ProAgri 137, Junie 2011

ProAgriProAgritegnologie vir die boertechnology for the farmer

Junie / June 2011Nr / No 137

ISSN 1042–1558

AgriTraderVeeboerdery | Meganisasie | Bestuur | Rasnuus

Jumil: die taai stroper

Boer groen vir sukses

Ons boer saam:Familieboerdery

In hierdie uitgawe

Redakteursbrief

RedakteurAnnemarie Joubert > [email protected]

WebredakteurCoenraad Rall > [email protected]

Senior bemarkerStefan van Wyk > [email protected]

AgentskappeCarmel Ann Singh > 079-515-8708 [email protected]

AdvertensienavraeMarlien van der Westhuizen > [email protected]

Uitleg & grafika Esta van [email protected]

TaalversorgingMediadienste

Rekeninge & intekeningPaula MacMavis > [email protected]

GedruktemediabestuurderSuzanne Rall [email protected]

Sakebestuurder George Grobler [email protected]

Inhoudsopgawe / Contents

Copyright © 2011. All rights reserved. No material, text or photo graphsmay be reproduced, copied or in any other way transmitted without thewritten consent of the publisher. Opinions expressed are not necessarilythose of the publisher or of the editor. We recognise all trademarks andlogos as the sole property of their respective owners. ProAgri shall not beliable for any errors or for any actions in reliance thereon.

Voorblad

Die ProAgri-span

Die aankoop van ’n trekker, stroper, voermengeren spilpunt is nie iets waaroor ’n boer sommer in

die vooroggend ’n besluit neem nie. Dit verg navor-sing, vergelyking van produkte en dienslewering, ondersoek na finansiering en dan daai lekker gevoelvan “die een pas by my!”.

Dit is waarom dit vir ProAgri baie lekker is om opplase te gaan kuier waar boere tevrede is met dieprodukte wat hulle aangekoop het en nie omgee omdit vir ander boere te sê nie. As dit in ProAgri vertelword, is daar ’n goeie kans dat die meeste kommer-siële boere daarvan kennis sal neem, aangesienProAgri landwyd versprei word. Kontak ons gerus asu ’n mooi storie het om te vertel oor daardie “onbreekbare” trekker, dan kan onsmet die verskaffer reël vir ’n artikel.

Ons plaas redelik klem op veeboerdery in hierdie uitgawe, (soos ons pragtigevoorblad seker verraai het), en ek glo u sal die artikels, asook ons kuiertjie by dieBeefmasters interessant vind.

ProAgri behoort nou, benewens ons gewone posverspreiding, oor die grootstegedeelte van die land in die handelstakke van die groot landboumaatskappyebeskikbaar te wees. Laat weet ons waar daar probleme is asseblief, want dan kanons iets daaraan doen. Onthou ook dat elke uitgawe van ProAgri op ons webwerfgepubliseer word. U kan ook daar soek na spesifieke artikels. Lekker lees!

Annemarie Joubert < [email protected]

11

13

16

19

34

7

M A S S M E D I A S P E C I A L I S T SSMARTPUBLISHING

Meganisasie5 Jumil-sleepsloper bevry die boer7 Siloking kraai koning onder voermengers9 Groen trekkers gee die soet smaak van sukses11 Vitamech bewaar die beste in jou bale

Hulpbronbestuur13 Bly koelkop met die verf wat kan dink

Gewasproduksie15 Valley bly die boer se watermater

Bestuur16 Ons boer saam: Familieboerdery in Suid-Afrika

Veeboerdery18 Bestry wurms met miseiertellings19 Taltec vat die berg na Mohammed20 Wat doen die RPO?21 By Embrio Plus is sukses die doel

Rubrieke22 Werfnuus22 Agrikyk & Lees23 AgriLag

Handelsnuus24 AgriGids27 GeneGids29 Veilings

Rasnuus34 ’n Kwarteeu bewys Beefmaster se waarde

ProAgri 137 – Junie / June 2011 3www.proagri.co.za

Die pragtige fotois deur die Sim-mentaler/Sim-bra-genootskapaan ProAgrivoorsien vir dievee-uitgawe.Ander genoot-skappe is ookwelkom omfoto’s in hoë resolusie aanons te stuur virgebruik in dietydskrif ofmoontlik op die

voorblad. Stuur na [email protected].

Business-to-Business:

Agriculture

January to March 2011

59 167

Tel/fax: 012-362-27321218 Arcadia st, Hatfield, Ptawww.smartpublishing.co.za

ProAgri 137 – Junie / June 2011 5www.proagri.co.za

Wat ’n wonderlike wêreld sal dit virdie boer wees as hy nie meer aan

die genade van stroopkontrakteurs uitgelewer is nie!

Valtrac KZN en Jumil maak hierdiedroom van die kleiner graanboer en dieveeboer wat beperkte hektare graan vireie voerproduksie plant waar, met die vernuftige Jumil JM 390G-sleepstroper.

Die JM 390G word stewig langs ’ntrekker van 56 kW gemonteer en verbyis dit met afhanklikheid van kontrak-teurs se beloftes dat hulle dalk môre ofdalk volgende week sal begin stroop!

Maar moenie dink oor hy kleiner isen minder kos hierdie flukse kalantstaan vir die ou grootstemstropersterug nie. Die Jumil JM 390G is ’ngevorderde ontwerp met vernuftige teg-nologie wat daarop bereken is omstroopwerk vir die boer ’n soet ervaringte maak – of jy nou mielies, koring,sorghum, soja of rys wil stroop. Jy kanselfs ’n droëbonetafel monteer.

’n Groot voordeel van die Jumil-

stroper is sy sinvolle eenvoud, wat ditmaklik maak om te gebruik. Dietweerymielieplukkerkop met syspasiëring van 45 tot 90 cm wat net diemieliekoppe stroop, die koringtafel metsy snywydte van 2 meter en diebonetafel met terugtrekvingers envoerwurm word maklik en gou omgeruil.

Die aksiale dorsstelsel verstop nie enverseker ’n skoon monster en heelgraan, wat goed gradeer en selfs virsaad gebruik kan word. Daarvoor sorgdie dorsrotor met sy verstelbare dorspenne, wat binne ’n silindersif werk.

In net een beweging word die strooi,doppe en stronke verwyder en op diepas gestroopte rye uitgeblaas. Daarnabeweeg die graan op na ’n lugskoon-maker, waarna dit deur ’n skudsif watdie laaste stukkies strooi verwyder, indie houtenk van 1 300 liter val. Diemonster is verrassend skoon.

Vandaar laai ’n tweestadium-wurmhyser die volle vrag van 1 300 literin minder as ’n minuut oor in ’n tapkar.

Jumil-sleepstroper bevry die boer

Só reken die JM 390G-stroper met ’n mielieland af teen sowat 2,5 tot 3 ton per uur. Let op die stewige montering aan dietrekker. Daar is ’n montering vir elke soort trekker beskikbaar.

Meganisasie

Die uitlaaihoogte is 3,20 meter, watbeteken dat bykans enige hoogte tapkarof sleepwa gebruik kan word.

Teen ’n werkspoed van 3 tot 5 kmustroop die Jumil so 2,5 tot 3 ton per uur,afhangend van die opbrengs op dieland. Stewige dubbelwiele sorg virrotsvaste stabiliteit sodat die Jumil nie,soos sommige ander sleepstropers,dronk-dronk deur die land steier nie.

Die Jumil JM 390G-stroper is ’n toon-beeld van stewige, betroubare, doeltref-fende eenvoud wat vir die boer jare enjare se probleemvry diens sal gee. Endie beste nuus van alles dit dat dit deurValtrac se tegnologiese uitmuntendheiden legendariese diens gerugsteun word.

So laai die JM 390G sy vrag van 1 300 liter graan binne ’nminuut oor in ’n tapkar. Die leweringshoogte is 3,2 meter.

Die JM 390G-sleepstroper monteer stewig aan ’n trekker van 56 kW. Die dubbelagterwiele regs sorg vir vasberade stabiliteiten die doldraaiwiel links dat jy baie knap kan krink.

Om uit te vind watter een van diegroot aantal Jumil-handelaars naasteaan jou is, praat met Hennie du Toitby 082-850-3744 of 056-817-7308of [email protected].

7ProAgri 137 – Junie / June 2011

Meganisasie

As drieduisend voerkraalbeeste in jouoë kyk vir hulle volle daaglikse dieet,

kan jy nie kanse waag nie – dan moet jydie beste, doeltreffendste betroubaarstevoermenger gebruik om seker te maakdat elke bees elke dag alles kry wat hynodig het om na wense te presteer.

Daardie koning van voermengers isSiloking van Greenfields, sê LouisTratschler van Winterton.

Met sy twee vertikale awegare enruim, stewige pens wat 18 kubiekemeter hou, is die Siloking mans genoegvir die uitbreiding na 4 500 voerkraal-beeste wat Louis beplan. Normaalweg isdaar nog 3 500 voerkraalskape ook omte voer, maar op die oomblik is lammersskaars as gevolg van verlede jaar seslenkdalkoors, sê Marthinus Genis,bestuurder van die voerkraal.

Vir Marthinus is betroubaarheid van’n voermenger baie belangrik. “As hygaan staan, is daar groot probleme.”

Maar die Siloking het hulle nog nooitin die steek gelaat nie. Boonop hetMarthinus volle vertroue in Greenfieldsse diens om enigiets wat hulle verskafvolstoom aan die werk te hou. Dit isduidelik dat Greenfields die boer se situasie verstaan en dat hulle vertroukan word, sê hy. Dis ook duidelik dathulle trots is op die produkte en dienswat hulle lewer.

Marthinus hou van die menger se logiese, reguit tweespoedaandryfstelselen die feit dat die twee mengwurms

regop staan, elkeen met sy eie ratkasreg onder hom. Dit is ’n goed deur-dinkte ontwerp en verleng die laers selewe, sê hy. Horisontale wurms hangknaend aan die laers, wat ’n onnodigelas is.

Die menger is so ontwerp en ver-vaardig dat dit beslis lank gaan hou, sê

Marthinus.Die skaal word

geprogrammeer om elke voerkomponent presiesaf te weeg en is sogemonteer dat dit selfsop ongelyke oppervlak-tes akkuraat weeg. Dielaaigraafoperateur kanduidelik sien wat dieskaal sê en vyftiensekondes nadat elkeproduk ingelaai is, keerdit na nul terug vir dievolgende een.

Die menger meng alle voerkomponente hon-derd persent homogeen,ook die katoenoliekoek,voerkalk, konsentrate endie spoorelemente watreeds in die melasse-stroop is.

Op die oomblik wordkuilvoer as ruvoer gebruik, maar wanneerdit opraak, gebruik hullegrasbale. Die Silokingsny die bale netjies open meng dit net sodeeglik soos die kuilvoer.

Dis nie nodig om iewers te staan en wag

vir die Siloking om sy mengwerk tedoen nie. Hy meng in sy rytyd en teendie tyd dat jy die voer aflaai, is ditdeeglik gemeng sodat elke dier metelke hap presies alles inkry wat hynodig het.

Jy kan vooraf kies aan watter kantjou Siloking moet aflaai en dan bouhulle hom so vir jou. Marthinus-hullehet regs gekies. Jy kan ook kies watterlengte uitlaaigeut jy wil he: 0,9, 1,2 of1,8 meter. Marthinus-hulle het hullekrippe en dak gemeet, die inligtingaangestuur en hulle Siloking laai perfekaf.

Die Siloking het nog nooit vasge-slaan of vasgesteek nie. Normaalwegvra hy ’n trekker van 64 kW om homaan te dryf, maar op die voerkraal seplaas, Connaught, is daar skotige,modderige opdraandes wat beteken dathulle ’n trekker van 99 kW gebruik omdie sleepwerk baas te raak.

Greenfields is ’n gerekende verskaf-fer van landbouwerktuie en hulle bied’n wye reeks Siloking-voermengers –een vir elke behoefte, vanaf die Silo-king Smart vir 10 tot 35 beeste tot diereusagtige stilstaande menger met ’nvolume van 70 kubieke meter en dieselfaangedrewe menger met sy uitmuntende maneuvreerbaarheid.

Praat met Derek Nicolle by 083-798-0056 (Oos-Kaap, Wes-Kaap en Noord-Kaap) Charlie Harper by082-385-6415 (Kwazulu-Natal, Oos-Kaap), of Glen Clark by 082-804-8045(Gauteng, Limpopo, Mpumalanga,Vrystaat en Noordwes) of stuur ’n e-pos na [email protected].

Marthinus Genis, bestuurder van Louis Tratschler se voerkraal naby Winterton, is ingenome met die betroubaarheid en doeltreffendheid van die voerkraal se Siloking-voermenger.

Vir tydige, perfek gemengde voer 365 dae van die jaarkan jy reken op Greenfields se Siloking-voermenger.

Siloking kraai koning onder voermengers

www.proagri.co.za

• Capable of spreading a wide variety of materials… lime, fertiliser, sand, salt, chicken litter, etc.• Headland Control valve allows spreading to be restricted to one side, saving on materials and

meeting environmental laws.• Hydraulic driven belt or chain conveyor with steep sides for maximum flow control of material.• 3 Speed Gearbox: Allows a wide variation in application rates. GPS ready!• The complete backend of machine is manufactured from stainless steel.• Eaton, high quality hydraulic motors are mounted on shafts away from material, with bearings

and coupling. Shock absorbing nylon insert takes the load of the motor ensuring a longer motor life.

Agri-spread are licensed manufacturers of the highest quality spreaders worldwide and now for the first time imported by Jupidex.

NEW!!!

Product Sales Managers:Crop Care & Tine Implements - Johan Jansen 082-338-6002Planters & Soil Engaging - José de Nobrega 079-885-7902Grass Products - Ben Bamberger 082-449-8116

Area Managers:Northern Province, Mpumalanga - Mike Lombaard 082-338-6001Gauteng - Johann de Bruin 071-480-5645Northwest - Dawie Bennett 082-766-4115Northern Cape - Lutz Hellmuth 072-190-9110Free State, North Eastern Cape - Dirk Rossouw 082-448-1511Western- and South-Eastern Cape - Etienne Clarence 082-445-5834South and Eastern Cape - Leonard Kennedy 079-376-4294Kwazulu-Natal - Johann Pearson 082-554-2732

National Spares Manager: - Andre van der Vyver 082-561-8893

Head Office - PietermaritzburgTel: 033-345-2733 / Fax: 033-345-2737E-mail: [email protected]: www.kvernelandgroup.com

9www.proagri.co.za ProAgri 137 – Junie / June 2011

Meganisasie

Suikerboerdery kan ’n soet ervaringwees as jy die regte trekkers het. So

sê Colin Hohls van Hohls Farming wat opverskeie plase in Zoeloeland suikerriet,hout, avokados, kool en tamaties verbou.

Daardie regte trekkers is John Deere,verklaar Colin met volle oortuiging,gegrond op praktiese ondervinding.

Hohls Farming is ’n familieboerderywat reeds in 1980 by Dalton begin het.In 1997 het hulle na Eshowe verskuif enintussen meer plase in die Eshowe- enMelmoth-omgewing aangeskaf.

Hulle gebruik John Deere reeds vandie begin af en Colin glo dat dit een vandie redes vir die onderneming se suksesis. Saam met van die plase wat hullebygekoop het, het hulle trekkers vanander soorte “geërf” en dit het Colin sewaardering vir John Deere net grotergemaak.

“John Deere is betroubaarder, doel-treffender en ratser,” sê Colin, “en dietrekkeroperateurs stem daarmee saam.”

Hy vertel hoe nuwe operateurs wataan ander trekkers gewoond is segesigte straal wanneer hulle eers gevoelhet hoe lekker dit is om agter ’nJohn Deere se stuur te sit. ’nJohn Deere draai knapper sodatdit nie nodig is om telkens heenen tru te stoot nie, en syhidrouliese stelsel is netbeter ensterker.

’n Belangrike voordeel is datJohn Deere niebloot trekkersverkoop nie, maaroplossings bied,vertel Colin. “Mascor is die JohnDeere-agente enhulle kundigemense hou saammet ons werk-sessies om onstrekkerbehoeftesnoukeurig tebepaal. Ons hetverlede jaar opkleiner trekkersbesluit om op diehellings in die suik-errietlande te werk

en ook omdat ons nie so baie grond-voorbereiding soos mielieboere hoef tedoen nie.”

Die trekkers ry 7-tonvragte uit dieland na die laaiwerf, sommiges doengrondvoorbereiding en sny gras ensleep ander vragte, en vir dié werk is opJohn Deere 6225-trekkers van 66 kWbesluit.

Hohls Farming het ook besluit om virdie eerste keer sommer sewe nuwetrekkers aan te koop, maar terselfdertydhulle vloot van 19 tot 14 trekkers terugte sny. Terselfdertyd het hulle JohnDeere se “Merit Claim” aangeskaf, wat’n verlengde waarborg van 5 000 uur of 5 jaar op alle hoofslytonderdele is.

Dit beteken dat daar nou ’n flink spannuwe trekkers aan die werk is, dat daargeen staantyd is nie, dat doeltreffend-heid en produktiwiteit drasties verbeteris en dat groot besparings ten opsigtevan operateurs en brandstof behaalword.

Die 6225-trekkers werkskofte van 7 tot 8 uur engebruik 5,5 liter diesel

Groen trekkers gee die soet smaak van sukses!per uur, waarmee Colin nog nie tevredeis nie. Hy wil ’n dieselverbruik van 3,5liter per uur hê en beplan om met dievolgende aankooprondte nog kleinertrekkers te koop – 58 kW of maksimum60 kW. Maar dat dit weer John Deere salwees, is verseker.

Colin se Duitse afkoms slaan trotsdeur as hy vertel dat al Hohls Farmingse John Deere-trekkers in Duitslandgemaak is, maar hy verklaar dat ’nmens maar ’n John Deere kan koop watin enige land gemaak is. “Alle JohnDeere-fabrieke werk volgens strengspesifikasies en nie een kan ’n minderwaardige trekker maak nie.”

Colin is ook beïndruk met die feit datdiens en onderdele altyd beskikbaar isen dat John Deere-onderdele in som-mige gevalle selfs minder as dié vangewone trekkers kos.

Maar die boer moet darem ook sygoed versorg en oppas, glo Colin. Sy pase reël dat olie gereeld vervang moetword en dat net egte John Deere-onderdele gebruik moet word, geld nogsteeds en so het hulle al ’n John Deere2140 gehad wat 24 000 uur gewerk hetvoordat sy enjin aandag nodig gehadhet.

Vir grondvoorbereiding het HohlsBoerdery sy eerste kajuittrekkeraangekoop – ’n 6330 van 80 kW. Ookdit was ’n baie gesonde besluit omdatdie operateur nou graag ’n paar ekstraure werk in die gerief van beskermingteen die elemente, lugversorging, ’nyskas en ’n radio.

John Deere kan ook jóú boerdery ’nsoet ervaring maak. Praat met jou

naaste John Deere-handelaar oor dietrekker en die maatskappy wat jou

meer bied. As jy nie weet wie jouhandelaar is nie, vra vir Carel

Theron by 082-802-2209.

John Deere verkoop nie net trekkers nie, maar oplossings waarmee die boer sy werk doeltreffender en ekonomieser kan verrig.Hohls Farming se span John Deere 6225’s sleep sulke 7-tonvragte suikerriet uit die lande na die laaiwerf en doen ook grondvoorbereiding en ander werk. Hierdie trekkers werk omtrent 1 800 tot 2 000 uur per jaar.

By die John Deere 6330 van 80 kW met sy laaigraaf wat binnesekondes aan- en afhaak staan Colin Hohls, Sean Stuart, hoofbestuurder van Hohls Farming se Melmoth-boerdery, en Tots Oscroft.

www.proagri.co.za10 ProAgri 137 – Junie / June 2011

www.proagri.co.za 11ProAgri 137 – Junie / June 2011

Meganisasie

Vitamech is nie een van daardiemaatskappye wat sommer maklik vir

jou die son, maan en sterre beloof nie,maar met hulle puik baaltoedraaiers ennuwe Sun Gold Stretch Film kan jyvoorwaar die beste in jou bale vasvang!

Sunfilm-baalplastiek is reeds sedert1988 bekend onder boere en is wêreld-wyd in verskillende klimaatsomstan-dighede getoets.

Nou, met nuwe tegnologie, voer SunGold Stretch Film die goeie eienskappeverder. Dit is besonder sterk en skeur-traag en weerkaats die son se skadelikeultravioletstrale so dat die bale se temperatuur grootliks konstant bly.Daarby klou die baalplastiek werklik omte verseker dat die suurstof- en vog-in-houd optimaal bly.

Elke bees is ’n belegging en daarommoet ’n boer toesien dat die voer wat hygee voedsaam en gesond is. Om baletoe te draai, maak dit vir ’n boer moont-lik om daardie ekstra voedingskrag vaste vang en lank te bewaar.

Om seker te maak dat die voordelevan Sun Gold Stretch Film nie netpraatjies is nie, het Vitamech die hulpvan die Universiteit van Stellenbosch ingeroep om dit te toets. Dr AndyRoediger het 600 uur lank sy besprobeer om die baalplastiek seswakhede te vind. Die toets is gelyk-staande aan ’n jaar se blootstelling aanwind en weer. Dit is wat hy te sê gehadhet:

“The bale wrap looks good and doesnot break while retaining the sameamount of elongation. It is considerednot to decompose during a one yearoutdoor exposure.”

Nog ’n nuutjie wat Vitamech graagaan boere bekend stel, is die doeltref-fende nuwe Tube-Line-baaltoedraaier.Dié hardwerkende, vinnige masjienhanteer ronde en vierkantige bale enkan nou die bale net so vinnig toedraaias wat hulle gebaal word.

Groot besparings is moontlik omdatdie bale in een string aanmekaar toegedraai word, so knus soos ’n lekkerstukkie boerewors!

Al drie Tube-Line-modelle is daaropbereken om dit vir die boer so maklik asmoontlik te maak om die beste voer virsy diere te verseker.

Jy kan kies:• Die TLR5000AX2 draai ronde bale van

1,68 meter toe.• Die TLR5500AX2 is geskik vir ronde

bale tot 1,68 meter en blokkiebale tot0,914 x 0,914 x 1,68 meter.

• Die ouboet van die reeks, die TL6500AX2, se kos is ronde bale tot1,83 meter en vierkantbale tot 0,914x 0,914 x 2,1 meter.

Al drie modelle draai 120 bale per uurtoe en is lekker laag sodat hulle maklikgevoer kan word. Hulle het hulle eie en-jins en hidrouliese stelsels sodat jy net’n trekker nodig het om hom van ry tot

ry (of plaas tot plaas) te beweeg.Die Tube-Line se enjin is laag gemon-

teer vir maklike versiening en beheer.Sy groot brandstoftenk sorg dat jy nieelke nou en dan vir aanvulling hoef testop nie en die rollerwiele waarop sy“ram” beweeg, verminder wrywing enverseker ’n lang raamlewe.

Dis maklik en gou om nuwe baalryete begin en voltooide rye af te sluit. Die“wors” bale word sagkens neergelaat op’n “bewerstert” met rollers, en die baleword styf teenmekaar ingeryg sodatgeen lug kan indring om jou voer te benadeel nie.

As jy sake nog lekkerder, makliker envinniger wil maak, praat dan met die Vitamech-span oor opsies soos die TwinWrap-stel wat die beskerming verdubbel en die toedraaityd verminder,die robuuste afstandbeheerder wat totop 30 meter werk, ’n sterker enjin enhidrouliese pomp vir vinniger toedraaiwerk, ’n filmsensor wat diemasjien stop as die toedraaiplastiekopraak, ’n hidrouliese aandryfstelsel watdie toedraaier sonder trekker van ry nary laat stap en ’n werklig sodat jy totlaat in die nag kan bale toedraai.

Die Tube-Line-baaltoedraaier draai ’n hele ry bale kop aan kop toe: vinnig, maklik en doeltreffend.

Vitamech se Sun Gold Stretch Filmbeskerm jou voer voortreflik. Dit isbesonder sterk en skeurtraag enweerkaats die son se skadelike ultravioletstrale sodat die bale se temperatuur grootliks konstant bly.Daarby klou die baalplastiek werklik omte verseker dat die suurstof- en vog-in-houd optimaal bly.

Vitamech bewaar diebeste in jou bale

Vir meer inligting oor Sun GoldStretch Film-baalplastiek, kontakBarry Raats, [email protected],021-907-8000/082-801-6109. As jy meer oor die Tube-Line-baaltoe-draaier wil weet, praat met:Jurie Swart, [email protected], 083-375-8840, Louis v/d Merwe,[email protected], 072-626-8409of Shaun Fourie,[email protected], 082-803-1014.


www.proagri.co.za 13ProAgri 137 – Junie / June 2011

Hulpbronbestuur

“En vra hulle my waarom dek ekhom nie dan sê ek as die son skyn

dan lek hy mos nie.”Só lui ’n versie oor die vaal ou pon-

dokkie met die lekkende dak in die liedoor kwaai oom Karel Malang vanAasvoëlgesang se mooi dogter.

Gelukkig is ons boere nie so kort-sigtig soos die vryer in hierdie lied nie –ons boere weet dat winter in die somer-reënstreke die tyd van die jaar is om aldie dakke op die plaas weer dig en diensbaar te maak. Dakke beskerm immers waardevolle bates soos diere,werktuie, voer, voertuie en mense.

Die wyse boer wat eens en vir altyddie beste diens uit sy dakke wil put ennie elke winter die werk oor wil doennie, se eerste stap in daksorg is om byVermillian Verf aan te klop. Dis waar hydie beste raad en die beste produkte kryom sy dakke te beskerm sodat diedakke sy bates kan beskerm.

So ’n boer is John Westerink vanHunter’s Rise-varkboerdery nabyViljoenskroon. Hunter’s Rise huisvessowat 6 500 varke en om al hierdievarke gesond en tevrede te hou sodathulle ten beste presteer, is gerieflikehuisvesting met digte, doeltreffendedakke noodsaaklik.

Koel planVroeër het ProAgri beskryf hoe Vermil-lian se Verust roes uitknikker en watVermillian se nanotegnologie-waterdig-ting vir boere kan doen. Maar Vermillianbied nog ’n baie belangrike voordeel virdakeienaars: temperatuurbeheer.

Enige boer weet dat diere watgemakliker is minder geïrriteerd raak enbeter groei, sê John. In die somer-maande, en selfs op sonnige wintersdae,kan dit soms ongemaklik warm raakonder sinkdakke en dit kan die varke se

prestasie merkbaar benadeel.Dit geld veral vir die boerdery se

sentrum vir kunsmatige inseminasie,waar temperatuurskommelinge bevrug-ting – wat die begin van die produk-sieproses is – kan benadeel.

Maar Vermillian het ’n plan: ’n produkgenaamd Solar Aircon, wat die tempera-tuur onder ’n dak wat daarmee behan-del is op warm dae met 6 tot 7 gradeCelsius verlaag. Afhangend van verskeiefaktore is daar gebruikers wat ’n kleinerverbetering kry, maar daar is ook

gebruikers watdaarin slaag omdie temperatuurmet tot 10 gradete verminder.

’n Tempera-tuurdaling vanslegs enkelegrade op ’n warmdag kan ’n aan-sienlike verskil indiereproduksiemeebring, vertelJohn. Hy self kansommer sien hoeveel gemak-liker sy varksôeonder Solar Air-con is. Dit geldook vir anderdiere onder dak,soos hoenders enmelkbeeste enkan die morta-liteitsyfer

Die nanotegnologie van Vermillian se Solar Aircon waarmee die dak van Hunter’sRise-varkboerdery se KI-sentrum behandel is, sorg vir ’n lekker koel temperatuurop snikwarm somersdae. Gemaklike sôe vat makliker en sorg dat die boerderywinsgewend werk. Solar Aircon is geskik vir alle dierebehuising, maar ook virskure, pakhuise en woonhuise. Dit is in verskillende mooi kleure te kry.

Bly koelkop met die verf wat kan dink

Vermillian se hittewerende verf skep gerieflike, koel omstandighede waarin diere gemaklik kan leef en op hulle bestepresteer.

Dis nou die tyd om aandag aandakke te gee. As jy die angel uit volgende somer se hitte en daklekkery wil pluk, praat nou met Vermillian Verf se behulpsameslimkoppe by 012-335-0330, 012-546-3350, 012-335-5446 of012-345-4273. Besoek ook enigeenvan Vermillian se winkels of die webwerf, www.vermillianpaint.com.

aansienlik afbring.Om Solar Aircon aan te wend is baie

maklik. As die sinkdak nog nuut is, isdit raadsaam om dit eers met Gal-vanise Cleaner, ook beskikbaar by Vermillian Verf, te behandel. As daar ’n

roesgevaar is, kan dit met Vermillian seVerust beheer word. Solar Aircon worddan oorkruis in twee lae met die kwasop ’n skoon oppervlakte aangewend ensiedaar, jou diere sal jou bedank.

Soos Vermillian se ander produkte,bind Solar Aircon baie goed sodat dit nieoplig of afdop nie, sê John met ’ntevrede glimlag.

Verdere goeie nuus is dat doeltref-fendheid nie eentonig hoef te wees nie.Solar Aircon is in verkillende kleure tekry, soos kalahari, mosgroen, sonskyn-geel, wit en naaswit. Al die kleureweerkaats die son se warmte ewe goed,want soos met Vermillian se waterdig-ting, lê die geheim in gevorderde nanotegnologie. Vermillian staan nieverniet bekend as die verf wat kan dinknie.

Lees in ProAgri 134 hoe Vermillianroes troef en in ProAgri 135 (www.proagri.co.za) hoe Vermillian jou helpsodat jy nooit weer met ’n lekkendedak, dam, tenk of krip hoef te sukkelnie.

Besoek www.vermillianpaint.comvir wenke en meer inligting oor die spesiale winteraanbod op al Vermillian se nanoprodukte

Koel diere presteer meer


Passievol oor spilpunte!By SENTER 360 is spilpunte vir ons ‘n passie. Juisdaarom bou ons nie net ‘n sterk en taai struktuur nie,maar ons bestee ook heelwat tyd en aandag aan dieklein besonderhede wat ’n groot verskil in joualledaagse lewe kan maak.STRUKTURELE STABILITEITSENTER 360 benut vakwerkysters van pyp wat ligter as die algemeen gebruikte hoekysters is. ‘n SENTER 360 het sodoende twee stelle vakwerkysters meer per toring wat sorg dat die struktuur ontse�end sterk is enbuitengewone weerstand teen stormwinde kan bied.Langer basisbalke 4,5 m (5,8 m vir die hoë-profielmasjiene), toringstu�e, stabiliseringstawe en diagonale dra by tot dié uitsonderlike standvas�gheid.

INNOVERENDE BEHEERPANEEL REEKSDie beginsel van eenvoudige modulêre ontwerp wordook op ons beheerpaneelreeks toegepas. Die basiese beheerpaneel, met direkte millimeter toedieningsver-stelling, kan teen ‘n minimale koste deur verskillendevlakke van outoma�sering en kommunikasie opgradeerword.

“LAASTE SPUIT” OPLOSSINGDie laaste spuit is geneig om verstop te raak. Ons het egter met ‘n innoverende dog eenvoudige oplossing vorendag gekom wat die laaste spuit deurlopend skoonhou. SENTER 360 spilpunte word standaard toegerus met die drukgereguleerde Senninger I-Wob sproeier wat op hangpype gemonteer is. Dit verseker uitstekende waterver-spreiding in selfs die uiterste klimaatstoestande.

SWAARDIENS RATKAS EN MOTORSDie aandrywing van die SENTER 360 spilpunt bestaan uit ’n standaard swaardiens wielratkas, met ’n gra�s opsionele vyf jaar waarborg wat deur die UMC “PowerSaver” motorratkas -kombinasie aangedryf word.* Termes en voorwaardes geld

Tel: +27(18) 469-1331 • E-pos: [email protected] • www.senter360.co.za

SENTER 360


“Uit my ondervinding is Valley diebeste spilpunt.” Dit is die onom-

wonde woorde van Kobus Botha van H&THoniball Boerdery by Bergville aan dievoet van die Drakensberge in Natal.

In hierdie familieboerdery doen elkebroer en swaer sy deel. Saaiery is Kobusse deel en volgens hom kon Valley net sowel ook een van die familie gewees het,so belangrik en getrou is die rol wat dieboerdery se spilpunte speel.

Een van die boerdery se negespilpunte waaronder mielies, soja en koring geproduseer word, was van ’nander soort, maar Kobus het hom al soge-Valleyfiseer dat hy ook al die betrou-baarheid vanself is.

Valleyfiseer? Dit is Valley se oplossingvir boere om gewone spilpunte tot Valley-gehalte op te gradeer. Valley maakregte Valley-motors en ratkaste en anderonderdele wat ook op gewone spilpuntepas sodat jy ’n spilpunt stuk vir stuk kanopgradeer totdat hy ’n trotse, doeltref-fende Valley is.

Die nie-Valley se rubberkoppelings isal met Valley-koppelings vervang, nettwee van sy ratkaste is nog nie Valleynie, sy sproeierpakket is met Valley vervang om hom meer doeltreffend temaak en sy beheerkas is ook al Valley.En met elke stukkie Valleyfisering worddie spilpunt beter, betroubaarder endoeltreffender.

Met die volbloed-Valley-spilpunte ondervind Kobus geen probleme nie –net plesier en goeie diens.

Valley se struktuur is eenvoudigermaar baie sterker as sommige anderspilpunte s’n, sê Kobus. Terselfdertyd isdit ligter as ander spilpunte. Dieboerdery het nog nie een Valley gehadwat omgeval het of ’n oorhang verloorhet nie.

Hulle het wel ’n Valley-spilpunt watkan swem, vertel Kobus! Dis ’n halfsirkelwat al twee keer in die dam ingeloophet, en dan elke keer ewe luiters weerteruggeloop het sonder die geringsteskade.

Hy is so tevrede met sy Valley-spilpunte dat hy nie eers daaraan dinkom ’n ander soort te oorweeg nie, sêKobus, ook nie vir die nuwe sirkels wathy besig is om uit te merk nie.

“Ek sien mos hoe ander boere metander spilpunte spook.” Een buurmanhet ’n ander soort spilpunt waarvantwee torings nou al twee keer omgevalhet. Ten einde raad het hy die regte dinggedoen: Valley se mense gebel. Die Saterdag het die torings geval enMaandag was die Valley-agent daar omdie twee torings te Valleyfiseer.Daarmee is die omvallery op ’n einde.

Hierdie soort flink Valley-diens is baiebelangrik vir die besproeiingsboer. Onderdele en diens moet altyd beskik-baar wees, want gesaaides kan nie wagvir water nie.

Aanvanklik het Valley se menseKobus gehelp met die beplanning en uitmeet van nuwe sirkels, toevoerlyneen pompe, maar intussen het hy sogekonfyt geraak dat hy hierdie diens niemeer nodig het nie – hy doen dit nouself. Maar ’n boer wat vir die eerste keerspilpuntbesproeiing wil toepas, kanverseker wees dat Valley hom die regtekundige raad en hulp sal gee om ’n sukses te maak.

Vir Kobus is dit belangrik dat ’nspilpunt se struktuur stewig moet wees,aangesien hy 1 000 uur per jaar metsleepspilpunte besproei wat van die eensirkel na die ander verskuif moet word.Steeds toon daardie Valley-spilpuntegeen teken van swik of inmekaarval nie.

Valley bly die boer se watermater

Meganisasie

As jy ook vooruit wil boer met besproeiing, praat met Gert van derWerff van Valley Besproeiing by 082-451-5055 of 011-814-4464 virmeer inligting en om te hoor waar jou naaste verskaffer is.

Dié breë glimlag van ’n boer wat weet hy kan op Valley-doeltreffendheid en -betroubaarheid reken, behoort aan Kobus Bothavan H&T Honiball Boerdery naby Bergville.

H&T Honiball Boerdery se koring beginnou nog net opkom in hierdie sirkel,maar hulle weet al hulle kan op Valleyreken vir die besproeiing wat ’n wenoes sal verseker.

Voorts is dit vir Kobus baie belangrikdat ’n spilpunt se elektronika en veiligheidsmeganismes perfek moetwerk en betroubaar moet wees. Ookhier slaag Valley die toets loshande.

www.proagri.co.zaProAgri 137 - Junie / June 201116

Familie-ondernemings lewer ’nbeduidende bydrae tot die wêreld- en

Suid-Afrikaanse ekonomie. Na ramingkan tussen sowat 70% en 90% van ondernemings in ontwikkelde en ontwikkelende ekonomieë as familie-ondernemings geklassifiseer word.

Die meerderheid boerderye in Suid-Afrika kan ook as familie-ondernemingsgeklassifiseer word.

Hierdie familieboerderye vorm diegrondslag van die landbousektor,daarom is dit belangrik dat hierdie sektor van ons ekonomie gesond bly,want ons land se maatskaplike enekonomiese welvaart hang in ’n grootmate van hulle af.

’n Boerdery word as ’n familie-onderneming of ’n familieboerderygeklassifiseer indien ’n enkele familie ’nbeherende aandeel in die boerdery het,twee of meer familielede regstreeks bydie bedryf of bestuur van die boerderybetrokke is, en die senior geslag fami-lielede (ouers) van voorneme is om dieboerdery aan die jonger geslag van dieselfde familie (kinders) oor te dra.

Familielede kan ook lede van die uitgebreide familie, soos ooms, tantes,neefs, niggies en skoonfamilie insluit.

’n Familieboerdery is grondliggendverskillend van nie-familie-onderne-mings in Suid-Afrika. Die belangriksteverskil is dat die belange van die

onderneming (boerdery) nou verweef is met die belange van die familie, asook met die bloedbande, emosionele verwantskappe, eienaar-skapsvraagstukke en magsverhoudingebinne ’n bepaalde familie.

’n Groot uitdaging is om familie-belange in ooreenstemming met dieboerdery se sakebelange te bring. Verskille in die boerdery spoel gewoon-lik oor na familieverhoudinge en omgekeerd. As die interaksie tussen die familie- en boerderybelange nie doel-matig bestuur word nie, kan dit tot ’nernstige botsing van belange lei wat dievolhoubaarheid van die boerdery benadeel.

Die onvermoë om die unieke karak-tertrekke van ’n familieboerdery te verstaan, kan lei tot konflik, konstante(sake-) probleme en geleenthede watmisgeloop word. Dit kan nie net die onderneming benadeel nie, maar ooktot familiekonflik en twis lei.

Die langlewendheid van hierdie ondernemings is egter ’n groot bron vankommer. Dit is algemeen bekend datslegs 30% familie-ondernemings suksesvol na die tweede geslag en slegs10% na die derde geslag oorgedraword. Hoewel dié statistiek nie summierregstreeks op die Suid-Afrikaanse landbousektor van toepassing gemaakkan word nie, is dit nogtans skokkend.

Verskeie familieplase beland binnetien jaar nadat die jonger geslag familielede dit oorgeneem het, in diehande van vreemdelinge. Die verliesvan ’n familieplaas kan ernstigemaatskaplike en ekonomiese gevolge virdie betrokke familie inhou. Min familiesherstel van die teleurstelling en skokom ’n familieplaas te verloor.

Mislukking, hetsy geldelik of andersins, van ’n familieboerdery kanverskeie oorsake hê. Volgens profStephan van der Merwe van die Noordwes Universiteit is die volgendeklassieke voorbeelde van faktore wat tot die mislukking van familieboerderye lei:

• Gebrekkige of geen opvolgbeplan-ning: Een van die belangrikste redes,indien nie dié rede vir die hoë mislukkings-koers van familie-boerderye, is die familie se onvermoëen onwilligheid om betyds te beplanvir eienaarskap- en bestuursopvol-ging. Die tekort aan geld om aan dieeise van die testament en die opvolg-plan te voldoen, lui die doodsklok virmenige familieboerdery.

• Die familieboerdery is geldelik nie instaat om almal te akkommodeer nie:Dit is gewoonlik ’n probleem as meeras een kind plaas toe kom. Dieboerdery sukkel geldelik en sterf ’n

Ons boer saamDie aard en belangrikheid van familie-boerderye in Suid-Afrika (1)

Hulpbronbestuur

deur Elmarie Venter

Die vier Van Greunen-broers, Nelius, Johan, Bennie en Christie hanteer elkeen ’n vertakking van hulle uitgebreide boerdery indie Outeniekwa. Nelius sê om deel te wees van so ’n span beteken dat ’n mens nooit alleen staan nie.

ProAgri 137 - Junie / June 2011www.proagri.co.za 17

Hierdie reeks artikels word deur professor Elmarie Venter van die Departement Ondernemingsbestuur,NMMU (Nelson Mandela Metropoli-taanse Universiteit), geskryf. Haar navorsingsveld is familie-onderne-mings en vraagstukke soos opvolging, die rol van die vrou,ensovoorts, en sy werk tans aan ’nboek daaroor.

stadige dood.• Nepotisme: Familie word dikwels op

grond van bloedbande in diens geneem of bevorder, eerder as opgrond van bevoegdheid of toepaslikevaardighede.

• Die sterk en dominante vader: Dievader het ’n sterk en dominante persoonlikheid. Hy doen alles alleenen gee nie sy wederhelf en kinders diegeleentheid om te ontwikkel, besluitete neem en verantwoordelikheid aante leer nie.

• Die skielike sterfte van die vader: Asveral ’n dominante vader skielik wegval, is daar groot probleme. Ná sy afsterwe sukkel sy wederhelf en jongkinders om die mas in die boerdery opte kom.

• Rykmanskinders: Dit is die kindersvan vermoënde boere wat alles krywat hulle harte begeer. Hulle isspandabelrig en ken nie swaarkry nie.Die boerdery word mettertyd geldelikgedreineer. Skoonkinders is dikwelsook groot sondaars.

• Konflik tussen die kinders: Ná die aftrede of afsterwe van die ouersontstaan magstryde tussen diekinders. Dit lei tot groot konflik. Eiebelang word eerste gestel en dieboerdery ly daaronder.

• Konflik oor die testament: Konflikontstaan oor die billikheid en dieregverdigheid van die erflating.

• Die kinders stel nie belang om te boernie: Dit is ’n tameletjie. Dit kindershet dalk nie ’n goeie gesindheidteenoor die plaas nie, beoefen ’n suksesvolle professionele beroep ofhulle voel hulle sal nie op die plaashulle potensiaal kan verwesenlik nie.

• Daar is net dogters: Baie vaders voeldat dogters nie bevoeg en bekwaam isom te boer nie. Hulle fokus meerdaarop om die regte skoonseun tesoek, in plaas daarvan om hulledogters te ontwikkel en lief te maakvir die plaas.

Teen hierdie agtergrond is dit dus belangrik dat die oorsake van problemein die familieboerdery betyds geïdentifiseer word.

Bestuurders fokus dikwels op diesimptome eerder as die oorsake vanprobleme. Dit het gewoonlik ’n krisis-bestuursbenadering tot gevolg. Die eienaar-bestuurder moet daarom deeg-lik kennis dra van dié oorsake en uniekeuitdagings en voorkomend optree voordat dit te laat is.

In die volgende paar uitgawes gaanons kyk hoe om die unieke uitdagingsvan familieboerderye te bestuur. Aspekte soos onder meer opvolgbeplan-ning, die rol van die vrou in familie-boerderye, konflikhantering eneienaarskapbeplanning, sal bespreekword.


Veeboerdery

As jy ’n doseermiddel gebruik wat ondoeltreffend is, gaan dit jou meer

kos as net die kostes van die doseer-middel. So sê dr Flip van Schalkwyk,spesialis-veearts in parasitologie.

Indien jy met skape, bokke ofbeeste boer, kan jy gerus Spreuke27:23 gaan lees: “Sorg dat jy weet watjou kleinvee nodig het, gee aandag aanjou veetroppe.”

Antwoord nou die volgende vrae:• Wat is die huidige wurmstatus in jou

trop of kudde?• Was die laaste dosering (ontwur-

ming) wat gedoen is doeltreffend?• Is daar enige weerstand teen

wurmmiddels op die plaas? • Weet jy watter wurmsoorte teen-

woordig is in die vee op jou plaas?

Dit is noodsaaklik om die antwoordevir die bogenoemde vrae te ken; hoe anders gaan jy weet of die wurmmid-del wat jy gebruik doeltreffend is aldan nie? As daar nie so ’n hoë kosteaan dosering verbonde was nie, dankon ’n mens dit seker regverdig omdeur middel van blinde probeerslaeantwoorde op die bogenoemde vrae tevind.

Daar is egter net een manier om dieraaiwerk uit te skakel: “Om te meet isom te weet.” Met die wydverspreidevoorkoms van wurmweerstand teendoseermiddels, het die tyd aangebreekdat wurmbeheer gegrond moet wordop beproefde wetenskaplike maatreëls.

In die verlede was daar die probleem dat miseiertellings slegsbeskore was vir plase wat naby genoegaan sentra was waar die monstersontleed kon word. Dit was grootliksweens die feit dat die mismonsterskoud gehou moes word en die laboratorium binne ’n sekere tyd moesbereik.

Daardie probleem is ook nouoorkom danksy ’n nuwe tegniek watontwikkel is. Dit behels dat die mismonsters vakuumverseël word metgewone huishoudelike vakuumverpakkers wat in diehandel verkrygbaar is. Die monster kan dan per posdiens(toonbank tot toonbank) of koerier versend word sonderenige verkoeling.

Die waarde van mis-eiertellings kan nie onder-skat word nie. Die doeltreffendheid van ’n wurmmiddel moet gemoniteerword. Vra jouself die vraag af:Is 75% doeltreffend? Om ’n

Die bleek oogslymvlies is kenmerkendvan bloedarmoede wat deur wurmsveroorsaak word.

Melklintwurmsegmente soos gesien indie mis van ’n lam.

Vir enige navrae in verband metmismonsterontledingsdienste sooswurmeiertellings, larwekulture- enwurmbeheer, kontak dr Flip vanSchalkwyk by 082-783-7179 of dr Glyn Catton by 012-672-9169/082-663-2664.

Een van die tipiese tekens van haar-wurmbesmetting by skape en bokke isdie kwakkeel wat voorkom wanneerdaar al definitiewe bloedarmoede is.

Kyk na die volgende tabelle:

Tipe haarwurmbesmetting Aantal wurms in die gasheer Volume bloedverlies per dagHiper-akuut 10 000 – 30 000 200 – 600 mlAkuut 1000 – 10 000 50 – 200 mlKronies 100 – 1000 5 – 50 ml

Tipe haarwurmbesmetting Aantal wurms in die gasheer Aantal wurms in die gasheer na dosering:75% middel doeltreffendheid

Hiper-akuut 10 000 – 30 000 2 500 – 7 500Akuut 1000 – 10 000 250 – 2 500Kronies 100 – 1000 25 – 250

wiskundetoets te slaag: Ja. Om wurmsin die kudde te beheer: Nee.

Hieruit blyk dit duidelik dat daar sona as moontlik aan 100% doel-treffendheid nodig is as dit by wurmbe-heer kom. Daar is egter nie een middelop die mark wat 100% doeltreffend isnie, en juis daarom is dit so belangrikom miseiertellings te doen, verkieslikvoor en na dosering om te bepaal hoedoeltreffend die middel is.

Hou in gedagte dat daardie wurmswat nie gedood word nie, eiers produseer teen ongeveer 5 000 – 10 000 eiers per wyfie per dag. Ditbeteken kortweg dat daar derduisende eiers op die weiding beland van wurms wat weerstand-biedend is teen die middel wat alreeds net 75% doeltreffend is.

Geen oorlog is al ooit gewen waardie vyand nie bekend was nie. Die oor-log teen wurms kan alleenlik gewenword as die vyand bekend is:

• Weet watter wurms kom voor.• Weet in watter getalle kom hulle

voor.• Weet of die middels waarmee

baklei word, werk.

Dit alles kan slegs gedoen word deurmiseiertellings, larwekulture- en miseiertellingreduksietoetse te laatdoen en dan saam met ’n opgeleidekundige die resultate en strategie tebespreek.

Wurmbeheer berus nie alleenlik bydie toediening van doseermiddels nie,maar dit begin daarmee. Maak dusseker dit werk, anders val al die andermaatreëls ook plat.

Bestry wurms in die veekuddemet miseiertellings

Foto: Leon Kruger

Foto: Leon Kruger

Foto: UP


Die gesegde lui: As Mohammed niena die berg wil gaan nie, vat die

berg na Mohammed! Met Tal-Tec senuwe Kraal-op-’n-sleepwa raak dit sommer kinderspeletjies om berge teversit!

Dit was nog nooit so maklik ombeeste op enige plek in die veld tehanteer soos met die slim-ontwerptemobiele Kraal-op-’n-sleepwa nie. Tot diebeeste op die “ver” plaas of huurwei-ding kan nou met gemak gespuit, gedoseer, onthoring of ge-KI word sonder om die diere aan te jaag of omten duurste daar ook krale, drukgangeen kopklampe op te rig.

Die sleepwa is spesiaal ontwerp omnie net die vervoer van die hekke maklik te maak nie, maar ook die open aflaai. Daarby het Tal-Tec sekergemaak dat die hekke lig genoeg is ommaklik hanteer te word, natuurlik sonder om sterkte in te boet.

Tot 120 beeste kan met gemak in diekraal pas as die volle stelsel uitgepakword. Boere kan enige kombinasie van

Daar is geen gesukkel met los pennewat wegraak nie, want elke hek se penis aan hom vasgeheg.

Die nekklamp is aangepas vir vervoer-baarheid, maar die slim patent maakvoorsiening daarvoor dat die bees seeie gewig die klamp stewig op diegrond hou, want hy staan met syvoorpote op ’n vloerplaat, beduieBronwen Talbot hier by Nampo.Tal-Tec se nuwe mobiele kraal maak dit moontlik om beeste op enige plek te hanteer.

Op die sleepwa pas:10 hekke (3m lank)10 hekke (2,3m lank)1 hekraam (3m)1 lang boograam (2,3m)

3 kort boograme2 toegangshekke1 toegeboude nekklamp

Die Tal-Tec-sleepwa is spesiaal so gebou datelke deel van die kraal stewig op sy plekpas.

hekke en/of die nekklamp kies.Die stelsel is ook ideaal vir land-

boudepartemente of veeartse wat opafgeleë plekke beeste moet gaaninent, vir skoudemonstrasies en virveilings op plekke waar nie perma-nente krale is nie. Afslaers wat somsveilings op die “haaie vlakte” moetaanbied, kan gerus hierdie opsie vanTal-Tec oorweeg, want ’n gewonebakkie sleep die sleepwakraal metgemak, wat vervoerkoste aansienlikkan bespaar.

Tal-Tec vat die berg na Mohammed:

Mobiele kraal maak dit maklik

Vind meer uit oor die Kraal-op-’n-sleepwa by [email protected] ofskakel haar by 082-736-4476 of 012-250-2188Embrio Plus

Veeboerdery

Die spesiale ligter hekke kan lag-lagdeur een persoon hanteer word, maaras hulle eers staangemaak is, is ditenige bees se baas!


Veeboerdery

Die Rooivleisprodusente-organisasie(RPO) is ’n onafhanklike pro-

dusente-organisasie wat streef na volhoubare en winsgewende rooivleis-produksie in Suid-Afrika.

Die RPO poog om die belange van diekommersiële rooivleisprodusente binnedie waardeketting van die rooivleis-bedryf te beskerm en te bevorder enpaat namens die produsent in die totalerooivleisbedryf. As kollektiewe bedin-gingsorganisasie is dit die RPO se taakom die ekonomiese welvaart van sylede te verbeter.

Een van die organisasie se belangrik-ste take is om die 40% ad valorem-in-voertarief te beskerm en omongerymdhede met vleisinvoere temonitor. Die RPO monitor ook alle wetgewing wat die rooivleisprodusentnegatief kan raak en lewer namens dieprodusent kommentaar daarop deur dieregte kanale.

Buiten tariefbeskerming en onder-handelings ten opsigte van wetlikeraamwerke, fokus die RPO ook op inter-nasionale handelsooreenkomste,voorligting en dieregesondheid, asookuitvoerbevordering. Dit is die RPO setaak om produsente-belange en sake byowerheids- en nie-owerheidsinstansieste stel. So ook die vestiging enbevordering van ’n positiewe beeld vandie produk en die bedryf.

Verder is die RPO intensief betrokkeby roofdierbestuur, veediefstalbekam-ping en- voorkoming, die bedinging enverlaging van inset- en bemarkings-koste, inligting oor produksiestelsels enmarkinligting.

Die RPO het verteenwoordiging eninspraak by onder meer die volgendeinvloedryke instansies:

• Die Nasionale Landboubemarkings-raad.

• Die Nasionale Landbounavorsings-forum.

• Onderstepoort Biologiese Produkte.• Onderstepoort Veterinêre Instituut.

• Die Nasionale Veediefstalforum.• Georganiseerde landbou-organisasies.• Agri SA Bedryfskamer.• Lewendehawe Produsente-

organisasie, Namibië.• Die Predasie Bestuursforum.• Telersgenootskappe.• Nasionale en provinsiale staats-

departemente.• Opleidingsinstellings.• Koördinerende Komitee vir die Welsyn

van Lewendehawe.• Die Rooivleisbedryfstrust projek- en

beplanningskomitee.

Die RPO verteenwoordig ook rooivleis-produsente se belange in die Vleis-bedryfsforum, wat na die totalewaardeketting van die rooivleisbedryfomsien.

Die RPO vorm saam met die Nasio-nale Opkomende Rooivleisprodusente-organisasie (NERPO), die Federasie vanRooivleisprodusente van Suid-Afrika.Die Federasie hanteer die kollektiewebelange van primêre kommersiële enopkomende rooivleisprodusente.

Al hierdie krities belangrike funksiesvir die oorlewing en welvaart vanprimêre rooivleisprodusente en dierooivleisbedryf in geheel, word befondsuit twee afsonderlike bronne; diestatutêre heffing en ’n vrywillige produsenteheffing.

Die statutêre heffing is binne dieraamwerk van die Nasionale Land-boubemarkingswet ingestel en word uitsluitlik aangewend om die volgendesake te bevorder:

• Verbruikersekuriteit (voedselvei-ligheid).

• Verbruikerskommunikasie en -opvoeding (bemarking).

• Navorsing en -ontwikkeling.• Bedryfskakeling.• Ontwikkeling van die opkomende

sektor.• Produksie-ontwikkeling en bedryfs-

projekte.

Die RPO is saam met anderrolspelers verantwoordelik virdie funksies van verbruikers-opvoeding, produksie-ontwikkeling en bedryfska-keling.

Die RPO is ook verant-woordelik vir die bevorderingvan skaapvleis, in die vormvan die Skaapvleisbemar-kingsforum. By dié forumword die boodskap datrooivleis en spesifiekskaapvleis, as ’n voedselbron

oor unieke voedingseienskappe beskik,deur verskeie inisiatiewe uitgedra. Diebevordering van skaapvleis wat deur dieSkaapvleisbemarkingsforum gedoenword, word gerugsteun deur wetenskap-like navorsing wat op skaapvleis gedoenis.

Die huidige statutêre heffingstelsel,wat tot November 2013 geldig is, behelsdie volgende in die geval van beeste:

• R3,87 per kop word van die verkoperverhaal en aan die koper oorbetaal byalle transaksies.

• R6,45 per kop word by die verslag-tingspunt deur die persoon wat diedier vir verslagting aanbied, betaal.

• ’n Permit vir beesvleis-invoere kosR720 en lewendehawe agente moet0,07% van hulle kommissie aan heffings betaal.

In die geval van skape, geld die volgende:• R0,83 per kop word van die verkoper

verhaal en aan die koper oorbetaal byalle transaksies.

• R1,25 per kop word by die verslag-tingspunt deur die persoon wat diedier vir verslagting aanbied, betaal.

• ’n Permit vir skaapvleisinvoere kosR720 en lewendehawe agente moet0,07% van hul kommissie aan heffings betaal.

Die vrywillige heffing van die RPO wordop ’n provinsiale grondslag gehef teen ’n 0,15% basis op transaksies dit is R1,50per omset van R1 000. Die vrywilligeheffing word aangewend vir RPO personeel en infrastruktuurkostes watnie uit die statutêre heffing gefinansiermag word nie. Die vrywillige heffingmaak dit moontlik om op provinsiale ennasionale vlak inspraak te hê in dieproses om statutêre fondse aan te wendin die belang van die bedryf en produsent.

Wat doen die RPO?deur Gerhard Schutte – hoofuitvoerende beampte RPO

Om deel te word van die RPO,skakel gerus een van die volgendepersone: Nasionale RPO• Hoofuitvoerende beampte: GerhardSchutte, 012-348-1933• Mpumalanga: Koos Dafel, 082-493-8428, • Noordwes: Wanda Potgieter,018-632-0130, • Oos-Kaap: AdeleRhode, 041-365-5030, • Noord-Kaap:Corine van Rensburg, 053-832-9595, • Wes-Kaap: Helenavan Eeden, 021-860-3800, • Kwazulu-Natal: Danneman Smit, 034-341-1270, • Vrystaat: Carine Annandale,051-451-2314, • Limpopo: WilmaPrinsloo, 015-297-3749, • Gauteng:Willie Clack, 082-574-2653.


Veeboerdery

Embrio-oorplasings is wêreldwyd dievinnigste en goedkoopste metode

van genetiese vordering. Dr Mornè de laRey van Embrio Plus op Brits sê al hoemeer telers gebruik embrio-oorplasings,of wil dit gebruik.

Soos semenversameling die vermeerdering van bulgenetika bewerk-stellig, is embrio-oorplasings tans diebeste ekonomiese manier om koei-genetika in melk- en vleisbeeste te vermeerder en te bewaar, sê hy.

Boere moet egter weet wat dit behels, want die fisiese oorplasing vandie embrio is net een deel van ’n totaleprogram wat die boer moet bestuur.

Hoe werk embrio-oorplasing?Die skenkerkoei word hormone gespuitom meer eierselle te produseer. Dieeierselle wat met bulsemen van die boerse keuse bevrug word, ontwikkel totembrio’s en word sewe dae na bevrug-ting uit die skenkerkoei gespoel.

Elke embrio word dan na ’n ontvanger, wat geneties van laer gehalteis, oorgeplaas. Die ontvanger dien asdraer en voorsien die embrio van voe-dingstowwe om tot ’n kalf te ontwikkel,baar die kalf en maak dit groot.

Die skenkerkoei kan herhaaldelik elke7 tot 8 weke gespoel word of dragtiggemaak word om weer ’n kalf te dra.

Waarom behoort ’n boer embriospoeling te oorweeg?- ’n Waardevolle koei se nageslag kan-

vermeerder word sonder dat sy elkekeer deur die kalwingsproses hoef tegaan.

- Spoeling van ’n koei wat haarself al as’n goeie teelkoei, soos moeder vanskou-kampioene of van ’n KI-bulbewys het, help die boer met voorspelbaarheid.

- ’n Vers met waardevolle genetika kangespoel word om die generasie-inter-val te verkort.

- Dit stel die boer in staat om spesifiekegenetiese lyne te kies en te vermeerder.

- Meer dragtighede kan met duur ofskaars semen verkry word.

- ’n Ouer koei of ’n beseerde koei wat niemeer self kan kalf of teel nie, segenetika hoef nie verlore te gaan nie.

Keuse van skenkersEmbrio Plus staan boere graag by om dieregte skenkerkoeie te kies, maar gee dievolgende raad:

Nie alle koeie is goeie skenkers nie.Daar moet eers gespoel word om tebepaal wat die koei se skenkvermoë is.

Mornè sê: “Ons beveel aan om ’n koeidrie keer te spoel, aangesien daar baiefaktore is wat ’n rol speel by die suksesvan die spoeling. Dit stel ons en die boerin staat om probleme uit te stryk enmoontlik ’n ander superovulasieprogramte probeer.”

Moontlike probleme kan sistemies vanaard wees, soos haar baarmoeder- omstandighede, spanning op die koei,bestuursfoute, omgewingsfaktore soosklimaat en reën, voedingstoestand en semengehalte.

Die aantal embrio’s wat ’n skenkerkoeiproduseer, wissel ook na gelang van ras,ouderdom en laktasiestadium.

Hantering van skenkersSkenkerkoeie moet reg hanteer word.Embrio Plus werk saam met die plaaslikeveearts aan die roetine-voorberei-dingswerk. Die veearts kan byvoorbeeldseker maak dat die koei se baarmoederna kalwing normale involusie ondergaanhet, dat sy skoon en gesond is en dathaar kondisie reg is.

’n Paar algemene riglyne wat dieboer kan volg is:- Die skenkers moet rustig en sonder

spanning hanteer word.- Geen opgietdipmiddel moet gebruik

word vanaf sewe dae voor die beginvan die superovulasie tot die dag vanspoeling nie.

- Die skenkerkoei moet vir minstensdrie weke voor die begin van die pro-gram by die voeding aangepas wees.

- Maak seker dat die KI-proses suksevolverloop, want dit gaan hier oorbevrugte embrio’s.

- Volg Embrio Plus se programnoukeurig. Moenie dit aan onkundigesoorlaat nie.

Keuse en hantering van ontvangerkoeie’n Paar van die riglyne wat hier geldis:- Gebruik vrugbare diere. - Verse is goeie ontvangers mits hulle

geslagsryp en groot genoeg is.- Die swakste ontvangers is

eerstekalfkoeie. - Benut die diere wat jy het volgens

potensiaal; dis goedkoper enveiliger as om onbekende diere in tekoop.

- Kies ontvangers wat groot genoegis om die skenkers se kalwers tedra.

- Kondisie is baie belangrik: ’n Kon-disie-telling van 2,5 tot 3 is ideaal.

- Minstens tagtig dae moet nakalwing verloop voor oorplasing.

- Moenie ontvangers gebruik wat altwee keer voorheen onsuksesvol gebruik is nie.

- Voeding, vitamine-aanvulling en dierustige hantering van die ontvangeris belangrik.

Dit is belangrik dat ’n veearts die ontvangers ondersoek voor die beginvan die program en dat hulle hittetyd behoorlik gesinkroniseer word.

Mornè sê: “Al is dit dikwels ’n probleem om genoeg ontvangers tekry, stel ons voor dat omtrent tienontvangers vir elke skenkerkoei voor-berei word.” Dragtigheidsondersoekemoet op twee maande gedoen word.Die embrio groei stadiger as normaal-weg en die fetus is baie meer sensi-tief. Resorpsie vind makliker plaas.

Die belangrikste beginsel rakendedie kalwingsproses is: Die kalf is baiemeer werd as die ontvanger!

Embrio Plus ontwikkel ook embrio-oorplasingsprogramme binne boere seteelbeleid en breë kuddebeplanning.Soos Mornè sê: “Ons werk saam vir sukses.”

By Embrio Plus is sukses die doel

Dr Robert Treadwell is een van Embrio Plus se kundige veeartse wat verantwoorde-lik is vir embriospoelings en -oorplasings.

Kontakbesonderhede: Skakel EmbrioPlus 012-250-2359, [email protected], www.embryoplus.com

Embrio Plus

ProAgri 137 – Junie / June 2011 www.proagri.co.za22

Wen!!

Siektes en parasieteby skape en bokkein Suid-Afrikadeur Pamela en Peter OberemISBN: 978-0-620-49562-2Uitgewer: Landbouweekblad enAfrivet

Geen skaap- of bokboer in Suid-Afrika behoort sonder hierdie

volledige siektegids betrap te wordnie. Die Oberem-veeartspaar isbekend vir die volledige en duidelike manier waarop hulleinligting aan boere oordra en die boek wat pas verskyn het,is geen uitsondering nie.

Die boek bevat inligting oor al die siektes wat skape enbokke teister, asook inwendige en uitwendige parasiete.Daar is ook ’n hele afdeling oor vergiftiging, omdat baievan die simptome met dié van siektetoestande verwar kanword.

Die afdeling oor diagnose en ondersoek gaan boere baiehelp om te besluit wanneer hulle self kan optree en wanneer die veearts se hulp ingeroep moet word.

Maar miskien die belangrikste van alles, is die uitgebreide afdeling oor die voorkoming van siektes. Ditgaan oor keuse van ras, bestuur, voeding en selfs roofdierbestuur. Die belangrikheid van inenting word so beklem-toon: “Die gebruik van entstowwe om infeksie-siektes te voorkom, is ’n klein belegging met hoë opbreng-ste. Die koste van die entstof is altyd laag teenoor diekoste van die dier.”

Die “Sleutel tot algemene siektesimptome” agter in dieboek gee vir die boer ’n vinnige verwysing na moontlikesiektes, sodat hy betyds kan optree om daardie skapie watbyvoorbeeld skielik begin hoes se lewe met die regte behandeling te red.

Die hardebandboek van 140 bladsye met sy magdomduidelike foto’s het ook plek waar boere aantekeninge kanmaak, want dit is ’n boek wat gebruik moet word.

Siektes en parasiete by skape en bokke in Suid-Afrikakan teen R330 (posgeld uitgesluit) by Kejafa KnowledgeWorks bestel word. Stuur ’n e-pos na [email protected] skakel 011-025-4388 om die boek te bestel.

Een gelukkige besoeker aan ProAgri se bakkiesblad (Facebook) kan die nuttige boek wen. Volg net die aanwysings hieronder:

Al wat jy hoef te doen:Kry ProAgri op Facebook en “Laaik” ons

Prystrekking vind op 15 Julie plaas en die wenner salper Bakkiesblad laat weet word.

Siektes en parasiete by skape en bokke

in Suid-Afrika

ProAgri spog met ’n pragtige vars webwerfpropvol nuus en foto’s. Besoek gerus onswerf of volg die skakels om spesifieke artikels en berigte te lees:

Werfnuus www.proagri.co.za

Lekkerlees

Julle moet nou sê waar julle staansê TLU SA aan regeringIn ’n skerp bewoorde verklaring hetTLU SA se president, mnr Ben Maraisgesê die ANC sal self aan sy mensemoet verduidelik as daar ’nkosskaarste in die land sou ontstaan:http://bit.ly/waar

Agri SA looi geskiedkundige wanvoorstellingsKommersiële boere kan nie gebrand-merk word al sou hulle hul plase onregmatig bekom het nie, het dr Theo de Jager, visepresident vanAgri SA in ’n verklaring gesê:http://bit.ly/AgriSAlooi

Boere toe nie grootste kragdieweEskom het vroeëre verklarings datboere die grootste kragdiewe in dieland is, teruggetrek. Dit was glo ’n“wanvertolking van data”:http://bit.ly/kragsteel

Boere moet hulleself beveilig na Malema se uitsprakeDr Pieter Mulder, leier van die Vryheidsfront-Plus en adjunkministervan Landbou, het boere gewaarskuom hulleself te beveilig na JuliusMalema se uitsprake:http://bit.ly/boereveilig

Europese boere kry komkommer kompensasieEuropese groenteboere wat reuse verliese gely het sedert die skuld vandie E-coli-uitbraak op besmettekomkommers geplaas is, gaan vergoed word met 210 miljoen euro:http://bit.ly/komkommer

Maagvirus in Europa het niks metvoerkrale te doen nieDit is nie eers die moeite werd om tereageer op bewerings dat die uitbre-king van ’n E-coli-verwante siekte inDuitsland iets met die gebruik van antibiotika in voerkrale te doen hetnie sê Dave Ford van die Voerkraal-vereniging: http://bit.ly/maagvirus

BTW drama: Nie net boere betrokkeDit blyk uit ’n gesprek tussen Agri SAen SARS dat die drama wat in dieVrystaat ontvou het oor sogenaamdevervalsde BTW-eise nie noodwendiglandbougerig is, soos in die mediagerapporteer nie:http://bit.ly/BTWdrama

Melkpryse deur kopers verhoogDie MPO sê hy ontvang ’n toene-mende aantal berigte oor die verhoging van produsente-pryse deurmelkkopers regoor die land, in sommige gevalle met soveel as 20sent per liter: http://bit.ly/mtrnA9

Agrikyk & Lees


Lekkerlees

Christo Wiese van dieKoue Bokkeveld verwarm die winter enwen ’n musiekpieringvan Thys, die Bosveld-klong, met ’n hele paarpittighede:

Slegte nuusKlein Jorsie se pa vra hom eendag: “Weetjy van die blommetjies en bytjies?”“Ek wil dit nie hoor nie!” sê Jorsie enbars in trane uit.Verward vra die pa vir Jorsie wat fout is.“Ag Pa," snik klein Jorsie, “toe ek ses was het Pa vir my gesêdaar is geen Kersvader nie. Toe ek sewe was het Pa gesêdaar is geen Paashaas nie. Toe ek agt was het Pa gesê daaris geen tandemuis nie. As Pa my nou gaan vertel dat groot-mense nie regtig vry nie, het ek niks meer om na uit te siennie.”

Wrange waarheidDie ouerige oom is al duidelik oor sy beste jare. Hy vra dieinstrukteur van die gimnasium: “Ek wil daardie mooi meisiebeïndruk. Watter masjien dink jy moet ek gebruik?”Die instrukteur bekyk hom so en antwoord: “Ek dink diemasjien wat die beste vir jou sal werk, is die OTM in die portaal.”

Heel logiesDie reisiger besluit skielik hy wil die naweek by die huisdeurbring. Hy telegrafeer vir sy vrou en spring in die pad. Bydie huis vind hy sy vrou in die arms van ’n vreemde man. Hysê vir haar hy gaan haar om ’n egskeiding dagvaar en gaanslaap in ’n hotel.

Die volgende dag bel sy skoonpa: “Ek is seker my dogtersal ’n verduideliking vir haar gedrag hê. Wil jy nie tot môrewag voordat jy iets aan die egskeiding doen nie?”

Teësinnig stem die man in. Die volgende oggend kom syskoonpa daar aan, baie ingenome: “Ek het geweet Grietjiesal ’n goeie verduideliking hê,” sê hy: “Sy het nie joutelegram gekry nie.”

Kry vir jou!’n Ou wat duidelik te veel rook en drink besoek die dokter.Dokter: “Hoeveel sigarette rook jy per dag?Pasiënt: “So veertig, Dokter.”Dokter: “Dink jy jy sal dit kan opstoot tot so tagtig per dag?”Pasiënt (wat dink dis darem ’n lekker dokter): “Seker Dokter, maar hoe dan so?”Dokter: “Miskien val een van jou longe plat, dan is daarmeer plek vir jou lewer!”

Kuis, assebliefWat het die ou hen vir die jong hennetjie gesê?– My Kind, ’n dame lê nie so nie.

Vreeslike wraak“Vrou,” sê die boer op sy sterfbed, “belowe my as ek doodgaan sal jy met ou ryk Sjieling Siebert trou?”“Maar waarom?”“Hy het my eenkeer met ’n veetransaksie verkul.”

Regtig gehoorJors: “Ek het ’n plaas gekoop wat twintig kilometer lank en’n duim breed is.”Sors: “Wat gaan jy daarmee doen?”Jors: “Spaghetti kweek.”

Jy kan ook ’n musiekpiering van die Bosveldklong wen.Stuur jou grappies aan [email protected] of Proagri,Posbus 32123, Glenstantia, 0010.

agrilag

deur Dom Boer

www.proagri.co.za24

AgriGids

ProAgri 137 – Junie / June 2011

AgriTrader Advertensiediens vir die boerAdvertising service for

the farmer

60 000 eksemplare na aktiewe kommersiële boere landswyd

AgriTrader is ŉ uitstekende bemarkingsmeganisme om kopers en verkopers van lewendehawe, trekkers, voertuie, werktuie, en alle ander land-bou toerus�ng by mekaar uit te bring. Veeveilingsadvertensies in AgriTrader lok wye reaksie uit, probeer dit gerus.

Vir die bekos�gbaarste advertensietariewe in Suid-Afrika, skakel:

Stefan van Wyk (Bloemfontein) 082-381-7563 | 051-446-0789 [email protected] vd Westhuizen (Pretoria) 012-362-2730 [email protected]

www.proagri.co.za

AgriG

ids

ProAgri 137 – Junie / June 2011 25


AgriGids

Die vraag was: Hoeveel eksemplare vanProAgri word elke maand versprei?Die antwoord is: 60 000

Baie geluk aan Nico Venter van Noordwes.Hy het ’n naweek vir twee by Farm Inn net buite

Pretoria gewen deur ons wedstrydvraag op die

webwerf reg te antwoord.

Adverteer u gaste- of jagplaas in ons spesialis-tydskrif

Stay.Play.EatSkakel Renier van Vuuren

by 082-555-6866

Gen

eGids

www.proagri.co.za ProAgri 137 – Junie / June 2011 27

Brangus Cattle Breeders

Society

PO Box 12465

Brandhof

9324

Tel: 051-444-1144

Fax: 051-444-5070

[email protected]

www.brangus.org.za

Brangus

AgriG

ids

CC 2008/168787/23Enquiries/Orders: Retha 011-693-5234 / 076-759-2042

www.tagsforafrica.co.za

Gen

eGids

Veilin

gs


Veilin

gs


Enquiries: KirtoN Livestock and Property Agents PO Box 1528 Dundee 3000Office: 034-218-1261Stoffel Mouton: 082-329-0225Trevor Ehrens: 082-739-0226Auctioneer: Brandon Leer: 082-570-5863Brokkie Brockman: 084-429-3091André Pitout: 072-300-3921Pieter van Zyl: 082-459-0668

Bulls:27 Bonsmaras

WB Stein & son (20)Al Barakah (7)

4 SimbraJ Prinsloo (4)

23 SimmentalersLCS Meintjes (15)

NJ van Zyl (8)15 BrahmansJ Mahne (2)

FH Venter (3)J Prinsloo (5)B Pringle (5)

8 BoransZebu Boerdery (4)

PG Borans (4)5 Brangus

Tetaan Henning Red (4)Tetaan Henning Black (1)

5 DrakensbergersSwartkoos Cecag (5)

Rams:Black Head Dorper Rams

LCS Meintjes (8)Dohne Merinos

J Beukes (4)Sufflok

HE Engelbrecht (5)White Dorpers

PC Hanekom (7)

Veilin

gs

30 ProAgri 137 – Junie / June 2011 www.proagri.co.za

27 Julie 2011 - Ermelo Veiling

Navrae: Carl Thiele 082-944-0480

Thiele Estates

Veilin

gs


LEWENDEHAWE-VEILINGElke Vrydag om 11:00 by ons veilingskrale te Nylstroom

Ons hanteer ook:

• Plaasveilings • Eiendomstransaksies

• Spesiale veilings

U word die geleentheid gebied om vee teenmededingende pryse te koop!

Vir enige navrae:

Marinus van Jaarsveld: 082-558-3137

Manie Mountany: 082-702-6885

S24’45’25 O28’26’94

Webtuiste: www.umjindi.com

e-pos: [email protected]

Boer-se-mark

Boer-se-mark op ProAgri se webwerf bied nou gratis kleinadvertensies van maksimum 25 woorde

(sluit prys en kontaknommer in) vir landbouverwante goedere of dienste.

Stuur nou jou advertensie vir die eersterondte na [email protected] of faks

dit na 012-362-2732.

Besoek www.proagri.co.za, klik op Oppiestoep enBoer-se-mark om te kyk watter winskope ander

boere bied.

Besoek ons webwerf

vir die jongste landbounuus:

www.proagri.co.za

• Pyl wild vir enting, behandeling en navorsing• Koop en verkoop wild

• Vervoer en hervestig wild• Wildplaasontwikkeling

• Voer wild uit• Vang wild

• Tel wild

Oljaco Game Dealers

082-388-2741 / 082-388-2742 / 082-388-2743 / 082-388-2744of faks: 086-510-6889

Coena Smith 014-755-3626 / 082-388-2740 of e-pos [email protected]


Veilin

gs


Veilin

gs


Veeboerdery

ment, gehardheid en aanpasbaarheid,bouvorm en melkproduksie.

Die drieraskruising is in 1954 deur dieAmerikaanse Departement van Landbouerken en geregistreer.

Suid-Afrikaanse boere, wat maaraltyd ’n oog vir ’n goeie bees het, wasnie links nie. Die eerste semen is in dielaat 70’s deur Tony Brink deur Botswanain die land ingesmokkel en 500 koeie isgekies om die Beefmasterras hier te vestig.

Dit is opgevolg deur ’n aantal boerewat in die vroeë 80’s ook uit hulle padgegaan het om Beefmaster-genetika dieland in te bring, soos Paul Yiannikus,Martin Bam en Pieter Bosch, wat dieeerste president van die Beefmasterklubgeword het.

Dit is duidelik dat die behoefte aanBeefmaster-genetika sterker as die reëlswas, want sommer gou, in 1987, het dieBeefmaster-beestelersgenootskap totstand gekom met volle erkenning deurSA Stamboek. Pieter Bosch is weer totpresident verkies.

Die genootskap en die ras het van toeaf met rasse skrede gegroei met natuur-lik die streng toepassing van die ses

Boere wat in hierdie 25 jaar se sukses wil deel, kan gerus ’ndraai maak by die Beefmastersse nasionale veiling op 13 Julie2011. Kry meer inligting byHelga Prinsloo by 086-111-3144of blaai na die advertensie opdie agterblad.

Vir die kwarteeuviering van Beefmas-ter in Suid-Afrika het die Genootskap’n pragjoernaal uitgegee wat vanwaarde sal wees vir enige vleisbees-boer. Bestel gerus een by HelgaPrinsloo by 086-111-3144.

“Sjoe dit is nou vir jou ’n MENEER van ’n bul daai!”

“Ja dis Piet se Beefmaster; wat ’nBUL van ’n man!”

Boere en hulle beeste is so on-afskeidbaar dat die een gebruik word om die ander tebeskryf. Nêrens is die verbintenistussen die menseras en beesras sosterk soos by die Beefmasters nie.

Die geskiedenis van die ras getuig daarvanNet meer as ’n eeu gelede wasdaar ’n boer in Texas met dienaam van Ed Lasater. Hy het kennis geneem van die kruiskrag-waarde van die Brahman wat indaardie stadium as ras ontwikkelis uit die Amerikaanse Longhornsen Europese vleisbeestipes.

Hy het twee kuddes ontwikkel: ’n Brahman/Hereford-kruising en ’n Brahman/Shorthorn-kruising. Ed is in 1930 dood en syseun, Tom, wat toe maar net 20jaar oud was, moes die bestuurvan die boerdery oorneem in diemiddel van ’n depressie.

Die kudde wat hy geërf het wasgoed aangepas by die om-standighede in die suide van Texas enhet oor goeie genetika beskik. Geldom bulle van buite in te koop was daarnie en Tom het begin om die bestebulle uit die een kudde op die bestekoeie in die ander kudde te gebruik.Onder-steun deur ’n rewolusionêrestreng seleksieprogram het die poging uitgeloop op die presterende Beefmaster.

Die seleksiebeginsels was en is nogsteeds vrugbaarheid, groei, tempera-

Dié MENEER van ’n bul behoort aan Kerneels van Rensburg van Nooitverwacht Beefmasters.Hy was van 2003 tot 2006 president van die genootskap.

’n Kwarteeu bewys Beefmaster se waarde

seleksiebeginsels van Tom Lasater. Onderdie leiding van ’n reeks toegewyde presidente en raadslede het Beefmasterdie ras geword wat die vinnigste groei inSuid-Afrika. Die Genootskap het nie net’n toekenning ontvang vir beste dienslewering nie, maar het ook baieaandag gegee aan die ontwikkeling vandie mense wat by die ras betrokke is deuropleiding- en keurderskursusse.

Van 2009 af, onder leiding van diebestaande president, Piet Human, worddaar ook baie klem geplaas op prestasie-toetsing.

Steeds bly die slagspreuk van TomLasater op die voorgrond: “In cullingevery female that fails to wean a calfevery year, regardless of the reason, welose some good ones but we get all thelemons.”

Dit is die soort van doelgerigte bestuurwat daartoe lei dat die uitspraak, “Beefmasterkoeie is die beste”, in syfersuitgedruk kan word. Die speengewig vankalwers is ’n baie belangrike maatstaf virdie sukses van ’n ras.

’n Vergelykende tabel van rasse wataan die LNR se Veeverbeteringskemadeelneem, wys dat Beefmaster uit elfrasse spog met die hoogste speengewig-verhouding, naamlik 47,2%. Die verhouding word bepaal deur die massavan die speenkalf uit te druk as ’npersentasie van die koei se gewig opspeentyd, aangepas na 205 dae.

Wat ons terugbring by die belangrikeverhouding tussen mens en dier – as dieboer sy deel doen, betaal die Beefmasterterug met prestasie.


Documents

ProAgri 137, Junie 2011