Embed Size (px)
DESCRIPTION
ProAgri.co.za comprises technical agricultural articles on farming practices and farming inputs, community specific interest topics and an agricultural calendar listing events of interest to the farming community. The site’s niche audience consists of active commercial farmers. Majority (80%) of these farmers are male, Afrikaans speaking and older than 35 years of age. The website is published in Afrikaans and has a 71% local user base with majority of users based in Gauteng Province (66%), followed by the Western Cape (18%). www.proagri.co.za
Citation preview
Planttyd is hier:Kies die regte misstrooierPlant reg en wenPlanters sonder prysskok
Bakkies vir boere
Wildbedryf staan al sterker
Boer jy met bosluise?
Meganisasie | Gewasproduksie | Veeboerdery | Hulpbronbestuur AgriTrader
Die boer se droom:Somer sonder onkruid
ProAgriProAgritegnologie vir die boertechnology for the farmer
September 2013Nr / No 163
ISSN 1042–1558
www.proagri.co.za
In hierdie uitgawe
2
6
17
19
29
Inhoudsopgawe / ContentsRedakteur tydskrif en aanlynAnnemarie Joubert > [email protected]
VerslaggewerDu Preez de Villiers > [email protected]
Senior bemarkerStefan van Wyk > [email protected]
Bemarkers: Klein advertensiesXander Pieterse > [email protected]
Adele van Tonder > [email protected]
Uitleg & grafikaEsta van Niekerk
AdvertensienavraeEngela du Plessis > [email protected]
Rekeninge Ronel Keet > 0861-777-225 [email protected]
Verspreiding en intekeningMarlien v d Westhuizen > [email protected]
ProAgri
Smart Publishing
Zuiderwint seComeb-groen-teskoffel is eenvan die mega-nisasie-oplos-sings watgroenteboere sepad aansienlikgladder kanmaak. Leesmeer daaroorop bl 20. Onsvergeet ook niedie ander grootarbeidsgebruiker in die landbou, naamlik die vrugtebedryf nie. Lees op bl 19 watter verskil Southtrade se boordplatform kan maak.
F R E E M E D I A S P E C I A L I S T SSMARTPUBLISHING
Dit is nog steeds droog in die somerreën-valstreek van ons land. Op
www.proagri.co.za berig ons steeds te veeloor brande en hulle hartseer gevolge. Onsverneem van streke waar daar as gevolg vandie droë somer nie genoeg voer weggesit konword nie.
Maar tog, saam met September kom daaraltyd nuwe hoop. Al is die reën nog wekeweg, vul die natuur se ontwaking my, en ekglo ook elke boer, met die afwagting dat allesmôre beter gaan wees. As die doringbomemet ’n vars groen skynsel beklee word, diejasmyn se geure die aandlug vul en dieperskebome begin bot, dan maak ons reg virdie nuwe seisoen.
Hierdie uitgawe van ProAgri is propvolnuus oor tegnologie en kennis wat die nuweseisoen vir jou makliker kan maak; van dieregte manier om ’n mieliepit te plant totmasjiene wat vrugteboerdery in die Kaap versoet en ’n skoffelmasjien wat tussen dieslaaiplantjies loop – ek vertrou die lente-uit-gawe gaan goeie inspirasie bied.
Annemarie Joubert >[email protected]
Blok C, Menlyn Woods,Spritestraat 291, Faerie Glen
Tel: 0861-777-225www.smartpublishing.co.za
Redakteursbrief Voorblad
Copyright © 2013. All rights reserved. No material, text or photo graphs may be reproduced, copied or in any other way transmitted without the written consent of the publisher. Opinions expressed are not necessarily those of the publisher orof the editor. We recognise all trademarks and logos as the sole property of their respective owners. ProAgri shall not beliable for any errors or for any actions in reliance thereon.
ProAgri 163 – September 2013 1
Business-to-Business: Agriculture ABC
Apr – Jun 2013
39 169 average copies per month
Meganisasie2 Kies die regte misstrooier6 Valtrac: Só moet ’n mens mos sny!9 RovicLeers haal die prysskok uit planttyd11 LEMKEN bewerk en plant soos ’n droom13 Rumax doen dit selfGewasproduksie15 Daar’s ’n slang(-bos) in die gras17 Pioneer sê: Plant reg en stroop sukses19 Southtrade versoet die produksie van sagtevrugte20 Zuiderwint wen die oorlog teen onkruid23 Ocmis se balk- en kruipspuit veg saam teen die droogteHulpbronbestuur24 Boere wen nou nog meer met TLU SA25 Mahindra Genio: ’n aangename verrassing27 Verblyfreg: Wat van vee, water en krag?Veeboerdery29 Sit Tal-Tec in en kry klaar31 Boer jy met bosluise?35 Wildsimposium en -ekspo: Daar’s ’n roering in die rieteGereeld38 Veilings45 GeneGids46 AgriTrader55 Koop tweedehands
HoofbestuurderAnneke Claassen > [email protected]
GedruktemediabestuurderSuzanne van Niekerk
Sakebestuurder George Grobler
Ondersteun ProAgri se adverteerders!Die Johannesburg International Motor Show 2013 vind netelke tweede jaar plaas en bied die grootste versamelingwiele bymekaar op een plek in suidelike Afrika.Die skou is van 18 – 27 Oktober by Nasrec in Johannesburg.
www.jhbmotorshow.co.za
Kyk in hierdie uitgawe wat bied Tata, FAW en Nissan aan boere.
Onthou om gereeld op YouTubeby die ProAgri-videosblad te gaankyk na ons jongste videos. DieOrsi van Inttrac, wat sy pad deurdie sekelbos oopvreet, is nogaliets om te aanskou! Kontak onsgerus vir videoproduksies.
2 ProAgri 163 – September 2013 www.proagri.co.za
Mis inry lande toe is van die vroegstedae af een van die boer se gereelde
take. Doeltreffende, eenvormige, akku-rate bemesting is immers ’n sleutelfak-tor in doeltreffende gewasproduksie.
Gelukkig is die dae verby dat dieboer en sy werkers elke wavrag mismet grawe moes laai, land toe ry enmet grawe so egalig as moontlik oor dieland moes uitsprei. Deesdae is daar ’nverskeidenheid strooiers beskikbaarwaaruit die boer kan kies. Daar is mis-strooiers en kunsmisstrooiers, driepunt-gemonteerde en sleepmodelle, basieseen gevorderde presisiestrooiers en selfsfloddertenkwaens waarmee miswaterop die lande versprei word. Maar juishierdie verskeidenheid bring die boervoor die vraag te staan: Watter strooiermoet ek kies?
Watter strooier?Die eerste besluit wat die boer moetneem is of hy die strooier wil gebruikom mis, flodder of kunsmis en kalk testrooi, en daarna hoe groot die strooierwat hy koop moet wees.
Hoe groot?Die besluit oor grootte is eenvoudig enmaklik. Die strooier moet pas by diegrootte van die lande waarop mis ge-strooi gaan word. Die natuur wag virniks en as die boer se strooiertjie teklein is om sy bemesting voor die optimum planttyd af te handel, gaansake skeefloop. Eweneens maak dit nieekonomiese sin om ’n oorgroot strooiervir ’n klein stukkie grond te koop nie.
Voorts moet die strooier by dietrekker pas wat vir strooiwerk beskik-baar is. Die vrag en aandrywing van diestrooier se meganisme verg soms nogal
Die artikel is ’n opsomming van die artikel wat in ProAgri se Werktuiggids 2013gaan verskyn. Vir besprekings in dieWerktuiggids kontak Stefan by 082-381-7563
Kies die regte misstrooierheelwat trekkerkrag, veral as dit teenhellings op gesleep moet word, en joutrekker moet sterk genoeg wees om diewerk te doen, maar ook hier beteken ’noorgroot trekker onnodige vermorsing.
DriepuntstrooiersDriepuntgemonteerde strooiers is be-doel vir kleiner werk. Hierdie soortstrooiers word ook gebruik om fyn saad,soos gras, te plant en ’n goeiedriepuntstrooier het ’n roerder wat sorgdat die materiaal nie in sy pens vas-stamp nie sonder om dit fyn te maal ofte beskadig.
’n Driepuntgemonteerde strooier kankunsmis gewoonlik tot ’n wydte vansowat 36 meter versprei.
SleepmisstrooiersMis verskil en wanneer die boer ’n mis-strooier koop, is dit wys om seker te
maak dat dit uitnemend geskik is vir diesoort mis wat hy tot sy beskikking het:Beesmis, skaapmis, hoendermis, vark-mis, modder of dik flodder, of kompos.
Sleepmisstrooiers wat in Suid-Afrikagebruik word, is in groottes van vier tot26 ton, en dalk self meer, beskikbaar, enhet doeltreffende veerstelsels om diestruktuur te beskerm en om te help datdie mis nie in die bodem van diestrooier vasstamp nie.
Daar is sleepstrooiers met verskil-lende vlakke van gevorderdheid beskik-baar – van heel basies tot geskik vir diemees verfynde presisie-boerderystelsel.Die boer sal die een kies wat by sy sak
’n Driepuntgemonteerde strooier.
Meganisasie
www.proagri.co.za ProAgri 163 – September 2013 3
om te boer; nie om ure lank om ’naandagsoekende misstrooier te kloeknie. Boervriendelike strooiers seghriespunte is byvoorbeeld in bankegerangskik om die boer tyd en moeitete bespaar.
• Sommige strooiers en flodder-tenkwaens is groot en swaar. ’n Doel-treffende remstelsel is dusnoodsaaklik, veral op plase methellings.
• Die strooier moet so ontwerp weesdat mis, kunsmis of kalk gladweg ensonder verstoppings of vertragings nadie strooimeganisme gevoer word. Inkleiner, driepuntgemonteerdestrooiers met swaartekragvoerbeteken dit skuins, gladde kante enin groot sleepstrooiers ’n ketting-aangedrewe latvloer of vervoerband-vloer.
• Kunsmis, kalk en mis het vretendeeienskappe. Daarom moet alle delevan die strooier wat met die kunsmisof mis in aanraking kom bytbestandwees.
• Ratkaste moet sterk en duursaamwees om doeltreffende diens oor ’nlang tydperk te lewer.
• Dit is noodsaaklik dat ’n strooier offloddertenk maklik heeltemal leegge-maak moet kan word. Niks verniel ’nmasjien meer as ’n klompie kunsmiswat in hom agterbly nie, en wanneerjy die masjien die volgende jaarweer wil gebruik, het daardie kuns-mis gewoonlik so hard geword datdit die meganisme kan stuit ofbeskadig.
• Voordat die boer ’n strooier aanskaf,moet eers seker gemaak word datdie strooier geskik sal wees vir sybeskikbare trekkers. As die strooierse meganisme hidroulies aangedryfword, moet seker gemaak word datdie trekker die nodige hidrouliesekoppelpunte en vloei het. ’n Trekkerse hyser moet ’n driepuntgemon-teerde strooier maklik kan optel.
• As ’n strooier op die pad moet loop,moet dit met al die nodige ligtetoegerus word om veiligheid teverseker.
• Een van die belangrikste oorwegingsby die keuse van enige werktuig, isdie verskaffer. Maak seker dat dieverskaffer betroubaar en geloof-waardig is en woord hou. Maak ookseker dat hy kundig is en genoeglandboukennis het om jou die regteraad te gee en dat hy opgeleide per-soneel het om jou strooier altyd aandie loop te hou met die minstemoontlike staantyd. Daarvoor moethy ook ’n voldoende voorraad on-derdele in voorraad hê.
• Met enige werktuig wat gekoopword, moet die handelaar die boerop die plaas kom help om dit inbedryf te stel en seker maak datalles na wense verloop. As ’n hande-laar dit nie wil doen nie, mag dit dalkwys wees om ’n ander verskaffer te oorweeg.
wees aangesien ditswaar vragte moet ver-voer en dikwels oormoeilike terrein moetbeweeg. Dit moet baiegoed gegalvaniseerwees, en moet maklikkan skoonmaak.
Die finale besluit:Daar is ’n paarvereistes waaraan elkestrooier moet voldoen:• Suksesvolle
gewasproduksie is afhanklik van eenvormige groei. Elke plant moet dieselfde toegang tot sonlig, vog en voe-dingstowwe hê, dan behaal die boer die
hoogste opbrengs. Daarom moet ’nstrooier akkuraat en eenvormigstrooi.
• Hoe beter en fyner kalibreerbaar ’nstrooier is, hoe nuttiger is hy vir dieboer omdat oorbemesting sowel asonderbemesting die boer se wins-gewendheid benadeel.
• ’n Strooier moet so ontwerp wees datdit nie ’n land onnodig vastrap nie.Dit beteken groot wiele, breë wiele ofbaie wiele. ’n Meerwielige strooiertrap wel nie grond so vas nie, maaras dit nie ’n doeltreffende krinkstelselhet nie, kan dit moeilik wees om knapte draai en ook die grondoppervlaktebeskadig terwyl dit draai. Maak sekerdat die strooier wat jy koop doeltref-fend kan draai.
• Kunsmis, mis of kalk moet in breëbane toegedien word sodat die landmet so min beweging as moontlikdeeglik bemes kan word. ’n Onnodigeheen-en-weer ryery is duur en trapdie land onnodig vas, wat produksiebenadeel. Die bane moet egter nie sobreed wees dat toediening onakku-raat geskied of te veel deur wind
beïnvloed kan word nie.• Die werktuig moet
stewig en duursaamwees en min onder-
houd verg. Dieboer se taak is
en sy boerderypraktyk pas.’n Belangrike ontwikkeling is dubbel-
doelige misstrooiers waarvan diestrooimeganisme maklik verwyder kanword om dit geskik te maak vir die inryvan kuilvoer of ander voer. Dit betekendat die boer in wese twee nuttige werk-tuie vir die prys van een kry.
SleepkunsmisstrooiersSleepkunsmisstrooiers is spesiaal vir korrelkunsmis of poeierprodukte sooskalk ontwerp.
’n Goeie sleepkunsmisstrooier isgeskik vir presisietoediening van sowat15 kg tot 8 000 kg per hektaar en het ’nwerkspoed van tot 15 kmu, sodat diewerk vinnig voltooi kan word.
FloddertenkwaensVeral melkboere het dikwels misdammewaaruit miswater gepomp en met behulp van floddertenkwaens oor dielande gespuit kan word.
Floddertenkwaens is in verskillendegroottes beskikbaar met ’n verskeiden-heid toedieningsmetodes, waarvan dieboer die een vir sy omstandighede enbehoeftes moet kies.
’n Flodderwa moetstewig gebou
’n Presisiekunsmisstrooier se horisontaledraaiskywe met verstelbare kunsmiswerpers.
’n Veelsydige presisiestrooier besig om kalk te strooi.
www.proagri.co.za6 ProAgri 163 – September 2013
“Ithink I can safely say there is not abetter mower.”
Hamish Muir behoort te weet waarvanhy praat, want hy doen al vier jaar lankkontraksnywerk met Pöttinger se Novadisc-snyers in die Estcourt/Winter-ton-omgewing. Die toerusting word deurValtrac in Suid-Afrika versprei.
Hamish beskryf die Novadisc 265waarmee hy nou sny as briljant. “Dit isgoeie tegnologie wat goed werk.”
Robert Fick, wat ook in die sentraledele van KwaZulu-Natal, onder meer met’n Novocat 3507 TED, snywerk doen, sêhulle gebruik die Pöttinger-snyers elkedag in die hooimaakseisoen en hulle isbaie betroubaar. Hy sê daar is baie sny-ers in die mark en van hulle is regtigduur. “Die Pöttingers is mededingend watprys betref en jy kan nie sy snywerk klopnie.”
Nog ’n voermaakkontrakteur wat metgroot lof van sy Novadisc-snyers praat, isClive Mingay wat veral in die dele suidvan Pietermaritzburg werk. Hy sê diesnyers sny skoon en glad en het nie ’nprobleem om kontoere te hanteer nie.
Met ’n Pöttinger-snyer voor en langs jou Valtra, wen jy en jou diere loshande!
Só moet ’n mens mos sny!
Meganisasie
Die sentralemonteer-modelle van die Novacat-reeks verseker nog meer eenvormige drukking op die snystaaf metnog beter grondvolgvermoë.
EN voor die trekker.Die snyskywe is so gevorm dat die
gesnyde gras maklik en eenvormig deurdie snyer gly en die geboë voorkant vandie snystaaf sorg dat die grond onderdeur gly en die gras bo-oor.
Die snyers is ontwerp om ook swaar,lang gras wat al gaan lê het op te tel enom harde, droë gras netjies af te sny. Ditis moontlik as gevolg van die klein gaping tussen die bokant van die sny-staaf en die teendraai-lemme.
Die snit is netjies, skoon en een-vormig danksy die optimale oorvleuelingvan die lemme se snypad.
Die lemme self word van die hoogstegehalte staal gemaak en dit is baie mak-lik om ’n lem te vervang. ’n Lemsleutelword gebruik om die veerknippie af tedruk en woerts-warts die lemme te ruil.
Aan sommige skyfsnyers is dit ’n nag-merrie as ’n skyf of ratte gebreek het,want die hele staaf moet uitmekaargeryg word om een onderdeel te ver-vang. Danksy die Pöttinger se modulêreontwerp kan elke skyf en rat met sylaers as ’n eenheid uitgehaal word.
Daar is ook ’n ingeboude meganiesewegbreekaksie wat verhoed dat die sny-staaf beskadig word wanneer daar ’n klipof hoekpaal in die pad beland.
Pöttinger ontwerp vir boereAs familiemaatskappy is Pöttinger invoeling met sy boere se behoeftes. Diemaatskappy sê die produksie van voer isen was nog altyd die grondslag vir dieoorlewing van mens en dier en daaromsorg die maatskappy vir hoë gehaltevoer deur die ontwikkeling vangevorderde tegnologie.
Elke Novacat- en Novadisc-skyfsnyerhet ’n gladde pens met geboë sleë sodatdit so laag as wat jy wil kan sny sonderdat die veld beskadig word en sodat diesnyer met die minste moontlike weer-stand gesleep (of gestoot) kan word. Ditbeteken ook minder trekkerkrag. Virstrawwe Suid-Afrikaanse toestande enkliplande kan boere hulle Pöttinger-sny-ers 50 mm hoër lig met hoogloopsleë.Die hoër snit bevorder ook vinniger her-groei.
Die dae van snyers wat moet sukkelom agter die trekker die vasgetraptegras op te tel, is verby. Die Novacat enNovadisc-snyers loop skuins agter ofvoor die trekker en as jy regtig vinnig wilwerk en breë bane wil sny, skuins agter
ProAgri 163 – September 2013 7
Gee jou diere die beste voer sondersukkel. Praat met Attie de Villiers vanValtrac by 056-817-7308 of [email protected]. In KwaZulu-Natal is Sameer Sheik die man ommee te praat by 033-346-1102.
Die gewigsverspreiding en een-vormige drukking op die snystaafmaak van die sentrale montering ’ngroot wenner onder boere. Daar isminder sleepweerstand, wattrekkerkrag spaar en enige skuinstesen ongelyke grond word lag-laghanteer.
Die drukking kan ook verstel wordom harde droë grond te hanteer sonderom teen hoë spoed te spring of sagte natgrond sonder om te begin ploeg.
Soos met al Pöttinger se ontwerpeword die boer se behoefte om sonderonderbrekings te werk vooropgestel. Disselde nodig om aan die masjien te werk,maar as dit wel nodig word, is dit so vinnig en maklik as moontlik.
Al die bewegende dele is maklik toe-ganklik met die kantskerms wat byvoor-beeld opgeswaai kan word en diebeskermende flappe wat maklik geligkan word. Daarby is ’n gereedskapkissiemet toerusting soos die lemsleutel som-mer in die raamwerk ingebou.
Die Novacat-modelle wat voor dietrekker loop, benodig natuurlik ’n trekkermet kragaftakker en drie-punthyser watvoor gemonteer is. Die voorlopers sluitdie bekende 266- en 306-modelle in,asook die nuwe 301-model wat vroeërvanjaar by SIMA bekendgestel is. Diémodel spog met uitstekende nuwegrondvolgtegnologie bekend as alphamotion wat beteken dat die snystaaf sogemonteer is in ’n eie raamwerk dat ditgesleep en nie gestoot word nie en dushomself na gelang van die grondgol-winge met tot 12 grade opwaarts of 9grade afwaarts kan rig.
Pöttinger het moeite gedoen om te
sorg dat die voorloopmodelle so lig asmoontlik is deur byvoorbeeld aluminium-kantskerms te gebruik. Vandie kragaftakker af het die snyer sy eieas wat na ’n ratkas toe loop en vrye be-weging toelaat, sonder dat die trekkerkan seerkry.
In die Novacat-reeks is daar nou ookdie nuwe 3507 T (T vir trailed) beskik-baar. Die 3507 T is in ’n eksterne raam-werk gemonteer wat op sy eie wiele loopen beskik ook oor “alpha motion”-tenolo-gie.
Die ontwerp laat ook die operateur toeom te sien presies waar hy werk.
As ’n boer nou werklik wyd wil snykan Valtrac hom ’n kombinasie vanlinksagter-, voor en regsagter-snyersverskaf waarmee hy tot 8 meter wyd kansny!
Kneus vir meer energiePöttinger bied ook ’n keuse van kneusersaan wat gerieflik aan- of afgehaak kanword. Kneusing verkort die droogword-periode van gesnyde gewasse aansienlik met ’n toevoeging van tot 10% energie-waarde. Daar is kneusers met V-vormige staal- of plastiekfleëls beskik-baar asook inmekaarpassende chevronrubberrollers.
Na snytyd is dit harktydHarktegnologie het ook nie agtergeblynie. Die hele doel van ’n kraghark is omgesnyde materaal so vinnig, netjies envolledig as moontlik te herwin.
’n Pöttinger-kraghark se werkhoogtekan presies gestel word en dan spog dierotor ook nou met ’n drywende monte-ring en verstelbare swaaiwieltegnologiewat sorg dat die hark teen enige hoekkan beweeg en alle materiaal oral netjieskan optel sonder dat die tande teen diegrond vasslaan.
Die 3507 T het sy eie raamwerk wat op wiele loop en die snyerkan binne die raamwerk na hartelus kantel om kontoere naenige kant toe te hanteer.
Die rubberrollers word aanbeveel vir die kneusing van lusern en klaweraangesien dit ’n egalige drukproses is. Albei die rollers het aandrywing.
Alle bewegende dele aan die Pöttingersnyers ismaklik bereikbaar en as gevolg van die modulêreontwerp kan elke skyf as ’n eenheid uitgehaalword.
Valtrac se wenprodukte isnou ook plaaslik van Riviersonderend af in die Wes- en Oos-Kaap beskikbaar. Skakel Hans Jurie by 083-557-1368.
Nog goeie nuus is dat ’n boer nie sytrekker by die snyer hoef aan te pas nie;die snyers is almal so ontwerp dat hulleaan enige trekker kan pas met die ver-stelling van ’n paar boute.
Novadisc-reeksVan die Novadisc 225 tot die groot-meneer in die groep, die Novadisc 350,word agter die trekker gehaak. Die snyerself het ’n kantmontering en die hele sny-aksie word vanuit die trekker se kajuitbeheer. Vir rywerk tussen lande kan diesnyer hidroulies regop gelig word.
Die snyer het ’n liggewig snystaaf son-der ’n slee aan die trekker se kant.
Die ratkas is agter die eerste snyskyfgeleë. Dit beteken dat die snyer maklikerkleiner draaitjies en hoekies en rowweterrein kan hanteer sonder om te ver-stop.
Novacat-reeksDie Novacat-reeks het modelle watskuins agter of reg voor die trekkergemonteer kan word. Die Novacat 225tot 305, asook die 350, en die grootboet,die 442 wat 4,3 meter wyd sny, wordskuins agter gehaak, maar met die inte-ressante verskil dat die snyer in sy mid-del aan die monteerbalk geheg is sodatdit die grondglooiinge nog beter kan volg.
www.proagri.co.za
9ProAgri 163 – September 2013 www.proagri.co.za
Meganisasie
beladings. ’n Verstelbare v-tipe toetrap-wiel verseker goeie kontak tussen saaden grond in alle omstandighede.
Ook ingesluit by die spesiale aanbod,is die Kuhn PPK-intreevlak meganieseplaatplanters geskik vir geenbewerkingin 4 rye met ryspasiëring van 75 of 90cm, asook die Kuhn HGB-kragegkombi-nasieplanters met ’n werkwydte van totvier meter.
Kyk uit vir die Kuhn Maxima II kon-vensionele presisie-lugdrukplanter watbeskikbaar is in 4, 6 of 8 rye met ry-spasiëring van 75 of 90 cm. Die stewige,veerbelaaide parallellogramme waarmeehierdie planter se lugdrukuitmeeteen-hede aan die hoofraam gemonteer isverseker duursaamheid, stabiliteit enperfekte saadplasing. Selfs saad van verskillende groottes en vorms worddeurgaans akkuraat uitgemeet vir eenvormige plantwerk.
Die Maxima II se geenbewerkingspas-maat is die Kuhn Maxima PDG PG-lug-drukplanter wat in weergawes van 4 tot12 rye beskikbaar is met ryspasiëringsvan 45, 76 of 90 cm. Hierdie planter segroot, verstelbare skyfkouters van 18duim sny gladweg deur plantreste. Tweeverskillende soorte kunsmistoedieners isbeskikbaar om voorsiening te maak virverskillende grondtoestande en plantres-
Goeie nuus!Rovic Leers haal die prysskok uit planttyd
Die prys van ingevoerde landbou-toerusting het oor die laaste paar
maande met tot 40% gestyg as gevolgvan die daling in die rand se waarde. Ditis slegte nuus vir boere wat beplan hetom voor die begin van die somerplanttydtoerusting te koop.
Marius Ras, bemarkingsdirekteur vanRovic Leers, het egter goeie nuus virboere wat grootsaadplanters wil koop:“Ons het besluit om die wiel terug tedraai en bied nou aan boere die geleent-heid om ons Kuhn-reeks planters teenverlede jaar se pryse aan te koop.”
Marius sê die maatskappy het sysomme gaan maak en besluit om self dieprysskok te absorbeer om boere te help.Die aanbod geld tot die einde van November of totdat die voorraad uit-geput is. Die planters staan gereed byRovic Leers se 120 handelaars wat regoor die land versprei is.
Kuhn Maxima II
Kuhn PPKKuhn Maxima PDG PG Kuhn HGB-kombinasieplanter
Die spesiale aanbod val saam met die bekendstelling van Rovic Leers se nuwe embleem. Rovic Leers het in 1927 ontstaantoe Hans Martin Leers begin het om gehalte landboutoerusting, soos die bekende Rud Sack-ploeë, van Europa af in te voer.
In die sestigerjare het Rovic ’n redelike opskudding veroorsaak met sy plaaslik vervaardigdemisstrooiers wat na Engeland uitgevoer is. Die twee maatskappye, Rovic en Leers, het in 2000saamgesmelt en bied sedertdien ’n wye reeks plaaslik vervaardigde en ingevoerde toerustingaan boere.
In die nuwe embleem word die plaaslike produksielyn wat deur Rovic verteenwoordig word, in rooi aangedui en die invoerbeen wat spog met wêreldbekende name soos Krone en Kuhn, ingrys.
As jy die goue geleentheid wil benutom die planter van die toekoms teenverlede jaar se prys aan te skaf, skakelMarius Ras (hoofkantoor Kaapstad) by021-907-1700 of Dewald van Dyk(Kaapstad) by 021-907-1700 of AlbertCoetzee (Johannesburg) by 011-396-6200 of Francois de Fleuriot (Pieter-maritzburg) by 033-346-2727of besoek www.rovicleers.co.za om uit te vind wie jou naaste handelaar is.
11ProAgri 163 – September 2013 www.proagri.co.za
Meganisasie
Zambië is besig om blou te word en dithet niks met rugby te doen nie.
Boere, en veral Suid-Afrikaanse boerewat hulle daar gevestig het, het in hullesoektog na toerusting wat robuust enveelsydig is op LEMKEN afgekom en diévoortreflike Duitse vakmanskap wordnou al meer daar gesien.
Pieter Janse van Rensburg is ’n Suid-Afrikaner wat al twintig jaar in Mpongweboer. Dit is ongeveer 120 km van Ndolaaf in die kopergordel van Zambië. Hyboer met mielies, saadmielies, sojabone,koring, skape en beeste. Hy plant 550 hasomergewasse aan en 230 ha koringonder besproeiing in die winter. Pieterhet by Nampo besluit om vir hom ’nLEMKEN-skotteleg en -planter te koop.
Hy sê dit is soos die ou Colgate-advertensie: Alles in een!
Dit is juis die veelsydigheid van dieLEMKEN-toerusting wat hom aanvanklikgetrek het. Hy het ’n Rubin 9/600 KUA inkombinasie met ’n Solitair 9/600 KA-DSgekoop. Dit beteken dat die grondvoor-
bereiding en plantwerk in eenflink beweging plaasvind.
Die Rubin kan ook afsonderlikvan die planter gebruik word vir’n skottelbewerking en die planterkan hom die hele jaar dien aan-gesien dit van fynsaad tot groot-saad kan plant.
Pieter het die afgelope seisoenkoring met die planter geplant engaan nou ook sy sojabonedaarmee insit. Hy sê hy was opsoek na ’n planter wat die saadper vierkante meter die beste konversprei en wat ’n eweredigesaaddiepte kon gee en hy is baietevrede met dit wat hy die afge-lope seisoen beleef het.
Hy sê: “Hy maak ’n ongelooflikefyn saadbed, die saadversprei-ding en die diepte van die saad isuitstekend en presies soos ek ditwou hê. Die eweredige opkomsen verspreiding van saad pervierkante meter was opmerklik.”
Pieter sê sy masjien is nognuut, so hy is versigtig om homuit te laat oor betroubaarheid,maar hy het nie enige ernstigeprobleme in die eerste seisoenondervind nie. Hy glo ook met dietegniese ondersteuning van Afgri,wat die LEMKEN-toerusting inZambië (en in Suid-Afrika) ver-sprei, behoort hy nooit te sukkelmet onderhoud en onderdele nie.
Hoe dit werkDie Rubin skotteleg is ontwerpom plantreste met ’n vlakbewer-king in die boonste deel van diegrond in te werk, tot ’n dieptevan 12 cm. Dié bewerking helpmet die beheer van onkruid, diedeurlugting van
die grond en die rollersorg vir ’n gladde,egalige saadbed watgoed is vir eenvormigesaadplasing.
Die eg het twee ryeskottels wat skuins met’n teenoorgestelde hoekteenoor mekaar in ’n oopraam gemonteer is, sodatdie grond en plantmateri-aal goed gemeng kanword, sonder verstop-pings. Die skottels self isgroot (620 mm) om diekontakarea te vergrooten 6 mm dik virstewigheid. Elke skottelhet sy eie drukveer wathelp dat hy oor hin-dernisse soos klippe kanlig sonder om van rigtingte verander en dadelikweer kan inval.
Die Rubin se kombi-
JP Smit (verteenwoordiger vanAfgri in Zambië) en Pieter Jansevan Rensburg is altwee ewe trotsop die goeie werk wat Pieter seLEMKEN-toerusting die afgelopeseisoen gedoen het.
LEMKEN bewerk en plant soos ’n droom
Pieter Janse van Rensburg en sy vrou,Elsie, van Mpongwe, Zambië, in die koring wat so mooi staan nadat LEMKENdeur die land gedraf het. Die grond isvoorberei en beplant met ’n Rubin 9-skotteleg van 6 m breed in kombinasiemet ’n Solitair 9-planter. Die planterplant 48 rye met ’n spasiëring van 125 mm.
Pieter Janse van Rensburg boer al 20 jaarin Mpongwe in Zambië. ProAgri wou byhom weet hoe verskil die klimaat engrond van Suid-Afrika:
“Ons reënval begin so om en by 15 November enhou aan tot einde Maart, begin April. Ons reënvalis ongeveer 1 200 mm per jaar. Die somers isgematig en ons dag- en nagtemperatuur verskilnie meer as so 10tot 12˚C nie. Die kort winter isdroog en nie tekoud nie. Ek boerop rooigrond bekend asMpongwe Huttonmet ’n kleipersen-tasie van 20 - 25%.”
Skakel Karel Munnik by 082-412-2577of stuur ’n e-pos [email protected] vir meer inligting. Besoek gerus ookwww.lemken.com om na die volledigereeks toerusting te kyk.
nasie-as maak dit maklik om die Solitair-planter agter aan te haak. Die planterwerk met positiewe lugdruk en kan met’n eenvoudige verstelling letterlik enigesaad perfek plant in ’n konvensionele ofgeenbewerkingstelsel.
Pieter beveel LEMKEN se toerustingmet vertroue aan: “Dit gaan oor diegehalte van die masjiene, dit is verbrui-kersvriendelik, maklik om te kalibreer endie Duitse vakmanskap is briljant.”
13ProAgri 163 – September 2013 www.proagri.co.za
doen. As jy alles self kan maak, het jybeheer oor die gehalte van die onderdeleen die voorsiening van voorraad. Jy hoefnie vir ’n ander fabriek te wag wat joubestelling onder op die lys sit nie.”
Jaco sê as ’n boer hom bel en toerus-ting bestel, wil hy vir hom presies kan sêwanneer hy sy masjien gaan kry.
Hy is tans besig om ’n groot skuur tebou waarin hy sy eie smeltery gaan oprigwaardeur hy die afvalstaal gaan sirkuleerom uiteindelik die staalonderdele watgegiet moet word, ook self te maak. Envan die sand wat vir die gietvorms gebruik word, wil hy plaveisel maak.
Daar sal ook ’n sandspuittonnelopgerig word om die verfwerk vinnigeren beter te doen.
Jaco sê dit is ’n langtermynbelegging,maar dit maak vir hom sin om waardetoe te voeg deur alles in-huis te doen enniks te vermors nie.
“Rumax is nie hier om oornag te ver-dwyn nie,” sê hy.
mengers, asook baalkerwers, almal indie kenmerkende helder Rumax-blou en-geel wat vir boere regoor die land al diekleure van gehalte geword het.
Jaco is ’n boorling van Namibië, maarhet in Potchefstroom se wêreld grootgeword. Sy tegniese loopbaan het byvliegtuigbou begin, maar hy het laterlandbou-opleiding ondergaan en klasgegee by ’n landboukollege. Hy het ookby ’n paar landboumaatskappye gewerkvoor hy sy eie ding op versoek van boerein die Wes-Kaap begin doen het.
Hy is voortdurend besig met uitbrei-dings aan die fabriek, want dit is vir hombelangrik om soveel as moontlik van dieonderdele self te maak om gehalte teverseker.
“Dit gaan daaroor om die ding self te
Dit het begin by ’n uitdaging om ’nhamermeule te bou wat minder stof
maak en vinniger werk, ’n geleenderatkas en ’n groot klomp vernuf en gees-drif. Jaco Pieters het ’n jaar geneem omsy eerste hamermeule te bou, want hymoes dit in sy agterplaas in sy vrye tyddoen en elke onderdeel moes met diehand gemaak word.
Vandag, 14 jaar later, is Rumax ’nbekende en erkende naam in die voer-maakbedryf en die fabriek op Worcesterspog met wêreldstandaard toerustingwat ingewikkelde masjinering, soos rattedraai en uitsny, na kinderspeletjies laatlyk.
Die fabriek vervaardig ’n hele reeksmis- en kalkstrooiers, hamermeulens,pilmasjiene, konsentraat- en volvoer-
Vir meer inligting oor Rumax se reeksvoermaakoplossings, besoek geruswww.rumax.co.za of skakel JacoPieters by 082-335-3970.
Programmeerbare plasmasnyers sorg vir die netjiese panele en uitgesnydekunswerke op die voermengers.
Die slim freesmasjien is nie net akkuraat tot op die laaste fraksie van ’nmillimeter nie; hy gaan haal nog self die regte gereedskapstuk vir die werkuit sy pens uit.
Jaco Pieters glo daaraan om selfwaarde toe te voeg en die stukkiesoorskietstaal gaan eersdaags in syeie smeltery omskep word tot nuweonderdele.
Net die beste is goed genoeg vir wenmengers:
Daarom doen Rumax dit self
Hou hierdieruimte
dop!In die skuur kom ’n smeltery sodat staalonderdele (soos die geelratkashulsel op die foto) gegiet kan word, asook ’n sandspuittonnel vir oppervlakvoorbereiding voor duursame poeierbestryking (powder coating).
Rumax maak onderdele self virbeter beheer oor voorraad engehalte.
Meganisasie
www.croptech.co.za• Plant perfek deur enige plantreste, selfs in ongelyke grond• Akkurate saad- en kunsmisplasing• Presiese spasiëring en plantdiepte• Kalibreer maklik• Betroubare kardanasaandrywing verg min onderhoud• Duursame verseëlde laers verg net een smeerdiens per seisoen• Beskikbaar vir enige aantal rye en enige konfigurasie• Puik naverkoopdiens
se -planters laat geenbewerking werk
Wenkenmerke: Hennie du Toit 082-850-3744 of 056-817-7210
Bergville: Jan Vermaak 083-625-7512
Bethal: Steve Meyer 083-538-2022
Bothaville: Nico Oelfken 083-409-5334
Brits: Bart Tijsen 082-960-5741
Butterworth: Fred Potgieter 083-605-9440
Dundee: Johan Pretorius 071-213-5184
Ermelo: Johan Hattingh 082-574-6219
George: Sidney Haddad 082-255-6038
Hartswater: Flip Bloem 083-456-0629
Heilbron: Bertus vd Westhuizen 058-852-1212
Hectorspruit: Henk Bezuidenhout 082-377-1933
Hoopstad: Hennie Roos 053-444-1900
Hopetown: Rudi Sutherland 082-771-9906
Kokstad: Wally Tolmay 083-457-6205
Kirkwood: Riaan Pretorius 082-563-3607
Ladybrand: Lodie Minns 082-451-4573
Modderrivier: Albie van Niekerk 082-992-0276
Mooirivier: Craig Webster 082-450-4281
Oos-Londen: Gerrit Potgieter 083-659-8286
Ottosdal: Louwrens Rudolph 083-388-5291
Pietersburg: Christo Kuilder 073-499-4735
Pietermaritzburg: Ian Clark 084-277-2771
Port Elizabeth: Roelou Beer 082-569-1914
Port Shepstone: Bryan Taylor 082-320-4126
Reitz: Francois Visser 082-550-0543
Riviersonderend: Theuns Human 083-305-4391
Standerton: Dolf Volschenk 082-824-1821
Tarlton: Bart Tijsen 082-929-5850
Thabazimbi: Justin Piha 082-782-4908
Tzaneen: Willem vd Vyver 083-414-4238
Winterton: Jan Vermaak 083-625-7512
Oral beskikbaar:
Daar’s ’n Jumil-planter
P E R F E K
JM2670/2570: Stewige driepuntplanter
JM 3060
JM 3070/3060:Kontoere se baas
• Plant 4 tot 11 rye • Beskikbaar met
vakuum- en plaatuitmeting
• 17-duim voorsnykouters
vir jou plaas
JM 7090/7080: Die groot boer se planter
• Hou tot 4 428 kg kunsmis en 961 kg saad
• Plaas 40 tot 1 400 kg kunsmis per hektaar akkuraat
• Beskikbaar met hidroulies aangedrewe vakuumwaaierof plaatuitmeter
JM 3090/3080: Die gewilde keuse
• Tandemraam beskikbaar om twee planters aan een trekker te haak
• Plant verstommend akkuraat
• Beskikbaar met vakuum-en plaatuitmeting
JM2570
• Beskikbaar in modelle van 3 tot 6 rye
• Hou tot 530 kg kunsmis en tot 160 kg saad
• Beskikbaar met hidroulies aangedrewe vakuumwaaier of plaatuitmeter
• Trekkerkrag benodig: 45 kW vir die 3-rymodel; 75kW vir 6-rymodel
www.proagri.co.za 15ProAgri 163 – September 2013
Gewasproduksie
Potchefstroom, het oorlog verklaar teendie slangbos wat 350 ha van sy veld ver-dring het. Een van die maniere waarophy oorwoekerde veld behandel het, wasom korrelonkruiddoder vanuit ’n vliegtuigtoe te dien. “Dié behandeling skud ’nboer se sak, maar dit is op die lang duurdie moeite werd aangesien ’n boer tyd enveldkapasiteit wen. Dit is een van diemees doeltreffende maniere om slangbosvinnig uit te roei en verliese te beperk.”
Vir dié proses het hy Molopo 200 (GGRegnr L6111) gebruik. Dit is ’n selek-tiewe onkruiddoder wat ander boomspe-sies kan beskadig en dié gebiede waar drChris bome wou behou, kon dus nie uit’n vliegtuig behandel word nie en dieonkruiddoder is daar per hand toegedien.Molopo kan in korrelvorm of as vloeibarekonsentraat toegedien word. Korrelsword meestal gebruik vir toediening vanuit ’n vliegtuig en die vloeibare kon-sentraat vir toediening met die hand.
“Kleiner dele van veld wat in ’n vroeëstadium van indringing is, kan ook mak-lik met hande-arbeid behandel word,aangesien enkele bossies bespuit kanword,” sê hy.
Benutting van weiveld Dr Chris het sowat R200 000 opgedokom slangbos met ’n vliegtuig uit te roei.Hy sê egter dat die hoë insetkoste diemoeite werd is, want binne die eerstejaar ná behandeling kon die weiveld
Slangbos is ’n onbenutbare indringerplant wat grasveld verdring en weidingspotensiaal met tot 80% verlaag.
SUKSESRESEPChris Richter se resep vir suksesvolle bekamping van slangbos:
• Kies die regte geregistreerde onkruiddoder volgens die plaas se behoeftes. • Die regte dosis en konsentraat sal doeltreffendheid bepaal.• Tyd van toediening is belangrik.• Die metode van toediening moet geskik wees vir die terrein en omstandighede.• Daar moet goeie toesig en beheer tydens toediening van onkruiddoder wees.
Die spoedige behandeling vanslangbos help om weiveldverliesevinnig te beperk.
Dr Chris Reinecke en mnr ChrisRichter van TerraCare by die slang-bos pas nadat dit verlede jaargedood is deur die toediening vanonkruiddoderkorrels vanuit ’n vlieg-tuig. Die weiding is nou alles herwin.
weer ten volle benut word. Só wordveldkapasiteit optimaal benut en dieskep die geleentheid om sy winsgrens teverhoog. “Om slangbos uit te roei, issteeds meer kostedoeltreffend as omweidingstekorte met die huur van grondaan te vul.”
Volgens dr Chris kan hy nou sy kuddeverdubbel met die veld wat herwin is.“Die wins wat ek met ’n groter kuddeverdien, hou durende ekonomiese voordele in en vergoed vir die hoë in-setkoste.”
Molopo beheer die groei van slangbosvir ongeveer vier jaar, en die enkeleslangbosplante wat opkom word verdermet die hand behandel.
OpvolgbehandelingAndré de Beer, ’n deeltydse beesboer indie Potchefstroom-distrik, het vier jaargelede begin om slangbos met hande-arbeid uit te roei. André is ’n voorstandervan opvolgbehandeling. “Bankrotbos sesaad bly in die grond en ontkiem metter-tyd, daarom is dit nodig om dit met ’nysterhand te bestuur.”
Hy verduidelik dat sommige planteoorgeslaan word as daar per handgespuit word. “Dit is hoekom opvolgbe-handelings belangrik is.” Hy beskou dieherwinning van groot dele van dieweiveld as ’n wonderwerk. André hetMolopo 500 (SC Regnr L5854) op syplaas toegedien.
Albei produkte van Dow AgroSciencesis geregistreer ingevolge Wet Nr 36 van1947.
Daar’s ’n slang(bos) in die gras
Boere ly groot skade weens slangbos(Seriphium plumosum), ’n onbenut-
bare indringerfynbos, wat in dievolksmond ook bekend staan as bankrot-bos, vaalbos of Khoi-kooigoed. Vir boerewat met dié bos te doen kry, is bankrot-bos sekerlik die mees gepaste naam. Diéboere sal getuig van slangbos se ag-gressiewe indringing van grasvelde.
Volgens prof Hennie Snyman, van dieDepartement Vee-, Wild- en Weidings-kunde aan die Universiteit van die Vry-staat, het dié indringer reeds meer as diehelfte van Suid-Afrika se grasveldbioomverdring. Bankrotbos kan ekonomiesdoeltreffende weiveld se weidingspoten-siaal met tot 80% verminder. Hy sê:“Tweeduisend bankrotbosplante per hek-taar verlaag die produksiepotensiaal vandie veld met ongeveer 69%.”
Bekamp verlieseVolgens Chris Richter, ’n probleemplant-kenner van TerraCare, sal boere dievrugte van ’n goeie bekampingstrategiepluk aangesien dit weidingskapasiteitherwin. “Die geld wat ’n boer moetopdok om slangbos te vernietig, kanweer met die benutting van weiveldopgemaak word,” sê hy.
Dr Chris Reyneke, ’n beesboer naby
Kontak Johan Bothma van Dow Agro-Sciences by 082-321-6551 of ChrisRichter by 082-458-4558 of stuur ’ne-pos na [email protected] virkonsultasie oor indringerplante en diechemiese beheer daarvan.
www.proagri.co.za 17ProAgri 163 – September 2013
Gewasproduksie
Planttyd is op die drumpel en boere indie somerreënvalgebied maak reg om
derduisende rand se saad en kunsmisaan die grond toe te vertrou in die vastegeloof dat hulle winsgewende oeste asloon vir hulle belegging gaan behaal.
Oor die reënval, wisselkoerse, olieprysen markaanvraag het die boer nie beheernie, daarom moet hy alles waaroor hywel beheer het presies reg doen om syinsetkoste so laag as moontlik te hou(sonder om af te skeep) en sy opbrengsso groot as moontlik te maak.
Die boer wat optimale opbrengs wilbereik, neem kennis van navorsings-resultate en benut die beskikbare teg-nologie, sê Sakkie Koster, landbou-kundige van Pioneer, die saadmaat-skappy wat jaarliks aan talle boere diesaad, raad en diens verskaf om suksesvolle oeste te maak.
Proewe word elke jaar in al die onder-skeie produksiegebiede aangeplant omte bepaal wat die boer se opbrengs kanbenadeel of bevoordeel, sê Sakkie.Kundiges hou hierdie proewe fyn dop omsoveel as moontlik daaruit te leer en omhulle bevindinge aan boere beskikbaar testel sodat hulle volhoubaarder en wins-gewender kan boer.
Met hierdie kennis kan die boer heel-wat van die klein jakkalsies wat grootskade aan ’n mens se beursie kanberokken, se tjank aftrap, sê Sakkie.
Van die resultate en aanbevelings watboere sommer al hierdie komende plant-seisoen met vrug kan gebruik, is die vol-gende:
Elke pit op sy plekElke mielieplantjie moet ’n gelyke kansop vog, voedingstowwe en sonlig geniet,dan groei almal eenvormig tot gesonde,produserende meesterstukke. Daarvoormoet al die pitte presies ewe ver vanmekaar af geplant word. As mielieplan-tjies nie presies ewe ver van mekaar afgeplant word nie, kan dit ’n verlies van220 kg/ha tot gevolg hê.
Daar moet ook nie haasbekrye weesnie. In die geval waar ’n pit elke 10meter vermis word, was die opbrengs-verlies 263 kg/ha of meer as vyf sakkemielies – en daardie haasbekplekke hetnet soveel duur kunsmis gevreet as dieplekke waar plante gegroei het. Die boermoet dus seker maak dat sy plant-spasiëring presies reg is en dat syplanter nie plekke oorslaan nie.
Presisieplant betaalStandaard-aanplanting is in ses proewemet presisie-aanplantings vergelyk, vertel Sakkie. Die gemiddelde verskil in opbrengs was 351 kg/ha in die guns vanpresisie-planters, wat ’n groot uitwerkingop ’n mens se netto wins het. Die impakvan presisieplantwerk is dus merk-waardig, en dit is noodsaaklik datplanters presies gekalibreer word.
Rywydte maak min verskilVolgens Sakkie het die verskil in ry-wydtes van 76,2 cm teenoor 96,5 cmnie ’n merkwaardige uitwerking op op-brengs gehad nie, alhoewel die 76,2cm-rywydte ongeveer 5% beter as die
Deeglike proewe bewys dat plantspasiëring, die uitskakeling van haas-bekrye, plantestand per hektaar en plantdiepte ’n belangrike uitwerking opopbrengs het. Daarom moet die boer die beste moontlike planter kies watdie akkuraatste plant en die maklikste gekalibreer kan word.
Pioneer dien die boer met saad, raad en daad:
Plant reg en stroop sukses
Mielies wat presies reg geplaasword sonder haasbekrye en opdie regte diepte het die bestekans op sukses en uiteindelikgeld in die boer se sak.
96,5 cm-rye presteer het. Daar is ookgeen verskil in opbrengs met enkel- ofdubbelry-aanplantings by die 76,2 cm-ryspasiëring nie. Die boer kan dus syrye gerus so wyd maak as wat sybeskikbare planter en ander werktuievereis.
Vlak is verkeerdProewe het aangedui dat, ongeag diepitgrootte, 6 cm die optimale plant-diepte in die Hoëveld is, sê Sakkie. Dieopbrengsverskil tussen 4 cm en 6 cm isop agt plekke gemeet en dit was ’n allemintige 450 kg/ha – nege sakkemielies.
Die rede vir hierdie verskil is volgensSakkie hoofsaaklik dat die vlak geplante
18 ProAgri 163 – September 2013 www.proagri.co.za
mielies te warm kry om behoorlik te ontkiem. Op 4 cm diepte is die grond-temperatuur tussen 34 en 37°C. Die op-timale ontkiemingstemperatuur heersby 6 cm teen 28 tot 30°C.
Die mielies wat dieper geplant is, isook minder blootgestel aan dag/nag-temperatuurskommelings. By hierdieproewe het die saad wat 6 cm diep geplant is, ook vinniger opgekom as diesaad wat vlakker geplant was.
Die regte plantestandDie optimale plantestand vir ’n kultivar
verskil van streek tot streek en van landtot land, sê Sakkie. Die proefresultatevan agt kultivars wat teen 40 000, 48 000 en 55 000 plante per hektaar geplant is, het getoon dat elke kultivar’n optimale stand in ’n gebied het. Asdaar nie by hierdie optimale plantestandgehou word nie, kan die boer oesver-liese ly.
Die boer moet dus die optimale standvir elke kultivar op sy plaas, en heelwaarskynlik vir elke land, bepaal. Hier-mee behoort sy saadverskaffer hom tehelp. Die weervooruitsigte en die poten-
As mielies met die regte, eweredige plantspasiëring geplant word, kry elkeplant genoeg plek vir weelderige wortelontwikkeling en ’n gelykeaanspraak op vog, voedingstowwe en sonlig vir optimale produksie.
Vir meer inligting oor hierdie proefre-sultate en aanbevelings, skryf [email protected] of skakel083-678-8485. Pioneer staan reg omdie boer te dien met winsgewende kultivars en diens. Skakel 012-683-5700 of besoek www.southafrica.pioneer.com vir meerinligting.
siaal van die spesifieke stuk grond saluiteindelik die plant se prestasie beïn-vloed. Hoe meer jare se data beskikbaaris om te gebruik, hoe betroubaarder saldie uiteindelike besluit oor plantestandwees.
Om die boer te help om sy planter virdie regte plantestand te kalibreer, het Pioneer ’n nuttige Saadspasiëringsgidsbeskikbaar gestel. Daarmee kan die boerakkuraat bereken hoe ver die pitte inelke moontlike rywydte van mekaar afgeplaas moet word om enige verlangdeplantestand te verkry. Dit kan ook ge-bruik word om te bepaal wat die plantes-tand op ’n reeds geplante land is. DieSaadspasiëringsgids bestaan uit ’nenkele plastiekplaatjie wat die boer aansy kantoormuur kan ophang of in sybakkie se paneelkissie kan saamry landtoe.
Sakkie glo dat Suid-Afrika se boerehulle produksie baie meer wetenskaplikmoet benader en aanbevelings deeglikop hulle eie plase moet toets om hulleboerderypraktykte so doeltreffend enwinsgewend as moontlik te maak.
www.proagri.co.za 19ProAgri 163 – September 2013
Gewasproduksie
gesetel is, verstaan die behoeftes van dieBoland se boere en hulle het spesialis-toerusting beskikbaar wat almal se lewemakliker kan maak.
’n Nuweling in die boord is N.Blosi seselfaangedrewe boordbestuurplatform.Nico Gericke van Southtrade sê: “Onshet die reeks platforms van 2010 afdeeglik getoets op verskeievooraanstaande vrugteplase en ons istevrede dat die masjien betroubaar enrobuust genoeg is om selfs die moeliksteplaaslike omstandighede te hanteer.”
Die N.Blosi-platform is ontwerp omdie vrugteplukproses te meganiseer,maar dit kan regdeur die seisoen gebruikword om al die handewerk makliker envinniger te maak.
Snoeiwerk, veral met die hulp van dieplatform se lugdruksnoeistelsel, wordnou kinderspeletjies, die uitdun vanbloeisels geskied baie vinniger en akku-rater en te danke aan die platform severstelbare hoogte, kan dit vir ’n verskei-denheid ander take gebruik word, soosdie span van skadunet.
Die dae van lere skuif, op en af klimen pluksakke is vir altyd verby.
Hoe dit werkDie N.Blosi het ’n betroubare dieselenjinmet hidrostatiese aandrywing enhidrouliese kragstuur op die voorwiele.Die vierwiel-aangedrewe modelle het ookonafhanklike agterwielstuur sodat hy op’n tiekie kan draai en selfs kan krapstapom telkens presies op die regte plek testaan te kom. Hy het twee ratte wat homvorentoe of agtertoe kan laat loop teen’n maksimum spoed van 15 km/u.
Die platform word hidroulies opgeligen, afhangende van die model, kan dievloer tot 2,9 meter hoog lig, wat beteken
Om groot, gesonde, sappige perskes,pere en nektariens te produseer,
verg spesiale sorg. Kneusplekke enstukkende skilletjies wat ontstaan asplukkers vrugte laat val of nader harkomdat die leer te ver staan, betekendadelik minder geld in die boer se sak.
Vrugteboordbestuur hoef egter nie ’npynlike ervaring te wees nie. Southtrade,wat nou al 55 jaar lank in die Wes-Kaap
Skakel Nico Gericke van Southtrade by021-981-6044 of [email protected] om meer uitte vind oor die N.Blosi boordbestuur-stelsel en ander oplossings vir dieboord- en wingerdbedryf.
Southtrade versoet die produksie van sagtevrugte
Die N.Blosi se kontroles is een-voudig en gebruikersvriendelik. Letook op die hidrouliese arm metrollers wat in pluktyd gebruik wordom kratte te hanteer.
Dit gaan nie net oor oestyd nie, enige handewerk in die boord kan nou makliker, vinniger en meer akkuraat gedoen word.
Die N.Blosi selfaangedrewe boordbestuurplatform wat deurSouthtrade beskikbaar gestel word,gaan produktiwiteit in dievrugtebedryf tot nuwe hoogtes lig.
dat bome van vier meter hoog gemaklikbygekom kan word. Die platform sevloer kan ook na die kante uitskuif omdie werksoppervlak te verdubbel. Diebreedte hang van die model af, maar ditkan van 2,8 tot 3,6 meter uitskuif. In dieryposisie is die vloerbreedte ’n skrale 1,4 tot 1,8 meter.
In pluktyd word daar rollers op dievloer aangebring sodat die kratte in diemiddel tussen die werkers deur kan be-weeg. Voor is ’n hidrouliese hyser watkratte twee-twee na die platform optelen wanneer die kratte vol is, skuif dit nadie agterste hidrouliese hyser wat dit opdie wa laai.
Daar kan dus van die grond af en vandie platform af gepluk word.
Snoeityd word makliker gemaak met’n lugdrukaangedrewe snoeistelsel metnetjiese houers waarin die skêre veiliggebêre kan word.
Boere glimlag breedDie boere wat nou al ’n seisoen of tweelank die vrugte gepluk het van dieN.Blosi-platform kan nie uitgepraat raakoor die verhoging in produktiwiteit nie.Benewens die feit dat daar nou nie meerlere geskuif hoef te word met ’n op- enafklimmery nie, is die werkers ook meergefokus op die taak waarmee hulle besigis, omdat die platform heeltyd aan diebeweeg bly.
Die werksomgewing is ook baiegeriefliker en hulle is veiliger. Dit is ookmoontlik om nou meer vroue te help omhulle inkomste aan te vul, omdat diewerkslas ligter is.
Gewasproduksie
groot verskil in die produktiwiteit opdie plaas gemaak.
Selfs in die klipperige dele op dieplaas doen die Comeb sy werk, maarom voorsiening te maak vir daardieenkele groot rots wat kan vasslaan,het Tjasse ’n breekbout ingebou sodatdie masjien nie beskadig word nie.
Ceaser sê: “Dit gaan nie net oor dietyd en arbeid wat ons spaar en diedoeltreffendheid waarmee die onkruiduitgehaal word nie – die masjiendeurlug ook die grond, wat ons plan-tjies sterker en vinniger laat groei. Onskan die verskil sien.”
Hulle plant in opgeboude beddingsen die Comeb-model wat hulle gebruikhet ook skottels aan die kant om diebeddings op te erd so ver as wat diemasjien beweeg.
Nou ook kunmis’n Groot byvoeging wat groenteboerebreed laat glimlag, is dat die Comebook nou ’n kunsmistoedingstelsel
Die Comeb kan nou ook in skoffeltydkunsmis toedien reg langs elke groenteplantjie waar dit die bestebenut kan word.
Die Comeb kan aangepas word om die grond tussen groente- of kruieryevan enige wydte onkruidvry te maak en te deurlug.
Onkruid kry die koue vreesbewerasieas hulle net van die Comeb-groen-
teskoffel hoor. En ook geen wondernie, want die doeltreffende skoffel kniponkruid se laakbare loopbane net daarkort.
In die mededingende groentebedryfkan boere nie bekostig dat onkruidhulle kwesbare groenteplantjies se kosen water steel nie, daarom moetgroentebeddings skoongehou word.
Die tyd en arbeidskoste van hand-skoffelspanne het vir Betsie Zuidersmavan Meyerton moedeloos gehad. Haarman, Tjasse Winter, is Europa toe omte kyk watter meganisasie-oplossingsdaar is.
Hy het teruggekom met ’n Comeb-skoffel, maar hulle het gou besef datdie werktuig nie vir Suid-Afrikaanseomstandighede geskik is nie. SoosTjasse sê: “Die skoffel was nie Afrika-bestand nie. Teenoor Europa se kom-posgrond, plant ons in beton!”
Die slytdele sou nooit hou nie en diemasjien moes ook voorsiening maakvir Suid-Afrika se opgeërde groente-beddings, anders as in Europa waarhulle hoofsaaklik in plat rye (volgrond)plant.
In Suid-Afrika is die operateurs ooknie altyd so gesteld daarop ommasjiene sagkens te hanteer nie en ’nontwerp wat nie daarvoor voorsieningmaak nie, se dae is gou getel.
Gelukkig is Tjasse ’n man wat land-boumasjiene ken en vol planne is. Hywerk ten nouste saam met Dirk deKoster van Inttrac met die ontwikke-ling van werktuie en was onder meerverantwoordelik vir die ontwerp vandie welbekende Rhino-baallaaier. (Leesin ProAgri 158 meer oor dié voer-maakoplossing.)
Hy het die skoffeleenhede met hulleratkaste en aandrywing as grondslaggeneem en ’n totaal nuwe, robuusteraamwerk gebou waarvan die deel metdie skoffeleenhede hidroulies heen enweer kan skuif. Die operateur sit op diemasjien en stuur hom sodat die skof-felwerk presies tussen die rye plantjiesgedoen word.
Binne-in die skoffeleenheid is daartwee draaiende skywe waarop ’ndubbelry geboë lemme gemonteer iswat soos klein kapploegies deur diegrond sny en deur die wortels van selfsdie hardnekkigste vuilgoed in die land.
Daar is ’n paar basiese modelle watvoorsiening maak vir die meeste ry-spasiërings en beddingwydtes, maarTjasse kan die masjien aanpas na dieboer se behoefte.
Ceaser Fugareu en sy seun, Cesario,van Madeira Gardens, wat op grootskaal groente en veral slaai naby Meyerton verbou, sê die Comeb-skof-fels wat hulle aangekoop het, het ’n
Zuiderwint wen die oorlog teen onkruid
Met Cesario Fugareu agter die trekker se stuur en Mirriam Mamfengu opdie Comeb, het onkruid op Madeira Gardens nie ’n kat se kans nie.
20 ProAgri 163 – September 2013 www.proagri.co.za
www.proagri.co.za 21ProAgri 163 – September 2013
In die skoffeleenheid is daar twee draaiskywe met lemme wat soosklein kapploegies werk. Let ook op die skyf wat beddings kan operd.Alles is maklik bereikbaar vir onderhoudswerk.
Betsie Zuidersma en Tjasse Winter vanZuiderwint Mechanisation beproef alles enbehou die goeie sodat boere kan laat wen.
Tjasse Winter 083-647-5343 / [email protected]
FALC Krag-êe van smal tot 6 m breed virvolleveldbewerking.Daar is ook opsies om hyserarms agter te monteer vir die saai van volleveldgewasse.Vir trekkers tot en met 240 kW.
Wye FALC krageg met sy roller. Smal FALC krageg FALC beddingmaker
Die FALC-beddingmaker bestaan uit ’nkrageg en pre-operder (pre-ridger) in een. Ditis ’n nuwe manier van beddingvoorbereidingvir die plant of saai van gewasse.
Die ten volle verstelbare werktuig erd diesaadbed op en maak die toplaag saai- ofplantgereed in een bewerking.
’n Saaimasjien kan ook agter op die masjien gemonteer word. Beddings van tot 1,5 m wydbo kan voorberei word.
Voordele: - minder grondbewerking (dus minder struktuurvernietiging),
- minder trekkerkilowatt benodig (60 kW of met saaimasjien 80 kW),
- vinniger bewerking (5 – 6 km per uur)- 10 tande sorg vir deeglike, eenvormige bewerking.
www.zuiderwint.co.za
bygekry het. Die stelsel is opsioneel enkan ook later op die masjien aange-bring word.
Tjasse het die stelsel so ontwerp datdie kunsmis nie in die skoffelry geplaasword nie, want dit sal beteken dat dietwee rye groente aan die buitekantafgeskeep word. Dit word in elke
plantry reg langs die plantjies toege-dien.
Met ’n Comeb agter die trekker kanelke groenteboer nou die oorlog wen.Onkruid word met een felle slagneergehaal terwyl die groenteliniesalles kry wat hulle nodig het om grooten sterk te staan.
Skakel Tjasse Winter by 083-647-5343 of stuur epos [email protected] vir meer inligting.Besoek ook Zuiderwint se webwerf bywww.zuiderwint.co.za.
1. Die saad kom in vanuit die saadbak.2. Elke saadjie beland in ‘n gaatjie op die draaiende skyf deur ‘n lugdrukproses.3. Drie skrapers sorg dat elke gaatjie net een pit in het.4. ‘n Plaatjie keer die ekstra saad om deur te val in die saadbuis in.5. ‘n Wiel blokeer die lugvloei na die skyf tydelik, sodat die pit laat los en in
die kort (50 cm), reguit saadbuis afgeskiet word. Dit is Power Shoot.6. ’n Sensor meet die afstand tussen die sade in die buis.7. Die saad word op presies die regte plek teen hoë spoed in
die grond ingeskiet, sonder dat vibrasies of hellings kan inmeng.8. ’n Wielietjie met penne sorg dat elke gaatjie in die skyf skoon is om die
volgende pit te ontvang.9. ‘n Sagte drukwiel stuit elke pit op presies die regte plek en
trap dit vas vir goeie grondkontak.
Vitamech bied aan: Die nuwe standaard in vinnige, akkurate plantwerk
Väderstad se Tempo plant blitsig en presies
Skakel Jurie Swart 021-907-8025 / 083-375-8840Louis van der Merwe 021-907-8000 / 072-626-8409 • Shaun Fourie 021-907-8021 / 082-803-1014
Wat die Tempo-reeks anders maak:
So werk die Gillstring-saaduitmeter:
- Die unieke Gillstring-saaduitmeter gebruik ’n Power Shoot-tegniek om saad te plaas. (Kyk hieronder hoe dit werk.)
- Voorkom dubbelsaadplasing en haasbekrye selfs teen 15 km/u.
- Elke saaduitmeter word aangedryf deur sy eie 50 Watt stofdigte elektriese motor; geen dryfkettingprobleme meer nie. Die planter het sy eie kragopwekker wat van die trekker se kragaftakker af werk en ook krag verskaf vir diewaaier en kunsmisvloei. Dit beteken dat minder trekkerkrag vereis word.
- Maklike elektroniese kalibrasie en akkurate monitering en verstelling tydens die plantproses is moontlik.
- Rye kan maklik indiwidueel na behoefte uitgeskakel word.
- Elke saadbak hou 70 liter, wat beteken 20 ha seplantwerk met ‘n 8-ry planter sonder om te hervul.
- Elke planteenheid het ‘n mikrokorrelhouer van 17 liter vir plantstimulante, entstof of pesdoder wat in die saadry geplaas word.
- Die groot sentrale kunsmisbak is geskik vir grootsak- of massavulling.
- Tempo is geskik vir minimumbewerking; ryskoonmakers kan bygevoeg word en drukvere kan ’n bykomende 150 kg gewig op elke eenheid plaas.
- Tempo beweeg egalig en plant gelykmatigselfs in rowwe of ongelyke terrein.
1
2
3
4
5
8
6
7
9
50 cm
www.proagri.co.za 23ProAgri 163 – September 2013
Gewasproduksie
gekoop het, is 38 meter lank, maar diewater se reikwydte is 44 meter. Diespuitkoppe wys agtertoe sodat die spuitse wiele altyd op droë grond loop. As dieveld effens ongelyk is, balanseer diebalkspuit homself om waterpas te hang.
Toets is gloJacques, Jan se seun, is die een wat indie tegnologie en tegniese besonderhedebelangstel en hy het die fynere werkingsvan die spuite gou uitgepluis: “Vir diebalkspuit pomp ons water uit die damteen 36 000 liter per uur, wat net genoegis om die spuit te voer. Die druk in diebalkspuit is 1,5 bar en ons gebruik 4 mm-sproeikoppe. Ons werk dan vol-gens ’n tabel uit hoeveel water geplaasword. Elke sproeikop se grootte het ook’n bepaalde kleur wat sake baie maklikmaak. Tans spuit ons 50 mm water vir elfuur op die land wat 300 meter lank is.Ons het selfs ’n reënmeter in die landgesit en die spuit is ongelooflik akku-raat.”
Alhoewel Jan nie vloeibare kunsmis,onkruiddoder of ’n plaagbeheerder deursy spuit stuur nie, kan dit gedoen wordomdat die stelsel se binnekant gegal-vaniseerd is. Dit is net die turbine watvan aluminium gemaak is, maar ’n be-hoorlike spoelsessie na elke besproeiingsal verhoed dat die metaal weggevreetword.
“Ek moet ook sê dat ek baie beïndrukis met Irrigation Unlimited wat die Ocmisinvoer. Ek sien regtig kans om nou baiemeer lusern aan te plant met die Ocmisen as hierdie droogte nou nog langergaan aanhou, is ek gereed vir hom,” sêJan.
Kontak vir Tobie van den Heever vanIrrigation Unlimited by 082-658-6054vir enige navrae.
Die Ocmis-balkspuit rol statig en stadig oor die lusernland terwyl dit diegrond deeglik benat.
Die balkspuit se filter is ’n stewigesif wat onlangs verhoed het dat ’nmeerkat in die spuit beland.
“As die voerprys die hoogte inskiet,moet ’n mens maar met voer begin
boer,” meen Jan van Wyk van die plaas,Leeufontein, naby Wolmaransstad. Hyhet die afgelope twee jaar altesaam net200 mm reën gehad terwyl sy gemid-delde reënval meer as 450 mm per jaarbehoort te wees.
Omdat Jan baie ondergrondse waterop die plaas het en daar tans ’n uitste-kende aanvraag na lusern is, het hynoodgedwonge besluit om dié gewas aante plant om te probeer munt slaan uit diedroogte.
Italiaanse swierOngeveer drie maande voor Nampo hetJan met Tobie van den Heever van Irrigation Unlimited begin onderhandelen die hoogtepunt was toe Jan sy pakketop Nampo kon gaan afhaal. Dit hetbestaan uit die basiseenheid en tweekarretjies, een met ’n kanonkop of klap-spuit en een met ’n lineêre balkspuit.
“Ek kon dadelik die Europese vakman-skap in die spuite sien en ek was veralbeïndruk met die gerief waarmee dithanteer word.” Ocmis se fabriek is in diestad, Modena, in Italië, wat ook bekendstaan as die “stad van enjins”, omdatFerrari, Lamborghini en Maserati ookdaar vervaardig word.
Jan het verskeie besproeiingsbe-hoeftes op sy plaas. Tans plant hy netlusern wat laag groei waarvoor die balk-spuit baie geskik is omdat dit ook laag is
en ’n fyn sproei regstreeks op die gewaskan spuit. Die klapspuit aan die anderkant kan gestel word om verskillendesektore te benat en kan later ook ge-bruik word vir hoër gewasse soosmielies.
Reglynig, waterpas en lineêrEk kan die opgevoude balkspuit maklikmet my trekker tot langs die lusernlandtrek en dit in ’n japtrap opslaan,” vertelJan. “Nou trek ek selfs die oopgevoudespuit en basiseenheid met die trekkerbloot heen-en-weer langs die land omdie verskeie stroke te benat.
“Sodra die basiseenheid en balkspuitof klapspuit op sy plek staan, word dieankervoete hidroulies in die grond vas-geskop. Die karretjie met die spuit wordagter die trekker gehaak en 300 meterver uitgesleep tot die waterpyp afgerolis.
“Wat my verstom, is die manierwaarop die spuit homself leegmaaksodra die toevoerkraan toegedraai word.Die balk sak self aan die een kant tot aldie water by die spuite uitloop en dansak die ander kant se arm om dieselfdete doen,” sê Jan met bewondering.
“Wat lekker is, is dat die watertoe-voerpyp in ’n reguit lyn uitgetrek worden weer op presies dieselfde spoor inge-trek word, sodat jong gesaaides nie ver-steur word met ’n pyp wat in ’n boogingetrek word nie.”
Die balk wat Jan saam met sy Ocmis
Ocmis se balk- en klapspuit veg saam teen die droogte
Jan van Wyk van die plaas, Leeufontein, naby Wolmaransstad, en sy seun,Jacques, is ingenome met die Ocmis-spuit se basiseenheid, veral omdat aldie staalgedeeltes heeltemal gegalvaniseerd is.
www.proagri.co.za24 ProAgri 163 – September 2013
Hulpbronbestuur
Die Mahindra Genio bied die boer diebeste van beide wêrelde: Dit is ‘n taaiwerkeselbakkie, maar bied gerief engemak soos wat jy nie eers in ‘n koningse voorhuis sou verwag nie.
Elke boer in die land geniet voordelewat TLU SA vir hom beding, of hy lid
is of nie. Dit strek byvoorbeeld tot elkeboer se voordeel dat die vordering vandie gewraakte BEE Charter vertraag isomdat TLU SA geweier het om dit te onderteken.
So ook dien TLU SA elke boer in dieland, of hy lid is of nie, deur sy be-trokkenheid by werkgroepe soos Groen-skrifwerkgroepe, waar hy daarin slaagom suiwerder denke in te dra sodat dieaanvanklike ideologie nou ook moet plekmaak vir ekonomiese werklikhede.
Paaie is baie belangrik vir boere omhulle produksiemiddels en produktegladweg en sonder skade te vervoer. Volgehoue druk deur TLU SA op die owerhede het tot gevolg gehad dat daarnou begin is om aan paaie te werk – totdie voordeel van al die boere in die land.
Elke boer geniet die voordele wat aksies soos hierdie meebring, selfs al betaal hy nie ’n sent ledegeld aan TLUSA nie. Maar wat van die lede wat welledegeld betaal en TLU SA so in staatstel om sy werk vir boere te doen? Hullekan mos nie betaal en dan maar net dieselfde voordele geniet as die wat nielid is nie?
Nee, sê Henk van de Graaf, TLU SA seassistent-hoofbestuurder: Kommu-nikasie, ’n mens kan darem tog nie datnet party mense betaal vir voordele watalmal geniet nie. Daarom bied TLU SA ’ngroeiende reeks spesiale voordele watlidmaatskap vir betalende lede dubbel endwars die moeite werd maak. Vandaardie voordele is die volgende:
• TLU SA se volledige bundel riglyne oorbykans elke aspek van boerdery wordgratis net aan lede beskikbaar gestel.Dit verstrek waardevolle inligting oorsake soos hoe ’n brandverenigingmoet werk, wat om tydens ’n plaasbe-setting te doen, hoe om ’n veiligheids-plan op te stel en nog meer.
• TLU SA-lede kry 60% afslag op profes-sionele eiendomswaardasies wat deurOranjekas gedoen word.
• Deur Oranjekas kan boere ookkosteloos en sonder risiko hulle BTW-berekenings laat nagaan. Boere ver-welkom hierdie diens omdat dit blykdat daar dikwels te veel geld aan SARSoorbetaal word, en boere het al der-duisende rande as gevolg van hierdievoordeel herwin. Tot vyf jaar se BTWkan hersien en selfs teruggeëis word.
• TLU SA-lede kwalifiseer vir afslag ophulle versekeringspremies deur Gar-run-versekeringsmakelaars en TLU SAvind ook daarby baat.
’n aangename verrassing
Mahindra Genio:
Kyk net hier:Boere wen nou nog meer met TLU SA
Lede wat hierdie skitteraanbod wilbenut, sowel as boere wat nog lidwil word om ook al die voordelewat TLU SA bied te geniet, iswelkom om met Henk van deGraaf te gesels by 012-804-8031of [email protected]. Besoek gerusook www.tlu.co.za en slaan jouhande saam oor alles wat TLU SAvir ons land se boere doen.
• Lede van TLU SA wat nuwe ledewerf, kry afslag op hulle eie jaar-likse ledegeld
• TLU SA onderhandel tans met ’nlaboratorium om vir lede water-monsters teen afslagpryse teontleed. Elke besproeiingsboer salweet hoe waardevol hierdie voordeel is.
Gróót nuwe voordeelBaie goeie nuus vir lede is die skit-terende nuwe voertuigvoordeelwaarvolgens ’n lid van TLU SA ’nreusagtige 5% korting kry op enigevoertuig wat by Suri Montanagekoop word. Dit is die verskaffersvan Mahindra, GWM, Citroën, Suzukien Ssang Yong-voertuie.
Hierdie korting beteken R10 000wat jy bespaar op ’n voertuig vanR200 000 en dit is meer as drie jaarse TLU SA-ledegeld!
Maar dit is nog nie al nie – naelke vyftien voertuie wat deur TLUSA-lede gekoop is, is daar ’ntrekking waarin een van die vyftienlede R10 000 se geskenkbewysewen. Elke lid wat ’n voertuig koop,het dus ’n een-in-vyftien kans omhierdie prys te wen.
Hierdie voordeel alleen is al genoeg rede om lid van TLU SA tewees, glo die eienaar van Suri Montana, Jaco Liebenberg, wat self’n boer is en dus ons boere se behoeftes en omstandighede tenvolle verstaan. So belangrik ismede-boere vir Jaco dat hy ’n spesiale verkoopsman vir TLU SA-lede aangestel het in die vriendelikepersoon van Fanie Roos.
25ProAgri 163 – September 2013 www.proagri.co.za
Hulpbronbestuur
naam verras om te vind dat die 2,2 literM-Hawk-dieselenjin met turbo-aanjaerse 89 kW teen 4 000 opm met 290 Nmtussen 1 800 en 2 800 opm jou oorge-noeg wegtrekkrag, sleepkrag en rykraggee. Jy skroom nie om ’n effens stadigervoertuig verby te steek nie, want as jyvoet neersit, dan makeer dit voor – son-der dat die enjin een keer sy stem ver-hef.
Die Mahindra Genio is ’n plaasbakkie wat sy vrag soos ’n man dra, maar sybestuurder en passasiers in die grootste gerief vertroetel.
Praat vandag met Henk van de Graafvan TLU SA by 012-804-8031 [email protected] om te hoor hoe jyjou voordeel as lid van TLU SA kanbenut om ’n verrassend voortrelikebakkie, of ander voertuig, aan teskaf. Blaai om vir meer inligting oorSuri Montana se aanbiedings.
’nOpwindende verrassingspakkie –dis hoe dit voel om die Mahindra
Genio te verken.Van buite af moet ’n mens seker
maar effens aan hom gewoond raak, alhoewel hedendaagse ontwerpersdarem al leliker voertuie uitgedink het.
Maar klim in en ’n nuwe wêreld gaanvoor jou oop. Wat jou eerste opval isdie verrassend ruim kajuit. Engte-vreeslyers het niks van hierdie bakkiete vrees nie en selfs die agtersitplekvan die dubbelkajuit bied ruim,gerieflike sitplek met oorgenoeg been-ruimte en maklike in- en uitklim – selfsvir groot ouens.
Alhoewel die Genio ’n taai en gewil-lige werkesel is, sal jy dit nie sê wan-neer jy die gemak en gerief wat diebakkie bied aanskou en beleef nie. DieGenio bied alles wat ’n mens van dieduurste, luuksste spogmotorkar souverwag: Akkurate aanduiding vanbinne- en buitetemperatuur, ’n ritreke-naar wat jou sommer ook sê hoeveeldiesel jy per kilometer gebruik en hoeveel kilometer jy nog kan ry met diediesel in die tenk, twee lugsakke, elek-triese vensters, ’n radio/straalplaat/geheuestokkiespeler met kristalhelderklank, wegvoubare armleunings vir dievoorste sitplekke, elektries-beheerdevensters, ’n smukspieëltjie metgrimeerliggies in die passasier sesonskerm, die gerieflikste sitgemak endoeltreffende lugversorging.
Voor die agtersitplek is tweewegvouskinkborde nes in ’n luuksevliegtuig, ruim kaartsakke waarin natuurlik ook inkleurboeke ofplaaskaarte gebêre kan word en ’naanstekersok vir wat jy ook al wil inprop.
Maak nie saak of jy voor of agter sitnie, dis oral baie lekker om in die Geniose kajuit te wees.
Maar hoe ry hy? Weer is jy aange-
Die wye wringkragstrek sorg dat jymaklik stadig kan kruip vir plaaswerk enop die pad selde nodig het om ratte teverwissel. Tot hierdie kragtige werkver-rigting dra natuurlik die feit by dat dieGenio nie ’n groot, swaar bakkie is nie,alhoewel jy dit nooit sal sê wanneer jysy binneruim en ruim bak aanskou nie.Daar is oorgenoeg sitplek en laaiplek.
Met die Genio se dieseltenk van 74 ℓkan jy 800 km ver ry.
Om die Genio te bestuur is ’n droom,al krink hy nie baie kort wanneer jy wilparkeer nie. Op die pad is hy lewendigen stabiel en sonder vrag glad nie stam-perig soos ’n mens van ’n werkesel-bakkie sou verwag nie. Maar laai homen hy dra sy vrag soos ’n man sonderom te swik, te swaai of te kla.
Die Genio is met enkel- of dubbelka-juit beskikbaar, maar as ’n mens ’n vier-wieltrekbakkie wil hê, sal jy ’n Scorpiomoet koop.
Daar is niks (behalwe dalk sy uiter-like aanskyn) waarvoor ’n mens aan dieGenio verskonings hoef te soek nie – enteen R200 000 (waarop TLU SA-lede 5%korting kry) is dit waarskynlik die bestebakkiewaarde wat ’n mens vir geld kankry.
Laai maar op. Daar is baie plek en met sy turbo-aangejaagde dieselenjinvan 2,2 liter draf die Genio ewe fluks onder enige vrag.
GEMAAK VIR PAAIE WAT NOG NIE BESTAAN NIE
R10 000 kan gewen word deur ’n gelukkige lid van georganiseerde landbou!
R159 900 R129 900vanaf vanaf vanaf
Besoek gerus ons webblad by
www.surimontana.co.zavir ons volledige reeks fabrikate
H/A Mahindra MontanaBreedstraat 501, Montana Park, Pretoria
Jacques Binedell012-524-9000 / [email protected]
R164 900
www.proagri.co.za 27ProAgri 163 – September 2013
Hulpbronbestuur
Verblyfreg is ʼn statutêre reg sowel asʼn kontraktuele reg. Die reg kom tot
stand die oomblik as toestemming aanʼn persoon verleen word om op die plaaste kom woon, ongeag die rede hoekomhy op die grond mag kom woon.
Hoe groot die gebied is wat die okku-peerder vir verblyfdoeleindes mag ge-bruik, word nie in die wet voorgeskryfnie en hang af van wat tussen die okku-peerder en grondeienaar ooreengekomword. Behoorlike kaarte moet verkieslikgebruik word om die gebiede engroottes te identifiseer.
As die gebied eers vasgestel is, magdit nie eensydig deur enigeen van diepartye gewysig word nie. Dieselfde geldvir al die ander regte.
Wei- en plantregteAard daarvan: Dit is slegs kontraktueleregte. Die ESTA-wet verleen nie outo-matiese wei- en plantregte aan okku-peerders nie. As wei- en plantregte niespesifiek met die grondeienaarooreengekom is nie, het die okku-peerder nie wei- en plantregte op dieplaas nie.
Omvang daarvan: Hoe groot die gebied is wat die okkupeerder vir wei-en/of plantdoeleindes mag gebruik,word nie in die wet voorgeskryf nie, enhang af van wat ooreengekom wordtussen die okkupeerder en grondeie-naar. Behoorlike kaarte moet verkieslikgebruik word om die gebiede engroottes te identifiseer. Watter tipe veedie okkupeerder mag aanhou of nie magaanhou nie, asook wie die drade om diekamp waarin die okkupeerder se veegaan wei, moet oprig en/of instand hou,moet ook in die verblyfooreenkomsooreengekom word.
Skut van vee van okkupeerderDie grondeienaar of persoon in beheermag okkupeerders se vee skut op voor-waarde dat die okkupeerder eers 72 uur
kennis kry om die vee te verwyder. Diegrondeienaar mag binne die 72 uur kennisgewingtydperk redelike stappeneem om skade deur die vee tevoorkom. Die wet is egter vaag oor watredelike stappe is en sal die eienaar syoordeel moet uitoefen oor wat redeliken billik is ten opsigte van voorkomendestappe met inagname van die om-standighede van elke geval.
Die ironie is dat vee wat oortree enwat nie aan okkupeerders behoort nie,onmiddellik geskut kan word sonder datdaar 72 uur kennis gegee word.
ToegangsregAard daarvan: Toegang is net ʼnstatutêre reg en samevallend metverblyfreg aangesien die okkupeerdernoodwendig by sy huis moet kan kom.
Omvang daarvan: Die omvang vandie toegangsroetes moet van so ’n aardwees dat die okkupeerder redelikerwystoegang vir voetgangers en voertuie hettot by sy woning. Hoewel die okku-peerder toegangsreg het, is daar geenduidelikheid in die wet oor wie hierdietoegangsroete moet onderhou en wiedie koste daarvan moet dra nie. Ditmoet derhalwe in besonderhede in dieverblyfooreenkoms hieroor ooreen-gekom word.
As die okkupeerder toegangsroetesgebruik wat nie gemagtig is nie, tree dieokkupeerder onregmatig op en kom ditook neer op oortreding.
WaterregteAard daarvan: Water is ʼn statutêre engrondwetlike reg. Water is ʼn lewens-noodsaaklike middel en die eienaar magin geen omstandighede ʼn okkupeerderwater ontsê nie. Ontneming van water isʼn kriminele oortreding.
Omvang daarvan: Die okkupeerdermoet voldoende skoon drinkwater hê virhuishoudelike verbruik en indien dieokkupeerder vee mag aanhou, moet hy
Vir meer inligting kontak Tiaan vanDyk by 082-825-8876. Hierdie is ’ninligtingsartikel. Vir regsadvies, kontak asb ’n prokureur.
Verblyfreg: Wat van vee, water en krag?
Tiaan van Dyk gee inligting oor slaggate met betrekking tot die wetgewing oor verblyfreg (ESTA-wet). Verlede maand is die belang van ’nooreenkoms uitgewys en hierdie maand word dieregte van okkupeerders bespreek.
noodwendig water vir vee kry. Die wetsê slegs dat die okkupeerder toegangtot water moet hê, maar sê nie wie ditmoet verskaf of die waterinstallasies instand moet hou nie.
Die korrekte prosedure is waarskynlikdat die grondeienaar die water aan-vanklik beskikbaar moet stel en danmoet daar in die verblyfooreenkomsooreengekom word wie hierdie water-bron en waterinstallasies gaan onderhouen op wie se koste. Dit is veral vantoepassing indien die water byvoorbeeldverkry word deur middel van ʼn wind-pomp en/of ʼn elektriese pomp.
ElektrisiteitAard daarvan: Dit is slegs ʼn kontrak-tuele reg en nie ʼn statutêre reg nie.
Omvang daarvan: Dit hang weer afvan wat tussen die partye ooreengekomword in die verblyfooreenkoms. Indiendie aanvanklike ooreenkoms tussen diegrondeienaar en die okkupeerder bepaalhet dat die okkupeerder elektrisiteit hetof kan aanlê, dan is dit natuurlik weerdeel van die verblyfvoorwaardes en kandit nie eensydig weggeneem word nie.
As die okkupeerder nie aanvanklikelektrisiteit het nie, of daar nie op elek-trisiteit ooreengekom is nie, dan is daargeen verpligting op die grondeienaarom elektrisiteit aan die okkupeerder teverskaf nie.
As die okkupeerder egter op sy eiekoste elektrisiteit wil aanlê, kan diegrondeienaar besluit of hy dit wil toe-laat, al dan nie, en indien die grondeie-naar dit wel toelaat, dan moet daar indie verblyfooreenkoms ooreengekomword oor die kraglyn se roete oor dieplaas, die moontlike registrasie vanenige serwitute, wie die kostes daarvangaan dra en wie die maandelikse ver-bruikersrekening gaan betaal.In die volgende uitgawe word die om-strede saak van begrafnisregte en besoekers bespreek.
www.proagri.co.za30 ProAgri 163 – September 2013
Cullinan Boere-unieterrein
4 & 5 Oktober 2013GPS S25˚39.841 E28˚33.671
- Biosekuriteit: (Dr Faffa Malan)
- Aangeplante weiding (Rudi Kuschke)
- Veldbestuur (Prof Chris Dannhauser)
- Voeding: Voer en lekke (Ulrich Muller)
- Veehanteringsdemonstrasie
(Phil Rawlins)
Vashou van diere, versorging van pote,
onthoring, stert knip, brandmerk,
inspuitings en dragtigheidskandering.
- Demonstrasie van voermaaktoerusting:
Van bemesting tot plant, sny, baal en
kerf.
Uitstallings • vermaak • demonstrasies •
landboutoerusting • lekker kos • biertuin
Landbou-uitstallers welkom:
Skakel Lynette by TLU SA 012-804-8031
Boere wat diere wil bring:
Skakel Henri by 082-552-9428
E-pos: [email protected]
Vrydag 4 OktoberSpesiaal vir veeboere
Feesdag - Saterdag 5 Oktober
Kom kuier saam
ProAgriProAgri
www.proagri.co.za 31ProAgri 163 – September 2013
Skrikwekkende getalle bloubosluisekan in ’n japtrap op ’n plaas verskyn,
veral as die winter nie baie koud was nieen as daar goeie lentereën val. Septem-ber is dus die tyd vir parasietbeheer. DrClint Austin van Bayer verduidelik hoebosluisweerstand werk en wat boeremoet doen om die parasiete se weer-stand teen bestrydingsmiddels te breek.
Hy lig ook die sluier oor hoe Bayer tewerk gegaan het om te bepaal hoe doel-treffend een van hulle bosluisbeheerpro-dukte is, wat ontwerp is om bosluise met’n groeireguleerder te beheer sonder omhulle weerstandig te maak.
Bosluisweerstand Die bloubosluis, Rhipicephalus microplusen Rhipicephalus decoloratus, is enkel-gasheer-bosluise wat gewoonlik op elkelewenstadium en oor geslagte met die-selfde aktiewe bestandeel soospiretroïedes, organofosfate en amidinebeheer word omdat dit aanvanklik baiegoed werk.
Soos wat met ewolusie gebeur, kan ’naantal bosluise muteer om ’n geen te ontwikkel wat weerstandigheid bied teendie bepaalde aktiewe bestanddeel en diegeen kan na die volgende geslag oorge-dra word.
Sodoende bly slegs die weerstandigebosluise oorleef. Hulle teel aan en weldrasit die boer met ’n bosluisbeheermiddelwat heeltemal nutteloos is omdat die helebosluisbevolking op sy diere daarteen be-stand is. Dit is dus uiters belangrik omdie aktiewe bestanddele op die plaas afte wissel om bosluise te verhoed omweerstandige gene te ontwikkel.
Bayer het ’n ander roete gevolg ombosluise te beheer: hulle het ’n groeire-guleerder met die aktiewe bestanddeel,Fluazuron, ontwikkel, wat die bosluis-larwe verhoed om te vervel en dit
sodoende steriliseer voordat dieparasiet weerstandigheid daar-teen kan opbou. Drastic DeadlineeXtreme is aan die boere beskik-baar gestel en ’n merkwaardigestudie is onderneem om die produk se doeltreffendheid tebepaal. Die middel bevat ook ’nander aktiewe bestanddeel,Flumetrin, wat ’n kontakbosluis-doder is.
Een, twee, drie...Bayer het gaan bosluise tel. Clint en syspan navorsers is in Januarie 2012 nadie Dohne-navor-singsinstituut nabyStutterheim in die Oos-Kaap waar diegewilde Dohne-Merino-skaap geteel is.Hulle wou gaan uitvind wat die invloed isop bosluispopulasies op weiding waaropbeeste wat met Drastic Deadline eXtreme behandel is, wei.
14 maande voor die studie begin het,in November 2010, is ses jong Bons-mara-beeste kunsmatig met 10 000Rhipicephalus decoloratus- en 10 000 Rhipicephalus microplus-larwes elk besmet en in ’n kamp vansewe hektaar laat wei. Die diere is driekeer met bosluise gelaai, sewe dae uit-mekaar en vir 14 maande op die veldgelos.
Dag 0 tot 25426 Bonsmara-beeste is vir die eksperi-ment gebruik. Ses diere is sewe dae voorbehandeling in die besmette weidinggeplaas om te klimatiseer. Daar is 1 mlDrastic Deadline eXtreme per 10 kg liggaamsgewig op dag 0 van die eksperi-ment op elkeen van die ses beestegegiet. Daarna is die beeste op dag 63,126 en 189 weer behandel.
Die bosluise is elke 28 dae op elk vandie ses diere se hele liggaam getel. Slegs
Vir verdere navrae kan dr Clint Austinby [email protected] gekontakword.
Die inheemse Rhipicephalus decol-oratus (links) word tans deur die blou-bosluis, Rhipicephalus microplus(regs), van Asië verdring, maar is netso skadelik vir veeboere.
Boer jy met bosluise?deur Du Preez de Villiers
Verwysing: Parasitol Res. 2013 Aug;112 Suppl1:67-79. doi: 10.1007/s00436-013-3282-xThe Effects of a Pour-on Formulation of Flu-azuron 2.5% and Flumethrin 1% on Populationsof Rhipicephalus decoloratus and Rhipicephalusmicroplus Both on and off Bovine (BonsmaraBreed) Hosts. Fourie JJ, Liebenberg JE,Nyangiwe N, Austin C, Horak IG, Bhushan C.
Vee &
Veilin
gs
Vermindering (%) in die aantal larwes op die weiding in ’n kamp wat deurbehandelde beeste bewei word.
volwasse volgesuigde en gedeeltelik-volgesuigde bosluise is getel, maar nieverwyder nie.
Die oorblywende twintig diere is in tiengroepe van twee elk verdeel en as onbe-handelde bosluisopspoorders gebruik. Dieeerste paar is sewe dae voor die eerstebehandeling van die ses behandeldes indie veld geplaas tot een dag voor die be-handeling. Die volgende twee is op dag28 en die oorblywende pare is elke 28dae daarna in die veld geplaas. Diebosluisopspoorders is vir sewe dae in dieveld gelaat voor hulle verwyder is.Bosluise is sorgvuldig afgehaal en getelen geïdentifiseer.
Deur die duur van die studie is dieminimum en maksimum temperaturedaagliks gemeet en met die vorige jaars’n vergelyk. Flennielappe van 10 cm by100 cm is 10 keer deur die loop van die14 maande wat die studie geduur het100 meter ver deur die veld getrek ombosluise wat op die gras sit en wag vir diekans om op beeste te klim te versamelom te bepaal hoeveel wagtende bosluisein die veld is.
Die telling op die flennielappe het opdag 28 met 40,7% verminder en daarnahet die maandelikse telling met 84% tot100% verminder.
Die tien pare speurdiere het ook in-drukwekkende resultate getoon. Elke 28dae het die telling op die diere tussen93% en 98% en meer afgeneem.
Die proef het bewys dat:1. Beeste wat gereeld met Drastic Dead
line eXtreme behandel word is deeglik beskerm teen bloubosluise en die siektes wat hulle kan oordra.
2. Bloubosluispopulasies op weidings waarop beeste wat met Drastic Deadline eXtreme behandel is wei, word drasties verklein.
Ge
mid
de
lde
aa
nta
l w
ag
ten
de
la
rwe
s e
n %
ve
rmin
de
rin
g
Dag 0 Dag 28 Dag 56 Dag 84 Dag 112 Dag 140 Dag 169 Dag 196 Dag 224 Dag 254
200
180
160
140
120
100
80
60
40
20
0
Maand en dag na aanvanklike behandeling
www.proagri.co.za32 ProAgri 163 – September 2013
Oprigting, 53 mm sinkaluminiumdakplate, gegalvaniseerde kaplatte,ingenieurstekening en ingenieursertifikaat, en BTW ingesluit
Spesiale aanbod: 2 van 12 x 25 x 4 m – R194 000Alle pryse terwyl voorraad hou
Tel 011-786-1043 of 072-450-3105of internasionaal +27-11-786-1043
(Ons voer wêreldwyd uit)Faks: 086-570-1026
E-pos: [email protected]: www.smstructures.co.za
Ons is by die SAOG geregistreer vir uitvoer
Struktuur grootte Prys
Grootte (m)
9 x 20 x 3,6 R93 000
12 x 25 x 4 R115 000
12 x 50 x 4 R194 000
15 x 30 x 4 R169 000
15 x 40 x 4 R214 000
18 x 30 x 4 R230 000
18 x 40 x 4 R326 000
20 x 30 x 4,5 R276 000
25 x 30 x 4,5 R436 000
www.proagri.co.za 33ProAgri 163 – September 2013
Om 100 gesinkroniseerde koeie opeen dag kunsmatig te insemineer en elkekeer oor die drukgang te klim, het dieveearts se tyd baie gemors en teen diemiddag was hy gedaan. Sedert Tal-Tec sestelsel op die plaas is, maak die veeartsnet ’n hekkie oop en stap deur na dievers toe.
Laat dit in die spesialis se handeDie boerdery het eers oorweeg om selfdie ou drukgang te vervang en hulle eienek- en lyfklamp te bou, maar toe hulledie koste vir sweis, pype buig en diemeganiese onderdele uitsny bymekaartel, het dit sommer baie meer singemaak om Tal-Tec se voltooide produkteaan te skaf!
’n Aantal sorteerkrale, ’n swaaihek,drukgang en ’n lyf- en kopklamp is bestelom die waardevolle Beefmaster-beestese hantering maklik en veilig te maak.
Philemon sê: “Ons het in een Sater-dagmiddag die stelsel opgerig en as onsvasgehaak het, het ons net die mense
’nStoetboerdery wat daaraan glo omdinge reg te doen, is Renostervallei-
Beefmasters van Radium. Alhoewel dieboerdery uit die stad bestuur word, isdaar ’n sterk drywer om die jongsteneigings na te volg sodat die tyd wat aankritieke prosedures bestee word uitersproduktief en doeltreffend gebruik word.
Philemon Monaheng woon op dieplaas en is aan die stuur van sake metdie Beefmaster-stoet: “Die vorige hout-drukgang en nekklamp het gemaak datons hopeloos te veel tyd bestee het ommet die diere te werk, wat die diere baieonrustig gemaak het en ook die mensewat die werk moet doen! Die groot bullehet gereeld die houtsparre gebreek endie nekklamp kon die beeste net nie stilgenoeg hou vir al die prosedures nie.”
Omdat dit ’n stoetkudde is moet daargereeld dragtigheidsondersoeke en KIgedoen word om te verseker dat diekudde op die hoogste vlak funksioneer.“Doeltreffende dierehantering is ’n grootgedeelte van ons sukses,” sê Philemon.
Renostervallei-Beefmasters het ’n spoggerige nuttige versameling van Tal-Tec se deugsame produkte. Links voor isdie sorteerkampe, links agter is die sirkeldrukkraal wat na die drukgang loop en heel voor onder die dak kan diediere maklik en sonder sukkel in die nek- en lyfklamp hanteer word. Tal-Tec maak ’n mens lus om te boer.
As jy jou werk met lekkerkry wilklaarkry, skakel die mense by Tal-Tecby 012-250-2188 of besoek www.taltec.co.za.
van Tal-Tec gebel virvinnige, bruikbareraad.” Tal-Tec het jare se on-
dervinding en het lankreeds aan elke moont-like ooglopende enonooglopende probleemgedink nog lank voor ’nboer hom dit kan ver-beel.
Alles wat oop- entoemaakLucas Sathsane is dietegniese voorman en isook betrokke by dieBeefmaster-stoet. Hyglimlag van oor tot ooras hy verduidelik hoelekker die nek- en lyf-klamp werk. “Ons hetnie meer jong kalwerswat omdraai of by diedrukgang uitspring nieen nie eers die sterkstebul kry dit nie reg omdie ysters te buig nie.
Ons kan hoewe knip, horings brand,onthoring, brandmerk, ent en dip sondersukkel, want oral om die lyfklamp is daargedeeltes wat losgeknip kan word om diedier se lyf by te kom.”
Die nekklamp kan ook kalwers van sojonk as ses maande tot die grootste bulse nek vasknyp sonder dat die dier onge-maklik is. Die balk bo die nekklamp kanafgedruk word sodat die dier nie sy kopkan opruk nie.
“Brandmerk is ook ’n taak waarvoorek nou makliker kans sien,” sê Philemon.“Boere probeer die werk so ver asmoontlik vermy, maar as jy jou diere wilbehou, moet jy dit ongelukkig doen enklaarkry. Tal-Tec maak dit ’n fees om noudeeglik na ons diere om te sien en diebeeste is ook baie rustiger.”
Tal-Tec se nek- en lyfklamp het ’n gedeelte wat kan losknip om op elke kritieke plek op ’nbees se lyf by te kom. Hier wys Lucas Sathsane, tegniese voorman, en Philemon Monaheng,beesvoorman, wat alles oop en toe kan maak.
Sit Tal-Tec in en kry klaar
Vee &
Veilin
gs
www.proagri.co.za 35ProAgri 163 – September 2013
Trotseer sosialemedia-jagters
’n Dame wat baiesterk staan in haarbedryf, is die wêreld-bekende Adri Kitshoff,die hoofuitvoerendebeampte van die Professionele-jagtersvereniging vanSuid-Afrika (PHASA),die grootste vereni-ging van sy soort indie wêreld. Sy is ookvoorsitter van die Jag-en Wildverenigingsvan Suid-Afrika(HAWASA). Sy het diesinergie tussen dievier pilare van diewildbedryf, naamlik
wildboerdery, ekotoerisme, bewaring en jag, beklemtoon. Alhoewel die jagbedryf wondere verrig vir die Suid-
Afrikaanse ekonomie en veral die bewaring van wild, is diegefokusde aanslag deur groen-aktiviste op haar en jagters indie algemeen, kommerwekkend. Sy streef egter steedsdaarna dat Suid-Afrika die nommer een jagbestemming indie wêreld word.
Sy het beklemtoon dat jagters geensins verskonend hoefte wees nie, maar wel die verantwoordelikheid het om diegoeie beeld van jag en jagters na buite uit te straal. “Jagtersmoet versigtig wees watter foto’s en videos hulle op Face-book, Youtube en ander sosiale media plaas sodat dat dit niedie beeld van die jagbedryf benadeel nie,” sê sy.
“Die hoeveelheid marginale grond wat wildboere in Suid-Afrika benut, is drie keer meer as al die parke, wildtuine enbewaringsgebiede wat die regering besit. Indien daar egternie ’n aansporing vir wildboere is om in wild te belê nie, gaandie jagbedryf tot niet gaan en die wilde diere uitsterf sooswat in Kenia gebeur het nadat daar ’n verbod op jag in dieland geplaas is gedurende die 1970’s,” waarsku sy.
Draf ’n wildkarkas kaf
Die Suid-Afrikaanse Slagterskool het ’n insiggewende demon-strasie gelewer waar hulle ’n rooibokkarkas netjies afgeslag endie verskillende snitte aan die toeskouers gewys terwyl die eienskappe en gebruike van elke snit beskryf is. Hier wys Johan van der Merwe en Andries Moghoto van die SA Slagter-skool hulle bedrewenheid.
Wildsimposium en -ekspo:
Daar’s ’n roering in die riete
Die Wild-ekspo is vanjaar 11 jaar oud en het gees-driftiges van 9 tot 11 Augustus van oral oor na die Pretoria-skouterrein gelok om na die interessante vertonings en uitstallings van dienste en produkte tekom kyk. Wildbedryf Suid-Afrika en Care for Wild hetook ’n baie insiggewende simposium aangebied. Du Preez de Villiers het die Simposium en Ekspo bygewoon.
Vee &
Veilin
gs
www.proagri.co.za36 ProAgri 163 – September 2013
“Ons het ’n hefboom”Prof Melville Saayman van die Univer-siteit van Noordwes het op die simpo-sium gesels oor die toekoms vanEkotoerisme en die sake- en plesier-potensiaal wat die wildbedryf inhou.“Die regering stel oor die algemeen netbelang in ’n bedryf as dit kan werkskep. Omdat wildsplase in plattelandsegebiede is, het ons ’n goeie hefboomom mee te onderhandel. Ons kan niestilbly daaroor nie. Die beleidmakersmoet van ons weet sodat ons ernstigopgeneem kan word om die bedryf uitte brei.”
Prof Melville glo ook dat daar ’nreuse potensiaal in die wyer aspekterondom die wildbedryf is: “Ons moetwaarde tot ons wildprodukte toevoeg.Daar kan nog baie skeppende ideesrondom die gebruike van huide, horings, trofeë en vleis voortspruit. Ditgeld ook vir ekotoerisme en die plannewaarmee wildboere vorendag kan komom toeriste op hulle plase te vermaak.”
SpesialisvoerJohnny Ackerman en Jaco Smitvan Opti-Feeds in Lichtenburg hetbyvoeding vir wild bekend gestel.Opti-Feeds is ’n filiaal van NWK enis al 25 jaar aan die gang. Hullebedien die hele voerspektrum;hoenders, herkouers, suiwel,skape, vleisbeeste, voerkrale enhet nou onlangs die wildmark be-treë. “Gedurende die afgelopewinter het die wildsboere ons baiegoed ondersteun om hulle weidingaan te vul. Ons het ook ‘n nouesamewerkingsooreenkoms metdie bekende wildboer, Piet du Toiten het sy formules geneem omons rantsoene te formuleer.”
Uit AfrikaKevin Cooper (links) van Images ofAfrika Taxidermist buite Krugersdorpis al 24 jaar aan die gang om jagtersse spogoomblik vas te vang in ietstasbaars. “Die meeste van ons werkgaan oorsee, maar baie plaaslike bil-tongjagters gebruik ons ook vir opstopwerk. Wildboere verwys ookgraag hulle kliente na ons.
Garry Cooper (regs) van Tags forAfrica in Randfontein is nou amperses jaar in bedryf. “Ons het ’n oor-plaatjie ontwerp wat van ’n spesialemateriaal gemaak is om onder an-dere UV-beskerming teen sonstrale tebied en ons pennetjie is ook baiesterk. Ons is die enigste maatskappywat sestien verskillende kleureplaatjies vervaardig. Ons vervaardigook neusringe in nege verskillendekleure.”
Jou eie veiligheidskamerTalle boere besit Magnum-kluise wat alsedert 1982 boere se vuurwapens veilighou. Gawie du Toit wys hoe jy jouselfblitsvinnig in ’n instapkluis kan toesluitas daar gevaar op jou plaas dreig. Jykan dan maklik weer die kluis van binneaf oopmaak met die gerieflike hefboom.
Prof Melville Saayman
Kevin Cooper (links) van Images of Afrika en Garry Cooper (regs) van Tagsfor Africa
Gawie du Toit
Johnny Ackerman en Jaco Smit
www.proagri.co.za 37ProAgri 163 – September 2013
Vee &
Veilin
gs
www.proagri.co.za38 ProAgri 163 – September 2013
www.proagri.co.za ProAgri 163 – September 2013 39
Vee &
veilin
gs
www.proagri.co.za40 ProAgri 163 – September 2013
AFSLAERS
Posbus 3, Paarl, 7620, Tel: 021-807-8900, Faks: 021-872-0691
Web: www.bkb.co.za Epos: [email protected]
Reg no. 98/12435/06
BEPALINGS EN VOORWAARDES
Bankgewaarborgde tjeks of elektroniese oorbetalings op dag van
veiling. BTW is betaalbaar. 1% op kontant hanteer sal gehef word.
Die reg tot byvoeging en/of weglating word voorbehou deur die
afslaers.
Registrasie: Koper moet afskrif van I.D. en bewys van fisiese adres
inhandig voor registrasie. Alle goedere word met ’n reserweprys
verkoop en ’n reg bestaan om te bie deur of namens die eienaar of
afslaers tensy anders aangedui. Die regulasies van die Wet op
Verbruikersbeskermingswet 68 van 2008 beskikbaar by
http://www.info.gov.za/view/DownloadFileAction?id=145414.
Besigtig veilingsreëls by www.bkb.co.za.
HERMANUS
1ste ILE DE FRANCE PRODUKSIEVEILINGnamens Bossie Clarke
(onder beskerming van Telersgenootskap)
200 ILE DE FRANCE SKAPEOnderdakveiling
* 30 ramme * 50 stoetooie * 200 kudde-ooie
www.devoriledefranve.co.za
LIGGINGVanaf Hermanus (R43) na Stanford vir ± 11 km,
draai links OF vanaf Stanford (R42) na Hermanusvir ± 6 km, draai regs. Volg BKB rigtingwysers.
PRESTASIES• Stoet het menige SA Kampioene geteel;• Huidiglik is 20 van die 30-topramme op die Nasionale vaarlys afkomstig van hierdie stoet;
• Hierdie stoet het al verskeie kere die meeste punte by Nasionale skoue verower.
Voornemende kopers is baie welkom omdie veiling by te woon en ’n middagete naafloop van die veiling te geniet.
Met die N1 noorde toe, kan toepaslike vervoerreëlings met eienaar gereël word.Verblyf - skakel vir Bossie!
VRYDAG 18 OKTOBER 2013 om 11:00te FIJNBOSCH, HERMANUS
NAVRAE
EIENAAR: Bossie Clarke, Hermanus 082-441-7748
VELDBEAMPTE: Jason Rademan, Caledon, 082-771-5845
VEILINGSKOöRDINEERDER: Etienne Büchner, Kaapstad, 082-825-3893
www.proagri.co.za ProAgri 163 – September 2013 41
Vee &
veilin
gs
www.proagri.co.za42 ProAgri 163 – September 2013
Vee &
veilin
gs
www.proagri.co.za ProAgri 163 – September 2013 43
www.proagri.co.za44 ProAgri 163 – September 2013
Lemoenvlei Herefords
Die lewendige kalf spesialiste. Bulle beskikbaar op Kuruman
en Vryburg veilings. Wicus Kruger 083-324-1535
Vee &
veilin
gs
www.proagri.co.za ProAgri 163 – September 2013 45
BELÊ IN GOUE GENE
Die Hugenoot is ’n ras geteel uit Afrika virSuid-Afrika – met goud oor sy lyf en goud
is sy are.
www.hugenootsa.co.za
Tel: 083-449-3227
www.proagri.co.za46 ProAgri 163 – September 2013
Tuli Cattle Breeder’s SocietyPosbus 270 Bloemfontein 9300
Tel: 051-410-0958 Faks: 086-218-8246
Epos: [email protected]
If you want to produce themost marketable tendermeat per ha with the lowestcost & effort…The Tuli is your natural choice
Sussex Beestelersgenootskap van SA
Tel: 051-410-0900
Epos: [email protected]
Webblad: www.sussex.co.za
GEBRUIK SLEGS BULLE met die $X-brandmerk. Hullebeskik oor prestasiesyfers enu het die ondersteuning van
die Genootskap.
Die 2013-Meganisasiegids kos R230 en kan
bestel word by 082-828-9531 of
AgriGids
www.proagri.co.za ProAgri 163 – September 2013 47
Die brandmerk van beeste word al strenger deur
die owerhede toegepas. Die moeisame taak
neem tyd en tyd is geld. Ratsbrand brandysters
werk van die bakkie- of trekkerbattery. Geen
vlam benodig nie en die merk is binne minder as
20 sekondes warm. Merk al drie letters op een
slag. Toerusting om te onthoring ook beskikbaar.
Skakel Wynand Boshoff by 084-581-1599,
besoek www.ratsbrand.co.za
Ratsbrand Brand sonder sukkel, sonder vlam
Plastic Droppers
Aflewering moontlik
083-250-5363Sakkie
-Patentnr: 2012/02679
-Model-/Ontwerpnommer: F2010/00430
www.plasticdroppers.co.za
Plastic Droppers word gemaak van HDPE AAA+ graad
(hoëdigtheid poli-etileen) en is:
• Elektriese heining: skakel isolators uit
• Sterk (2,9 kN) en getoets deur SABS
• Sonbestand en vuur weerstandig
• Maklik om te hanteer en lig (170 g/m)
• Gemaak met riwwe vir netjiese drade
• Beskikbaar in enige lengte
• Trek nie skeef in son en hitte
Dieoplossing
vir diewild- en
veebedryf,asookenige
elektrieseheining.
Solied met riwwe
Net R3 per meter!
Vir al u plaasbenodigdhede
sedert 1968
Verskuifbare beeskrale
Baallaaiers en -vurke
Skale en nekklampe
Hooi-ringvoerders
Kalfkanteltoestelle
Selfvoerders
Spuitdippe
Landrollers
Suipkrippe
Laaibanke
Fabriek: 033-263-1056
Kantoor: 034-325-9960
Faks: 086-548-4790
Sel: 082-871-0123
E-pos: [email protected] / Webblad: www.nmreng.co.za
Centurion Pest ControlManagement Division
Freight Division
Fumigation Division• Industrial• Domestic• Stacks• Borer Beetle• Thatch Lice• Dust Mites
• Holds• Cargo• Containers
We will beat any
written quotation
Call us for your free
quotation
Contact:
012 751 6522
072 395 1959
• Industrial• Domestic• Cockroaches• Fleas• Fish Moths• Ants• Ticks• Bedbugs• Rodents• Lawn treatments
BASSA Beton veewaterkrippe/troughs
Skakel Rod 082-454-1236
Besigheidsgeleenthede OOP:
Vervaardigers in:Oos-Kaap (Graaff-Reinet) Rory, 072-899-8891KZN (Mooirivier) Rod 082-454-1236
Gauteng, Limpopo, Noord-Wes,Noord-Kaap, Wes-Kaap, Vrystaat en Mpumalanga (100% beleggingsopbrengs binne 2 jaar)
Damvoerings Dam linings
072 279 3294
Reservoir linings Mesh dams
Zink damsEarth dam linings
www.tatamatarps.co.za
Spesiale versekeringspakkette vir boere
0800 000 242
Vir gratis korttermynversekering-, lewensversekering-
en beleggingsadvies!
www.afrikabeleggings.co.za
Gelisensieerde Old Mutual-konsessiehouer onder FSP 703
AgriG
ids
5 jaar waarborg0860-SUNPAY
(086-078-6729)
012-734-0915
www.thesunpays.co.za
Laedrukstelsels vanaf:
The Sun PaysHoëdrukstelsels met 1,2 mm-vlek-vrye-staaltenks en hittepype vanaf:
Gratis aflewering 100km vanaf Cullinan
Bekostigbare songeisers
50 liter, 6 buise R2 595R4 995 100 liter, 12 buise R3 395R8 495 150 liter, 18 buise R4 295R11 395 200 liter, 24 buise R5 295R13 995 250 liter, 30 buise R5 795
Groen-reeks laedruk songeisers
100 liter, 10 buise vanaf R2 595150 liter, 15 buise vanaf R3 595
2 jaar waarborgPryse sluit BTW in
Pryse in groen: WINSKOPE
www.proagri.co.za48 ProAgri 163 – September 2013
• Vlekvrye staal brandysterstel vir die merk van vee-oorplaatjies.
• Brand permanente, sigbareidentifikasienommers in sekondes!
• Verhit met kersvlam
BURNTAG
Marieta: 082-319-0834022-433-4879
Kontak Desmund by [email protected] of besoek
www.faunaTRACK.co.za.
• FaunaTRACK, jou elektroniese skaapwagter waarmee jy jou vee van Kaap tot Kairo kan dophou.
• Elektroniese halsband• Selfonderhoudende plaaslike
netwerk sorg vir kommunikasie tussen halsbande en die Internet.
• FaunaWEB verleen wêreldwyetoegang tot jou stelsel.
Slaap rustig!Laat FaunaTRACK jou vee dophou.
Monitor self jou kudde, of laat ons dit doen.
AgriGids
www.proagri.co.za ProAgri 163 – September 2013 49
www.trekkerskilder.co.za
Ek het ’n groot verskeidenheid afdrukke vir kinderkamers, kombuismure en meer teen R55 elk.
Daar is ook pragtige groetekaartjies waarmee u ’n spesialegeskenk kan komplementeer.
Vir die meer selektiewe koper is daar ook die versamelingbeperkte afdrukke van John Deere skilderye wat ideaal is
vir die kantoormuur.
Kom loer gerus in en skaf vir jou ’n skildery aan.Jy kan ook jou eie fotos saambring en die
skildery van jou keuse bestel.
Vir meer inligting kyk asb op www.trekkerskilder.co.zaKontak my by 012-348-0079 of 082-318-3105
Kyk gerus op www.trekkerskilder.co.za wat ek al vir vele van jou kollegas geskilder het.
Kom besoek my by Aardklop 2013 (In tent I) TRIPROD
Verskaffer van verskeidenheid vee- en landbou produkte
Ons bied ’n wye reeks entstowwe,veemedisyne en -middels, met
kundige advies.
Ander produkte sluit in:• Winter-lek en lekblokke• Lek-konsentrate vir self meng• Saad : mielies, weiding gewasse soos
lusern, rog, grasse, ens. asook kunsmis• Vee merktoerusting• Surrogaat melkprodukte• Voer: bees, skaap, vark, hoenders, volstruis,
perde, khoi, forel en wild• Voer- en drinkbakke/ krippe• Troeteldiere: Kos en versorgingsprodukte
Kontak ons gerus of besoek ons :Tel: 051-447-2930
Harveyweg 86, Oranjesig, Bloemfontein
AgriG
ids
www.proagri.co.za50 ProAgri 163 – September 2013
‘‘Complete grain handling and storage solutions’’.
Tel: 012-548-4774Fax: 086-545-9977
AgriGids
www.proagri.co.za ProAgri 163 – September 2013 51
Skakel Ryno Keeve 078-460-3322 of e-pos [email protected]
Ontwerp en oprig van veehanteringsgeriewe
AgriG
ids
www.proagri.co.za52 ProAgri 163 – September 2013
AgriGids
1KW - 5KW
Samestellingsdiagram:
Tariewe:Fotovoltaïese
paneel
sonpaneel-
beheerder
stelselbeheerder
omskakelaar
BMS
Battery
WS-toevoerWS/GS
Kleinskaalenergiestelsel vir die huis
Cell: 083-254-4354Fax: 086-571-8526email: [email protected]
Huishoudelike energiestelsel
PWSHES-reeks
Met Litiumbattery 1 kw 48 75 3KWH 6 R44 200 R19 764 R63 964
2kw 48 75 3KWH 10 R48350 R32 940 R81 290
met VRLA- 1kw 48 50 2KWK 6 R23 800 R19764 R43 564
battery 1kw 48 85 3.5KWH 6 R25 150 R19 764 R44 914
2kw 48 100 5 KWH 10 R31 450 R32 940 R64 390
2kw 48 125 7.5KWH 10 R33 550 R32 940 R66 490
PWSHES is ’n kleinskaalse huishoudelike energie-berging-stelsel wat deur NARADA ontwikkel is.
Die kompakte eenheid gebruik sonkrag of krag uit die nasionale netwerk as toevoerbron. Die
uitsetkrag kan wissel van 1 kW tot 5 kW en is veral geskik vir streke wat nie deur die nasionale
kragnetwerk bedien word nie, of wat sukkel met ’n onstabiele kragtoevoer.
Die stelsel bestaan uit ’n sonkragbeheerder, stelselbeheerder, omskakelaar en li-ion- of VRLA-
battery met ’n batterybeheer-stelsel (BMS) ingesluit en pas alles mooi netjies in een houer. Vir die
omskakeling van skoon en omgewingsvriendelike hernubare energie na huishoudelike krag gaan
jy nie ’n beter stelsel kry nie. Die stelsel bied die gebruiker die voordeel dat dit ’n doeltreffende,
energiebesparende en bestendige elektriese kragbron is.
verbruik-
toestelle
Battery
KapasitietGrootte Volts kWh Energiestelsel
Prys
PV Panele
Prys
Totaal
www.proagri.co.za ProAgri 163 – September 2013 53
AgriG
ids
U nuwe dimensie in verftegnologieSedert 1980 Since
Bk 96/16880/23
R18999 R57999
R51999R49999
R79999 R10999
R29999
Waterdigting Nanotegnologie Dak & plaveisel seëllaar5L5L
5L
5L
5L
binne en buiteRoesvoorkomingsbehandeling, roes- enkiemdoder, verf regstreeks op roes, verdunnerbasis.
Isoleer koue en hitte, (kan temperatuur binnemet 10 grade Celsius laat daal) keer uitsettingen inkrimping met nanotegnologie.
Roeswerende staalonderlaag, vinnige droging, verdunnerbasis.
Verust Nou!
Nou!
Nou!
vanaf
vanafRooi/Grys OKSIED
20L
20L
20L
10kg
20L
Muurverf
Kraakvuller
Hoëglans emalje
Super satyn muurverf
VERMILL IAN VERF
R11999
Vul krake en lekplekke, ingeboude sintetiese vesel, waterbasis super akrillies.
Nanotegnologie UV- en waterbestandlewensverwagting 10 jaar,super akrilies.
Lewensverwagting 10 jaar, UV- en waterbestandSuper akriliese afronding,wasbaar.
Binne en buite, wit vuller afronding, vinnig droog.
Stoom en waterbestand,vlekbestand,standaard kleure beskikbaar.
R25999 20LBinne en buite, suede glansvoorkoms, lang leeftydsuper satyn afronding, wasbaar. R75999
www.vermillianpaint.com Volg ons op
Solar Aircon dakverf
Veeldoelige akriliese PVABinne-/buitemuurverf, roupleistermure, plafonne, 5 jaar lewensverwagting.
Spesiale fabrieksaanbiedinge!!!
Agente:Noord-Kaap: Nisan 081-044-9708 Natal: Johan Fouché 072-827-2044Wes-Kaap: Jaques 084-091-4528 Afrika-agent: Jaco 082-706-5183 Vrystaat: John 083-628-5688
Fabriek: 010-591-1010 012-335-4218Eloffsdal:012-335-0330Elarduspark:012-345-4273PTA Wes:012-327-2972Gezina:012-329-0101Bon Accord:087-830-2257PTA-Noord:012-546-3350Frederika:012-335-5446Capital Park:012-335-4124Faks: 086-615-8613
Vermillian
BlackBerry pin:
20C6F59A
Scarab Water TreatmentWastewater Treatment Systems
• Does your septic tank smell?• Has your French drain failed?....Again?• Are you polluting the neighbour’s borehole water?• Are you compliant with the National Water act?• Would you really like to reuse your water?
Each Scarab System• is designed to comply with the National Water act• is simple to install, maintain and operate• requires NO chemicals (Ozone optional) • uses minimal power• is almost maintenance free• produces clear and odourless water• is modular to suit new loadings• is sized from the single house to large estate.
The Scarab System is:• Featured in the Dept of Water Affairs best practices
guideline policy.• Listed as a top 100 SA company for its technology in 2004,
2005 and 2006 and for receiving the Bio2Biz award in 2006.• A preferred supplier to the Dept of Health - Rural Clinics (KZN).• Featured on SABC Business Update.
Johan CarrCell: 082-535-4576Tel: 014-736-3463Fax: 086-736-8267Email: [email protected]: www.scarabsa.co.zaNo more honey-suckers needed!!
www.proagri.co.za54 ProAgri 163 – September 2013
AgriGids
www.proagri.co.za
Tweed
ehan
ds
ProAgri 163 – September 2013 55
4 m Grondpadwa5 Pilare
2,5 mm vloerplaatTrokvereLED ligte
15’’ bandeChannel onderstel
Agterhek swaai & skuifMiddelhek verskuifbaar
Kanthek3,5 ton remkop2 x 2,5 ton aste
Spaarwiel ingesluitRubberkaste R3 000 extra
Wildswa4 Verskuifbare kompartemente
Rubbermat vir glyLug en dreineringsgate Agterdeur en kantdeur Dakdeure vir inspeksie
2 x 2,5 ton aste 3,5 ton remkop
LED ligte 15’’ bande
Spaarwiel ingesluitNatuurbewaring goedgekeur
R49 900 R39 900
3,2 m RondeneusDubbeldekker Sleepwa
Nuwe ontwerpSleepwa sleep gerieflik
Klippe slaan nie terug na voertuig nieEkstra laairuimte
Kanthek38 mm plankMat vir glyMiddelhek
Agterhek swaai & skuifSpaarwiel ingesluit
BTW ingesluitBTW ingesluitR72 900 BTW ingesluit
Kontak Dirk: 082-415-0149 / Koetoe: [email protected]
T8-reeks
www.tarltonnewholland.co.za
Besoek onswebblad vir
tweedehandsetrekkers!
TARLTON & BRITS
Volle reeks hooitoerusting
TD5 reeks
TDD95DT High ClearanceT6000 reeks T7000 reeks
Twee
deh
ands
www.proagri.co.za56 ProAgri 163 – September 2013
