รปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.

๒๕๓๐

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑

( 2 )

ประจำาปงบประมาณ พ.ศ. ๒๕ 58สำานกกฎหมายและทดน กรกฎาคม ๒๕๕๘

( 1 )

คำานำา

ตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ บญญตใหรฐมนตรผรกษาการตามพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน แตงตงคณะกรรมการขนคณะหนง เพอทำาหนาทกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนทจะใหแกบคคลตามมาตรา ๑๘ และหากผมสทธไดรบเงนคาทดแทนผใดไมพอใจในราคาของอสงหารมทรพยหรอจำานวนเงนคาทดแทนทคณะกรรมการกำาหนด กมสทธอทธรณตอรฐมนตรผรกษาการตามพระราชกฤษฎกา ซงในการพจารณาอทธรณนน รฐมนตรจะแตงตงคณะกรรมการเพอพจารณาเสนอความเหนตอรฐมนตร ในการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนกด หรอการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนกด คณะกรรมการฯ จะประชมและจดทำารายงานการประชมเพอเปนหลกฐานประกอบการปฏบตงานของเจาหนาท

จากการสรปบทเรยนตามภารกจของสำานกกฎหมายและทดน ประจำาปงบประมาณ พ.ศ.๒๕๕๗ ไดมการพจารณาเหนวารปแบบและเนอหาของรายงานการประชมคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ซงฝายจดหาทดนตางๆ ไดจดทำาไวและถอปฏบตกนมาในปจจบน ยงมขอแตกตางกนทงดานรปแบบและเนอหา ซงเมอมการนำารายงานการประชมดงกลาวไปใชในงานตางๆ เชน ใชเปนพยานเอกสารในการจดทำาคำาใหการแกตางคด หรอใชประกอบการชแจงขอรองเรยนของราษฎรผานหนวยราชการหรอองคกรตางๆ จะทำาใหขาดความสมบรณ โดยเฉพาะเรองเนอหา ขอเทจจรง และขอกฎหมายท

( 2 )

สำาคญ ซงอาจมผลทำาใหเกดความเสยหายตอทางราชการได ดงนนทมงานจดการความรของสำานกกฎหมายและทดน จงไดพจารณาเหนชอบใหคณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ทำาการศกษาเรอง รปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการตามพระ“ราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ โดยเปน ๑ ใน ๒ องคความรทสนบสนนตวชวดตามคำารบรองการปฏบตราชการของสำานกกฎหมายและทดน ประจำาปงบประมาณ พ.ศ.๒๕๕๘ เพอใหบคลากรของสำานกกฎหมายและทดน มแนวทางในการจดทำารายงานการประชมไดอยางมประสทธภาพและเปนมาตรฐานเดยวกน

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดทำาการศกษาวเคราะหรปแบบและเนอหาของรายงานการประชมคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ซงในสวนของรปแบบนนไดศกษาวเคราะหโดยอาศยระเบยบสำานกนายรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ พ.ศ.๒๕๒๖ และทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๔๘ และคมอปฏบตงานดานงานสารบรรณของกรมชลประทาน ฉบบปรบปรง พ.ศ.๒๕๕๕ สำาหรบดานเนอหานน คณะทำางานฯ ไดทำาการศกษาและวเคราะหวารายงานการประชมทมความสมบรณนนควรจะตองระบขอกฎหมาย ระเบยบ และหลกเกณฑใดบาง

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ หวงเปนอยางยงวาผลการศกษาและวเคราะหรปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ จะเปนประโยชนตอบคลากรของสำานกกฎหมายและทดน เนองจากไดทำาการศกษาและวเคราะหเพอใหรายงานการ

( 3 )

ประชมมความสมบรณถกตองตามระเบยบและกฎหมายทเกยวของมากทสด แตหากยงมขอบกพรองหรอขอทวงตงทสมควรจะแกไขประการใด คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ กขอนอมรบคำาทวงตงเพอนำาไปปรบปรงแกไขในโอกาสตอไป

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑รปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการ

ตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐

สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทานกรกฎาคม ๒๕๕๘

( 4 )

สารบญบทท หนา

คำานำา (๑)๑. บทนำา ๑

๑.๑ ความเปนมาและความสำาคญของปญหา ๑ ๑.๒ วตถประสงคของการศกษา ๓ ๑.๓ สมมตฐานในการศกษา

๓ ๑.4 ขอบเขตการศกษา

๔ ๑.5 วธดำาเนนการศกษา

๔ ๑.6 ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

๕

๒ ระเบยบ หลกเกณฑ และแนวทางปฏบตทเกยวของ๖

๒.๑ เรองรปแบบของรายงานการประชม๗

๒.๑.๑ ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ พ.ศ.๒๕๒๖ ๗

และทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๔๘ ๒.๑.๒ คมอปฏบตงานดานงานสารบรรณของกรมชลประทาน ๘

ฉบบปรบปรง พ.ศ. ๒๕๕๕ ๒.๒ เรองเนอหาของรายงานการประชม

๑๑

๓. บทวเคราะห ๑๖

๓.๑ รปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตน ๑๘

ของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน

(กรณกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนอสงหารมทรพย) ๓.๒ รปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการ

กำาหนดราคาเบองตน ๓๓ ของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคา

ทดแทน (กรณกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทน

เปนรายแปลง) ๓.๓ รปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการ

พจารณาอทธรณ ๔๙ เงนคาทดแทนแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน

สารบญบทท หนา

- ตวอยางรปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการกำาหนด ๖๗

ราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงน คาทดแทน(กรณกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนอสงหารมทรพย)

- ตวอยางรปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการกำาหนด ๘๒

ราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงน

คาทดแทน(กรณกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนเปนรายแปลง)- ตวอยางรปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการพจารณา

อทธรณเงนคาทดแทนแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน ๙๘

๔ บทสรปและขอเสนอแนะ ๑๑๖

๔.๑ บทสรป ๑๑๖๔.๒ ขอเสนอแนะ

๑๑๗

ภาคผนวก ๑๑๘

สารบญหนาผนวก ๑๑๘

1

บทท ๑บทนำา

๑.1 ความเปนมาและความสำาคญของปญหาฝายจดหาทดน สำานกกฎหมายและทดน มหนาทตอง

ดำาเนนการจดหาทดนเพอใชสำาหรบการกอสรางโครงการชลประทานตางๆ ทวประเทศ ตามพนธกจหลกขอหนงของกรมชลประทานทวา พฒนาแหลงนำาและเพมพนทชลประทานตาม“ศกยภาพของลมนำาใหเกดความสมดล ซงปจจบนเกดความแหง”แลงทวทกภาคของประเทศ จงจำาเปนตองดำาเนนการใหไดมาซงทดนเพอการกอสรางแตละโครงการ ถาหากทดนทถกเขตชลประทาน เปนทดนมเอกสารสทธ (ตามประมวลกฎหมายทดน) กจะดำาเนนการโดยวธเจรจาตกลงซอขายตามหนงสอกรมสารบรรณ คณะรฐมนตรฝายบรหาร ท นว.๑๕๕/๒๕๐๐ ลงวนท ๑๐ ตลาคม ๒๕๐๐ เรอง การเวนคนทดนของทางราชการ ซงการพจารณากำาหนดคาทดแทนทรพยสนทถกเขตชลประทาน จะเปนหนาทของคณะกรรมการจดซอและกำาหนดคาทดแทนทรพยสนเพอการชลประทาน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท ๔๒๖/๒๕๕๒ ลงวนท ๗ กนยายน ๒๕๕๒ แตถาไมสามารถเจรจาตกลงกนได กจะขอตราพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณทจะเวนคน ตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ซงมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ทแตงตงโดยรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ (มหวหนาฝายจดหาทดน เปนกรรมการและเลขานการ) ทำาหนาทพจารณากำาหนดคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนเพอ

2

การชลประทาน ถาหากเจาของทรพยสน ไมพอใจราคาเบองตนทคณะกรรมการกำาหนดใหกสามารถใชสทธอทธรณราคาคาทดแทนตอรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ซงรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณกจะ มคำาสงแตงตงคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคนของแตละโครงการ (มผอำานวยการสวนจดหาทดน สำานกกฎหมายและทดน เปนกรรมการและเลขานการ) เพอพจารณาเสนอใหรฐมนตรวนจฉย

จากการดำาเนนงานจดหาทดนทผานมา ไมวาจะดำาเนนการโดยวธเจรจาตกลง ซอขายตามหนงสอกรมสารบรรณ คณะรฐมนตรฝายบรหาร ท นว.๑๕๕/๒๕๐๐ ลงวนท ๑๐ ตลาคม ๒๕๐๐ หรอโดยวธเวนคนตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ กจะมการรองเรยนขอความเปนธรรมเรองราคาคาทดแทน รวมทงการยนฟอง เปนคดตอศาลตามตามขนตอนของกฎหมายดวย

การประชมของคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ คอ คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ซงเปนการประชมกำาหนดหลกเกณฑและราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะเวนคน โดยฝายจดหาทดนในฐานะฝายเลขานการ ตองจดทำารายงานการประชมของคณะกรรมการดงกลาว โดยรายงานการประชมและเอกสารทเกยวของนน นอกจากจะเปนหลกฐานการประชมแตละครงแลว ยงเปนเอกสารสำาคญทจำาเปนตองใชประกอบในการตอบ

ชแจงขอเทจจรงแตละเรอง และใชประกอบการจดทำาคำาใหการตอศาล (ถาม) ดวย สำาหรบคณะกรรมการพจารณาอทธรณ

3

เงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน เปนการประชมเพอพจารณาอทธรณของเจาของอสงหารมทรพยทไมพอใจราคาเบองตนของอสงหารมทรพย ทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนกำาหนดให

เมอมการนำาเอกสารรายงานการประชมไปใชในแตละกรณดงกลาว ปรากฏวาม ขอทวงตงเรองความไมสมบรณของเนอหาสาระสำาคญทปรากฏอยในรายงานการประชมบางฉบบ โดยเฉพาะกรณการเสนอผลการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทน ใหรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณวนจฉย กมกจะมการทวงตงจากสำานกกฎหมายของกระทรวงฯ และใหทำาการจดสงเอกสารเพมเตม

ทงน จากการสรปบทเรยนตามภารกจของสำานกกฎหมายและทดน ประจำาปงบประมาณ พ.ศ.๒๕๕๗ ไดมการพจารณาเหนวารปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ซงฝายจดหา-ทดนตางๆ ไดจดทำาไว และถอปฏบตกนมาในปจจบน ยงมขอแตกตางกนทงดานรปแบบ และเนอหาของรายงานการประชม และเมอมการนำารายงานการประชมดงกลาวไปใชเปนพยานเอกสารในการจดทำาคำาใหการคดตางๆ หรอใชประกอบการชแจงเรองทราษฎรรองเรยน ผานหนวยงานราชการหรอองคกรตางๆ จะทำาใหขาดความสมบรณ โดยเฉพาะเรองเนอหา ขอเทจจรง และขอกฎหมายทสำาคญ ซงอาจจะมผลทำาใหเกดความเสยหายตอทางราชการได

ดงนน ในปงบประมาณ ๒๕๕๘ ทมงานจดการความร ของสำานกกฎหมายและทดน จงไดพจารณาเหนชอบใหทำาการศกษา เรอง “รปแบบและเนอหาการประชมของคณะกรรมการ

4

ตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐” โดยเปน ๑ ใน ๒ องคความรทสนบสนนตวชวดตามคำารบรองการปฏบตราชการของสำานกกฎหมายและทดน ประจำาปงบประมาณ พ.ศ.๒๕๕๘ ซงจะทำาใหบคลากรของสำานกกฎหมายและทดน มแนวทางในการจดทำารายงานการประชมดงกลาวอยางมประสทธภาพ และเปนมาตรฐานเดยวกน ทงน สำานกกฎหมายและทดนไดมคำาสงแตงตงคณะทำางานเพอการจดการองคความร ประจำาป 2558 ลงวนท 13 มกราคม 2558 โดยคณะทำางานเพอจดการองคความรท 1 เรอง รปแบบและเนอหาของการ“ประชมคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.2530” ประกอบดวย

1. นายอโณทย ศรเจรญ หวหนาฝายจดหาทดนท 5/3 เปนประธานคณะทำางาน

2. นายอลงกร ววฒนเกษมชย นตกรชำานาญการ เปนคณะทำางาน

3. นายประสาร สงหเทพ นตกรชำานาญการ เปนคณะทำางาน

4. นายวนจ คงพวง นกวชาการจดหาทดนชำานาญการ เปนคณะทำางาน

5. นายณฐนย คลาผง นกวชาการจดหาทดนชำานาญการ เปนคณะทำางาน

และเลขานการ

5

6. นางสาวกาญจนา ชายเกลยง นตกรปฏบตการ เปนคณะทำางาน

และผชวยเลขานการ

7. นางอตภา เลาหวฒนโชต พนกงานจดหาทดน ส 3 เปนคณะทำางาน

และผชวยเลขานการ

อำานาจหนาท1. ดำาเนนการตามทไดรบมอบหมายจากทมงานจดการ

ความรของสำานกกฎหมายและทดน โดยพจารณานำาเครองมอในการจดการความร (KM Tools) รวมทงระเบยบปฏบตตางๆ มาปรบใชอยางเหมาะสม

2. ดำาเนนการใหเปนไปตามกรอบระยะเวลาทกำาหนดไวในแผนงานจดการความรประจำาปงบประมาณ พ.ศ.2558

3. รายงานผลการดำาเนนงานใหประธานทมงานจดการความรทราบ

1.๒ วตถประสงคของการศกษา1.๒.๑ เพอพฒนา ปรบปรง และกำาหนดรปแบบการจด

ทำารายงานการประชม ของคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ใหเปนไปตามระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ พ.ศ.๒๕๒๖ และทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๔๘ และคมอปฏบตงานดานงานสารบรรณของกรมชลประทานฉบบปรบปรง พ.ศ.๒๕๕๕

6

1.๒.๒ เพอพฒนา และปรบปรงเนอหารายงานการประชมของคณะกรรมการ ตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ใหมขอกฎหมายทครอบคลม

1.๒.๓ เพอพฒนา ปรบปรง และกำาหนดเนอหารายงานการประชมของคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ใหเปนปจจบน โดยมเนอหาขอเทจจรงครบถวน และสอดคลองกบขอกฎหมาย

1.๓ สมมตฐานการศกษาเนองจากรปแบบและเนอหาของการประชมของคณะ

กรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ซงไดแกรายงานการประชมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน รวมทงรายงานการประชมคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน ทแตละฝายจดหาทดนไดจดทำาและใชปฏบตในปจจบน มความแตกตางกนทงในดานรปแบบและเนอหา เมอตองนำารายงานการประชมดงกลาวไปอางเปนพยานเอกสารในคดตางๆ ปรากฏวาขาดความสมบรณของเนอหา ขอเทจจรง และขอกฎหมายทเปนสาระสำาคญ อนอาจมผลตอรปคดจนทำาใหเกดความเสยหายตอทางราชการได ดงนน จงควรกำาหนดรปแบบและเนอหารายงานการประชมของคณะกรรมการดงกลาว ใหมเนอหาทประกอบดวยขอกฎหมายทสำาคญ ขอเทจจรง และเอกสารตางๆ ทครบถวนสมบรณ เพอเสนอใหคณะกรรมการไดใชประกอบการพจารณาและอางองไวในรายงานการประชม ซงจะทำาใหเกดประโยชนดงน

7

๓.๑.1 คณะกรรมการมขอเทจจรงและขอกฎหมาย สำาหรบใชประกอบการพจารณาไดอยางครบถวน รวดเรว ซงจะทำาใหเกดความเปนธรรมแกผถกเวนคนและสงคม

๓.1.๒ บคลากรของสำานกกฎหมายและทดน มหลกการทใชประกอบในการปฏบตงานอยางชดเจน

3.1.๓ บคลากรของสำานกกฎหมายและทดน มแนวทางปฏบตในการจดทำารายงานการประชมอยางมประสทธภาพ เปนมาตรฐานไปในแนวทางเดยวกน

3.1.๔ มรายงานการประชมทเปนมาตรฐานตามระเบยบแบบแผน และหลกกฎหมาย

3.1.๕ เปนการเพมสมรรถนะใหแกบคลากรของสำานกกฎหมายและทดน ในระดบทองคกรคาดหวง

๓.1.๖ ผถกเวนคนพงพอใจคาทดแทน ซงจะทำาใหขอพพาท หรอการฟองคด ลดนอยลง

๓.1.๗ การจดหาทดนแลวเสรจ และสามารถสงมอบพนทไดตามแผนงาน

1.๔ ขอบเขตของการศกษาศกษาเรองรปแบบและเนอหาในการจดทำารายงานการ

ประชม ใหเปนไปตามระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ พ.ศ.๒๕๒๖ และทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๔๘ และคมอปฏบตงานดานงานสารบรรณของกรมชลประทาน ฉบบปรบปรง พ.ศ.๒๕๕๕ โดยมรปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ และทแกไขเพมเตมโดยประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาต ฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๓๔

8

ทตองทำาการศกษา รวม ๓ รปแบบ คอ1.๔.๑ รปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการ

กำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท................................... (กรณกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนอสงหารมทรพย)

1.๔.๒ รปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท.................................... (กรณกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนเปนรายแปลง)

1.๔.๓ รปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณท.......................1.๕ วธดำาเนนการศกษา

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดทำาการศกษารายละเอยดทเกยวของกบการกำาหนดรปแบบและเนอหาของรายงานการประชมดงน

1.๕.๑ ดานรปแบบ รวบรวมและศกษาตามระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวย งานสารบรรณ พ.ศ.๒๕๒๖ ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ (ฉบบท ๒)พ.ศ. ๒๕๔๘ และคมอปฏบตงานดานงานสารบรรณของกรมชลประทาน ฉบบปรบปรง พ.ศ.๒๕๕๕

1.๕.๒ ดานเนอหา รวบรวมและศกษาเนอหาสาระ ขอเทจจรง และขอกฎหมาย จากรายงานการประชมของฝายจดหา

9

ทดนตางๆ มาพจารณาเปรยบเทยบกบรายงานการ ประชมของหนวยงานราชการทปฏบตงานจดหาทดนโดยวธการเวนคนอสงหารมทรพย อาทเชน กรมทางหลวง การทางพเศษแหงประเทศไทย ซงเปนหนวยงานในสงกดกระทรวงคมนาคม

ทงน คณะทำางานไดทำาการศกษาเนอหาสาระ ขอเทจจรง และขอกฎหมายในรายงานการประชมวามระบอางองไวเพยงพอหรอไม และจดทำา (ราง) ตวอยางรายงานการประชมทมรปแบบและเนอหา ขอเทจจรง และขอกฎหมายทสมควรระบไวในรายงานการประชม รวมทงไดศกษาเอกสารสรปผลการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนทเสนอใหรฐมนตรพจารณาวนจฉยดวย

1.๖ ประโยชนทคาดวาจะไดรบ1.๖.๑ รายงานการประชมของคณะกรรมการตามพระ

ราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มรปแบบทสอดคลองกบระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ พ.ศ.๒๕๒๖ ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ (ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๔๘ และคมอปฏบตงานดานงานสารบรรณของกรมชลประทาน ฉบบปรบปรง พ.ศ.๒๕๕๕

1.๖.๒ รายงานการประชมของคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มเนอหาสาระ รายละเอยดขอเทจจรงทเกยวของกบอสงหารมทรพยทถกเวนคนและขอกฎหมายสำาคญทครบถวน คณะกรรมการแตละคณะสามารถใชเปนขอมลในการกำาหนดราคาคาทดแทนอสงหารมทรพยไดอยางครอบคลม ซงจะกอใหเกดความเปนธรรมแกผถกเวนคนและสงคมโดยรวมมากทสด เมอผถกเวนคนพงพอใจคาทดแทนทกำาหนด กจะทำาใหขอพพาทหรอการฟองคดลด

10

นอยลงและสามารถสงมอบพนททใชในการกอสรางไดตามแผนงาน

1.๖.๓ เมอรายงานการประชมมรปแบบและเนอหาทครบถวนสมบรณแลว บคลากรของสำานกกฎหมายและทดน จะมแนวทางในการจดทำารายงานการประชมของคณะกรรมการแตละคณะ ไดอยางมประสทธภาพ และเปนไปในแนวทางเดยวกน

บทท ๒ระเบยบ หลกเกณฑ และแนวทางปฏบตทเกยวของ

ความหมายของ รายงานการประชม “ ”ตามพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ.๒๕๔๒ ให

ความหมายวารายละเอยดหรอสาระของการประชมทจดไวอยางเปนทางการ

ตามระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ พ.ศ.๒๕๒๖ ใหความหมายวา การบนทกความคดเหนผมาประชม ผเขารวมประชม และมตของทประชมไวเปนหลกฐาน โดยจดใหเปนหนงสอราชการชนดท ๖ คอ หนงสอทเจาหนาทจดทำาขนหรอรบไวเปนหลกฐานในราชการ

11

ตามคมอปฏบตงานดานงานสารบรรณของกรมชลประทาน ฉบบปรบปรง พ.ศ.๒๕๕๕ ใหความหมายวา การบนทกความคดเหนผมาประชม ผเขารวมประชม และมตของ ทประชมไวเปนหลกฐาน

การจดทำารายงานการประชม จงถอไดวาเปนเอกสารทจะตองจดทำาใหถกตองตามระเบยบและแบบแผนททางราชการกำาหนด โดยเฉพาะเรองเนอหาสาระของรายงานการประชม ถอวามความสำาคญตอหนวยงานหรอองคกรเปนอยางยง เพราะถารายละเอยดของเนอหาผดแปลกแตกตางจากทมการประชมกนไว กอาจเกดผลเสยตามมาได

รายงานการประชมของคณะกรรมการแตละคณะจงมความสำาคญ เนองจาก ตองใชเปนเอกสารหลกฐานอางองเรองทคณะกรรมการพจารณา และเปนเครองมอตดตาม ผลดำาเนนการในแตละเรอง ซงไดมมตทประชมกนไว

รายงานการประชมทสามารถใชประโยชนไดอยางครบถวน จงควรจะเปนรายงานการประชมทมลกษณะสำาคญ ๔ อยาง คอ

1.ถกตอง ไดแก เรอง วน เวลา สถานท และมตทประชมถกตอง

2.ชดเจน ไดแก ผอานเขาใจงาย ผปฏบตดำาเนนการตามไดถกตอง

3.กระชบรดกม ไดแก ตรงประเดนตามมตของทประชม4.สมบรณ ไดแก มความสมบรณในสาระสำาคญใหมาก

ทสด

12

เนองจากตองใชรายงานการประชมของคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ คอ คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน (ทงกรณทกำาหนดเรองหลกเกณฑและราคากบกรณกำาหนดคาทดแทนเปนรายแปลง) และคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน เพอประกอบการตอบชแจงเรองรองเรยนขอความเปนธรรมตางๆ รวมทงอางเปนพยานเอกสารในคดตอศาล คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ จงไดรวมกนศกษาเรองรปแบบและเนอหาของการประชมทถกตองตามระเบยบและกฎหมายเพอถอปฏบตเปนหลกเกณฑตอไปได สำาหรบเรองเนอหาของรายงานการประชมกไดรวมกนศกษาในรายละเอยดจากเอกสารตางๆ เพอใหทราบวา รายงานการประชมทมเนอหาสมบรณครบถวนมากทสด จะตองประกอบดวยอะไรบาง และมแนวปฏบตทเกยวของหรอไม เพอจะไดนำามาปรบใชกบรายงานการประชมของคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ ซงฝายจดหาทดนตางๆ ไดจดทำาไวและถอปฏบตในปจจบน ใหมความสมบรณมากทสด โดยสรปเรองระเบยบ หลกเกณฑ และแนวทางปฏบตทเกยวของในการจดทำารายงานการประชมดงน

๒.๑ เรอง รปแบบ ของรายงานการประชม ๒.๑.๑ ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ

พ . ศ . ๒๕๒๖ และทแกไขเพมเตม ( ฉบบท ๒ ) พ . ศ . ๒๕๔๘ ก. ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ

พ.ศ.๒๕๒๖ และทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๔๘ ขอ ๒๕

13

ระบความหมายของ รายงานการประชม“ ” วาหมายถง การบนทกความคดเหนของผมาประชม ผเขารวมประชม และมตของทประชมไวเปนหลกฐาน ดงนน เมอมการประชมจงเปนหนาทของฝายเลขานการทจะตองรบผดชอบจดทำารายงานการประชมตามแบบท ๑๑ ททายระเบยบน โดยมรายละเอยดตามทกำาหนดไว ดงน

(๑) รายงานการประชม ใหลงชอคณะทประชมหรอการประชมของคณะนนๆ เชน รายงานการประชมคณะกรรมการ....................

(๒) ครงท.......ใหลงครงททประชมเปนรายป โดยเรมครงแรกจากเลข ๑ เรยงเปนลำาดบไปจนสนปปฏทนทบเลขพทธศกราชทประชม เมอขนปปฏทนใหมใหเรมครงท ๑ ใหม เรยงไปตามลำาดบ เชน ครงท ๑/๒๕๕๘ หรอจะลงจำานวนครงทประชมทงหมดของคณะ ทประชม หรอการประชมนน ประกอบกบครงทประชมเปนรายปกได เชน ครงท ๕-๑/๒๕๕๘ เปนตน

(๓) เมอ....ใหลงวน เดอน ป ทประชม โดยลงวนทพรอมตวเลขของวนท ชอเตมของเดอน และตวเลขของปพทธศกราช เชน เมอวนจนทรท ๑๐ มกราคม ๒๕๕๘

(๔) ณ.........ใหลงชอสถานททใชเปนทประชม(๕) ผมาประชม ใหลงชอและหรอตำาแหนงของผได

รบตำาแหนงเปนคณะ ทประชมซงมาประชม ในกรณทเปนผไดรบการแตงตงเปนผแทนหนวยงาน ใหระบวาเปนผแทนจากหนวยงานใด พรอมตำาแหนงในคณะทประชม หรอการประชมนน ในกรณทเปนผมาประชมแทนใหลงชอผมาประชมแทน และลงดวยวามาประชมแทนผใดหรอตำาแหนงใดหรอแทนผแทนหนวยงานใด

14

(๖) ผไมมาประชม ใหลงชอและหรอตำาแหนงของผทไดรบการแตงตงเปนคณะทประชมซงมไดมาประชมโดยระบใหทราบวาเปนผแทนจากหนวยงานใด พรอมทงเหตผล ทไมสามารถมาประชม ถาหากทราบดวยกได

(๗) ผเขารวมประชม ใหลงชอหรอตำาแหนงของผทมไดรบการแตงตง เปนคณะทประชม ซงไดเขารวมประชม และหนวยงานทสงกด (ถาม)

(๘) เรมประชมเวลา ใหลงเวลาทเรมประชม(๙) ขอความ ใหบนทกขอความทประชม ปกตใหเรม

ดวยประธานกลาวเปดการประชมและเรองทประชมกบมตหรอขอสรปของทประชมในแตละเรอง ประกอบดวยหวขอดงน

- เรองทประธานแจงใหทประชมทราบ- เรองการรบรองรายงานการประชม- เรองทเสนอใหทประชมทราบ- เรองทเสนอใหทประชมพจารณา- เรองอนๆ (ถาม)

(๑๐) เลกประชมเวลา ใหลงเวลาทเลกประชม(๑๑) ผจดรายงานการประชม ใหเลขานการหรอผ

ซงไดรบมอบหมายให จดรายงานการประชม ลงลายมอชอพรอมทงพมพชอเตมและนามสกลไวใตลายมอชอในรายงานการประชมครงนนดวย

ข. การจดรายงานการประชม อาจทำาได ๓ วธ(๑) จดรายละเอยดทกคำาพดของกรรมการหรอผเขารวม

ประชมทกคนพรอมดวยมต

15

(๒) จดยอคำาพดทเปนประเดนสำาคญของกรรมการหรอผเขารวมประชม อนเปนเหตผลนำาไปสมตของทประชม พรอมดวยมตทประชม

(๓) จดแตเหตผลกบมตทประชมการจดรายงานการประชมโดยวธใดนน ใหทประชมเปน

ผกำาหนดหรอใหประธานและเลขานการของทประชมปรกษาหารอและกำาหนด

ค. การรบรองรายงานการประชม อาจทำาได ๓ วธ(๑) รบรองในการประชมครงนน ใชสำาหรบกรณ

เรองเรงดวน โดยใหประธานหรอเลขานการของทประชม อานสรปมตใหทประชมพจารณารบรอง

(๒) รบรองในการประชมครงตอไป ประธานหรอเลขานการเสนอรายงานการประชมครงทแลวมาใหทประชมพจารณารบรอง

(๓) รบรองโดยการแจงเวยน ใชในกรณทไมมการประชมครงตอไป หรอมแตยงไมสามารถกำาหนดเวลาประชมในครงตอไปได หรอมระยะเวลาหางจากการประชมครงนนมาก ใหเลขานการสงรายงานการประชมไปใหบคคลในคณะกรรมการพจารณารบรองภายในระยะเวลาทกำาหนด

๒.๑.๒ คม อ ปฏบตงานดานงานสารบรรณของ กรมชลประทาน ฉบบปรบปรง พ . ศ . ๒๕๕๕

ก. ตามคมอปฏบตงานดานงานสารบรรณของกรมชลประทาน ฉบบปรบปรง พ.ศ.๒๕๕๕ ไดระบไววารายงานการประชม หมายถงการบนทกความคดเหนของผมาประชม ผเขา

16

รวมประชมและมตของทประชมไวเปนหลกฐาน โดยมสวนประกอบของรายงานการประชมดงน

(๑) รายงานการประชม ใหลงชอคณะทประชมหรอการประชมของคณะ นนๆ เชน รายงานการประชมคณะกรรมการ..............................

(๒) ครงท ใหลงครงททประชมเปนรายป โดยเรมครงแรกจากเลข ๑ เรยงเปนลำาดบไปจนสนปปฏทนทบเลขพทธศกราชทประชม เมอขนปปฏทนใหมใหเรมครงท ๑ ใหม เรยงไปตามลำาดบ เชน ครงท ๑/๒๕๕๘ หรอจะลงจำานวนครงทประชมทงหมดของคณะทประชมหรอการประชมนน ประกอบกบครงทประชมเปนรายปกได เชน ครงท ๕-๑/๒๕๕๘

(๓) เมอ ใหลงวน เดอน ป ทประชม โดยลงวนทพรอมตวเลขของวนท ชอเตมของเดอน และตวเลขของปพทธศกราช เชน เมอวนจนทรท ๑๐ มกราคม ๒๕๕๘

(๔) ณ ใหลงชอสถานททใชเปนทประชม(๕) ผมาประชม ใหลงชอและหรอตำาแหนงของผได

รบแตงตงเปนคณะทประชมซงมาประชม ในกรณทผประชมเปนผแทนหนวยงาน ใหระบวาเปนผแทนจากหนวยงานใด พรอมตำาแหนงในคณะทประชมหรอการประชมนน ในกรณทเปนผมาประชมแทนใหลงชอผมาประชมแทนและลงทายวาประชมแทนผใดหรอตำาแหนงใด หรอแทนผแทนหนวยงานใด

(๖) ผไมมาประชม ใหลงชอและหรอตำาแหนงของผทไดรบการแตงตงเปนคณะทประชมซงมไดมาประชม โดยระบใหทราบวาเปนผแทนจากหนวยงานใด พรอมทงเหตผล ทไมสามารถมาประชม ถาหากทราบดวยกได

17

(๗) ผเขารวมประชม ใหลงชอและหรอตำาแหนงของผทมไดรบการแตงตงเปนคณะทประชมซงไดเขารวมประชม และหนวยงานทสงกด (ถาม)

(๘) เรมประชมเวลา ใหลงเวลาทเรมประชม(๙) ขอความ ใหบนทกขอความทประชม โดยปกตให

เรมดวยประธานกลาวเปดการประชม และเรองทประชมกบมตหรอขอสรปของทประชมในแตละเรองประกอบดวยหวขอ ดงน

- เรองทประธานแจงใหทประชมทราบ- เรองการรบรองรายงานการประชม- เรองทเสนอใหทประชมทราบ- เรองทเสนอใหทประชมพจารณา- เรองอนๆ (ถาม)

(๑๐) เลกประชมเวลา ใหลงเวลาทเลกประชม(๑๑) ผจดรายงานการประชม ใหเลขานการหรอผ

ซงไดรบมอบหมายใหจดรายงานการประชมลงลายมอชอ พรอมทงพมพชอเตมและนามสกลไวใตลายมอชอในรายงานการประชมครงนนดวย

ข. การจดรายงานการประชม อาจทำาได ๓ วธวธท ๑ จดอยางละเอยดทกคำาพด มกใชในการประ

ชมใหญๆ ทมความ สำาคญมากๆ เชน การประชมรฐสภา เปนตน การจดละเอยดจะเปนหลกฐานทชดเจน แตสนเปลองเวลามากทงผจดและผอาน ผจดตองใชการถอดเทปเพอใหไดทกคำาพด

วธท ๒ จดอยางยอ เปนการจดเฉพาะประเดนสำาคญ ผจดจะสรปเนอหาใหกระชบอานงาย ผอานจะเขาใจเหตการณและทมาของการลงมตอยางชดเจน วธนนยมใชกนทวไปแตอาจยาก

18

สำาหรบผจด ซงตองมาสรปเรยบเรยงเนอใหใหกระชบแตครบถวนสมบรณ

วธท ๓ จดแตเหตผลและมต วธนเปนการจดรายงานทสนทสด มเฉพาะเหตผลและมตมกใชในการประชมทไมมการอภปรายมากนก หรอมระเบยบวาระมากจนผจด ไมสามารถจดยอการอภปรายไดครบถวน ผอานถาไมเขาประชมจะไมทราบความคดเหนของ ผเขาประชมกอนลงมต แตวธท ๓ นเหมาะสำาหรบนำาไปเผยแพรในหนวยงานใหบคลากรไดทราบทว ๆไป

ค. การรบรองรายงานการประชม อาจทำาได ๓ วธ(๑) รบรองในการประชมครงนน ใชสำาหรบกรณ

เรองเรงดวน โดยใหประธานหรอเลขานการของทประชม อานสรปมตใหทประชมพจารณารบรอง

(๒) รบรองในการประชมครงตอไป ประธานหรอเลขานการเสนอรายงานการประชมครงทแลวมาใหทประชมพจารณารบรอง

(๓) รบรองโดยการแจงเวยน ใชในกรณทไมมการประชมครงตอไป หรอมแตยงไมสามารถกำาหนดเวลาประชมครงตอไปได หรอมระยะเวลาหางจากการประชมครงนนมาก โดยใหเลขานการสงรายงานการประชมไปใหบคคลในคณะกรรมการพจารณารบรอง ภายในระยะเวลาทกำาหนด

ง. รปแบบของระเบยบวาระการประชมรปแบบการประชมทเปนทางการ ในการประชม

ใหญๆ หรอการประชม ทจดอยางสมำาเสมอเปนประจำา ควรใชรปแบบของระเบยบวาระการประชมทเหมอนกนทกครง เพอใหสอความเขาใจชดเจนตรงกน ดงน

19

ระเบยบวาระท ๑ เรองทประธานแจงใหทประชมทราบ

เมอประธานกลาวเปดประชมแลว หากไมมเรองแจงทราบ กเขยนวา ไมม ระเบยบวาระท ๑ น “ ” ไมตองมการลงมต เพราะไมใชเรองพจารณา แตอาจมขอสงเกตได ระเบยบวาระนจะลงทายวา ทประชมรบทราบ“ ”

ระเบยบวาระท ๒ เรองการรบรองรายงานการประชม

ประธานจะเปนผเสนอใหทประชมพจารณารายงานการประชมครงทผานมาโดยอาจใหพจารณาทละหนา ในกรณทมไดแจกลวงหนา หรอรวบยอดทงฉบบในกรณทแจกลวงหนาแลว หากมผเสนอแกไข เลขานการจะตองบนทกขอความทแกไขใหมอยางละเอยด และขอความใหมจะตองปรากฏในรายงานการประชมครงใหมดวย ระเบยบวาระนจะลงทายวา ทประชมพจารณาแลวรบรอง“รายงานการประชมครงท...โดยไมมการแกไข (หรอมการแกไข)”

ระเบยบวาระท ๓ เรองทเสนอใหทประชมทราบบางแหงใชคำาวา เรองสบเนอง คอสบเนองจากการ

ประชมครงทแลว เปนการรายงานผลการปฏบตงานทไดรบมอบหมายในการประชมครงกอนๆ แตการใชคำาวา เรองสบเนอง “ ”อาจทำาใหเกดความผดพลาด โดยมการนำาเรองทเลอนจากการพจารณาครงกอนมาพจารณาและลงมตในระเบยบวาระน ทำาใหสบสนกบระเบยบวาระท ๔ ซงเปนเรองพจารณาโดยเฉพาะในการประชมสวนใหญ ระเบยบวาระท ๓ นเปนเรองทผเขารวมประชมจะรายงานผลงานหรอเรองราวสำาคญในหนวยงานของตน ทประชมเพยงแต รบทราบ” ” หรอ มขอสงเกต เชนเดยวกบระเบยบวาระ“ ”ท ๑

20

ระเบยบวาระท ๔ เรองทเสนอใหทประชมพจารณาเลขานการจะตองสงขอมลประกอบการพจารณาให

กรรมการศกษาลวงหนา หากขอมลมากจะตองสรปสาระสำาคญใหกรรมการอานดวย หวขอตางๆ ทจะนำามาพจารณาจะตองตงชอเรองใหกระชบชดเจนทกเรอง เมอผเกยวของอานกจะทราบทนทวาเปนเรองใด ทำาใหประหยดเวลาอาน และในทประชมกอภปรายไดตรงประเดน

ระเบยบวาระท ๔ จะลงทายดวยมตทประชม เชน ท“ประชมมมตอนมตตามเสนอ หรอ ทประชมพจารณาแลวมมต” ”ดงน ๑....๒....๓ มตทประชมจะตองกระชบและชดเจนวาอนมต”หรอไม มอบหมายใคร ทำาอะไร ใหแลวเสรจเมอไร อยางไร เปนตน

ระเบยบวาระท ๕ เรองอนๆ (ถาม)ระเบยบวาระนอาจเปนเรองเรงดวนทมไดแจงลวง

หนา มไดบรรจไวในระเบยบวาระท ๔ ประธานอาจนำามาพจารณาในระเบยบวาระท ๕ หรออาจเปนเรองเสนอเพมเตมทไมมการลงมตกได ภาษาพดเรยกวา วาระจร“ ”๒.๒ เรอง เนอหา ของรายงานการประชม

เมอพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ มผลบงคบใช ใหเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาท ดำาเนนการสำารวจเพอทราบขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนทแนนอนใหเสรจภายในหนงรอยแปดสบวน ถาเปนการเวนคนเพอสรางหรอขยายทางหลวง ทางรถไฟ ทางพเศษ คลองชลประทานหรอกจการทคลายคลงกน ตองสำารวจใหแลวเสรจภายในสองปนบแตวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาดงกลาว เมอไดดำาเนนการสำารวจททจะตองเวนคนเสรจเปนบางสวนหรอแลว

21

เสรจทงหมด ใหเจาหนาทเสนอรฐมนตรผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาแตงตงคณะกรรมการขนคณะหนงภายในสามสบวนนบแตวนทสำารวจแลวเสรจ ประกอบดวย ผแทนของเจาหนาทหนงคน ผแทนกรมทดนหนงคน ผแทนของหนวยงานอนของรฐหนงคน และผแทนของสภาทองถนทเกยวของ เพอทำาหนาทกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทนใหแกบคคลตามมาตรา ๑๘ โดยรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ จะมคำาสงแตงตงคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน เพอทำาหนาทพจารณากำาหนดคาทดแทนอสงหารมทรพยใหแกราษฎรผเปนเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ตามพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน

ตามทกลาวมาแลววาเนอหาของรายงานการประชมถอวาเปนสาระทสำาคญทสด การพจารณากำาหนดคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนของคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนฯ จงตองเปนไปดวยความรอบคอบ เปนธรรม โดยมขอเทจจรง และขอกฎหมายเกยวของอยางสมบรณ คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ จงไดรวมกนศกษาวเคราะหเรองเนอหาของรายงานการประชมเพอตองการทราบรายละเอยดวาเนอหาของรายงานการประชมทมความสมบรณ ควรจะประกอบดวย ระเบยบ หลกเกณฑ รวมทงแนวทางปฏบตอะไรบาง โดยไดรวบรวมและทำาการศกษาจากเอกสารทเกยวของดงน

๑. รายงานการประชมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพย ทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ตามทฝายจดหาทดนตาง ๆจดทำาไวและถอปฏบตในปจจบน

22

๒. รายงานการประชมคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน ตามทฝายจดหาทดนตางๆ จดทำาไวและถอปฏบตในปจจบน

๓. รายงานการประชมเรองการเวนคนทดนของการทางพเศษแหงประเทศไทย

๔. รายงานการประชมเรองการเวนคนทดน ของกรมทางหลวง

๕. คำาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐/๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑

๖. บญชสรปราคา (หรอเฉลยราคา) ทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพย (ถาม)

๗. บญชกำาหนดราคาประเมนในทองททเกยวของ (ประกาศใชในปจจบน)

๘. บญชรายละเอยดคาทดแทนตนไมและไมผลทถกเขตชลประทาน ของกรมชลประทาน

๙. บญชมาตรฐานราคาทดแทนสงปลกสราง ของกรมชลประทาน

๑๐. แบบฟอรมของเอกสารตางๆ ทจะใชในการปฏบตงาน เชน ประกาศคณะกรรมการ แบบฟอรมทใชของกรมชลประทานในเรองของการจดทำาบญช

๑๑. แผนผงแสดงแนวเขตพนททจะตองเวนคน รวมทงภาพถายทแสดงขอเทจจรงของอสงหารมทรพยแปลงทถกเวนคนและบรเวณขางเคยง

๑๒. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พ.ศ. ๒๕๕๗ มาตรา ๔ บญญตวา ภายใตบงคบบทบญญตแหง“

23

รฐธรรมนญน ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาค บรรดาทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตย อนมพระมหากษตรยทรงเปนประมข และตามพนธกรณระหวางประเทศทประเทศไทยมอยแลวยอมไดรบการคมครองตามรฐธรรมนญน”

สทธทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทย ในระบอบประชาธปไตยทเกยวกบการกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ไดเคยมบทบญญตไวในกฎหมายรฐธรรมนญซงเปนกฎหมาย สงสดแทบทกฉบบ โดยฉบบกอนน คอ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.๒๕๕๐ มาตรา ๔๒ วรรคสอง บญญตวา การกำาหนดคาทดแทนตามวรรคหนง“ ตองกำาหนดใหอยางเปนธรรม โดยคำานงถงราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาด การไดมา สภาพและทตงของอสงหารมทรพย ความเสยหายของผถกเวนคน และประโยชนทรฐและผถกเวนคนไดรบจากการใชสอยอสงหารมทรพยทถกเวนคน”

๑๓. พระราชบญญตการชลประทานหลวง พทธศกราช ๒๔๘๕ ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตการชลประทานหลวง (ฉบบท ๕) พ.ศ. ๒๕๓๐ มาตรา ๑๑ บญญตวา เมอมความจำาเปน“ทจะตองไดมาซงอสงหารมทรพยเพอประโยชนแกการชลประทาน ถามไดตกลงในเรองการโอนไวเปนอยางอน ใหดำาเนนการเวนคนตามกฎหมายวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย.”

๑๔. พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ ซงแกไขเพมเตมโดยประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาตฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๓๔ ตามมาตรา ๙ วรรคส จะเปนเรองการกำาหนดราคาเบองตนของ

24

อสงหารมทรพยและจำานวนเงนคาทดแทน ใหคณะกรรมการกำาหนดโดยอาศยหลกเกณฑตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ ประกอบกนทกอนมาตรา มาตรา ๒๒ และมาตรา ๒๔ ดงน

มาตรา ๒๑ ระบวาเงนคาทดแทนทจะใหแกผมสทธไดรบเงนคาทดแทนตามมาตรา ๑๘ นน ถามไดบญญตไวเปนพเศษในพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพยฉบบใดโดยเฉพาะแลว ใหกำาหนดโดยคำานงถง

(๑) ราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตอง เวนคนตามท เปนอยในวนใชบงคบพระ ราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ การหาราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนตาม (๑) น ใหพจารณาจากราคาทผซอและผขายไดแจงหรอจดทะเบยนทำาสญญาซอขายกนไว ณ สำานกงานทดนททดนแปลงทถกเวนคนตงอย หรอราคาซอขายของทดนในบรเวณใกลเคยง ทมอยในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบ หรอทมอยกอนวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบ โดยฝายเลขานการจะตองรวบรวมราคาซอขายทดน ตามหลกฐานสญญาซอขายในโซน/หนวย ทเกยวของกบทตงของทดนทถกแนวเขตชลประทาน มาเสนอใหคณะกรรมการไดใชประกอบในการพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนทดน

(๒) ราคาของอสงหารมทรพยทมการตราคาไวเพอประโยชนแกการเสยภาษบำารงทองท ปกตจะไมนำาราคาปานกลางภาษบำารงทองทมาใช เพราะเปนราคาทตำากวาราคาทสบหาไดตาม (๑) และ (๓)

(๓) ราคาประเมนทนทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยมในการจด ทะ เบยนสทธและนตกรรม โดยจะนำาราคา

25

ประเมนทนทรพยเพอการจดทะเบยนสทธและนตกรรมของอสงหารมทรพย ของสำานกประเมนราคาทรพยสน กรมธนารกษ ทไดประกาศใชในรอบปปจจบน ตามโซน/หนวยททดนตงอย มาเสนอใหคณะกรรมการ ใชประกอบการพจารณากำาหนดคาทดแทนทดน

(๔) สภาพและทตงของอสงหารมทรพย การพจารณาสภาพและทตงของอสงหารมทรพยนน จะตองคำานงถงสภาพของอสงหารมทรพยตามสภาพทเปนอยในขณะทมการเวนคนเปนสำาคญ ถาจำาเปนจะตองเปรยบเทยบกน กตองเปรยบเทยบกบอสงหารมทรพยทมสภาพและทำาเลทตงทเหมอนกนหรอคลายคลงกน เชน เปนทอยอาศย เปนทสวนผลไม ทำาไรหรอทำานาปลกขาว และมทตงตดถนนลาดยาง ถนนดนลกรง ซอย ทาง หรอไมตดถนน ซอย ทาง ซงเรยกวาทตาบอด แลวแตละกรณ และมใชการพจารณาจากสภาพและทำาเลทตงทคาดหมายกนเอง ระหวางผซอและผขายในอนาคต

(๕) เหตและวตถประสงคของการเวนคน ตองพจารณาวาการเวนคนทดนเพอกอสรางโครงการชลประทานตาง ๆ มวตถประสงคเพอการพฒนาแหลงนำา เปนการพฒนาทางดานการเกษตร การสงเสรมผลผลตดานเกษตรกรรม ซงจะกอใหเกดประโยชนทางดานเศรษฐกจและสงคมโดยรวม ไมใชเปนการเวนคนทมวตถประสงคเพอการแสวงหาผลกำาไรทางเศรษฐกจ

ทงน เพอใหเกดความเปนธรรมแกผถกเวนคนและสงคม กลาวคอ การเวนคนอสงหารมทรพยแมจะกระทำาเพอสาธารณชนทวไป แตรฐกมหนาทจายเงนคาทดแทนเพอบรรเทาความเสยหายแกเจาของอสงหารมทรพยทถกเวนคน ตามความเหมาะสมและเปนธรรม และตองเปนธรรมแกสงคมดวยเชนกน เพราะรฐใชเงน

26

ภาษอากรทไดรบจากราษฎรทงประเทศ มาจายเงนคาทดแทนใหแกผถกเวนคน

มาตรา ๒๒ เปนกรณทเจาของไดทดนมาโดยมไดใชอยอาศย หรอใชประกอบการทำามาหาเลยงชพ หรอทำาประโยชนในทดนนนอยางแทจรง ถาหากมการเวนคนทดนนนภายในหาปนบแตวนทเจาของไดทดนนนมา จะกำาหนดคาทดแทนใหตำากวาเงนคาทดแทนทกำาหนดตามมาตรา ๒๑ กได แตตองไมนอยกวาราคาทดนในขณะทเจาของไดทดนนนมา

มาตรา ๒๔ เปนกรณทมราคาทดนสงขน เพราะมการกระทำาใหทดนเจรญขน เชน การปลกสรางตอเตมหรอเพาะปลกภายหลงวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกาโดยมไดรบอนญาตจากเจาหนาท หรอมการกระทำาขนกอนวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกา โดยอบายฉอฉลเพอประสงคทจะไดรบเงนคาทดแทน ดงน มใหคดเงนคาทดแทนใหสำาหรบราคาทดนทสงขน ยกเวนเปนกรณการทำานา ทำาไร หรอทำาสวนตามทจดทำาอยตามปกต

กรณททดนแปลงใดมคณลกษณะแตกตางไปจากหลกเกณฑทกลาวมา กใหพจารณากำาหนดราคาเบองตนจากขอเทจจรงเกยวกบการใชประโยชน การไดมา และความเสยหายของแตละแปลงตามบทบญญตแหงกฎหมาย

๑๕. แนวทางปฏบตตามคำาพพากษาของศาลปกครองสงสด

เมอเจาของอสงหารมทรพยทถกเวนคนรายใดไมพอใจราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดทดแทนตามทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนฯ กำาหนดให กมสทธอทธรณตอรฐมนตรผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาภายในเวลา ๖๐ วน และหากยงไม

27

พอใจในคำาวนจฉยของรฐมนตร กสามารถใหมสทธฟองคดตอศาลปกครองไดภายในเวลา ๑ ป จงขอเสนอสรปแนวทางปฏบตตามคำาพพากษาของศาลปกครองสงสดทเกยวกบการกำาหนดคาทดแทนทดน จำานวน ๒ กรณ คอ

๑๕.๑ การนำาราคาซอขายทดนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนฯ มาพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคน ตองเปนกรณทสามารถทราบทมาทชดเจนของราคาซอขายดงกลาว และจะตองเปนราคาทมการซอขายกนในวนเรมใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน หากไมมการซอขายในวนดงกลาวกสามารถนำาราคาซอขายในระยะเวลาทใกลเคยงซงมขนกอนพระราชกฤษฎกาฯ ใชบงคบมาประกอบการพจารณากำาหนดคาทดแทนได

คำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ท อ . ๑๗๑ / ๒๕๕๐ มความเหนในเรองนโดยสรปไดวา...แมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนจะกำาหนดเงนคาทดแทน โดยคำานงถงหลกเกณฑตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) ถง (๕) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ แลวกตาม แตเมอราคาซอขายทดนทบรษทเอกชนสำารวจวเคราะห ซงคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนนำามาใชเปนเกณฑราคาซอขายตามปกตในทองตลาดเพอกำาหนดเงนคาทดแทนทดนใหแกผฟองคดนน ยงมทมาทไปไมชดเจนวาราคาซอขายทดนดงกลาววเคราะหและไดมาอยางไร การกำาหนดเงนคาทดแทนของคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตน จงยงไมชอบดวยหลกเกณฑตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) ถง (๕) ขางตน

28

สำาหรบราคาซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพย ทจะตองเวนคนตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพยฯ นน หมายถง ราคาซอขายทดนทมการซอขายกนในวนเรมใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนฯ ซงหากไมมการซอขายทดนในวนดงกลาว แตมการซอขายในเวลากอนทพระราชกฤษฎกานนมผลใชบงคบ กสามารถนำาราคาซอขายดงกลาวมาประกอบการพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนได เมอขอเทจจรงปรากฏวามการซอขายทดนบรเวณททจะถกเวนคนกอนพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนฯในคดนเรมใชบงคบ โดยทดนดงกลาวตงอยหางจากทดนทถกเวนคนของผฟองคดเพยงประมาณ ๑๘๐ เมตร และมดานหนาอยตดกบถนนสายเดยวกนกบทดนของผฟองคด จงมทำาเลทตงไมแตกตางกบทดนของ ผฟองคด จงถอวาราคาซอขายทดนแปลงดงกลาว เปนราคาซอขายกนตามปกตในทองตลาดทพงนำามาเปนเกณฑในการเพมเงนคาทดแทนทดนใหแกผฟองคด

๑๕.๒ การพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคนตองเปนราคาในวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน และตองพจารณาประกอบกบสภาพ และสถานทตงของทดนทจะถกเวนคนแตละแปลงเปรยบเทยบกบทดนขางเคยง รวมทงเหตและวตถประสงคของการเวนคน ทงน โดยไมจำาเปนตองกำาหนดในอตราเดยวกนทงแปลง

คำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ท อ . ๑๓๔ / ๒๕๔๗ มความเหนไววา...การพจารณาเกณฑตางๆ ตามทบญญตไวในมาตรา ๒๑ วรรคหนง แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพยพ. ศ.๒๕๓๐ เพอประกอบการกำาหนดเงนคา

29

ทดแทนทดนทถกเวนคน ตองใชราคาในวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน และตองพจารณาเกยวกบสภาพและทตงของทดนทถกเวนคนเปนรายแปลง รวมทงเหตและวตถประสงคของการเวนคนดวย เมอพจารณาทดนของผฟองคดแลว เหนวาหลงจากถกเวนคนทดนทถกเวนคนดงกลาวเหลอเนอทจำานวน ๕ ไร ๒ งาน ๙๖ ตารางวา และมราคาสงขน ประกอบกบมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) ถง (๕) กไมไดกำาหนดใหการกำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคนจะตองกำาหนดในอตราเดยวกนทงแปลง เพราะหากทดนดงกลาวมดานทตดถนนแคบ แตสวนทลกจากถนนเขาไปลกมากอยางกรณของทดนแปลงทถกเวนคนน ยอมเปนไปไมไดวาราคาทดนทตดถนนกบสวนทลกเขาไปจะมราคาซอขายหรอราคาตลาดในราคาเดยวกนทงแปลง ราคาทดนสวนทอยตดหรอใกลถนนยอมมราคาสงกวาทดนทอยดานในลกเขาไป

บทท ๓บทวเคราะห

ตามระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ พ.ศ.๒๕๒๖ และทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๔๘ และคมอปฏบตงานดานงานสารบรรณของกรมชลประทาน ฉบบปรบปรง พ.ศ.๒๕๕๕ ไดกำาหนดรปแบบของรายงานการประชม ประกอบกบเนอหาของรายงานการประชมซงถอวาเปนสวนทมความสำาคญ

30

ทสด โดยอาศยหลกเกณฑตามกฎหมายทเกยวของ อนประกอบดวยรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พ.ศ.๒๕๕๗ มาตรา ๔ พระราชบญญตการชลประทานหลวง พทธศกราช ๒๔๘๕ และทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๕) พ.ศ.๒๕๓๐ พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ และทแกไขเพมเตมโดยประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาตฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๓๔ และหลกเกณฑตามขอกฎหมายทเกยวของกบการกำาหนดราคาคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนดงกลาว รวมทงนำารายงานการประชมของคณะกรรมการทอยในพนทความรบผดชอบของฝายจดหาทดนตางๆ มาพจารณาศกษาเปรยบเทยบกบหนวยงานภายนอกตางๆ ทเกยวของกบการเวนคนทดน เชน กรมทางหลวงและการทางพเศษแหงประเทศไทย เปนตน แลวจงประมวลการจดทำารปแบบและเนอหาของการประชมคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ เพอใหมขอมลในเรองขอเทจจรงและขอกฎหมายสำาคญทเกยวของอยางครบถวน และมรปแบบการจดทำารายงานการประชม ถกตองตามระเบยบของทางราชการดวย

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดรวมกนศกษาเรองรปแบบและเนอหาของการประชมทถกตองตามระเบยบและกฎหมายทเกยวของ โดยมรปแบบและเนอหาการจดทำารายงานการประชม เปนลำาดบตอไปดงน

๑. รปแบบพนฐานทวไปใชคำาวา รายงานการ“ ประชม.....” ไมใช “บนทกการ

ประชม.....”

31

ใชคำาวา เมอวนท“ .........” ไมใช “วนท...................”

ใชคำาวา ผมาประชม“ /ผไมมาประชม” ไมใช ผเขา“ประชม/ คณะกรรมการทมาประชม/ รายนามผมาประชม ฯลฯ”

ใชคำาวา ผเขารวมประชม“ ” ไมใช “ผรวมประชม”

ใชคำาวา เรมประชม“ ” ไมใช “เปดประชม”ใชคำาวา เลกประชม“ ” ไมใช “ปดประชม”ใชคำาวา ผจดรายงานการประชม“ ” ไมใช ผบนทก“

รายงานการประชม”๒. รปแบบเนอหาลกษณะการจดรายงานการประชม

และภาษาทใชเขยนไวในรายงานการประชมนน แมวาจะไมมรปแบบทกำาหนดไวแนชด แตจากการศกษาของคณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ พบวา ยงมการจดรายงานและภาษาทจะตองปรบปรงใหเปนหนงสอราชการ (ชนดท ๖) ตามระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ มากยงขน เชน

๑. ภาษาทใชจดหรอบรรยายไว ไมควรใชภาษาพด ๒. คำาทจดหรอบรรยายไว จะตองไมเปนคำายอ

(ยกเวนกรณทกำาหนดเปนทางการไววาใหใชได) เปนคำาตด จนอานไมเขาใจ

๓. การจดหรอบรรยายไมตรงตามระเบยบวาระ๔. การจดหรอบรรยายทรวบรดมากเกนไป หรอบาง

ครงมความเยนเยอและใชภาษาทซำากนบอยๆ จนทำาใหเกดการสอสารทไมตรงประเดน

32

๕. การใชคำา มตทประชม จะใช“ ” วาระทมการพจารณาแสดงความคดเหนและอภปรายรวมกนจนไดขอตกลงรวมกนในเรองนนๆ แลว จงจะใช มตทประชม “ ” แตหากไมมขอตกลงรวมกนจะใชคำานไมได และในวาระเรองทเสนอใหทประชมทราบ จะไมใช มตท“ ประชม”

การจดรายงานการประชม จงตองใชภาษาทเรยบงาย ภาษาสนๆ กระชบ แตไดใจความทสมบรณ และควรใชภาษาตามแบบแผน โดยจะตองคำานงถง ความถกตอง เทยงตรง และชดเจน ในประเดนทเปนสาระสำาคญดวย

ข. การจดรายงานการประชม อาจทำาได ๓ วธ(๑) จดรายละเอยดทกคำาพดของกรรมการหรอผเขารวม

ประชมทกคนพรอมดวยมต(๒) จดยอคำาพดทเปนประเดนสำาคญของกรรมการ

หรอผเขารวมประชม อนเปนเหตผลนำาไปสมตของทประชม พรอมดวยมตทประชม

(๓) จดแตเหตผลกบมตทประชมการจดรายงานการประชมโดยวธใดนน ใหทประชมเปน

ผกำาหนดหรอใหประธานและเลขานการของทประชมปรกษาหารอและกำาหนด

ค. การรบรองรายงานการประชม อาจทำาได ๓ วธ(๑) รบรองในการประชมครงนน ใชสำาหรบกรณ

เรองเรงดวน โดยใหประธานหรอเลขานการของทประชม อานสรปมตใหทประชมพจารณารบรอง

33

(๒) รบรองในการประชมครงตอไป ประธานหรอเลขานการเสนอรายงานการประชมครงทแลวมาใหทประชมพจารณารบรอง

(๓) รบรองโดยการแจงเวยน ใชในกรณทไมมการประชมครงตอไป หรอมแตยงไมสามารถกำาหนดเวลาประชมในครงตอไปได หรอมระยะเวลาหางจากการประชมครงนนมาก ใหเลขานการสงรายงานการประชมไปใหบคคลในคณะกรรมการพจารณารบรองภายในระยะเวลาทกำาหนด

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดรวมกนศกษาเรองรปแบบและเนอหาของการประชมทถกตองตามระเบยบและกฎหมายทเกยวของ และเหนสมควรปรบปรงรปแบบการจดทำารายงานใหเตมหนากระดาษขนาด A4 (ขนาด ๘.๒๗ X ๑๑.๖๙ นว) โดยมรปแบบและเนอหาการจดทำารายงานการประชมคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ดงตอไปน

๓.๑ รปแบบและเนอหา ของ การประชมคณะกรรมการ กำาหนดราคาเบองตนขอ งอสงหา รมทรพยทจะตองเวนคนและ จำานวนเงนคาทดแทน ( กรณกำาหนดหลกเกณฑและราคาคา ทดแทนอสงหารมทรพย )

(๑) รายงานการประชม ใหลงชอคณะทประชมหรอการประชมของคณะนนๆ ในการศกษาวเคราะหนหมายถงชอตามคำาสงทแตงตงคอ คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน โดยใหวงเลบตามคำาสงดวย (ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท.................) และระบโครงการชลประทานตามพระราชกฤษฎกา เพอใหเกดความชดเจนในชอของคณะกรรมการทประชม

34

(๒) ครงท.......ใหลงครงททประชมเปนรายป โดยเรมครงแรกจากเลข ๑ เรยงเปนลำาดบไปจนสนปปฏทนทบเลขพทธศกราชทประชม เมอขนปปฏทนใหมใหเรมครงท ๑ ใหม เรยงไปตามลำาดบ เชน ครงท ๑/๒๕๕๘ หรอจะลงจำานวนครงทประชมทงหมดของคณะทประชม หรอการประชมนน ประกอบกบครงทประชมเปนรายปกได เชน ครงท ๕-๑/๒๕๕๘ ซงหมายถงคณะกรรมการไดประชมมาแลวจำานวน ๔ ครง และครงนเปนการประชมครงท ๕ เปนการประชมในป พ.ศ.๒๕๕๘ ครงท ๑ เปนตน

(๓) เมอ....ใหลงวน เดอน ป ทประชม โดยลงชอวนพรอมตวเลขของวนท ชอเตมของเดอน และตวเลขของปพทธศกราช เชน เมอวนจนทรท ๑๐ มกราคม ๒๕๕๘ โดยไมตองระบเวลาทประชมในตำาแหนงน เนองจากมระบอยในขอ เรมประชมเวลา แลว

(๔) ณ.........ใหลงชอสถานททใชเปนทประชม (๕) ผมาประชม ใหลงชอและตำาแหนงของผไดรบแตง

ตงเปนคณะกรรมการทประชมซงมาประชม ในกรณทผไดรบการแตงตงเปนผแทนหนวยงาน ใหระบวาเปนผแทนจากหนวยงานใด พรอมตำาแหนงในคณะทประชม หรอการประชมนน ในกรณทเปนผมาประชมแทนใหลงชอผมาประชมแทน และลงดวยวามาประชมแทนผใดหรอตำาแหนงใดหรอแทนผแทนหนวยงานใด

(๖) ผไมมาประชม ใหลงชอและตำาแหนงของผทไดรบการแตงตงเปนคณะกรรมการทประชม ซงมไดมาประชมโดยระบใหทราบวาเปนผแทนจากหนวยงานใด พรอมทงเหตผลทไมสามารถมาประชม ถาหากทราบดวยกได

35

(๗) ผเขารวมประชม ใหลงชอและตำาแหนงของผทมไดรบการแตงตงเปนคณะกรรมการทประชม ซงไดเขารวมประชม และหนวยงานทสงกด (ถาม)

(๘) เรมประชมเวลา ใหลงเวลาทเรมประชม โดยระบตวเลขเวลาเปน ๒ ตำาแหนง จด นาท เปน ๒ ตำาแหนง และระบเวลาตามทประชมจรง ไมใชตามเวลาทนดหมาย เศษของนาทอนโลมเปนเลข ๐ หรอ ๕ นาท เชน ๐๙.๐๐ น. หรอ ๐๙.๑๕ น. เปนตน

(๙) ขอความ ใหบนทกขอความทประชม ปกตใหเรมดวย ประธานกลาวเปดการประชมและขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมตอไป แตหากกรณผทมาเปนประธานการประชม เปนผแทนของผทไดรบแตงตงเปนประธานคณะกรรมการ ใหระบชอ และตำาแหนงของผมาเปนประธานแทน พรอมระบเหตผลทผทไดรบแตงตงเปนประธานคณะกรรมการ ไมสามารถมาประชมได และขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมตอไป ซงจะมระเบยบวาระตอไปดงน

ระเบยบวาระท ๑ เรองทประธานแจงใหทประชมทราบ โดยปกตประธานมกจะไมมเรองแจงใหทประชมทราบ แตเพอใหการเรมตนการประชมมสาระเกยวกบวาระการประชมในครงน และเพออำานวยความสะดวกใหแกประธาน ฝายเลขานการจงควรเตรยมเรองทประธานแจงใหทประชมทราบวา วนนเปนการประชมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณท..........................ลงวนท.......................ครงท.........../.............เพอพจารณาเรองการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซง

36

อสงหารมทรพยทถกเวนคนตามพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน ในทองทตำาบล....................อำาเภอ…..………จงหวด..................พ. ศ.............. เพอประโยชนแกการชลประทานในการกอสรางโครงการ …….....……………… และบรรยายองคประกอบคณะกรรมการตามคำาสง พรอมทงอำานาจหนาทของคณะกรรมการดวย เพอใหคณะกรรมการทราบถงองคประกอบและอำานาจหนาทของคณะกรรมการ ในทประชมโดยพรอมเพรยงกน โดยมองคคณะของคณะกรรมการดงน

๑. นายอำาเภอ......................................เปนประธานกรรมการ

๒. หวหนาฝายทะเบยน สำานกงานทดนจงหวด......(หรอสาขา..) เปนกรรมการ

๓. ประธานสภาเทศบาล.........(หรอองคการบรหารสวนตำาบล........) เปนกรรมการ

๔. หวหนาฝายจดหาทดนท.......สวนจดหาทดนท........เปนกรรมการและเลขานการ

สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน คณะกรรมการทไดรบแตงตง มหนาทกำาหนดราคาเบอง

ตนของอสงหารมทรพย ทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนใหแกผมสทธรบเงนคาทดแทน และขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมดงกลาวตอไป

มตทประชม เนองจากระเบยบวาระนไมมการพจารณา จงไมมมตทประชม แตใหระบขอความลงทายระเบยบวาระนวา ทประชมรบทราบ

ระเบยบวาระท ๒ เรองการรบรองรายงานการประชม

37

มตทประชม ในกรณทเปนการประชมครงแรก คณะกรรมการยงไมเคยมการประชมมากอน จงไมมรายงานการประชมใหพจารณารบรอง และไมมมตทประชม ใหระบขอความลงทายระเบยบวาระนวา ไมม

ระเบยบวาระท ๓ เรองทเสนอใหทประชมทราบ การประชมคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ เปนการดำาเนนการตามพระราชกฤษฎกา เพอกอสรางโครงการชลประทาน ดงนนเพอเสนอใหทประชมทราบถงความเปนมาทงในดานแผนการดำาเนนงานกอสรางโครงการชลประทาน และแผนการดำาเนนงานจดหาทดน จงควรแยกระเบยบวาระยอยตอไปดงน

๓ . ๑ เรอง แผนการดำาเนนงา น กอสราง โครงการ ชลประทาน โดยมผแทนของหนวยงานทรบผดชอบในการกอสรางเปนผชแจงใหทประชมทราบ

มตทประชม เนองจากระเบยบวาระนไมมการพจารณา จงไมมมตทประชม แตใหระบขอความลงทายระเบยบวาระนวา ทประชมรบทราบ

๓ . ๒ แผนการดำาเนนงาน จดหาทดน หวหนาฝายจดหาทดนเปนผทไดรบแตงตงเปนกรรมการและเลขานการ จะเปนผชแจงใหทประชมทราบ ซงควรจะกลาวถงการออกพระราชกฤษฎกาเสมอ โดยชแจงวา ตามทไดมพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนในทองทตำาบล.................... อำาเภอ....................จงหวด...................... พ.ศ. ............. ตามโครงการ................ประกาศในราชกจจานเบกษาเลม..............ตอนท..............ลงวนท....................มผลใชบงคบตงแตวนท........................ให

38

ใชบงคบไดมกำาหนด..............ป...............................................

มตทประชม เนองจากระเบยบวาระนไมมการพจารณา จงไมมมตทประชม แตใหระบขอความลงทายระเบยบวาระนวา ทประชมรบทราบ

ระเบยบวาระท ๔ เรองทเสนอใหทประชมพจารณา หวหนาฝายจดหาทดนเปนผทไดรบแตงตงเปนกรรมการและเลขานการ จะเปนผเสนอใหทประชมพจารณา โดยเรยบเรยงหวขอเรองทเสนอ และชแจงขอเทจจรงประกอบหลกเกณฑตามกฎหมายเปนลำาดบไปดงน

เรอง การ กำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทน อสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน

กรรมการและเลขานการ ชแจงวา ตามทไดมพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนในทองทตำาบล.................... อำาเภอ..................จงหวด............... พ.ศ. .............โดยมอธบดกรมชลประทานเปนเจาหนาทเวนคน และรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณเปนผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาดงกลาวตามมาตรา๙ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ เมอพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ ใชบงคบแลวใหเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทดำาเนนการสำารวจเพอทราบขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนทแนนอน ใหเสรจภายในหนงรอยแปดสบวน ถาเปนการเวนคนเพอสรางหรอขยายทางหลวง ทางรถไฟ ทางพเศษ คลองชลประทาน หรอกจการทคลายคลงกน ตองสำารวจใหแลวเสรจภายในสองปนบแตวนใช

39

บงคบพระราชกฤษฎกาดงกลาว เมอไดดำาเนนการสำารวจททจะตองเวนคนเสรจเปนบางสวนหรอแลวเสรจทงหมด ใหเจาหนาทเสนอรฐมนตรผรกษาการตามพระราชกฤษฎกา แตงตงคณะกรรมการขนคณะหนงภายในสามสบวนนบแตวนทสำารวจแลวเสรจ ประกอบดวยผแทนของเจาหนาทหนงคน ผแทนกรมทดนหนงคน ผแทนของหนวยงานอนของรฐหนงคน และผแทนของสภาทองถนทเกยวของ เพอทำาหนาทกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทนใหแกบคคลตามมาตรา ๑๘ รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณเปนผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาไดมคำาสงท........................ ลงวนท.......................... แตงตงคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน เพอพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนใหแกราษฎรผเปนเจาของหรอผครอบครองอสงหารมทรพยทถกเวนคนตามพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน ในการพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยนน คณะกรรมการฯจะตองพจารณา โดยอาศยอำานาจหนาท ตามกฎหมาย ระเบยบ ประกาศและหลกเกณฑตางๆ ของทางราชการ ดงน

๑. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ บญญตวา ภายใตบงคบ“บทบญญตแหงรฐธรรมนญน ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาค บรรดาทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขและตาม

40

พนธกรณระหวางประเทศ ทประเทศไทยมอยแลว ยอมไดรบการคมครองตามรฐธรรมนญน”

สทธทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยทเกยวกบการกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ไดเคยมบทบญญตไวตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๔๒ วรรคสอง บญญตวา การกำาหนด“คาทดแทนตามวรรคหนงตองกำาหนดใหอยางเปนธรรมโดยคำานงถงราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาด การไดมา สภาพและทตงของอสงหารมทรพย ความเสยหายของผถกเวนคนและประโยชนทรฐและผถกเวนคน ไดรบจากการใชสอยอสงหารมทรพยทถกเวนคน”

๒. พระราชบญญตการชลประทานหลวง พ.ศ. ๒๔๘๕ และทแกไขเพมเตม (ฉบบท ๕) พ.ศ. ๒๕๓๐ มาตรา ๑๑ บญญตวา เมอมความจำาเปนทจะตองไดมาซงอสงหารมทรพยเพอประโยชน“

แกการชลประทาน ถามไดตกลงในเรองการโอนไวเปนอยางอน ใหดำาเนนการเวนคนตามกฎหมายวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย....”

๓. พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ ตามมาตรา ๙ วรรค ๔ จะเปนเรองการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยและจำานวนเงนคาทดแทน ใหคณะกรรมการกำาหนดโดยอาศยหลกเกณฑตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ และมาตรา ๒๔

๔. ประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาตฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๓๔

41

๕. คำาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐/๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑ เรองแนวทางเกณฑการพจารณาเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยตามมาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐

๖. บญชสรปราคา (หรอเฉลยราคา) ทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพย (ถาม)

๗. บญชกำาหนดราคาประเมนในทองททเกยวของ (ประกาศใชในปจจบน)

๘. บญชรายละเอยดคาทดแทนตนไมและไมผลทถกเขตชลประทาน ของกรมชลประทาน

๙. บญชมาตรฐานราคาทดแทนสงปลกสราง ของกรมชลประทาน

๑๐. คำาพพากษาทจะนำามาอางองประกอบการพจารณา (ถาม)

๑๑. แบบฟอรมของเอกสารตางๆ ทจะใชในการปฏบตงาน เชน ประกาศคณะกรรมการ แบบฟอรมทใชของกรมชลประทานในเรองของการจดทำาบญช

จงขอเสนอคณะกรรมการฯ เพอพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนอสงหารมทรพยแตละชนด เพอใชเปนหลกการในการปฏบตงาน

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดรวมกนศกษาเรองรปแบบและเนอหาของการประชมในระเบยบวาระน มความเหนวา เรองทจะเสนอใหคณะกรรมการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทน เปนลำาดบแรกควรจะเปนเรองการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนตนไมและไมผล เนองจากเปนการนำา

42

เสนอบญชรายละเอยดราคาคาทดแทนตนไมและไมผล จำานวน ๒๗๖ ชนด ของกรมชลประทาน ทไดจดทำาไวเปนมาตรฐาน และนำาไปใชในการกำาหนดหลกเกณฑราคาคาทดแทนตนไมหรอไมผลทถกเขตโครงการชลประทานทวประเทศ เสนอใหคณะกรรมการพจารณาตามหลกกฎหมาย ประกอบกบเปนขอมลทมความชดเจนสมบรณครบถวนประกอบในการพจารณาของคณะกรรมการแลว โดยนำาเสนอเปนวาระท ๔.๑ ดงน

๔.๑ เรองการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนตนไมและไมผล

กรรมการและเลขานการ ชแจงวา ตามมาตรา ๑๘ (๔) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ ระบไววา เงนคาทดแทนนน ใหกำาหนดใหแกเจาของตนไมยนตนทขนอยในทดนในวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ ในการจายเงนคาทดแทนทรพยสนใหแกเจาของทดนหรอทรพยสนทถกเขตชลประทานนน จะจายเงนคาทดแทนแทนตนไมหรอไมผลดวย โดยกรมชลประทานไดจดทำาบญชรายละเอยดราคาคาทดแทนตนไมและไมผล จำานวน ๒๗๖ ชนด ซงไดมการปรบปรงราคาคาทดแทนตนไมและไมผลใหเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจปจจบน โดยคำานงถง คาตนพนธ คาปลก คาใชจายในการดแลรกษาชวงอายกอนเรมเกบเกยว และคาทดแทนความเสยหายในชวงเวลาเกบเกยวทใหผลผลตสงสด ตามอายขยของพชแตละชนด เพอนำาไปใชในการกำาหนดราคาคาทดแทนตนไมหรอไมผลทถกเขตโครงการชลประทานทวประเทศ ดงมรายละเอยดตามเอกสารทไดเสนอใหคณะกรรมการฯ ทกทานไวแลว

43

จงขอเสนอตอคณะกรรมการฯ เพอพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนตนไมและไมผลใหแกเจาของทรพยสนทถกเขตกอสรางโครงการ...............................ตอไป

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน ฯลฯ)

มตทประชม คณะกรรมการฯ ไดรวมกนพจารณาแลว มมตเหนชอบใหนำาบญชรายละเอยดคาทดแทนตนไมและไมผล ของกรมชลประทาน จำานวน ๒๗๖ ชนด มาใชกำาหนดเปนหลกเกณฑและราคาคาทดแทนตนไมและไมผลใหแกเจาของทรพยสนทถกเขตชลประทานโครงการ..............ตอไป

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดรวมกนศกษาเรองรปแบบและเนอหาของการประชมในระเบยบวาระน มความเหนวา เรองทจะเสนอใหคณะกรรมการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนเปนลำาดบถดไป ควรจะเปนเรองการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนรอยายโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอน เนองจากเปนการนำาเสนอบญชมาตรฐานราคาคาทดแทนสงปลกสราง ของกรมชลประทาน มาใชกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนรอยายโรงเรอน หรอสงปลกสรางอยางอน ทไดจดทำาไวเปนมาตรฐาน และนำาไปใชในการกำาหนดหลกเกณฑราคาคาทดแทนรอยายโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอนทถกเขตโครงการชลประทาน ทวประเทศ เสนอใหคณะกรรมการพจารณาตามหลกกฎหมาย ประกอบกบเปนขอมลทมความชดเจนสมบรณครบถวน

44

ประกอบในการพจารณาของคณะกรรมการแลว โดยนำาเสนอเปนวาระท ๔.๒ ดงน

๔.๒ เรองการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคา ทดแทน รอยาย โรงเรอน หรอ สงปลกสราง อยางอน

กรรมการและเลขานการ ชแจงวาตามมาตรา ๑๘ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ระบไววา เงนคาทดแทนใหกำาหนดใหแกบคคล“ ตอไปน

(๑) .....................................(๒) เจาของโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอนทรอ

ถอนไมได ซงมอยในทดนทตองเวนคนนนในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาหรอไดปลกขนภายหลง โดยไดรบอนญาตจากเจาหนาท

(๓) ผเชาทดน โรงเรอน หรอสงปลกสรางอยางอนในทดนทตองเวนคน แตการเชานนตองมหลกฐานเปนหนงสอ ซงไดทำาไวกอนวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาหรอไดทำาขนภายหลงโดยไดรบอนญาตจากเจาหนาท และการเชานนยงไมไดระงบไปในวนทเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาททไดเขาครอบครองทดน โรงเรอน หรอสงปลกสราง แตเงนคาทดแทนในการเชานพงกำาหนดใหเฉพาะทผเชาไดเสยหายจรงโดยเหตทตองออกจากทดน โรงเรอน หรอสงปลกสรางดงกลาวกอนสญญาระงบ

(๔) .......................................(๕) เจาของโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอนทรอ

ถอนได ซงมอยในทดนทตองเวนคนนนในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกา แตตองไมเปนผซงจำาตองรอถอนโรงเรอนหรอ สงปลกสรางดงกลาวไปเมอไดรบแจงจากเจาของทดน เงนคาทดแทน

45

ตาม (๕) น พงกำาหนดใหเฉพาะคารอถอน คาขนยาย และคาปลกสรางใหมเทานน

เพอใหการกำาหนดราคาและการจายเงนคาทดแทนทรพยสนประเภทโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอนทถกเขตโครงการชลประทานตางๆ ไดปฏบตไปในทางเดยวกน กรมประทานจงไดจดทำาบญชมาตรฐานราคาทดแทนสงปลกสราง สำาหรบนำาเสนอใหคณะกรรมการฯ ไดใชประกอบในการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนรอยายทรพยสนประเภทโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอน ตามทไดปรบปรงเรองราคาคาทดแทนรอยายสงปลกสรางแตละชนดใหมความเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจปจจบนแลว

กรณเปนสงปลกสรางหรอสวนประกอบของสงปลกสรางทไมมกำาหนดไวในบญชมาตรฐานดงกลาว เหนควรใชตามราคางานของสำานกงบประมาณ ราคางานของกระทรวงพาณชย หรอทำาการสอบราคาตลาดในทองถนนนๆ สำาหรบสงปลกสราง ทมขนตอนการดำาเนนการพเศษเฉพาะดาน เชน เสาไฟฟาแรงสง ใหผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทสอบราคาจากหนวยงานทเกยวของเปนรายๆ ตามแตชนดของทรพยสนดงกลาว

จงขอเสนอตอทประชม เพอพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนรอยายโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอน ใหแกเจาของทรพยสนทถกเขตกอสรางโครงการ...................ตอไป ดงมรายละรายละเอยดตามเอกสารทไดเสนอใหคณะกรรมการฯ ทกทานไวแลว

46

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ฯลฯ)

มตทประชม คณะกรรมการฯ ไดรวมกนพจารณาแลว มมตเหนชอบใหนำาบญชมาตรฐานราคาคาทดแทนสงปลกสรางของกรมชลประทาน มาใชกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนรอยายโรงเรอน หรอสงปลกสรางอยางอน ใหแกเจาของทรพยสนทถกเขตกอสรางโครงการ....................ตอไป สำาหรบสงปลกสรางหรอสวนประกอบของสงปลกสรางใดๆทไมมกำาหนดไวในบญชมาตรฐานดงกลาว ใหใชตามราคางานของสำานกงบประมาณ ราคาของกระทรวงพาณชย หรอการสอบราคาจากหนวยงานทเกยวของ แลวแตละกรณ

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดรวมกนศกษาเรองรปแบบและเนอหาของการประชมในระเบยบวาระน มความเหนวา เรองทจะเสนอใหคณะกรรมการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทดน ควรจะนำาเสนอใหคณะกรรมการพจารณาเปนวาระถดจากคาทดแทนตนไมและไมผลและคาทดแทนรอยายโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอน เนองจากการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทดน จะตองอาศยหลกเกณฑตามกฎหมายหลายประเดน จำาเปนตองรวบรวมขอเทจจรงอนเปนองคประกอบและเงอนไขตามหลกกฎหมาย และตองแสดงเอกสารหลกฐานประกอบการพจารณาของคณะกรรมการใหชดเจนสมบรณครบถวนเพอใหเกดความเปนธรรมแกผถกเวนคนและสงคม โดยนำาเสนอเปนวาระท ๔.๓ ดงน

47

๔.๓ เรองการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทดน

กรรมการและเลขานการชแจงวา ตามมาตรา ๑๘ (๑) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ กำาหนดวา เงนคาทดแทนใหกำาหนดใหแกบคคล ผเปนเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทตองเวนคน ในการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทดน จงมกฎหมาย กฎ ระเบยบ ประกาศ คำาสง และคำาพพากษาทเกยวของดงน

๑. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ บญญตวา ภายใตบงคบ“บทบญญตแหงรฐธรรมนญน ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาค บรรดาทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขและตามพนธกรณระหวางประเทศทประเทศไทยมอยแลว ยอมไดรบการคมครองตามรฐธรรมนญน”

สทธทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยทเกยวกบการกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ไดเคยมบทบญญตไวตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.๒๕๕๐ มาตรา ๔๒ วรรคสอง บญญตวา การกำาหนด“คาทดแทนตามวรรคหนงตองกำาหนดใหอยางเปนธรรมโดยคำานงถงราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาด การไดมา สภาพและทตงของอสงหารมทรพย ความเสยหายของผถกเวนคนและ

48

ประโยชนทรฐและผถกเวนคนไดรบจากการใชสอยอสงหารมทรพยทถกเวนคน”

๒. พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ . ศ . ๒๕๓๐ มาตรา ๙ วรรคส บญญตวา ในการกำาหนดราคา“เบองตนของอสงหารมทรพยและจำานวนเงนคาทดแทนใหคณะกรรมการกำาหนดโดยอาศยหลกเกณฑตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ และมาตรา ๒๔ และดำาเนนการใหแลวเสรจและประกาศราคาทกำาหนดไว ณ สถานทตามมาตรา ๗ ภายในหนงรอยแปดสบวน นบแตวนทไดรบแตงตง”

มาตรา ๑๘ เงนคาทดแทนนนใหกำาหนดใหแกบคคล ดงตอไปน.-

(๑) เจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทตองเวนคน

มาตรา ๒๑ เงนคาทดแทนทจะใหแกผมสทธไดรบเงนคาทดแทนตามมาตรา ๑๘ นน ถามไดบญญตไวเปนพเศษในพระราชบญญตเวนคนอสงหารมทรพยฉบบใดโดยเฉพาะแลว ใหกำาหนดโดยคำานงถง

(๑) ราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนตามทเปนอยในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖

(๒) ราคาของอสงหารมทรพยทมการตราคาไวเพอประโยชนแกการเสยภาษบำารงทองท

(๓) ราคาประเมนทนทรพยเพอการการจดทะเบยนสทธและนตกรรมของอสงหารมทรพย

(๔) สภาพและทตงของอสงหารมทรพย

49

(๕) เหตและวตถประสงคของการเวนคน

ทงน เพอใหเกดความเปนธรรมแกผถกเวนคนและสงคม

ถาการงานหรอกจการอยางใดททำาไปในการเวนคน ไดกระทำาใหอสงหารมทรพยทเหลออยมราคาสงขน ใหเอาราคาสงขนนนหกออกจากเงนคาทดแทน แตไมใหถอวาราคาอสงหารมทรพยททวขนนน สงไปกวาจำานวนเงนคาทดแทน เพอจะใหเจาของหรอผครอบครองทดนโดยชอบดวยกฎหมายกลบตองใชเงนไดอก

ถาตองเวนคนอสงหารมทรพยแตเพยงสวนหนง และสวนทเหลอนนราคาลดลงใหกำาหนดเงนคาทดแทนใหเฉพาะสำาหรบสวนทเหลออนราคาลดลงนนดวย

การคำานวณวาอสงหารมทรพยใดมราคาสงขนตามวรรคสองหรอลดลงตามวรรคสามใหเปนไปตามหลกเกณฑวธการทกำาหนดในพระราชกฤษฎกา

ถาเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายอยอาศยหรอประกอบการคาขาย หรอการงานอนชอบดวยกฎหมายอยในอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนนนและบคคลดงกลาวไดรบความเสยหายเนองจากการทตองออกจากอสงหารมทรพยนน ใหกำาหนดเงนคาทดแทนใหสำาหรบความเสยหายนนดวย

มาตรา ๒๒ ในกรณทเจาของไดทดนมาโดยมไดใชอยอาศยหรอใชประกอบการทำามาหาเลยงชพ หรอทำาประโยชนในทดนนนอยางแทจรง ถาหากมการเวนคนทดนนนภายในหาปนบแตวนทเจาของไดทดนนนมาจะกำาหนดเงนคาทดแทนใหตำากวาเงนคาทดแทนทกำาหนดตามมาตรา ๒๑ กไดแตตองไมนอยกวาราคาทดนในขณะทเจาของไดทดนนนมา

50

มาตรา ๒๔ หามมใหคดเงนคาทดแทนสำาหรบราคาทดนทสงขน เพราะทรพยสนดงตอไปนคอ

(๑) โรงเรอนหรอสงปลกสรางทไดสรางหรอตอเตมขนใหม การเพาะปลก การทำาใหทดนเจรญขน หรอการเชา ทไดทำาขนภายหลงวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ โดยมไดรบอนญาตจากเจาหนาทเวนแตการทำานา ทำาไร หรอ ทำาสวน ตามทจดทำาอยตามปกต

(๒) โรงเรอนหรอสงปลกสรางทไดสรางหรอตอเตมขนใหมการเพาะปลกการทำาใหทดนเจรญขน หรอการเชา ทปรากฏวาไดทำาขนกอนวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกมาตามตรา ๖ โดยอบายฉอฉล เพอประสงคทจะไดรบเงนคาทดแทน

๓. คำาสงของกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐ / ๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑ ไดกำาหนดแนวทางเกณฑการพจารณาเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ของหนวยงานในสงกดกระทรวงมหาดไทย และกรงเทพมหานคร ไวดงน

มาตรา ๒๑ (๑) การหาราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ใหพจารณาจาก

(๑) ราคาทผซอขายแจงไวทกรมทดนในบรเวณใกลเคยงกอนวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบ

(๒) รายการจดทะเบยนจำานองอาคารพรอมทดนจากธนาคารและสถาบนการเงน

(๓) ราคาเสนอขายในทองตลาดในบรเวณใกลเคยง และศกษาวจยอตราการลดราคาของตลาดแตละประเภทมาประกอบการพจารณาดวย

51

(๔) ราคาขายทดนหรอราคาขายทดนพรอมอาคารในโครงการจดสรรใกลเคยงแลวคำานวณยอนกลบเพอใหทราบราคาทดนเดม

(๕) หลกเลยงราคาซอขายทเกดขนกอนพระราชกฤษฎกาใชบงคบ หรอทดนแปลงทถกเวนคนและทำาสญญาในราคาทสงกวาปกต

(๖) เมอกรมทดนจดทำาฐานขอมลราคาซอขายอยางตอเนองใหนำามาประกอบการพจารณาดวย

มาตรา ๒๑ (๒) การใชราคาปานกลางภาษบำารงทองท หากจะนำาราคาปานกลางเพอเกบภาษบำารงทองททกำาหนดไวมาใชตองคำานวณใหไดราคาทเปนจรงเสยกอน

มาตรา ๒๑ (๓) การใชราคาประเมนทนทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยม ในการจดทะเบยนสทธและนตกรรม

(๑) ใหใชราคาประเมนทนทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยมในการจดทะเบยนสทธและนตกรรมทใชอยในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบหรอในวนทคณะกรรมการฯ มมตกำาหนด แลวแตราคาใดจะสงกวามาประกอบการพจารณา

(๒) หากทดนแปลงใดไมมราคาประเมนตามขอ ๑ ใหใชราคาประเมนของทดนแปลงใกลเคยงทมสภาพและทำาเลทตงคลายคลงกนมากทสด ในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบหรอในวนทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนมมตกำาหนด แลวแตราคาใดจะสงกวามาประกอบการพจารณา

(๓) ถาในทดนแปลงเดยวกนถกกำาหนดราคาประเมนไวหลายราคาตางกนใหคำานวณราคาแตละสวนแลวนำามาคดเปน

52

ราคาเฉลยตอตารางวากอน จงจะกำาหนดคาทดแทนเพอการเวนคน

มาตรา ๒๑ (๔) การพจารณาสภาพและทตงของอสงหารมทรพย เชน

(๑) ใหเปรยบเทยบสภาพและทตงของทดนทใชอางองกบทดนแปลงทถกเวนคน โดยพจารณาปจจยตางๆ ทมผลตอราคาทดน เชนความกวางของถนนหรอซอยลกษณะผวจราจร ระยะทางจากถนนสายหลก การใชประโยชน การถมดนหรอขอมลอนๆ เพอปรบราคาใหเปนธรรม

(๒) ทดนทถกเวนคนตองใชสภาพและทำาเลทตงในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบ เชน กอนเวนคนสภาพเปนทดนแปลงเดยว แตหลงเวนคนไดซอทดนแปลงหลงมาเพมอก 1 แปลง จะตองประเมนราคาแยกเปนคนละเจาของ

(๓) ทดนทถกขดหนาดนภายหลงวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบตองถอสภาพในวนทหนวยราชการจายเงนคาทดแทน

(๔) ถนนหรอซอยททำาขนหลงจากพระราชกฤษฎกาใชบงคบ ใหถอวาไมมเร องสภาพและทตงของอสงหารมทรพยนน จะตองคำานงถงสภาพของอสงหารมทรพยตามสภาพทเปนอยในขณะทมการเวนคนเปนสำาคญ ถาจำาเปนจะตองเปรยบเทยบกน กตองเปรยบเทยบกบอสงหารมทรพยทมสภาพ และทำาเลทตงทเหมอนกนหรอคลายคลงกน เชนเปนทอยอาศย เปนททำาสวนผลไม ทำาไร หรอทำานาปลกขาว และมทตงตดถนนลาดยาง ถนนดนลกรง ซอย ทาง หรอไมตดถนน ซอย ทาง ซงเรยกวาทตาบอด แลวแตละกรณ เชนนเปนตน และมใชการพจารณาจากสภาพ และทำาเลทตงทคาดหมายกนเองระหวางผซอและผขายในอนาคต

53

เพราะเปนเรองความสมครใจและเสยงภยของผซอเองรฐไมอยในฐานะทจะเขาไปทราบถงความคาดหมายระหวางเอกชนกบเอกชนดวยกนเชนนได และเมอคำานงถงราคาประเมนประกอบการพจารณาแลว บรเวณทดนทมสภาพและทตงคลายคลงกน แตราคาประเมนตางกนควรพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนเทากนเพอความเปนธรรม โดยใหพจารณาจากราคาทสงกวา

มาตรา ๒๑ (๕) เหตและวตถประสงคของการเวนคน การเวนคนทดนเพอกอสรางของโครงการ……………...............……….… มวตถประสงคเพอการพฒนาดานแหลงนำา และการพฒนาทางดานการเกษตร เปนการสงเสรมประสทธภาพการผลตดานการเกษตรโดยผเวนคนไมไดรบผลตอบแทนหรอผลตผลจากอสงหารมทรพยทถกเวนคน แตผลตผลจะเกดเปนการพฒนาทางดานเศรษฐกจและสงคมโดยรวม ไมใชเปนการเวนคนทมวตถประสงคเพอการแสวงหาผลกำาไรทางเศรษฐกจ

ทงน เพอใหเกดความเปนธรรมแกผถกเวนคนและสงคมกลาวคอ การเวนคนอสงหารมทรพย แมจะกระทำาเพอ

สาธารณชนทวไป แตรฐกมหนาทจายเงนคาทดแทนเพอบรรเทาความเสยหายแกเจาของอสงหารมทรพยทถกเวนคนตามความเหมาะสมและเปนธรรมแกเจาของอสงหารมทรพยและสงคมดวยเชนกน เพราะรฐใชเงนภาษอากรทไดรบจากราษฎรทงประเทศมาจายเงนคาทดแทนใหแกผถกเวนคน ดงนนการกำาหนดราคาเบองตนเพอจายเงนคาทดแทน จงตองคำานงถงความเปนธรรมของราษฎรผเสยภาษอากรทมไดถกเวนคนและมไดรบประโยชนจากการเวนคนดวย

54

๔. แนวทางปฏบตตามคำาพพากษาของศาลปกครอง สงสด

ขอเสนอสรปแนวทางปฏบตตามคำาพพากษาของศาลปกครองสงสด ทเกยวกบการกำาหนดคาทดแทนทดน จำานวน ๒ กรณ คอ

๔.๑ การนำาราคาซอขายทดนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนฯ มาพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคน ตองเปนกรณทสามารถทราบทมาทชดเจนของราคาซอขายดงกลาว และจะตองเปนราคาทมการซอขายกนในวนเรมใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน หากไมมการซอขายในวนดงกลาว กสามารถนำาราคาซอขายในระยะเวลาทใกลเคยงซงมขนกอนพระราชกฤษฎกาฯ ใชบงคบมาประกอบการพจารณากำาหนดคาทดแทนได

ตามคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ท อ . ๑๗๑ / ๒๕๕๐ สรปหลกการไดวา.....แมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนจะกำาหนดเงนคาทดแทน โดยคำานงถงหลกเกณฑตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) ถง (๕) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ แลวกตาม แตเมอราคาซอขายทดนทบรษทเอกชนสำารวจวเคราะห ซงคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนนำามาใชเปนเกณฑราคาซอขายตามปกตในทองตลาด เพอกำาหนดเงนคาทดแทนทดนใหแกผฟองคดนน ยงมทมาทไปไมชดเจนวาราคาซอขายทดนดงกลาววเคราะหและไดมาอยางไร การกำาหนดเงนคาทดแทนของคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตน จงยงไมชอบดวยหลกเกณฑตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) ถง (๕) ขางตน สำาหรบราคาซอขายกนตามปกตในทองตลาดของ

55

อสงหารมทรพยทจะตองเวนคนตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพยฯนน หมายถง ราคาซอขายทดนทมการซอขายกนในวนเรมใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนฯ ซงหากไมมการซอขายทดนในวนดงกลาว แตมการซอขายในเวลากอนทพระราชกฤษฎกานน มผลใชบงคบ กสามารถนำาราคาซอขายดงกลาวมาประกอบการพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนได

เมอขอเทจจรงปรากฏวามการซอขายทดนบรเวณททจะถกเวนคนกอนพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนฯในคดนเรมใชบงคบ โดยทดนดงกลาวตงอยหางจากทดนทถกเวนคนของผฟองคดเพยงประมาณ ๑๘๐ เมตร และมดานหนาอยตดกบถนนสายเดยวกนกบทดนของผฟองคด มทำาเลทตงไมแตกตางกบทดนของผฟองคด จงถอวาราคาซอขายทดนแปลงดงกลาว เปนราคาซอขายกนตามปกตในทองตลาดทพงนำามาเปนเกณฑในการเพมเงนคาทดแทนทดนใหแกผฟองคด

๔.๒ การพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคน ตองเปนราคาในวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน และตองพจารณาประกอบกบสภาพ และสถานทตงของทดนทจะถกเวนคนแตละแปลงเปรยบเทยบกบทดนขางเคยง รวมทงเหตและวตถประสงคของการเวนคน ทงน โดยไมจำาเปนตองกำาหนดในอตราเดยวกนทงแปลง

ตามคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ท อ . ๑๓๔ / ๒๕๔๗ สรปหลกการไดวา....การพจารณาเกณฑตางๆ ตามทบญญตไวในมาตรา ๒๑ วรรคหนง แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ เพอประกอบการกำาหนดเงนคา

56

ทดแทนทดนทถกเวนคนตองใชราคาในวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน และตองพจารณาเกยวกบสภาพและทตงของทดนทถกเวนคนเปนรายแปลง รวมทงเหตและวตถประสงคของการเวนคนดวย เมอพจารณาทดนของผฟองคดแลว เหนวาหลงจากถกเวนคน ทดนทถกเวนคนดงกลาวเหลอเนอทจำานวน ๕ ไร ๒ งาน ๙๖ ตารางวา และมราคาสงขน ประกอบกบมาตรา ๒๑ วรรคหนง ( ๑ ) ถง ( ๕ ) กไมไดกำาหนดให การกำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคนจะตองกำาหนดในอตราเดยวกนทงแปลง เพราะหากทดนดงกลาวมดานทตดถนนแคบ แตสวนทลกจากถนนเขาไปลกมากอยางกรณของทดนแปลงทถกเวนคนน ยอมเปนไปไมไดวาราคาทดนทตดถนนกบสวนทลกเขาไปจะมราคาซอขายหรอราคาตลาดในราคาเดยวกนทงแปลง ราคาทดนสวนทอยตดหรอใกลถนนยอมมราคาสงกวาทดนทอยดานในลกเขาไป

๕. เอกสารอน ฝายเลขานการไดแสวงหาขอเทจจรง และจดทำาเอกสารเพอใชเปนขอมลประกอบการพจารณากำาหนดราคาเบองตนของคณะกรรมการ ดงน.-

๕.๑ ราคาทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาด ไดขอความรวมมอจากสำานกงานทดนจงหวด.......................เพอตรวจสอบราคาทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาดชวงเวลากอนทพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตพนททจะเวนคนฯ โครงการ.....................................มผลบงคบใช (วนท....................) ระหวางเดอน..................ถงเดอน............... (เอกสารหมายเลข.....)

57

๕.๒ ราคาของอสงหารมทรพยทมการตราคาไวเพอประโยชนแกการเสยภาษบำารงทองท ปจจบนมพระราชกฤษฎกาใหนำาราคาปานกลางของทดนทใชอยในการประเมนภาษบำารงทองทประจำาป พ.ศ. ๒๕๒๑ ถง พ.ศ. ๒๕๒๔ มาใชในการประเมนภาษบำารงทองทสำาหรบป.................. ซงมราคากลางตำากวาราคาประเมนมาก (คณะกรรมการควรตรวจสอบขอเทจจรงใหชดเจนแตละทองทวามราคากลางเปนจำานวนเทาไร เพราะหากมการฟองคดตอศาล ตองสงเปนพยานหลกฐานตอศาล) (เอกสารหมายเลข........)

๕.๓ ราคาประเมนทนทรพยเพอการจดทะเบยนสทธและนตกรรมของอสงหารมทรพย ตามหนวย/โซน ททดนตงอย (เอกสารหมายเลข........)

๕.๔ แผนทแสดงพนทบรเวณททจะเวนคน ซงสวนใหญมสภาพเปนทดนเกษตรกรรม ทำาไร ทำานา ฯลฯ (เอกสารหมายเลข........)

๕.๕ เอกสารอน ๆ (ถาม) ..................................................

จงขอเสนอตอทประชมเพอพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทดนให แกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทตองเวนคนทถกเขตกอสรางโครงการ.................... ตามขอกฎหมาย ขอเทจจรง และเอกสารทเกยวของทไดเสนอใหกบคณะกรรมการฯ ทกทานแลว

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ฯลฯ)

58

มตทประชม คณะกรรมการฯ ไดรวมกนพจารณาตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ มาตรา ๒๔ ประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาต ฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๓๔ และระเบยบปฏบตของทางราชการทเกยวของแลว มมตเหนชอบการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทดนใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทถกเขตเวนคนตามพระราชกฤษฎกาเพอกอสรางของโครงการ..........................................ในทองทตำาบล................อำาเภอ..................จงหวด.......................... ดงน

๑. ..........................................๒. ..........................................กรณทดนแปลงใดมหลกฐานการไดมาโดยชอบดวย

กฎหมาย สงกวาราคาคาทดแทนทดนทคณะกรรมการกำาหนดไว ใหกำาหนดราคาคาทดแทนทดนตามราคาทไดระบไวตามหลกฐานการไดมา

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดรวมกนศกษาเรองรปแบบและเนอหาของการประชมในระเบยบวาระนมความเหนวา เมอไดนำาเสนอใหคณะกรรมการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนแลว สงทควรนำาเสนอใหคณะกรรมการรบทราบเปนวาระถดไปคอ เรองรปแบบการจดทำาขอมลรายละเอยดขอเทจจรงและแบบพมพ เพอใชในการพจารณา และการประกาศราคาเบองตน เพอนำาเสนอรปแบบการจดทำาขอมลรายละเอยดขอเทจจรงและเอกสารหลกฐานใหคณะ

59

กรรมการรบทราบถงความสมบรณครบถวน ซงหากคณะกรรมการเหนวาควรเพมเตมขอมลเรองใด จะไดใชเปนแนวทางใหฝายเลขานการจดทำาขอมลรายละเอยดขอเทจจรงไดอยางสมบรณเพอนำาเสนอคณะกรรมการพจารณาตอไป โดยนำาเสนอเปนวาระท ๔.๔ ดงน

๔.๔ เรองรปแบบ การจดทำา ขอมลรายละเอยดขอเทจ จรงและแบบพมพเพอใชในการพจารณา และ การ ประกาศราคา เบองตน

กรรมการและเลขานการชแจงวา ในการพจารณากำาหนดราคาเบองตน นน คณะกรรมการฯ จำาเปนจะตองทราบรายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพยมาใชประกอบในการพจารณาตามหลกเกณฑทกฎหมายกำาหนดไว จงเหนสมควรนำาเสนอรปแบบการจดทำาขอมลรายละเอยดขอเทจจรงเพอประกอบการพจารณา ดงน

๑. รายละเอยดขอเทจจรงของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ซงควรจะประกอบดวย ตำาบล ทตง บรเวณทถกเขตเวนคน ลำาดบท ชอเจาของทดน หลกฐานทดน เลขทดนเนอทถกเวนคน การไดมาโดย เมอป พ.ศ. ราคาประเมน โซน/บลอก/หนวย ไรละ/บาท ราคาซอขายตามปกตในทองตลาด สภาพทดน ทตง ราคาไรละ จำานวนเงน คาทดแทนโรงเรอน/สงปลกสราง ประเภทจำานวนเงน คาทดแทนตนไม รวมเปนเงนทงสน

๒. บญชกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน เพอกอสรางโครงการ.............................ในทองทตำาบล.................อำาเภอ……...........จงหวด.....................

60

.......ครงท....../๒๕......... เมอวนท........เดอน......................พ.ศ…...….. ลำาดบท.......ชอเจาของ หลกฐานทดน เลขท เลขทดน เนอท ไรละ จำานวนเงน คาทดแทนรอยายสงปลกสราง ประเภท จำานวนเงน คาทดแทนตนไม คาทดแทนอยางอน จำานวนเงน จำานวนเงนทงสน และหมายเหต

๓. หนงสอประกาศคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนฯ ซงลงนามโดยประธานกรรมการ จะตองนำาไปปดประกาศยงสถานทตามมาตรา ๗ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐

จงขอเสนอตอทประชม เพอรบทราบเรองรปแบบขอมลรายละเอยดขอเทจจรงและแบบพมพ สำาหรบใชในการจดทำาประกาศราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทนตอไป

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน ฯลฯ)

ทประชมรบทราบระเบยบวาระท ๕ เรองอน ๆ (ถาม) คณะทำางานเพอ

จดการองคความรท ๑ ไดรวมกนศกษาเรองรปแบบและเนอหาของการประชมในระเบยบวาระนมความเหนวา ควรจะนำาเสนอเรองการรบรองรายงานการประชม โดยวธเสนอเวยนใหคณะกรรมการตรวจสอบ และ ลงนามรบรองรายงานการประชม เพอความสะดวกรวดเรวในการจดทำารายงานการประชม โดยนำาเสนอคณะกรรมการเพอใหความเหนชอบ ดงน

61

กรรมการและเลขานการ กลาววา ฝายเลขานการจะจดทำารายงานการประชมและเวยนเสนอใหคณะกรรมการฯ ไดพจารณาตรวจสอบความถกตอง และลงนามรบรองรายงานการประชมไวเปนหลกฐานในการปฏบตงานตอไป หากกรรมการทานใดเหนวามขอความทไมถกตองอยางไร ขอใหแจงฝายเลขานการเพอจะทำาการแกไขใหถกตองตอไป

(แตถาไมมเรองทจะเสนอในวาระน ใหบนทกวา -ไมม-)

(๑๐) เลกประชมเวลา ใหลงเวลาทเลกประชม โดยระบตวเลขเวลาเปน ๒ ตำาแหนง จด นาท เปน ๒ ตำาแหนง และระบเวลาตามความเปนจรง ไมใชตามเวลาทนดหมาย เศษของนาทอนโลมเปนเลข ๐ หรอ ๕ นาท เชน ๑๒.๐๐ น. หรอ ๑๖.๑๕ น. เปนตน

(๑๑) ผจดรายงานการประชม ใหเลขานการหรอผซงไดรบมอบหมายใหจดรายงานการประชม ลงลายมอชอพรอมทงพมพชอเตมและนามสกลไวใตลายมอชอในรายงานการประชมครงนดวย

(ลงชอ) ...................................................ผจดรายงานการประชม (..................................................) นกวชาการจดหาทดน...............(๑๒) การรบรองรายงานการประชม เนองจากรายงาน

การประชมคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ จะตองนำาเสนอใหกรมชลประทาน ในฐานะเจาของงบประมาณรบทราบมตของคณะกรรมการ และนำาไปใชเปนหลกฐานและหลกเกณฑในการกำาหนดจำานวนเงนและจาย

62

เงนคาทดแทนทรพยสน จงตองเสนอใหคณะกรรมการผมาประชมลงลายมอชอรบรองรายงานการประชมในรายงานการประชมครงนดวย โดยบนทกขอความวา คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตน“ของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ไดตรวจสอบรายงานการประชมดงกลาวขางตนแลว เหนวาถกตองตรงตามทไดประชมไว จงลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน และลง”ลายมอชอเชนเดยวกบผจดรายงาน การประชม

(ลงชอ) ................................................ประธานกรรมการ (...............................................) นายอำาเภอ................................(ลงชอ) .................................................กรรมการ (................................................) หวหนาฝายทะเบยน สำานกงานทดนจงหวด................(ลงชอ) ..................................................กรรมการ (.................................................) ประธานสภา...............................(ลงชอ) ...................................................กรรมการและเลขานการ (..................................................) หวหนาฝายจดหาทดนท…..... สวนจดหาทดนท.......สำานกกฎหมายและทดน

63

กรมชลประทาน..................................................................

.....................................

๓.๒ รปแบบและเนอหา ของ การประชมคณะกรรมการ กำาหนดราคาเบองตนขอ งอสงหา รมทรพยทจะตองเวนคนและ จำานวนเงนคาทดแทน ( กรณกำาหนดราคาเบองตนและจำานวน เงนคาทดแทนเปนรายแปลง )

(๑) รายงานการประชม ใหลงชอคณะทประชมหรอการประชมของคณะนนๆ ในการศกษาวเคราะหนหมายถงชอตามคำาสงทแตงตงคอ คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน โดยใหวงเลบตามคำาสงดวย (ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท.................) และระบโครงการชลประทานตามพระราชกฤษฎกา เพอใหเกดความชดเจนในชอของคณะกรรมการทประชม

(๒) ครงท.......ใหลงครงททประชมเปนรายป โดยเรมครงแรกจากเลข ๑ เรยงเปนลำาดบไปจนสนปปฏทนทบเลขพทธศกราชทประชม เมอขนปปฏทนใหมใหเรมครงท ๑ ใหม เรยงไปตามลำาดบ เชน ครงท ๑/๒๕๕๘ หรอจะลงจำานวนครงทประชมทงหมดของคณะทประชม หรอการประชมนนประกอบกบครงทประชมเปนรายปกได เชน ครงท ๕-๑/๒๕๕๘ ซงหมายถงคณะกรรมการไดประชมมาแลวจำานวน ๔ ครง และครงนเปนการประชมครงท ๕ เปนการประชมในป พ.ศ.๒๕๕๘ ครงท ๑ เปนตน

(๓) เมอ....ใหลงวน เดอน ป ทประชม โดยลงชอวนพรอมตวเลขของวนท ชอเตมของเดอน และตวเลขของปพทธศกราช เชน เมอวนจนทรท ๑๐ มกราคม ๒๕๕๘ โดยไมตอง

64

ระบเวลาทประชมในตำาแหนงน เนองจากมระบอยในขอ เรมประชมเวลา แลว

(๔) ณ.........ใหลงชอสถานททใชเปนทประชม (๕) ผมาประชม ใหลงชอและตำาแหนงของผไดรบแตง

ตงเปนคณะกรรมการ ทประชมซงมาประชม ในกรณทเปนผไดรบการแตงตงเปนผแทนหนวยงาน ใหระบวาเปนผแทนจากหนวยงานใด พรอมตำาแหนงในคณะทประชมหรอการประชมนน ในกรณทเปนผมาประชมแทนใหลงชอผมาประชมแทน และลงดวยวามาประชมแทนผใดหรอตำาแหนงใดหรอแทนผแทนหนวยงานใด

(๖) ผไมมาประชม ใหลงชอและตำาแหนงของผทไดรบการแตงตงเปนคณะกรรมการทประชม ซงมไดมาประชมโดยระบใหทราบวาเปนผแทนจากหนวยงานใด พรอมทงเหตผล ทไมสามารถมาประชม ถาหากทราบดวยกได

(๗) ผเขารวมประชม ใหลงชอและตำาแหนงของผทมไดรบการแตงตงเปนคณะกรรมการทประชม ซงไดเขารวมประชม และหนวยงานทสงกด (ถาม)

(๘) เรมประชมเวลา ใหลงเวลาทเรมประชม โดยเขยนตวเลขเวลาเปน ๒ ตำาแหนง จด นาท เปน ๒ ตำาแหนง และเขยนตามจรง ไมใชตามเวลาทนดหมาย เศษของนาทอนโลมเปนเลข ๐ หรอ ๕ นาท เชน ๐๙.๐๐ น. หรอ ๐๙.๑๕ น. เปนตน

(๙) ขอความ ใหบนทกขอความทประชม ปกตใหเรมดวย ประธานกลาวเปดการประชมและขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมตอไป แตหากกรณผทมาเปนประธานการประชม เปนผแทนของผทไดรบแตงตงเปนประธานคณะกรรมการ ใหระบชอและ ตำาแหนงของผมาเปนประธานแทน พรอมระบเหตผลทผทไดรบแตงตงเปนประธานคณะกรรมการ ไมสามารถมาประชมได

65

และขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมตอไป ซงจะมระเบยบวาระตอไปดงน

ระเบยบวาระท ๑ เรองทประธานแจงใหทประชมทราบ โดยปกตประธานมกจะไมมเรองแจงใหทประชมทราบ แตเพอใหการเรมตนการประชมมสาระเกยวกบวาระการประชมในครงน และเพออำานวยความสะดวกใหแกประธาน ฝายเลขานการจงควรเตรยมเรองทประธานแจงใหทประชมทราบวา วนนเปนการประชมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณท..........................ลงวนท.......................ครงท....../.............เพอพจารณาเรองการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนอสงหารมทรพยใหแกราษฎรผเปนเจาของหรอผครอบครองอสงหารมทรพยทถกเวนคนตามพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน ในทองทตำาบล....................อำาเภอ…..………จงหวด..................พ. ศ.............. เพอประโยชนแกการชลประทานในการกอสรางโครงการ…….....………………และบรรยายองคประกอบคณะกรรมการตามคำาสง พรอมทงอำานาจหนาทของคณะกรรมการดวย เพอใหคณะกรรมการทราบถงองคประกอบและอำานาจหนาทของคณะกรรมการ ในทประชมโดยพรอมเพรยงกนอกครงหนงโดยมองคคณะของคณะกรรมการดงน

๑. นายอำาเภอ.................... เปนประธานกรรมการ

๒. หวหนาฝายทะเบยน สำานกงานทดนจงหวด.......(หรอสาขา...) เปนกรรมการ

66

๓. ประธานสภาเทศบาล.........(หรอองคการบรหารสวนตำาบล........) เปนกรรมการ

๔. หวหนาฝายจดหาทดนท........ฝายจดหาทดนท.......เปนกรรมการและเลขานการ

สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน คณะกรรมการทไดรบแตงตง มหนาทกำาหนดราคาเบอง

ตนของอสงหารมทรพย ทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนใหแกผมสทธรบเงนคาทดแทน และขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมดงกลาวตอไป

มตทประชม เนองจากระเบยบวาระนไมมการพจารณา จงไมมมตทประชม แตใหระบขอความลงทายระเบยบวาระนวา ทประชมรบทราบ

ระเบยบวาระท ๒ เรองการรบรองรายงานการประชม ครงท.......เมอวนท............

( กรณมการประชมครงกอน แตยงไมไดมการรบรองรายงานการ ประชม )

กรรมการและเลขานการ ชแจงวา ตามทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณท................ไดประชมครงท...................เมอวนท...........................................

ฝายเลขานการไดจดทำารายงานการประชมเสนอคณะกรรมการฯ เพอตรวจสอบความถกตองตามทไดสำาเนาใหคณะ

67

กรรมการทกทานแลว จงเสนอทประชม เพอพจารณารบรองรายงานการประชม

มตทประชม รบรองรายงานการประชมครงท.............เมอวนท....................... โดยไมมการแกไข (หรอโดยมการแกไข.............................................)

( กรณมการประชมครงกอน และ คณะกรรมการ ลงนามรบรอง รายงานการประชมแลว )

กรรมการและเลขานการชแจงวา คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณท...........................ไดประชมครงท...................เมอวนท...........................................

ฝายเลขานการไดจดทำารายงานการประชมเสนอคณะกรรมการฯ ตรวจสอบความถกตองและลงนามรบรองรายงานการประชมฉบบดงกลาวแลว จงเสนอทประชมเพอทราบ

ทประชมรบ ทราบ

ระเบยบวาระท ๓ เรองทเสนอใหทประชมทราบ การประชมคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ เปนการดำาเนนการตามพระราชกฤษฎกาเพอกอสรางโครงการชลประทาน ดงนนเพอเสนอใหทประชมทราบถงความเปนมาทงในดานแผนการดำาเนนงานกอสรางโครงการชลประทาน และแผนการดำาเนนงานจดหาทดน จงควรแยกระเบยบวาระยอยตอไปดงน

68

๓ . ๑ เรอง แผน ( หรอผล ) การดำาเนนงา น กอสราง โครงการชลประทาน โดยมผแทนของหนวยงานทรบผดชอบในการกอสรางเปนผชแจงใหทประชมทราบ

มตทประชม เนองจากระเบยบวาระนไมมการพจารณา จงไมมมตทประชม แตใหระบขอความลงทายระเบยบวาระนวา ทประชมรบทราบ

๓ . ๒ แผน ( หรอผล ) การดำาเนนงาน จดหาทดน หวหนาฝายจดหาทดนเปนผทไดรบแตงตงเปนกรรมการและเลขานการ จะเปนผชแจงใหทประชมทราบ ซงควรจะกลาวถงการออกพระราชกฤษฎกาเสมอ โดยชแจงวา ตามทไดมพระราชกฤษฎการกำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนในทองทตำาบล.................... อำาเภอ....................จงหวด...................... พ.ศ. .............ตามโครงการ................ประกาศในราชกจจานเบกษาเลม..............ตอนท..............ลงวนท....................มผลใชบงคบตงแตวนท........................ใหใชบงคบไดมกำาหนด..............ป.....................................................................................................................................................

มตทประชม เนองจากระเบยบวาระนไมมการพจารณา จงไมมมตทประชม แตใหระบขอความลงทายระเบยบวาระนวา ทประชมรบทราบ

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดรวมกนศกษาเรองรปแบบและเนอหาของการประชมในระเบยบวาระนมความเหนวา สมควรทจะนำาเสนอผลการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทน เพอแสดงใหปรากฏไวในรายงานการประชมฉบบนดวย

69

และใหคณะกรรมการฯ ทราบวาไดพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนไวแลวในเรองใดบางและมมตเปนประการใด เพอเปนการทบทวนการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทน และจะนำาไปใชเปนหลกเกณฑในการพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนใหแกผมสทธรบเงนคาทดแทนในวาระตอไป โดยกำาหนดใหเปนระเบยบวาระยอย ๓.๓ ดงน

๓ . ๓ เรอง การ กำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทน อสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน

กรรมการและเลขานการชแจงวา ตามทไดมพระราชกฤษฎการกำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนในทองทตำาบล................... อำาเภอ...................จงหวด................. พ.ศ. ..........โดยมอธบดกรมชลประทานเปนเจาหนาทเวนคน และรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ เปนผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาดงกลาว

ตามมาตรา ๙ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ เมอพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ ใชบงคบแลวใหเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทดำาเนนการสำารวจเพอทราบขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนทแนนอน ใหเสรจภายในหนงรอยแปดสบวน ถาเปนการเวนคนเพอสรางหรอขยายทางหลวง ทางรถไฟ ทางพเศษ คลองชลประทาน หรอกจการทคลายคลงกน ตองสำารวจใหแลวเสรจภายในสองปนบแตวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาดงกลาว

70

เมอไดดำาเนนการสำารวจททจะตองเวนคนเสรจเปนบางสวนหรอแลวเสรจทงหมด ใหเจาหนาทเสนอรฐมนตรผรกษาการตามพระราชกฤษฎกา แตงตงคณะกรรมการขนคณะหนงภายในสามสบวนนบแตวนทสำารวจแลวเสรจ ประกอบดวยผแทนของเจาหนาทหนงคน ผแทนกรมทดนหนงคน ผแทนของหนวยงานอนของรฐหนงคน และผแทนของสภาทองถนทเกยวของ เพอทำาหนาทกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนใหแกบคคลตามมาตรา ๑๘

ในการปฏบตงานจดหาทดนโดยวธเวนคนนน อธบดกรมชลประทานไดมคำาสงแตงตงเจาหนาทของกรมชลประทาน และเจาหนาทของหนวยงานทเกยวของ ใหปฏบตหนาทในฐานะ “ผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาท เพอเขาดำาเนนการ” สำารวจขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ตามลกษณะงานแตละดาน ประกอบดวย

๑. ชางรงวดของกรมทดน กบ นายชางสำารวจของกรมชลประทาน ทำาหนาทรงวด คำานวณเนอทและจดทำาแผนทและบญชรายชอเจาของทดนทไดนำาทำาการรงวดแบงแยกทดนเพอการชลประทาน โครงการ..... บรเวณททำาการ......(ร.ว.๔๓ ก.) ของทดนทจะตองเวนคนเปนรายแปลง

๒. นายชางโยธาจากสำานกงานกอสราง ของกรมชลประทาน ทำาหนาทสำารวจตรวจสอบ และคำานวณราคาคาทดแทนโรงเรอนหรอสงปลกสรางตาง ๆ

๓. เจาหนาทของฝายจดหาทดนท.......สวนจดหาทดนท......สำานกกฎหมายและทดน จะทำาหนาทประสานงานนดหมายกบเจาหนาททเกยวของ และเจาของหรอผครอบครอง

71

อสงหารมทรพย ทำาการบนทกสอบสวนและรวบรวมเอกสารหลกฐานตาง ๆ เพอใหทราบตวบคคลผมสทธรบเงนคาทดแทน ทำาการตรวจสอบตนไมและตนผลไม และคำานวณราคาคาทดแทนตามหลกเกณฑและราคาทคณะกรรมการฯ ไดกำาหนดไว แลวรวบรวมรายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพย นำาเสนอคณะกรรมการฯ เพอพจารณากำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนเปนรายแปลงตอไป

การกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนนน ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ บญญตวา ภายใตบงคบบทบญญตแหง“ รฐธรรมนญน ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาค บรรดาทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขและตามพนธกรณระหวางประเทศทประเทศไทยมอยแลว ยอมไดรบการคมครองตามรฐธรรมนญน”

สทธทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยทเกยวกบการกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ไดเคยมบญญตไวตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๔๒ วรรคสอง และตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๙ วรรคส บญญตวา ในการกำาหนด“ ราคาเบองตนของอสงหารมทรพยและจำานวนเงนคาทดแทนใหคณะกรรมการกำาหนดโดยอาศยหลกเกณฑตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ และมาตรา ๒๔ และดำาเนนการใหแลวเสรจและประกาศราคาทกำาหนดไว ณ สถานทตามมาตรา ๗

72

ภายใน หนงรอยแปดสบวน นบแตวนทไดรบแตงตง” โดยจะตองกำาหนดใหแกบคคลตามมาตรา ๑๘ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ ดงน

มาตรา ๑๘ เงนคาทดแทนนน ใหกำาหนดใหแกบคคลดงตอไปน

(๑) เจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทตองเวนคน

(๒) เจาของโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอนทรอถอนไมได ซงมอยในทดนทตองเวนคนนน ในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ หรอไดปลกสรางขนภายหลงโดยไดรบอนญาตจากเจาหนาท

(๓) ผเชาทดนโรงเรอน หรอสงปลกสรางอยางอนในทดนทตองเวนคน แตการเชานนตองมหลกฐานเปนหนงสอ ซงไดทำาไวกอนวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ หรอไดทำาขนภายหลงโดยไดรบอนญาตจากเจาหนาท และการเชานนยงมไดระงบไปในวนทเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทไดเขาครอบครองทดนโรงเรอน หรอสงปลกสรางดงกลาว แตเงนคาทดแทนในการเชานพงกำาหนดใหเฉพาะผเชาไดเสยหายจรงโดยเหตทตองออกจากทดน โรงเรอน หรอสงปลกสรางดงกลาวกอนสญญาเชาระงบ

(๔) เจาของตนไมยนตนทขนอยในทดนในวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖

(๕) เจาของโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอนทรอถอนได ซงมอยในทดนทตองเวนคนนน ในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ แตตองไมเปนผซงจำาตองรอถอนโรงเรอนหรอสงปลกสรางดงกลาวไปเมอไดรบแจงจากเจาของทดน

73

เงนคาทดแทนตาม (๕) น พงกำาหนดใหเฉพาะคารอถอน คาขนยาย และคาปลกสรางใหมเทานน

(๖) บคคลผเสยสทธในการใชทาง วางทอนำา ทอระบายนำา สายไฟฟา หรอสงอนซงคลายกนผานทดนทตองเวนคนนนตามมาตรา ๑๓๔๙ หรอมาตรา ๑๓๕๒ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยในกรณทบคคลเชนวานนไดจายคาทดแทนในการใชสทธดงกลาวใหแกเจาของทดนทตองเวนคนแลว

การพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน และคาทดแทนทรพยสนอยางอนนน จะพจารณาตามหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทคณะกรรมการฯ ไดกำาหนดเปนหลกการไว ในการประชมครงท.................เมอวนท.........................ดงตอไปน

๑ กำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนตนไมและตนผลไม ใหแกเจาของตนไมยนตนมาตรา ๑๘ (๔) ทขนอยในทดนในวนใชบงคบวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ ตามบญชรายละเอยดราคาคาทดแทนตนไมและตนไมผลของกรมชลประทาน จำานวน ๒๗๖ ชนด ซงไดมการปรบปรงราคาคาทดแทนตนไมและไมผลใหเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจปจจบน โดยคำานงถง คาตนพนธ คาปลก คาใชจายในการดแลรกษาชวงอายกอนเรมเกบเกยว และคาทดแทนความเสยหายในชวงเวลาเกบเกยวทใหผลผลตสงสด ตามอายขยของพชแตละชนด

๒ การกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนโรงเรอนและสงปลกสรางตาง ๆ ใหแกบคคลตามมาตรา ๑๘ (๒) (๓) (๕) และ (๖) ซงมอยในทดนทตองเวนคนนนในวนใชบงคบพระราช

74

กฤษฎกา ตามบญชมาตรฐานราคาทดแทนสงปลกสรางของกรมชลประทาน

ในกรณทเปนสงปลกสรางหรอสวนประกอบของสงปลกสรางทไมมกำาหนดไวในบญชมาตรฐานดงกลาว ควรใชราคาของสำานกงบประมาณ ราคาของกระทรวงพาณชย หรอสอบราคาตลาดในทองถน ในกรณเปนสงปลกสรางทมขนตอนการดำาเนนการพเศษเฉพาะดานเชน เสาไฟฟาแรงสง ใหผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทสอบราคาจากหนวยงานทเกยวของเปนราย ๆ ไป

๓ . กำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนทดนทจะ ตองเวนคน

คณะกรรมการไดพจารณาตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ และตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๙ วรรคส บญญตวา ในการกำาหนดราคาเบอง“ตนของอสงหารมทรพยและจำานวนเงนคาทดแทนใหคณะกรรมการกำาหนดโดยอาศยหลกเกณฑตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ ประกอบกนทง ๕ อนมาตรามาตรา๒๒และมาตรา ๒๔ หลกเกณฑตามคำาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐/๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑ เรองแนวทางเกณฑการพจารณาเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยตามมาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ โดยพจารณาแตละมาตรา และอนมาตรา ดงน

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ บญญตวา ภายใตบงคบ“บทบญญตแหงรฐธรรมนญน ศกดศรความเปนมนษย สทธ

75

เสรภาพ และความเสมอภาค บรรดาทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขและตามพนธกรณระหวางประเทศทประเทศไทยมอยแลว ยอมไดรบการคมครองตามรฐธรรมนญน”

สทธทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยทเกยวกบการกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ไดเคยมบทบญญตไวตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.๒๕๕๐ มาตรา ๔๒ วรรคสอง บญญตวา การกำาหนด“คาทดแทนตามวรรคหนงตองกำาหนดใหอยางเปนธรรมโดยคำานงถงราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาด การไดมา สภาพและทตงของอสงหารมทรพย ความเสยหายของผถกเวนคนและประโยชนทรฐและผถกเวนคนไดรบจากการใชสอยอสงหารมทรพยทถกเวนคน”

พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ . ศ . ๒๕๓๐ มาตรา ๙ วรรคส บญญตวา ในการกำาหนดราคา“เบองตนของอสงหารมทรพยและจำานวนเงนคาทดแทนใหคณะกรรมการกำาหนดโดยอาศยหลกเกณฑตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ และมาตรา ๒๔ และดำาเนนการใหแลวเสรจและประกาศราคาทกำาหนดไว ณ สถานทตามมาตรา ๗ ภายในหนงรอยแปดสบวน นบแตวนทไดรบแตงตง”

มาตรา ๑๘ เงนคาทดแทนนนใหกำาหนดใหแกบคคล ดงตอไปน

76

(๑) เจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทตองเวนคน

มาตรา ๒๑ เงนคาทดแทนทจะใหแกผมสทธไดรบเงนคาทดแทนตามมาตรา ๑๘ นน ถามไดบญญตไวเปนพเศษในพระราชบญญตเวนคนอสงหารมทรพยฉบบใดโดยเฉพาะแลว ใหกำาหนดโดยคำานงถง

(๑) ราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตอง

เวนคนตามทเปนอยในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖

ราคาทซอขายกนตามปกตนน จะตองเปนราคาทมการซอขายกนตามสภาพของทดนโดยทวๆ ไปไมใชราคาของผประกอบกจการหมบานจดสรรซงราคาขายไดรวมสาธารณปโภคคาใชจายในการดำาเนนการและกำาไรจากการดำาเนนธรกจรวมอยดวยยอมจะมราคาสงกวาราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดและเพอใหการกำาหนดคาทดแทนอยางเปนธรรม จงเหนควรอาศยหลกเกณฑตามคำาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐/๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑ ในการหาราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาด โดยใหพจารณาจากราคาทผขายแจงไวทกรมทดนในบรเวณใกลเคยงกอนวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบและหลกเลยงราคาซอขายทเกดขนภายหลงพระราชกฤษฎกาใชบงคบหรอทดนแปลงทถกเวนคนและทำาสญญาในราคาทสงกวาปกต ดงนน ฝายเลขานการไดขอความรวมมอจากสำานกงานทดน..................................... เพอตรวจสอบราคาทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาด ชวง

77

เวลา................................. กอนพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตพนททจะเวนคนฯ มผลบงคบใช พบวา..............ฯลฯ...............................

(๒) ราคาของอสงหารมทรพยทมการตราคาไวเพอประโยชนแกการเสย

ภาษบำารงทองท ปจจบนมพระราชกฤษฎกาใหนำาราคาปานกลางของทดนทใชอยในการประเมนภาษบำารงทองทประจำาป พ.ศ. ๒๕๒๑ ถง พ.ศ. ๒๕๒๔ มาใชในการประเมนภาษบำารงทองทสำาหรบป.................. ซงมราคากลางตำากวาราคาประเมนมาก (คณะกรรมการควรตรวจสอบขอเทจจรงใหชดเจนแตละทองทวามราคากลางเปนจำานวนเทาไร เพราะหากมการฟองคดตอศาล ตองสงเปนพยานหลกฐานตอศาล)

(๓) ราคาประเมนทนทรพยเพอการการจดทะเบยนสทธและนตกรรมของอสงหารมทรพย.......(บรรยายรายละเอยดของราคาประเมน).........ฯลฯ.........................................

(๔) สภาพและทตงของอสงหารมทรพย นน จะตองคำานงถงสภาพของอสงหารมทรพยตามสภาพทเปนอยในขณะทมการเวนคนเปนสำาคญ ถาจำาเปนจะตองเปรยบเทยบกน กตองเปรยบเทยบกบอสงหารมทรพยทมสภาพ และทำาเลทตงทเหมอนกน หรอคลายคลงกน เชนเปนทอยอาศย เปนททำาสวนผลไม ทำาไร หรอทำานาปลกขาว และมทตงตดถนนลาดยาง ถนนดนลกรง ซอย ทาง หรอไมตดถนน ซอย ทาง ซงเรยกวาทตาบอด แลวแตละกรณ เชนนเปนตน และมใชการพจารณาจากสภาพ และทำาเลทตงทคาดหมายกนเองระหวางผซอและผขายในอนาคต เพราะเปนเรองความสมครใจและเสยงภยของผซอเอง รฐไมอยใน

78

ฐานะทจะเขาไปทราบถงความคาดหมายระหวางเอกชนกบเอกชนดวยกนเชนนได และเมอคำานงถงราคาประเมนประกอบการพจารณาแลว บรเวณทดนทมสภาพและทตงคลายคลงกน แตราคาประเมนตางกน ควรพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนเทากนเพอความเปนธรรม โดยใหพจารณาจากราคาทสงกวา

(๕) เหตและวตถประสงคของการเวนคน การเวนคนทดนเพอกอสรางโครงการ.........................................เปนการกอสรางระบบชลประทาน มวตถประสงคเพอการพฒนาทางดานการเกษตรเปนการสงเสรมประสทธภาพการผลตดานการเกษตร ผเวนคนไมไดรบผลตอบแทนหรอผลตผลจากอสงหารมทรพยทถกเวนคน แตผลตผลจะเกดเปนการพฒนาทางดานเศรษฐกจและสงคมโดยรวม ไมใชเปนการเวนคนทมวตถประสงคเพอการแสวงหาผลกำาไรทางเศรษฐกจ

ทงน เพอใหเกดความเปนธรรมแกผถกเวนคนและสงคม กลาวคอการเวนคนอสงหารมทรพยแมจะกระทำาเพอสาธารณชนทวไป แตรฐกมหนาทจายเงนคาทดแทนเพอบรรเทาความเสยหายแกเจาของอสงหารมทรพยทถกเวนคน ตามความเหมาะสมและเปนธรรม และตองเปนธรรมแกสงคมดวยเชนกน เพราะรฐใชเงนภาษอากรทไดรบจากราษฎรทงประเทศ มาจายเงนคาทดแทนใหแกผถกเวนคน ดงนน การกำาหนดราคาเบองตนเพอจายเงนคาทดแทน จงตองคำานงถงความเปนธรรมของราษฎรผเสยภาษอากรทมไดถกเวนคนและมไดรบประโยชนจากการเวนคนดวย

ถาการงานหรอกจการอยางใดททำาไปในการเวนคน ไดกระทำาใหอสงหารมทรพยทเหลออยมราคาสงขน ใหเอาราคาสงขน

79

นนหกออกจากเงนคาทดแทน แตไมใหถอวาราคาอสงหารมทรพยททวขนนน สงไปกวาจำานวนเงนคาทดแทน เพอจะใหเจาของหรอผครอบครองทดนโดยชอบดวยกฎหมายกลบตองใชเงนไดอก

ถาตองเวนคนอสงหารมทรพยแตเพยงสวนหนง และสวนทเหลอนนราคาลดลง ใหกำาหนดเงนคาทดแทนใหเฉพาะสำาหรบสวนทเหลออนราคาลดลงนนดวย

การคำานวณวาอสงหารมทรพยใดมราคาสงขนตามวรรคสองหรอลดลงตามวรรคสามใหเปนไปตามหลกเกณฑวธการทกำาหนดในพระราชกฤษฎกา

ถาเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายอยอาศยหรอประกอบการคาขาย หรอการงานอนชอบดวยกฎหมายอยในอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนนน และบคคลดงกลาวไดรบความเสยหายเนองจากการทตองออกจากอสงหารมทรพยนน ใหกำาหนดเงนคาทดแทนใหสำาหรบความเสยหายนนดวย

มาตรา ๒๒ ในกรณทเจาของไดทดนมาโดยมไดใชอยอาศยหรอใชประกอบการทำามาหาเลยงชพ หรอทำาประโยชนในทดนนนอยางแทจรง ถาหากมการเวนคนทดนนนภายในหาปนบแตวนทเจาของไดทดนนนมา จะกำาหนดเงนคาทดแทนใหตำากวาเงนคาทดแทนทกำาหนดตามมาตรา ๒๑ กไดแตตองไมนอยกวาราคาทดนในขณะทเจาของไดทดนนนมา

มาตรา ๒๔ หามมใหคดเงนคาทดแทนสำาหรบราคาทดนทสงขน เพราะทรพยสนดงตอไปนคอ

(๑) โรงเรอนหรอสงปลกสรางทไดสรางหรอตอเตมขนใหม การเพาะปลก การทำาใหทดนเจรญขน หรอการเชา ทไดทำาขนภายหลงวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ โดยมได

80

รบอนญาตจากเจาหนาท เวนแตการทำานา ทำาไร หรอ ทำาสวน ตามทจดทำาอยตามปกต

(๒) โรงเรอนหรอสงปลกสรางทไดสรางหรอตอเตมขนใหม การเพาะปลกการทำาใหทดนเจรญขน หรอการเชา ทปรากฏวาไดทำาขนกอนวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกมาตามตรา ๖ โดยอบายฉอฉลเพอประสงคทจะไดรบเงนคาทดแทน

คำาสงของกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐ / ๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑ เรองแนวทางเกณฑการพจารณาเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยตามมาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ของหนวยงานในสงกดกระทรวงมหาดไทย และกรงเทพมหานคร ไวดงน

มาตรา ๒๑ (๑) การหาราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ใหพจารณาจาก

(๑) ราคาทผซอขายแจงไวทกรมทดนในบรเวณใกลเคยงกอนวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบ

(๒) รายการจดทะเบยนจำานองอาคารพรอมทดนจากธนาคารและสถาบนการเงน

(๓) ราคาเสนอขายในทองตลาดในบรเวณใกลเคยง และศกษาวจยอตราการลดราคาของตลาดแตละประเภทมาประกอบการพจารณาดวย

(๔) ราคาขายทดนหรอราคาขายทดนพรอมอาคารในโครงการจดสรรใกลเคยงแลวคำานวณยอนกลบเพอใหทราบราคาทดนเดม

(๕) หลกเลยงราคาซอขายทเกดขนกอนพระราชกฤษฎกาใชบงคบ หรอทดนแปลงทถกเวนคนและทำาสญญาใน

81

ราคาทสงกวาปกต(๖) เมอกรมทดน จดทำาฐานขอมลราคาซอขายอยาง

ตอเนองใหนำามาประกอบการพจารณาดวยมาตรา ๒๑ (๒) การใชราคาปานกลางภาษบำารงทองท

หากจะนำาราคาปานกลางเพอเกบภาษบำารงทองททกำาหนดไวมาใชตองคำานวณใหไดราคาทเปนจรงเสยกอน

มาตรา ๒๑ (๓) การใชราคาประเมนทนทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยม ในการจดทะเบยนสทธและนตกรรม

(๑) ใหใชราคาประเมนทนทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยมในการจดทะเบยนสทธและนตกรรมทใชอยในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบหรอในวนทคณะกรรมการฯ มมตกำาหนด แลวแตราคาใดจะสงกวามาประกอบการพจารณา

(๒) หากทดนแปลงใดไมมราคาประเมนตามขอ ๑ ใหใชราคาประเมนของทดนแปลงใกลเคยงทมสภาพและทำาเลทตงคลายคลงกนมากทสด ในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบหรอในวนทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนมมตกำาหนด แลวแตราคาใดจะสงกวามาประกอบการพจารณา

(๓) ถาในทดนแปลงเดยวกนถกกำาหนดราคาประเมนไวหลายราคาตางกนใหคำานวณราคาแตละสวนแลวนำามาคดเปนราคาเฉลยตอตารางวากอน จงจะกำาหนดคาทดแทนเพอการเวนคน

มาตรา ๒๑ (๔) การพจารณาสภาพและทตงของอสงหารมทรพย เชน

(๑) ใหเปรยบเทยบสภาพและทตงของทดนทใชอางองกบทดนแปลงทถกเวนคน โดยพจารณาปจจยตางๆ ทมผลตอ

82

ราคาทดน เชนความกวางของถนนหรอซอย ลกษณะผวจราจร ระยะทางจากถนนสายหลก การใชประโยชน การถมดนหรอขอมลอนๆ เพอปรบราคาใหเปนธรรม

(๒) ทดนทถกเวนคนตองใชสภาพและทำาเลทตงในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบ เชน กอนเวนคนสภาพเปนทดนแปลงเดยว แตหลงเวนคนไดซอทดนแปลงหลงมาเพมอก 1 แปลง จะตองประเมนราคาแยกเปนคนละเจาของ

(๓) ทดนทถกขดหนาดนภายหลงวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบตองถอสภาพในวนทหนวยราชการจายเงนคาทดแทน

(๔) ถนนหรอซอยททำาขนหลงจากพระราชกฤษฎกาใชบงคบ ใหถอวาไมมเร องสภาพและทตงของอสงหารมทรพยนน จะตองคำานงถงสภาพของอสงหารมทรพยตามสภาพทเปนอยในขณะทมการเวนคนเปนสำาคญ ถาจำาเปนจะตองเปรยบเทยบกน กตองเปรยบเทยบกบอสงหารมทรพยทมสภาพ และทำาเลทตงทเหมอนกนหรอคลายคลงกน เชนเปนทอยอาศย เปนททำาสวนผลไม ทำาไร หรอทำานาปลกขาว และมทตงตดถนนลาดยาง ถนนดนลกรง ซอย ทาง หรอไมตดถนน ซอย ทาง ซงเรยกวาทตาบอด แลวแตละกรณ เชนนเปนตน และมใชการพจารณาจากสภาพ และทำาเลทตงทคาดหมายกนเองระหวางผซอและผขายในอนาคต เพราะเปนเรองความสมครใจและเสยงภยของผซอเอง รฐไมอยในฐานะทจะเขาไปทราบถงความคาดหมายระหวางเอกชนกบเอกชนดวยกนเชนนได และเมอคำานงถงราคาประเมนประกอบการพจารณาแลว บรเวณทดนทมสภาพและทตงคลายคลงกน แตราคาประเมนตางกนควรพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนเทากนเพอความเปนธรรม โดยใหพจารณาจากราคาทสงกวา

83

มาตรา ๒๑ (๕) เหตและวตถประสงคของการเวนคน การเวนคนทดนเพอกอสรางของโครงการ……………...............……….… มวตถประสงคเพอการพฒนาดานแหลงนำา และการพฒนาทางดานการเกษตร เปนการสงเสรมประสทธภาพการผลตดานการเกษตรโดยผเวนคนไมไดรบผลตอบแทนหรอผลตผลจากอสงหารมทรพยทถกเวนคน แตผลตผลจะเกดเปนการพฒนาทางดานเศรษฐกจและสงคมโดยรวม ไมใชเปนการเวนคนทมวตถประสงคเพอการแสวงหาผลกำาไรทางเศรษฐกจ

แนวทางปฏบตตามคำาพพากษาของศาลปกครอง สงสด ขอเสนอสรปแนวทางปฏบตตามคำาพพากษาของศาล

ปกครองสงสดทเกยวกบการกำาหนดคาทดแทนทดน จำานวน ๒ กรณ คอ

๔.๑ การนำาราคาซอขายทดนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนฯ มาพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคน ตองเปนกรณทสามารถทราบทมาทชดเจนของราคาซอขายดงกลาว และจะตองเปนราคาทมการซอขายกนในวนเรมใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน หากไมมการซอขายในวนดงกลาว กสามารถนำาราคาซอขายในระยะเวลาทใกลเคยงซงมขนกอนพระราชกฤษฎกาฯ ใชบงคบมาประกอบการพจารณากำาหนดคาทดแทนได ตามคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ท อ. ๑๗๑/๒๕๕๐

๔.๒ การพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคน ตองเปนราคาในวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขต

84

ทดนในบรเวณททจะเวนคน และตองพจารณาประกอบกบสภาพ และสถานทตงของทดนทจะถกเวนคนแตละแปลงเปรยบเทยบกบทดนขางเคยง รวมทงเหตและวตถประสงคของการเวนคน ทงน โดยไมจำาเปนตองกำาหนดในอตราเดยวกนทงแปลง ตามคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ท อ. ๑๓๔/๒๕๔๗

คณะกรรมการฯ ไดพจารณาตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ มาตรา ๒๔ ประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาต ฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๓๔ และระเบยบปฏบตของทางราชการทเกยวของแลว มมตเหนชอบการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทดนใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทถกเขตเวนคนตามพระราชกฤษฎกาเพอกอสรางของโครงการ................................ ในทองทตำาบล................อำาเภอ..................จงหวด.......................... ดงน

๑. ...........................................๒. ...........................................กรณทดนแปลงใดมหลกฐานการไดมาโดยชอบดวย

กฎหมาย สงกวาราคาคาทดแทนทดนทคณะกรรมการกำาหนดไว ใหกำาหนดราคาคาทดแทนทดนตามราคาทไดระบไวตามหลกฐานการไดมา

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน ฯลฯ)

85

มตทประชม เนองจากระเบยบวาระนไมมการพจารณา จงไมมมตทประชม แตใหระบขอความลงทายระเบยบวาระนวา ทประชมรบทราบ

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดรวมกนศกษาเรองรปแบบและเนอหาของการประชมในระเบยบวาระนมความเหนวา การนำาเสนอใหคณะกรรมการพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนและทรพยสนอยางอนนน กรรมการและเลขานการจะเปนผชแจงขนตอนการดำาเนนการเพอใหทราบขอเทจจรงของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนในเบองตน แลวจงมอบหมายใหผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทชแจงนำาเสนอรายละเอยดขอเทจจรงของอสงหารมทรพย ตามหลกเกณฑของกฎหมายและหลกเกณฑทคณะกรรมการกำาหนดไว อยางสมบรณครบถวน และควรนำาเสนอคณะกรรมการพจารณาเปนรายตำาบล เนองจากแตละตำาบลมองคประกอบขอเทจจรงแตกตางกน โดยนำาเสนอเปนวาระท ๔ ดงน

ระเบยบวาระท ๔ เรอง ทเสนอใหทประชม พจารณา

เรองพจารณากำาหนดราคา เบองตนของ อสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน และ ทรพยสนอยางอน ในทองทตำาบล ...................... อำาเภอ ................... จงหวด .............. ..... จำานวน ............... ราย ทดน ................ แปลง เนอท ................

กรรมการและเลขานการชแจงวา ผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทประกอบดวย ชางรงวดของกรมทดน (หรอนายชางสำารวจของกรมชลประทาน) ทำาหนาทรงวดคำานวณเนอทและจดทำา

86

แผนทแปลงกรรมสทธ (ร.ว. ๔๓ ก.) ของทดนทถกเวนคนเปนรายแปลง นายชางโยธาจากสำานกงานกอสราง (หรอโครงการชลประทาน) ของกรมชลประทาน ทำาหนาทสำารวจตรวจสอบและคำานวณราคาคาทดแทนโรงเรอนหรอสงปลกสรางตางๆ เจาหนาทของฝายจดหาทดนท............สวนจดหาทดนท.............สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน ไดตรวจสอบขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพยซงเปนทรพยสนของราษฎรทมอยในวนใชบงคบพระราช-กฤษฎกาทำาการบนทกสอบสวนและรวบรวมเอกสารหลกฐานตาง ๆ เพอใหทราบตวบคคลผมสทธรบเงนคาทดแทน ทำาการตรวจสอบตนไมและตนผลไม ทงประเภท ชนด ขนาด และจำานวน หรอปรมาณ โดยแสดงรายละเอยดการคำานวณจำานวนเงนคาทดแทนตามหลกเกณฑและราคาทคณะกรรมการฯ ไดกำาหนดไว เพอประกอบการพจารณาโดยคำานงถงหลกเกณฑตาง ๆ ตามบทบญญตแหงกฎหมายแลว จงขอใหผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทนำาเสนอคณะกรรมการฯ พจารณากำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมาย ดงมรายละเอยดตามเอกสารทแจกใหคณะกรรมการฯ ทกทานแลว

(บญชรายละเอยดขอเทจจรงของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน เอกสารประกอบระเบยบวาระท ๔)(ภาคผนวก เอกสารหมายเลข ๑๓)

(ชอผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาท)................................. นกวชาการจดหาทดน..................... ฝายจดหาทดนท....................สวน

87

จดหาทดนท....................สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน ชแจงวาตามบญชรายละเอยดขอเทจจรงของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ตามโครงการ........................... ในทองทตำาบล................. อำาเภอ........................จงหวด........................ในครงนเปนอสงหารมทรพยทนำาเสนอเพอพจารณากำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทถกเวนคนเพอกอสรางบรเวณ..................มผมสทธรบเงนจำานวน......................ราย ทดนจำานวน..................................แปลง เนอท.........................ไร ดงน

๑. ชอ.................................................... เจาของทดนตามหลกฐานทดน.............เลขท .....................เลขทดน .............. ไดมาโดยการ.................... เมอ.............................มสภาพเปน................................ไมม/มราคาทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาด (เฉลยราคาไรละ......................) ราคาประเมนโซน.................หนวยท.............................ราคาไรละ..................................บาท เนอทถกเขตเวนคน.........................ไร กำาหนดคาทดแทนเปนเงน................................บาท คาทดแทนสงปลกสรางประเภท..................เปนเงน..........................บาท และคาทดแทนตนไมยนตน เปนเงน.............................บาท รวมเปนจำานวนเงนคาทดแทนทงสน...............................บาท ไมมคาทดแทนทรพยสนอยางอน

88

๒. ชอ.................................................... เจาของทดนตามหลกฐานทดน.............เลขท .....................เลขทดน .............. ไดมาโดยการ.................... เมอ.............................มสภาพเปน................................ไมม/มราคาทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาด (เฉลยราคาไรละ......................) ราคาประเมนโซน.................หนวยท.............................ราคาไรละ..................................บาท เนอทถกเขตเวนคน.........................ไร กำาหนดคาทดแทนเปนเงน................................บาท คาทดแทนสงปลกสรางประเภท..................เปนเงน..........................บาท และคาทดแทนตนไมยนตน เปนเงน.............................บาท รวมเปนจำานวนเงนคาทดแทนทงสน...............................บาท ไมมคาทดแทนทรพยสนอยางอน

๓. ชอ.................................................... เจาของทดนตามหลกฐานทดน.............เลขท .....................เลขทดน .............. ไดมาโดยการ.................... เมอ.............................มสภาพเปน................................ไมม/มราคาทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาด (เฉลยราคาไรละ......................) ราคาประเมนโซน.................หนวยท.............................ราคาไรละ..................................บาท เนอทถกเขตเวนคน.........................ไร กำาหนดคาทดแทนเปนเงน................................บาท คาทดแทนสงปลกสรางประเภท..................เปนเงน..........................บาท และคา

89

ทดแทนตนไมยนตน เปนเงน.............................บาท รวมเปนจำานวนเงนคาทดแทนทงสน...............................บาท ไมมคาทดแทนทรพยสนอยางอน

......................................................ฯลฯ...........................................................

จงขอเสนอคณะกรรมการฯ เพอพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนทดนตามขอกฎหมาย และขอเทจจรงดงกลาวตอไป ดงมรายละเอยดตามเอกสารทไดเสนอใหกบคณะกรรมการฯ ทกทานแลว

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน ฯลฯ)

มตทประชม คณะกรรมการฯไดรวมกนพจารณารายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพยโดยคำานงถงหลกเกณฑตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ และมาตรา ๒๔ และระเบยบปฏบตของทางราชการทเกยวของแลว มมตเหนชอบใหกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายในเขตทองท ตำาบล.................อำาเภอ.................. จงหวด ..................รวม..............รายการ เปนจำานวนเงน......................บาท (.........................................) ประกอบดวย

90

๑. คาทดแทนทดน จำานวน..........แปลง เนอท.......................ไร เปนเงน.................................บาท

๒. คาทดแทนรอยายโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอน และตนไมหรอ ไมผล จำานวน......ราย เปนเงน......................บาท

ตามบญชกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนดงตอไปน (หรอตามบญชกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนทแนบทายรายงานการประชม)

บญชกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน โครงการ………………………………..

ในเขตทองทตำาบล……………………...อำาเภอ.............................จงหวด........................

......ครงท...........................เมอวนท.................................

ลำาดบ

ชอ-สกล

คาทดแทนทดน    

หมายเหต

หลกฐานทดน เลข

ทดน

กำาหนดราคาคาทดแทนทดน

คาทดแทน

รวมเปนเงน

เลขทเนอท

ไรละ/บาท

จำานวนเงน/บาท

ตนไม /บาท ทงสน

                                                                                 

91

                                                             

ระเบยบวาระท ๕ เรองอน ๆ (ถาม) คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดรวมกนศกษาเรองรปแบบและเนอหาของการประชมในระเบยบวาระน มความเหนวา ควรจะนำาเสนอเรองการรบรองรายงานการประชม โดยวธเสนอเวยนใหคณะกรรมการตรวจสอบ และลงนามรบรองรายงานการประชม เพอความสะดวกรวดเรวในการจดทำารายงานการประชม โดยนำาเสนอคณะกรรมการเพอใหความเหนชอบ ดงน

กรรมการและเลขานการกลาววา ฝายเลขานการจะไดจดทำาบนทกรายงานการประชมและเวยนเสนอใหคณะกรรมการฯ ไดพจารณาตรวจสอบความถกตอง และลงนามรบรองรายงานการประชมไวเปนหลกฐานในการปฏบตงานตอไป หากกรรมการทานใดเหนวา มขอความทไมถกตองอยางไร ขอใหแจงฝายเลขานการเพอจะทำาการแกไขใหถกตองตอไป

(แตถาไมมเรองทจะเสนอในวาระน ใหบนทกวา -ไมม-)

(๑๐) เลกประชมเวลา ใหลงเวลาทเลกประชม โดยเขยนตวเลขเวลาเปน ๒ ตำาแหนง จด นาท เปน ๒ ตำาแหนง และเขยนตามจรง ไมใชตามเวลาทนดหมาย เศษของนาทอนโลมเปนเลข ๐ หรอ ๕ นาท เชน ๑๒.๐๐ น. หรอ ๑๖.๑๕ น. เปนตน

92

(๑๑) ผจดรายงานการประชม ใหเลขานการหรอผซงไดรบมอบหมายใหจดรายงานการประชม ลงลายมอชอพรอมทงพมพชอเตมและนามสกลไวใตลายมอชอในรายงานการประชมครงนดวย

(ลงชอ) ...................................................ผจดรายงานการประชม (..................................................) นกวชาการจดหาทดน...............(๑๒) การรบรองรายงานการประชม เนองจากรายงาน

การประชมคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ จะตองนำาเสนอใหกรมชลประทาน ในฐานะเจาของงบประมาณรบทราบมตของคณะกรรมการ และนำาไปใชเปนหลกฐานและหลกเกณฑในการกำาหนดจำานวนเงนและจายเงนคาทดแทนทรพยสน จงตองเสนอใหคณะกรรมการผมาประชม ลงลายมอชอรบรองรายงานการประชมในรายงานการประชมครงนดวย โดยบนทกขอความวา คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตน“ของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ไดตรวจสอบรายงานการประชมดงกลาวขางตนแลว เหนวาถกตองตรงตามทไดประชมไว จงลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน และลง”ลายมอชอเชนเดยวกบผจดรายงานการประชม

(ลงชอ) ................................................ประธานกรรมการ (...............................................) นายอำาเภอ................................

93

(ลงชอ) .................................................กรรมการ (................................................) หวหนาฝายทะเบยน สำานกงานทดนจงหวด................(ลงชอ) ..................................................กรรมการ (.................................................) ประธานสภา...............................(ลงชอ) ...................................................กรรมการและเลขานการ (..................................................) หวหนาฝายจดหาทดนท...…สวนจดหาทดนท...… สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน..................................................................

..............

๓.๓ รปแบบและเนอหา ของ การประชมคณะกรรมการ พจารณาอทธรณ เงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน

(๑) รายงานการประชม ใหลงชอคณะทประชมหรอการประชมของคณะนนๆ ในการศกษาวเคราะหนหมายถงชอตามคำาสงทแตงตงคอ คณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน โดยใหวงเลบตามคำาสงดวย (ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท.................) และระบโครงการชลประทานตามพระราชกฤษฎกา เพอใหเกดความชดเจนในชอของคณะการทประชม

94

(๒) ครงท.......ใหลงครงททประชมเปนรายป โดยเรมครงแรกจากเลข ๑ เรยงเปนลำาดบไปจนสนปปฏทนทบเลขพทธศกราชทประชม เมอขนปปฏทนใหมใหเรมครงท ๑ ใหม เรยงไปตามลำาดบ เชน ครงท ๑/๒๕๕๘ หรอจะลงจำานวนครงทประชมทงหมดของคณะทประชม หรอการประชมนน ประกอบกบครงทประชมเปนรายปกได เชน ครงท ๕-๑/๒๕๕๘ ซงหมายถงคณะกรรมการไดประชมมาแลวจำานวน ๔ ครง และครงนเปนการประชมครงท ๕ เปนการประชมในป พ.ศ.๒๕๕๘ ครงท ๑ เปนตน

(๓) เมอ....ใหลงวน เดอน ป ทประชม โดยลงชอวนพรอมตวเลขของวนท ชอเตมของเดอน และตวเลขของปพทธศกราช เชน เมอวนจนทรท ๑๐ มกราคม ๒๕๕๘ โดยไมตองระบเวลาทประชมในตำาแหนงน เนองจากมระบอยในขอ เรมประชมเวลา แลว

(๔) ณ.........ใหลงชอสถานททใชเปนทประชม (๕) ผมาประชม ใหลงชอและตำาแหนงของผไดรบแตง

ตงเปนคณะกรรมการทประชมซงมาประชม ในกรณทเปนผไดรบการแตงตงเปนผแทนหนวยงาน ใหระบวาเปนผแทนจากหนวยงานใด พรอมตำาแหนงในคณะทประชมหรอการประชมนน ในกรณทเปนผมาประชมแทนใหลงชอผมาประชมแทน และลงดวยวามาประชมแทนผใดหรอตำาแหนงใดหรอแทนผแทนหนวยงานใด

(๖) ผไมมาประชม ใหลงชอและตำาแหนงของผทไดรบการแตงตงเปนคณะกรรมการทประชมซงมไดมาประชม โดยระบใหทราบวาเปนผแทนจากหนวยงานใด พรอมทงเหตผล ทไมสามารถมาประชม ถาหากทราบดวยกได

95

(๗) ผเขารวมประชม ใหลงชอและตำาแหนงของผทมไดรบการแตงตงเปนคณะกรรมการทประชม ซงไดเขารวมประชม และหนวยงานทสงกด (ถาม)

(๘) เรมประชมเวลา ใหลงเวลาทเรมประชม โดยเขยนตวเลขเวลาเปน ๒ ตำาแหนง จด นาท เปน ๒ ตำาแหนง และเขยนตามจรง ไมใชตามเวลาทนดหมาย เศษของนาทอนโลมเปนเลข ๐ หรอ ๕ นาท เชน ๐๙.๐๐ น. หรอ ๐๙.๑๕ น. เปนตน

(๙) ขอความ ใหบนทกขอความทประชม ปกตใหเรมดวย ประธานกลาวเปดการประชมและขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมตอไป แตหากกรณผทมาเปนประธานการประชม เปนผแทนของผทไดรบแตงตงเปนประธานคณะกรรมการ ใหระบชอและ ตำาแหนงของผมาเปนประธานแทน พรอมระบเหตผลทผทไดรบแตงตงเปนประธานคณะกรรมการ ไมสามารถมาประชมได และขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมตอไป ซงจะมระเบยบวาระตอไปดงน

ระเบยบวาระท ๑ เรองทประธานแจงใหทประชมทราบ โดยปกตประธานมกจะไมมเรองแจงใหทประชมทราบ แตเพอใหการเรมตนการประชมมสาระเกยวกบวาระการประชมในครงน และเพออำานวยความสะดวกใหแกประธาน ฝายเลขานการจงควรเตรยมเรองทประธานแจงใหทประชมทราบวา วนนเปนการประชมคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณท..........................ลงวนท.......................ครงท....../.............เพอพจารณาคำาขออทธรณเงนคาทดแทน

96

อสงหารมทรพยทถกเวนคนเพอการชลประทานใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายทไมพอใจราคาเบองตนทกำาหนดให และไดยนอทธรณขอเพมราคาคาทดแทนตอรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ซงคณะกรรมการฯ ชดน จะตองพจารณาใหแลวเสรจ เพอเสนอใหรฐมนตรฯ วนจฉยผลการพจารณาในแตละรายตอไป ซงคณะกรรมการฯ ชดนไดมการแตงตงโดยระบตำาแหนง มองคประกอบดงน

๑. ผวาราชการจงหวด....................................เปนประธานกรรมการ๒. อยการจงหวด............................................ เปนกรรมการ๓. เจาพนกงานทดนจงหวด............................ เปนกรรมการ๔. ธนารกษพนท............................................ เปนกรรมการ๕. ผอำานวยการ..............................................

เปนกรรมการ สำานก.......................................

กรมชลประทาน ๖. ผอำานวยการสวนจดหาทดนท.......................

เปนกรรมการและเลขานการ สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน

97

โดยใหมหนาทพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนใหแกผเปนเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน แลวเสนอผลการพจารณาใหรฐมนตรฯ วนจฉยอทธรณตอไป

ดงมรายละเอยดตามเอกสารทแจกใหคณะกรรมการฯทกทานแลว และขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมดงกลาวตอไป

มตทประชม เนองจากระเบยบวาระนไมมการพจารณา จงไมมมตทประชม แตใหระบขอความลงทายระเบยบวาระนวา ทประชมรบทราบ

ระเบยบวาระท ๒ เรองการรบรองรายงานการประชม ครงท.......เมอวนท............

( กรณมการประชมครงกอน แตยงไมไดมการรบรองรายงานการ ประชม )

กรรมการและเลขานการ ชแจงวา ตามทคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณท................ไดประชมครงท...................เมอวนท...........................................

ฝายเลขานการไดจดทำารายงานการประชมเสนอคณะกรรมการฯ เพอตรวจสอบความถกตองตามทไดสำาเนาใหคณะกรรมการทกทานแลว จงเสนอทประชม เพอพจารณารบรองรายงานการประชม

98

มตทประชม รบรองรายงานการประชมครงท.............เมอวนท.......................โดยไมมการแกไข (หรอโดยมการแกไข.............................................)

( กรณมการประชมครงกอน และ คณะกรรมการ ลงนาม รบรองรายงานการประชมแลว )

กรรมการและเลขานการชแจงวา ตามทคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงน คาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณท............. ไดประชมครงท...................เมอวนท...........................................

ฝายเลขานการไดจดทำารายงานการประชมเสนอคณะกรรมการฯ ตรวจสอบความถกตองและลงนามรบรองรายงานการประชมฉบบดงกลาวแลว จงเสนอทประชมเพอทราบ

มตทประชม เนองจากระเบยบวาระนไมมการพจารณารบรองรายงานการประชม จงไมมมตทประชม แตใหระบขอความลงทายระเบยบวาระนวา ทประชมรบทราบ

ระเบยบวาระท ๓ เรองทเสนอใหทประชมทราบ การประชมคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ เปนการดำาเนนการตามพระราช-กฤษฎกาเพอกอสรางโครงการชลประทาน ดงนนเพอเสนอใหทประชมทราบถงความเปนมาทงในดานแผนการดำาเนนงานกอสรางโครงการชลประทาน และแผนการดำาเนนงานจดหาทดน จงควรแยกระเบยบวาระยอยตอไปดงน

99

๓.๑ เรอง แผน ( หรอผล ) การดำาเนนงา น กอสราง โครงการชลประทาน โดยมผแทนของหนวยงานทรบผดชอบในการกอสรางเปนผชแจงใหทประชมทราบ

มตทประชม เนองจากระเบยบวาระนไมมการพจารณา จงไมมมตทประชม แตใหระบขอความลงทายระเบยบวาระนวา ทประชมรบทราบ

๓.๒ แผน ( หรอผล ) การดำาเนนงาน จดหาทดน กรรมการและเลขานการควรเสนอใหหวหนาฝายจดหาทดนเปนผชแจงใหทประชมทราบ ซงควรจะกลาวถงการออกพระราช-กฤษฎกาเสมอโดยชแจงวา ตามทไดมพระราชกฤษฎการกำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน ในทองทตำาบล.................... อำาเภอ....................จงหวด...................... พ.ศ. .............ตามโครงการ................ประกาศในราชกจจานเบกษาเลม..............ตอนท..............ลงวนท....................มผลใชบงคบตงแตวนท........................ใหใชบงคบไดมกำาหนด..............ป .................

มตทประชม เนองจากระเบยบวาระนไมมการพจารณา จงไมมมตทประชม แตใหระบขอความลงทายระเบยบวาระนวา ทประชมรบทราบ

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดรวมกนศกษาเรองรปแบบและเนอหาของการประชมในระเบยบวาระน มความเหนวา สมควรทจะนำาเสนอผลการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทน เพอแสดงใหปรากฏไวในรายงานการประชมฉบบนดวย และใหคณะกรรมการฯ ทราบวาไดมการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนไวแลวในเรองใดบางและมมตเปนประการใด เพอนำาไปใชประกอบการพจารณาอทธรณเงนคา

100

ทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคนใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายทไมพอใจราคาเบองตนทกำาหนดใหและไดยนอทธรณขอเพมราคาคาทดแทนตอรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ในวาระตอไป โดยกำาหนดใหเปนระเบยบวาระยอย ๓.๓ ดงน

๓.๓ หลกเกณฑและราคาคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน

กรรมการและเลขานการชแจงวา ตามทไดมพระราชกฤษฎการกำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนในทองทตำาบล................... อำาเภอ...................จงหวด................. พ.ศ. ..........โดยมอธบดกรมชลประทานเปนเจาหนาทเวนคน และรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ เปนผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาดงกลาว

ตามมาตรา ๙ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ เมอพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ ใชบงคบแลว ใหเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทดำาเนนการสำารวจเพอทราบขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนทแนนอน ใหเสรจภายในหนงรอยแปดสบวน ถาเปนการเวนคนเพอสรางหรอขยายทางหลวง ทางรถไฟ ทางพเศษ คลองชลประทาน หรอกจการทคลายคลงกน ตองสำารวจใหแลวเสรจภายในสองปนบแตวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาดงกลาว

เมอไดดำาเนนการสำารวจททจะตองเวนคนเสรจเปนบางสวนหรอแลวเสรจทงหมด ใหเจาหนาทเสนอรฐมนตรผรกษาการ

101

ตามพระราชกฤษฎกา แตงตงคณะกรรมการขนคณะหนงภายในสามสบวนนบแตวนทสำารวจแลวเสรจ ประกอบดวยผแทนของเจาหนาทหนงคน ผแทนกรมทดนหนงคน ผแทนของหนวยงานอนของรฐหนงคน และผแทนของสภาทองถนท เกยวของ เพอทำาหนาทกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทนใหแกบคคลตามมาตรา ๑๘

ในการปฏบตงานจดหาทดนโดยวธเวนคนนน อธบดกรมชลประทาน ไดมคำาสงแตงตงเจาหนาทของกรมชลประทาน และเจาหนาทของหนวยงานทเกยวของ ใหปฏบตหนาทในฐานะ “ผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาท” เพอเขาดำาเนนการสำารวจขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ตามลกษณะงานแตละดาน ประกอบดวย

๑. ชางรงวดของกรมทดน กบ นายชางสำารวจของกรมชลประทาน ทำาหนาทรงวด คำานวณเนอทและจดทำาแผนทและบญชรายชอเจาของทดนทไดนำาทำาการรงวดแบงแยกทดนเพอการชลประทาน โครงการ..... บรเวณททำาการ......(ร.ว. ๔๓ ก.) ของทดนทจะตองเวนคนเปนรายแปลง

๒. นายชางโยธาจากสำานกงานกอสรางของกรมชลประทาน ทำาหนาทสำารวจตรวจสอบและคำานวณราคาคาทดแทนโรงเรอนหรอสงปลกสรางตาง ๆ

๓. เจาหนาทของฝายจดหาทดนท.......สวนจดหาทดนท.......สำานกกฎหมายและทดน จะทำาหนาทประสานงานนดหมายกบเจาหนาททเกยวของ และเจาของหรอผครอบครองอสงหารมทรพย ทำาการบนทกสอบสวนและรวบรวมเอกสารหลก

102

ฐานตาง ๆ เพอใหทราบตวบคคลผมสทธรบเงนคาทดแทน ทำาการตรวจสอบตนไมและตนผลไม และคำานวณราคาคาทดแทนตามหลกเกณฑและราคาทคณะกรรมการฯ ไดกำาหนดไว แลวรวบรวมรายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพย นำาเสนอคณะกรรมการฯ เพอพจารณากำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนเปนรายแปลงตอไป

การกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนนน ตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ บญญตวา ภายใตบงคบบทบญญตแหง“ รฐธรรมนญน ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาค บรรดาทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขและตามพนธกรณระหวางประเทศทประเทศไทยมอยแลว ยอมไดรบการคมครองตามรฐธรรมนญน”

สทธทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยทเกยวกบการกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ไดเคยมบญญตไวตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๔๒ วรรคสอง และตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๙ วรรคส บญญตวา ในการกำาหนด“ ราคาเบองตนของอสงหารมทรพยและจำานวนเงนคาทดแทน ใหคณะกรรมการกำาหนดโดยอาศยหลกเกณฑตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ และมาตรา ๒๔ และดำาเนนการใหแลวเสรจและประกาศราคาทกำาหนดไว ณ สถานทตามมาตรา ๗ ภายใน หนงรอยแปดสบวน นบแตวนทไดรบแตงตง ” โดยจะตอง

103

กำาหนดใหแกบคคลตามมาตรา ๑๘ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ดงน

มาตรา ๑๘ เงนคาทดแทนนน ใหกำาหนดใหแกบคคลดงตอไปน

(๑) เจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทตองเวนคน

(๒) เจาของโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอนทรอถอนไมได ซงมอยในทดนทตองเวนคนนน ในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ หรอไดปลกสรางขนภายหลงโดยไดรบอนญาตจากเจาหนาท

(๓) ผเชาทดนโรงเรอน หรอสงปลกสรางอยางอนในทดนทตองเวนคน แตการเชานนตองมหลกฐานเปนหนงสอ ซงไดทำาไวกอนวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ หรอไดทำาขนภายหลงโดยไดรบอนญาตจากเจาหนาท และการเชานนยงมไดระงบไปในวนทเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทไดเขาครอบครองทดนโรงเรอน หรอสงปลกสรางดงกลาว แตเงนคาทดแทนในการเชานพงกำาหนดใหเฉพาะผเชาไดเสยหายจรงโดยเหตทตองออกจากทดน โรงเรอน หรอสงปลกสรางดงกลาวกอนสญญาเชาระงบ

(๔) เจาของตนไมยนตนทขนอยในทดนในวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖

(๕) เจาของโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอนทรอถอนได ซงมอยในทดนทตองเวนคนนน ในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ แตตองไมเปนผซงจำาตองรอถอนโรงเรอนหรอสงปลกสรางดงกลาวไปเมอไดรบแจงจากเจาของทดน

104

เงนคาทดแทนตาม (๕) น พงกำาหนดใหเฉพาะคารอถอน คาขนยาย และคาปลกสรางใหมเทานน

(๖) บคคลผเสยสทธในการใชทาง วางทอนำา ทอระบายนำา สายไฟฟา หรอสงอนซงคลายกนผานทดนทตองเวนคนนนตามมาตรา ๑๓๔๙ หรอมาตรา ๑๓๕๒ แหงประมวลกฎหมายแพงและพาณชยในกรณทบคคลเชนวานนไดจายคาทดแทนในการใชสทธดงกลาวใหแกเจาของทดนทตองเวนคนแลว

การพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน และคาทดแทนทรพยสนอยางอนนน จะพจารณาตามหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทคณะกรรมการฯ ไดกำาหนดเปนหลกการไว ในการประชมครงท.................เมอวนท.........................ดงตอไปน

๑. กำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนตนไมและตนผลไม ใหแกเจาของตนไมยนตนมาตรา ๑๘ (๔) ทขนอยในทดนในวนใชบงคบวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ ตามบญชรายละเอยดราคาคาทดแทนตนไมและตนผลไมของกรมชลประทาน จำานวน ๒๗๖ ชนด ซงไดมการปรบปรงราคาคาทดแทนตนไมและไมผลใหเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจปจจบน โดยคำานงถง คาตนพนธ คาปลก คาใชจายในการดแลรกษาชวงอายกอนเรมเกบเกยว และคาทดแทนความเสยหายในชวงเวลาเกบเกยวทใหผลผลตสงสด ตามอายขยของพชแตละชนด

๒. การกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนโรงเรอนและสงปลกสรางตาง ๆ ใหแกบคคลตามมาตรา ๑๘ (๒) (๓) (๕) และ (๖) ซงมอยในทดนทตองเวนคนนนในวนใชบงคบพระราช

105

กฤษฎกา ตามบญชมาตรฐานราคาทดแทนสงปลกสราง ของกรมชลประทาน

ในกรณทเปนสงปลกสรางหรอสวนประกอบของสงปลกสรางทไมมกำาหนดไวในบญชมาตรฐานดงกลาว ควรใชราคาของสำานกงบประมาณ ราคาของกระทรวงพาณชย หรอสอบราคาตลาดในทองถน ในกรณเปนสงปลกสรางทมขนตอนการดำาเนนการพเศษเฉพาะดานเชน เสาไฟฟาแรงสง ใหผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทสอบราคาจากหนวยงานทเกยวของเปนราย ๆ ไป

๓. กำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนทดนทจะตองเวนคน

คณะกรรมการไดพจารณาตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ และตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๙ วรรคส บญญตวา ในการกำาหนดราคาเบอง“ตนของอสงหารมทรพยและจำานวนเงนคาทดแทนใหคณะกรรมการ กำาหนดโดยอาศยหลกเกณฑตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ ประกอบกนทง ๕ อนมาตรา มาตรา ๒๒ และมาตรา ๒๔ หลกเกณฑตามคำาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐/๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑ โดยพจารณาแตละมาตรา และอนมาตรา ดงน

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ บญญตวา ภายใตบงคบบทบญญต“แหงรฐธรรมนญน ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาค บรรดาทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยอนมพระ

106

มหากษตรยทรงเปนประมขและตามพนธกรณระหวางประเทศทประเทศไทยมอยแลว ยอมไดรบการคมครองตามรฐธรรมนญน”

สทธทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยทเกยวกบการกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ไดเคยมบทบญญตไวตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.๒๕๕๐ มาตรา ๔๒ วรรคสอง บญญตวา การกำาหนด“คาทดแทนตามวรรคหนงตองกำาหนดใหอยางเปนธรรมโดยคำานงถงราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาด การไดมา สภาพและทตงของอสงหารมทรพย ความเสยหายของผถกเวนคนและประโยชนทรฐและผถกเวนคนไดรบจากการใชสอยอสงหารมทรพยทถกเวนคน”

พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ . ศ . ๒๕๓๐ มาตรา ๙ วรรคส บญญตวา ในการกำาหนดราคาเบอง“ตนของอสงหารมทรพยและจำานวนเงนคาทดแทนใหคณะกรรมการกำาหนดโดยอาศยหลกเกณฑตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ และมาตรา ๒๔ และดำาเนนการใหแลวเสรจและประกาศราคาทกำาหนดไว ณ สถานทตามมาตรา ๗ ภายในหนงรอยแปดสบวน นบแตวนทไดรบแตงตง”

มาตรา ๑๘ เงนคาทดแทนนนใหกำาหนดใหแกบคคล ดงตอไปน

(๑) เจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทตองเวนคน

มาตรา ๒๑ เงนคาทดแทนทจะใหแกผมสทธไดรบเงนคาทดแทนตามมาตรา ๑๘ นน ถามไดบญญตไวเปนพเศษในพระราช

107

บญญตเวนคนอสงหารมทรพยฉบบใดโดยเฉพาะแลว ใหกำาหนดโดยคำานงถง

(๑) ราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนตามทเปนอยในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖

ราคาทซอขายกนตามปกตนน จะตองเปนราคาทมการซอขายกนตามสภาพของทดนโดยทวๆ ไปไมใชราคาของผประกอบกจการหมบานจดสรรซงราคาขายไดรวมสาธารณปโภคคาใชจายในการดำาเนนการและกำาไรจากการดำาเนนธรกจรวมอยดวยยอมจะมราคาสงกวาราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาด และเพอใหการกำาหนดคาทดแทนอยางเปนธรรม จงเหนควรอาศยหลกเกณฑตามคำาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐/๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑ ในการหาราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาด โดยใหพจารณาจากราคาทผขายแจงไวทกรมทดนในบรเวณใกลเคยงกอนวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบ และหลกเลยงราคาซอขายทเกดขนภายหลงพระราชกฤษฎกาใชบงคบ หรอทดนแปลงทถกเวนคนและทำาสญญาในราคาทสงกวาปกต ดงนน ฝายเลขานการไดขอความรวมมอจากสำานกงานทดน..................................... เพอตรวจสอบราคาทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาด ชวงเวลา................................. กอนพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตพนททจะเวนคนฯ มผลบงคบใช พบวา..............ฯลฯ...............................

( ๒ ) ราคาของอสงหารมทรพยทมการตราคาไวเพอ ประโยชนแกการเสยภาษบำารงทองท ปจจบนมพระราชกฤษฎกาให

108

นำาราคาปานกลางของทดนทใชอยในการประเมนภาษบำารงทองทประจำาป พ.ศ. ๒๕๒๑ ถง พ.ศ. ๒๕๒๔ มาใชในการประเมนภาษบำารงทองทสำาหรบป.................. ซงมราคากลางตำากวาราคาประเมนมาก (คณะกรรมการควรตรวจสอบขอเทจจรงใหชดเจนแตละทองทวามราคากลางเปนจำานวนเทาไร เพราะหากมการฟองคดตอศาล ตองสงเปนพยานหลกฐานตอศาล)

(๓) ราคาประเมนทนทรพยเพอการการจดทะเบยนสทธและนตกรรมของอสงหารมทรพย.......(บรรยายรายละเอยดของราคาประเมน).........ฯลฯ.........................................

(๔) สภาพและทตงของอสงหารมทรพย นน จะตองคำานงถงสภาพของอสงหารมทรพยตามสภาพทเปนอยในขณะทมการเวนคนเปนสำาคญ ถาจำาเปนจะตองเปรยบเทยบกน กตองเปรยบเทยบกบอสงหารมทรพยทมสภาพและทำาเลทตงทเหมอนกน หรอคลายคลงกน เชนเปนทอยอาศย เปนททำาสวนผลไม ทำาไร หรอทำานาปลกขาว และมทตงตดถนนลาดยาง ถนนดนลกรง ซอย ทาง หรอไมตดถนน ซอย ทาง ซงเรยกวาทตาบอด แลวแตละกรณ เชนนเปนตน และมใชการพจารณาจากสภาพ และทำาเลทตงทคาดหมายกนเองระหวางผซอและผขายในอนาคต เพราะเปนเรองความสมครใจและเสยงภยของผซอเอง รฐไมอยในฐานะทจะเขาไปทราบถงความคาดหมายระหวางเอกชนกบเอกชนดวยกนเชนนได และเมอคำานงถงราคาประเมนประกอบการพจารณาแลว บรเวณทดนทมสภาพและทตงคลายคลงกน แตราคาประเมนตางกน ควรพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนเทากนเพอความเปนธรรม โดยใหพจารณาจากราคา ทสงกวา

109

(๕) เหตและวตถประสงคของการเวนคน การเวนคนทดนเพอกอสรางโครงการ.......................................................เปนการกอสรางระบบชลประทาน มวตถประสงคเพอการพฒนาทางดานการเกษตร เปนการสงเสรมประสทธภาพการผลตดานการเกษตร ผเวนคนไมไดรบผลตอบแทนหรอผลตผลจากอสงหารมทรพยทถกเวนคน แตผลตผลจะเกดเปนการพฒนาทางดานเศรษฐกจ และสงคมโดยรวม ไมใชเปนการเวนคนทมวตถประสงคเพอการแสวงหาผลกำาไรทางเศรษฐกจ

ทงน เพอใหเกดความเปนธรรมแกผถกเวนคนและสงคม กลาวคอ การเวนคนอสงหารมทรพยแมจะกระทำาเพอสาธารณชนทวไป แตรฐกมหนาทจายเงนคาทดแทนเพอบรรเทาความเสยหายแกเจาของอสงหารมทรพยทถกเวนคน ตามความเหมาะสมและเปนธรรม และตองเปนธรรมแกสงคมดวยเชนกน เพราะรฐใชเงนภาษอากรทไดรบจากราษฎรทงประเทศมาจายเงนคาทดแทนใหแกผถกเวนคน ดงนน การกำาหนดราคาเบองตนเพอจายเงนคาทดแทน จงตองคำานงถงความเปนธรรมของราษฎรผเสยภาษอากรทมไดถกเวนคนและมไดรบประโยชนจากการเวนคนดวย

ถาการงานหรอกจการอยางใดททำาไปในการเวนคน ไดกระทำาใหอสงหารมทรพยทเหลออยมราคาสงขน ใหเอาราคาสงขนนนหกออกจากเงนคาทดแทน แตไมใหถอวาราคาอสงหารมทรพยททวขนนน สงไปกวาจำานวนเงนคาทดแทน เพอจะใหเจาของหรอผครอบครองทดนโดยชอบดวยกฎหมายกลบตองใชเงนไดอก

110

ถาตองเวนคนอสงหารมทรพยแตเพยงสวนหนง และสวนทเหลอนนราคาลดลงใหกำาหนดเงนคาทดแทนใหเฉพาะสำาหรบสวนทเหลออนราคาลดลงนนดวย

การคำานวณวาอสงหารมทรพยใดมราคาสงขนตามวรรคสองหรอลดลงตามวรรคสามใหเปนไปตามหลกเกณฑวธการทกำาหนดในพระราชกฤษฎกา

ถาเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายอยอาศยหรอประกอบการคาขาย หรอการงานอนชอบดวยกฎหมายอยในอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนนน และบคคลดงกลาวไดรบความเสยหายเนองจากการทตองออกจากอสงหารมทรพยนน ใหกำาหนดเงนคาทดแทนใหสำาหรบความเสยหายนนดวย

มาตรา ๒๒ ในกรณทเจาของไดทดนมาโดยมไดใชอยอาศยหรอใชประกอบการทำามาหาเลยงชพ หรอทำาประโยชนในทดนนนอยางแทจรง ถาหากมการเวนคนทดนนนภายในหาปนบแตวนทเจาของไดทดนนนมาจะกำาหนดเงนคาทดแทนใหตำากวาเงนคาทดแทนทกำาหนดตามมาตรา ๒๑ กได แตตองไมนอยกวาราคาทดนในขณะทเจาของไดทดนนนมา

มาตรา ๒๔ หามมใหคดเงนคาทดแทนสำาหรบราคาทดนทสงขน เพราะทรพยสนดงตอไปนคอ

(๑) โรงเรอนหรอสงปลกสรางทไดสรางหรอตอเตมขนใหม การเพาะปลก การทำาใหทดนเจรญขน หรอการเชา ทไดทำาขนภายหลงวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ โดยมไดรบอนญาตจากเจาหนาทเวนแตการทำานา ทำาไร หรอ ทำาสวน ตามทจดทำาอยตามปกต

111

(๒) โรงเรอนหรอสงปลกสรางทไดสรางหรอตอเตมขนใหมการเพาะปลกการทำาใหทดนเจรญขน หรอการเชา ทปรากฏวาไดทำาขนกอนวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกมาตามตรา ๖ โดยอบายฉอฉล เพอประสงคทจะไดรบเงนคาทดแทน

คำาสงของกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐ / ๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑ ไดกำาหนดแนวทางเกณฑการพจารณาเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ของหนวยงานในสงกดกระทรวงมหาดไทย และกรงเทพมหานคร ไวดงน

มาตรา ๒๑ (๑) การหาราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ใหพจารณาจาก

(๑) ราคาทผซอขายแจงไวทกรมทดนในบรเวณใกลเคยงกอนวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบ

(๒) รายการจดทะเบยนจำานองอาคารพรอมทดนจากธนาคารและสถาบนการเงน

(๓) ราคาเสนอขายในทองตลาดในบรเวณใกลเคยง และศกษาวจยอตราการลดราคาของตลาดแตละประเภทมาประกอบการพจารณาดวย

(๔) ราคาขายทดนหรอราคาขายทดนพรอมอาคารในโครงการจดสรรใกลเคยงแลวคำานวณยอนกลบเพอใหทราบราคาทดนเดม

(๕) หลกเลยงราคาซอขายทเกดขนกอนพระราชกฤษฎกาใชบงคบ หรอทดนแปลงทถกเวนคนและทำาสญญาในราคาทสงกวาปกต

112

(๖) เมอกรมทดน จดทำาฐานขอมลราคาซอขายอยางตอเนองใหนำามาประกอบการพจารณาดวย

มาตรา ๒๑ (๒) การใชราคาปานกลางภาษบำารงทองท หากจะนำาราคาปานกลางเพอเกบภาษบำารงทองททกำาหนดไวมาใชตองคำานวณใหไดราคาทเปนจรงเสยกอน

มาตรา ๒๑ (๓) การใชราคาประเมนทนทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยมในการจดทะเบยนสทธและนตกรรม

(๑) ใหใชราคาประเมนทนทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยมในการจดทะเบยนสทธและนตกรรมทใชอยในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบหรอในวนทคณะกรรมการฯมมตกำาหนด แลวแตราคาใดจะสงกวามาประกอบการพจารณา

(๒) หากทดนแปลงใดไมมราคาประเมนตามขอ ๑ ใหใชราคาประเมนของทดนแปลงใกลเคยงทมสภาพและทำาเลทตงคลายคลงกนมากทสด ในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบหรอในวนทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนมมตกำาหนด แลวแตราคาใดจะสงกวามาประกอบการพจารณา

(๓) ถาในทดนแปลงเดยวกนถกกำาหนดราคาประเมนไวหลายราคาตางกนใหคำานวณราคาแตละสวนแลวนำามาคดเปนราคาเฉลยตอตารางวากอน จงจะกำาหนดคาทดแทนเพอการเวนคน

มาตรา ๒๑ (๔) การพจารณาสภาพและทตงของอสงหารมทรพย เชน

(๑) ใหเปรยบเทยบสภาพและทตงของทดนทใชอางองกบทดนแปลงทถกเวนคน โดยพจารณาปจจยตางๆ ทมผลตอราคาทดน เชนความกวางของถนนหรอซอย ลกษณะผวจราจร

113

ระยะทางจากถนนสายหลก การใชประโยชน การถมดนหรอขอมลอนๆ เพอปรบราคาใหเปนธรรม

(๒) ทดนทถกเวนคนตองใชสภาพและทำาเลทตงในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบ เชน กอนเวนคนสภาพเปนทดนแปลงเดยว แตหลงเวนคนไดซอทดนแปลงหลงมาเพมอก 1 แปลง จะตองประเมนราคาแยกเปนคนละเจาของ

(๓) ทดนทถกขดหนาดนภายหลงวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบตองถอสภาพในวนทหนวยราชการจายเงนคาทดแทน

(๔) ถนนหรอซอยททำาขนหลงจากพระราชกฤษฎกาใชบงคบ ใหถอวาไมมเร องสภาพและทตงของอสงหารมทรพยนน จะตองคำานงถงสภาพของอสงหารมทรพยตามสภาพทเปนอยในขณะทมการเวนคนเปนสำาคญ ถาจำาเปนจะตองเปรยบเทยบกน กตองเปรยบเทยบกบอสงหารมทรพยทมสภาพ และทำาเลทตงทเหมอนกนหรอคลายคลงกน เชนเปนทอยอาศย เปนททำาสวนผลไม ทำาไร หรอทำานาปลกขาว และมทตงตดถนนลาดยาง ถนนดนลกรง ซอย ทาง หรอไมตดถนน ซอย ทาง ซงเรยกวาทตาบอด แลวแตละกรณ เชนนเปนตน และมใชการพจารณาจากสภาพ และทำาเลทตงทคาดหมายกนเองระหวางผซอและผขายในอนาคต เพราะเปนเรองความสมครใจและเสยงภยของผซอเอง รฐไมอยในฐานะทจะเขาไปทราบถงความคาดหมายระหวางเอกชนกบเอกชนดวยกนเชนนได และเมอคำานงถงราคาประเมนประกอบการพจารณาแลว บรเวณทดนทมสภาพและทตงคลายคลงกน แตราคาประเมนตางกนควรพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนเทากนเพอความเปนธรรม โดยใหพจารณาจากราคาทสงกวา

114

มาตรา ๒๑ (๕) เหตและวตถประสงคของการเวนคน การเวนคนทดนเพอกอสรางของโครงการ……………...............……….… มวตถประสงคเพอการพฒนาดานแหลงนำา และการพฒนาทางดานการเกษตร เปนการสงเสรมประสทธภาพการผลตดานการเกษตรโดยผเวนคนไมไดรบผลตอบแทนหรอผลตผลจากอสงหารมทรพยทถกเวนคน แตผลตผลจะเกดเปนการพฒนาทางดานเศรษฐกจและสงคมโดยรวม ไมใชเปนการเวนคนทมวตถประสงคเพอการแสวงหาผลกำาไรทางเศรษฐกจ

แนวทางปฏบตตามคำาพพากษาของศาลปกครอง สงสด ขอเสนอสรปแนวทางปฏบตตามคำาพพากษาของศาล

ปกครองสงสด ทเกยวกบการกำาหนดคาทดแทนทดน จำานวน ๒ กรณ คอ

๔.๑ การนำาราคาซอขายทดนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนฯ มาพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคน ตองเปนกรณทสามารถทราบทมาทชดเจนของราคาซอขายดงกลาว และจะตองเปนราคาทมการซอขายกนในวนเรมใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน หากไมมการซอขายในวนดงกลาว กสามารถนำาราคาซอขายในระยะเวลาทใกลเคยงซงมขนกอนพระราชกฤษฎกาฯ ใชบงคบมาประกอบการพจารณากำาหนดคาทดแทนได ตามคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ท อ. ๑๗๑/๒๕๕๐

๔.๒ การพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคน ตองเปนราคาในวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขต

115

ทดนในบรเวณททจะเวนคน และตองพจารณาประกอบกบสภาพ และสถานทตงของทดนทจะถกเวนคนแตละแปลงเปรยบเทยบกบทดนขางเคยง รวมทงเหตและวตถประสงคของการเวนคน ทงน โดยไมจำาเปนตองกำาหนดในอตราเดยวกนทงแปลง ตามคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ท อ. ๑๓๔/๒๕๔๗

คณะกรรมการฯ ไดพจารณาตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ มาตรา ๒๔ ประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาต ฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๓๔ และระเบยบปฏบตของทางราชการทเกยวของแลว มมตเหนชอบการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทดนใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทถกเขตเวนคนตามพระราชกฤษฎกาเพอกอสรางของโครงการ............................ ในทองทตำาบล................อำาเภอ..................จงหวด.......................... ดงน

๑............................................๒............................................กรณทดนแปลงใดมหลกฐานการไดมาโดยชอบดวย

กฎหมาย สงกวาราคาคาทดแทนทดนทคณะกรรมการกำาหนดไว ใหกำาหนดราคาคาทดแทนทดนตามราคาทไดระบไวตามหลกฐานการไดมา

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน ฯลฯ)

116

มตทประชม เนองจากระเบยบวาระนไมมการพจารณา จงไมมมตทประชม แตใหระบขอความลงทายระเบยบวาระนวา ทประชมรบทราบ

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดรวมกนศกษาเรองรปแบบและเนอหาของการประชมในระเบยบวาระนมความเหนวา การนำาเสนอใหคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนนน กรรมการและเลขานการควรเสนอใหหวหนาฝายจดหาทดน เปนผชแจงผลการดำาเนนการในชนการกำาหนดราคาเบองตน แลวจงมอบหมายใหผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทชแจงนำาเสนอรายละเอยดตามคำาอทธรณ รายละเอยดขอเทจจรงของอสงหารมทรพยทอทธรณ และมตของคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตน เสนอคณะกรรมการพจารณาตอไป โดยนำาเสนอเปนวาระท ๔ ดงน

ระเบยบวาระท ๔ เรอง ทเสนอใหทประชม พจารณา

๔.๑ เรองการ พจารณาสทธ อทธรณเงนคาทดแทน อสงหารมทรพยทถกเวนคน เพอการชลประทาน ในทองท ตำาบล .................... อำาเภอ .................. จงหวด ............... จำานวน...............ราย ทดน..................แปลง

กรรมการและเลขานการชแจงวา ตามทไดมพระราชกฤษฎการกำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนในทองทตำาบล....................อำาเภอ..............จงหวด..................พ.ศ. ๒๕.............กรมชลประทานไดดำาเนนการจดหาทดนเพอการกอสรางของโครงการ………….………….โดยวธเวนคนตามพ

117

ระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ และรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาฉบบดงกลาว ไดอาศยอำานาจตามมาตรา ๙ วรรคสอง แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ แตงตงคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนตามคำาสงตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท..................ลงวนท................. คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ไดพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมาย ซงเปนผมสทธรบเงนทงหมดแลว จำานวน..................แปลง เนอท..................ไร เปนเงน......................บาท

ไดมเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ไมพอใจราคาเบองตนทคณะกรรมการฯ กำาหนดให จำานวน............ ราย ทดน...............แปลง ไดใชสทธตามมาตรา ๒๕ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ ยนอทธรณราคาคาทดแทนอสงหารมทรพยตอรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ และสำานกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดสงเรองดงกลาวใหกรมชลประทานดำาเนนการใหเปนไปตามทกฎหมายกำาหนด

รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดแตงตงคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน ใหมหนาทพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนใหแกเจาของ

118

หรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงอสงหารมทรพยดงกลาว แลวเสนอผลการพจารณาใหทราบโดยดวน เพอจะไดวนจฉยอทธรณตอไป โดยมผวาราชการจงหวด................. เปนประธานกรรมการ อยการจงหวด............... เจาพนกงานทดนจงหวด................ ธนารกษพนท................ เปนกรรมการ และผอำานวยการสวนจดหาทดนท......สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน เปนกรรมการและเลขานการ ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท...................ลงวนท.......................

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดรวมกนศกษาเรองรปแบบและเนอหาของการประชมในระเบยบวาระน เหนวาในการพจารณาสทธอทธรณของผอทธรณ จำาตองพจารณาตามหลกเกณฑทกำาหนดไวในมาตรา ๒๕ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ดงนนกรรมการและเลขานการ จงตองนำาเสนอคณะกรรมการ ดงน

ตามมาตรา ๒๕ ระบวา ผมสทธไดรบเงนคาทดแทน“ตามมาตรา ๑๘ ผใดไมพอใจ ในราคาของอสงหารมทรพยหรอจำานวนเงนคาทดแทนทคณะกรรมการกำาหนดใหตามมาตรา ๙ มาตรา ๑๐ ทว มาตรา ๒๓ หรอมาตรา ๒๘ วรรคสาม มสทธอทธรณตอรฐมนตรผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ หรอรฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตเวนคนอสงหารมทรพยฉบบนน ภายในหกสบวนนบแตวนทไดรบหนงสอแจงจากเจาหนาทใหมารบเงน คาทดแทน”

ฝายเลขานการไดตรวจสอบขอเทจจรงตามคำาอทธรณเงนคาทดแทนของผอทธรณแลว จำาแนกได ดงน

119

๑. กรณยนอทธรณกอนไดรบหนงสอแจงใหมารบเงนในทองทตำาบล.................จำานวน..............แปลง

๒. กรณยนอทธรณภายในกำาหนดระยะเวลา ๖๐ วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน ในทองทตำาบล.................จำานวน..............แปลง

๓. กรณยนอทธรณภายหลงกำาหนดระยะเวลา ๖๐ วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน ในทองทตำาบล.................จำานวน..............แปลง

(ตามบญชรายละเอยดประกอบการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทน เอกสารหมายเลข.........)

ฝายเลขานการเหนวาการยนอทธรณเงนคาทดแทน จะตองยนตอรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ภายในกำาหนดเวลา ๖๐ วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน จงจะถอวาเปนอทธรณทชอบดวยกฎหมาย รวมทงกรณยนอทธรณกอนไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน เนองจากผอทธรณแสดงใหเหนวามเจตนาอทธรณเงนคาทดแทนมาตงแตตนแลว สำาหรบกรณยนอทธรณภายหลงกำาหนดระยะเวลา ๖๐ วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน ถอเปนอทธรณทไมชอบดวยกฎหมาย

จงขอเสนอใหทประชมพจารณาเรองสทธอทธรณตามคำาอทธรณทง ๓ กรณดงกลาว

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณาอทธรณ ฯลฯ)

120

มตทประชม คณะกรรมการไดรวมกนพจารณาแลว มมตดงน

๑. รบอทธรณไวพจารณา กรณยนอทธรณกอนไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน ในทองทตำาบล.................จำานวน..............แปลง ดงน (ระบชอ)

๑.๑ นาย/นาง.................................................................................

๑.๒ นาย/นาง.................................................................................

๒. รบอทธรณไวพจารณา กรณยนอทธรณภายในกำาหนดระยะเวลา ๖๐ วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน ในทองทตำาบล..........จำานวน.........แปลง ดงน (ระบชอ)

๒.๑ นาย/นาง.................................................................................

๒.๒ นาย/นาง.................................................................................

๓. ไมรบอทธรณไวพจารณากรณยนอทธรณภายหลงกำาหนดระยะเวลา ๖๐ วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน ในทองทตำาบล..........จำานวน.........แปลง ดงน (ระบชอ)

๓.๑ นาย/นาง.................................................................................

121

๓.๒ นาย/นาง.................................................................................

4.2 การพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน

ฝายเลขานการไดจดทำาเอกสารสำาหรบใชประกอบในการพจารณา ดงน

๑. สำาเนาหนงสอคำาขออทธรณเงนคาทดแทนของราษฎร จำานวน..............ราย ทดนจำานวน.....................แปลง

๒. สำาเนาพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐

๓. สำาเนาเร องแนวทางเกณฑการพจารณาเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ของหนวยงานในสงกดกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐/๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑

๔. สำาเนาบญชราคาประเมนทนทรพยเพอการจดทะเบยนสทธและนตกรรมทดนของสำานกประเมนราคาทรพยสน กรมธนารกษ สำาหรบทดนในทองทตำาบล...........อำาเภอ..........จงหวด................ทประกาศใชระหวาง พ.ศ...........................

๕. รายละเอยดการจดทะเบยนซอขายทดนระหวางมพระราชกฤษฎกาบงคบใชจนถงวนประชมกำาหนดราคาเบองตนฯ ในทองทตำาบล...........อำาเภอ..........จงหวด......... ระหวาง

122

เดอน........................................... จำานวน..............................ราย

(ถามหลายตำาบล กแยกสรปเปนขอ ๆ )

๖. สรปรายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบการยนอทธรณขอเพมเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยของราษฎรทถกเวนคนในทองทตำาบล...................อำาเภอ..............จงหวด.............จำานวน.................ราย ทดนจำานวน...................แปลง

๗. ตารางเปรยบเทยบการพจารณาราคาทใชอางองของคณะกรรมการพจารณาอทธรณ (แยกกลมตามคำาอทธรณ และพยานหลกฐานอางอง)

จงเสนอคำาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ในทองทตำาบล.....................อำาเภอ..............................จงหวด........................แตละรายใหคณะกรรมการฯ พจารณาในครงน โดยมรายละเอยดขอเทจจรงและเอกสารประกอบพจารณาแตละรายตามลำาดบ ดงน

ลำาดบ ๑..............................................................

ผอทธรณเปนเจาของทดน โฉนดทดนเลขท..................เลขทดน...............โฉนดทดนเลขท.................เลขทดน.............ในทองทตำาบล................อำาเภอ.................จงหวด................... ถก

123

เวนคนเพอการกอสราง..........................ของโครงการ......................

คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนฯ ไดพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนทดนตามแผนทและบญชรายชอเจาของทดนทไดนำาทำาการรงวดแบงแยกทดนเพอการชลประทาน โครงการ..... บรเวณททำาการ...... (ร.ว. ๔๓ ก.) แปลงท ........ แผนท.............เนอท................ไร อยในบรเวณราคาประเมนโซน.................หนวยท.............ราคาตารางวาละ.................บาทหรอไรละ.......................บาท คาทดแทนทดน.......................บาท คาทดแทนตนไมและไมผลจำานวน...................บาท คาทดแทนรอยายสงปลกสราง จำานวน..............................บาท รวมเปนเงนคาทดแทนทงสนจำานวน..............................บาท

ผอทธรณไดรบหนงสอแจงใหมารบเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน เมอวนท.............................................หากไมพอใจราคาของอสงหารมทรพยหรอจำานวนเงนคาทดแทนทคณะกรรมการกำาหนดให มสทธอทธรณตอรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ภายใน ๖๐ วนนบแตวนไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน คอภายในวนท...........................................

ผอทธรณไมพอใจราคาคาทดแทนทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนฯ กำาหนดให จงไดยนหนงสอตอรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ลงวนท.....................เพอขออทธรณใหเพมเงนคาทดทดแทนทรพยสนทถกเวนคน และรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดรบหนงสอ

124

อทธรณไวเมอวนท.........................เปนการยนอทธรณภายในกำาหนดเวลา ๖๐ วน

ตามคำาอทธรณฉบบลงวนท.........................................สรปรายละเอยดของการอทธรณไดวา....(ระบรายละเอยดตามคำาอทธรณใหครบถวนทกประเดน).....................................

จงขอเสนอใหทประชมพจารณาคำาอทธรณของ.....................................

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณาอทธรณ ฯลฯ)

มตทประชม คณะกรรมการพจารณาอทธรณ ฯ ไดพจารณารายละเอยดขอเทจจรง ขอกฎหมายระเบยบ และเอกสารทเกยวของแลว มความเหนวา..................................หรอมมตทประชม................................................................................................................................................................................................................................................................................

๔.๓ เรองการจดทำาสรปผลการพจารณาอทธรณเสนอตอรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ

กรรมการและเลขานการชแจงวา ตามบทบญญตมาตรา ๒๕ วรรคสอง แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ กำาหนดวา “ในการพจารณาอทธรณตามวรรคหนง ใหรฐมนตรแตงตงคณะกรรมการขนคณะหนง ประกอบดวยผทรงคณวฒทางกฎหมาย และผมความรความสามารถในการตราคาอสงหารมทรพยมจำานวนทงหมดไมนอยกวา

125

หาคน เปนผพจารณาเสนอความเหนตอรฐมนตร ดงนนเมอคณะกรรมการพจารณาอทธรณฯ ไดทำาการพจารณาอทธรณเรยบรอยแลว จงตองจดทำาสรปผลการพจารณาอทธรณของราษฎรแตละราย และทำาความเหนเสนอใหรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณวนจฉยอทธรณ และจะมหนงสอแจงผลการพจารณาวนจฉยของรฐมนตร ใหผอทธรณทราบตอไป

จงขอเสนอตอทประชมวา ฝายเลขานการจะจดทำาสรปผลการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน นำาเสนอใหคณะกรรมการฯ พจารณาตรวจสอบความถกตองและลงนาม พรอมกบรายงานการประชม

มตทประชม เหนชอบตามทฝายเลขานการเสนอ

ระเบยบวาระท ๕ เรองอน ๆ (ถาม) คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดรวมกนศกษาเรองรปแบบและเนอหาของการประชมในระเบยบวาระนมความเหนวา ควรจะนำาเสนอเรองการรบรองรายงานการประชม โดยวธเสนอเวยนใหคณะกรรมการตรวจสอบ และลงนามรบรองรายงานการประชม เพอความสะดวกรวดเรวในการจดทำารายงานการประชม โดยนำาเสนอคณะกรรมการเพอใหความเหนชอบ ดงน

กรรมการและเลขานการกลาววา ฝายเลขานการจะไดจดทำาบนทกรายงานการประชมและเวยนเสนอใหคณะกรรมการฯ ไดพจารณาตรวจสอบความถกตอง และลงนามรบรองรายงานการประชมไวเปนหลกฐานในการปฏบตงานตอไป หากกรรมการทานใดเหนวามขอความ ทไมถกตองอยางไร ขอใหแจงฝายเลขานการเพอจะทำาการแกไข ใหถกตองตอไป

126

(แตถาไมมเรองทจะเสนอในวาระน ใหบนทกวา -ไมม-)

(๑๐) เลกประชมเวลา ใหลงเวลาทเลกประชม โดยเขยนตวเลขเวลาเปน ๒ ตำาแหนง จด นาท เปน ๒ ตำาแหนง และเขยนตามจรง ไมใชตามเวลาทนดหมาย เศษของนาทอนโลมเปนเลข ๐ หรอ ๕ นาท เชน ๑๒.๐๐ น. หรอ ๑๖.๑๕ น. เปนตน

(๑๑) ผจดรายงานการประชม ใหเลขานการหรอผซงไดรบมอบหมายใหจดรายงานการ

ประชม ลงลายมอชอพรอมทงพมพชอเตมและนามสกลไวใตลายมอชอในรายงานการประชมครงนดวย

(ลงชอ) ...................................................ผจดรายงานการประชม (..................................................) นกวชาการจดหาทดน...............(๑๒) การรบรองรายงานการประชม เนองจากรายงาน

การประชมคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ จะตองนำาเสนอใหกรมชลประทาน ในฐานะเจาของงบประมาณรบทราบมตของคณะกรรมการ และนำาไปใชเปนหลกฐานและหลกเกณฑในการกำาหนดจำานวนเงนและจายเงนคาทดแทนทรพยสน จงตองเสนอใหคณะกรรมการผมาประชม ลงลายมอชอรบรองรายงานการประชม ในรายงานการประชมครงนดวย โดยบนทกขอความวา “คณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพย ทจะตองเวนคน ไดตรวจสอบรายงานการประชมดงกลาวขางตนแลว เหนวาถกตองตรงตามท

127

ไดประชมไว จงลงลายมอชอไวเปนหลกฐาน และลงลายมอชอเชน”เดยวกบผจดรายงานการประชม

(ลงชอ) ................................................ประธานกรรมการ (...............................................) ผวาราชการจงหวด................................(ลงชอ) .................................................กรรมการ (................................................) อยการจงหวด................(ลงชอ) .................................................กรรมการ (................................................) เจาพนกงานทดนจงหวด................(ลงชอ) ..................................................กรรมการ (.................................................) ธนารกษพนท...............................

(ลงชอ) ..................................................กรรมการ (.................................................) ผอำานวยการ...............................

สำานก.....................กรมชลประทาน

128

(ลงชอ) ...................................................กรรมการและเลขานการ (..................................................) ผอำานวยการสวนจดหาทดนท….. สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน………………………………………………………………………………

129

ตวอยางรปแบบและเนอหาของรายงานการประชมคณะกรรมการ

กำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน

(กรณกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนอสงหารมทรพย)

130

รายงานการประชมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะ

ตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน (ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและ

สหกรณ ท.....................ลงวนท .....................................)

โครงการ....................................................ครงท......./..........(๑)..

เมอวนท............................................ณ หองประชม.............................................

---------------------------------ผมาประชม๑. ชอ............................นายอำาเภอ.......................................................... ประธานกรรมการ๒. ชอ……………………….หวหนาฝายทะเบยน

กรรมการ สำานกงานทดน

จงหวด.........................................

131

๓. ชอ............................ประธานสภา........................................................ กรรมการ

๔. ชอ............................หวหนาฝายจดหาทดนท.......สวนจดหาทดนท......กรรมการและเลขานการ

สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทานผ ไม มาประชม (ถาม)ชอ.............................ตำาแหนง................................ตดราชการ

ผเขารวมประชม (ถาม)๑. ชอ........................ตำาแหนง.................................หนวยงาน............................................๒. ชอ........................ตำาแหนง.................................หนวยงาน............................................เรมประชมเวลา …………………. น.

ประธานกลาวเปดการประชมและขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมตอไป (กรณนายอำาเภอมอบหมายใหผอนมาเปนประธานแทน ควรกลาวเปดประชมวา วนน“ นายอำาเภอตดราชการ(สำาคญ)...............................จงไดมอบหมายให...........................มาเปนประธานการประชมแทน และขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมตอไป

ระเบยบวาระท ๑ เรองทประธานแจงใหทประชมทราบ

132

ประธานกรรมการ กลาววา วนนเปนการประชมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณท..........................ลงวนท.......................ครงท....../.............เพอพจารณาเรองการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนอสงหารมทรพยใหแกราษฎรผเปนเจาของหรอผครอบครองอสงหารมทรพยทถกเวนคนตามพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน ในทองทตำาบล....................อำาเภอ…..………จงหวด..................พ. ศ.............. เพอประโยชนแกการชลประทานในการกอสรางโครงการ …….....……………………...........…………….โดยมองคคณะของคณะกรรมการดงน

๑. นายอำาเภอ..................... เปนประธานกรรมการ

๒. หวหนาฝายทะเบยน สำานกงานทดนจงหวด........(หรอสาขา...) เปนกรรมการ

๓. ประธานสภาเทศบาล.......(หรอองคการบรหารสวนตำาบล........) เปนกรรมการ

๔. หวหนาฝายจดหาทดน.......สวนจดหาทดน........ เปนกรรมการและเลขานการ

สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน คณะกรรมการทไดรบแตงตง มหนาทกำาหนดราคาเบอง

ตนของอสงหารมทรพย ทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนใหแกผมสทธรบเงนคาทดแทน และขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมดงกลาวตอไป

133

ทประชมรบทราบระเบยบวาระท ๒ เรองการรบรองรายงานการประชม

ไมมระเบยบวาระท ๓ เรองทเสนอใหทประชมทราบ

๓.๑ แผนการดำาเนนงา น กอสราง ..................................................................

................................................................ .............

..............................................................................

............................................................... ..............

..............................................................................

..............................................................จงขอเสนอใหทประชมทราบทประชมรบทราบ

๓.๒ แผนการดำาเนนงาน จดหาทดน กรรมการและเลขานการ ชแจงวา ตามทไดมพระ

ราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนในทองทตำาบล.................... อำาเภอ....................จงหวด.................. พ.ศ. ............. ตามโครงการ................ประกาศในราชกจจานเบกษาเลม..............ตอนท................. ลงวนท....................มผลใชบงคบตงแตวนท........................ใหใชบงคบไดมกำาหนด....................ป......................................................................................................................................................

จงขอเสนอใหทประชมทราบ

ทประชมรบทราบ

134

ระเบยบวาระท ๔ เรองทเสนอใหทประชมพจารณาเรอง การ กำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทน

อสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนกรรมการและเลขานการ ชแจงวา ตามทไดมพระราช

กฤษฎการกำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนในทองทตำาบล.................... อำาเภอ....................จงหวด...................... พ.ศ. .............โดยมอธบดกรมชลประทานเปนเจาหนาทเวนคน และรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณเปนผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาดงกลาวตามมาตรา๙ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ เมอพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ ใชบงคบแลวใหเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทดำาเนนการสำารวจเพอทราบขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนทแนนอน ใหเสรจภายในหนงรอยแปดสบวน ถาเปนการเวนคนเพอสรางหรอขยายทางหลวง ทางรถไฟ ทางพเศษ คลองชลประทาน หรอกจการทคลายคลงกน ตองสำารวจใหแลวเสรจภายในสองปนบแตวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาดงกลาว เมอไดดำาเนนการสำารวจททจะตองเวนคนเสรจเปนบางสวนหรอแลวเสรจทงหมด ใหเจาหนาทเสนอรฐมนตรผรกษาการตามพระราชกฤษฎกา แตงตงคณะกรรมการขนคณะหนงภายในสามสบวนนบแตวนทสำารวจแลวเสรจ ประกอบดวยผแทนของเจาหนาทหนงคน ผแทนกรมทดน

135

หนงคน ผแทนของหนวยงานอนของรฐหนงคน และผแทนของสภาทองถนทเกยวของ เพอทำาหนาทกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทนใหแกบคคลตามมาตรา ๑๘ รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณเปนผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาไดมคำาสงท........................ ลงวนท.......................... แตงตงคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน เพอพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนใหแกราษฎรผเปนเจาของหรอผครอบครองอสงหารมทรพยทถกเวนคนตามพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน ในการพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยนน คณะกรรมการฯจะตองพจารณา โดยอาศยอำานาจหนาท ตามกฎหมาย ระเบยบ ประกาศและหลกเกณฑตางๆ ของทางราชการ ดงน

๑. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ บญญตวา ภายใตบงคบ“บทบญญตแหงรฐธรรมนญน ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาค บรรดาทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขและตามพนธกรณระหวางประเทศทประเทศไทยมอยแลว ยอมไดรบการคมครองตามรฐธรรมนญน”

สทธทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยทเกยวกบการกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตอง

136

เวนคน ไดเคยมบทบญญตไวตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๔๒ วรรคสอง บญญตวา การกำาหนด“คาทดแทนตามวรรคหนงตองกำาหนดใหอยางเปนธรรมโดยคำานงถงราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาด การไดมา สภาพ และทตงของอสงหารมทรพย ความเสยหายของผถกเวนคนและประโยชนทรฐและผถกเวนคน ไดรบจากการใชสอยอสงหารมทรพยทถกเวนคน”

๒. พระราชบญญตการชลประทานหลวง พ.ศ. ๒๔๘๕ ซงแกไขเพมเตมโดยพระราชบญญตการชลประทานหลวง (ฉบบท ๕) พ.ศ. ๒๕๓๐ มาตรา ๑๑ บญญตวา เมอมความจำาเปนทจะตอง“ไดมาซงอสงหารมทรพยเพอประโยชนแกการชลประทาน ถามไดตกลงในเรองการโอนไวเปนอยางอน ใหดำาเนนการเวนคนตามกฎหมายวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย....”

๓. พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ตาม มาตรา ๙ วรรค ๔ จะเปนเรองการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยและจำานวนเงนคาทดแทน ใหคณะกรรมการกำาหนดโดยอาศยหลกเกณฑตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ ประกอบกนทกอนมาตรา มาตรา ๒๒ และมาตรา ๒๔

๔. ประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาตฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๓๔

๕. คำาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐/๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑

๖. บญชสรปราคา (หรอเฉลยราคา) ทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพย

137

๗. บญชกำาหนดราคาประเมนในทองททเกยวของ (ประกาศใชในปจจบน)

๘. บญชรายละเอยดคาทดแทนตนไมและไมผลทถกเขตชลประทาน ของกรมชลประทาน

๙. บญชมาตรฐานราคาทดแทนสงปลกสราง ของกรมชลประทาน

๑๐. คำาพพากษาทจะนำามาอางองประกอบการพจารณา (ถาม)

๑๑. แบบฟอรมของเอกสารตางๆ ทจะใชในการปฏบตงาน เชน ประกาศคณะกรรมการ แบบฟอรมทใชของกรมชลประทานในเรองของการจดทำาบญช

จงขอเสนอคณะกรรมการฯ เพอพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนอสงหารมทรพยแตละชนด เพอใชเปนหลกการในการปฏบตงาน

๔.๑ เรองการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนตนไมและไมผล

กรรมการและเลขานการ ชแจงวา ตามมาตรา ๑๘ (๔) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ ระบไววา เงนคาทดแทนนน ใหกำาหนดใหแกเจาของตนไมยนตนทขนอยในทดนในวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ ในการจายเงนคาทดแทนทรพยสนใหแกเจาของทดนหรอทรพยสนทถกเขตชลประทานนน จะจายเงนคาทดแทนแทนตนไมหรอไมผลดวย โดยกรมชลประทานไดจดทำา บญชรายละเอยดราคาคาทดแทนตนไมและตนผลไม จำานวน ๒๗๖ ชนด ซงไดมการปรบปรงราคาคาทดแทนตนไมและไมผลใหเหมาะสมกบสภาพ

138

เศรษฐกจปจจบน โดยคำานงถง คาตนพนธ คาปลก คาใชจายในการดแลรกษาชวงอายกอนเรมเกบเกยว และคาทดแทนความเสยหายในชวงเวลาเกบเกยวทใหผลผลตสงสด ตามอายขยของพชแตละชนด เพอนำาไปใชในการกำาหนดราคาคาทดแทนตนไมหรอไมผลทถกเขตโครงการชลประทานทวประเทศ ดงมรายละเอยดตามเอกสารทไดเสนอใหคณะกรรมการฯ ทกทานไวแลว

จงขอเสนอตอคณะกรรมการฯ เพอพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคา คาทดแทนตนไมและไมผล ใหแกเจาของทรพยสนทถกเขตกอสรางโครงการ..........................ตอไป

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ฯลฯ)

มตทประชม คณะกรรมการฯ ไดรวมกนพจารณาแลว มมตเหนชอบใหนำาบญชรายละเอยด คาทดแทนตนไมและไมผล ของกรมชลประทาน จำานวน ๒๗๖ ชนด มาใชกำาหนดเปนหลกเกณฑและราคาคาทดแทนตนไมและไมผลใหแกเจาของทรพยสนทถกเขตชลประทานโครงการ..............ตอไป

๔.๒ เรองการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคา ทดแทน รอยาย โรงเรอน หรอ สงปลกสราง อยางอน

กรรมการและเลขานการ ชแจงวาตามมาตรา ๑๘ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ระบไววา เงนคาทดแทนใหกำาหนดใหแกบคคล“ ตอไปน

(๑) .....................................

139

(๒) เจาของโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอนทรอถอนไมได ซงมอยในทดนทตองเวนคนนนในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาหรอไดปลกขนภายหลง โดยไดรบอนญาตจากเจาหนาท

(๓) ผเชาทดน โรงเรอน หรอสงปลกสรางอยางอนในทดนทตองเวนคน แตการเชานนตองมหลกฐานเปนหนงสอ ซงไดทำาไวกอนวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาหรอไดทำาขนภายหลงโดยไดรบอนญาตจากเจาหนาท และการเชานนยงไมไดระงบไปในวนทเจาหนาทหรอผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาททไดเขาครอบครองทดน โรงเรอน หรอสงปลกสราง แตเงนคาทดแทนในการเชานพงกำาหนดใหเฉพาะทผเชาไดเสยหายจรงโดยเหตทตองออกจากทดน โรงเรอน หรอสงปลกสรางดงกลาวกอนสญญาระงบ

(๔) .......................................(๕) เจาของโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอนทรอ

ถอนได ซงมอยในทดนทตองเวนคนนนในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกา แตตองไมเปนผซงจำาตองรอถอนโรงเรอนหรอสงปลกสรางดงกลาวไปเมอไดรบแจงจากเจาของทดน เงนคาทดแทนตาม (๕) น พงกำาหนดใหเฉพาะคารอถอน คาขนยาย และคาปลกสรางใหมเทานน

เพอใหการกำาหนดราคาและการจายเงนคาทดแทนทรพยสนประเภทโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอนทถกเขตโครงการชลประทานตางๆ ไดปฏบตไปในทางเดยวกน กรมประทานจงไดจดทำาบญชมาตรฐานราคาทดแทนสงปลกสราง สำาหรบนำาเสนอใหคณะกรรมการฯ ไดใชประกอบในการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนรอยายทรพยสน ประเภทโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอน ตามทไดปรบปรงเรองราคาคาทดแทนรอ

140

ยายสงปลกสรางแตละชนดใหมความเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจปจจบนแลว

กรณเปนสงปลกสรางหรอสวนประกอบของสงปลกสรางทไมมกำาหนดไวในบญชมาตรฐานดงกลาว เหนควรใชตามราคางานของสำานกงบประมาณ ราคางานของกระทรวงพาณชย หรอทำาการสอบราคาตลาดในทองถนนนๆ สำาหรบสงปลกสราง ทมขนตอนการดำาเนนการพเศษเฉพาะดาน เชน เสาไฟฟาแรงสง ใหผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทสอบราคาจากหนวยงานทเกยวของเปนรายๆ ตามแตชนดของทรพยสนดงกลาว

จงขอเสนอตอทประชม เพอพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทน รอยายโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอน ใหแกเจาของทรพยสนทถกเขตกอสรางโครงการ.............ตอไป ดงมรายละรายละเอยดตามเอกสารทไดเสนอใหคณะกรรมการฯ ทกทานไวแลว

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ฯลฯ)

มตทประชม คณะกรรมการฯ ไดรวมกนพจารณาแลว มมตเหนชอบใหนำาบญชมาตรฐานราคาคาทดแทนสงปลกสรางของกรมชลประทาน มาใชกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนรอยายโรงเรอน หรอสงปลกสรางอยางอน ใหแกเจาของทรพยสนทถกเขตกอสรางโครงการ.....................ตอไป สำาหรบสงปลกสรางหรอสวนประกอบของสงปลกสรางใดๆ ทไมมกำาหนดไวในบญชมาตรฐานดงกลาว ใหใชตามราคางานของสำานกงบประมาณ

141

ราคาของกระทรวงพาณชย หรอการสอบราคาจากหนวยงานทเกยวของ แลวแตละกรณ

๔.๓ เรองการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทดน

กรรมการและเลขานการชแจงวา ตามมาตรา ๑๘(๑) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ ระบไววา เงนคา“ทดแทนใหกำาหนดใหแกบคคลผเปนเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทตองเวนคน ในการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทดน จงมกฎหมาย กฎ ระเบยบ ประกาศ คำาสง และคำาพพากษา ทเกยวของ ดงน

๑. รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ บญญตวา ภายใตบงคบ“บทบญญตแหงรฐธรรมนญน ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาค บรรดาทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขและตามพนธกรณระหวางประเทศทประเทศไทยมอยแลว ยอมไดรบการคมครองตามรฐธรรมนญน”

สทธทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยทเกยวกบการกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ไดเคยมบทบญญตไวตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. ๒๕๕๐ มาตรา ๔๒ วรรคสอง บญญตวา การกำาหนด“คาทดแทนตามวรรคหนงตองกำาหนดใหอยางเปนธรรมโดยคำานง

142

ถงราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาด การไดมา สภาพและทตงของอสงหารมทรพย ความเสยหายของผถกเวนคนและประโยชนทรฐและผถกเวนคนไดรบจากการใชสอยอสงหารมทรพยทถกเวนคน”

๒. พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ . ศ . ๒๕๓๐ มาตรา ๙ วรรคส บญญตวา ในการกำาหนดราคา“เบองตนของอสงหารมทรพยและจำานวนเงนคาทดแทนใหคณะกรรมการกำาหนดโดยอาศยหลกเกณฑตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ และมาตรา ๒๔ และดำาเนนการใหแลวเสรจและประกาศราคาทกำาหนดไว ณ สถานทตามมาตรา ๗ ภายในหนงรอยแปดสบวน นบแตวนทไดรบแตงตง”

มาตรา ๑๘ เงนคาทดแทนนนใหกำาหนดใหแกบคคล ดงตอไปน.-

(๑) เจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทตองเวนคน

มาตรา ๒๑ เงนคาทดแทนทจะใหแกผมสทธไดรบเงนคาทดแทนตามมาตรา ๑๘ นน ถามไดบญญตไวเปนพเศษในพระราชบญญตเวนคนอสงหารมทรพยฉบบใดโดยเฉพาะแลว ใหกำาหนดโดยคำานงถง

(๑) ราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพย ทจะตองเวนคนตามทเปนอยในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖

(๒) ราคาของอสงหารมทรพยทมการตราคาไวเพอประโยชนแกการเสยภาษบำารงทองท

143

(๓) ราคาประเมนทนทรพยเพอการการจดทะเบยนสทธและนตกรรมของอสงหารมทรพย

(๔) สภาพและทตงของอสงหารมทรพย(๕) เหตและวตถประสงคของการเวนคน

ทงน เพอใหเกดความเปนธรรมแกผถกเวนคนและสงคม

ถาการงานหรอกจการอยางใดททำาไปในการเวนคน ไดกระทำาใหอสงหารมทรพยทเหลออยมราคาสงขน ใหเอาราคาสงขนนนหกออกจากเงนคาทดแทน แตไมใหถอวาราคาอสงหารมทรพยททวขนนน สงไปกวาจำานวนเงนคาทดแทน เพอจะใหเจาของหรอผครอบครองทดนโดยชอบดวยกฎหมายกลบตองใชเงนไดอก

ถาตองเวนคนอสงหารมทรพยแตเพยงสวนหนง และสวนทเหลอนนราคาลดลงใหกำาหนดเงนคาทดแทนใหเฉพาะสำาหรบสวนทเหลออนราคาลดลงนนดวย

การคำานวณวาอสงหารมทรพยใดมราคาสงขนตามวรรคสองหรอลดลงตามวรรคสามใหเปนไปตามหลกเกณฑวธการทกำาหนดในพระราชกฤษฎกา

ถาเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายอยอาศยหรอประกอบการคาขาย หรอการงานอนชอบดวยกฎหมายอยในอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนนนและบคคลดงกลาวไดรบความเสยหายเนองจากการทตองออกจากอสงหารมทรพยนน ใหกำาหนดเงนคาทดแทนใหสำาหรบความเสยหายนนดวย

มาตรา ๒๒ ในกรณทเจาของไดทดนมาโดยมไดใชอยอาศยหรอใชประกอบการทำามาหาเลยงชพ หรอทำาประโยชนในทดนนนอยางแทจรง ถาหากมการเวนคนทดนนนภายในหาปนบแตวนท

144

เจาของไดทดนนนมาจะกำาหนดเงนคาทดแทนใหตำากวาเงนคาทดแทน ทกำาหนดตามมาตรา ๒๑ กไดแตตองไมนอยกวาราคาทดนในขณะทเจาของไดทดนนนมา

มาตรา ๒๔ หามมใหคดเงนคาทดแทนสำาหรบราคาทดนทสงขน เพราะทรพยสนดงตอไปนคอ

(๑) โรงเรอนหรอสงปลกสรางทไดสรางหรอตอเตมขนใหมการเพาะปลก การทำาใหทดนเจรญขน หรอการเชา ทไดทำาขนภายหลงวนใชบงคบพระราช-กฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ โดยมไดรบอนญาตจากเจาหนาทเวนแตการทำานา ทำาไร หรอทำาสวน ตามทจดทำาอยตามปกต

(๒) โรงเรอนหรอสงปลกสรางทไดสรางหรอตอเตมขนใหมการเพาะปลกการทำาใหทดนเจรญขน หรอการเชา ทปรากฏวาไดทำาขนกอนวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกมาตามตรา ๖ โดยอบายฉอฉล เพอประสงคทจะไดรบเงนคาทดแทน

๓. คำาสงของกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐ / ๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑ ไดกำาหนดแนวทางเกณฑการพจารณาเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ของหนวยงานในสงกดกระทรวงมหาดไทยและกรงเทพมหานคร ไวดงน

มาตรา ๒๑ (๑) การหาราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ใหพจารณาจาก

(๑) ราคาทผซอขายแจงไวทกรมทดนในบรเวณใกลเคยงกอนวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบ

(๒) รายการจดทะเบยนจำานองอาคารพรอมทดนจากธนาคารและสถาบนการเงน

145

(๓) ราคาเสนอขายในทองตลาดในบรเวณใกลเคยง และศกษาวจยอตราการลดราคาของตลาดแตละประเภทมาประกอบการพจารณาดวย

(๔) ราคาขายทดนหรอราคาขายทดนพรอมอาคารในโครงการจดสรรใกลเคยงแลวคำานวณยอนกลบเพอใหทราบราคาทดนเดม

(๕) หลกเลยงราคาซอขายทเกดขนกอนพระราชกฤษฎกาใชบงคบ หรอทดนแปลงทถกเวนคนและทำาสญญาในราคาทสงกวาปกต

(๖) เมอกรมทดน จดทำาฐานขอมลราคาซอขายอยางตอเนองใหนำามาประกอบการพจารณาดวย

มาตรา ๒๑ (๒) การใชราคาปานกลางภาษบำารงทองท หากจะนำาราคาปานกลางเพอเกบภาษบำารงทองททกำาหนดไวมาใชตองคำานวณใหไดราคาทเปนจรงเสยกอน

มาตรา ๒๑ (๓) การใชราคาประเมนทนทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยม ในการจดทะเบยนสทธและนตกรรม

(๑) ใหใชราคาประเมนทนทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยมในการจดทะเบยนสทธและนตกรรมทใชอยในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบหรอในวนทคณะกรรมการฯ มมตกำาหนด แลวแตราคาใดจะสงกวามาประกอบการพจารณา

(๒) หากทดนแปลงใดไมมราคาประเมนตามขอ ๑ ใหใชราคาประเมนของทดนแปลงใกลเคยงทมสภาพและทำาเลทตงคลายคลงกนมากทสด ในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบหรอในวนทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนมมตกำาหนด แลวแตราคาใดจะสงกวามาประกอบการพจารณา

146

(๓) ถาในทดนแปลงเดยวกนถกกำาหนดราคาประเมนไวหลายราคาตางกนใหคำานวณราคาแตละสวนแลวนำามาคดเปนราคาเฉลยตอตารางวากอน จงจะกำาหนดคาทดแทนเพอการเวนคน

มาตรา ๒๑ (๔) การพจารณาสภาพและทตงของอสงหารมทรพย เชน

(๑) ใหเปรยบเทยบสภาพและทตงของทดนทใชอางองกบทดนแปลง ทถกเวนคน โดยพจารณาปจจยตางๆ ทมผลตอราคาทดน เชนความกวางของถนนหรอซอยลกษณะผวจราจร ระยะทางจากถนนสายหลก การใชประโยชน การถมดนหรอขอมลอนๆ เพอปรบราคาใหเปนธรรม

(๒) ทดนทถกเวนคนตองใชสภาพและทำาเลทตงในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบ เชน กอนเวนคนสภาพเปนทดนแปลงเดยว แตหลงเวนคนไดซอทดนแปลงหลงมาเพมอก 1 แปลง จะตองประเมนราคาแยกเปนคนละเจาของ

(๓) ทดนทถกขดหนาดนภายหลงวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบตองถอสภาพในวนทหนวยราชการจายเงนคาทดแทน

(๔) ถนนหรอซอยททำาขนหลงจากพระราชกฤษฎกาใชบงคบ ใหถอวาไมมเร องสภาพและทตงของอสงหารมทรพยนน จะตองคำานงถงสภาพของอสงหารมทรพยตามสภาพทเปนอยในขณะทมการเวนคนเปนสำาคญ ถาจำาเปนจะตองเปรยบเทยบกน กตองเปรยบเทยบกบอสงหารมทรพยทมสภาพ และทำาเลทตงทเหมอนกนหรอคลายคลงกน เชนเปนทอยอาศย เปนททำาสวนผลไม ทำาไร หรอทำานาปลกขาว และมทตงตดถนนลาดยาง ถนนดนลกรง ซอย ทาง หรอไมตดถนน ซอย ทาง ซงเรยกวาทตาบอด

147

แลวแตละกรณ เชนนเปนตน และมใชการพจารณาจากสภาพ และทำาเลทตงทคาดหมายกนเองระหวางผซอและผขายในอนาคต เพราะเปนเรองความสมครใจและเสยงภยของผซอเองรฐ ไมอยในฐานะทจะเขาไปทราบถงความคาดหมายระหวางเอกชนกบเอกชนดวยกนเชนนได และเมอคำานงถงราคาประเมนประกอบการพจารณาแลว บรเวณทดนทมสภาพและทตงคลายคลงกน แตราคาประเมนตางกนควรพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนเทากนเพอความเปนธรรม โดยใหพจารณาจากราคาทสงกวา

มาตรา ๒๑ (๕) เหตและวตถประสงคของการเวนคนทดนเพอกอสรางของโครงการ…………….........มวตถประสงคเพอการพฒนาดานแหลงนำา และการพฒนาทางดานการเกษตร เปนการสงเสรมประสทธภาพการผลตดานการเกษตร โดยผเวนคนไมไดรบผลตอบแทนหรอผลตผลจากอสงหารมทรพยทถกเวนคน แตผลตผลจะเกดเปนการพฒนาทางดานเศรษฐกจและสงคมโดยรวม ไมใชเปนการเวนคนทมวตถประสงคเพอการแสวงหาผลกำาไรทางเศรษฐกจ

ทงน เพอใหเกดความเปนธรรมแกผถกเวนคนและสงคมกลาวคอ การเวนคนอสงหารมทรพย แมจะกระทำาเพอ

สาธารณชนทวไป แตรฐกมหนาทจายเงนคาทดแทนเพอบรรเทาความเสยหายแกเจาของอสงหารมทรพยทถกเวนคนตามความเหมาะสมและเปนธรรม แกเจาของอสงหารมทรพยและสงคมดวยเชนกน เพราะรฐใชเงนภาษอากรทไดรบจากราษฎรทงประเทศ มาจายเงนคาทดแทนใหแกผถกเวนคน ดงนนการกำาหนดราคาเบองตนเพอจายเงนคาทดแทน จงตองคำานงถงความเปน

148

ธรรมของราษฎร ผเสยภาษอากรทมไดถกเวนคนและมไดรบประโยชนจากการเวนคนดวย

๔. แนวทางปฏบตตามคำาพพากษาของศาลปกครอง สงสด

ขอเสนอสรปแนวทางปฏบตตามคำาพพากษาของศาลปกครองสงสด ทเกยวกบการกำาหนดคาทดแทนทดน จำานวน ๒ กรณ คอ

๔.๑ การนำาราคาซอขายทดนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนฯ มาพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคน ตองเปนกรณทสามารถทราบทมาทชดเจนของราคาซอขายดงกลาว และจะตองเปนราคาทมการซอขายกนในวนเรมใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน หากไมมการซอขายในวนดงกลาว กสามารถนำาราคาซอขายในระยะเวลาทใกลเคยงซงมขนกอนพระราชกฤษฎกาฯ ใชบงคบมาประกอบการพจารณากำาหนดคาทดแทนได

ตามคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ท อ . ๑๗๑ / ๒๕๕๐ สรปหลกการไดวา.....แมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนจะกำาหนดเงนคาทดแทน โดยคำานงถงหลกเกณฑตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) ถง (๕) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ แลวกตาม แตเมอราคาซอขายทดนทบรษทเอกชนสำารวจวเคราะห ซงคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนนำามาใชเปนเกณฑราคาซอขายตามปกตในทองตลาด เพอกำาหนดเงนคาทดแทนทดนใหแกผฟองคดนน ยงมทมาทไปไมชดเจนวาราคาซอขายทดนดงกลาววเคราะหและไดมาอยางไร การ

149

กำาหนดเงนคาทดแทนของคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตน จงยงไมชอบดวยหลกเกณฑตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) ถง (๕) ขางตน สำาหรบราคาซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพยฯนน หมายถง ราคาซอขายทดนทมการซอขายกนในวนเรมใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนฯ ซงหาก ไมมการซอขายทดนในวนดงกลาว แตมการซอขายในเวลากอนทพระราชกฤษฎกานน มผลใชบงคบ กสามารถนำาราคาซอขายดงกลาวมาประกอบการพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนได

เมอขอเทจจรงปรากฏวามการซอขายทดนบรเวณททจะถกเวนคนกอนพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนฯในคดนเรมใชบงคบ โดยทดนดงกลาวตงอยหางจากทดนทถกเวนคนของผฟองคดเพยงประมาณ ๑๘๐ เมตร และมดานหนาอยตดกบถนนสายเดยวกนกบทดนของผฟองคด มทำาเลทตงไมแตกตางกบทดนของผฟองคด จงถอวาราคาซอขายทดนแปลงดงกลาว เปนราคาซอขายกนตามปกตในทองตลาดทพงนำามาเปนเกณฑ ในการเพมเงนคาทดแทนทดนใหแกผฟองคด

๔.๒ การพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคน ตองเปนราคาในวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน และตองพจารณาประกอบกบสภาพ และสถานทตงของทดนทจะถกเวนคนแตละแปลงเปรยบเทยบกบทดนขางเคยง รวมทงเหตและวตถประสงคของการเวนคน ทงน โดยไมจำาเปนตองกำาหนดในอตราเดยวกนทงแปลง

150

ตามคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ท อ . ๑๓๔ / ๒๕๔๗ สรปหลกการไดวา....การพจารณาเกณฑตางๆ ตามทบญญตไวในมาตรา ๒๑ วรรคหนง พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ เพอประกอบการกำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคนตองใชราคาในวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน และตองพจารณาเกยวกบสภาพและทตงของทดนทถกเวนคนเปนรายแปลง รวมทงเหตและวตถประสงคของการเวนคนดวย เมอพจารณาทดนของผฟองคดแลว เหนวาหลงจากถกเวนคนทดนทถกเวนคนดงกลาวเหลอเนอทจำานวน ๕ ไร ๒ งาน ๙๖ ตารางวา และมราคาสงขน ประกอบกบมาตรา ๒๑ วรรคหนง ( ๑ ) ถง ( ๕ ) กไมไดกำาหนดให การกำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคนจะตองกำาหนดในอตราเดยวกนทงแปลง เพราะหากทดนดงกลาวมดานทตดถนนแคบ แตสวนทลกจากถนนเขาไปลกมากอยางกรณของทดนแปลงทถกเวนคนน ยอมเปนไปไมไดวาราคาทดนทตดถนนกบสวนทลกเขาไปจะมราคาซอขายหรอราคาตลาดในราคาเดยวกนทงแปลง ราคาทดนสวนทอยตดหรอใกลถนนยอมมราคาสงกวาทดนทอยดานในลกเขาไป

๕. เอกสารอน ฝายเลขานการ ไดแสวงหาขอเทจจรง และจดทำาเอกสารเพอใชเปนขอมลประกอบการพจารณากำาหนดราคาเบองตนของคณะกรรมการ ดงน.-

๕.๑ ราคาทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาด ไดขอความรวมมอจากสำานกงานทดนจงหวด.......................เพอตรวจสอบราคาทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาดชวงเวลากอนทพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตพนททจะเวนคนฯ

151

โครงการ.....................................มผลบงคบใช (วนท....................) ระหวางเดอน................ถงเดอน..................(เอกสารหมายเลข.....)

๕.๒ ราคาของอสงหารมทรพยทมการตราคาไวเพอประโยชนแกการเสยภาษบำารงทองท ปจจบนมพระราชกฤษฎกาใหนำาราคาปานกลางของทดนทใชอยในการประเมนภาษบำารงทองทประจำาป พ.ศ. ๒๕๒๑ ถง พ.ศ. ๒๕๒๔ มาใชในการประเมนภาษบำารงทองทสำาหรบป.................. ซงมราคากลางตำากวาราคาประเมนมาก (คณะกรรมการควรตรวจสอบขอเทจจรงใหชดเจนแตละทองทวามราคากลางเปนจำานวนเทาไร เพราะหากมการฟองคดตอศาล ตองสงเปนพยานหลกฐานตอศาล) (เอกสารหมายเลข........)

๕.๓ ราคาประเมนทนทรพยเพอการจดทะเบยนสทธและนตกรรมของอสงหารมทรพย ตามหนวย/โซน ททดนตงอย (เอกสารหมายเลข........)

๕.๔ แผนทแสดงพนทบรเวณททจะเวนคน ซงสวนใหญมสภาพเปนทดนเกษตรกรรม ทำาไร ทำานา ฯลฯ (เอกสารหมายเลข........)

๕.๕ เอกสารอน ๆ (ถาม) ..................................................

จงขอเสนอตอทประชมเพอพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทดน ใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทตองเวนคน ทถกเขตกอสรางโครงการ...................... ตามขอกฎหมาย ขอเทจจรง และเอกสารทเกยวของทไดเสนอใหกบคณะกรรมการฯ ทกทานแลว

152

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ฯลฯ)

มตทประชม คณะกรรมการฯ ไดรวมกนพจารณาตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ มาตรา ๒๔ ประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาต ฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๓๔ และระเบยบปฏบตของทางราชการทเกยวของแลว มมตเหนชอบการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทดนใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทถกเขตเวนคนตามพระราชกฤษฎกาเพอกอสรางของโครงการ............................................. ดงน

๑. ...........................................๒. ..........................................กรณทดนแปลงใดมหลกฐานการไดมาโดยชอบดวย

กฎหมาย สงกวาราคาคาทดแทนทดนทคณะกรรมการกำาหนดไว ใหกำาหนดราคาคาทดแทนทดนตามราคาทไดระบไวตามหลกฐานการไดมา

๔.๔ เรองรปแบบ การจดทำา ขอมลรายละเอยดขอเทจ จรงและแบบพมพเพอใชในการพจารณา และ การ ประกาศราคา เบองตน

กรรมการและเลขานการ ชแจงวา ในการพจารณากำาหนดราคาเบองตน นน คณะกรรมการฯ จำาเปนจะตองทราบรายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบทดนมาใชประกอบในการพจารณาตาม

153

หลกเกณฑทกฎหมายกำาหนดไว จงเหนสมควรนำาเสนอรปแบบการจดทำาขอมลรายละเอยดขอเทจจรงเพอประกอบการพจารณา ดงน

๑. รายละเอยดขอเทจจรงของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ซงควรจะประกอบดวย ตำาบล ทตง บรเวณทถกเขตเวนคน ลำาดบท ชอเจาของทดน หลกฐานทดน เลขทดนเนอทถกเวนคน การไดมาโดย เมอป พ.ศ. ราคาประเมน โซน/บลอก/หนวยไรละ/บาท ราคาซอขายตามปกตในทองตลาด สภาพทดน ทตง ราคาไรละ จำานวนเงนคาทดแทนโรงเรอน/ สงปลกสราง ประเภทจำานวนเงน คาทดแทนตนไม รวมเปนเงนทงสน

๒. บญชกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน เพอกอสรางโครงการ.............................ในทองทตำาบล.................อำาเภอ……...........จงหวด............................ครงท....../๒๕......... เมอวนท........เดอน......................พ.ศ…...….. ลำาดบท...ชอเจาของ หลกฐานทดน เลขท เลขทดน เนอทไรละ จำานวนเงนคาทดแทนรอยายสงปลกสราง ประเภทจำานวนเงน คาทดแทนตนไม คาทดแทนอยางอน จำานวนเงน จำานวนเงนทงสน และหมายเหต

๓. หนงสอประกาศคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนฯ ซงลงนามโดยประธานกรรมการ จะตองนำาไปปดประกาศยงสถานทตามมาตรา ๗ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐

จงขอเสนอตอทประชม เพอรบทราบเรองรปแบบขอมลรายละเอยดขอเทจจรงและแบบพมพ สำาหรบใชในการจดทำา

154

ประกาศราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน ตอไป

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณากำาหนดหลกเกณฑและราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน ฯลฯ)

ทประชม รบทราบ

ระเบยบวาระท ๕ เรองอน ๆ กรรมการและเลขานการ กลาววา ฝายเลขานการจะได

จดทำาบนทกรายงานการประชมและเวยนเสนอใหคณะกรรมการฯ ไดพจารณาตรวจสอบความถกตองและลงนามรบรองรายงานการประชมไวเปนหลกฐานในการปฏบตงานตอไป หากกรรมการ ทานใดเหนวามขอความทไมถกตองอยางไร ขอใหแจงฝายเลขานการเพอจะทำาการแกไขใหถกตองตอไป

มตทประชม เหนชอบตามทฝายเลขานการเสนอ (ถาไมม ใหบนทกวา -ไมม-)เลกประชมเวลา ......................น.

(ลงชอ) .......................................ผจดรายงานการประชม

(..................................................)นกวชาการจดหาทดน...............

คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน ไดรวมกนพจารณารายงานการประชมฉบบนแลว เหนวาถกตองตรงตาม

155

ทไดประชม และมมตกนไว จงลงลายมอชอรบรองรายงานการประชมไวเปนหลกฐานตอไป

(ลงชอ) .............................................ประธานกรรมการ

(..............................................)นายอำาเภอ..............................

(ลงชอ) .............................................กรรมการ

(...............................................)หวหนาฝายทะเบยน สำานกงานทดน

จงหวด.....................

(ลงชอ) ..............................................กรรมการ

(...............................................)ประธานสภา...................................

(ลงชอ) ......................................กรรมการและเลขานการ

(................................................)หวหนาฝายจดหาทดนท.....…สวนจดหาทดน

ท.....…สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน.......................................................

............................

156

ตวอยางรปแบบและเนอหาของรายงานการประชมคณะกรรมการ

กำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน

(กรณกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนเปนรายแปลง)

157

รายงานการประชมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะ

ตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน (ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและ

สหกรณ ท.....................ลงวนท .....................................)

โครงการ....................................................ครงท......./..........(๒)..

158

เมอวนท............................................ณ หองประชม.............................................

---------------------------------ผมาประชม๑. ชอ............................นายอำาเภอ..............................

ประธานกรรมการ๒. ชอ……………………….หวหนาฝายทะเบยน สำานกงานทดนจงหวด.......(หรอสาขา.....) กรรมการ๓. ชอ............................ประธานสภา............................

กรรมการ๔. ชอ............................หวหนาฝายจดหาทดนท.......สวนจดหาทดนท......กรรมการและเลขานการ

สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน

ผ ไม มาประชม (ถาม)ชอ.............................ตำาแหนง................................ตดราชการ

ผเขารวมประชม (ถาม)๑. ชอ........................ตำาแหนง.................................หนวยงาน............................................๒. ชอ........................ตำาแหนง.................................หนวยงาน............................................เรมประชมเวลา …………………. น.

159

ประธานกลาวเปดการประชมและขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมตอไป (กรณนายอำาเภอมอบหมายใหผอนมาเปนประธานแทน ควรกลาวเปดประชมวา วนน“ นายอำาเภอตดราชการ(สำาคญ)...............................จงไดมอบหมายให...........................มาเปนประธานการประชมแทน และขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมตอไป

ระเบยบวาระท ๑ เรองทประธานแจงใหทประชมทราบ ประธานกรรมการ กลาววา วนนเปนการประชมคณะ

กรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณท....................ลงวนท..............................ครงท...../........(๒) เพอพจารณาเรองกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนใหแกราษฎรผเปนเจาของหรอผครอบครองอสงหารมทรพยทถกเวนคนโครงการ....................................ตามพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนเปนรายแปลง ในเขตทองทตำาบล.................. อำาเภอ……............ จงหวด.................. และเรองอน ๆ ทเกยวของในการปฏบตงาน

จงขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมดงกลาวตอไป

ทประชมรบทราบ

ระเบยบวาระท ๒ เรองการรบรองรายงานการประชม ครง ท ................. เมอวนท .....................

160

( กรณมการประชมครงกอน แตยงไมไดมการรบรองรายงานการ ประชม )

กรรมการและเลขานการ ชแจงวา ตามทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณท................ไดประชมครงท...................เมอวนท...........................................

ฝายเลขานการไดจดทำารายงานการประชมเสนอคณะกรรมการฯ เพอตรวจสอบความถกตองตามทไดสำาเนาใหคณะกรรมการทกทานแลว จงเสนอทประชม เพอพจารณารบรองรายงานการประชม

มตทประชม รบรองรายงานการประชมครงท.............เมอวนท....................... โดยไมมการแกไข (หรอโดยมการแกไข.............................................)

( กรณมการประชมครงกอน และ คณะกรรมการ ลงนามรบรอง รายงานการประชมแลว )

กรรมการและเลขานการชแจงวา คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณท...........................ไดประชมครงท...................เมอวนท...........................................

161

ฝายเลขานการไดจดทำารายงานการประชมเสนอคณะกรรมการฯ ตรวจสอบความถกตองและลงนามรบรองรายงานการประชมฉบบดงกลาวแลว จงเสนอทประชมเพอทราบ

ทประชมรบ ทราบ

ระเบยบวาระท ๓ เรองทเสนอใหทประชมทราบ๓.๑ เรองแผน ( ผล ) การดำาเนนงา น กอสราง ..................................................................

..............................................................................

..............................................................................

..............................................................จงขอเสนอใหทประชมทราบ

ทประชมรบทราบ

๓.๒ เรองแผน ( ผล ) การดำาเนนงาน จดหาทดน กรรมการและเลขานการ ชแจงวา ตามทไดมพระราช

กฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนในทองทตำาบล.................... อำาเภอ....................จงหวด.................. พ.ศ............... ตามโครงการ................ประกาศในราชกจจานเบกษาเลม..............ตอนท.................ลงวนท....................มผลใชบงคบตงแตวนท........................ใหใชบงคบไดมกำาหนด.......................ป.......................................................................................................................................................... ..........................................................................................................................................................

162

จงขอเสนอใหทประชมทราบ

ทประชมรบทราบ

๓.๓ เรอง หลกเกณฑและราคาคาทดแทน อสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ทคณะกรรม การฯ กำาหนด ไว

กรรมการและเลขานการ ชแจงวา ตามทไดมพระราชกฤษฎการกำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนในทองทตำาบล.................. อำาเภอ................จงหวด................ พ.ศ. ๒๕...โดยมอธบดกรมชลประทานเปนเจาหนาทเวนคน และรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณเปนผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาดงกลาวตามมาตรา ๙ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ในการปฏบตงานจดหาทดนโดยวธเวนคน นน อธบดกรมชลประทาน ไดมคำาสงแตงตงเจาหนาทของกรมชลประทาน และเจาหนาทของหนวยงานทเกยวของ ใหปฏบตหนาทในฐานะ ผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาท “ ”เพอเขาดำาเนนการสำารวจขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนตามลกษณะงานแตละดาน ประกอบดวย

๑. ชางรงวดของกรมทดน หรอนายชางสำารวจของกรมชลประทาน ทำาหนาทรงวด คำานวณเนอท และจดทำาแผนทและบญชรายชอเจาของทดนทไดนำาทำาการรงวดแบงแยกทดนเพอการชลประทาน โครงการ..... บรเวณททำาการ......(ร.ว. ๔๓ ก.) ของทดนทจะตองเวนคนเปนรายแปลง

๒. นายชางโยธาจากสำานกงานกอสราง ทำาหนาทสำารวจตรวจสอบ และคำานวณราคาคาทดแทนโรงเรอนหรอสงปลกสรางตาง ๆ

163

๓. เจาหนาทของฝายจดหาทดน.... สำานกกฎหมายและทดนจะทำาหนาทประสานงานนดหมายกบเจาหนาททเกยวของ และเจาของหรอผครอบครองอสงหารมทรพย ทำาการบนทกสอบสวนและรวบรวมเอกสารหลกฐานตางๆ เพอใหทราบตวบคคลผมสทธรบเงนคาทดแทน ทำาการตรวจสอบตนไมและตนผลไม และคำานวณราคาคาทดแทนตามหลกเกณฑและราคาทคณะกรรมการฯ ไดกำาหนดไว แลวรวบรวมรายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพย นำาเสนอคณะกรรมการฯ เพอพจารณากำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนเปนรายแปลงตอไป

การพจารณากำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยและทรพยสนอยางอนทจะตองเวนคนนน คณะกรรมการฯ ไดพจารณา และมมตเหนชอบเปน หลกการไว ในการประชมครงท (๑)....../......... เมอวนท.......................สรปไดดงน

๑. เรองการ กำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทน ตนไมและไมผลใหแกเจาของตนไมยนตนมาตรา ๑๘ (๔) ทขนอยในทดนในวนใชบงคบวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ ใหถอปฏบตตามบญชรายละเอยดราคาคาทดแทนตนไมและตนผลไมของกรมชลประทาน จำานวน ๒๗๖ ชนด ซงไดมการปรบปรงราคาคาทดแทนตนไมและไมผลใหเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจปจจบน โดยคำานงถง คาตนพนธ คาปลก คาใชจายในการดแลรกษาชวงอายกอนเรมเกบเกยว และคาทดแทนความเสยหายในชวงเวลาเกบเกยวทใหผลผลตสงสด ตามอายขยของพชแตละชนด

164

๒. เรองการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทน โรง เรอนและสงปลกสราง อยางอน ใหแกบคคลตามมาตรา ๑๘ (๒) (๓) (๕) และ (๖) ซงมอยในทดนทตองเวนคนนนในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกา ใหถอปฏบตตามบญชมาตรฐานราคาทดแทนสงปลกสราง ของกรมชลประทาน สวนกรณเปนสงปลกสรางหรอสวนประกอบของสงปลกสรางทไมมกำาหนดไวในบญชดงกลาว ใหพจารณาใชราคาของสำานกงบประมาณ ราคาของกระทรวงพาณชยหรอสอบราคาตลาดในทองถน ในกรณเปนสงปลกสรางทมขนตอนการดำาเนนการพเศษเฉพาะดานเชน เสาไฟฟาแรงสงใหผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทสอบราคาจากหนวยงานทเกยวของ เปนรายๆ

๓. เรอง การกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทน อ สงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ดงน

คณะกรรมการไดพจารณาตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ และตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๙ วรรคส บญญตวา ในการกำาหนดราคาเบอง“ตนของอสงหารมทรพยและจำานวนเงนคาทดแทนใหคณะกรรมการกำาหนดโดยอาศยหลกเกณฑตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ ประกอบกนทง ๕ อนมาตรามาตรา๒๒และมาตรา ๒๔ หลกเกณฑตามคำาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐/๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑ เรองแนวทางเกณฑการพจารณาเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยตามมาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ โดยพจารณาแตละมาตรา และอนมาตรา ดงน

165

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ บญญตวา ภายใตบงคบ“บทบญญตแหงรฐธรรมนญน ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาค บรรดาทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขและตามพนธกรณระหวางประเทศทประเทศไทยมอยแลว ยอมไดรบการคมครองตามรฐธรรมนญน”

สทธทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยทเกยวกบการกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ไดเคยมบทบญญตไวตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.๒๕๕๐ มาตรา ๔๒ วรรคสอง บญญตวา การกำาหนด“คาทดแทนตามวรรคหนงตองกำาหนดใหอยางเปนธรรมโดยคำานงถงราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาด การไดมา สภาพและทตงของอสงหารมทรพย ความเสยหายของผถกเวนคนและประโยชนทรฐและผถกเวนคนไดรบจากการใชสอยอสงหารมทรพยทถกเวนคน”

พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ . ศ . ๒๕๓๐ มาตรา ๙ วรรคส บญญตวา ในการกำาหนดราคา“เบองตนของอสงหารมทรพยและจำานวนเงนคาทดแทนใหคณะกรรมการกำาหนดโดยอาศยหลกเกณฑตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ และมาตรา ๒๔ และดำาเนนการใหแลวเสรจและประกาศราคาทกำาหนดไว ณ สถานทตามมาตรา ๗ ภายในหนงรอยแปดสบวน นบแตวนทไดรบแตงตง”

166

มาตรา ๑๘ เงนคาทดแทนนนใหกำาหนดใหแกบคคล ดงตอไปน

(๑) เจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทตองเวนคน

มาตรา ๒๑ เงนคาทดแทนทจะใหแกผมสทธไดรบเงนคาทดแทนตามมาตรา ๑๘ นน ถามไดบญญตไวเปนพเศษในพระราชบญญตเวนคนอสงหารมทรพยฉบบใดโดยเฉพาะแลว ใหกำาหนดโดยคำานงถง

(๑) ราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตอง

เวนคนตามทเปนอยในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖

ราคาทซอขายกนตามปกตนน จะตองเปนราคาทมการซอขายกนตามสภาพของทดนโดยทวๆ ไปไมใชราคาของผประกอบกจการหมบานจดสรรซงราคาขายไดรวมสาธารณปโภคคาใชจายในการดำาเนนการและกำาไรจากการดำาเนนธรกจรวมอยดวยยอมจะมราคาสงกวาราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดและเพอใหการกำาหนดคาทดแทนอยางเปนธรรม จงเหนควรอาศยหลกเกณฑตามคำาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐/๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑ ในการหาราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาด โดยใหพจารณาจากราคาทผขายแจงไวทกรมทดนในบรเวณใกลเคยงกอนวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบและหลกเลยงราคาซอขายทเกดขนภายหลงพระราชกฤษฎกาใชบงคบหรอทดนแปลงทถกเวนคนและทำาสญญาในราคาทสงกวาปกต ดงนน ฝายเลขานการไดขอความรวมมอจากสำานกงาน

167

ทดน..................................... เพอตรวจสอบราคาทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาด ชวงเวลา................................. กอนพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตพนททจะเวนคนฯ มผลบงคบใช พบวา..............ฯลฯ...............................

( ๒ ) ราคาของอสงหารมทรพยทมการตราคาไวเพอ ประโยชนแกการเสยภาษบำารงทองท ปจจบนมพระราชกฤษฎกาใหนำาราคาปานกลางของทดนทใชอยในการประเมนภาษบำารงทองทประจำาป พ.ศ. ๒๕๒๑ ถง พ.ศ. ๒๕๒๔ มาใชในการประเมนภาษบำารงทองทสำาหรบป.................. ซงมราคากลางตำากวาราคาประเมนมาก (คณะกรรมการควรตรวจสอบขอเทจจรงใหชดเจนแตละทองทวามราคากลางเปนจำานวนเทาไร เพราะหากมการฟองคดตอศาล ตองสงเปนพยานหลกฐานตอศาล)

(๓) ราคาประเมนทนทรพยเพอการการจดทะเบยนสทธและนตกรรมของอสงหารมทรพย.......(บรรยายรายละเอยดของราคาประเมน).........ฯลฯ.........................................

(๔) สภาพและทตงของอสงหารมทรพย นน จะตองคำานงถงสภาพของอสงหารมทรพยตามสภาพทเปนอยในขณะทมการเวนคนเปนสำาคญ ถาจำาเปนจะตองเปรยบเทยบกน กตองเปรยบเทยบกบอสงหารมทรพยทมสภาพ และทำาเลทตงทเหมอนกน หรอคลายคลงกน เชนเปนทอยอาศย เปนททำาสวนผลไม ทำาไร หรอทำานาปลกขาว และมทตงตดถนนลาดยาง ถนนดนลกรง ซอย ทาง หรอไมตดถนน ซอย ทาง ซงเรยกวาทตาบอด แลวแตละกรณ เชนนเปนตน และมใชการพจารณาจากสภาพ และทำาเลทตงทคาดหมายกนเองระหวางผซอและผขายในอนาคต

168

เพราะเปนเรองความสมครใจและเสยงภยของผซอเอง รฐไมอยในฐานะทจะเขาไปทราบถงความคาดหมายระหวางเอกชนกบเอกชนดวยกนเชนนได และเมอคำานงถงราคาประเมนประกอบการพจารณาแลว บรเวณทดนทมสภาพและทตงคลายคลงกน แตราคาประเมนตางกน ควรพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนเทากนเพอความเปนธรรม โดยใหพจารณาจากราคาทสงกวา

(๕) เหตและวตถประสงคของการเวนคน การเวนคนทดนเพอกอสรางโครงการ.........................................เปนการกอสรางระบบชลประทาน มวตถประสงคเพอการพฒนาทางดานการเกษตรเปนการสงเสรมประสทธภาพการผลตดานการเกษตร ผเวนคนไมไดรบผลตอบแทนหรอผลตผลจากอสงหารมทรพยทถกเวนคน แตผลตผลจะเกดเปนการพฒนาทางดานเศรษฐกจและสงคมโดยรวม ไมใชเปนการเวนคนทมวตถประสงคเพอการแสวงหาผลกำาไรทางเศรษฐกจ

ทงน เพอใหเกดความเปนธรรมแกผถกเวนคนและสงคม กลาวคอการเวนคนอสงหารมทรพยแมจะกระทำาเพอสาธารณชนทวไป แตรฐกมหนาทจายเงนคาทดแทนเพอบรรเทาความเสยหายแกเจาของอสงหารมทรพยทถกเวนคน ตามความเหมาะสมและเปนธรรม และตองเปนธรรมแกสงคมดวยเชนกน เพราะรฐใชเงนภาษอากรทไดรบจากราษฎรทงประเทศ มาจายเงนคาทดแทนใหแกผถกเวนคน ดงนน การกำาหนดราคาเบองตนเพอจายเงนคาทดแทน จงตองคำานงถงความเปนธรรมของราษฎรผเสยภาษอากรทมไดถกเวนคนและมไดรบประโยชนจากการเวนคนดวย

169

ถาการงานหรอกจการอยางใดททำาไปในการเวนคน ไดกระทำาใหอสงหารมทรพยทเหลออยมราคาสงขน ใหเอาราคาสงขนนนหกออกจากเงนคาทดแทน แตไมใหถอวาราคาอสงหารมทรพยททวขนนน สงไปกวาจำานวนเงนคาทดแทน เพอจะใหเจาของหรอผครอบครองทดนโดยชอบดวยกฎหมายกลบตองใชเงนไดอก

ถาตองเวนคนอสงหารมทรพยแตเพยงสวนหนง และสวนทเหลอนนราคาลดลง ใหกำาหนดเงนคาทดแทนใหเฉพาะสำาหรบสวนทเหลออนราคาลดลงนนดวย

การคำานวณวาอสงหารมทรพยใดมราคาสงขนตามวรรคสองหรอลดลงตามวรรคสามใหเปนไปตามหลกเกณฑวธการทกำาหนดในพระราชกฤษฎกา

ถาเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายอยอาศยหรอประกอบการคาขาย หรอการงานอนชอบดวยกฎหมายอยในอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนนน และบคคลดงกลาวไดรบความเสยหายเนองจากการทตองออกจากอสงหารมทรพยนน ใหกำาหนดเงนคาทดแทนใหสำาหรบความเสยหายนนดวย

มาตรา ๒๒ ในกรณทเจาของไดทดนมาโดยมไดใชอยอาศยหรอใชประกอบการทำามาหาเลยงชพ หรอทำาประโยชนในทดนนนอยางแทจรง ถาหากมการเวนคนทดนนนภายในหาปนบแตวนทเจาของไดทดนนนมา จะกำาหนดเงนคาทดแทนใหตำากวาเงนคาทดแทนทกำาหนดตามมาตรา ๒๑ กไดแตตองไมนอยกวาราคาทดนในขณะทเจาของไดทดนนนมา

มาตรา ๒๔ หามมใหคดเงนคาทดแทนสำาหรบราคาทดนทสงขน เพราะทรพยสนดงตอไปนคอ

170

(๑) โรงเรอนหรอสงปลกสรางทไดสรางหรอตอเตมขนใหม การเพาะปลก การทำาใหทดนเจรญขน หรอการเชา ทไดทำาขนภายหลงวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ โดยมไดรบอนญาตจากเจาหนาท เวนแตการทำานา ทำาไร หรอ ทำาสวน ตามทจดทำาอยตามปกต

(๒) โรงเรอนหรอสงปลกสรางทไดสรางหรอตอเตมขนใหม การเพาะปลกการทำาใหทดนเจรญขน หรอการเชา ทปรากฏวาไดทำาขนกอนวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกมาตามตรา ๖ โดยอบายฉอฉลเพอประสงคทจะไดรบเงนคาทดแทน

คำาสงของกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐ / ๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑ เรองแนวทางเกณฑการพจารณาเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยตามมาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ของหนวยงานในสงกดกระทรวงมหาดไทย และกรงเทพมหานคร ไวดงน

มาตรา ๒๑ (๑) การหาราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ใหพจารณาจาก

(๑) ราคาทผซอขายแจงไวทกรมทดนในบรเวณใกลเคยงกอนวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบ

(๒) รายการจดทะเบยนจำานองอาคารพรอมทดนจากธนาคารและสถาบนการเงน

(๓) ราคาเสนอขายในทองตลาดในบรเวณใกลเคยง และศกษาวจยอตราการลดราคาของตลาดแตละประเภทมาประกอบการพจารณาดวย

171

(๔) ราคาขายทดนหรอราคาขายทดนพรอมอาคารในโครงการจดสรรใกลเคยงแลวคำานวณยอนกลบเพอใหทราบราคาทดนเดม

(๕) หลกเลยงราคาซอขายทเกดขนกอนพระราชกฤษฎกาใชบงคบ หรอทดนแปลงทถกเวนคนและทำาสญญาในราคาทสงกวาปกต

(๖) เมอกรมทดน จดทำาฐานขอมลราคาซอขายอยางตอเนองใหนำามาประกอบการพจารณาดวย

มาตรา ๒๑ (๒) การใชราคาปานกลางภาษบำารงทองท หากจะนำาราคาปานกลางเพอเกบภาษบำารงทองททกำาหนดไวมาใชตองคำานวณใหไดราคาทเปนจรงเสยกอน

มาตรา ๒๑ (๓) การใชราคาประเมนทนทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยม ในการจดทะเบยนสทธและนตกรรม

(๑) ใหใชราคาประเมนทนทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยมในการจดทะเบยนสทธและนตกรรมทใชอยในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบหรอในวนทคณะกรรมการฯ มมตกำาหนด แลวแตราคาใดจะสงกวามาประกอบการพจารณา

(๒) หากทดนแปลงใดไมมราคาประเมนตามขอ ๑ ใหใชราคาประเมนของทดนแปลงใกลเคยงทมสภาพและทำาเลทตงคลายคลงกนมากทสด ในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบหรอในวนทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนมมตกำาหนด แลวแตราคาใดจะสงกวามาประกอบการพจารณา

(๓) ถาในทดนแปลงเดยวกนถกกำาหนดราคาประเมนไวหลายราคาตางกนใหคำานวณราคาแตละสวนแลวนำามาคดเปน

172

ราคาเฉลยตอตารางวากอน จงจะกำาหนดคาทดแทนเพอการเวนคน

มาตรา ๒๑ (๔) การพจารณาสภาพและทตงของอสงหารมทรพย เชน

(๑) ใหเปรยบเทยบสภาพและทตงของทดนทใชอางองกบทดนแปลงทถกเวนคน โดยพจารณาปจจยตางๆ ทมผลตอราคาทดน เชนความกวางของถนนหรอซอย ลกษณะผวจราจร ระยะทางจากถนนสายหลก การใชประโยชน การถมดนหรอขอมลอนๆ เพอปรบราคาใหเปนธรรม

(๒) ทดนทถกเวนคนตองใชสภาพและทำาเลทตงในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบ เชน กอนเวนคนสภาพเปนทดนแปลงเดยว แตหลงเวนคนไดซอทดนแปลงหลงมาเพมอก 1 แปลง จะตองประเมนราคาแยกเปนคนละเจาของ

(๓) ทดนทถกขดหนาดนภายหลงวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบตองถอสภาพในวนทหนวยราชการจายเงนคาทดแทน

(๔) ถนนหรอซอยททำาขนหลงจากพระราชกฤษฎกาใชบงคบ ใหถอวาไมมเร องสภาพและทตงของอสงหารมทรพยนน จะตองคำานงถงสภาพของอสงหารมทรพยตามสภาพทเปนอยในขณะทมการเวนคนเปนสำาคญ ถาจำาเปนจะตองเปรยบเทยบกน กตองเปรยบเทยบกบอสงหารมทรพยทมสภาพ และทำาเลทตงทเหมอนกนหรอคลายคลงกน เชนเปนทอยอาศย เปนททำาสวนผลไม ทำาไร หรอทำานาปลกขาว และมทตงตดถนนลาดยาง ถนนดนลกรง ซอย ทาง หรอไมตดถนน ซอย ทาง ซงเรยกวาทตาบอด แลวแตละกรณ เชนนเปนตน และมใชการพจารณาจากสภาพ และทำาเลทตงทคาดหมายกนเองระหวางผซอและผขายในอนาคต

173

เพราะเปนเรองความสมครใจและเสยงภยของผซอเอง รฐไมอยในฐานะทจะเขาไปทราบถงความคาดหมายระหวางเอกชนกบเอกชนดวยกนเชนนได และเมอคำานงถงราคาประเมนประกอบการพจารณาแลว บรเวณทดนทมสภาพและทตงคลายคลงกน แตราคาประเมนตางกนควรพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนเทากนเพอความเปนธรรม โดยใหพจารณาจากราคาทสงกวา

มาตรา ๒๑ (๕) เหตและวตถประสงคของการเวนคน การเวนคนทดนเพอกอสรางของโครงการ……………...............……….… มวตถประสงคเพอการพฒนาดานแหลงนำา และการพฒนาทางดานการเกษตร เปนการสงเสรมประสทธภาพการผลตดานการเกษตรโดยผเวนคนไมไดรบผลตอบแทนหรอผลตผลจากอสงหารมทรพยทถกเวนคน แตผลตผลจะเกดเปนการพฒนาทางดานเศรษฐกจและสงคมโดยรวม ไมใชเปนการเวนคนทมวตถประสงคเพอการแสวงหาผลกำาไรทางเศรษฐกจ

แนวทางปฏบตตามคำาพพากษาของศาลปกครอง สงสด ขอเสนอสรปแนวทางปฏบตตามคำาพพากษาของศาล

ปกครองสงสดทเกยวกบการกำาหนดคาทดแทนทดน จำานวน ๒ กรณ คอ

๔.๑ การนำาราคาซอขายทดนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนฯ มาพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคน ตองเปนกรณทสามารถทราบทมาทชดเจนของราคาซอขายดงกลาว และจะตองเปนราคาทมการซอขายกนในวนเรมใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนใน

174

บรเวณททจะเวนคน หากไมมการซอขายในวนดงกลาว กสามารถนำาราคาซอขายในระยะเวลาทใกลเคยงซงมขนกอนพระราชกฤษฎกาฯ ใชบงคบมาประกอบการพจารณากำาหนดคาทดแทนได ตามคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ท อ. ๑๗๑/๒๕๕๐

๔.๒ การพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคน ตองเปนราคาในวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน และตองพจารณาประกอบกบสภาพ และสถานทตงของทดนทจะถกเวนคนแตละแปลงเปรยบเทยบกบทดนขางเคยง รวมทงเหตและวตถประสงคของการเวนคน ทงน โดยไมจำาเปนตองกำาหนดในอตราเดยวกนทงแปลง ตามคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ท อ. ๑๓๔/๒๕๔๗

คณะกรรมการฯ ไดพจารณาตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ มาตรา ๒๔ ประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาต ฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๓๔ และระเบยบปฏบตของทางราชการทเกยวของแลว มมตเหนชอบการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทดนใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทถกเขตเวนคนตามพระราชกฤษฎกาเพอกอสรางของโครงการ................................ ในทองทตำาบล................อำาเภอ..................จงหวด.......................... ดงน

๑. ...........................................๒. ...........................................

175

กรณทดนแปลงใดมหลกฐานการไดมาโดยชอบดวยกฎหมาย สงกวาราคาคาทดแทนทดนทคณะกรรมการกำาหนดไว ใหกำาหนดราคาคาทดแทนทดนตามราคาทไดระบไวตามหลกฐานการไดมา

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน ฯลฯ)

จงขอเสนอใหทประชมทราบ

ทประชมรบทราบ

ระเบยบวาระท ๔ เรองทเสนอใหทประชมพจารณา๔.๑ เรองพจารณากำาหนดราคาคาทดแทน

อสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ในทองทตำาบล ................... อำาเภอ ................... จงหวด ....... ....

กรรมการและเลขานการ ชแจงวา รายละเอยดขอเทจจรงของอสงหารมทรพยดงกลาว ผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทไดตรวจสอบขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพยและสงหารมทรพยซงเปนทรพยสนของราษฎรทมอยในวนใชบงคบพระราช-กฤษฎกาทงประเภท ชนด ขนาด และจำานวนหรอปรมาณ โดยแสดงรายละเอยดการคำานวณจำานวนเงนคาทดแทนตามหลกเกณฑและราคาทคณะกรรมการฯ ไดกำาหนดไว เพอประกอบการพจารณา โดยคำานงถงหลกเกณฑตางๆ ตามบทบญญตแหงกฎหมายแลว จงขอใหผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทนำาเสนอคณะกรรมการฯ พจารณากำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคา

176

ทดแทนอสงหารมทรพยใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายดงมรายละเอยดตามเอกสารทแจกใหคณะกรรมการฯ ทกทานแลว

(บญชรายละเอยดขอเทจจรงของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน เอกสารประกอบระเบยบวาระท ๔)(ภาคผนวก เอกสารหมายเลข ๑๓)

นาย............................................ตำาแหนง.............................. ในฐานะผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทชแจงวา ตามบญชรายละเอยดขอเทจจรงของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนโครงการ…….........………ในทองทตำาบล................. อำาเภอ................. จงหวด...........ในการประชมครงน เปนอสงหารมทรพยทนำาเสนอเพอพจารณากำาหนดราคาเบองตน และจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทถกเวนคนเพอกอสรางบรเวณพนทกอสราง..................โดยมเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทตองเวนคน จำานวน.......รายการ ทดนจำานวน........แปลง เนอท.....................ไร ดงน

1. ชอ............................................. เจาของทดนตามหลกฐานทดน..............เลขท...........เลขทดน ............. ไดมาโดยการ....................... เมอ..............มสภาพทวไปใชประโยชนเปน..................ไมม/ม ราคาทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาด (เฉลยราคาไรละ............บาท) ราคาประเมนโซน.......หนวยท..................ราคาไรละ.................บาท เนอทดนถกเขตเวนคน................ไร คา

177

ทดแทนทดน เปนเงน...................บาท คาทดแทนรอยายสงปลกสรางประเภท...........เปนเงน.............บาท คาทดแทนตนไมและไมผล เปนเงน...............บาท

๒. ชอ............................................. จาของทดนตามหลกฐานทดน...............เลขท...........เลขทดน .............. ไดมาโดยการ..................... เมอ.................มสภาพทวไปใชประโยชนเปน.........................ไมม/ม ราคาทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาด (เฉลยราคา ไรละ............บาท) ราคาประเมนโซน.......หนวยท..................ราคาไรละ.................บาท เนอทดนถกเขตเวนคน................ไร คาทดแทนทดน เปนเงน...................บาท คาทดแทนรอยาย สงปลกสรางประเภท.....................เปนเงน...................บาท โดยไมมคาทดแทนทรพยสนอยางอน

๓. ชอ...........................................เจาของทดนตามหลกฐานทดน................เลขท...........เลขทดน .............. ไดมาโดยการ................... เมอ...................มสภาพทวไปใชประโยชนเปน..........................ไมม/ม ราคาทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาด (เฉลยราคา ไรละ............บาท) ราคาประเมนโซน.......หนวยท..................ราคาไรละ.................บาท เนอทดนถกเขตเวนคน................ไร คาทดแทนทดน เปนเงน..................บาท คาทดแทนรอยาย สงปลกสรางประเภท...........เปนเงน...............บาท คาทดแทนตนไมและไมผล เปนเงน............บาท

178

จงขอเสนอตอคณะกรรมการฯ เพอพจารณากำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน รวม ๓ รายการดงกลาว มรายละเอยดตามเอกสาร ทไดเสนอใหกบคณะกรรมการฯ ทกทานแลว

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพย และจำานวนเงนคาทดแทน ฯลฯ)มตทประชม คณะกรรมการฯไดรวมกนพจารณารายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพยโดยคำานงถงหลกเกณฑตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ และมาตรา ๒๔ และระเบยบปฏบตของทางราชการทเกยวของแลว มมตเหนชอบใหกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายในเขตทองทตำาบล...............อำาเภอ................จงหวด ...............รวม..............รายการ เปนจำานวนเงน......................บาท (.........................................) ประกอบดวย

๑. คาทดแทนทดน จำานวน..........แปลง เนอท..........ไร เปนเงน..............บาท

๒. คาทดแทนรอยายโรงเรอนหรอสงปลกสรางอยางอน และตนไมหรอไมผล จำานวน......ราย เปนเงน......................บาท

179

ตามบญชกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนดงตอไปน (หรอตามบญชกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนทแนบทายรายงานการประชม)

บญชกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน โครงการ………………………………..

ในเขตทองทตำาบล……………………...อำาเภอ.............................จงหวด....................

..........ครงท...........................เมอวนท.................................

ลำาดบ

ชอ-สกล

คาทดแทนทดน    

หมายเหต

หลกฐานทดน เลข

ทดน

กำาหนดราคาคาทดแทนทดน

คาทดแทน

รวมเปนเงน

เลขทเนอท

ไรละ/บาท

จำานวนเงน/บาท

ตนไม /บาท ทงสน

    ๑                     ๒                     ๓                   ๔                    

  ๕                  

180

๔.๒ เรองการจดทำาประกาศคณะกรรมการฯ เรองการกำาหนด ราคา เบองตนของ อสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และ จำานวนเงนคา ทดแทน

กรรมการและเลขานการ ชแจงวา ตามทคณะกรรมการฯ ไดพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ใหแกบคคลผเปนเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมาย ในทองทตำาบล............................อำาเภอ......................จงหวด..................ไวแลวนน ฝายเลขานการจะไดจดทำาประกาศของคณะกรรมการ เรอง การกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน เพอนำาเสนอใหคณะกรรมการฯ พจารณาลงนามพรอมกบรายงานการประชม และจะไดนำาไปปดประกาศแจงไว ณ สถานททเกยวของตามมาตรา ๗ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ตอไป

จงขอเสนอใหทประชมทราบ

ประกาศคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน

และจำานวนเงนคาทดแทน (ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท..............ลงวนท......................................)

181

ครงท............./..................เรอง การกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตอง

เวนคนและจำานวนเงน คาทดแทน บรเวณ....................................ตาม

โครงการ................................. ในทองท

ตำาบล......................อำาเภอ........................จงหวด............................. __________________

ตามทไดมพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน ในทองทตำาบล................... อำาเภอ...................จงหวด...................พ.ศ.................เพอประโยชนแกการชลประทานในการกอสราง.........................ตามโครงการ..................................................แลวนน

รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาฉบบดงกลาว ไดมคำาสงท...............ลงวนท..............................เรอง แตงตงคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ใหมอำานาจหนาทกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ใหแกบคคลผเปนเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมาย ซงเปนผมสทธรบเงนตามมาตรา ๑๘ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐

182

ฉะนน อาศยอำานาจตามความในมาตรา ๙ วรรคส แหงพระราชบญญต วาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ และทแกไขเพมเตมตามประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาต ฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๓๔ คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนฯ ไดพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ใหแกผมสทธรบเงน จำานวน...................รายการ ตามบญชแนบทายประกาศน

จงประกาศมาเพอทราบโดยทวกน

ประกาศ ณ วนท..........เดอน.....................พ. ศ..............

ลงชอ................................

(..........................................)

ประธานกรรมการ

ประกาศราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน โครงการ…………….....

ในเขตทองทตำาบล……………………...อำาเภอ.............................จงหวด....................

..........ครงท...........................เมอวนท.................................

ลำาดบ

ชอ-สกล

คาทดแทนทดน     หมายเหตหลก

ฐานเลขทดน

กำาหนดราคาคาทดแทนทดน

คาทดแทน

รวมเปนเงน

183

ทดน

เลขทเนอท

ไรละ/บาท

จำานวนเงน/บาท

ตนไม /บาท ทงสน

    ๑                     ๒                     ๓                   ๔                     ๕                                       

หมายเหต ๑. ในการประชมครงนกำาหนดราคาเบองตนฯ จำานวน.............รายการ

เนอท..............ไร เปนจำานวนเงนทงสน............................บาท๒. ในกรณทดนถกเวนคนบางสวน และสวนทเหลออย

ในหลกเกณฑทจะขอให เวนคนหรอจดซอตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ มาตรา ๒๐ กใหเจาหนาทดำาเนนการไปได โดยใหใชราคาตามทคณะกรรมการฯ กำาหนดไว

๓. คาทดแทนอสงหารมทรพยตามบญชน คดใหเฉพาะสวนทถกเขตเวนคนเทานน เวนแตในบญชนจะไดกำาหนดไวเปนอยางอน

ลงชอ........................................ประธานกรรมการลงชอ........................................กรรมการ

(.....................................) (.....................................)

184

นายอำาเภอ......................... หวหนาฝายทะเบยนทดน สำานกงานทดนจงหวด......(สาขา......) ผแทนหนวยงานอนของรฐ ผแทนกรมทดน

ลงชอ........................................กรรมการลงชอ........................................กรรมการ

(.....................................) (.....................................) ประธานสภา................... หวหนาฝายจดหาทดนท.......สวนจดหาทดนท.......

ผแทนสภาทองถน สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน

ผแทนเจาหนาททประชมรบทราบ

ระเบยบวาระท ๕ เรองอน ๆ กรรมการและเลขานการ กลาววา ฝายเลขานการจะจด

ทำาบนทกรายงานการประชมเวยนเสนอใหคณะกรรมการฯ เพอตรวจสอบความถกตอง หากเหนวาไมถกตองโปรดแจงฝายกรรมการและเลขานการเพอทำาการแกไข และหากเหนวาถกตองตรงตามทไดประชม กนไว ขอไดโปรดลงนามรบรองรายงานการประชมไวเปนหลกฐานตอไป

มตทประชม เหนชอบตามทฝายเลขานการเสนอ

เลกประชมเวลา ......................น.

185

(ลงชอ) ........................................................ผจดรายงานการประชม

(................................................)

นกวชาการจดหาทดน.................คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของ

อสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน ไดรวมกนพจารณารายงานการประชมฉบบนแลว เหนวาถกตองตรงตามทไดประชม และมมตกนไว จงลงลายมอชอรบรองรายงานการประชมไวเปนหลกฐานตอไป

(ลงชอ) .......................................................ประธานกรรมการ

(...............................................)นาย

อำาเภอ...............................................(ลงชอ) ........................................................กรรมการ

(................................................)หวหนาฝายทะเบยน สำานกงานทดน

จงหวด.....................(ลงชอ) ........................................................กรรมการ

(...............................................)ประธาน

สภา............................................

186

(ลงชอ)...........................................................กรรมการและเลขานการ

(................................................)

หวหนาฝายจดหาทดนท….......สวนจดหาทดนท…......สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน

ตวอยางรปแบบและเนอหารายงานการประชมคณะกรรมการ

พจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน

187

รายงานการประชมคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพย

ทจะเวนคน(ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท ...../๒๕...... ลง

วนท ...............................)โครงการ......................................จงหวด..........

..................ครงท......./..........(๑)..

เมอวน..........ท............................................ณ หองประชม.............................................

---------------------------------

188

ผมาประชม๑. ชอ.............................ผวาราชการจงหวด........................................... ประธานกรรมการ๒. ชอ.............................อยการจงหวด....................................................

กรรมการ๓. ชอ.............................เจาพนกงานทดนจงหวด.................................... กรรมการ๔. ชอ.............................ธนารกษพนท....................................................

กรรมการ๕. ชอ.............................ผอำานวยการ......................................................

กรรมการ สำานก....................................... กรมชลประทาน ๖. ชอ.............................ผอำานวยการสวนจดหาทดนท................. เปนกรรมการและเลขานการ สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทานผ ไม มาประชม (ถาม)ชอ.............................ตำาแหนง................................ตดราชการ

ผเขารวมประชม (ถาม)

189

๑. ชอ........................ตำาแหนง.................................หนวยงาน............................................๒. ชอ........................ตำาแหนง.................................หนวยงาน............................................เรมประชมเวลา …………………. น.

ประธานกลาวเปดการประชมและขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมตอไป แตหากกรณผทมาเปนประธานการประชม เปนผแทนของผทไดรบแตงตงเปนประธานคณะกรรมการ ใหระบชอและ ตำาแหนงของผมาเปนประธานแทน พรอมระบเหตผลทผทไดรบแตงตงเปนประธานคณะกรรมการ ไมสามารถมาประชมได และขอใหดำาเนนการตามระเบยบวาระการประชมตอไป

ระเบยบวาระท ๑ เรองทประธานแจงใหทประชมทราบประธานกรรมการ กลาวเปดการประชม และแจงวา

เปนการประชมคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน (ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท......../................. ลงวนท............................) โครงการ.......................................จงหวด............................ ครงท...../........ เพอพจารณาคำาขออทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพย ทถกเวนคนเพอการชลประทาน ใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายทไมพอใจราคาคาทดแทนทกำาหนดให และไดยนอทธรณเพอขอเพมเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยตอรฐมนตร วาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ตามขนตอนทกำาหนดไวตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคน

190

อสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ และเมอคณะกรรมการฯ ไดพจารณาเสรจเรยบรอยแลวกจะไดเสนอผลการพจารณาใหรฐมนตรฯ ไดวนจฉยในแตละรายตอไป คณะกรรมการฯ ชดนไดรบการแตงตงโดยระบตำาแหนง มองคประกอบดงน

๑. ผวาราชการจงหวด..................... เปนประธานกรรมการ

๒. อยการจงหวด............................. เปนกรรมการ

๓. เจาพนกงานทดนจงหวด............. เปนกรรมการ

๔. ธนารกษพนท.............................. เปนกรรมการ

๕. ผอำานวยการสวนจดหาทดนท...... เปนกรรมการ

สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน๖. ผอำานวยการสวนจดหาทดนท....................

เปนกรรมการ สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน

และเลขานการ

โดยใหมหนาทพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนใหแกผเปนเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน แลวเสนอผลการพจารณาใหรฐมนตรฯ วนจฉยอทธรณตอไป ดงมรายละเอยดตามเอกสารทแจกใหคณะกรรมการฯทกทานแลว

191

จงขอแจงใหทประชมทราบ และดำาเนนการประชมตามวาระตาง ๆ ตอไป

ทประชมรบทราบ

ระเบยบวาระท ๒ เรอง การ รบรองรายงานการประช ม ครง ท ................ เมอวน ท ........................

( กรณมการประชมครงกอน แตยงไมไดมการรบรองรายงาน การประชม )

กรรมการและเลขานการ ชแจงวา ตามทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณท................ไดประชมครงท...................เมอวนท...........................................

ฝายเลขานการไดจดทำารายงานการประชมเสนอคณะกรรมการฯ เพอตรวจสอบความถกตองตามทไดสำาเนาใหคณะกรรมการทกทานแลว จงเสนอทประชม เพอพจารณารบรองรายงานการประชม

มตทประชม รบรองรายงานการประชมครงท.............เมอวนท....................... โดยไมมการแกไข (หรอโดยมการแกไข.............................................)

( กรณมการประชมครงกอน และ คณะกรรมการ ลงนามรบรอง รายงานการประชมแลว )

192

กรรมการและเลขานการชแจงวา คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณท...........................ไดประชมครงท...................เมอวนท...........................................

ฝายเลขานการไดจดทำารายงานการประชมเสนอคณะกรรมการฯ ตรวจสอบความถกตองและลงนามรบรองรายงานการประชมฉบบดงกลาวแลว จงเสนอทประชมเพอทราบ

ทประชมรบ ทราบ

ระเบยบวาระท ๓ เรองทเสนอใหทประชมทราบ

๓.๑ เรองแผน ( ผล ) การดำาเนนงา น กอสราง ..................................................................

..............................................................................

..............................................................................

..............................................................จงขอเสนอใหทประชมทราบ

ทประชมรบทราบ๓.๒ เรอง แผน ( ผล ) การดำาเนนงานจดหาทดน กรรมการและเลขานการ ชแจงวาตามทไดมพระราช

กฤษฎกำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนในทองทตำาบล…….............อำาเภอ.................จงหวด................. พ.ศ........เพอการกอสรางของโครงการ............................................โดยกรมชลประทานไดดำาเนนการจดหาทดนโดยวธเวนคนตามพระราชบญญตวาดวย

193

การเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ แกไขเพมเตมโดยประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาต ฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๓๔ ปรากฏวามเจาของอสงหารมทรพยทถกเขตเวนคนไมพอใจราคาคาทดแทนตามทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนฯ กำาหนดให และไดยนอทธรณตอรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ขอใหเพมจำานวนเงนคาทดแทนตามขนตอนทกำาหนดไวในมาตรา ๒๕ วรรคสาม โดยกระทรวงเกษตรและสหกรณมคำาสงแตงตงคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน โครงการ...........................เพอทำาหนาทพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนใหแกเจาของอสงหารมทรพยทถกเขตเวนคนทไดยนหนงสอขออทธรณคาทดแทนไวแลว

ในการปฏบตงานจดหาทดนโดยวธเวนคน นน อธบดกรมชลประทานในฐานะเจาหนาทเวนคนตามพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนทจะเวนคนจะมคำาสงแตงตงเจาหนาท ทเกยวของใหปฏบตหนาทในฐานะ ผซงไดรบมอบหมาย“ จากเจาหนาท เพอ”เขาดำาเนนการสำารวจขอเทจจรงเกยวกบอสงหารมทรพยตามลกษณะงานแตละดาน คอ

๑. ชางรงวดของกรมทดน และ/หรอ นายชางสำารวจของกรมชลประทาน จะเปนผทำารงวดคำานวณเนอทและจดทำาแผนทและบญชรายชอเจาของทดนทไดนำาทำาการรงวดแบงแยกทดนเพอการชลประทาน โครงการ..... บรเวณททำาการ......(ร.ว. ๔๓ ก.) ของทดนทจะตองเวนคนเปนรายแปลง

๓. นายชางโยธาของสำานกงาน.............................จะทำาหนาทสำารวจตรวจสอบและคำานวณราคาคาทดแทนโรงเรอนหรอสงปลกสรางตาง ๆ ตาม

194

หลกเกณฑและราคาคาทดแทนทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนฯ กำาหนดไว

๔. นกวชาการจดหาทดนของฝายจดหาทดนท..........สวนจดหาทดนท............สำานกกฎหมายและทดน จะทำาหนาทนดหมายเจาหนาททเกยวของและเจาของอสงหารมทรพย เพอรวมทำาการสำารวจขอเทจจรงของอสงหารมทรพย บนทกการตรวจสอบและรวบรวมเอกสารหลกฐานทเกยวของ เพอใหทราบตวบคคลผมสทธรบเงนคาทดแทน รวมทำาการตรวจสอบตนไมและตนผลไม คำานวณคาทดแทนทรพยสนตามหลกเกณฑทคณะกรรมการฯ กำาหนดไว รวบรวมรายละเอยดขอเทจจรงของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ขอกฎหมาย เอกสารตางๆ ทเกยวของ เสนอใหคณะกรรมการฯ พจารณากำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทน

๕. กระทรวงเกษตรและสหกรณ มคำาสงท.................ลงวนท.....................เรอง แตงตงคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ในเขตทองทอำาเภอ......................จงหวด......................ของโครงการ................................ เพอกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน

๖. จากการดำาเนนงานจดหาทดนโดยวธเวนคนตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ ไดทำาการจายเงนและวางเงนคาทดแทนทรพยสนใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายแลว ขณะนมเจาของทดนและทรพยสนทไมพอใจราคาเบองตนทคณะกรรมการฯ กำาหนดให ใชสทธยนอทธรณราคาคาทดแทนตอรฐมนตรวาการกระทรวง

195

เกษตรและสหกรณ รวม.........ราย เปนทดน........แปลง ซงจะเสนอใหคณะกรรมการฯ พจารณาในระเบยบวาระท ๔ ตอไป

จงขอเสนอใหทประชมทราบ

ทประชมรบทราบ

๓.๓ เรองหลกเกณฑและราคาคาทดแทนอสงหารมทรพย ตาม ทคณะกรรมการ กำาหนด ราคา เบองตนฯ กำาหนดไว

กรรมการและเลขานการ ชแจงวา คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน เหนชอบเรองหลกเกณฑของการกำาหนดราคาคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนแตละประเภทไว ดงน

๑. เรองคาทดแทนตนไมและตนผลไม ใหแกเจาของมาตรา ๑๘ (๔) ใหถอปฏบตตามบญชรายละเอยดราคาคาทดแทนตนไมและตนผลไม ของกรมชลประทาน จำานวน ๒๗๖ ชนด ซงไดมการปรบปรงราคาคาทดแทนตนไมและไมผลใหเหมาะสมกบสภาพเศรษฐกจปจจบน โดยคำานงถง คาตนพนธ คาปลก คาใชจายในการดแลรกษาชวงอายกอนเรมเกบเกยว และคาทดแทนความเสยหายในชวงเวลาเกบเกยวทใหผลผลตสงสด ตามอายขยของพชแตละชนด

๒. เรองคาทดแทนโรงเรอนและสงปลกสรางอยางอน ใหแกบคคลตามมาตรา ๑๘ (๒) (๓) (๕) และ (๖) ใหถอปฏบตตามบญชมาตรฐานราคาทดแทนสงปลกสรางของกรมชลประทาน สวนกรณเปนสงปลกสรางหรอสวนประกอบของสงปลกสรางทไมมกำาหนดไวในบญชดงกลาว ใหพจารณาใชราคาของสำานกงบ

196

ประมาณ ราคาของกระทรวงพาณชยหรอสอบราคาตลาดในทองถน ในกรณเปนสงปลกสรางทมขนตอนการดำาเนนการพเศษเฉพาะดานเชน เสาไฟฟาแรงสงใหผซงไดรบมอบหมายจากเจาหนาทสอบราคาจากหนวยงานทเกยวของเปนราย ๆ

๓. เรอง การกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทน อ สงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ดงน

คณะกรรมการไดพจารณาตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ และตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๙ วรรคส บญญตวา ในการกำาหนดราคาเบอง“ตนของอสงหารมทรพยและจำานวนเงนคาทดแทนใหคณะกรรมการกำาหนดโดยอาศยหลกเกณฑตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ ประกอบกนทง ๕ อนมาตรามาตรา๒๒และมาตรา ๒๔ หลกเกณฑตามคำาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐/๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑ เรองแนวทางเกณฑการพจารณาเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยตามมาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ โดยพจารณาแตละมาตรา และอนมาตรา ดงน

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ บญญตวา ภายใตบงคบ“บทบญญตแหงรฐธรรมนญน ศกดศรความเปนมนษย สทธ เสรภาพ และความเสมอภาค บรรดาทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยอนมพระมหากษตรยทรงเปนประมขและตามพนธกรณระหวางประเทศทประเทศไทยมอยแลว ยอมไดรบการคมครองตามรฐธรรมนญน”

197

สทธทชาวไทยเคยไดรบการคมครองตามประเพณการปกครองประเทศไทยในระบอบประชาธปไตยทเกยวกบการกำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ไดเคยมบทบญญตไวตามรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ.๒๕๕๐ มาตรา ๔๒ วรรคสอง บญญตวา การกำาหนด“คาทดแทนตามวรรคหนงตองกำาหนดใหอยางเปนธรรมโดยคำานงถงราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาด การไดมา สภาพและทตงของอสงหารมทรพย ความเสยหายของผถกเวนคนและประโยชนทรฐและผถกเวนคนไดรบจากการใชสอยอสงหารมทรพยทถกเวนคน”

พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ . ศ . ๒๕๓๐ มาตรา ๙ วรรคส บญญตวา ในการกำาหนดราคา“เบองตนของอสงหารมทรพยและจำานวนเงนคาทดแทนใหคณะกรรมการกำาหนดโดยอาศยหลกเกณฑตามมาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ และมาตรา ๒๔ และดำาเนนการใหแลวเสรจและประกาศราคาทกำาหนดไว ณ สถานทตามมาตรา ๗ ภายในหนงรอยแปดสบวน นบแตวนทไดรบแตงตง”

มาตรา ๑๘ เงนคาทดแทนนนใหกำาหนดใหแกบคคล ดงตอไปน

(๑) เจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทตองเวนคน

มาตรา ๒๑ เงนคาทดแทนทจะใหแกผมสทธไดรบเงนคาทดแทนตามมาตรา ๑๘ นน ถามไดบญญตไวเปนพเศษในพระราช

198

บญญตเวนคนอสงหารมทรพยฉบบใดโดยเฉพาะแลว ใหกำาหนดโดยคำานงถง

(๑) ราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตอง

เวนคนตามทเปนอยในวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖

ราคาทซอขายกนตามปกตนน จะตองเปนราคาทมการซอขายกนตามสภาพของทดนโดยทวๆ ไปไมใชราคาของผประกอบกจการหมบานจดสรรซงราคาขายไดรวมสาธารณปโภคคาใชจายในการดำาเนนการและกำาไรจากการดำาเนนธรกจรวมอยดวยยอมจะมราคาสงกวาราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดและเพอใหการกำาหนดคาทดแทนอยางเปนธรรม จงเหนควรอาศยหลกเกณฑตามคำาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐/๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑ ในการหาราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาด โดยใหพจารณาจากราคาทผขายแจงไวทกรมทดนในบรเวณใกลเคยงกอนวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบและหลกเลยงราคาซอขายทเกดขนภายหลงพระราชกฤษฎกาใชบงคบหรอทดนแปลงทถกเวนคนและทำาสญญาในราคาทสงกวาปกต ดงนน ฝายเลขานการไดขอความรวมมอจากสำานกงานทดน..................................... เพอตรวจสอบราคาทมการซอขายกนตามปกตในทองตลาด ชวงเวลา................................. กอนพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตพนททจะเวนคนฯ มผลบงคบใช พบวา..............ฯลฯ...............................

199

( ๒ ) ราคาของอสงหารมทรพยทมการตราคาไวเพอ ประโยชนแกการเสยภาษบำารงทองท ปจจบนมพระราชกฤษฎกาใหนำาราคาปานกลางของทดนทใชอยในการประเมนภาษบำารงทองทประจำาป พ.ศ. ๒๕๒๑ ถง พ.ศ. ๒๕๒๔ มาใชในการประเมนภาษบำารงทองทสำาหรบป.................. ซงมราคากลางตำากวาราคาประเมนมาก (คณะกรรมการควรตรวจสอบขอเทจจรงใหชดเจนแตละทองทวามราคากลางเปนจำานวนเทาไร เพราะหากมการฟองคดตอศาล ตองสงเปนพยานหลกฐานตอศาล)

(๓) ราคาประเมนทนทรพยเพอการการจดทะเบยนสทธและนตกรรมของอสงหารมทรพย.......(บรรยายรายละเอยดของราคาประเมน).........ฯลฯ.........................................

(๔) สภาพและทตงของอสงหารมทรพย นน จะตองคำานงถงสภาพของอสงหารมทรพยตามสภาพทเปนอยในขณะทมการเวนคนเปนสำาคญ ถาจำาเปนจะตองเปรยบเทยบกน กตองเปรยบเทยบกบอสงหารมทรพยทมสภาพ และทำาเลทตงทเหมอนกน หรอคลายคลงกน เชนเปนทอยอาศย เปนททำาสวนผลไม ทำาไร หรอทำานาปลกขาว และมทตงตดถนนลาดยาง ถนนดนลกรง ซอย ทาง หรอไมตดถนน ซอย ทาง ซงเรยกวาทตาบอด แลวแตละกรณ เชนนเปนตน และมใชการพจารณาจากสภาพ และทำาเลทตงทคาดหมายกนเองระหวางผซอและผขายในอนาคต เพราะเปนเรองความสมครใจและเสยงภยของผซอเอง รฐไมอยในฐานะทจะเขาไปทราบถงความคาดหมายระหวางเอกชนกบเอกชนดวยกนเชนนได และเมอคำานงถงราคาประเมนประกอบการพจารณาแลว บรเวณทดนทมสภาพและทตงคลายคลงกน แต

200

ราคาประเมนตางกน ควรพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนเทากนเพอความเปนธรรม โดยใหพจารณาจากราคาทสงกวา

(๕) เหตและวตถประสงคของการเวนคน การเวนคนทดนเพอกอสรางโครงการ.........................................เปนการกอสรางระบบชลประทาน มวตถประสงคเพอการพฒนาทางดานการเกษตรเปนการสงเสรมประสทธภาพการผลตดานการเกษตร ผเวนคนไมไดรบผลตอบแทนหรอผลตผลจากอสงหารมทรพยทถกเวนคน แตผลตผลจะเกดเปนการพฒนาทางดานเศรษฐกจและสงคมโดยรวม ไมใชเปนการเวนคนทมวตถประสงคเพอการแสวงหาผลกำาไรทางเศรษฐกจ

ทงน เพอใหเกดความเปนธรรมแกผถกเวนคนและสงคม กลาวคอการเวนคนอสงหารมทรพยแมจะกระทำาเพอสาธารณชนทวไป แตรฐกมหนาทจายเงนคาทดแทนเพอบรรเทาความเสยหายแกเจาของอสงหารมทรพยทถกเวนคน ตามความเหมาะสมและเปนธรรม และตองเปนธรรมแกสงคมดวยเชนกน เพราะรฐใชเงนภาษอากรทไดรบจากราษฎรทงประเทศ มาจายเงนคาทดแทนใหแกผถกเวนคน ดงนน การกำาหนดราคาเบองตนเพอจายเงนคาทดแทน จงตองคำานงถงความเปนธรรมของราษฎรผเสยภาษอากรทมไดถกเวนคนและมไดรบประโยชนจากการเวนคนดวย

ถาการงานหรอกจการอยางใดททำาไปในการเวนคน ไดกระทำาใหอสงหารมทรพยทเหลออยมราคาสงขน ใหเอาราคาสงขนนนหกออกจากเงนคาทดแทน แตไมใหถอวาราคาอสงหารมทรพยททวขนนน สงไปกวาจำานวนเงนคาทดแทน เพอจะใหเจาของหรอผครอบครองทดนโดยชอบดวยกฎหมายกลบตองใชเงนไดอก

201

ถาตองเวนคนอสงหารมทรพยแตเพยงสวนหนง และสวนทเหลอนนราคาลดลง ใหกำาหนดเงนคาทดแทนใหเฉพาะสำาหรบสวนทเหลออนราคาลดลงนนดวย

การคำานวณวาอสงหารมทรพยใดมราคาสงขนตามวรรคสองหรอลดลงตามวรรคสามใหเปนไปตามหลกเกณฑวธการทกำาหนดในพระราชกฤษฎกา

ถาเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายอยอาศยหรอประกอบการคาขาย หรอการงานอนชอบดวยกฎหมายอยในอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนนน และบคคลดงกลาวไดรบความเสยหายเนองจากการทตองออกจากอสงหารมทรพยนน ใหกำาหนดเงนคาทดแทนใหสำาหรบความเสยหายนนดวย

มาตรา ๒๒ ในกรณทเจาของไดทดนมาโดยมไดใชอยอาศยหรอใชประกอบการทำามาหาเลยงชพ หรอทำาประโยชนในทดนนนอยางแทจรง ถาหากมการเวนคนทดนนนภายในหาปนบแตวนทเจาของไดทดนนนมา จะกำาหนดเงนคาทดแทนใหตำากวาเงนคาทดแทนทกำาหนดตามมาตรา ๒๑ กไดแตตองไมนอยกวาราคาทดนในขณะทเจาของไดทดนนนมา

มาตรา ๒๔ หามมใหคดเงนคาทดแทนสำาหรบราคาทดนทสงขน เพราะทรพยสนดงตอไปนคอ

(๑) โรงเรอนหรอสงปลกสรางทไดสรางหรอตอเตมขนใหม การเพาะปลก การทำาใหทดนเจรญขน หรอการเชา ทไดทำาขนภายหลงวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ โดยมไดรบอนญาตจากเจาหนาท เวนแตการทำานา ทำาไร หรอ ทำาสวน ตามทจดทำาอยตามปกต

202

(๒) โรงเรอนหรอสงปลกสรางทไดสรางหรอตอเตมขนใหม การเพาะปลกการทำาใหทดนเจรญขน หรอการเชา ทปรากฏวาไดทำาขนกอนวนใชบงคบพระราชกฤษฎกาทออกมาตามตรา ๖ โดยอบายฉอฉลเพอประสงคทจะไดรบเงนคาทดแทน

คำาสงของกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐ / ๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑ เรองแนวทางเกณฑการพจารณาเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยตามมาตรา ๒๑ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ของหนวยงานในสงกดกระทรวงมหาดไทย และกรงเทพมหานคร ไวดงน

มาตรา ๒๑ (๑) การหาราคาทซอขายกนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ใหพจารณาจาก

(๑) ราคาทผซอขายแจงไวทกรมทดนในบรเวณใกลเคยงกอนวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบ

(๒) รายการจดทะเบยนจำานองอาคารพรอมทดนจากธนาคารและสถาบนการเงน

(๓) ราคาเสนอขายในทองตลาดในบรเวณใกลเคยง และศกษาวจยอตราการลดราคาของตลาดแตละประเภทมาประกอบการพจารณาดวย

(๔) ราคาขายทดนหรอราคาขายทดนพรอมอาคารในโครงการจดสรรใกลเคยงแลวคำานวณยอนกลบเพอใหทราบราคาทดนเดม

(๕) หลกเลยงราคาซอขายทเกดขนกอนพระราชกฤษฎกาใชบงคบ หรอทดนแปลงทถกเวนคนและทำาสญญาในราคาทสงกวาปกต

203

(๖) เมอกรมทดน จดทำาฐานขอมลราคาซอขายอยางตอเนองใหนำามาประกอบการพจารณาดวย

มาตรา ๒๑ (๒) การใชราคาปานกลางภาษบำารงทองท หากจะนำาราคาปานกลางเพอเกบภาษบำารงทองททกำาหนดไวมาใชตองคำานวณใหไดราคาทเปนจรงเสยกอน

มาตรา ๒๑ (๓) การใชราคาประเมนทนทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยม ในการจดทะเบยนสทธและนตกรรม

(๑) ใหใชราคาประเมนทนทรพยเพอเรยกเกบคาธรรมเนยมในการจดทะเบยนสทธและนตกรรมทใชอยในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบหรอในวนทคณะกรรมการฯ มมตกำาหนด แลวแตราคาใดจะสงกวามาประกอบการพจารณา

(๒) หากทดนแปลงใดไมมราคาประเมนตามขอ ๑ ใหใชราคาประเมนของทดนแปลงใกลเคยงทมสภาพและทำาเลทตงคลายคลงกนมากทสด ในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบหรอในวนทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนมมตกำาหนด แลวแตราคาใดจะสงกวามาประกอบการพจารณา

(๓) ถาในทดนแปลงเดยวกนถกกำาหนดราคาประเมนไวหลายราคาตางกนใหคำานวณราคาแตละสวนแลวนำามาคดเปนราคาเฉลยตอตารางวากอน จงจะกำาหนดคาทดแทนเพอการเวนคน

มาตรา ๒๑ (๔) การพจารณาสภาพและทตงของอสงหารมทรพย เชน

(๑) ใหเปรยบเทยบสภาพและทตงของทดนทใชอางองกบทดนแปลงทถกเวนคน โดยพจารณาปจจยตางๆ ทมผลตอราคาทดน เชนความกวางของถนนหรอซอย ลกษณะผวจราจร

204

ระยะทางจากถนนสายหลก การใชประโยชน การถมดนหรอขอมลอนๆ เพอปรบราคาใหเปนธรรม

(๒) ทดนทถกเวนคนตองใชสภาพและทำาเลทตงในวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบ เชน กอนเวนคนสภาพเปนทดนแปลงเดยว แตหลงเวนคนไดซอทดนแปลงหลงมาเพมอก 1 แปลง จะตองประเมนราคาแยกเปนคนละเจาของ

(๓) ทดนทถกขดหนาดนภายหลงวนทพระราชกฤษฎกาใชบงคบตองถอสภาพในวนทหนวยราชการจายเงนคาทดแทน

(๔) ถนนหรอซอยททำาขนหลงจากพระราชกฤษฎกาใชบงคบ ใหถอวาไมมเร องสภาพและทตงของอสงหารมทรพยนน จะตองคำานงถงสภาพของอสงหารมทรพยตามสภาพทเปนอยในขณะทมการเวนคนเปนสำาคญ ถาจำาเปนจะตองเปรยบเทยบกน กตองเปรยบเทยบกบอสงหารมทรพยทมสภาพ และทำาเลทตงทเหมอนกนหรอคลายคลงกน เชนเปนทอยอาศย เปนททำาสวนผลไม ทำาไร หรอทำานาปลกขาว และมทตงตดถนนลาดยาง ถนนดนลกรง ซอย ทาง หรอไมตดถนน ซอย ทาง ซงเรยกวาทตาบอด แลวแตละกรณ เชนนเปนตน และมใชการพจารณาจากสภาพ และทำาเลทตงทคาดหมายกนเองระหวางผซอและผขายในอนาคต เพราะเปนเรองความสมครใจและเสยงภยของผซอเอง รฐไมอยในฐานะทจะเขาไปทราบถงความคาดหมายระหวางเอกชนกบเอกชนดวยกนเชนนได และเมอคำานงถงราคาประเมนประกอบการพจารณาแลว บรเวณทดนทมสภาพและทตงคลายคลงกน แตราคาประเมนตางกนควรพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนเทากนเพอความเปนธรรม โดยใหพจารณาจากราคาทสงกวา

205

มาตรา ๒๑ (๕) เหตและวตถประสงคของการเวนคน การเวนคนทดนเพอกอสรางของโครงการ……………...............……….… มวตถประสงคเพอการพฒนาดานแหลงนำา และการพฒนาทางดานการเกษตร เปนการสงเสรมประสทธภาพการผลตดานการเกษตรโดยผเวนคนไมไดรบผลตอบแทนหรอผลตผลจากอสงหารมทรพยทถกเวนคน แตผลตผลจะเกดเปนการพฒนาทางดานเศรษฐกจและสงคมโดยรวม ไมใชเปนการเวนคนทมวตถประสงคเพอการแสวงหาผลกำาไรทางเศรษฐกจ

แนวทางปฏบตตามคำาพพากษาของศาลปกครอง สงสด ขอเสนอสรปแนวทางปฏบตตามคำาพพากษาของศาล

ปกครองสงสดทเกยวกบการกำาหนดคาทดแทนทดน จำานวน ๒ กรณ คอ

๔.๑ การนำาราคาซอขายทดนตามปกตในทองตลาดของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนตามมาตรา ๒๑ วรรคหนง (๑) แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนฯ มาพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคน ตองเปนกรณทสามารถทราบทมาทชดเจนของราคาซอขายดงกลาว และจะตองเปนราคาทมการซอขายกนในวนเรมใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคน หากไมมการซอขายในวนดงกลาว กสามารถนำาราคาซอขายในระยะเวลาทใกลเคยงซงมขนกอนพระราชกฤษฎกาฯ ใชบงคบมาประกอบการพจารณากำาหนดคาทดแทนได ตามคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ท อ. ๑๗๑/๒๕๕๐

๔.๒ การพจารณากำาหนดเงนคาทดแทนทดนทถกเวนคน ตองเปนราคาในวนทใชบงคบพระราชกฤษฎกากำาหนดเขต

206

ทดนในบรเวณททจะเวนคน และตองพจารณาประกอบกบสภาพ และสถานทตงของทดนทจะถกเวนคนแตละแปลงเปรยบเทยบกบทดนขางเคยง รวมทงเหตและวตถประสงคของการเวนคน ทงน โดยไมจำาเปนตองกำาหนดในอตราเดยวกนทงแปลง ตามคำาวนจฉยของศาลปกครองสงสด ท อ. ๑๓๔/๒๕๔๗

คณะกรรมการฯ ไดพจารณาตามบทบญญตของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ มาตรา ๔ พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ มาตรา ๑๘ มาตรา ๒๑ มาตรา ๒๒ มาตรา ๒๔ ประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาต ฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๓๔ และระเบยบปฏบตของทางราชการทเกยวของแลว มมตเหนชอบการกำาหนดหลกเกณฑและราคาคาทดแทนทดนใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงทดนทถกเขตเวนคนตามพระราชกฤษฎกาเพอกอสรางของโครงการ................................ ในทองทตำาบล................อำาเภอ..................จงหวด.......................... ดงน

๑. ...........................................๒. ...........................................กรณทดนแปลงใดมหลกฐานการไดมาโดยชอบดวย

กฎหมาย สงกวาราคาคาทดแทนทดนทคณะกรรมการกำาหนดไว ใหกำาหนดราคาคาทดแทนทดนตามราคาทไดระบไวตามหลกฐานการไดมา

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน และจำานวนเงนคาทดแทน ฯลฯ)

207

จงขอเสนอใหทประชมทราบ

ทประชมรบทราบ

ระเบยบวาระท ๔ เรองทเสนอใหทประชมพจารณา๔.๑ เรองการ พจารณาสทธ อทธรณเงนคาทดแทน

อสงหารมทรพยทถกเวนคน เพอการชลประทาน ในทองท ตำาบล .................... อำาเภอ .................. จงหวด ............... จำานวน...............ราย ทดน..................แปลง

กรรมการและเลขานการชแจงวา ตามทไดมพระราชกฤษฎการกำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนในทองทตำาบล....................อำาเภอ..............จงหวด..................พ.ศ. ๒๕.............กรมชลประทานไดดำาเนนการจดหาทดนเพอการกอสรางของโครงการ………….………….โดยวธเวนคนตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ และรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาฉบบดงกลาว ไดอาศยอำานาจตามมาตรา ๙ วรรคสอง แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ แตงตงคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนตามคำาสงตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท..................ลงวนท................. คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ไดพจารณากำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทนใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมาย ซงเปนผมสทธรบเงนทงหมดแลว

208

จำานวน..................แปลง เนอท..................ไร เปนเงน......................บาท

ไดมเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ไมพอใจราคาเบองตนทคณะกรรมการฯ กำาหนดให จำานวน............ ราย ทดน...............แปลง ไดใชสทธตามมาตรา ๒๕ แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ ยนอทธรณราคาคาทดแทนอสงหารมทรพยตอรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ และสำานกงานปลดกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดสงเรองดงกลาวใหกรมชลประทานดำาเนนการใหเปนไปตามทกฎหมายกำาหนด

รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดแตงตงคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน ใหมหนาทพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงอสงหารมทรพยดงกลาว แลวเสนอผลการพจารณาใหทราบโดยดวน เพอจะไดวนจฉยอทธรณตอไป โดยมผวาราชการจงหวด................. เปนประธานกรรมการ อยการจงหวด............... เจาพนกงานทดนจงหวด................ ธนารกษพนท................ เปนกรรมการ และผอำานวยการสวนจดหาทดนท......สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน เปนกรรมการและเลขานการ ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท............. ลงวนท.......................

ตามมาตรา ๒๕ ระบวา ผมสทธไดรบเงนคาทดแทน“ตามมาตรา ๑๘ ผใดไมพอใจ ในราคาของอสงหารมทรพยหรอจำานวนเงนคาทดแทนทคณะกรรมการกำาหนดใหตามมาตรา ๙

209

มาตรา ๑๐ ทว มาตรา ๒๓ หรอมาตรา ๒๘ วรรคสาม มสทธอทธรณตอรฐมนตรผรกษาการตามพระราชกฤษฎกาทออกตามมาตรา ๖ หรอรฐมนตรผรกษาการตามพระราชบญญตเวนคนอสงหารมทรพยฉบบนน ภายในหกสบวนนบแตวนทไดรบหนงสอแจงจากเจาหนาทใหมารบเงน คาทดแทน”

ฝายเลขานการไดตรวจสอบขอเทจจรงตามคำาอทธรณเงนคาทดแทนของผอทธรณแลว จำาแนกได ดงน

๑. กรณยนอทธรณกอนไดรบหนงสอแจงใหมารบเงนในทองทตำาบล.................จำานวน..............แปลง

๒. กรณยนอทธรณภายในกำาหนดระยะเวลา ๖๐ วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน ในทองทตำาบล.................จำานวน..............แปลง

๓. กรณยนอทธรณภายหลงกำาหนดระยะเวลา ๖๐ วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน ในทองทตำาบล.................จำานวน..............แปลง

(ตามบญชรายละเอยดประกอบการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทน เอกสารหมายเลข.........)

ฝายเลขานการเหนวาการยนอทธรณเงนคาทดแทน จะตองยนตอรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ภายในกำาหนดเวลา ๖๐ วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน จงจะถอวาเปนอทธรณทชอบดวยกฎหมาย รวมทงกรณยนอทธรณกอนไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน เนองจากผอทธรณแสดงใหเหนวามเจตนาอทธรณเงนคาทดแทนมาตงแตตนแลว สำาหรบกรณยนอทธรณภายหลงกำาหนดระยะเวลา ๖๐ วน นบแตวนทได

210

รบหนงสอแจงใหมารบเงน ถอเปนอทธรณทไมชอบดวยกฎหมาย

จงขอเสนอใหทประชมพจารณาเรองสทธอทธรณตามคำาอทธรณทง ๓ กรณดงกลาว

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณาอทธรณ ฯลฯ)

มตทประชม คณะกรรมการไดรวมกนพจารณาแลว มมตดงน

๑. รบอทธรณไวพจารณา กรณยนอทธรณกอนไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน ในทองทตำาบล.................จำานวน..............แปลง ดงน (ระบชอ)

๑.๑ นาย/นาง.................................................................................

๑.๒ นาย/นาง.................................................................................

๒. รบอทธรณไวพจารณา กรณยนอทธรณภายในกำาหนดระยะเวลา ๖๐ วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน ในทองทตำาบล............จำานวน........แปลง ดงน (ระบชอ)

๒.๑ นาย/นาง.................................................................................

๒.๒ นาย/นาง.................................................................................

211

๓. ไมรบอทธรณไวพจารณากรณยนอทธรณภายหลงกำาหนดระยะเวลา ๖๐ วน นบแตวนทไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน ในทองทตำาบล............จำานวน........แปลง ดงน (ระบชอ)

๓.๑ นาย/นาง.................................................................................

๓.๒ นาย/นาง.................................................................................

4.2 การพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน

ฝายเลขานการไดจดทำาเอกสารสำาหรบใชประกอบในการพจารณา ดงน

๑. สำาเนาหนงสอคำาขออทธรณเงนคาทดแทนของราษฎร จำานวน..............ราย ทดนจำานวน.....................แปลง

๒. สำาเนาพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐

๓. สำาเนาเร องแนวทางเกณฑการพจารณาเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ของหนวยงานในสงกดกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐/๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑

๔. สำาเนาบญชราคาประเมนทนทรพยเพอการจดทะเบยนสทธและนตกรรมทดนของสำานกประเมนราคาทรพยสน กรมธนารกษ สำาหรบทดนในทองท

212

ตำาบล...........อำาเภอ..........จงหวด................ทประกาศใชระหวาง พ.ศ...........................

๕. รายละเอยดการจดทะเบยนซอขายทดนระหวางมพระราชกฤษฎกาบงคบใชจนถงวนประชมกำาหนดราคาเบองตนฯ ในทองทตำาบล...........อำาเภอ..........จงหวด......... ระหวางเดอน........................................... จำานวน..............................ราย

(ถามหลายตำาบล กแยกสรปเปนขอ ๆ )

๖. สรปรายละเอยดขอเทจจรงเกยวกบการยนอทธรณขอเพมเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยของราษฎรทถกเวนคนในทองทตำาบล...................อำาเภอ..............จงหวด.............จำานวน.................ราย ทดนจำานวน...................แปลง

๗. ตารางเปรยบเทยบการพจารณาราคาทใชอางองของคณะกรรมการพจารณาอทธรณ (แยกกลมตามคำาอทธรณ และพยานหลกฐานอางอง)

จงเสนอคำาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน ในทองทตำาบล.....................อำาเภอ..............................จงหวด........................แตละรายใหคณะกรรมการฯ พจารณาในครงน โดยมรายละเอยดขอเทจจรงและเอกสารประกอบพจารณาแตละรายตามลำาดบ ดงน

ลำาดบ ๑..............................................................

213

ผอทธรณเปนเจาของทดน โฉนดทดนเลขท..................เลขทดน...............โฉนดทดนเลขท.................เลขทดน.............ในทองทตำาบล................อำาเภอ.................จงหวด................... ถกเวนคนเพอการกอสราง..........................ของโครงการ......................

คณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนฯ ไดพจารณากำาหนดราคาคาทดแทนทดนตามแผนทแปลงกรรมสทธทดน (ร.ว. ๔๓ ก.) แปลงท ........ แผนท.............เนอท................ไร อยในบรเวณราคาประเมนโซน.................หนวยท.............ราคาตารางวาละ.................บาทหรอไรละ.......................บาท คาทดแทนทดน.......................บาท คาทดแทนตนไมและไมผลจำานวน...................บาท คาทดแทนรอยายสงปลกสราง จำานวน..............................บาท รวมเปนเงนคาทดแทนทงสนจำานวน..............................บาท

ผอทธรณไดรบหนงสอแจงใหมารบเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน เมอวนท.............................................หากไมพอใจราคาของอสงหารมทรพยหรอจำานวนเงนคาทดแทนทคณะกรรมการกำาหนดให มสทธอทธรณตอรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ภายใน ๖๐ วนนบแตวนไดรบหนงสอแจงใหมารบเงน คอภายในวนท...........................................

ผอทธรณไมพอใจราคาคาทดแทนทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนฯ กำาหนดให จงไดยนหนงสอตอรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ลงวนท.....................เพอขออทธรณใหเพมเงนคาทดทดแทนทรพยสนทถกเวนคน และ

214

รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดรบหนงสออทธรณไวเมอวนท.........................เปนการยนอทธรณภายในกำาหนดเวลา ๖๐ วน

ตามคำาอทธรณฉบบลงวนท.........................................สรปรายละเอยดของการอทธรณไดวา....(ระบรายละเอยดตามคำาอทธรณใหครบถวนทกประเดน).....................................

จงขอเสนอใหทประชมพจารณาคำาอทธรณของ.....................................

(ทประชมอภปราย สอบถาม หรอแสดงความคดเหนทเปนสาระสำาคญเกยวกบการพจารณาอทธรณ ฯลฯ)

มตทประชม คณะกรรมการพจารณาอทธรณ ฯ พจารณารายละเอยดขอเทจจรง ขอกฎหมาย และเอกสารทเกยวของแลว เหนวาคาทดแทนทดนทถกเวนคนของ..........................ตามทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงน คาทดแทนในทองท.......................... จงหวด.......................... พจารณากำาหนดไวมความเหมาะสมแลว และเอกสารทใชอางองประกอบคำาขออทธรณทเสนอใหพจารณากไมเพยงพอทจะกำาหนดคาทดแทนเพมใหได จงมมตทประชมเหนชอบใหยนตามราคาเบองตน

๔.๓ เรองการจดทำาสรปผลการพจารณาอทธรณเสนอตอรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ

กรรมการและเลขานการชแจงวา ตามบทบญญตมาตรา ๒๕ วรรคสอง แหงพระราชบญญตวาดวยการเวนคน

215

อสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ กำาหนดวา “ในการพจารณาอทธรณตามวรรคหนง ใหรฐมนตรแตงตงคณะกรรมการขนคณะหนง ประกอบดวยผทรงคณวฒทางกฎหมาย และผมความรความสามารถในการตราคาอสงหารมทรพยมจำานวนทงหมดไมนอยกวาหาคน เปนผพจารณาเสนอความเหนตอรฐมนตร ดงนนเมอคณะกรรมการพจารณาอทธรณฯ ไดทำาการพจารณาอทธรณเรยบรอยแลว จงตองจดทำาสรปผลการพจารณาอทธรณของราษฎรแตละราย และทำาความเหนเสนอใหรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณวนจฉยอทธรณ และจะมหนงสอแจงผลการพจารณาวนจฉยของรฐมนตร ใหผอทธรณทราบตอไป

จงขอเสนอตอทประชมวา ฝายเลขานการจะจดทำาสรปผลการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน นำาเสนอใหคณะกรรมการฯ พจารณาตรวจสอบความถกตองและลงนาม พรอมกบรายงานการประชม

มตทประชม เหนชอบตามทฝายเลขานการเสนอ

ระเบยบวาระท ๕ เรองอน ๆ

กรรมการและเลขานการ กลาววา ฝายเลขานการจะจดทำาบนทกรายงานการประชมเวยนเสนอใหคณะกรรมการฯ เพอตรวจสอบความถกตอง หากเหนวาไมถกตองโปรดแจงฝายกรรมการและเลขานการเพอทำาการแกไข และหากเหนวาถกตองตรงตามทไดประชมกนไว ขอไดโปรดลงนามรบรองรายงานการประชมไวเปนหลกฐานตอไป

มตทประชม เหนชอบตามทฝายเลขานการเสนอ

เลกประชมเวลา ......................น.

216

(ลงชอ) ........................................................ผจดรายงานการประชม

(................................................)

นกวชาการจดหาทดน.................คณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทน

อสงหารมทรพยทจะเวนคนของโครงการ......................................................จงหวด................................ตรวจสอบรายงานการประชมขางตนแลว เหนวาถกตองตรงตามทไดพจารณาและมมตประชมกนไว จงขอรบรองรายงานการประชม และลงลายมอชอไวเปนหลกฐานตอไป

(ลงชอ) .......................................................ประธานกรรมการ

(...............................................)ผวาราชการจงหวด.........................

(ลงชอ) ........................................................กรรมการ

(................................................)อยการจงหวด..................................

(ลงชอ) ........................................................กรรมการ

(...............................................)เจาพนกงานทดนจงหวด...................

217

(ลงชอ) ........................................................กรรมการ

(...............................................)ธนารกษพนท................................

(ลงชอ) ........................................................กรรมการ

(...............................................)ผอำานวยการ..................................

สำานก............................... กรมชลประทาน (ลงชอ)...........................................................กรรมการและเลขานการ

(................................................)

ผอำานวยการสวนจดหาทดนท…......สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน

บนทกขอความสวนราชการ คณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทน อสงหารมทรพยทจะเวนคน จงหวด ..............

ท กษ ๐๓๐๖ / วนท

เรอง รายงานผลการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทน อสงหารมทรพยทจะเวนคน ตามโครงการ .................. จงหวด .................

218

เรยน รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ

เรองเดม

๑. ตามทไดมพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะเวนคนในทองทตำาบล............. อำาเภอ...................... จงหวด.......................พ.ศ.........................เพอกอสราง................................. ตามโครงการ..........................ซงไดประกาศในราชกจจานเบกษา เลม.................ตอนท....................ลงวนท...........................มผลใชบงคบ ๔ ป ตงแตวนท.............................ถงวนท............................................... แลวนน

๒. รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ผรกษาการตามพระราชกฤษฎกา ไดมคำาสงท ........................... ลงวนท.............................แตงตงคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน พจารณากำาหนดราคาเบองตนและจำานวนเงนคาทดแทนใหแกเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงอสงหารมทรพยทจะเวนคน แลวจำานวน........................ราย เปนจำานวนทดนเนอท.........................................ไร

๓. มเจาของหรอผครอบครองโดยชอบดวยกฎหมายซงอสงหารมทรพยทจะเวนคนตามพระราชกฤษฎกาฉบบดงกลาว ไมพอใจราคาคาทดแทน ทคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนฯ กำาหนดให ไดอทธรณเงนคาทดแทนตอรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ จำานวน...........................ราย เปนจำานวนทดนเนอท...........................ไร

๔. รฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ไดมคำาสง...................ลงวนท.........................แตงตงคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน

ขอเทจจรง

219

๑. ............................................................................................................................................

๒. ...........................................................................................................................................

ขอกฎหมาย

พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ขอพจารณา๑. .......................................................................

.....................................................................๒. ......................................................................

.....................................................................ขอเสนอ

จงเรยนมาเพอโปรดพจารณาวนจฉยอทธรณตอไป

(ลงชอ) ประธานกรรมการ (ลงชอ) กรรมการ (..............................)

(......................................) ผวาราชการจงหวด......................................

อยการจงหวด......................................

(ลงชอ) กรรมการ (ลงชอ) กรรมการ (.....................................)(........................................) เจาพนกงานทดนจงหวด..............................

ธนารกษพนท......................................

(ลงชอ) กรรมการ (ลงชอ) กรรมการ

220

(.................................) (......................................) และเลขานการ

ผอำานวยการ........................................ ผอำานวยการสวนจดหาทดนท.......... สำานก...........................กรมชลประทาน สำานกกฎหมายและทดน กรมชลประทาน

.............................................................

รายการเอกสารประกอบสรปผลการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทน

อสงหารมทรพยทจะตองเวนคน โครงการ ......................................

เอกสาร ๑ สำาเนาพระราชกฤษฎกากำาหนดเขตทดนในบรเวณททจะตองเวนคนในทองทตำาบล...............................อำาเภอ...................... จงหวด...................พ.ศ......................

เอกสาร ๒ สำาเนาคำาสงแตงตงคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคน (ตามคำาสงกระทรวงเกษตรและสหกรณ ท...............ลงวนท.............)

เอกสาร ๓ สำาเนาพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ. ๒๕๓๐ แกไขเพมเตมโดยประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาต ฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๔๔

เอกสาร ๔ รายงานการประชมคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคน โครงการ...............................

221

จงหวด.....................ครงท...........................เมอวนท......................................

เอกสาร ๕ บญชสรปผลการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะเวนคนเอกสาร ๖ สำาเนาคำาขออทธรณเงนคาทดแทนทดนของราษฎร จำานวน...........................ราย

.............................................................................บทท ๔

บทสรป และขอเสนอแนะ ๔.๑ บทสรป

การจดหาทดนโดยวธเวนคนตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ซงกรมชลประทานจะตองดำาเนนการจายเงนคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนเพอการกอสรางในโครงการชลประทานตางๆ โดยมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน ทแตงตงโดยรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ทำาหนาทพจารณากำาหนดคาทดแทนอสงหารมทรพยทจะตองเวนคนเพอการชลประทาน โดยมหวหนาฝายจดหาทดน ทำาหนาทเปนกรรมการและเลขานการ หรอกรณทเจาของทรพยสนไมพอใจราคาเบองตนทกำาหนดให กสามารถใชสทธอทธรณราคา คาทดแทนตอรฐมนตรไดตามขนตอนทกฎหมายกำาหนดไว และเปนหนาทของคณะกรรมการพจารณาอทธรณอสงหารมทรพยทจะเวนคน ทแตงตงโดยรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณ ทำาหนาทพจารณาการขออทธรณคาทดแทนของราษฎรแตละราย แลวเสนอใหรฐมนตรวนจฉย ซงมผ

222

อำานวยการสวนจดหาทดน สำานกกฎหมายและทดน เปนกรรมการและเลขานการ

การประชมของคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ จงตองจดทำารายงานการประชมของคณะกรรมการไวเปนหลกฐานของการประชม แตละครง โดยเฉพาะเปนเอกสารสำาคญทตองใชประกอบกบผลการพจารณาการขออทธรณเงนคาทดแทนทเสนอใหรฐมนตรวาการกระทรวงเกษตรและสหกรณทำาการวนจฉย รวมทงเปนเอกสาร ทใชในการตอบชแจงการรองเรยนขอความเปนธรรม และเปนเอกสารประกอบการจดทำาคำาชแจงหรอคำาใหการตอศาลในทกคด จงเปนภารกจสำาคญทของฝายจดหาทดน (ในฐานะฝายเลขานการของคณะกรรมการ) ทจะตองจดทำารายงานการประชมทมความสมบรณในเรองรปแบบและเนอหาทประกอบดวยขอกฎหมายสำาคญ ขอเทจจรง และเอกสารตางๆ ทครบถวน อางองไวในรายงานการประชม เพอคณะกรรมการไดใชประกอบการพจารณาอยางครบถวน รวดเรว ซงจะทำาใหเกดความเปนธรรมแกผถกเวนคนและสงคม ซงจะทำาใหบคลากรของสำานกกฎหมายและทดนมแนวทางในการจดทำารายงานการประชมไดอยางมประสทธภาพ และเปนมาตรฐานเดยวกน

คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ หวงเปนอยางยงวาผลการศกษารปแบบและเนอหาการประชมของคณะกรรมการ ตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ จะเปนประโยชนตอบคลากรของสำานกกฎหมายและทดน เนองจากไดทำาการศกษาเรองรปแบบของรายงานการประชม ทมกำาหนดไวตามระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ พ.ศ.๒๕๒๖ ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยงาน

223

สารบรรณ (ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๔๘ และคมอปฏบตงานดานสารบรรณของกรมชลประทาน ฉบบปรบปรง พ.ศ.๒๕๕๕ มาทำาการศกษา และใชกำาหนดเปนรปแบบรายงานการประชมของคณะกรรมการตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ เพอใหถกตองตามระเบยบราชการทกำาหนดไว สำาหรบเนอหารายการประชมของคณะกรรมการแตละคณะนน คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดทำาการศกษาเรองเนอหาสาระทควรมอางองไวในรายงานการประชม และจดทำา (ราง) ตวอยางรายงานการประชมตามรปแบบทระเบยบราชการกำาหนด พรอมทงเนอหาสาระทไดรวบรวมรายละเอยดเกยวกบขอเทจจรง ขอกฎหมาย และเอกสารหลกฐานทเกยวของมาเสนอไวดวยแลว เพอตองการใหบคลากรของสำานกกฎหมายและทดน ไดจดทำารายงานการประชมใหสอดคลองกบลกษณะสำาคญของรายงานการประชมทด ๔ ประการ คอ

๑. ถกตอง ไดแก เรองวน เวลา สถานท และมตทประชมถกตอง

๒. ชดเจน ไดแก ผอานเขาใจงาย ผปฏบตดำาเนนการตามไดถกตอง

๓. กระชบรดกม ไดแก ตรงประเดนตามมตของทประชม

๔. สมบรณ ไดแก มความสมบรณในสาระสำาคญใหมากทสด

๔.๒ ขอเสนอแนะ

224

จากการศกษาของคณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ เรอง รปแบบและเนอหา“ รายงานการประชมของคณะกรรมการ ตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ ” แลว มความเหนวา เมอรายงานการประชมของคณะกรรมการ ตามพระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ เปนเอกสารหลกฐานทสำาคญ และถอวาเปนหนงสอราชการชนดท ๖ ทระบไวตามระเบยบสานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ พ.ศ.๒๕๒๖ จงจำาเปนอยางยงทจะตองจดทำารายงานการประชมเปนมาตรฐานเดยวกน โดยเฉพาะในเรองรปแบบจะตองสอดคลองตามหลกสากลทมระเบยบใหปฏบตไว สวนเนอหากจะตองมความสมบรณมากทสด ตามทไดเสนอไวในตวอยางการจดทำารายงานการประชมแตละแบบไวแลว

หากทกทานเหนวา (ราง) ตวอยางรายงานการประชมทคณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ ไดรวมกนศกษาและจดทำาไว มความเหมาะสม มเนอหาสาระทเพยงพอ กสามารถนำาไปปรบใชกบงานทปฏบต ซงจะกอใหเกดประโยชนกบหนวยงาน และเปนมาตรฐานเดยวกน แตหากเหนวา (ราง) ตวอยางรายงานการประชมแตละรปแบบทจดทำาไว ยงมรายละเอยดท ไมสมบรณ สมควรแกไข ปรบปรง หรอเพมเตมสาระใดๆ ใหมความชดเจนยง ๆ ขน คณะทำางานเพอจดการองคความรท ๑ กยนดนอมรบในทกสงทผดพลาดคลาดเคลอนไว ณ โอกาสน

…………………………………………….

225

ภาคผนวกเอกสารหมายเลข ๑ ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ พ.ศ.๒๕๒๖เอกสารหมายเลข ๒ ระเบยบสำานกนายกรฐมนตรวาดวยงานสารบรรณ (ฉบบท ๒) พ.ศ.๒๕๔๘ เอกสารหมายเลข ๓ คมอปฏบตงานดานงานสารบรรณของกรมชลประทาน

ฉบบปรบปรง พ.ศ.๒๕๕๕ เอกสารหมายเลข ๔ รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ปจจบนและทเกยวของ) เอกสารหมายเลข ๕ พระราชบญญตการชลประทานหลวง พทธศกราช ๒๔๘๕ แกไขเพมเตม (ฉบบท ๕) พ.ศ.๒๕๓๐ เอกสารหมายเลข ๖ พระราชบญญตวาดวยการเวนคนอสงหารมทรพย พ.ศ.๒๕๓๐ เอกสารหมายเลข ๗ ประกาศคณะรกษาความสงบเรยบรอยแหงชาตฉบบท ๔๔ ลงวนท ๒๘ กมภาพนธ ๒๕๓๔เอกสารหมายเลข ๘ คำาสงกระทรวงมหาดไทย ท ๒๙๐/๒๕๔๑ ลงวนท ๑๙ มถนายน ๒๕๔๑เอกสารหมายเลข ๙ บญชรายละเอยดคาทดแทนตนไมและไมผลทถกเขตชลประทาน

ของกรมชลประทาน

226

เอกสารหมายเลข ๑๐ บญชมาตรฐานราคาทดแทนสงปลกสราง ของกรมชลประทานเอกสารหมายเลข ๑๑ คำาพพากษาศาลปกครองสงสด ท อ. ๑๓๔/๒๕๔๗ เอกสารหมายเลข ๑๒ คำาพพากษาศาลปกครองสงสด ท อ. ๑๗๑/๒๕๕๐ เอกสารหมายเลข ๑๓ แบบฟอรมรายละเอยดขอเทจจรงของอสงหารมทรพย เอกสารหมายเลข ๑๔ รายงานการประชมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพย

ทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน อำาเภอจอมทอง จงหวดเชยงใหม

เอกสารหมายเลข ๑๕ รายงานการประชมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพย ทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน อำาเภอวดโบสถ จงหวดพษณโลกเอกสารหมายเลข ๑๖ รายงานการประชมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพย ทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน อำาเภอวงมวง จงหวดสระบรเอกสารหมายเลข ๑๗ รายงานการประชมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของอสงหารมทรพย ทจะตองเวนคนและจำานวนเงนคาทดแทน อำาเภอเมองภเกต จงหวดภเกต

227

เอกสารหมายเลข ๑๘ รายงานการประชมคณะกรรมการกำาหนดราคาเบองตนของกรมทางหลวง เอกสารหมายเลข ๑๙ รายงานการประชมคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทน

อสงหารมทรพยทจะเวนคน จงหวดระยองเอกสารหมายเลข ๒๐ รายงานการประชมคณะกรรมการพจารณาอทธรณเงนคาทดแทน

อสงหารมทรพยทจะเวนคน จงหวดสระบรเอกสารหมายเลข ๒๑ คมอการปฏบตงานกระบวนงานพจารณาอทธรณเงนคาทดแทน ของกระทรวงคมนาคม

…………………………………………………….