจาภาพงานศพจะตองจาย ซงคาใชจายสว นนจะแตกตางกน ตามความประสงคของเจาภาพ โดยแยกคาใชจายสาคญๆ ไดดงน - คาโลงศพ ราคาโลงศพ จะแตกตางกนออกไปขนอยกบประเภทของไมหรอวสดทใชทาโลง เชน โลงไมยาง โลงไมเนอแขง โลงไมอด โลงมก เปนตน รวมถงความแตกตางของลวดลายทตกแตงโลงศพ โดยราคาโลงศพตาสด เรมทประมาณ 3,000 บาท และสงสด อยทประมาณกวา 200,000 บาท ซงจะเปนโลงศพทมการตดตงอปกรณพเศษ เชน โลงศพประดบมก โลงศพตดเครองปรบอากาศ เปนตน - คาดอกไมประดบหนาศพและเมร คาดอกไมประดบหนาศพและเมรอยในชวง 8,000-15,000 บาท ทงนคาใชจายแตกตางกนตามประเภทดอกไม ปรมาณของดอกไมทใช และรปแบบของการจดดอกไม เชน การจดแบบสวนนาตก เปนตน นอกจากนในบางกรณเจาภาพงานศพตองการเปลยนดอกไมใหม เนองจากดอกไมดงกลาวมอายการใชงานประมาณ 2-3 วน สาหรบผต งสวดพระ อภธรรมหลายวน อาจจะตองสงเปลยนดอกไม 2-3 ชด นอกจากนในวนเผาเจาภาพบางรายตองการตกแตงเมรใหดสวยงามดวย

รปการจดดอกไมประดบหนาเมร - คาอาหารเลยงแขก คาใชจายเกยวกบอาหารทจดเลยงหลงการสวดพระอภธรรมในแตละคนจะแตกตางกนไปข นอยกบรปแบบของอาหาร เชน การเลยงขาวตม เลยงของวางประเภทนาชา- กาแฟ เปนตน ซงถาเจาภาพใหทางวดจดการใหนนทางวดจะคดเปนคาใชจายตอหว โดยใหทางเจาภาพประมาณจานวนแขกในแตละคนมาให ในบางกรณทเจาภาพสงอาหารมาเองคาใชจายกขนอยกบประเภทและจานวนแขกเชนกน จากการสารวจขอมลเฉพาะวดในกรงเทพฯราคาในการจดเลยงอาหารงานศพแตละคนเฉลยประมาณ 2,000-5,000 บาท ทงนขนอยกบจานวนแขกทมารวมงาน แตหากเจาภาพมฐานะเลยงเปนโตะจนกจะเรมตนทราคา 5,000 บาทไปจนถง 10,000 บาท ซงคาอาหารนยงไมนบรวมในกรณทเจาภาพตองการเหมาใหทาอาหารถวายพระฉนเชา และฉนเพลในระหวางทตงศพ และเลยงพระรวมทง

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 8

ญาตในวนทมการเผาศพดวย นอกจากนเจาภาพบางรายยงมการวาจางในการเลยงพระในวนครบรอบ 7 วนอกดวย - คาใชจายเบดเตลด คาใชจายเบด เตลดนจะแตกตางกนอยางมากโดยบางวดจะแจกแจงรายการคาใชจายเบดเตลดเหลานมาใหเจาภาพพจารณาอยางละเอยด แตบางวดจะเกบคาใชจายสวนนในลกษณะเหมารวม โดยคาใชจายเบดเตลดทสาคญคอ คาบารงศาลา ซงคาใชจายในสวนนยงแตกตางกนทขนาดของศาลา ประเภทของศาลา และจานวนวนทตงศพ กลาวคอ ถาศาลาขนาดใหญคาใชจายจะสงกวาศาลาขนาดเลก และถาศาลาทมเครองปรบอากาศคาใชจายจะสงกวาศาลาธรรมดา คาธรณสงฆกรณทญาตตองเกบศพผเสยชวตไวกอนยงมไดประกอบพธเผาหรอนาไปฝง วดจะมโกดงเกบศพไว และกาหนดใหเกบศพไวไมเกน 100-150 วน เสยคาบารงวด 500-1,000 บาท คาบารงเมรและคานามนเผาศพประมาณ 2,000 บาท เจาหนาทจดการศพทงรดนาศพและเผาศพประมาณ 1,000 บาท คาผามหาบงสกล /ผาบงสกล เครองไทยธรรมถวายพระสวดอภธรรมรวมทงดอกไมธปเทยนถวา ยพระประมาณ 1,000 บาท/คน นอกจากนเจาภาพบางรายยงมคาใชจายเพมในสวนนถาตองการถวายสงฆทาน ตดกณฑเทศน เปนตน นอกจากนยงมคาใชจายเบดเตลดอนๆ ไดแก คาเครองตราสง คารถไปรบศพ คาแรงคนงานไปรบศพ คาแรงงานคนงานบรรจศพ คาสายสญจน คาเฝ าจดธปหนาศพกลางวน- กลางคน คาดอกไมจนทนเผาศพ คาใชจายเกยวกบของระลกในงานเผาศพอกดวย นอกจากนเจาภาพบางรายยงมคาใชจายเพมเตมเปนเงนสนนาใจเพมเตมใหกบเจาหนาททดแลศาลาดวย 2. รปแบบของพธกรรมทางศาสนา จากการสารวจพบวารปแบบของพ ธกรรมทางศาสนาเปนปจจยสาคญประการหนงททาใหคาใชจายงานศพแตกตางกน โดยคาใชจายเบดเตลดตางทกลาวมาแลวขางตนนนเปนพธงานศพแบบไทย สวนในกรณทเปนงานศพแบบจนนนจะมคาใชจายสวนเพมในกรณททาพธกงเตก และคาหลมฝงศพ กลาวคอ การทาพธกงเตก เจาภาพจดงานศพจะมคาใชจาย 2 สวนคอ คาใชจายใหกบคณะทจดพธกงเตก และคาใชจายเพมใหกบทางวด โดยคาใชจายใหกบคณะทจดพธกงเตกนนแตกตางกนในกรณทเปนกงเตกใหญหรอเลก กลาวคอกงเตกใหญจะมพระสวด 9 รป สวดตงแต 9 โมงเชาถง 4 ทม คาใชจายเฉลยประมาณ 20,000 บาท สวนกงเตกเลกนมนตพระสวด 3-7 รป สวดตงแต 4 โมงเยนถง 4 ทม คาใชจายเฉลยประมาณ 10,000-18,000 บาท ซงคาใชจายนยงไมรวมเครองกระดาษและของไหวในพธทเจาภาพจะตองจดเตรยมเอง โดยคาใชจายในสวนน แตกตางกนโดยมราคาตงแต 3,000-20,000 บาท นอกจากนเจาภาพยงมคาใชจายสวนเพมใหกบทางวด โดยในวนทาพธกงเตกนนทางวดจะคดคาอนญาตทาพธกงเตก คาบารงเตาเผาเครองกงเตก และคาตารวจรกษาการคนทากงเตก คาใชจายเฉลยในสวนนจะแตกตางกนในแตละวดอยทประมาณ 500-1,000 บาท

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 9

- คาหลมฝงศพ จะมราคาตงแต 10,000 บาท ถง 1,000,000 บาทขนไปทงนขนกบทาเล สาหรบทาเลปานกลางกจะมราคาประมาณ 1 แสนบาท แตถาทาเลดกจะมราคา 2-3 แสนบาทขนไป โดยในงานแบบจนจะมสวนเพมคอ เสอผาของญาตทจะใชทาพ ธกงเตก คาจดพธกงเตก ของไหวศพ เครองกระดาษ(ใชเผา) คาดฮวงจย และอนๆ

อยางไรกตามในปจจบนชาวไทยเชอสายจนบางสวนไมไดเครงครดทจะตองมพธกงเตก หรอการฝงศพ โดยหนมาเผาศพผทเสยชวตเชนเดยวกบพธของคนไทยมากขน ซงบางครงกเปนค วามประสงคของผทเสยชวตทไมตองการใหเปนภาระกบลกหลานมากนก 3.สถานทจดงานศพ สถานทจดงานศพกเปนอกปจจยหนงททาใหคาใชจายในงานศพนนแตกตางกน กลาวคอ - การจดงานศพในกรงเทพฯและตางจงหวด ในกรณทเปนการจดงานศพในกรงเทพฯและจงหวดทเปนศนยกลางธรกจ กบจงหวดทวๆไป คาใชจายจะแตกตางกนอยางมาก โดยเฉลยแลวคาใชจายจะแตกตางกนประมาณ 3 เทาตว เนองจากงานศพในตางจงหวดนนเปนไปอยางเรยบงาย - วดทจดงานศพ การเลอกวดทจดงานศพกมผลตอคาใชจายเชนกน กลาวคอ คาใชจายในการจดงานศพจะแตกตางกนในกรณทเลอกวดดวยเชนกน โดยเฉพาะวดทเปนพระอารามหลวง วดขนาดใหญ และวดขนาดเลก กลาวคอ คาใชจายในการจดงานศพในวดทเปนพระอารามหลวงนนจะสงทสด รองลงมาคอวดขนาดใหญ สวนวดขนาดเลกนนคาใชจายกจะไมสงมากน ก นอกจากนคาใชจายในวดเดยวกนยงแตกตางกนในกรณทเลอกขนาดของศาลาแตกตางกน กลาวคอ ถาเปนศาลาขนาดใหญกจะมคาใชจายสงกวาศาลาขนาดเลก รวมทงถาเปนศาลาทมการตดตงเครองปรบอากาศคาใชจายจะเพมขนไปอก

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 10

3. การตลาด

3.1 กลมลกคาเปาหมาย

จากการ ประเมนคาใชจายในการจดงานศพเฉลยในแตละป ทาใหเมดเงนหมนเวยนในธรกจนเปนจานวนมาก จงทาใหบรรดาผประกอบการในธรกจทเกยวของกบงานศพหนมาสนใจในการขยายการดาเนนธรกจการจดงานศพอยางจรงจง รวมทงการรบจดงานศพอยางครบวงจร ซงเรมจากการเจาะตลาดระดบบนหรอผมรายไดระดบสง โดยเฉพาะในกลมลกคาทไมมเวลาและไมอยากจะยงยากในการวงวนตดตอหลายท รวมถงคาแนะนาในการจดพธตามประเพณและหลกศาสนาอยางถกตองครบถวน โดยเฉพาะงานพธศพแบบจนซงจะมการทาพธกงเตกและพธฝงศพเพมขน แตอยางไรกตามปจจบนชาวไทยเชอสายจนบางรายเรมทจะจดพธสวดอภธรรมศพและเผาศพเชนเดยวกบการทาพธศพแบบไทย เพอเปนการลดคาใชจายในสวนตางๆ ลง นอกจากนการจดงานศพยงแตกตางกนอยางมากเมอเปรยบเทยบระหวางกรงเทพฯ และเมองยานธรกจใหญๆ รวมทงตางจงหวด ทาใหคาใชจายในการจดงานศพกแตกตางกนในแตละพนท จงทาให มการแขงขนกนมากขน และผประกอบการหลายรายเรมท จะขยบลงมาจบตลาดระดบกลาง มากขน เนองจากธรกจนนาจะไดรบความนยม มากขนเรอยๆ เพราะเปนการจดงานครงสดทายให แกผเสยชวต บรรดาญาตๆ ของผเสยชวตจงตองการจดพธกรรมเพออทศสวนกศลใหแกผลวงลบใหดทสด

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 11

4. การเงนและการลงทน

4.1 แนวโนมการลงทน

บรษท ศนยวจยกสกรไทย จากด ประเมนวาธรกจทเกยวของกบการจดงานศพทาใหเกดเมดเงนหมนเวยนประมาณ 35,000 ลานบาทตอป โดยเงนคาใชจายเหลานจะเรมคานวณกนตงแตการเคลอนยายศพเพอนาไปประกอบพธทางศาสนาไปจนกระทงเผาหรอฝงตามความตองการของผตายหรอญาต อยางไรกตามงบประมาณในการจดงานศพยอมแตกตางกนไปตามความพงพอใจของเจาภาพเปนหลก อยางไรกตามคาใชจายเฉลยในการจดงานศพนจะแตกตางกนทงนขนอยกบรายละเอยดปลกยอยของความตองการของเจาภาพงานศพ การจดพธแตกตางกนตามความเชอทางศาสนา นอกจากนคาใชจายนยงแตกตางกนอยางมากสาหรบงานศพในกรงเทพฯ เมองธรกจใหญๆ และตางจงหวด ซงจากการสารวจพบวาคาใชจายในการจดงานศพในกรงเทพฯ และเมองธรกจใหญๆโดยเฉลยจะสงกวาตางจงหวดประมาณ 3 เทาตว เมดเงนในธรกจทเกยวของกบงานศพทอยในเกณฑสงทาใหมผประกอบการในธรกจทเกยวของหลายรายพยายามเขามาแยงชงสดสวนตลาดในธ รกจงานศพ เนองจากเปนชองทางในการสรางรายไดใหกบธรกจและเปนการสรางชองทางการตลาดเพมเตมขนจากเดม โดยเฉพาะผประกอบการในธรกจอาหารและเครองดม ธรกจรานจดดอกไม ธรกจสงพมพ และธรกจของชารวย ซงบรรดาผประกอบการในธรกจทเกยวของกบ การจดงานศพนตององกบวดหรอโรงพยาบาล ซงจะเปนแหลงทจะทราบวาจะมลกคาตองการใชบรการเมอใด หรออาจจะตองมการเขาไปประมลแขงขนกนเพอทจะไดสทธผกขาดการเปนผดาเนนงานเกยวกบงานศพในวด นอกจากนยงเกดธรกจใหมคอธรกจรบจดงานศพอยาง ครบวงจร โดยผประกอบการทมอาชพในการรบจดงานหรอออรแกไนเซอรขยายประเภทของธรกจเขามาแยงชงสดสวนตลาดในธรกจงานศพ โดยอาศยขอไดเปรยบในแงของการดาเนนการตางๆ อยางเบดเสรจอานวยความสะดวกใหกบญาตของผตาย ซงเดมนนทางญาตของผทเสยชวตจะต องวงวน ตงแตตดตออาเภอในการแจงตาย ตดตอกบวดทตองการจดงานศพ และวดจะเปนคนกลางในการตดตอดาเนนการตางๆให จดรถมารบศพเพอไปดาเนนการตามพธทางศาสนาไปจนถงการเผาหรอฝงตามความประสงคของผตาย

จากคาใชจายตางๆในงานศพทกลาวมาแลวขางตนน นกอใหเกดเมดเงนสะพดในหลากธรกจ ดงน

- ธรกจการผลตและขายหบศพ หบศพทขายทวไปม 3 ประเภท ไดแก หบศพไทย หบศพจน และหบศพครสต วสดทใชในการผลตหบศพทวไปนยมใชมากทสด ไดแกไมยาง รอยละ 35 รองลงมาไมอด รอยละ 20 สวนไมสกซงมราคาคอนขางแพง มผนามาทาหบศพประมาณรอยละ 18 สาหรบการผลตหบศพจน นนนยมใชไมจาปา

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 12

ซงมผผลตรอยละ 13 สวนผผลตทเหลออกราวรอยละ 2 นยมผลตหบศพททาจากไมหลากหลายชนด เชน ไมทเรยน ไมงว หรอไมขนน เปนตน (ศนยวจยกสกรไทย 2540)

รปแบบของหบศพนน จากการสารวจ พบวา ผประกอบธรกจขายหบศพ รอยละ 86 ผลตหบศพทมรปแบบเปนทรงสเหลยมคลายคลงกน ตางกนเพยงลวดลายไทยประดบหบศพทวจตรงดงาม สวนผ ประกอบธรกจ อกรอยละ 14 มการผลตรปแบบหบศพแตกตางจากรานอน ๆ โดยรบทาหบศพตา มสง สวนใหญเปนหบศพทมราคาแพง อาท หบมกทมลวดลายสวยงามราคาประมาณ 120,000-200,000 บาท และหบศพตดแอร ทาดวยเหลกสเตนเลส มเครองควบคมอณหภมภายใน ซงสามารถปรบอณหภมไดตาสดถง 0 องศาเซลเซยส โดยราคาของ "หบศพตดแอร" นอยทประมาณ 30,000-60,000 บาท นยมใชในแถบจงหวดภาคกลาง เชน อยธยา และพจตร เปนตน

ขนาดของหบศพขนอยกบขนาดรางกายของศพ โดยทวไปยาวมาตรฐาน 1.80 เมตร และกวางตงแต 18 นว 20 นว และ 22 นว ตามลาดบ ถาตองการความกวางมากกวา 22 นว ญาตผเสยชวตตองสงทาเปนกรณพเศษ ทงนราคาขนอยกบขนาด ชนดของไมทนามาผลตหบศพ ตลอดจนลวดลายทปรากฏอยบนหบศพอกดวย ราคาของหบศพ โดยทวไปนยมขายเปนชด (package) คอ ขายหบศพควบกบบรการเบองตน ซงหมายถง การฉดยากนเนา การแตงตวใหศพ และการเคลอนยายศพไ ปวด การขายแบบชดน กรณหบศพชนดราคาถกพรอมบรการ ราคาโดยทวไปประมาณ 2,500–3,500 บาท ถาเปนหบศพชนดแพงมราคาตงแต 6,000 บาทจนถงหมนบาทขนไป

รปลกษณะของโลกศพ

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 13

ลกษณะของโลกศพนอกจากทกลาวมาแลว ในตางประเทศยงไดมการคดประดษฐโลงศพในสไตลอนรกษธรรมชาต เชน ในประเทศองกฤษไดมการ จดงาน Green Funeral Exhibition ซงบรรดาเอกชนทผลตสนคาและบรการเกยวกบพธศพทอนรกษสงแวดลอมไดไปออกรานกนอยางคบคง และในงานนไดมการนาผลตภณฑมาโชวหลากหลายชนดไมวาจะเปน โลงศ พกระดาษอด โลงหวายสานประดบดอกไม เปนตน

แตอยางไรกด ผอานวยการของฌาปนสถานบางแหงตตงวาของพวกนจดการยาก เมอมนเปยกชมมนจะเละ และไมนามองเอาเสยเลย

- ธรกจเกยวเนองกบการสวดและเผาศพ คาถามทเกดขนลาดบแรกๆ ของญาตผเสยชวต กคอ เกณฑในการเลอกวดทใชสวดและเผาศพ ตลอดจนคาใชจายทจาเปนตางๆ ในการจดงานนนเปนอยางไร ซงญาตผเสยชวต จะตองคานงถงฐานะของตนและจะจดงานอยางไรใหเหมาะสมกบฐานะ ซงในสวนนไดมการ สารวจหลกเกณฑดงกลาวไว ใน พ.ศ. 2540 (ศนยวจยกสกรไทย 2540) ดงน ก. การเลอกวดทใชในการสวดอภธรรมและเผาศพ หลกเกณฑทญาตผเสยชวต มกใชพจารณาในการตดสนใจเคลอนยายศพไปตงสวดอภธรรมในวดทเหมาะสม ไดแก “กรณผเสยชวตทประกอบคณงามความด” และหากไดรบ "พระราชทานเพลงศพ " ญาตมตรของผเสยชวตมกประกอบพธสวดอภธรรมและพระราชทานเพลงศพใน“วดหลวง” เปนสวนใหญ

โลงศพสานดวยไมไผ

จากงานนทรรศการ 'Green funeral'

ทลอนดอนเมอเมษายน 2008

(ภาพจาก http://www.naturaldeath.org.uk/)

โลงศพทาจากวสดทยอยสลายไดนามาถกทอจากงานนทรรศการ Global Green

Expo, นวเจอรซ 4/27/08

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 14

“กรณผเสยชวตทรบราชการเปนตารวจ ทหาร หรอขาราชการอน ๆ” ญาตจะนาศพไปตงสวดอภธรรมท “วดในสงกด” เชน ฌาปนกจสถานของตารวจทวดตรทศเทพฯ ฌาปนกจสถานของทหารอยทวดโสมนสวหาร เปนตน “กรณทว ๆไป” ญาตมกเลอก “วดใกลบาน ” ทชวยรนระยะเวลาการเดนทาง และประหยดคาใชจาย ข. คาใชจายในการสวดอภธรรมและเผาศพ โดยทวไปไดแก 1) คาบารงในการสวดอภธรรม กรณวดขนาดเลกทวไป มกกาหนดอตราคาศาลา 500 บาทตอคน สวนวดขนาดใหญ มกเรยกเกบคาบารงเพมขนเทาตวคอประมาณ 1,000 บาทตอคน นอกเหนอจากน หากศาลาตดเครองปรบอากาศ จะมคาบารงสงถง 2,500 บาทตอคน คาธรณสงฆ วดสวนใหญมบรการ "โกดงเกบศพ" ภายในบรเวณวด โดยบรจาคเปนคาบารงวดประมาณ 500-1,000 บาทตอศพ 2) คาบารงในการเผาศพ ประกอบดวย คาเมร สวนใหญประมาณ 500-1,000 บาท คาเผาศพ กรณเผาแบบเตาถานทางวดจะเรยกคาบารงประมาณ 250-300 บาท กรณเผาดวยนามนมราคาแพงกวา คอประมาณ 500-1,000 บาท 3) คาตอบแทนสปเหรอ เฉลยวนละ 50 บาท สวนในวนเผาผทเผาศพจะมรายไดประมาณ 300 บาท สาหรบรายไดของสปเหรอ วดเลกๆ จะมรายไดเพยง 1,500-3,000 บาทตอเดอน แตกตางจากสปเหรอวดกลางกรงทมรายไดคอนขางด เชน วดขนาดใหญในเขตกรงเทพฯ ยานหวลาโพง หากตงสวดอภธรรม 2 วน สปเหรอจะมรายไดถง 1,200 บาท/งาน สวด 3 วน สปเหรอจะมรายได 1,500 บาท/งาน ถาเดอนไหนงานชก สปเหรอตามวดขนาดใหญในเมองใหญ อาจมรายไดถง 10,000 บาทตอเดอนขนไป โดยไดจากเจาภาพงานศพเปนสาคญ อยางไรกตาม คาใชจายในการสวดอภธรรมและเผาศพ ซงไดจากการพดคยระดบลก เจาหนาทประจาวดขนาดใหญและขนาดกลางในเขตกรงเทพฯ และปรมณฑล (พ.ศ. 2549) พบวา คาใชจายในการสวดอภธรรม คาธรณสงฆ และคาเมร ยงคงเทากบคาใชจายในปพ .ศ. 2540 สวนคาใชจายทปรบตวไปบางนน ไดแก คาเผาศพ แบบใชเตาถานเสยคาบารงเพมขนเปนเ ทาตว คอประมาณ 500-600 บาท สวนการเผาดวยนามน ประมาณ 1,500 บาท ขนอยกบราคานามนในตลาด สวนคาตอบแทนสปเหรอ คดเฉลยวนละ 100 บาท ปรบขนจากป 2540 ทเคยไดวนละ 50 บาท สาหรบคาตอบแทนของผททาหนาทในการเผาศพ พบวาไมเปลยนแปลงจากเมอปพ.ศ. 2540 คอประมาณ 300 บาท

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 15

ตารางท 1 ประมาณการคาใชจายในการสวดอภธรรมและเผาศพโดยเฉลยตอ 1 ราย ป พ.ศ. 2549 คาใชจายในการสวดอภธรรมและเผาศพโดยเฉลยตอ 1 ราย

3 วน (บาท)

5 วน (บาท)

7 วน (บาท)

วดขนาดเลก 9,000 – 15,000 15,000 – 25,000 21,000 – 35,500 วดขนาดกลาง 24,000 – 27,000 40,000 – 45,000 56,000 – 63,000 วดขนาดใหญ 30,000+ 50,000+ 70,000+ ทมา: ศรนนท กตตสขสถต และ วนพพล มหาอาชา, สมภาษณระดบลก, 2549 - ธรกจแตงหนา /แตงตวศพ กอนทจะนารางผตายไปประกอบพธกรรมทางศาสนา ญาตๆ จะจดการอาบนาแตงตวใหผตายเสยใหม ดวยเชอวาจะทาใหผตายมเสอผาดๆใสตดตวไปยงภพภมใหมดวย นอกจากนนยงมการแตงหนาใหดด มสสน เพอใหผตายดด และไมเปนทหวาดกลวของแขกเหรอทมารวมไวอาลย หากผตายเสยชวตทโรงพยาบาล สวนใหญเจาหนาทของโรงพยาบาลกมกจะเปนผ แตงหนาศพให โดยมทงเจาหนาทซงโรงพยาบาลวาจางมาจากภายนอก และบคลากรของโรงพยาบาลเอง ปกตมคาใชจายประมาณศพละ 1,000-2,000 บาท คาฉดฟอรมาลนปกตอยท 500 บาท แตหากเสยชวตดวยโรคเอดสคาฉดยาศพจะสงถง 1,500-2,000 บาท เพราะจะคดคาความเสยงดวย - ธรกจของทระลกในงานศพ ซงทาใหเกดเงนสะพดในธรกจผลตของชารวย แตทนยมมากทสดในปจจบน จะเปนการ แจกหนงสอเปนของทระลก ซงถาเจาภาพมเวลาเพยงพอ เจาภาพจะสงพมพหนงสองานศพ เปนชวประวตของผเสยชวตและคาอาลยจากญาตสนทมตรสหาย รวมถงเกรดความรตางๆ แจกจายเปนทระลกแกผมารวมในงานเผาศพ ราคาทวไปอยระหวาง เลมละ 20 - 200 บาท ขนอยกบความตองการของเจาภาพ ซงหนงสอเหลานบางเลมเป นทตองการของตลาดหนงสอ เนองจากเปนทนยมของผอานมาก ทาใหมการนามาจาหนายตอเปนหนงสอมอสองอกดวย แตถางานศพทไมใหญโตมากนกกมกจะเลอกหนงสอเกยวกบธรรมะมาแจกเปนหนงสอทระลกในงานศพ ซงทาใหเกดเมดเงนสะพดในธรกจสงพมพ นอกจากน เจาภาพบางรายนยมแจกของทระลกในลกษณะของชารวย โดยตดสตกเกอรวาเปนของทระลกพธศพผใด ของทนยมไดแก ทรองแกว ยาหมอง ยาดม ฯลฯ ซงทาใหเกดเมดเงนสะพดในธรกจของชารวยเหลาน - ธรกจรานจดดอกไม / พวงหรด นอกจากการจดดอกไมหนาศพระหวาง ทมการตงสวดและ การจดดอกไมทเมรในวนทมพธเผาศพแลว ธรกจรานจดดอกไมยงมรายไดจากการจดหรดจากการทผไปรวมงานศพตองการแสดงความไวอาลยผตาย ซงจากการสารวจพบวาโดยเฉลยรายไดจากการจดหรดนนมสดสวนรายไดถงเกอบรอยละ 20.0 ของรายไดของธรกจรานจดดอกไมทงหมด

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 16

พวงหรดทวไปจะมอย 3 ประเภท ไดแก พวงหรดททาจากดอกไมสด พวงหรดททาจากดอกไมแหง และพวงหรดทใชวสดผาขนหนมาเปนตวหรด ราคาพวงหรดประเภทดอกไมสดมราคาเฉลยสงทสด คอ 500 - 3,000 บาท ซงเปนทนยมมากทสด รองลงมาเปนพวงหรดแบบดอกไมประดษฐหรอดอกไมแหง ราคา 500 - 1,500 บาท สาหรบพวงหรดททาดวยวสดผาเปนพวงหรดทมผนยมนอยทสดและมราคาตาทสดคอ 300 - 1,500 บาท

รปลกษณะพวงหรดแบบตางๆ อยางไรกดการผลตพวงหรดเรมมพฒนาการทนาส นใจเกดขนเมอประมาณ ปพ.ศ. 2547 นนกคอผกอตงบรษท เนอนาบญ จากด ไดมการผลต “กลองนาบญ” ซงเปนพวงหรดรปแบบใหมออกสตลาด เพอใชเปนตวแทนแสดงความอาลยใหกบผทเสยชวต จดเดนของ “กลองนาบญ ” สามารถนาไปใชประโยชนดานการศกษาไดอย างด เนองจากบรรจอปกรณ เครองใชของนกเรยนอยภายใน เชน กระเปานกเรยน สมด ปากกา ดนสอสเทยน ไมบรรทด อปกรณเครองเขยน เครองกฬา เปนตน ราคาประมาณ 1,000 - 2,500 บาท การผลตพวงหรดในรปแบบ นเกดจากแนวคดทวาเปนการทาบญรวมกนเปนครงสดทาย ระหวางผสง (ผสง) ผทจากไป(ผตาย) และเจาภาพ (ครอบครว ญาต พนองของผทจากไป ) และ เปนการทาทานใหกบผทยากไรและดอยโอกาส เนองจาก 10% ของมลคา "กลองนาบญ" ทางผผลตไดนาไปบรจาคใหกบมลนธชยพฒนาในพระบรมราชปถมภ การสง “กลองนาบญ” แทนพวงหรดดอกไม อาจมแนวโนมเปนทนยมในอนาคต เนองจากผผลต ไดมการประชาสมพนธเชญชวนใหมผมาซอดงขอความตามน “สงพวงหรดไปกเนาเสยเปลา สง "กลองนาบญ" ดกวาเอาไปบรจาคไดดวย”

รปพวงหรด “กลองนาบญ”

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 17

- ธรกจแคทเทอรง ธรกจการจดเลยงอาหารในชวงทพระสวดอภธรรม การจดเลยงอาหารแกผมาชวยงานรวมถงผมางานสวดอภธรรมศพนน นบวา เปนภาระทสรางความกงวลและโกลาหลใหกบเจาภาพเปนอยางยง ดงนน จงมผประกอบการ ทใหบรการทา “อาหารหมอ” ซงอาจจะเปน อาหารคาว เชน กวยเตยว บะหม กระเพาะปลา เปนตน และ “อาหารกลอง” ไดแก ของวางทบรรจมาในกลองกระดาษหรอกลองโฟม โดยในกลองนนอาจจะเปน ขนมปง คกกหรอขนมไทย เชน ขนมชน หรอขนมสาล เปนตน พรอมทงเครองดมบรรจกลอง นามาใหบรการแกผมารวมในงานส วดอภธรรมศพ และในปจจบนพบวาสวนใหญนยมเลยง “อาหารกลอง” มากกวาเลยง “อาหารหมอ” โดยมลคาธรกจนอยในเกณฑสงทาใหบรรดาผประกอบการทเกยวของกบธรกจอาหารและ เบเกอรเลงเหนชองทาง ในธรกจน ในปจจบน “อาหารกลอง ” นบเปนธรกจทเตบโต กาวหนา มโอกาสสรางรายไดใหกบผประกอบการอยางย งยน นอกจากนยงพบวา “อาหารกลอง” มการแขงขนคอนขางสง เนองจากเปนทนยมของเจาภาพ และมกจะสงซอจากผประกอบการอาหารประเภทขนมปงรายใหญ ดงนน ผผลตรายยอยหรอรายใหมจงตองคดคนให “อาหารกลอง” สามารถแขงขนในตลาด โดยยดหลก กลองบรรจอาหารตองสวยงามดมราคา อาหารในกลองตองอรอยชวนรบประทาน และราคาไมสงเกนกวาทเจาภาพจะรบได ราคา “อาหารกลอง” โดยทวไปอยระหวาง 25 บาท – 200 บาท ตอกลอง และยงสงจานวนมากราคาจะยงถกลง

รปอาหารกลอง

- ธรกจดอกไมจนทน สาหรบการทาดอกไมจนทน ชนดทนยมในตลาดทวไปมอย 2 แบบ คอแบบชอประธาน สาหรบบคคลสาคญ และแบบธรรมดาดอกเดยว สาหรบบคคลทวไป โดยราคาขายหากเปนแบบชอประธาน ราคาชอละ 20 บาท สวนแบบธรรมดาราคาดอกละ 1 บาท (เวลาขายจะขาย เปนแพกๆ ละ 100 ดอก) ขณะทราคารบซอจากผประดษฐไปขายตอ จะอยท 12 ชอ 100 บาท สาหรบแบบชอประธาน สวนดอกธรรมดา ดอกละ 70 สตางค ดอกไมจนทนททาขายมการพฒนารปแบบ โดยเพมสสนเขาไปในสวนท

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 18

เปนเกสรดอก จากเดมทสวนใหญจะมแตสขาวหรอสเหลองนวลลวนๆ เพอใหโดดเดนและนาสนใจมากขน

รปดอกไมจนทนแบบตางๆ

- ธรกจเสอผาไวทกข โดยทวไปจะเปนเสอผาสดา แตสาหรบชาวจนจะนยมใสสขาวทงชดในระหวางพธสวดศพ ในกรณทเปนลกหลานหรอญาตสนทจะตองซอเสอผาเพอใสไวทกข ซงโดยปกตจะไวทกขประมาณ 100 วน ดงนนผประกอบการจาหนายเสอผาสาเรจรปจงมกจะมชดดาไวจาหนาย เนองจากสามารถขายไดเรอยๆ ทกเทศกาล - ธรกจรานถายรป /วดโอ ธรกจรานถายรป /วดโอไดรบอานสงสจากงานศพเชนกน โดยสวนใหญแลวเจาภาพงานศพมความตองการทจะอดขยายรปของผเสยชวตเพอนาไปตงไวหนาศพในระหวางวนทสวดอภธรรมศพและวนทเผาศพ นอกจากนนเจาภาพอาจจะมความตองการให ถายภาพพธศพและบรรดาผเขามารวมงานเกบไวเปนทระลกอกดวย ในสวนนทางเจาภาพ อาจจะดาเนนการเองหรอจางชางถายรปมาดาเนนการให กได และในปจจบน กมธรกจรปแบบใหม เกดขน คอ บรการแสดงภาพและความรสกทมตอผเสยชวตผานจอภาพพลาสมาทตดตงทศาลาสวดอภธรรม เชน แสดงประวตของผเสยชวต แสดงภาพและความรสกประทบใจ แสดงคาไวอาลยของครอบครวและผรวม งานตอผเสยชวต เปนตน สาหรบการจดพธศพแบบจนนนจะมธรกจทเพมเตมขนมา เชน - ธรกจจดกงเตก ซงปจจบนผทดาเนนการธรกจจดพธกงเตกนนสวนใหญจะเปนผทดาเนนธรกจนมาเปนเวลานาน และจะไดรบการตดตอในลกษณะบอกตอๆ กน หรอการใหเบอรโทรศพททตดตอไดไวกบทางวดทอนญาตใหมการทาพธกงเตกในวดได โดยคาใชจายจะเปนการตกลงกนระหวางเจาภาพและผดาเนนการธรกจจดพธกงเตก นอกจากน กยงธรกจทตอเนองจากธรกจกงเตก อกคอ ธรกจเครองกระดาษ ของไหว รวมทงชดทใสเฉพาะในพธกงเตกททาจากผากระสอบและผาดบ เปนตน

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 19

- ขอสงเกตทนาสนใจ คออาชพ “สปเหรอ” เปนบคคลทจาเปนและสาคญทสดในการทาพธเผาศพ เนองจากมหนาทตงแตการเคลอนยายศพเขามาในบรเวณวด จนกระทงสงศพขนบนเตาเผา ซงเปนงานบรการทคอนขา งหนกและเหนอย และตองการมออาชพทสมครใจ สปเหรอในอดตจะตงมนอยในศล ยดถอธรรมะเปนหลกในการดาเนนชวต โดยเชอวาสปเหรอมกม "คาถา" พเศษสาหรบปองกนตว หรอสยบวญญาณราย (ศนยวจยกสกร , 2540) แตอยางไรกตาม อาชพสปเหรอ กไมอยในคว ามนยม เนองจากสงคมไทยถอวา เปนอาชพทไมเปนมงคลทาใหจานวนสปเหรอม นอยจนเกรงวาอาจนาไปสการขาดแคลนผสบทอดวธการจดการศพและการถายทอดคาถาพเศษ จงควรจะมการปลกฝงใหเกดทศนคตดานบวกในการประกอบอาชพสปเหรอ ซงเปนอาชพทอยคกบธรกจทเกยวของกบการตาย พรอมทงยกระดบใหเปนทยอมรบของสงคมไทย เชน อาจมการเรยกขานชอผททาอาชพนเสยใหม จาก “สปเหรอ” เปน “อาจารยเมร” หรอชอททาใหคนยอมรบนบถอมากกวาน พรอมกนนอาจจะมการกอตงเปนชมรมหรอสมาคมของผทประกอบอาชพดา นน เพอรวบรวมบคลากรททาอาชพนมาเปนผฝกสอนคนรนตอไป รวมทงสนบสนนและสงเสรมการสบทอดอาชพสปเหรอใหกบคนรนหลง

- ขอควรพจารณาและความนาสนใจในการท าธรกจ ธรกจ บรการจดงานศพ ยงสามารถพฒนาใหเกดอาชพแกผทมชวตอยได อกหลายธรกจทเกยวเนองกน เนองดวย รายไดในแตละป ของธรกจน เปนจานวนเงนมหาศาล แลวยง มแนวโนม ทจะเตบโตและกระจายไปสเมองใหญๆ ทวประเทศ แมหลายคนจะมองวาคนทาธรกจนเปนการ ทามาหากนบนความโศกเศราของผอน แตธรกจนกไมใชเปนธรกจทไปกระตนใหม การตายเพมขน อกทงไมจาเปนตองอาศยกลยทธทางการตลาดในการสรางยอดขายมากนก สาหรบผทสนใจจะทาธรกจในดานน กอนลงมอทาธรกจจาเปนอยางยงทจะตองมการศกษาขนตอนวธการจดงานศพของทกศาสนาใหเขาใจกอน และตองมทมงานจดทาอยางนอย 2 ทม มคอนเนคชนตดตอกบหลายท ไมวาจะเปนทางวด รานอาหาร รานขายโลง รานดอกไม และอนๆ ซงการทาธรกจบรการจดงานศพเปนงานทยาก เพราะตองทาแขงกบเวลา ตองเปนคนกระตอรอรน มความพรอม ทจะทางานอยตลอดเวลา การทางานจะเรมตงแตญาตผเสยชวตตดตอใ หมการจดงานศพให จากนนผ ใหบรการกจะเรมดาเนนการทนท ซงจะมการคยกบญาตผเสยชวตวารปแบบงานทตองการใหจดเปนแบบไหน พรอมทงขอขอมลของผเสยชวตเพอนาไปทางานในขนตอไป

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 20

ในสวนของการลงทนนน จะมากหรอนอยนนขนอยกบองคประกอบตางๆ เชน การเลอกโลงศพ เพราะโลงเพนทอยางเดยวกมราคาอยทหลกหมนถงแสนบาท หรอถาเจาภาพมโลงอยแลวราคากจะลดลงจากราคาลงไป โดยสวนมากผใหบรการจะจดเปน แพกเกจเพอใหผใชบรการไดเลอกตามความตองการโดยราคาจะมตงแต 100,000 - 500,000 บาท สาหรบธรกจบรการจดงานศพ นถงแมการทางานจะเปน ธรกจอกแขนงหนง แตในขณะเดยวกนกตองคดวาเปนงานบญดวย โดยในเรองของรายไดนนจะไมสง มากนก เฉลยแลวจะมกาไรอยทประมาณ 10% ของราคาแพกเกจ เพราะฉะนน ตราบใดทมนษยไมสามารถหลกหนความตายได ธรกจบรการจดงานศพกจะตองดาเนนและพฒนาตอไป และธรกจนยงสงผลใหเกดการกระจายรายไดสชมชนอกดวย แตนอกเหนออนใดตองคานงถงความเหมาะสมและความจาเปน รวมถงความพอเพยงของผใหและผใชบรการ เพอไมใหเกดเหตการณดงคาพงเพยทวา “คนตายขายคนเปน”

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 21

5. ภาคผนวกประกอบ

การขอพระราชทานเพลงศพ (อางองจาก http://ag.kku.ac.th/wikkha/Deat.doc) ผมสทธไดรบพระทานนาหลวง เพลงหลวง และ หบเพลง ตองมตาแหนงชน และ ยศ ดงตอไปน

1. พระสมณศกด ตงแตชน " พระครสญญาบตร " ขนไป 2. พระราชวงศ ตงแต ชน " หมอมเจา" ขนไป 3. ผไดรบพระทานบรรดาศกด 4. ราชการพลเรอน สามญชนตร ขนไป 5. ขาราชการฝายทหาร ตารวจ ยศชนรอยตรขนไป 6. พนกงานเทศบาลตร ขนไป 7. ผไดรบพระราชทาน เครองราชอสรยาภรณ ตงแต "เบญจมาภรณมงกฎไทย" (บ.ม.) ขนไป 8. ผมเกยต รทไดรบพระราชทานเครองอสรยาภรณ "จลจอมเกลา " (จจ.) หรอ "ตราสบ

ตระกล" (ต.จ.) ขนไป 9. ผไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณเหรยญ "รตนาภรณ" รชกาลปจจบน 10. สมาชกสภาผแทนราษฎร สมาชกสภารางรฐธรรมนญ สมาชกสภาจงหวด สมาชกเทศบาลท

ถงแกกรรมในขณะดารงตาแหนง 11. รฐมนตร ถงแกอนจกรรมในขณะดารงตาแหนง 12. ผททรงโปรดเกลาฯ เปนกรณพเศษ

การขอพระราชทานเพลงศพกรณพเศษ ผทสมควรไดรบการพจารณา ในการขอพระราชทานเพลงศพกรณพเศษควรอยในหลกเกณฑดงน

1. ผทอยในราชสกล ชนหมอมราชวงศและหมอมหลวง 2. พระสงฆทพระราชาคณะพจารณาขอพระราชทานให 3. พนกงานรฐวสาหกจระดบสง 4. ผทไดรบพระราชทานเหรยญราชรจ เหรยญกลาหาญและเหรยญชยสมรภม 5. ผททาประโยชนใหกบประเทศชาต เชน ศลปนแหงชาต นกกฬาระดบชาต อดต

สมาชกสภาผแทนราษฎร อดตสภารางรฐธรรมนญ อด ตสภาจงหวดหรออดตสมาชกสภาเทศบาล

6. ผทาคณประโยชน เชน บรจาคเพอการกศลคดเปนมลคา ไมนอยกวา ๓๐๐;๐๐๐บาท บรจาครางกาย หรออวยวะ

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 22

7. บดามารดาของขาราชการชนผใหญระดบ ๖ หรอเทยบเทาขนไป 8. บดามารดาของผไดรบพระราชทานเครองราชอสรยาภรณ "ตรตาภรณชางเผอก " (ต.ช.) ขน

ไป 9. บดามารดาของพระสมณศกด ตงแตชน " พระครสญญาบตร " ขนไป

หมายเหต : บคคลผทาลายชพตนเองไมพระราชทานเพลงและเครองประกอบเกยรตยศ ขนตอนพระราชทานเพลงศพ การขอพระราชทานเพลงศพ ม ขนตอน ดงน

1. การขอพระราชทานน าหลวงอาบศพ เจาภาพ หรอทายาท จะตองจดดอกไม กระทง ๑ กระทง ธปไมระกา ๑ ดอก เทยน ๑ เลม มพานรองพรอม ไปกราบถวายบงคมทลลา พรอมดวยหนงสอกราบบงคมทลลา โดยตดตอทกองพระราชพธ สานกพระราชวง ในพระบรมมหาราชวง พรอมนาใบมรณะบตร และหลกฐานทไดรบพระราชท านเครองราชอสรยาภรณ ขนสงสดทไดรบไปแสดงแกเจาหนาท เพอการจดชนของเครองเกยรตยศประกอบศพไดถกตอง สวนพระสมณศกด ไมตองมดอกไมธปเทยน เปนหนาทของกรมการศาสนา แจงการมรณภาพ และขอพระราชทาน

ตวอยางหนงสอกราบบงคมทลลา วนท..........เดอน..........................................พ.ศ............. ขอเดชะฝาละอองธลพระบาทปกเกลาปกกระหมอม ดอกไมธปเทยนของขาพระพทธเจา….......(ชอผถงแกกรรม)................................................................. เครองราชอสรยาภรณ.......................................อาย.............ป ขาราชการ.........................ชน................. สงกด................................................................................... ขอพระราชทานกราบถวายบงคมลา............................ดวยโรค............................................................... ท....................................................อาเภอ............................จงหวด........................................................ เมอวนท............เดอน.............................................พ.ศ....................เวลา................น. ควรมควรสดแลวแตจะทรงพระกรณาโปรดเกลา ฯ ขอเดชะ (หมายเหต หนงสอกราบบงคมทลลาน ไมตองลงนามทายหนงสอ)

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 23

2. การขอพระราชทานเพลงศพ

2.1. การขอพระราชเพลงศพ: เจาภาพ หรอ ทายาท ผประสงคขอพระราชทานเพลงศพ จะตองทาหนงสอแจง ไปยงกระทรวงเจาสงกดของผถงแกกรรมโดยระบ

ก. ชอ ตาแหนง ชน ยศ ของผถงแกกรรม ข. ถงแกกรรมดวยโรคระไร ทไหน เมอใด ค. ไดรบพระราชทานเครองอสรยาภรณ อะไรบาง ง. มความประสงคจะขอรบพระราชทานเครองเกยรตยศประกอบศพอยางใดบาง จ. ประกอบการฌาปนกจศพทวดไหน จงหวดไหน เวลาใด

2.2 การขอพระราชทานเพลงศพเปนกรณพเศษ : เจาภาพ หรอทายาท ผประสงคขอพระราชทานเพลงศพกรณพเศษ ตองทาหนงสอถงเลขาธการพระราชวง โดยระบ

ก. ชอ-สกล และประวตโดยยอของผถงแกกรรม ข. ถงแกกรรมดวยโรคอะไร ทไหน เมอใด ค. ระบคณงามความดทเปนประโยชนแกประเทศชาต หรอคณสมบตตามหลกเกณฑการพจารณาการขอพระราชทานเพลงศพเปนกรณพเศษ ง. ระบ วน เวลา สถานททจะประกอบการฌาปนกจ

หลกฐานทตองน ามาแสดง ในการขอพระราชทานเพลงศพเปนกรณพเศษ มดงน

- ใบมรณะบตรของผถงแกกรรม - ทะเบยนบานของทายาทของผถงแกกรรม - บตรประจาตวประชาชนหรอบตรขาราชการของทายาทของผถงแกกรรม - หนงสอรบรองจากหนวยงานรฐวสาหกจ ใบอนโมทนาบตร ใบประกาศ เ หรยญกลาหาญ

หรอเหรยญชยสมรภม ทงน ตองนาเอกสารตนฉบบและสาเนาแนบมาพรอมกบหนงสอดวย 2.3 ตดตอวดเพอเตรยมการพระราชทานเพลงศพ นอกจากนการขอพระราชทานเพลงศพ จะตองไมตรงกบวนเฉลมพระชนพรรษาของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว และเฉลมฉลองสรราชสม บต พระราชพธฉตรมงคล (และตามประเพณนยม ไมมการเผาศพในวนศกร)

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 24

ผมสทธไดรบพระราชทานเพลงศพ ถาจะพระราชทานเพลงศพในตางจงหวด ยกเวนเขตปรมณฑลใกลกรงเทพฯ ทางสานกพระราชวงจะไดจดหบเพลงใหกระทรวงเจาสงกดรบสงไปพระราชทานเพลง กรณพระราชทานเพลงในกรงเทพมหานคร และเขตปรมณฑลใกลกรงเทพฯ ในระยะไมเกน ๕๐ กม. สานกพระราชวงจะไดจดเจาพนกงานเพลงหลวงไปพระราชทานโดยรถยนตหลวง ทงน เจาภาพไมตองเสยคาใชจายใด ๆ ทงสนในการพระราชทานเพลงศพ สาหรบเครองประกอบเกยรตยศ ไดแก หบ โกศ ฉตร นน ทางสานกพระราชวงจะไดเชญไปประกอบ และแตงตงไวมกาหนดเพยง ๗ วน เมอพนไปแลวเจาภาพหรอทายาทยงไมกาหนดพระราชทานเพลง ถาทางราชการมความจาเปนกจะถอนสวนประกอบรองนอกของหบโกศไปใชในราชการตอ อนง สานกพระราชวงไดมคาสงใหกองพระราชพธปฏบ ตเกยวกบเรองการศพของผทไดรบพระราชทานเครองเกยรตยศประกอบศพชนโกศ เมอวนท ๔ สงหาคม พทธศกราช ๒๕๓๘ ไวดงน

กองพระราชพธ เนองจากในปจจบน ผถงแกกรรมไดรบพระราชทานเกยรตยศประกอบศพชนสงในระดบพระราชทานโกศ ผถงแกกรรมไดรบพระราชทานเกยรตยศประกอบศพชนสงในระดบพระราชทานโกศ แตทายาทไดรบคาสงจากผทถงแกกรรมวา มความประสงคใหบรรจลงหบ แลวขอพระราชทานตงโกศประกอบเกยรตยศ ครนถงกาหนดพระราชทานเพลงศพทางเจาหนาทกองพระราชพธ ไมยนยอมใหตงโกศบนจตกาธานโดยปราศจากรางผถงแกกรรม เลขาธการพระราชวงไดปรกษากบผพจารณาวาควรทจะยนยอมใหตงโกศตามเกยรตยศ ของผตายบนจตกาธานได ในกรณทผตายบรรจหบโดยนาหบใสไวในเตาเผากอนถงพธการโดยเหตผลทวาโกศเปนเครองเกยรตยศและเปนเครองหมายแหงผลการทไดรบราชการหรอการทาประโยชน ใหกบบานเมองมาตลอด จงไมมความจาเปนทจะมรางของผตายอยในนน ใหถอปฏบตตงแตบดนเปนตนไป เครองประกอบเกยรตยศทจดพระราชทาน เจาภาพไมตองเสยคาใชจายใดๆ ทงสน ไดแก

1. เครองขมาศพ 2. เพลงศพ 3. รถวอประเทยบเชญศพ 4. โกศเกยรตยศประกอบศพ 5. ฉตร แหเวยนเมร ป กลองชนะ ประโคมแหเวยนเมร และประโคมเวลารบพระราชเพลงศพ

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 25

6. เจาพนกงานปฏบต 7. พาหนะ รบ-สง เจาพนกงานผปฎบต

หมายเหต ศพใดไดรบพระราชทานเครองราชอสยาภรณตงแต "ประถมมาภรณชางเผอก " (ป.ช.) จะไดรบพระราชทานผาไตรของหลวงทอดถวายพระบงสกล กอนรบพระราชทานเพลง ๕ ไตร ขอแนะน าการปฏบตเกยวกบการพระราชทานหบเพลงไปพระราชทานเพลงศพยงตางจงหวด ตามระเบยบทสานกพระราชวงไดวางไว เมอกระทรวงเจาสงกดหรอผวาราชการจงหวดไดมหนงสอแจงมายงสานกพ ระราชวงเพอขอพระราชทานเพลงศพ หากศพนนอยในเกณฑทจะไดรบพระราชทานเพลง สานกพระราชวงจะมหนงสอแจงใหกระทรวงเจาสงกด หรอผวาราชการจงหวดแลวแตกรณทขอมานน สงเจาหนาทไปขอรบหบเพลงพระราชทานไดทกองพระราชพธ สานกพระราชวง เมอทางจงหวดไดรบหบเพลงพระราชทานไปแลวตองปฏบตการตามลาดบขน-ตอน ดงน 1. เชญหบเพลงพระราชทานนน นาไปไวทศาลาวาการจงหวดหรออาเภอแลวแตกรณโดยตงไวในทอนสมควรและมพานรองรบหบเพลง พระราชทานนนดวย 2. ควรมหนงสอแจงใหเจาภาพศพนนๆ ทรา บวาตามทขอพระราชทานเพลงศพไปนนไดโปรดเกลาฯ พระราชทานแลว 3. เมอถงกาหนดวน เวลา ทจะประกอบพธพระราชทานเพลง ทางจงหวดหรออาเภอจะตองจดเจาหนาทแตงเครองแบบปกตขาวไวทกข เชญหบเพลงพระราชทานพรอมดวยพานรองรบ (หนงหบตอหนงคน ) ไปยงเมร ทจะประกอบพธ (กอนทจะเชญไปตงบนเมรจะตองยกศพขนตงเรยบรอยแลว ) ตงพานหบเพลงพระราชทานนนไวทางดานศรษะศพ (บนโตะทตงหบเพลงพระราชทานนนจะตองมผาปใหเรยบรอยและหามมใหนาสงใดวางรวมอยดวยเปนอนขาด) เมอวางหบเพลงพระราชทานเรยบรอยแลว ผทเชญหบเพลงพระราชทานคานบศพหนงครง แลวลงจากเมร 4. ขณะทเชญพานหบเพลงพระราชทานไปนน จะตองระมดระวงกรยามารยาทใหเปนไปโดยสารวม ไมพดคยกบผใด ไมตองทาความเคารพผใด และตองไมเชญหบเพลงพระราชทานตามหลงผอน 5. เมอถงกาหนดเวลาพระราชทานเพลง ใหเจาภาพเชญแขกผมอาวโสสงสด ณ ทนน ขนไปประกอบพธพระราชทานเพลง (หาก ณ ทนนมพระราชวงศตงแตชนหมอมเจาขนไป กใหเชญพระราชวงศนนทรงเปนประธานในพธ)

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 26

6. ในระยะเวลากอนเจาภาพจะเชญผทมอาวโสสงสดขน ไปปฏบตหนาทตามขอ 5. นน ใหเจาหนาทผเชญหบเพลงพระราชทานขนไปรออยบนเมรกอน เมอผเปนประธานทอดผาไตรมหาบงสกลและพระภกษไดชกผาบงสกลไปแลว ใหเจาหนาทผเชญหบเพลงพระราชทานแกหอหบเพลงพระราชทาน เปดฝาหบเพลง แลวเชญไปมอบใหประธาน 7. ผเปนประธาน กอนทจะรบสงของในหบเพลงพระราชทาน ใหถวายความเคารพพระบาทสมเดจพระเจาอยหว โดยถวายความคานบหนงครงหรอพนมมอ แลวจงหยบดอกไมจนทน ธปเทยนทอยในหบเพลงพระราชทานนน แลวจดไฟดวยไมขดซงมอยในหบเพลงนน นาม าจดธปเทยน ดอกไมจนทน แลวนาไปวางทใตหบศพ คานบศพหนงครง แลวหนหนาไปทางทศทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวประทบ ถวายคานบอกหนงครง เปนอนเสรจพธพระราชทานเพลงศพ ขนตอนการแจงตาย (อางอง http://www.dopa.go.th)

หลกเกณฑ เมอมคนตายใหแจงการตาย (1) คนตายในบาน

ใหเจาบานหรอผพบศพแจงตอนายทะเบยนผรบแจงแหงทองททมคนตาย ภายในยสบสชวโมง นบแตเวลาตายหรอพบศพ

(2) คนตายนอกบาน ใหคนทไปกบผตายหรอผพบศพแจงตอนายทะเบยนผรบแจงแหงทองท ทมการตายหรอพบศพ หรอแหงทองท ทจะพงแจงไดภายในยสบสชวโมงนบแตเวลาตายหรอเวลาพบศพ กรณเชนน จะแจงตอพนกงานฝายปกครองหรอตารวจกได กาหนดเวลาใหแจงตาม (1) และ (2) ถาทองทใดการคมนาคมไมสะดวก ผอานวยการทะเบยน กลางอาจขยายเวลาออกไปตามทเหนสมควร แตตองไมเกนเจดวน นบแตเวลาตายหรอเวลาพบศพ หากไมปฏบตตาม (1) และ (2) ตองระวางโทษปรบไมเกนหนงพนบาท

เอกสารทใชในการตดตอ 1. สาเนาทะเบยนบานฉบบเจาบานทคนตายมชอและรายการบคคล (ถาม) 2. หนงสอรบรองการตายจากโรงพยาบาล (ถาม) 3. บตรประจาตวประชาชนของผแจง ขนตอนการตดตอ 1. ผแจงยนเอกสารและหลกฐานตอนายทะเบยน เพอตรวจสอบและลงรายการในมรณะบตร 2. จาหนายชอผตายออกจากทะเบยนบาน โดยจะประทบคาวา "ตาย" สแดง ไวหนารายการคนตาย

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 27

3. มอบมรณะบตร ตอนท 1 สาเนาทะเบยนบานและบตรประจาตวประชาชนคนผแจง พธกงเตก

กงเตก ( 功德 ) หมายถง การทลกหลานทาบญกศล ทงทาแทนตวผตายและทาใหผตายดวย เพอใหผตายไดกศลผลบญมากพอทจะไปขนสวรรค

คาวา กงเตก เปนคาสองคาประกอบกน กง (功) แปลวา ทา เตก (德)แปลวา บญกศล การเตรยมงาน 1. ตดตอซนแส หรออาจารย (กรณทตองการใหมการดวนด ) หรอตดตอวดในสงกด คณะสงฆ

จนนกาย 2. ตดตอเขตทผตายอาศยอยเพอออกใบมรณะบตร 3. ตดตอรานโลงศพ เกยวกบเรองโลงศพ พธบรรจศพ การเคลอนศพ ฯลฯ 4. นมนตพระ เพอสวดใบพธบรรจศพ (นมนตพระจน 3 รปทาพธบรรจศพลงโลงและตอกโลง

พรอมจงศพไปวด) 5. ตดตอวดเพอจดสวดพระอภธรรม 6. ตดตอสมาคมจนเพอใหทางสมาคมชวยในการดาเนนพธการตางๆ 7. ตดตอคนรบจดของเซนไหว (สามารถจดการเองได) 8. ตดตอผใหญทนบถอใหเปนผตอกตะปโลงศพ (อาจใชคนของทางสมาคมกได) 9. ตดตอพระเรองฝงศพ เพอสวดมนตในระหวางพธฝงศพ (งานฝงนมนตพระจน 1 รปจงศพ) 10. ตดตอสสานทตองการจะนาศพไปฝง 11. ตดตอของวางหรออาหารในระหวางสวดพระอภธรรมศพ

หมายเหต ในการเตรยมงานกงเตกหากทานไมมความรใหตดตอวดในสงกดคณะสงฆจนนกาย ไดทกวด พธกงเตกจะม 3 แบบดวยกน

1. แบบพระจนเปนผทาพธ ซงถาตางนกายกมรายละเ อยดตางกน ทเหนชดเจนคอชวงงานพระศพสมเดจยา มการทา พธกงเตก หลายครงมาก และจากตางคณะพระจนกน

2. แบบคนธรรมดาประกอบพธ เปนผชายสวมชดพระจนสขาว 3. แบบกงเตกจนแคะ จะเปนนางหรอ "ช" ทาพธ แตไมใชนางชโกนหว หากเปนชซงเปนสาวสวย

แตงหนาทาผม สวยงาม บางทานเรยกนางชพวกนวา....เจอ

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 28

รปแบบการท าพธกงเตก แบงได สามแบบ คอ พธของคนกวางตง และ พธคนแตจว (ชายหญง ประกอบพธตางกน) พธคนแคะ 1. แบบพระสงฆเปนผทาพธ ซงถาตางคณะสงฆกมรายละเอยดตางกนชดเจน อกทงพระสงฆจน และพระสงฆญวน นนกรปแบบแตกกตางกนขอยกตวอยาง ของกงเตกแบบพระจน 1.1 กงเตกแบบแตจว 1.1.1 แบบคนตายผชาย จะไมมพธกนนาแดง แตจะสวดสาธยายพระสตรตาง ๆ แทน 1.1.2 แบบคนตายผหญง จะมพธนาแดง พธกนนาแดง เปนการสอนเรองความกตญ เลอด หรอนาแดง ทลกหลานดม นนคอนานมจากแม 1.2 กงเตกแบบคนกวางตง กวางตงจะมพธแตกตางกน สงเกตงาย ๆ คอผาโพกหวจะเปนสขาว ไมใสเสอกระสอบ และจะตองมพธโยคะตนตระ พธเปดประตนรก 2. แบบคนธรรมดาประกอบพธ เปนผชายสวมชดพระจนสขาว 3. แบบกงเตกจนแคะ จะเปนนางหรอ "ช" ทาพธ แตไมใชนางชโกนหว หากเปนชซงเปนสาวสวย แตงหนาทาผม สวยงาม บางทานเรยกนางชพวกนวา “เจอ” ขนาดในการท าพธกงเตก ขนาดในการทาพธกงเตกจะใหญ หรอเลกขนอยกบจานวนพระทนมนตมาสวด ถาเปนกงเตกใหญจะตองนมนตพระมาสวด 5 รป ขนไปอาจเปน 5, 7, 9 หรอ 11 รป หรอ 21 รป กไดหากนมนตพระ 5 หรอ 7 รป มาสวดเรยกวา “จบอวง” หรอ “จบอวงฉา”หมายถง การขอขมากรรมตอ พระยายมราชทง 10 ซง เปนนนมานรกายของพระพทธและพระโพธสตว หากนมนตรพระ 9 รปมาสวด เรยกว า “โชยฮดฉา” หมายถงขอขมาตอพระพทธเจาพนพระองค หากนมนตพระ 11 รปมาสวด เรยกวา “เทยงโควฉา ” หมายถงการขอขมาตอบรรดาพระพทธและพระโพธสตวทวทกสารทศ กรณ นมนตพระมาสวดรปเดยว เรยกวา “คยหมงโหลว” จะสวดในเวลานาศพใสโลง นมนตพระมาสวด 3 รป เรยกวา “จยฉา” หมายถงการสวดขอขมาระลกถงพระบารมของพระพทธเจาและพระโพธสตว เพอขอขมาตอเจากรรมนายเวรในอดตชาต คาวา "ฉา" แปลวา ขอขมา คอการ สวดมนตตขอขมาตอพระพทธและพระโพธสตวนนเอง

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 29

ชวงเวลาในการท าพธ พธกรรมงานกงเตกจะแบงออกเปน 3 ชวงเวลา เชา- บาย-คา โดยทางวดจนสงคนมาจดสถานทและเตรยมสงของแตเชาตร กอนเรมพธรานทาของกงเตกจะเอาของมาสงให ลกหลานตรวจนบรบของใหเรยบรอย แลวจดการเอากระดาษทอง ทเตรยมไวมากมายลวงหนา ใสในบรรดาของกงเตกชนดตางๆ ใหมากทสด ซงกระดาษเงนกระดาษทองจะม 3 แบบดวยกนคอ 1. แบบตวกม หรอจะเรยกวาคอซกได เปนกระดาษเงนกระดาษทองแบบแผนใหญ ลกหลานเอามาพบเปนแบบยาวๆ แหลมๆ 2. แบบกมจว เปนกระดาษเงนกระดาษทองแบบแผนเลก ลกหลานเอามามวนกลมๆ แลวปดหวทายใหแหลมๆ 3. แบบทองแทงสาเรจรป เรยกวา กมเตยว

กรมสงเสรมอตสาหกรรม งบประมาณประจาป 2552 หนา 30

บรรณานกรม การขอพระราชทานเพลงศพ [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://ag.kku.ac.th/wikkha/Deat.doc

(วนทคนขอมล : 2 กรกฏาคม 2552). ขนตอนการแจงตาย [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: http://www.dopa.go.th

(วนทคนขอมล: 2 กรกฏาคม 2552). พธกงเตก [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://th.wikipedia.org/wiki/พธกงเตก

(วนทคนขอมล : 2 กรกฏาคม 2552). ธรกจงานศพ : คนตายสงบ เจาภาพสะทาน. ศนยวจยกสกรไทย. กระแสทรรศนรายเดอน

(วนทคนขอมล : 5 กรกฏาคม 2552).

โลงศพสไตลอนรกษธรรมชาต [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://www.arunsawat.com/board/index.php?topic=7174.0 (วนทคนขอมล : 5 กรกฏาคม 2552).

ธรกจทเกยวเนองกบการตาย [ออนไลน]. เขาถงไดจาก :

http://www.ipsr.mahidol.ac.th/IPSR/AnnualConference/ConferenceII/Article/Download/Article13.pdf (วนทคนขอมล : 5 กรกฏาคม 2552).

ธรกจหลงความตาย เมอคนตายเลยงคนเปน : นตยสารเนชนแนล จโอกราฟฟก ฉบบภาษาไทย ประจาเดอน พฤษภาคม 2552 หนา 133

พธกรรมนาศกษา [ออนไลน]. เขาถงไดจาก : http://www.susarn.com

(วนทคนขอมล : 7 กรกฏาคม 2552).