ค าน า

แบบฝกทกษะการวเคราะหโวหารภาพพจน ในวรรณคดและวรรณกรรม รายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน เลมท ๒ โวหารอปมา ไดจดท าขนเพอประกอบการจดกจกรรมการเรยนการสอนกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ส าหรบแบบฝกทกษะโวหารอปมา เลมน ประกอบดวย ค าชแจงการใชแบบฝกทกษะ สาระเนอหา มาตรฐานการเรยนร ตวชวด สาระส าคญ จดประสงคการเรยนร แบบทดสอบกอนเรยน ใบความร แบบฝกทกษะท ๑-๕ แบบทดสอบหลงเรยน บรรณานกรม เฉลยแบบทดสอบ กอนเรยน-หลงเรยน และเฉลยแบบฝกทกษะท ๑-๕ ในการเรยนรใหเกดประสทธภาพกบผเรยนนน ผเรยนตองปฏบตกจกรรมตามขนตอน ในค าชแจงแบบฝก อยางเปนระบบเพอใหเกดผลส าเรจตามจดประสงค โดยฝกการคนหาความรดวยตนเอง น าไปใชใหเกดประโยชนในชวตประจ าวน อกทงชวยปลกฝงคณธรรมจรยธรรม ความซอสตยตอตนเอง มความซาบซงในวรรณคด วรรณกรรมไทย วฒนธรรมทางภาษา และความเปนไทย ผจดท าหวงเปนอยางยงวาแบบฝกทกษะการวเคราะหโวหารภาพพจน ในวรรณคดและวรรณกรรม รายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน เลม ๒ โวหารอปมา จะเปนแนวทางจดกจกรรมการเรยนร สงเสรมใหผเรยนเกดการพฒนาผลสมฤทธไดสงขน อกทงยงเปนประโยชนตอการจดกจกรรมในดานการเรยนการสอนของกลมสาระการเรยนรภาษาไทยใหเกดประสทธภาพตอไป ขอขอบพระคณผเชยวชาญ และผมสวนเกยวของทกทานมา ณ โอกาสนดวย ทไดสละเวลาอนมคาใหความรชวยชแนะขอบกพรอง เพอน าไปปรบปรงแกไข ในการจดท าแบบฝกทกษะโวหารอปมา ใหมความถกตองเหมาะสมกบกจกรรมการเรยนร ตามความคาดหวงของหลกสตรตอไป

เรณ กจวรรณ

สารบญ

เรอง หนา ค าน า ก สารบญ ข ค าชแจงการใชแบบฝก ค ค าแนะน าส าหรบคร ง ค าแนะน าส าหรบนกเรยน จ สาระ มาตรฐานการเรยนร และตวชวด ฉ สาระส าคญ และจดประสงคการเรยนร ช แบบทดสอบกอนเรยน ๑ ใบความร ๔ แบบฝกทกษะท ๑.๑ ๗ แบบฝกทกษะท ๑.๒ ๘ แบบฝกทกษะท ๑.๓ ๑๐ แบบฝกทกษะท ๑.๔ ๑๑ แบบฝกทกษะท ๑.๕ ๑๒ แบบทดสอบหลงเรยน ๑๔ บรรณานกรม ๑๗ ภาคผนวก ๒๐ เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน ๒๑ เฉลยแบบฝกทกษะท ๑ ๒๒ เฉลยแบบฝกทกษะท ๒ ๒๓ เฉลยแบบฝกทกษะท ๓ ๒๔ เฉลยแบบฝกทกษะท ๔ ๒๕ เฉลยแบบฝกทกษะท ๕ ๒๖ เฉลยแบบทดสอบหลงเรยน ๒๗ ตารางบนทกผลนกเรยนรายบคคล ๒๘

ค าชแจงการใชแบบฝกทกษะ

๑. แบบฝกทกษะ กลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๕ มทงหมด ๘ เลม ประกอบดวย เลมท ๑ เรอง ภาพพจนโวหารพนฐานรอบร เลมท ๒ เรอง โวหารอปมา เลมท ๓ เรอง โวหารอปลกษณ เลมท ๔ เรอง โวหารอตพจน (อธพจน) และ อวพจน เลมท ๕ เรอง โวหารสทพจน เลมท ๖ เรอง โวหารบคคลวต (บคลาธษฐาน) เลมท ๗ เรอง โวหารนามนย เลมท ๘ เรอง โวหารปฏพากษ เลมท ๙ เรอง วเคราะหสอสารโวหารภาพพจน

๒. แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหส ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน เลมท ๑ โวหารอปมาน ใชเวลาเรยน ๒ ชวโมง ประกอบดวย

- ค าชแจงการใชแบบฝกทกษะ - ค าแนะน าส าหรบคร - สาระ มาตรฐานการเรยนร และตวชวด - สาระส าคญ และจดประสงคการเรยนร - ขนตอนการเรยนรโดยใชแบบฝกทกษะ - แบบทดสอบกอนเรยน - ใบความร - แบบฝกทกษะ - แบบทดสอบหลงเรยน - เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน-หลงเรยน - เฉลยแบบฝกทกษะ

ค าแนะน าในการใชส าหรบคร การใชแบบฝกทกษะ ชดโวหารภาพพจน เลมท ๒ โวหารอปมา เลมน เปนแบบฝกทกษะ ทใชประกอบการจดกจกรรมการเรยนร รายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ประกอบดวยแบบฝกทกษะ ชดโวหารภาพพจน จ านวน ๙ เลม ไดน าเสนอเนอหาสาระการอานวเคราะหโวหารภาพพจน จากวรรณคด และวรรณกรรม ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ เพอให การจดกจกรรมการเรยนรด าเนนไปดวยความเรยบรอยและเกดประสทธภาพในการใช แบบฝกทกษะ ครผสอนควรปฏบตตามกจกรรมดงตอไปน

๑. เตรยมแบบฝกทกษะ พรอมทงสอการเรยนการสอนใหเพยงพอตามจ านวน นกเรยน

๒. ใชแบบฝกทกษะคกบแผนการจดกจกรรมการเรยนร รายวชา ท๓๒๑๐๒ ภาษาไทยพนฐาน ชนมธยมศกษาปท ๕

๓. แจงมาตรฐานการเรยนร ตวชวด และจดประสงคการเรยนรใหนกเรยนทราบ ๔. ใหนกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน ครตรวจค าตอบ แลวบนทกคะแนนไว

เพอเปรยบเทยบกบผลการการทดสอบ หลงการใชแบบฝกทกษะ ๕. ใหนกเรยนศกษาแบบฝกทกษะ ชดโวหารภาพพจน เลม ๒ โวหารอปมา ๖. แนะน านกเรยนอานค าชแจงวธการใชแบบฝกทกษะใหเขาใจเพอปฏบตตน

ไดถกตองกอนการลงมอท าแบบฝกทกษะ ๗. ใหนกเรยนท าแบบทดสอบกอนเรยน ครตรวจแบบทดสอบ และบนทกผล

คะแนนเกบไว เพอน าไปเปรยบเทยบกบคะแนน

๘. ด าเนนกจกรรมตามแผนการจกการเรยนร ทก าหนดโดยใชแบบฝกทกษะ เปนสอในการมจดกจกรรมการเรยนร หลงจากนกเรยนตรวจค าตอบจากแบบฝกทกษะแลว ครตรวจสอบความถกตองซ าอกครงหนง และชแจงใหนกเรยนทท าแบบฝกทกษะไมถกตอง ทงหมด กลบไปทบทวนเนอหาอกครง โดยใชเวลาวางนอกเหนอจากเวลาเรยน สอดแทรก เรองความสอสตยตอตนเอง

...ยงมตอ...

๙. คอยสงเกตใหค าแนะน าชวยเหลอ ในกรณทนกเรยนประสบปญหา

ในการปฏบตกจกรรม ๑๐. หลงจากนกเรยนตรวจค าตอบจากแบบฝกทกษะแลว ครตรวจสอบ

ความถกตองซ าอกครงหนง และชแจงเพมเตมใหนกเรยนทท าแบบฝกทกษะไมถกตอง ทงหมด กลบไปทบทวนเนอหาอกครงโดยใชเวลาวางนอกเวลาเรยน และสอดแทรก เรองความสอสตยตอตนเอง ๑๐. ด าเนนกจกรรมในแบบฝกทกษะจนครบตามขนตอน แลวสรปเนอหา อกครงรวมกบนกเรยน

๑๑. ทดสอบความรนกเรยนหลงจากการใชแบบฝกทกษะ โดยใช แบบทดสอบหลงเรยน

๑๒. บนทกคะแนนในแตละขนตอน รวมทงคะแนนแบบทดสอบกอนเรยน หลงเรยน เพอน าผลมาวเคราะหและประเมนความกาวหนาของนกเรยน ในกรณท นกเรยนท าแบบฝกทกษะ และท าแบบทดสอบไมผานเกณฑการประเมน ครควรจด กจกรรมซอมเสรมใหแกนกเรยนเพอพฒนาผเรยนตอไป ..

อานค าแนะกนกอน นะคะ

ค าแนะน าส าหรบนกเรยน

แบบฝกทกษะชดโวหารภาพพจน เลมท ๒ โวหารอปมา เปนแบบฝกทกษะ ทใชประกอบการจดกจกรรมการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย ชนมธยมศกษา ปท ๕ ประกอบดวยแบบฝกทกษะ ชดโวหารภาพพจน จ านวน ๙ เลม เพอใหการจด กจกรรมบรรลผลและด าเนนไปดวยด นกเรยนควรปฏบตตนตามขนตอน ดงตอไปน ขนตอนท ๑ ศกษาค าขแจงและค าแนะน าส าหรบนกเรยนใหเขาใจ เพอท จะปฏบตกจกรรมไดถกตอง

ขนตอนท ๒ ศกษามาตรฐานการเรยน ตวชวดและจดประสงคการเรยนร ใหเขาใจ

ขนตอนท ๓ นกเรยนเรมท าการทดสอบกอนเรยน จ านวน ๑๐ ขอ เพอ วดความรเดมดวยตนเอง และแลกเปลยนกบเพอนตรวจค าตอบจาก เฉลยทายเลม

ขนตอนท ๔ นกเรยนใหครผสอนตรวจค าตอบซ าอกครง พรอมทงบนทกผลคะแนน เพอน าไปพฒนาเปรยบเทยบความกาวหนา กบคะแนนการทดสอบหลงเรยน ขนตอนท ๕ นกเรยนเรมปฏบตกจกรรม คอศกษาเนอหาความรทก าหนด และท าแบบฝกทกษะ ชดโวหารภาพพจน เลม ๒ โวหารอปมา ในระหวางการปฏบตกจกรรมถาหากนกเรยนไมสามารถท าแบบฝกทกษะได ใหกลบไปศกษาทบทวนเนอหาความรอกครงหนง หากยงมขอสงสยใหปรกษาครผสอน ขนตอนท ๖ ในขณะปฏบตกจกรรมตาง ๆ นกเรยนตองมความซอสตย ตอตนเอง ไมเปดดเฉลยหรอคดลอกผลงานของเพอน ขนตอนท ๗ แลกเปลยนแบบฝกทกษะกบเพอนตรวจค าตอบจากเฉลย ทายเลม ขนตอนท ๘ เมอนกเรยนศกษาเนอหาความรและปฏบตกจกรรมเสรจสน แลวใหท าแบบทดสอบหลงเรยนดวยตนเอง เพอวดความรความเขาใจ ในเรองตาง ๆ ทไดศกษาเรยนรผานมาแลว ตรวจค าตอบจากแบบเฉลยทายเลม โดยแลกเปลยนกนตรวจกบเพอน ขนตอนท ๙ ครบนทกการวดและประเมนผลการเรยนรของนกเรยนลงในตารางบนทกคะแนน ถานกเรยนผานเกณฑทก าหนดใหศกษาแบบฝกทกษะ ชดโวหารภาพพจนเลมอน ๆ ตอไป ถานกเรยนไมผานเกณฑทก าหนดใหกลบไปศกษาทบทวนเนอหาความร และปฏบตกจกรรมใหมอกครง

อานกอนนะคะ

มาตรฐานการเรยนรและตวชวด

สาระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรม มาตรฐานการเรยนร มาตรฐาน ท ๕.๑ เขาใจและแสดงความคดเหน วจารณวรรณคดและ วรรณกรรมไทย อยางเหนคณคาและน ามาประยกตใชในชวตจรง ตวชวด ท ๕.๑ ม.๕/๓ วเคราะหและประเมนคาดานวรรณศลปของวรรณคด และวรรณกรรมในฐานะทเปนมรดกทางวฒนธรรมของชาต

สาระ

สาระส าคญและจดประสงคการเรยนร

โวหารอปมา (Simile) คอ การน าสงทมลกษณะหรอคณสมบตเหมอนกนหรอคลายคลงกนมาเปรยบเทยบกน โดยใชค าเชอม เชนเดยวกบค าวา “เหมอน” เชน ดจ ดง คลาย ราวกบ ปาน ประหนง ฯลฯ

ดานความร (K)

๑) อธบายความหมายและลกษณะของโวหารอปมาได

ดานทกษะ/กระบวนการ (P) ๑) มทกษะกระบวนการวเคราะหขอมล การคด

หาค าตอบ เรองโวหารอปมา

ดานคณลกษณะอนพงประสงค (A) ๑) มมารยาทในการอาน การเขยน และ

มความซอสตยสจรต มวนย และมงมนใน การท างาน

สาระส าคญ

จดประสงคการเรยนร

แผนผงแสดงขนตอนการเรยนร

โดยใชแบบฝกทกษะ

อานค าแนะน าการใช และศกษา จดประสงคการเรยนร

ท าแบบทดสอบกอนเรยน ศกษาแบบฝกปฏบต - ศกษาใบความร - ท าแบบฝกหด

- ตรวจแบบฝกหด ท าแบบทดสอบหลงเรยน ศกษาเพมเตม

ประเมนผล ไมผาน-ยอนกลบ ผาน ท าแบบฝกทกษะเลมตอไป

ครแนะน า ชแจง สงเกต ประเมนผล

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๑

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

แบบทดสอบกอนเรยน

ค ำชแจง ๑. แบบทดสอบปรนยเลอกตอบ จ านวน ๑๐ ขอ ๒. นกเรยนเลอกค าตอบทถกตองเพยงขอเดยวแลวท าเครองหมาย กากบาท (X) ในกระค าตอบทก าหนด

จงใชบทรอยกรองทก าหนดใหตอบค าถาม ขอท ๑-๒

๑. ในบทรอยกรองขางตนวรรคใดไมใชโวหารอปมา

ก. วรรคท ๑ ๒ ๓ ๔ ข. วรรคท ๓ ๔ ๕ ๖ ค. วรรคท ๕ ๖ ๗ ๘ ง. วรรคท ๑ ๓ ๗ ๘

๒. ในวรรคท ๔ ค าใดเชอมโวหารอปมา ก. สอง ข. แกม ค. ดง

ง. กลยา

สงระหงทรงเพรยวเรยวฉะรด งามละมายคลายอฐกะหลาปา พศแตหวตลอดเทาขาวแตตา ทงสองแกมกลยาดงลกยอ ควโกงดงกงเขาดดฝาย จมกละมายคลายพราขอ หกลวงดวงพกตรหกงอ ล าคอโตตนสนกลม (ระเดนลนได : พระมหามนตร)

ตองตงใจท านะคะ เพอน ๆ

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๒

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

๓. ขอใดใชโวหารอปมา

ข. รกกนอยขอบฟาเขาเขยว ก. เปรยบเธอเพชรงามน าหนง ค. แมเนอเยนเปนหวงมหรรณพ ง. อนแสงสรยสองสวางแตกลางวน ๔. ขอใดไมใชโวหารอปมาอปไมย

ก. ผวผองดงทองทา วนดานวาสสรรค ข. ควโกงดงคนศร โฉมบงอรสลกเสลา ค. ขอเปนซงมาล รจเรขวไลวรรณ ง. งามเอวอนงคราว สระศลปชาญฉลาด ๕. โวหารอปมาในขอใดเปรยบเทยบตางจากขออน

ก. จมกเหมอนลกชมพ ข. ใบหเหมอนทอดมนรอนๆ ค. ปญญาประดจอาวธ ง. ปากเธอเหมอนกระจบออน ๆ ๖. นางพมพรมเพราดงจนทรา เองเหมอนเตานาอยต าใต จากค าประพนธขางตน ค าใดเชอมโวหารอปมา

ก. พรม เหมอน ข. ดง เหมอน ค. ดง นา ง. จนทรา เอง

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๓

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

บทรอยกรองทก าหนดให ตอบค าถามขอ ๗ – ๘ ๗. จากบทรอยกรองขางตน มค าเชอมโวหารอปมาในบาทใด ก. วรรคท ๑ ๓ ข. วรรคท ๒ ๔ ค. วรรคท ๑ ๔ ง. วรรคท ๖ ๗

๘. จากขอความขางตนในวรรคท ๑ ผประพนธไดเปรยบเทยบความรก เหมอนกบสงใด

ก. ความรกเหมอนโรคภยทรายแรงสามารถท าใหตาบอดได ข. ความรกเหมอนความมดไมมแสงสวาง ค. ความรกเหมอนเชอโรคหลาย ๆ ชนด ง. ความรกเหมอนโคทมพละก าลงมากมายไมยอมถกขดขวาง

ความรกเหมอนโรคา บนดาลตาใหมดมน ไมยนและไมยล อปสรรคคะใดใด ความรกเหมอนโคถก ก าลงคกผขงไว กจะโลดจากคอกไป บ ยอมอย ณ ทขง

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๔

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

ใชขอความทก าหนดใหตอบค าถามขอ ๙-๑๐ ๙. ประโยคใดใชโวหารภาพพจนอปมา ก. มทรนเปนขาเกาแตกอนมา ข. พระคณเอยจะคดดมงเปนไรเลา ค. ดงเงาตามพระบาทากเหมอนกน ง. อนสนทชดใกลแตกอนกาล ๑๐. จากขอความในขอ ๙ มตวเชอมโวหารอปมาค าใดบาง ก. เปน แต ข. ดง เหมอน ค. บาทา ก ง. อน แต

...พระคณเอยจะคดดมงเปนไรเลา วามทรนเปนขาเกาแตกอนมา ดงเงาตามพระบาทากเหมอนกน นอกกวานนทแนนอนคอนางไหน อนสนทชดใกลแตกอนกาล… (รายยาวมหาเวสสนดรชาดก กณฑมทร : เจาพระยาพระคลง(หน))

ตองท าใหผาน

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๕

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

กระดาษค าตอบ แบบทดสอบกอนเรยน เลอกกากบาทลงในกระดาษค าตอบทก าหนดให (๑๐ ขอ ๑๐ คะแนน)

ล ฃ

ขอ ก ข ค ง ขอ ก ข ค ง ๑ ๖ ๒ ๗ ๓ ๘ ๔ ๙ ๕ ๑๐

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๖

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

ใบความร เรอง โวหารอปมา

ความหมายโวหารอปมา โวหารภาพพจนแบบโวหารอปมา (Simile) หรอเรยกวา อปมาอปไมย เปนการเปรยบเทยบของสองสงทมลกษณะคลายกน การใชโวหารอปมาตองเลอกใชถอยค าทเขาใจงายและสละสลวยเพอ แสดงการ เปรยบเทยบไดอยางถกตองกบจงหวะ ลลา หรอเนอหาทจะใช เปรยบเทยบ (อปไมย) กบขอความทน ามาเปรยบเทยบ (อปมา) จะตองเหมาะสมกนและเปนสงทผรบสารรอยแลวแตวาอธบายใหเขาไดยาก ดงนนการใชโวหารเปรยบเทยบ จงชวยท าใหเขาใจในเรองนน ๆ ไดชดเจนยงขน ค าเชอมโวหารอปมา ค าทใชเชอมโวหารอปมา เชนค าวา ปาน เหมอน ดง เฉก เชน ราว ราวกบ ประหนง กล แมน เปนค าเชอมเพอแสดงการเปรยบเทยบ อยเสมอ

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๗

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

โครสรางโวหารอปมา องคประกอบโวหารอปมา อปไมย + ค าเชอม + อปมา ตารางโครงสรางโวหารอปมา

โวหารอปมา อปไมย ค าหรอขอความ

ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค าหรอขอความ

น ามาเปรยบเทยบ ๑. ผวขาวราวกบหมะ ผวขาว ราวกบ หมะ ๒. ยมหวานปานน าผง ยมหวาน ปาน น าผง ๓. พหมายปองนองดจ ปองปารชาตมณฑาไท เทวราชในสวรรค

พหมายปองนอง ดจ ปองปารชาตมณฑาไทเทวราชในสวรรค

๔. พระทรวงพระนางสน ระรวรกเตนดงตปลา หนาไซ

พระทรวงพระนางเตนระรวรก

ดง ตปลาหนาไซ

๕. ไขนนอปมาเหมอน เพลงปาไหมลกลาม

ไขนนอปมา เหมอน เพลงปาไหมลกลาน

ขอควรระวง ในการตดสนวาเปนอปมา ตองสงเกตดวยวามความเปรยบเทยบหรอไม ถามความเปรยบแสดงวาเปนอปมาและตองระมดระวงในการใชโวหารอปมา ดงตอไปน - ไมอปมาผดพจน เชน ตาของเธอวาววามราวกบหมดาวในทองฟา - ไมอปมาผดเพศ เชน เขาเปนชายหนมทไรคาราวกบดอกหญา - ไมอปมาเกนตว เชน แสงหงหอยสวางราวกบ

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๘

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

โวหารอปมาประเภทรอยกรอง จากวรรณคดและวรรณกรรม การวเคราะหคณคาบทรองกรอง ในวรรณคดวรรณกรรม จะตองพนจพเคราะห อยางละเอยดถถวนถงคณคาทางวรรณศลป ในทนกลาวถง การใชโวหารภาพพจน ประเภท โวหารอปมา กลาวเปรยบเทยบความเหมอนหรอแตกตางกน ในวรรณคดไทย เรอง “ลลตตะเลงพาย”

ลลตตะเลงพาย เปนบทประพนธประเภทลลต ประพนธขนโดยสมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระปรมานชตชโนรส และพระเจาบรมวงศเธอ กรมหมนภบาลบรรกษ เพอสดดวรกรรมของสมเดจพระนเรศวรมหาราช ในวาระการจดงานพระราชพธฉลองตกวดพระเชตพนวมลมงคลารามในรชกาลท 3 โดยตะเลงในทน หมายถง พมา

ทมาของเรอง 1. พระราชพงศาวดารฉบบพนจนทนมาศ (เจม) 2. วรรณคดเกาเรอง ลลตยวนพาย ลลตพระลอ 3 .จนตนาการของผแตง คอ ชวงบทนราศ จดมงหมายในการแตง 1.เพอเฉลมพระเกยรตสมเดจพระนเรศวรมหาราช 2.ฉลองตกวดพระเชนตพนฯ สมย รชกาลท 3 3.สรางสมบารมของผแตง (เพราะผแตงขอไววาถาแตงเสรจขอใหส าเรจสพระนพพาน)บทรอยกรองทยกมาน เปนประเภทโคลงสสภาพ ทปรากฏในวรรณคดไทย

เรอง “ลลตตะเลงพาย” ใชโวหารภาพพจน ประเภท โวหารอปมา แตงดวยลลตสภาพ ประกอบดวย รายสภาพ โคลงสองสภาพ โคลงสามสภาพ และโคลงสสภาพ แตงสลบกนไป จ านวน 439 บท โดยไดแบบอยางการแตงมาจาก ลลตยวนพายทแตงขนในสมยอยธยาตอนตน ลลตเปรยบไดกบงานเขยนมหากาพย จดเปนวรรณคดประเภทเฉลมพระเกยรตพระมหากษตรย

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๙

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

ตวอยาง งามสองสรยราชล า เลอพศ นาพอ พางพชรนทรไพจตร ศกสราง ฤารามเรมรณฤทธ รบราพณ แลฤา ทกเทศทกทศอาง อนไทไปเทยม (ลลตตะเลงพาย : สมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระปรมานชตชโนรส)

- ความเปรยบ งามสองสรยราชล า เลอพศ นาพอ พางพชรนทรไพจตร ศกสราง (อปไมย) ฤารามเรมรณฤทธ รบราพณ แลฤา ทกเทศทกทศอาง อนไทไปเทยม (อปมา)

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๑๐

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

เรอง “มหาเวสสนดรชาดก กณมทร” บทรอยกรองรายยาวทยกมากลาวนคอ เรอง “มหาเวสสนดรชาดก กณมทร” ซงใชโวหารภาพจนอยหลายประเภท แตทจะกลาวถงตอไปนคอ โวหารอปมา ตวอยางท ๑ …นางกเศราสรอยสลดพระทย ดงเอาเหลกแดงมาแทงใจใหเจบจตนเหลอทน… (รายยาวมหาเวสสนดรชาดก กณฑมทร : สมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระปรมานชตชโนรส)

- ความเปรยบ นางกเศราสรอยสลดพระทย (อปไมย) ดงเอาเหลกแดงมาแทงใจใหเจบจตนเหลอทน (อปมา) ตวอยางท ๒ …พระกายนางใหเสยวสนหวนไหวไปทงองค ดจชายธงอนตองก าลงลมอยลวๆ ... (รายยาวมหาเวสสนดรชาดก กณฑมทร : สมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระปรมานชตชโนรส)

- ความเปรยบ พระกายนางใหเสยวสนหวนไหวไปทงองค (อปไมย) ดจชายธงอนตองก าลงลมอยลวๆ (อปมา)

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๑๑

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

บทละครพดค าฉนท เรอง “มทนะพาธา” บทรอยกรองประเภทบทละครพดค าฉนท เรอง “มทนะพาธา”เปนพระราชนพนธ ในพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว รปแบบเปนบทละครพด ไดรบการยกยอง จากวรรณคดสโมสรเมอพทธศกราช ๒๔๖๗ ใหเปนหนงสอแตงดดวยเหตผลท คณะกรรมใหไว ดงน

- ใชค าฉนทเปนละครพด อนเปนของแปลกในกระบวนการวรรณคด - แตงไดยาก ยงไมเคยมกวใดแตงมากอน - ใชภาษาซงปรงตงชอตวละครและภมประเทศถกตองตามแหงยคแหง

ภารตวรรษอนจ านงใหเปนตวเรอง - ลกษณธดเดนประการทสองตามค ายกยอง คอ การททรงตงชอตวละคร

และสถานทอนเปนฉากของเรองไดอยางถกตองตามยคแหงภารตะ คอยคแหงอาณาจกร พวกภารตะ ซงสบเชอสายมาจากพระภรต พระจกรพรรตโบราณของอนเดยตามเรอง มหาภารตะ ซงเปนมหากาพยส าคญเรองหนง ตวอยางท ๑ ความรกเหมอนโรคา บนดาลตาใหมดมน ไมยนและไมยล อปสรรคใดใด (บทละครพดค าฉนท เรอง มทนะพาธา : พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

- ความเปรยบ ความรกเหมอนโรคา บนดาลตาใหมดมน (อปไมย) ไมยนและไมยล อปสรรคใดใด (อปมา)

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๑๒

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

ตวอยางท ๒ งามเกศะด าขา กลน า ณ ทองละหาน (บทละครพดค าฉนท เรอง มทนะพาธา : พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

- ความเปรยบ งามเกศะด าขา (อปไมย) กลน า ณ ทองละหาน (อปมา)

เรอง “คมภรฉนทศาสตร แพทยศาสตรสงเคราะห” ค าวา “แพทย” มาจากศพทสนสกฤต “ไวทย” แปลวา ผรพระเวท หมายถงผร วชาการ ตาง ๆ ทประมวลอยในคมภรพระเวท (คมภรพระเวทฉบบหนงคอ อถรรพเวท เปนตนก าเนดของต าราการแพทยและการรกษาโรคดวยสมนไพรและผรวชาการรกษาโรค เปนทนบถอยกยองและ มบทบาทมากในสงคม ตอมาค าวา “ไวทย” จงมความหมาย เจาะจงหมายถงผรวชาการรกษาโรค แพทยศาสตรสงเคราะหเปนต าราแพทยของไทย เปนการแพทยแผนโบราณ พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาเจาอยหวทรงพระกรณาโปรดเกลาโปรดกระหมอมใหสบคน และรวบรวมไว ตอมาไดโปรดใหจดพมพ “ต าราแพทยศาสตรสงเคราะห” ใชในโรงเรยน ราชแพทยาลย แตพมพไดเพยง 3 เลม กเลกไป ในภายหลงมการจดพมพเปนวารสาร รายเดอนฉบบหลวง 2 เลมจบ เพอใชเปนคมอส าหรบประชาชนใชและใชเปนต าราแพทย ต าราแพทยศาสตรสงเคราะห ทงชดม จ านวนทงหมด 14 คมภร พระบาทสมเดจพระจลจอมเกลาฯ ทรงใหประชมแพทยหลวง สบคนและรวบรวม ต าราแพทยไทย น ามาตรวจสอบช าระใหถกตองแลวจง จดบนทกลงในสมดไทย และได จดพมพส าเรจสมบรณโดยพระยาพศณประสาทเวช (คง ถาวรเวช) เรยกกนวา “หมอคง” ผเปนอาจารยเชยวชาญดานการแพทยแผนไทย ของราชแพทยาลยและผจดการโรงเรยน

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๑๓

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

เวชสโมสร เปนผรเรมจดพมพ “แพทยศาสตรสงเคราะหฉบบหลวง” จดพมพเผยแพร เมอ พ.ศ. 2450 (*พระยาพศณประสาทเวช ไดเปนแพทยหลวงประจ าพระองคในสมย พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ไดพระราชทานนามสกล “ถาวรเวช” ทานถงแกอนจกรรม เมอ พ.ศ. 2457) บทรอยกรอง ประเภทกาพยยาน ๑๑ เรอง “คมภรฉนทศาสตร แพทยศาสตรสงเคราะห” ใชโวหารภาพจน โวหารอปมา ดงน ตวอยางท ๑ จะกลาวถงคมภรฉน- ทศาสตรบรรพทครสอน เสมอดวงทนกร แลดวงจนทรกระจางตา คมภรฉนทศาสตร แพทยศาสตรสงเคราะห : พระยาวชยาธบด (กลอม)

- ความเปรยบ จะกลาวถงคมภรฉน- ทศาสตรบรรพทครสอน (อปไมย)

เสมอดวงทนกร แลดวงจนทรกระจางตา (อปมา) ตวอยางท ๒ เมอออนรกษาได แกแลวไซรยากนกหนา ไขนนอปมา เหมอนเพลงปาไหมลกลาม คมภรฉนทศาสตร แพทยศาสตรสงเคราะห : พระยาวชยาธบด (กลอม)

- ความเปรยบ เมอออนรกษาได แกแลวไซรยากนกหนา (อปไมย) ไขนนอปมา เหมอนเพลงปาไหมลกลาม (อปมา)

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๑๔

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

ตวอยางท ๓ จะกลาวคมภรฉน- ทศาสตรบรรพทครสอน เสมอดวงทนกร แลดวงจนทรกระจางตา (คมภรฉนทศาสตร แพทยศาสตรสงเคราะห : พระยาวชยาธบด (กลอม))

- ความเปรยบ จะกลาวคมภรฉน- ทศาสตรบรรพทครสอน (อปไมย)

เสมอดวงทนกร แลดวงจนทรกระจางตา (อปมา)

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๑๕

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

โวหารอปมาประเภทรอยแกว จากวรรณคด และวรรณกรรม ๑. เรอง “กามนต วาสฏฐ ” เปนวรรณกรรมรอยแกว ประเภทนวนยายองพระพทธศาสนา ไดรบการ ยกยอง ใหเปน ๑ ใน ๑๐๐ เลมของหนงสอแตงด ทคนไทยควรอาน เปนผลงานท เสถยรโกเศศ (พระยาอนมานราชธน) และ นาคะประทป (พระสารประเสรฐ) แปลและเรยบเรยงจากฉบบ แปลภาษาองกฤษ ของ จอหน อ. โลจ (John E. Logie) เรอง The Pilgrim Kamanita (พ.ศ. ๒๔๕๔) โดย จอหน อโลจ ได แปลจาก บทประพนธภาษาเยอรมน

เรอง Der Pilger Kamanita (พ.ศ. ๒๔๔๙) ของ คารล อดอลฟ เจลลรป (Karl Adolph Gjellerup) กวและนกเขยนชาวเดนมารก ฉบบภาษาไทย จดพมพเปนครงแรกเมอ ป พ.ศ. ๒๔๗๔

ใน เรอง “กามนต วาสฏฐ ” ใชโวหารภาพพจนหลายประเภท ทหยบยกมาเปน ตวอยาง ตอไปน คอ โวหารอปมา ใชการเปรยบเทยบและพรรณนาใหมองเหนภาพ เขาใจเนอหาของเรองไดชดเจนยงขน ดงตอไปน ตวอยางท ๑ ...ยามเยนก าลงออนลงสวกาล ทอแสงแผซานไปยงสาลเกษตร แลละลว เหนเปนทางสวางไปทวประเทศสดสายตา ดประหนง มหตถทพย มาปกแผอ านวยสวสด (เสถยรโกเศศ และนาคะประทป : กามนต วาสฏฐ)

- ความเปรยบ ยามเยนก าลงออนลงสวกาล ทอแสงแผซาน ไปยงสาลเกษตร แลละลวเหนเปนทางสวางไปทวประเทศสดสายตา (อปไมย) ดประหนงมหตถทพยมาปกแผอ านวยสวสด (อปมา)

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๑๖

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

ตวอยางท ๒ ...เมอพระศาสดา มพระพทธบรรหาร ดวยอรยสจเปนเบองตน ปานวาประดษฐานหลกศลาขนสมมดวยประการดงนแลวกทรงยกฃ พระธรรมทงมวลขนตงประกอบ (เสถยรโกเศศ และนาคะประทป : กามนต วาสฏฐ) - ความเปรยบ เมอพระศาสดา มพระพทธบรรหาร ดวยอรยสจเปน เบองตน (อปไมย) ปานวาประดษฐานหลกศลาขนสมมดวยประการดงนแลว กทรงยกพระธรรมทงมวลขนตงประกอบ (อปมา) ตวอยางท ๓ …ทรงจ าแนกแยกอรรถออกเปนตอนเนอความ แลวทรงชแจง ก ากบกนไปเสมอนดงบคคลตดแทงศลาออกเปนชนๆ (เสถยรโกเศศ และนาคะประทป : กามนต วาสฏฐ) - ความเปรยบ ทรงจ าแนกแยกอรรถออกเปนตอนเนอความ แลวทรงชแจง ก ากบกนไป (อปไมย) เสมอนดงบคคลตดแทงศลาออกเปนชน ๆ (อปมา)

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๑๗

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

ตวอยางท ๔ ...ดงนเจาจะเหนไดวาเมยทพอจดหาใหมตระกลสมชาต สมเชอกนด เพราะ ตระกลของเรากมงม มคนนบหนาถอตา ญาตพนองทงฝายบดาของนางกบรบรณ รปรางงามหาต าหนมได ผมด าราวกบสปกแมลงผง หนาเปลงปลงดงดวงจนทร เนตรประหนงตากวาง จมกแมนดอกงา ฟนเทยบไขมก... (เสรฐยรโกเศศ และนาคะประทป : กามนต วาสฏฐ)

- ความเปรยบเทยบ ผมด า (อปไมย) ราวกบสปกของแมลงผง (อปมา) - ความเปรยบเทยบ หนาตาเปลงปลง (อปมย) ดงดวงจนทร (อปมา) - ความเปรยบเทยบ เนตร (อปไมย) ประหนงตากวาง (อปมา) - ความเปรยบเทยบ จมก (อปไมย) แมนดอกงา (อปมา)

๒. เรอง “โคลนตดลอ” โคลนตดลอ เปนพระราชนพนธ ของ พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ลงพมพในหนงสอพมพรายวน เมอ พ.ศ.2458 พระราชนพนธ โคลนตดลอลงใน หนงสอพมพไทย 28 เมษายน – 11 พฤษภาคม 2458 ใชนามแฝงวา อศวพาห พระราชนพนธเปนภาษาองกฤษ ชอวา clogs on our wheels ลงในหนงสอ siam observer ในเวลาใกลเคยงกน ม 12 ตอน สะทอนใหเหนคานยมของ สงคมไทยสมยรชกาลท ๖ ซงขณะนนประเทศอยระหวางการพฒนา เปรยบเสมอน รถทก าลงแลนไปขางหนา แลวมปญหาตาง ๆ คอยขดขวางและถวงความเจรญ ซงเปรยบ

ไดกบโคลนทตดลอรถ ท าใหรถแลนไปไมสะดวกไมรวดเรวเทาทควร ปญหาเหลาน ไดแก

1. การเอาอยางโดยไมตรตรอง คอ เอาอยางชาวตะวนตกโดยไมคด 2. การท าตนใหต าตอย คอ ไมเชอคนไทยดวยกนเอง แตกลบเชอชาวตะวนตก

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๑๘

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

3. การบชาหนงสอจนเกนเหต คอ เชอหนงสอพมพมากเกนไป จงโจมต รฐบาลเพราะนกหนงสอพมพชอบโจมตรฐบาล 4. ความนยมเปนเสมยน คอ มการศกษาสงแตไมรจกใช กลบน าความรนน มาเปนเสมยนรบราชการ แทนทจะกลบไปพฒนาบานเกดดานเกษตรกรรม 5. ความเหนผด คอ คดวาตามฝรงแลวจะถกตองเสมอ ทงทผดจรยธรรม กเหนวาด 6. ถอเกยรตยศไมมมล คอ มบางคนคดวาคนมความเสมอภาคกน จงไมเคารพผใหญ ผทเคารพคอพวกประจบ 7. ความจนไมจรง คอ คนไทยจรงๆ ไมไดจน แตฟมเฟอย เปนหนพนน จงจน 8. แตงงานชวคราว คอ ถกคลมถงชน จงเปนปญหาแกฝายหญง ยงถามลกยงล าบาก 9. ความไมรบผดชอบของบดามารดา คอ ชายหญงแตงงานกน มลก เลกกนแลวไมรบผดชอบลก 10. การคาสาว คอ ชายซอเมยนอย เมอไมตองการกทงขวาง 11. ความหยมหยม คอ นสยใจแคบ เหนแกตว ชอบจบผดคนอน 12. หลกฐานไมมนคง คอ ผมหลกมฐานไมมนคง และยงบกพรอง ในหนาท ชอบเลนการพนน เรองโคลนตดลอ ใชโวหารภาพจน ประเภทตาง ๆ เพอสะทอนเนอหา ชวยขยายความใหเขาใจงายและอธบายไดชดเจนยงขน สอความหมายตรงไปตรงมา อธบายความคดของคนในสงคมยคนนทไมเหนกบคานยมผดผดๆ ตามทไดยกตวอยาง คอ การการใชโวหารอปมา ดงน ตวอยางท ๑ ...ความนยมเปนเสมยนเปรยบเหมอนโคลนอกกอน ทตดลอรถ… (โคลนตดลอ ตอนความนยมเปนเสมยน : พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

- ขอความทตองการเปรยบเทยบ กลาวถง ความนยมเปนเสมยน (อปไมย) เหมอนโคลนอกกอนทตดลอรถ (อปมา)

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๑๙

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

ตวอยางท ๒ ...ค าปฎเสธตามทางราชการจงเปนเสมอนปลายเรองอนเปนของจด ไมมใครจะเชอถอนก... (โคลนตดลอ ตอน การบชาหนงสอจนเกนเหต : พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

- ความเปรยบ ค าปฎเสธตามทางราชการ (อปไมย)

เสมอนปลายเรองอนเปนของจดไมมใครจะเชอถอนก (อปมา) ตวอยางท ๓ ...อนจจา! แมแตชอกเยยตวเอง! เราทงหลายเรยกตวเองวาไทย กลบเปนทาสแหงความประพฤตดจทาสนนเอง... (โคลนตดลอ ตอน การบชาหนงสอจนเกนเหต : พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

- ความเปรยบ อนจจา! แมแตชอกเยยตวเอง! เราทงหลายเรยกตวเอง วาไทยกลบเปอนทาสแหงความประพฤต (อปไมย)

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๒๐

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

ท ากนเลยนะคะ

แบบฝกทกษะท ๒.๑ คนหาค าเชอมโวหารอปมา ค าชแจง ใหนกเรยนพจารณาค าศพท ทก าหนด แลวท าเครองหมายดงตอไปน ลอมรอบค าเชอมโวหารอปมาใหถกตอง ( จ านวน ๑๐ ขอ ๑๐ คะแนน )

ตวอยาง งาม กราบ น า คลาย ๑. หมาย ดรณ แสน ราวกบ ๒. อมพร บหลน มรณา ดจ ๓. เมอง แมน เมอ วานร ๔. คช ทวช ดง เลอก ๕. อาสญ บษกร สมาล เหมอน ๖. ปาน นน โพยม แต ๗. นบ สรวง เสมอน พราย ๘. วะวบ คอ คลาย แยม ๙. ประหนง หสด เมธน พสธา ๑๐. เปรยบ ปรม ปกษธร บรนทร

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๒๑

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

แบบฝกทกษะท ๒.๒ โครงสรางโวหารอปมาสอสาร

ค าชแจง ใหนกเรยนแยกโวหารอปมา จากขอความทก าหนดใหลงในตาราง ตามโครงสรางโวหารอปมาอปไมย (๑๐ คะแนน)

ตวอยาง เพยนทองงามดงทอง

โวหารอปมา อปไมย ค าหรอขอความ

ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค า หรอขอความ

น ามาเปรยบเทยบ เพยนทองงามดงทอง เพยนทองงาม ดง ทอง

๑. เลบนางอยางเลบนอง เหลองดจทองหาไหนเทยม

โวหารอปมา อปไมย ค าหรอขอความ

ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค าหรอขอความ

น ามาเปรยบเทยบ ………………………………… ………………………………...

……………………………. ……………………………

……………… ………....……

.........................................

.........................................

๒. สญญาจะกลบมาหาพอแม แตแลวกไมกระท าเหมอนค ามน

โวหารอปมา อปไมย ค าหรอขอความ

ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค าหรอขอความ

น ามาเปรยบเทยบ ..................................... .....................................

...................................

..................................

...................

...................

........................................

........................................

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๒๒

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

๓. อกเอยจะอยไปไยใหเวทนา อปมาเสมอนหนงพฤกษาลดาวลย

ยอมอาสญลงเพราะลกเปนแนแท โวหารอปมา อปไมย

ค าหรอขอความ ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค าหรอขอความ

น ามาเปรยบเทยบ ………………….…………………….. ………………………..……………….

……………………………. …………………………….

…………. ………….

………………………………… …………………………………

๔. เธอวายน าเกงเหมอนปลา

โวหารอปมา อปไมย ค าหรอขอความ

ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค าหรอขอความ

น ามาเปรยบเทยบ ………………………………..…… ……………………………………..

……………………………… ………………………………

…………. ………….

……………………….…… ……………………………

๕. มความรเหมอนมทรพยอยนบแสน

โวหารอปมา อปไมย ค าหรอขอความ

ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค าหรอขอความ

น ามาเปรยบเทยบ ............................................... ...............................................

.....................................

.....................................

.............

.............

.....................................

.....................................

๖. พหมายนองดจปองปารชาต มณฑาไทเทวราชในสวรรค

โวหารอปมา อปไมย ค า หรอขอความ

ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค า หรขอความ

น ามาเปรยบเทยบ ……………………………..………….. …………………………..…………….

……………………………. …………………….………

…………. ………….

………………..…………………. ………………..…………………

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๒๓

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

๗. บทเพลงนไพเราะราวกบบทเพลงจากสรวงสวรรค

โวหารอปมา อปไมย ค าหรอขอความ

ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค าหรอขอความ

น ามาเปรยบเทยบ ………………………………….…….. ……….……………………..………… ……..………………………….………

……………..……………… …………..………………… ……………..………………

…………. …………. ………….

…………………….……………. ……………………..…..………. ………………………….……….

๙. เสยงดงราวกบฟา

๑๐. ผวเหลองเรองรองดงทองทา

โวหารอปมา อปไมย ค าหรอขอความ

ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค าหรอขอความ

น ามาเปรยบเทยบ …………………………………… ………………………………….. …………………………………..

……………………………… ……………….……………… ………………………………

…………. …………. ………….

……………………..……….. ……………………..……….. ……………..………………..

โวหารอปมา อปไมย ค าหรอขอความ

ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค าหรอขอความ

น ามาเปรยบเทยบ …………………………..…..……….. ………………………….…..………...

……………………………. …………………………….

…………. …….……

……………………….…….…. ……………………….….…….

ตงใจท านะคะ

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๒๔

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

แบบฝกทกษะท ๓ วเคราะหโวหารอปมาลลารอยกรอง

ค าชแจง ใหนกเรยนอานบทรอยกรองทก าหนดใหพรอมกบวเคราะห โวหารอปมา ในแตละขอใหถกตอง (จ านวน ๑๐ ขอ ๑๐ คะแนน)

ตวอยาง จะง าเงอน บ ทลไซร กเหมอนปดวชาการ เปรยบ การไมพดไมบอก เหมอน การปดกนความร ๑. งามผวประไพผอง กลทาบศภาสพรรณ เปรยบ........................................เหมอน............................................... ๒. งามแกมแฉลมฉน พระอรณแอรมละลาน เปรยบ.........................................เหมอน................................................ ๓. งามเกศะด าข า กลน า ณ ทองละหาน เปรยบ........................................เหมอน............................................... ๔. งามเตรพนจปาน สมะณมะโนหะรา เปรยบ.........................................เหมอน...............................................

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๒๕

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

ตงใจท านะครบเพอนๆ

๕. งามทรวงสลางสอง วรถนสมนสมา- ลเลศประเสรฐกวา วรบลสะโรชะมาศ เปรยบ..........................................เหมอน............................................... ๖. งานเอวอนงคราว สระศลปชาญฉลาด เปรยบ........................................เหมอน............................................... ๗. เกลากลงประหนงวาด วรรปพไลยพวง เปรยบ........................................เหมอน................................................ ๘. งามกรประหนงงวง สระคชสเรนทะททรง เปรยบ.........................................เหมอน................................................ ๙. นวยนาฏวลาศวง ดจะร าระบ าระเบง เปรยบ.........................................เหมอน................................................ ๑๐. ซ าไพเราะน าเสยง อรเพยงพรมยประเลง เปรยบ.........................................เหมอน...............................................

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๒๖

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

ค าชแจง ใหนกเรยนวเคราะหขอความทก าหนดให แลวเลอกเตม โวหารอปมา ใหไดใจความสมบรณ (๑๐ คะแนน)

อปไมย ค าเชอม อปมา

ตวอยาง ผวขาว ราวกบ หยวกกลวย ๑. มความร ดง ............................................ ๒. ............................................... เหมอน ยราฟ ๓. โลกมลกษณะ คลาย ............................................ ๔. ............................................. ราวกบ นกกระจอกแตกรง ๕. เลาปดใจ เหมอน ............................................ ๖. .............................................. ราวกบ ไขมก ๗. จากเรอน เหมอน ๘. คร เหมอน ............................................ ๙. การทเรามงชวยผอนซง

ก าลงมความทกขนน เหมอน ............................................

............................................ ๑๐. ............................................. เหมอน แมวนอนหวด

แบบฝกทกษะท ๒.๔ รอยแกวเรยบเรยงอปมาโวหาร

สพพญ หนงสอ นกมาจากรง หยวกกลวย เทพธดา คอยาว ฟาผา นกกระจอกแตกรง ฟนขาว นกทจากรง ปลาไดน า น าทชวยช าระลางสงปฏกล ซอ ดวงแกวตา หม

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๒๗

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

แบบทดสอบหลงเรยน

ค าชแจง ๑. เปนขอสอบปรนยเลอกตอบ มจ านวน ๑๐ ขอ

๒. นกเรยนเลอกค าตอบทถกตองเพยงขอเดยวท าเครองหมายกากบาท (X) ทบตวเลอกทถกตอง

๑. ขอใดไมใชโวหารอปมาอปไมย ก. ผวผองดงทองทา วนดานวาสสรรค ข. ควโกงดงคนศร โฉมบงอรสลกเสลา ค. ขอเปนซงมาล รจเรขวไลวรรณ ง. งามเอวอนงคราว สระศลปชาญฉลาด ๒. โวหารอปมาในขอเปรยบเทยบตางจากขออน ก. จมกเหมอนลกชมพ ข. ใบหเหมอนทอดมนรอนๆ ค. ปญญาประดจอาวธ ง. ปากเธอเหมอนกระจบออนๆ ๓. นางพมพรมเพราดงจนทรา เองเหมอนเตานาอยต าใต จากค าประพนธขางตน ค าใดใชเชอมโวหารอปมา ก. พรม เหมอน ข. ดง เหมอน ค. ดง นา ง. จนทรา เอง

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๒๘

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

จงใชบทรอยกรองทก าหนดใหตอบค าถาม ขอท ๔ - ๕ สงระหงทรงเพรยวเรยวฉะรด งามละมายคลายอฐกะหลาปา พศแตหวตลอดเทาขาวแตตา ทงสองแกมกลยาดงลกยอ ควกงดงกงเขาดดฝาย จมกละมายคลายพราขอ หกลวงดวงพกตรหกงอ ล าคอโตตนสนกลม (ระเดนลนได : พระมหามนตร) ๔. ในบทรอยกรองขางตนวรรคใดไมใชโวหารอปมา ก. วรรคท ๑ ๒ ข. วรรคท ๓ ๔ ค. วรรคท ๕ ๖ ง. วรรคท ๗ ๘ ๕. ในวรรคท ๔ ค าใดเชอมโวหารอปมา ก. สอง ข. แกม ค. ดง ง. กลยา ๖. ขอใดใชภาพพจนอปมา ก. แมเนอเยนเปนหวงมหรรณพ ข. อนแสงสรยสองสวางแตกลางวน ค. รกกนอยขอบฟาเขาเขยว ง. เปรยบเธอเพชรงามน าหนง

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๒๙

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

ใชขอความทก าหนดใหตอบค าถามขอ ๗ – ๘ ...พระคณเอยจะคดดมงเปนไรเลา วามทรนเปนขาเกาแตกอนมา ดงเงาตามพระบาทากเหมอนกน นอกกวานนทแนนอนคอนางไหน อนสนทชดใกลแตกอนกาล… (รายยาวมหาเวสสนดรชาดก กณฑมทร : เจาพระยาพระคลง(หน)) ๗. ประโยคใดใชโวหารภาพพจนอปมา ก. มทรเปนขาแตเกาแตกอนมา ข. พระคณเอยจะคดดมงเปนไรเลา ค. ดงเงาตามพระบาทากเหมอนกน ง. อนสนทชดใกลแตกอนกาล ๘. จากขอความขางตน ตวเชอมโวหารอปมาคอค าใด ก. เปน ข. แต ค. ดง ง. คอ บทรอยกรองทก าหนดให ตอบค าถามขอ ๙ – ๑๐ ความรกเหมอนโรคา บนดาลตาใหมด ไมยนและไมยล อปสรรคคะใดใด ความรกเหมอนโคถก ก าลงคกผขงไว กโลดจากคอกไป บยอมอย ณ ทขง (บทละครพดค าฉนท เรอง มทนะพาธา : พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๓๐

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

๙. จากบทรอยกรองขางตน ไมมค าเชอมโวหารอปมาในวรรคใด ก. วรรคท ๑, ๒ ข. วรรคท ๓ ๔ ค. วรรคท ๕ ๗ ง. วรรคท ๖ ๗ ๑๐. จากขอความขางตนในบาทท ๑ ผประพนธไดเปรยบเทยบความรก

เหมอนกบสงใด ก. ความรกเหมอนโรคภยทรายแรงสามารถท าใหตาบอดได ข. ความรกเหมอนความมดไมมแสงสวาง ค. ความรกเหมอนเชอโรคหลาย ๆ ชนด ง. ความรกเหมอนโคทมพละก าลงมากมายไมยอมถกขดขวาง

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๓๑

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

กระดาษค าตอบ แบบทดสอบหลงเรยน

ค าชแจง กระดาษค าตอบขอท ๑ - ๑๐ ( ๑๐ คะแนน ) เกณฑการวดและประเมนผล เกณฑการวดผล แบบทดสอบ (๑๐ ขอ ๑๐ คะแนน) ตอบถกตองตามเฉลย ๑ ขอ ๑ คะแนน ตอบผดจากเฉลย ๐ คะแนน เกณฑการประเมนผล ไดคะแนน ๑๐ คะแนน ดมาก ไดคะแนน ๙ คะแนน ด ไดคะแนน ๘ คะแนน พอใช ไดคะแนน ๗ คะแนน ผานเกณฑ ไดคะแนน ๐ – ๖ คะแนน ไมผานเกณฑ

ขอ ก ข ค ง ขอ ก ข ค ง ๑ ๖ ๒ ๗ ๓ ๘ ๔ ๙ ๕ ๑๐

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๓๒

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

บรรณานกรม กหลาบ มลลกะมาส. วรรณคดวจารณ. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลยรามค าแหง, ๒๕๕๔. ปยะฤกษ บญโกศล, (๒๕๕๕). อปมาอปไมย. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: https://krupiyarerk. worrdpress.com/tag/. (วนทคนขอมล: ๑๕ พฤศจกายน ๒๕๕๙). ประนอม พงษเผอก, นงลกษณ เจนนาว, จนตนา วรเกยรตสนทร, และวรวรรณ คงมานสรณ. แบบวดและบนทกผลการเรยนร ภาษาไทย ม.๕. กรงเทพมหานคร: บรษท อกษรเจรญทศน, มปป.

ภาสกร เกดออน, ระววรรณ อนทรประพนธ, ฟองจนทร สขยง, และกลยา สหชาตโกสย. หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน ภาษาไทย วรรณคดและวรรณกรรม ม.๕.

กรงเทพมหานคร: อกษรเจรญทศน, มปป. เมทน. (๒๕๕๔). โวหารภาพพจน. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: htts://krumaytinee. wardress.com/tag/. (วนทคนขอมล: ๙ พฤศจกายน ๒๕๕๙).

. มหาเวสสนดรชาดก. พมพครงท ๑๐. กรงเทพฯ: โรงพมพครสภาลาดพราว, ๒๕๒๔. รนฤทย สจจพนธ. ศาสตรและศลปแหงวรรณคด. กรงเทพฯ: ประพนธสาสน, ๒๕๔๔ . วรรณคดศกษา. กรงเทพฯ: ธารปญญา, ๒๕๕๔. วราภรณ.โวหารภาพพจน. [ออนไลน]. เขาถงไดจาก: https://kruwaporn29.wordpress. com/tag. (วนทคนขอมล: ๙ พฤศจกายน ๒๕๕๙). วสณ รกษาจนทร. คมอภาษาไทย ม.ปลาย. กรงเทพมหานคร: ส านกพมพเดอะบคส, มปป. วสณ รกษาจนทร. เฉลยขอสอบ ฉบบจรง O-NET ม. 6 ฉบบรวม 4 พ.ศ. (2549-2552) วชาภาษาไทย รหสวชา 01. กรงเทพมหาณคร: บรษท ส านกพมพเดอะบคส จ ากด, 2552. เสนย วลาวรรณ, สระ ตามาพงษ, และทศนย ลวนสละ. หนงสอเรยนรายวชาพนฐาน ภาษาไทย วรรณคดและวรรณกรรม ม.๕ เลม ๒. กรงเทพมหานคร: โรงพมพไทยวฒนาพาณช, ๒๕๕๙. . หนงสอเรยน รายวชาพนฐาน วรรณคดวจกษ ชนมธยมศกษาปท ๕. กรงเทพฯ: โรงพมพ สกสค. ลาดพราว, ๒๕๕๔.

แบบฝกทกษะ เลม ๒ โวหารอปมา ๓๓

แบบฝกทกษะรายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน

ภาคผนวก

แบบฝกทกษะ เลมท ๒ โวหารอปมา ๓๔

แบบฝกทกษะ รายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ขนมธยมศกษาปท ๕ ขดโวหารภาพพจน

เฉลยแบบทดสอบกอนเรยน

๑. ก ๒. ค ๓. ก ๔. ค ๕. ค ๖. ข ๗. ค ๘. ก ๙. ค

๑๐. ค

แบบฝกทกษะ เลมท ๒ โวหารอปมา ๓๕

แบบฝกทกษะ รายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ขนมธยมศกษาปท ๕ ขดโวหารภาพพจน

เฉลยแบบฝกทกษะท ๒.๑ คนหาค าเชอมโวหารอปมา

ค าชแจง ใหนกเรยนพจารณาค าศพท ทก าหนด แลวท าเครองหมายวงร ลอมรอบค าเชอมโวหารอปมาใหถกตอง ( จ านวน ๑๐ ขอ ๑๐ คะแนน )

ตวอยาง งาม กราบ น า คลาย ๑. หมาย ดรณ แสน ราวกบ ๒. อมพร บหลน มรณา ดจ ๓. เมอง แมน เมอ วานร ๔. คช ทวช ดง เลอก ๕. อาสญ บษกร สมาล เหมอน ๖. ปาน นน โพยม แต ๗. นบ สรวง เสมอน พราย ๘. วะวบ คอ คลาย แยม ๙. ประหนง หสด เมธน พสธา ๑๐. เปรยบ ปรม ปกษธร บรนทร

แบบฝกทกษะ เลมท ๒ โวหารอปมา ๓๖

แบบฝกทกษะ รายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ขนมธยมศกษาปท ๕ ขดโวหารภาพพจน

แบบฝกทกษะท ๒.๒ โครงสรางโวหารอปมาสอสาร

ค าชแจง ใหนกเรยนแยกโวหารอปมา จากขอความทก าหนดใหลงในตาราง ตามโครงสรางโวหารอปมาอปไมย (๑๐ คะแนน)

ตวอยาง เพยนทองงามดงทอง

โวหารอปมา อปไมย ค าหรอขอความ

ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค าหรอขอความ

น ามาเปรยบเทยบ เพยนทองงามดงทอง เพยนทองงาม ดง ทอง

๑. เลบนางอยางเลบนอง เหลองดจทองหาไหนเทยม โวหารอปมา อปไมย

ค าหรอขอความ ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค าหรอขอความ

น ามาเปรยบเทยบ เลบนางอยางเลบนอง เหลองดจทองหาไหนเทยม

เลบนางอยางเลบนอง เหลอง

ดจ

ทองหาไหนเทยม

๒. สญญาจะกลบมาหาพอแม แตแลวกไมกระท าเหมอนค ามน

โวหารอปมา อปไมย ค าหรอขอความ

ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค าหรอขอความ

น ามาเปรยบเทยบ สญญาจะกลบมาหาพอแม แตแลวกไมกระท าเหมอนค ามน

สญญาจะกลบ มาหาพอแม แตแลวกไมกระท า

เหมอน ค ามน

แบบฝกทกษะ เลมท ๒ โวหารอปมา ๓๗

แบบฝกทกษะ รายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ขนมธยมศกษาปท ๕ ขดโวหารภาพพจน

๓. อกเอยจะอยไปไยใหเวทนา อปมาเสมอนหนงพฤกษาลดาวลย

ยอมอาสญลงเพราะลกเปนแนแท โวหารอปมา อปไมย

ค า หรอขอความตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค า หรอขอความ น ามาเปรยบเทยบ

อกเอยจะอยไปไยใหเวทนา อปมาเสมอนหนงพฤกษาลดาวลย ยอมอาสญลงเพราะลกเปนแนแท

อกเอยจะอยไปไยใหเวทนา

เสมอน หนงพฤกษาลดาวลย ยอมอาสญลงเพราะลกเปนแนแท

๔. เธอวายน าเกงเหมอนปลา

โวหารอปมา อปไมย ค า หรอขอความ

ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค า หรอขอความ น ามาเปรยบเทยบ

เธอวายน าเกงเหมอนปลา เธอวายน าเกง เหมอน ปลา

๕. มความรเหมอนมทรพยอยนบแสน โวหารอปมา อปไมย

ค า หรอขอความ ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค า หรอขอความ น ามาเปรยบเทยบ

มความรเหมอนมทรพยอยนบแสน

มความร เหมอน มทรพยอยนบแสน

๖. พหมายนองดจปองปารชาต มณฑาไทเทวราชในสวรรค

โวหารอปมา อปไมย ค าหรอขอความ

ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค าหรอขอความ

น ามาเปรยบเทยบ พหมายนองดจปองปารชาตมณฑาไทเทวราชในสวรรค

พหมายปองนอง ดจ ปองปารชาตมณฑาไท เทวราชในสวรรค

แบบฝกทกษะ เลมท ๒ โวหารอปมา ๓๘

แบบฝกทกษะ รายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ขนมธยมศกษาปท ๕ ขดโวหารภาพพจน

๗. ตกขาวเหมอนเซนผ

โวหารอปมา อปไมย ค าหรอขอความตองการเปรยบเทยบ

ค าเชอม อปมา ค าหรขอความน ามเปรยบเทยบ

ตกขาวเหมอนเซนผ ตกขาว เหมอน เซนผ

๘. บทเพลงนไพเราะราวกบบทเพลงจากสรวงสวรรค โวหารอปมา อปไมย

ค าหรอขอความ ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค าหรอขอความ น ามาเปรยบเทยบ

บทเพลงนไพเราะราวกบบทเพลงจากสรวงสวรรค

บทเพลงนไพเราะ ราวกบ บทเพลงจากสรวงสรวรรค

๙. ผวเหลองเรองรองดงทองทา

โวหารอปมา อปไมย ค าหรอขอความ

ตองการเปรยบเทยบ

ค าเขอม อปมา ค าหรอขอความ

น ามาเปรยบเทยบ ผวเหลองเรองรองดงทองทา ผวเหลองเรองรอง ด ง ทองทา

แบบฝกทกษะ เลมท ๒ โวหารอปมา ๓๙

แบบฝกทกษะ รายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ขนมธยมศกษาปท ๕ ขดโวหารภาพพจน

แบบฝกทกษะท ๒.๓ วเคราะหโวหารอปมาลลารอยกรอง

ค าชแจง ใหนกเรยนอานบทรอยกรองทก าหนดใหพรอมกบวเคราะหและ ตความ แปลความ โวหารอปมาในแตละขอใหถกตอง (จ านวน ๑๐ ขอ ๑๐ คะแนน)

ตวอยาง จะง าเงอน บ ทลไซร กเหมอนปดวชาการ เปรยบ การไมพดไมบอก เหมอน การปดกนความร ๑. งามผวประไพผอง กลทาบศภาสพรรณ เปรยบ ผว เหมอน ทองทาบทา ๒. งามแกมแฉลมฉน พระอรณแอรมละลาน เปรยบ แกม เหมอน พระอาทตยเวลาเชา ๓. งามเกศะด าข า กลน า ณ ทองละหาน เปรยบ ผม เหมอน ดนใตแมน ำ ๔. งามเตรพนจปาน สมะณมะโนหะรา เปรยบ ดวงตา เหมอน นางมโนรา

แบบฝกทกษะ เลมท ๒ โวหารอปมา ๔๐

แบบฝกทกษะ รายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ขนมธยมศกษาปท ๕ ขดโวหารภาพพจน

๕. งามทรวงสลางสอง วรถนสมนสมา- ลเลศประเสรฐกวา วรบลสะโรชะมาศ เปรยบ หนาอก เหมอน ดอกบว ๖. งามเอวอนงคราว สระศลปชาญฉลาด เปรยบ เอวงาม เหมอน การเกลากลงจากนายชาง ๗. เกลากลงประหนงวาด วรรปพไลยพะวง เปรยบ เกลากลง เหมอน ภาพวาด ๘. งามกรประหนงงวง สระคชสเรนทะททรง เปรยบ แขน เหมอน งวงชาง ๙. นวยนาฏวลาศวง ดจะร าระบ าระเบง เปรยบ ทวงทา เหมอน การรายร า

๑๐. ซ าไพเราะน าเสยง อรเพยงพรมยประเลง เปรยบ ดนตร เหมอน ทไพเราะ

แบบฝกทกษะ เลมท ๒ โวหารอปมา ๔๑

แบบฝกทกษะ รายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ขนมธยมศกษาปท ๕ ขดโวหารภาพพจน

ค าชแจง ใหนกเรยนวเคราะหขอความทก าหนดให แลวเลอกเตม โวหารอปมา ใหไดใจความสมบรณ (๑๐ คะแนน)

ขอท อปไมย ค าเชอม อปมา

ตวอยาง ผวขาว ราวกบ หยวกกลวย ๑. มความร ดง สพพญ ๒. คอยาว เหมอน ยราฟ ๓. โลกมลกษณะ คลาย หนงสอ ๔. เสยงดงจอแจ ราวกบ นกกระจอกแตกรง ๕. เลาปดใจ ดง ไดดวงแกว ๖. ฟนขาว ราวกบ ไขมก ๗. จากเรอน เหมอน นกทจากรง ๘. เสยงดง ราวกบ ฟาผา ๙. การทเรามงชวยผอนซง

ก าลงมความทกขนน เหมอน น าทชวยช าระลางสงปฏกล

. ๑๐. ซอ เหมอน แมวนอนหวด

แบบฝกทกษะท ๒.๔ รอยแกวเรยบเรยงอปมาโวหาร

สพพญ หนงสอ ราวกบ นกมาจากรง หยวกกลวย เทพธดา คอยาว เสยงดงจอแจ เหมอน ฟนขาว นกทจากรง ปลาไดน า น าทชวยช าระลางสงปฏกล ซอ ไดดวงแกวตา หม ดง

แบบฝกทกษะ เลมท ๒ โวหารอปมา ๔๒

แบบฝกทกษะ รายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ขนมธยมศกษาปท ๕ ขดโวหารภาพพจน

๑. ค ๒. ค ๓. ข ๔. ง ๕. ค ๖. ง ๗. ค ๘. ค ๙. ก

๑๐. ก

เฉลยแบบทดสอบ หลงเรยน

แบบฝกทกษะ เลมท ๒ โวหารอปมา ๔๓

แบบฝกทกษะ รายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ขนมธยมศกษาปท ๕ ขดโวหารภาพพจน

ตารางบนทกคะแนนรายบคคล แบบฝกทกษะ รายวชาภาษาไทยพนฐาน รหสวชา ท๓๒๑๐๒ ชนมธยมศกษาปท ๕ ชดโวหารภาพพจน เลมท ๒ โวหารอปมา ชอ/สกล..............................................................................ชน...................เลขท............. .

แบบทดสอบ คะแนนเตม คะแนนทได หมายเหต กอนเรยน ๑๐ หลงเรยน ๑๐

เกณฑคะแนนการวดและประเมนผล ๑๐ คะแนน ดมาก ๙ คะแนน ด ๘ คะแนน พอใช ๗ คะแนน ผานการประเมน ๐ - ๖ คะแนน ปรบปรง

แบบฝกทกษะ คะแนนเตม คะแนนทได หมายเหต แบบฝกทกษะ ท ๒.๑ ๑๐ แบบฝกทกษะ ท ๒.๒ ๑๐ แบบฝกทกษะ ท ๒.๓ ๑๐ แบบฝกทกษะ ท ๒.๔ ๑๐

เกณฑคะแนนการพฒนา ๑๐ คะแนน ดมาก ๙ คะแนน ด ๘ คะแนน พอใช ๗ คะแนน ผานการประเมน ๐ - ๖ คะแนน ปรบปรง

ผลการพฒนา