Temel Bilgi Teknolojileri Unite05

8/4/2019 Temel Bilgi Teknolojileri Unite05

1/26

81

BLACK320 C

Anahtar Kavramlar

Dosya Kapama Kopyala Maddelendirme ve Numaralandrma Programdan kma Yapfltr Szlk Denetimi

Ortak eler Tmn Se Standart Ara ubuu

Men Bul Biim Ara ubuu

A Deifltir izim Ara ubuu

Kapat Git Klavye Ksa Yolu

kfl Ara ubuklar Ksa Yol Mens

Kaydet Yaknlafltr Seme

Yeni Adla Kaydet Resim zel Grnml Yaz

Sayfa Yaps Nesne Kk Resim

Yazdr, Geri Al Karakter Ofis Yardmcs

Kes Paragraf Yeni

81

Bro YazlmlarndaOrtak eler 5


2/26

Girifl

Kitabmzn 3. nitesinde eflitli yazlm trleri olduunu renmifltik. Bu tr-

lerden biri debro yazlmlaryd. Bu tr yazlmlarla tanfltktan ksa bir sre

sonra, aslnda birbirine benzeyen menler, dmeler, uygulamalar ierdiklerini

grrz.

Bu nitede yazlmlarn hemen hepsinde -genellikle ayn adlarla, bazlarnda

farkl adlar altnda- yer alan ortak eleri inceleyeceiz. Ancak, ortak elere ge-

meden nce, bir yazlm nasl ap kapayabileceimizi hatrlamalyz. Ayrca, or-

tak eleri inceledikten sonra, gerektii anda ve yerde yardm almamz salayan

yardm seeneklerini de greceiz.

Bu niteyi tamamladmzda afladaki yeterliklere sahip olacaz:

1. Bilgisayara ykl herhangi bir bro yazlmn amak ve kapatmak iin afll-

mas zorunlu basamaklar sralayabileceiz.

2. Verilen bro yazlmlar ortak esinin ifllevini belirleyebileceiz.3. Verilen rnek durumda ihtiya duyulan yardm ya da destei almak iin ya-

plmas gerekenleri sralayabileceiz.

Bro Yaz l mlarnda Ortak eler82

AMALARIMIZ


3/26

YAZILIM AMAK VE KAPATMAK

Bilgisayara ykl herhangi bir bro yazlmn amak ve kapat-mak iin afllmas zorunlu basamaklar sralayabileceiz.

flletim sistemlerine iliflkin nitemizde de ifllediimiz gibi nceden yklenmifl biryazlm amak iin;

ncelikle ekrann sol alt kflesindeki Bafllat dmesini tklarz, ortaya kan menden Programlar seenei zerine imleci getirdikten

sonra, alfltrmak istediimiz yazlmn stne tklarz.Bylece yazlm alfltrmfl oluruz. Bu tr yazlmlar aslnda iki ayr pencere

olmasna ramen tek pencereymifl gibi grnr. rnein; fiekil 5.1de grldgibi ekrann sa st kenarnda iki kapatma [X] dmesi yeralmaktadr. Alttaki d-

meye tkladmzda, o an alfllmakta olan dosya kapatlr. Program ak kalr.Baflka bir deyiflle dosya penceresi kapatlmfl olur. Programdan kmak iin ise yu-kardaki kapatma dmesine tklamak gerekir. Bylece programdan klr, prog-ram penceresi kapatlr.

Bylece, almfl olan bir program ya da dosyay kapatmak iin ekrann sast kflesindeki Kapama dmelerini kullanabileceimizi renmifl olduk. Ancakbu izleyebileceimiz tek yntem deildir. Menler araclyla da bu ifllemi ger-eklefltirebiliriz. Bunun iin;

Dosya mens tklanr ortaya kan seeneklerden

- dosyay kapatmak iin Kapat- programdan kmak iin kfl

zerine tklanlr. Bylece dosya ya da program kapatlmfl olur.

Programdan ya da dosyadan karken son yaptklarmz saklamamz gerekir.Aksi halde bunlar kaybederiz. Nasl saklayacamz bu nitenin devamndareneceiz.

Yazlm Amak ve Kapatmak 83

1A M A

Herhangi bir yazlm amakiin Bafllat dmesitklandktan sonra ortayakan Programlarseeneinin gsterdiiprogram mensndenistenilen yazlmn zerinetklamak yeterlidir.

fiekil 5.1

Herhangi bir broyazlm aldnda hem

program penceresi hem dedosya penceresi alr.

Ayr ayrkapatlabilecekleri gibiyalnzca dosyadan da

klabilir. Bunun iinDosya Kapama dmesine

(2) tklamak yeterlidir.Program Kapama dmesi(1) tklandnda dosyalar

da kapanr.

1

2

Herhangi bir yazlm ya dadosyay kapatmak iin; ekrann sa st

kflesindeki kapama [X]dmeleri ya da Dosya mensndekiKapat ya da kflseeneklerikullanlr.

D K K A T


4/26

ORTAK ELER

Verilen bro yazlmlar ortak esinin ifllevini belirleyebileceiz.

Hemen her yazlmn taflmas gereken eflitli ifllev ve zellikler vardr. Bu nite-nin baflnda incelediimiz dosya ya da program amak ve kapamak bu tr ifllev-lerden biridir. Benzer biimde kopyalamak, yapfltrmak, son yaplan ifllemi gerialmak, yaz tipini deifltirmek gibi eflitli ifllevler ve zellikler de hemen her yaz-lmda bulunur. Bu ifllev ve zelliklere ortak eleradn veriyoruz.

Yazlmlarda yer alan ortak eler arttka, yazlm gelifltiren firmalar da rn-lerinde ortak menler, ara ubuklar ve uygulamalar kullanmaya bafllamfllardr.Bylece;

genel bir standartlaflma olduu iin renme kolaylaflmfl

yazlmlarn birbirleriyle daha uyumlu alflmalar salanmfl olur.fiimdi bu ortak eleri; menler, ara ubuklar, ksa yollar ve uygulamalar

bafllklar altnda inceleyeceiz. Burada yer alan ortak eler hemen her program-da farkl ya da ayn adlarla yeralr. Biz bu eleri tanrken daha ok Microsoft fir-masnn rnlerinde yer verdii adlar reneceiz. Ancak unutmayalm! nemliolan, bu elerin adlar deil yerine getirdikleri ifllevlerdir.

MenlerBro yazlmlarnda genellikle Dosya, Dzen, Grnm, Ekle, Biim, Aralar,Pencere ve Yardm bafllkl menler yer alr. Bu menlerin ierdii bafllca komut-lar ve bunlarn yerine getirdii bafllca ifllevler flunlardr:

flletim Sistemleri ile ilgili nitede mennn ne olduunu ve menlerle nasl alfllaca-n renmifltik.

Dosya mens, dosyalarn yaratlmas, saklanmas, yazcya gnderilmesi,sayfa yapsnn ayarlanmas tr, dosyann ynetimineiliflkin komutlar ierir. Bukomutlardan:

Yeni, yeni bir dosyann almasn salar. Programlar ilk aldnda ge-nellikle bir dosya zaten aktr. Ak bir dosya zerinde alflrken yenibir tane daha amak istediimizde Yeni komutuna tklamamz gerekir.Yeni komutunu tkladmzda o an alfltmz yazlma bal olarakprogram bize farkl seenekler sunar. Bofl belge, alflma, veritaban yada izim sayfas, hazr dosya ya da tasarm flablonlar bu seeneklerdenbazlardr.

Ortak eler84

2A M A

Ortak eler: Dosya amak,kapatmak, kopyalamak,yapfltrmak, son yaplangeri almak, yaz tipinideifltirmek gibi hemen herbro yazlmnda bulunanifllevler ve zelliklerdir.

D K K A T

fiekil 5.2

Hemen her yazlmda komutlar Dosya, Dzen, Grnm, Ekle, Biim, Aralar, Pencere ve Yardm adlmenler altnda toplanmfllardr.


5/26

A, daha nce yaratlmfl ve saklanmfl olan bir dosyay amamza yarar. Bukomutu tkladmzda, amamz istediimiz dosyann yerini ve adn bul-mamza yardmc olan A iletiflim kutusu ortaya kar. Bu kutunun gerekliyerlerini tklayarak istediimiz dosyaya ulaflr ve aarz.

Kapat, ak olan bir dosyay kapatr. Yalnzca dosyay kapatr ancak prog-ramdan kmayz.

Kaydet, genellikle daha nce yaratlmfl ve saklanmfl bir dosyay ap e-flitli deifliklikler yaptktan sonra tekrar saklamak iin kullanlr. Bu komutile, dosyaya ad vermemize ve saklanacak yeri gstermemize gerek kalmaz.Ancak, eer saklamak istediimiz dosya daha nce hi kaydedilmemiflseKaydet komutu Yeni Adla Kaydet komutu gibi alflr.

Yeni Adla Kaydet, daha nce yaratlarak saklanmfl bir dosyaya yeni bir advermek veya farkl bir src ya da klasre kaydetmek iin bu komut tk-lanr. Bu komut, Yeni Adla Kaydet iletiflim kutusunu aar. Dosya Ad bl-mne istediimiz ad yazarak ve Kayt Yeri blmnden istediimiz klasr

ya da srcy seerek ifllemi tamamlarz.

Ortak eler 85

A iletiflim kutusunda bulunan dmeler flu ifllevleri yerine getirir:1. Dosyann sakl olduu sabit ya da taflnabilir srcy belirtmeye yarar.2. Bir dzey yukar gtrr.3. Webde arar.4. Seili dosya ya da klasr siler.5. Yeni klasr oluflturur.6. Dosyalarn farkl biimlerde grnmesini salar.7. zerine bir kez tklanarak seilmifl dosya ya da klasr, aar.8. A iletiflim kutusunu hi bir yeni ifllem yapmadan kapatr.

1 2 3 4 5 6

7 8

fiekil 5.3


6/26

Sayfa Yaps, yaratacamz belge, alflma sayfas, sunu, veritaban gibidosyalarn genel olarak yatay ya da dikey grnmde olmasnn salanma-snda ve kenar boflluklarnn ayarlanmasnda kullanlr. Tkladmzda Say-fa Yaps iletiflim kutusu ortaya kar. Bu kutudaki seenekleri kullanarakgerekli dzenlemeleri yaparz.

Yazdr, yaratlmfl dosyann kat zerine yazdrlmasn salar. Tklad-mzda Yazdr iletiflim kutusu ortaya kar. Bu kutudan istediimiz yazcyseebilir, bask kalitesi ya da yazc ayarlarn deifltirebilir, birden fazlakopya alabilir, istediimiz sayfa ya da sayfalarn ktsn alabiliriz.

Ortak eler86

fiekil 5.4

Yeni Adla Kaydetiletiflim kutusunda

bulunan dmelerbyk lde Ailetiflimkutusundakilerle aynifllevleri yerine getirir.Bunlara ek olarak:1. Dosya Adblmne

yarattmz dosyayavermek istediimizad yazarz.2. Kayt Trblmnden

yarattmz dosyannne tr bir dosya

olduunu ilgiliseenei tklayarakbelirtiriz.

12

fiekil 5.5

Yazdr iletiflim kutusunda bulunandmeler ve blmler flu ifllevleri yerinegetirir:1. Bilgisayara bal yazclardankullanlmak istenilen seilir.2. zellikler dmesi yazc ayarlarnailiflkin iletiflim kutusunu aar ve gereklidzenlemeler yaplr.3. Tm, dosyann tamamn yazdrr.

4. Geerli sayfa, o an imlecin zerindeolduu sayfa yazdrlr.5. Seim, dosyada seili olan alan

yazdrlr.6. Sayfa, istenen sayfalar yazdrlr.Bunun iin sayfa numaralar girilir.Sayfa numaralarnn arasna virgl (,)konur. Eer belirli bir sayfa aral

yazdrlmak isteniyorsa bafllangsayfas ve bitifl sayfas numaralararasna eksi (-) iflareti konur.7. Dosyann yazdrlmas iin Tamamdmesine baslr.8. Yazdrmadan Yazdr iletiflimkutusundan kmak iin ptal tklanr.

1 2

4

6

3 5

7 8


7/26

kfl, hem dosyadan hem de programdan kmay salar. Dosyay hi kay-detmediimizde ya da yaptmz son deifliklikleri saklamadmzda, prog-ram, deifliklikleri kayt etmek isteyip istemediimizi sorar. Kaydetmek is-tersek Kaydet ya da Yeni Adla Kaydet komutu kendiliinden iflletilir. Kay-detmek istemezsek, programdan klarak iflletim sistemine geri dnlr.

Dzen mens, dosya iinde kopyalama, yapfltrma, hepsini seme, arananveriyi bulma ve deifltirme gibi dzenlemelerikolayca yapmamzayarayan ko-mutlar ierir. Bu komutlardan bafllcalar flunlardr:

Geri Al, son yaplan ifllemden bafllayarak yaplan ifllem(ler)i srasyla gerialr ve dosyay ifllemden nceki durumuna dndrr. Olduka yararl birkomuttur. rnein hata sonucu yaptmz deifliklii bir komutla hemengeri almamz salar.

Kes, Kopyala, Yapfltr, birbirleriyle iliflkili komutlardr. flletim Sistemi ile

ilgili nitede bu komutlarn dosya ya da klasrleri taflma, kopyalama ve sil-me ifllemlerinde nasl kullanldn ifllemifltik. Yazlmlarn iinde de benzergrevleri yerine getirirler. Aralarndaki fark burada dosya ya da klasrlerdeil, metin, veri, satr, stun, grafik, izim, nesne gibi dosya iindeki un-surlarla ilgili olmalardr. Kes, seilmifl dosya unsurlarnn dosyadan kesilip,silinmesi ve Panoya alnmasn salar. Kopyala, seilmifl dosya unsurlarnndosyadan silinmedenPanoya alnmasn salar. Baflka bir deyiflle seili un-surlarn kopyasn alr. Yapfltr, Kes ya da Kopyala komutlar ile Panoyaalnmfl unsurun istenen yere taflnmasn ya da kopyalanmasn salar. r-nein, yazdmz bir metinde paragrafn baflnda yer verdiimiz bir cmle-nin daha sonra gelmesi gerektiine karar verdiimizi dflnelim. Yapmamzgereken ilk ifl bu cmleyi semektir. Daha sonra Kes komutuna tklayarakcmleyi dosyadan kesip siler, panoya kopyalarz. Daha sonra cmleyi ge-tirmek istediimiz yeri, imlece bir kez tklayarak belirtiriz. Yapfltr komutu-na tkladmzda, cmle yeni yerine taflnmfl olur.

Eer Kes yerine Kopyala komutunu kullansaydk nasl bir deifliklik olurdu?

Tmn Se, bir defada dosya ya da sayfadaki tm unsurlar semeye ya-rayan bir komuttur. Seme kavramn ve farkl seme biimlerini bu niteiinde ayrnts ile iflleyeceiz.

Bul, Deifltir, Gitde birbirleriyle iliflkili komutlardr. Bul, dosya iindekiherhangi bir kavram, ifadeyi, veriyi, zellii, nesneyi tarayarak bulmaya

yarar. Deifltir, dosya iinde deifltirilmesi istenen unsurlarn tmnn birkerede kendiliinden deifltirilmesini salar. Git, bir dosya iindeki istenensayfaya, blme, satra, dipnota, kaynaa, tabloya, baflla, nesneye kolayeriflilmesinde kullanlr. zellikle ok youn ierii olan dosyalarda bykkolaylk salar. rnein, onlarca sayfalk bir dokman hazrlandktan son-ra, bu belgede kullanlan Kenan isminin aslnda Kamil olmas gerektii-nin belirlendiini dflnelim. Bunun iin bu belgenin tamamnn okunma-sna gerek yoktur. Yapmamz gereken Bul komutunu seip Aranacak bl-mne Kenan kelimesini yazmaktr. Yazlm kendiliinden Kenan yazanyeri grntleyecektir. Deifltir blmne Kamil yazldktan sonra TmnDeifltir dmesi tklanrsa program kendiliinden dosya iindeki tm Ke-

nan"lar Kamil olarak deifltirecektir.

Ortak eler 87

DfiNEL M

Dosya, dosyalarn yaratlmas,

saklanmas, yazcya gnderilmesi,sayfa yapsnn ayarlanmas tr

dosyann ynetimine iliflkin,

Dzen, dosya iindekopyalama, yapfltrma, hepsiniseme, aranan veriyi bulma vedeifltirme gibi kolay dzenlemeler

yapmamza yarayan, Grnm, dosyay

yaknlafltrmak ve uzaklafltrmak,farkl biimlerde gstermek, ara

ubuklarn aa karmak ya dagizlemek gibi ekran grnmn

ayarlamaya iliflkin, Ekle, dosya iine resim, zel

biimde yaz, hazr flekil, ses,hareketli grnt gibi farklnesneler eklememizi salayan,

Biim, dosya iindekarakterlere, paragraflara,

satrlara, stunlara, sayfalaraistediimiz biimi vermemize

yardmc olan, Aralar, dosyada yazm

denetimi yapma, menlerin ve araubuklarnn ierdii komutlar

kendimize gre ayarlama,yazlmlarn temel baz zellik-lerinde kendimize gre deifliklikler

yapma, makrolar ekleme gibi farklaralar program iinde

alfltrmamza olanak tanyan, Pencere, ayn anda ak farkl

dosyalara kolay ulaflmamz, dosyaya da program pencerelerini

istediimiz gibi ayarlamamz

kolaylafltran, Yardm, o an yaptmz ifle yada genel olarak yazlmnkullanmna iliflkin destek bilgilere

ulaflmamza yardmc olan,komutlar ierir.


8/26

Ortak eler88

Pano, dosya, klasr ya da dosya unsuru taflmada ve kopyalamada yararlanlan kullanfll bir uygulamadr.zellikle bir dosyada retilen bir unsurun ayn tr ya da farkl yazlmlarda retilmifl dosyalaraeklenmesinde byk kolaylk salar. rnein, herhangi bir izim programnda yaratlan resim, kelimeifllemcide yazlan bir metine kolayca taflnabilir. Bunun iin resim seildikten sonra Kopyala tklanr. Dahasonra kelime ifllemci yazlmda retilen metin iinde istenen yer belirtilerek Yapfltr komutu seilir.Herhangi bir yazlmda bir unsur st ste iki kez kopyalannca Pano iletiflim kutusu ortaya kar. Bir baflka

yntem ise Grnm blmndeki ara ubuklar komutunu kullanmaktr. Pano iine en fazla 12 farklunsur kopyalanabilir. Bu unsurlardan herhangi biri ya da hepsi istenen yere yapfltrlabilir.

fiekil 5.6


9/26

Grnm mens, dosyay yaknlafltrmak ve uzaklafltrmak, farkl biimler-de gstermek, ara ubuklarn aa karmak ya da gizlemek gibi ekran gr-nmn ayarlamaya iliflkin komutlar ierir. Bu mennn ilk blmnde, ze-rinde alfltmz dosyann farkl biimlerde ekranda grnmesini salayacak se-enekler bulunur. Bu seenekler kullanlan yazlma gre deiflir. rnein, kelimeifllemcilerde hazrladmz dosyay ekranda, normal, Web sayfas biiminde ya dayazcdan kaca gibi grnmesini salayabiliriz. Bu seenekler ifllem tablosu,veritaban, sunum ya da izim programlarnda deiflir. te yandan Grnm me-nsnde yer alan dier ortak komutlar flunlardr:

Ara ubuklar, yazlm ilk aldnda grnmeyen, istee bal olarak g-rnr hale getirilebilecek ara ubuklarnn listesini gstererek bunlarn g-rnr olmasn salar. Bir ok yazlm ilk aldnda yalnzca standart, biimve izim ara ubuklar grnr. Oysa yazlma bal olarak daha birokara ubuu grnr hale getirilebilir. Ara ubuklar komutu yardmyla,

ayrca, kendi istediimiz dmeleri ieren ara ubuklar da oluflturabiliriz.

Yaknlafltr, oluflturduumuz dosyann ekrandaki grnt boyutunu deifltir-

mede kullanlr. Yaknlafltr komutu tklandnda Yaknlafltr iletiflim kutusu or-taya kar. Yazlmdan yazlma deiflmekle birlikte bu kutu araclyla, grn-ty nceden belirlenen oranlarda bytebilir ya da kltebilir, birden fazlasayfay grntleyebilir, zel bir oranda klme ya da byme salayabiliriz.

Ekle mens, yaratlan dosya iine yazlma bal olarak farkl nesneler ekle-memizisalayan komutlar ierir. Farkl yazlmlarn Ekle menleri iinde yer alanortak eler flunlardr:

Resim, dosya iine yazlmla birlikte gelen kk resimler (clipart) ya dadosya uzants jpg, gif, tiff, bmp olan resim dosyalar eklemeye yarar. Re-simlerin yan sra bu komut ile ortaya kan listeden -yazlma bal olarak-

hazr flekiller, WordArt, tarayc balants, grafik gibi dier baz uygulama-

Ortak eler 89

Ara ubuklartklandnda ortayakan listeden istenileninstne tklayarakgrnr hale getirilebilir.Gizlemek iin yinezerlerine tklamak

yeterli olacaktr.

fiekil 5.7


10/26

lara da eriflilebilir ve buralarda yaratlan nesneler dosya iine eklenebilir.Bu uygulamalar daha sonra ayrntsyla inceleyeceiz.

Nesne, dosya iine bilgisayarda bulunan dier yazlmlarla retilmifl farkltrde dosyalar eklemede kullanlr. Tklandnda ortaya kan Nesne ileti-flim kutusunda eklenmesi mmkn program ve nesnelerin listesi grlr.Buradan istenen seilerek ekleme gereklefltirilir.

Biim mens, dosya iinde karakterlere, paragraflara, satrlara, stunlara,sayfalara, nesnelere istediimiz biimi vermemize yardmc olan komutlar ierir.Genellikle farkl isimler almalarna ramen oluflturduumuz dosyalara belirli birbiim kazandracak tm komutlar Biim mens altnda yer alrlar. Bu komutlar-dan bazlar flunlardr:

Karakter, dosyaya girilmifl karakterlerin trn, biimini, boyutunu, renginive sahip olaca etkileri belirlemede kullanlr. Tklandnda orataya kan

Karakter iletiflim kutusu ile istenen deifliklik gereklefltirilir. Baz yazlmlar-da Karakter iletiflim kutusu farkl iletiflim kutular iinde yer alabilir. rneinifllem tablosu yazlmlarnda Hcre iletiflim kutusunun iinde yer almaktadr.

Paragraf, her yazlmda bu adla yer almaz. Ancak satr aralklar, yazlarnsaa sola dayal olmas, bir yaznn hemen ncesinde ya da sonrasnda bofl-luklar braklmas bu komut ya da yerine geenler ile gereklefltirilir.

Maddelendirme ve numaralandrma, yazlarn madde madde sunulmassrasnda, maddelerin baflna gelecek flekli ya da numaralandrma biiminibelirlemede, maddeler arasndaki boflluklar ayarlamada kullanlr.

Karakter, paragraf, maddelendirme gibi konular nite 6da Kelime fllemcileri inceler-ken ayrntsyla iflleyeceiz.

Ortak eler90

D K K A T

fiekil 5.8

Karakter iletiflim kutusu,seili karakterlerin trlerini,biimlerini, byklklerinive etkilerini kolaycadeifltirmeye yarar.


11/26

Aralar mens, dosyada yazm denetimi yapma, menlerin ve ara ubuk-larnn ierdii komutlar kendimize gre ayarlama, yazlmlarn temel baz zel-liklerinde kendimize gre deifliklikler yapma, makrolar ekleme gibi farkl ara-lar program iinde alfltrmamzaolanak tanyan komutlar ierir. Bu aralardanen sk kullanlan Szlk Denetimidir.

Szlk Denetimi, girilen metni tarayarak istenen dil seeneine gre keli-melerin doru yazlp yazlmadn kontrol eder. Yanlfl yazlanlar ya daszlkte olmayan iin bizi uyarr ve hatta nerilerde bulunur. Ayrca gerek-li dzenlemeleri yapmamza olanak tanr.

Pencere mens, ayn anda ak olan farkl dosyalara kolay ulaflmamz,dosya ya da program pencereleriniistediimiz gibi ayarlamamz kolaylafltrankomutlar ierir. Bu mennn bize salad en nemli kolaylk ayn anda akolan farkl dosyalara kolay eriflebilmektir. rnein, bir dosyadaki bir nesneyi bir

dierine kopyalamak ya da taflmak gibi ifllemleri kolaylafltrr.

Yardm mens, o an yaptmz ifle ya da genel olarak yazlmn kullanm-na iliflkin destek bilgilere ulaflmamza yardmc olan komutlar ierir. Bu mennnieriini ve yazlmlar kullanrken nasl yardm alabileceimizi bu nitenin ilerle-yen blmlerinde ayrntl biimde inceleyeceiz.

Herhangi bir dosyadaki karakter biimini deifltirmek iin hangi mendeki hangi komu-tu kullanrz?a. Ekle mensndeki Nesne komutunu

b. Biim mensndeki Karakter komutunuc. Dzen mensndeki Karakter komutunud. Aralar mensndeki Szlk Denetimi ve Dilbilgisi komutunue. Grnm mensndeki Szlk Denetimi ve Dilbilgisi komutunu

Doru cevap b seeneidir. Karakter biimlerini Karakter komutu ile deifltiririz. Bu komut Biim me-

ns altnda yer alr.

Ortak eler 91

Pencere menstklandnda o anak olan dierdosyalarn listesigrlr. Bu listedezerinde alfllandosyann ad

yannda tamam []sembol grlr.Dosya ad zerinetklanarak

istenilen dosyaaktif hale getirilir.

fiekil 5.9

SIRA S ZDE


12/26

Ara ubuklar

Burada sz edilenler Microsoft firmas yazlmlarnda kullanlan ara ubuklardr. An-cak unutmayalm! nemli olan, bu ara ubuklarnn adlar deil yerine getirdikleri ifllev-lerdir. Dier firmalarn yazlmlarnda da -her zaman ayn taflmasa da- ayn ifllevleri ye-rine getiren ara ubuklar vardr.

Bro yazlmlar, ortak menlerin yan sra eflitli ortak ara ubuklar da iermek-tedirler. Bir ara ubuunun, eflitli ifllevleri gereklefltiren dmelerle dolu birkutucuk olduunu biliyoruz.

flletim Sistemleri ile ilgili nitede ara ubuunun ne olduunu ve ara ubuklar ile na-sl alfllacan renmifltik.

Herhangi bir yazlm ilk atmzda karflmza kan ortak ara ubuklar Stan-dart ve Biimlendirme ara ubuklardr.

Ortak eler92

D K K A T

D K K A T

fiekil 5.10

Standart ara ubuu daha ok Dosya ve Dzen menlerine iliflkin ortak dmeleri ierir.

1. Yeni Dosya: Yeni bir bofl dosya yaratr.2. Dosya A: A iletiflim kutusunun grnmesini salar.3. Kaydet: Ak olan dosyada yaplan deifliklikleri saklar. Eer dosya daha nce hi kaydedilmemiflse YeniAdla Kaydet iletiflim kutusunun almasn salar.4. Yazdr: Yazdr iletiflim kutusunun grnmesini salar.5. nizleme: Dosyann yazcdan ktnda nasl grneceini gsterir. Kapat dmesine tklanana kadardosya bu grntde kalr.6. Szlk Denetimi: Metinlerin belirtilen dile uygun biimde yazlp yazlmadn kontrol eden SzlkDenetimi ve Dilbilgisi iletiflim kutusunu aar.7. Kes: Seili eyi dosyadan silerek daha sonra yapfltrlmak zere Panoya atar.8. Kopyala: Seili enin bir kopyasn daha sonra yapfltrlmak zere Panoya atar.9. Yapfltr: Panodaki dosya elerinin dosyada istenen yere yerlefltirilmesini salar.10. Geri Al: Son yaplan ifllemin iptal edilip, dosyann son ifllem ncesi haline dnmesini salar.11. Yinele: Geri al komutu ile iptal edilen iflin yeniden yaplmasn salar.12. Balant Ekle: Ayn dosya iindeki baflka bir blme, farkl bir dosyaya ya da nternet adresine balantkurulmasn salar.13. Yaknlafltr: Dosyann ekranda grnme boyutunu gsterir. Yandaki ok tklandnda ortaya kanseeneklerden biri seilerek grnm boyutu deifltirilebilir. Kutu iine bir kez tklanlp istenen byklkdeeri klavyeden girildikten sonra Enter tufluna basldnda da byklk deiflir.

1 2 3 4 5 6 7 8 9 12 1310 11


13/26

Standart ve Biimlendirme ara ubuklar menlerin hemen altnda, alt alta yeralrlar. Ancak bunlarn yerlerini biz deifltirebiliriz. Bunun iin yapmamz gereken;

1. yerini deifltirmek istediimiz ara ubuunun sol kenarlarnda bulunan ka-bartma biimindeki izgi zerine imleci getirerek,

2. imlecin drt yana ok iflareti biimini almasn salamak,3. imle bu biimdeyken tklayp,4. basl tutarak aflaya yukarya, saa sola kaydrmaktr.

Bylece, dier ara ubuklarnn altna, stne ya da yanna getirilebilecei gibi yzer konumda,

ekrann altnda ya da sanda veya solunda yukardan aflaya doru da

yerlefltirilebilir. Yzer konumdayken ara ubuunun ad grlebilir.Menleri anlatrken Grnm mensnden Ara ubuklar komutu ile bu u-

buklarn saysn artrabileceimizi renmifltik. Ayn amala izleyebileceimiz di-er bir yol da;

1. imleci herhangi bir ara ubuunun zerindeyken2. sa tufla basarak3. ara ubuklar listesini elde etmek ve4. istediimiz ara ubuu ad zerine tklayarak

ekranda grnmesini salamaktr. Bu iki yntemin yan sra, dosyamza ekledii-

miz resim, grafik gibi baz nesneler zerine tklanarak seildiinde de bu nesne-

Ortak eler 93

Biimlendirme ara ubuu daha ok Biim mensne iliflkin ortak dmeleri ierir.

1. Karakter Tr: Seilen ya da kullanlan yazlarn karakter trnnn deifltirilmesini salar. Karakter ad-nn yanndaki kk ok tklandnda bilgisayarda ykl konumda bulunan karakter trlerinin listesi gelir.Bunlardan istenen bir tanesi, zerine tklanarak seilebilir.2. Karakter Boyutu: Seilen yazlardaki karakter boyutunun deifltirilmesini salar. Bunun iin ok tklanarakhazr karakter byklklerinden biri seilebilir. Karakter boyutu yazl alanda bir kez tklanp klavyedenistenen byklk deeri girildikten sonra Enter tufluna basldnda da karakter boyutu deiflir.3. Kaln: Seilen metnin dahakoyu biimde grnmesini salar.4. Yana Yatk: Seilen metnin yana yatk biimde grnmesini salar.

5. Alt izili: Seilen metnin alt izili biimde grnmesini salar.6. Sola Dayal: Seilen metinlerin, saylarn, kutu iindeki nesnelerin sola dayal ve sada girintili kntlbiimde yazlmasn salar.7. Ortal: Seilen metinlerin, saylarn, kutu iindeki nesnelerin ortalanmfl biimde yazlmasn salar.8. Saa Dayal: Seilen metinlerin, saylarn, kutu iindeki nesnelerin saa dayal ve solda girintili kntlbiimde yazlmasn salar.9. ki Yana Dayal: Seilen metinlerin, saylarn, kutu iindeki nesnelerin iki tarafa dayal, yani bloklanmflbiimde yazlmasn salar.10. Numaralandrma: Seili paragrafta her Enter vuruflu ile ayrlmfl paragraflar bir madde olarak ele alr vebaflna kendiliinden bir say verir.11. Madde: Seili paragrafta her Enter vuruflu ile ayrlmfl paragraflar bir madde olarak ele alr ve baflnakendiliinden bir madde belirteci (imi=flekli) verir.12. Vuruflu Dflr (Decrease Indent): Seili metinleri ve saylar sola doru bir vurufl (Tab) kaydrr.13. Vuruflu Artr (increase Indent): Seili metinleri ve saylar saa doru bir vurufl (Tab) kaydrr.

fiekil 5.11

1 2 3 4 5 6 7 8 9 12 1310 11

Yzer konum, araubuklarnn ekrandamenlerin hemen altnda yada yazlm penceresininkenarlarnda sabitlenmifldurumda olmayp, pencereiinde istenilen yeretaflnabilir konumdaolmasdr.


14/26

ye iliflkin ara ubuklar kendiliinden ortaya kar. O nesnenin seili olma duru-mu ortadan kalknca ara ubuu da kendiliinden kaybolur. rnein, bir hazrresmi zerine tklayarak setiimizde Resim Ara ubuu ortaya kar.

Standart ve Biimlendirme ara ubuklar kadar sk kullanlan bir baflka araubuu da izim ara ubuudur. Bu ubuktaki dmeler zellikle resim, grafik,flekil gibi izimleri dosyaya eklememize ve dzenlememize yardmc olurlar. Ya-zlmlarn genellikle alt ksmlarnda yer alr.

Ortak eler94

fiekil 5.12

Baz araubuklar,nesnelerindosyayaeklendiktensonraseilmesiylekendiliindengrnr halegelir. fiekildekiResim araubuu yzerkonumdadr.

fiekil 5.13

izim Ara ubuu daha ok Ekle mensne iliflkin ortak dmeleri ve basit izim yapmamz salayandmeleri ierir.

1 2 3 4 5 6 7 8 9

12 1310 11 14

15 18

19

16 17


15/26

Ksa YollarBir ok yazlm, menlerde yer verilmifl komutlarla yaplan ifllemleri daha hzlgereklefltirebilmemize olanak tanyan ksa yollar sunmaktadr. Ksa yollar, fareve klavyeden olmak zere iki biimde ele alabiliriz.

Daha nce ara ubuklar zerinde iken farenin sa tufluna tklayarak ara u-buu seeneklerine ulafltmz hatrlayn. Sa tufl ou zaman bize ayn ksa yol

olanan sunmaktadr. rnein bir metin zerindeyken sa tufla tkladmzda,Kes, Kopyala, Yapfltr, Karakter, Paragraf, Balant gibi komutlarn olduu bir K-sa Yol Menskar.

Ksa yol dendiinde akla genellikle klavyeden gereklefltirilen ifllemler gelir.Hangi men komutlarnn klavyeden nasl kolayca gereklefltirilecei (ksa yolla-r) menlerde belirtilmektedir. Bunlar arasnda en sk kullanlanlar afladaki tab-loda verilmifltir.

Ortak eler 95

1. iz Mens: Seilen nesnelerin bir nesne gibi hareket etmesini salayacak Grupla, Grubu z, YenidenGrupla; st ste geldiklerinde grnm srasn ayarlamay salayan ne Getir, En Arkaya Gtr; farkl

ynlerde dndrlmesini salayan Saa evir, Sola Dndr gibi izime iliflkin komutlar ieren mendr.2. Nesne Se: Nesne semek iin ncelikle bu dme tklanr. Daha sonra, seilmek istenen nesnenin stnetklanr.3. Serbest Dndr: Seilen bir nesnenin kflelerine tklanlarak, olduklar yerde, 360 dereceye kadardndrlmelerini salar.4. Otomatik fiekiller: eflitli geometrik flekillerin seilerek dosyaya eklenmesini salar. Tm yaplmas gerekenistenen fleklin zerine tklamaktr.5. izgi: Dz izgiler izilmesini salar.6. Ok: Balant oklar izilmesini salar.7. Dikdrtgen: stenilen boyutta dikdrtgen izilmesini salar.8. Yuvarlak: stenilen boyutta ve biimde oval-yuvarlak flekiller izilmesini salar.9. Metin Kutusu: Dosyalara metin kutular yaratmaya yarar.10. WordArt: zel grnml yazlar oluflturmak iin kullanlr. Tklandnda WordArt Galerisi iletiflimkutusu alr.

11. Hazr Resim: Yazlmlarla birlikte gelen hazr kk resimlerin dosyaya eklenmesinde kullanlr.Tklandnda Kk Resim Ekle iletiflim kutusu ortaya kar.12. Dolgu Rengi: Seili izimlerin, hcrelerin, flekillerin iini boyar. Dolgu rengini deifltirmek iin yandakikk ok tklanr. Ortaya kan seeneklerden biri seilerek renk deifltirilir.13. izgi Rengi: Seili izimlerin, flekillerin izgi rengini deifltirir. izgi rengini deifltirmek iin yandakikk ok tklanr. Ortaya kan seeneklerden biri seilerek renk deifltirilir.14. Karakter Rengi: Seili karakterlerin rengini deifltirir. Karakter rengini deifltirmek iin yandaki kk oktklanr. Ortaya kan seeneklerden biri seilerek renk deifltirilir.15. izgi Kalnl: Seili izgilerin, izimlerin, flekillerin izgi kalnln deifltirir. Tklandnda ortaya kanseeneklerden biri seilerek istenen izgi kalnl elde edilir.16. izgi Tr (Dash Style): Seili izgilerin, izimlerin, flekillerin izgi trn deifltirir. izginin farklbiimlerde kesikli olmasn salar. Tklandnda ortaya kan seeneklerden biri seilerek istenen kesikli izgitr elde edilir.17. Ok Tr: Seili izgilerin ok biimine gelmesine, oklarn ynn belirtmeye ve ok biimlerini belirlemeye

yarar. Tklandnda ortaya kan seeneklerden biri seilerek istenen ok biimi elde edilir.18. Glge: Seili nesnelere, hcrelere glge verilmesini salar.19. 3. Boyut: Seili nesnelere, hcrelere 3. boyut kazandrlmasn salar.


16/26

UygulamalarYazlmlarda, menler, ara ubuklar ve ksa yollar dflnda da baz ortak elervardr.

Oluflturduumuz dosyalardaki bir ya da birden fazla karakterde, metinde, hc-rede, alanda, nesnede, izimde, flekilde, resimde deifliklik yapabilmek iin nce-likle onu sememiz gerekir. Seme ifllemini klavye ve fare yardmyla yapabiliriz.

Klavye ile;1. semek istediimiz karakter serisinin baflna imleci getiririz2. ya da hcreyi aktif hale getirdikten sonra3. Shift tuflunu basl tutarak4. yn tufllar araclyla istediimiz kadar karakteri ya da hcreyi seebiliriz.

Fare ile de benzer biimde;1. semek istediimiz karakter serisinin baflna imleci getiririz2. ya da hcreyi aktif hale getirdikten sonra3. farenin sol tuflunu basl tutarak4. fareyi saa sola, yukar afla kaydrdmzda

istediimiz kadar karakteri ya da hcreyi seebiliriz. Bir karakter ya da hcrenin

seili olduu dolgu renginin ve karakter renginin deiflmesi ile anlafllabilir.

Ortak eler96

Tablo 6.1: Skkullanlan klavyeksa yollar ve ilgili

olduklar menkomutlar

Men Komut Ksa Yol

Dosya Yeni Crtl+N

Dosya A Crtl+ODosya Sakla Crtl+S

Dosya Yazdr Crtl+P

Dzen Geri Al Crtl+Z

Dzen Kes Crtl+X

Dzen Kopyala Crtl+C

Dzen Yapfltr Crtl+V

Dzen Tmn Se Crtl+A

Aralar Szlk Denetimi ve Dilbilgisi F7

Yardm Yardm F1

fiekil 5.14Herhangi bir metin, hcre, veri, grafik, izim, resim, flekil zerindeyken sa tufla tklandnda o unsur ileilgili sk yaplan ifllemlerin komutlar tek bir men biiminde sunulur. Buradan istediimiz komutu seerekifllemi gereklefltiririz. Bylece yukardaki menlere giderek oradan komutlar sememize gerek kalmaz.

Seme, bir yazlm esinin

deifliklie hazr halegetirilmesi ifllemidir.


17/26

Benzer biimde sunum ya da izim programlarnda seilmek istenen birdenfazla nesne kolaylkla seilebilir. Bunun iin;

1. Olabildiince stte bir noktaya imle getirilir2. Sol tufl basl tutularak fare kaydrlr3. Bu srada ortaya kesikli izgilerden oluflan sanal bir dikdrtgen kar4. Bu sanal dikdrtgen seilmek istenen tm nesneleri iine alacak biimde

bytlr5. Farenin sol tuflu brakldnda nesnelerin kenarnda kk kareler ya da

etrafnda kesik izgiler oluflurBu kare ve izgiler nesnelerin seildiini gsterir. Herhangi bir nesne zerine

bir kez tklandnda da nesne seilmifl olur. Ancak ikinci bir nesne zerine tk-landnda daha nce seilen nesne seili olma konumundan kar. Eer iki ya dadaha fazla nesnenin ayn anda seili olmas isteniyorsa Shift basl iken nesnelerzerine tklanabilir. Bylece nesneler seilebilir ya da seili olma konumundan

karlar.zel Grnml Yazlar(WordArt) eklemek de ortak uygulamalardan biri-

dir. Herhangi bir yazlma farkl renk ve boyut gibi zelliklere sahip metinler ek-lemek iin WordArt ad verilen bir yan uygulama programndan yararlanlr. Bu-nun iin;

Ekle Mensndeki Resim komutundan WordArt seeneine ya da izimAra ubuundan WordArt dmesine tklanr

Ortaya kan WordArt Galerisi iletiflim kutusundaki hazr biimlerden biri,zerine tklanarak seilir

Tamam dmesine baslr Ortaya WordArt Metni Dzenle iletiflim kutusu kar

Buraya istenen yaz klavyeden yazlr

Ortak eler 97

Bir karakter ya da hcrenin seili olduudolgu renginin ve karakter renginindeiflmesi ile anlafllabilir.

fiekil 5.15


18/26

Gerekirse karakter tr, biimi ve boyutu bu kutu iinde ayarlanr Tamam dmesi tklandnda metin seilen biimi ile dosyaya eklenir.Bu arada ortaya kan WordArt iletiflim kutusundaki dmeleri kullanarak ge-

rekli dzenlemeler yaplabilir.

Oluflturduumuz dosyalara zel grnml yazlarn yan sra hazr kkresimler(cliparts) de ekleyebiliriz. Daha nce deinildii gibi yazlmlarla birlik-te, kullanma hazr bir dizi kk resim de gelir. Bunlar arasndan istediimizifarkl yazlmlarda yarattmz dosyalarmza ekleyebiliriz. Bunun iin;

1. Ekle Mensndeki Resim komutundan Kk Resim seeneine ya da2. izim Ara ubuundan Kk Resim dmesine tklanr3. Ortaya Kk Resim Ekle iletiflim kutusu kar4. Buradaki kategorilere tklayarak istediimiz resmi ararz5. Bulduumuzda zerine tklarz6. Karflmza kan dmelerden en stekine tkladmzda kk resim dos-

yamzda istediimiz yere eklenir

7. Daha sonra Kk Resim Ekle iletiflim kutusu kapatlarak dosyaya geri dnlr

Ortak eler98

fiekil 5.16

zel grnml yazlarWordArt uygulamas iledosyamza eklenebilir.


19/26

Standart ara ubuu zerindeki Makas [ ] flekli taflyan dme afladaki hangi iflleviyerine getirir?a. Seili eyi dosyadan silerek Panoya atarb. Seili enin bir kopyasn Panoya atarc. Seili enin bir kopyas karrd. Seili eyi dosyaya yapfltrre. Seili eyi dosyadan siler

Doru cevap a seeneidir. Kes dmesi seili eyi dosyadan silerken daha sonra yapfltrlmak zere

Panoya yerlefltirir.

Ortak eler 99

Yazlmlarla birlikte gelen kullanma hazr resimler Kk Resim Ekle uygulamas ile dosyamza eklenebilir.

1. nceki ve lerideki: Kategoriler penceresinde gsterilen hazr resim dizilerinin bir ncekine dnmeye ve birsonrakine gitmeye yarar.2. Kategoriler: Kk Resim Ekle iletiflim kutusu ilk aldndaki gibi sadece Kategorilerin grnmesini salar.3. Resim Al: Farkl izim ve resim yazlmlarnda retilen hazr resimlerin Kk Resim Ekle kategorileriiinde yer almasn salar.4. evrimii Resimler: Firmann nternet sitesinde yer alan hazr resimlere eriflimi salar.5. Aranacak Resimler: Anahtar kavram yazlarak ilgili hazr resimlerin Kategoriler penceresinde sunulmasnsalar. Bylece kategorileri tek tek aramaktan kurtulmufl olunur. stenen hazr resimlere kolay ulaflmaya

yarar.6. Resimler, Sesler, Hareketli Resimler: Hazr duraan resimler, sesler ve hareketli resimler ayrgruplandrlmfltr. Bylece istenilen unsura eriflmek kolaylafltrlmfltr.

fiekil 5.17

12

3

4 5

6

SIRA S ZDE


20/26

YARDIM ALMAK

Verilen rnek durumda ihtiya duyulan yardm ya da destei al-mak iin yaplmas gerekenleri sralayabileceiz.

Bazen hi bilmediimiz bir yazlm kullanmak zorunda kalabiliriz. Bazen de s-rekli kullanmamza ramen, yazlmn bilmediimiz bir zelliine ihtiya duyabili-riz. Daha karmaflk bir ifllemi gereklefltirmeyi renmek isteyebiliriz. Byle birdurumda ne yaparsnz? Kimden ya da nereden yardm alrsnz?

Doal olarak aklmza yazlm tantan kitaplar, yazlmla birlikte verilen kullanm klavuzlar ya da program bilen bir arkadaflmz, tandmz

gelir. Ancak ounlukla yardma gereksinim duyduumuz anda ve yerde ne kitapne de bir bilen bulabiliriz.

Yazlm gelifltiren firmalar, gerektii anda ve yerde yardmc olmann saladstnl fark etmifllerdir. Bu nedenle hemen tm yazlmlarda Yardm Mensya da olana ortak bir e olarak yer edinmifltir.

nceleri Yardm olana, yalnzca elektronik kitap benzeri uygulamalarla snr-lyd. Ancak zamanla,

dorudan o an yaplan iflle ilgili yardm almay salayan akll, gereksinim duyulduu kadar ayrntya inebilen, eflitli karakterlerle canlandrlan, istenen yardm konusuna ulaflmak iin tarama olana tanyan, bilgisayar alar araclyla uzman kiflilerden annda ya da gecikmeli yar-

dm almay salayanyardm sistemleri gelifltirilmifltir. Bugn bu sistemler youn olarak kullanlmaktadr.

Yardm, genellikle yazlmlarn iine yerlefltirilmifl zel bir programdr. stendi-inde bu program yazlmn iinde ayr bir pencere olarak alr.

Yardm penceresini amak iin izleyebileceimiz yol vardr:1. Yardm mensnden Yardm seeneini semek2. Standart ara ubuunun en sonunda yer alan Yardm dmesini tklamak3. Klavyenin F1 tufluna basmak

Yardm Almak100

3A M A

fiekil 5.18

Yardm penceresini amak iin (1) Yardm mensnden Yardm seenei seilebilir, (2) Standart araubuunun en sonunda yer alan Yardm dmesi tklanabilir ya da (3) klavyenin F1 tufluna baslabilir.

21

3


21/26

Yardm penceresi, yardm bafllklarn ve metinleri gsterir. Ayrca bunlar ara-mak iin eflitli yollar sunar. Ulaflmak istediimiz yardm,

ya konular listesine gz atarak ya da arama alanna anahtar kavram yazdktan sonra program iinde taratarak

alabiliriz. Konular listesini kullanarak yardm alabilmek iin;1. Yardm penceresi alr2. Eer indekiler ve Ara seeneklerini gsteren sa blm Yardm pencere-

sinde grnmyorsa pencerenin en sa st blmndeki Gizle/Gster d-mesine baslarak iindekilerin grnmesi salanr

3. stenen konuyu grntlemek iin zerine tklanr4. Konunun alt bafllklar hemen altnda grlr5. Eer alt bafllklarn yannda kitap resmi varsa bunlarn da alt bafllklar vardr6. Eer alt bafllklarn yannda soru iflaretli bir dikdrtgen varsa bunlar istedi-

imiz bilgileri ieren bilgi sayfalardr anlamna gelir

7. Bilgi sayfalarnn zerine tklandnda istenen yardm metni pencerenin sa-nda grlr

Baz bilgi sayfalar ilgili dier sayfalara ya da blmlere balantlar ve dme-ler ierebilir. Bunlara tklayarak o sayfalara eriflebiliriz.

Arama alanna anahtar kavram yazarak yardm alabilmek iin ise;1. Ara seenei tklanr2. lgili yere bir ya da birka anahtar szck yazlr3. Bafllklar Listele dmesine tklanr4. Grntlemek iin bafllk sein blgesinde eflitli konu bafllklar listelenir5. Bu listeden istenen konu zerine ift tklanr ya da tek tklandktan sonra

Grntle dmesine tklanr6. Yardm metni sadaki alanda grnr

Yardm Almak 101

Klavyedeki F1 tuflununyardm amacylakullanlmas en yaygnstandartlardan biridir.

Ara seenei ile istediimiz konudaayrntl aklamaya ksa sredeeriflebiliriz.

fiekil 5.19


22/26

Yardm penceresinin yan sra baz yazlmlarda daha kullanc dostu yardmuygulamalarna da yer verilmektedir. rnei Microsoft Ofis programlarnda OfisYardmcs ad verilen bir canlandrma esine yer verilmektedir. Bazen ekrandabir ata, kpek yavrusu ya da kedi grebiliriz. Bu Ofis Yardmclar, hareket et-mekte, bizimle balonlar araclyla konuflmakta ve bizi uyarc bilgiler sunmakta-drlar. Ofis Yardmcsn kullanarak yardm almak iin;

1. Yardmc tklanr2. Yardmcnn balonunda listelenen konulardan biri iin yardm almak iin

zerine tklanr3. Yardm Penceresi alarak ilgili metin grlrYardm Penceresindeki indekiler ve Ara seenekleri kullanldnda Yardm-

cnn balonundaki seenekler de deiflir. Bylece farkl konularda istediimiz yar-dm alabiliriz.

Bazen Ofis Yardmcs etrafnda yanan bir ampul grlr. Bu ampul zerine

tklandnda Yardmc bize yazlma iliflkin bir ipucu verir.Yardmcy gizlemenin iki yolu vardr: Yardmc zerindeyken farenin sa tufluna tklayarak ortaya kan ksa yol

mensnden Gizle komutu seilir. Yardm mensnden Ofis Yardmcsn Gizle komutu seilir.Gizli bir yardmcy, Yardm mensnden Ofis Yardmcsn Gster komutunu

tklayarak grnr hale getirebiliriz.

Baz yazlmlarda sk grlen bir baflka ortak yardm biimi de Bu Nedir? ko-mutu ve dmesidir. Bu Nedir? herhangi bir men komutunun, pencere zelli-inin, belge biiminin, iletiflim kutusunun ya da dmenin ksa tanmn sunar.

Yardm Almak102

fiekil 5.20

Ofis Yardmcs gibiuygulamalar daha

kullanc dostu biryardm olana sunar.


23/26

Bu Nedir? ile yardm almak iin;1. Yardm nensnde Bu Nedir? komutu seilir2. Ya da baz durumlarda dmesine tklanr3. mlecinin yannda bir soru iflareti grlr4. Hakknda bilgi almak istediimiz enin zerine tklanr5. e hakkndaki ksa tanm glgeli bir kutu iinde grlr6. Bu kutuyu kapatmak iin kutu dflnda herhangi bir yerde tklanr.

Bunlarn yan sra, bir ok yazlm, bilgisayar alar araclyla uzman kifliler-den annda ya da gecikmeli yardm almay salayan yardm olanaklar da tan-maktadr. Eer nternet balants varsa, genellikle Yardm mensnde yer alanbir komutu tkladmzda firmann nternet safyas alr. Buradan, firma hakkn-da genel bilgiler, yazlm kullanmada yararlanabileceimiz ipular, teknik destekve hatta yazlmlara iliflkin cretsiz yan programlar alabiliriz. Gerekirse yetkililere

mesaj yazarak sorunlarmz aktarabiliriz.

Sevim yllardr kulland yazlmn sa alt kflesindeki bir dmeyi yeni farketmifltir.Uzun uzun bilgiler almak iin zaman olmadndan bu dmenin ifllevini ksaca akla-yan bir tanma gereksinim duymaktadr.Sevimin istedii trde bir yardm almas iin yapmas gerekenleri srasyla yazabilir

misiniz?

Uzun aklamalar yerine ksa bir tanma gereksinim duyulmaktadr. Bu nedenle Bu Nedir? komutu-

nun kullanlmas uygun olacaktr. Bunun iin;

Yardm mensnden Bu Nedir? komutu zerine tklanr

mlecin yannda soru iflareti grnnce, imle dme zerine getirilerek tklanr

Dmeyi tantan ksa aklama kutusu grnr Bu kutu dflnda herhangi bir yerde tklandnda Bu nedir? komutu ifllevi sona erer

Yardm Almak 103

Microsoft firmasnn rnlerihakknda bilgi almak iinherhangi bir Microsoftyazlmn Yardmmensnden Webde Officekomutu seilebilir.

SIRA S ZDE


24/26

zetBilgisayara ykl herhangi bir bro yazlmn a-

mak ve kapatmak iin afllmas zorunlu basamak-lar sralayabileceiz.

Herhangi bir yazlm amak iin Bafllat dmesi

tklandktan sonra ortaya kan Programlar seene-

inin gsterdii program mensnden istenilen ya-

zlmn zerine tklamak yeterlidir.

Herhangi bir yazlm ya da dosyay kapatmak iin;

- ekrann sa st kflesindeki kapama [X] dme-

leri ya da

- Dosya mensndeki Kapat ya da kfl seenek-

leri kullanlr.

Verilen bro yazlmlar ortak esinin ifllevini

belirleyebileceiz.

Kiflisel verimlilii artrc yazlmlarda genellikle Dos-

ya, Dzen, Grnm, Ekle, Biim, Aralar, Pence-

re ve Yardm bafllkl menler yer alr.

- Dosya, dosyalarn yaratlmas, saklanmas, yaz-

cya gnderilmesi, sayfa yapsnn ayarlanmas

tr dosyann ynetimine iliflkin,

- Dzen, dosya iinde kopyalama, yapfltrma, hep-

sini seme, aranan veriyi bulma ve deifltirme

gibi kolay dzenlemeler yapmamza yarayan,

- Grnm, dosyay yaknlafltrmak ve uzaklafltr-mak, farkl biimlerde gstermek, ara ubukla-

rn aa karmak ya da gizlemek gibi ekran

grnmn ayarlamaya iliflkin,

- Ekle, dosya iine resim, zel biimde yaz, hazr

flekil, ses, hareketli grnt gibi farkl nesneler

eklememizi salayan,

- Biim, dosya iinde karakterlere, paragraflara,

satrlara, stunlara, sayfalara istediimiz biimi

vermemize yardmc olan,

- Aralar, dosyada yazm denetimi yapma, men-

lerin ve ara ubuklarnn ierdii komutlar ken-

dimize gre ayarlama, yazlmlarn temel baz

zelliklerinde kendimize gre deifliklikler yap-

ma, makrolar ekleme gibi farkl aralar prog-

ram iinde alfltrmamza olanak tanyan,

- Pencere, ayn anda ak farkl dosyalara kolay

ulaflmamz, dosya ya da program pencerelerini

istediimiz gibi ayarlamamz kolaylafltran,

- Yardm, o an yaptmz ifle ya da genel olarak

yazlmn kullanmna iliflkin destek bilgilere

ulaflmamza yardmc olan komutlar ierir.

Herhangi bir yazlm ilk atmzda karflmza -

kan ortak ara ubuklar Standart, Biimlendirme

ve izim ara ubuklardr.

- Standart ara ubuu daha ok Dosya ve Dzen

menlerine iliflkin ortak dmeleri ierir.

- Biimlendirme ara ubuu daha ok Biim me-

nsne iliflkin ortak dmeleri ierir.

- izim Ara ubuu daha ok Ekle mensne

iliflkin ortak dmeleri ierir.

Menlerde yer verilmifl komutlarla yaplan ifllemle-

ri daha hzl gereklefltirebilmemize olanak tanyan

ksa yollar vardr.

- Herhangi bir enin zerindeyken sa tufla tk-

ladmzda bir ksa yol mens kar.

- Klavyedeki Ctrl tuflu ile birlikte baz harflere ba-sldnda eflitli men komutlar alflr. rne-

in, Crtl tuflu ile birlikte C tufluna basldnda

seili alan ya da nesne kopyalanr.

Yarattmz dosyalardaki bir ya da birden fazla ka-

rakterde, metinde, hcrede, alanda, nesnede, i-

zimde, flekilde, resimde deifliklik yapabilmek iin

ncelikle onu sememiz gerekir. Seme, fare ve

klavye ile gereklefltirilebilir.

Farkl renk ve boyut gibi zelliklere sahip metinler

eklemek iin WordArt ad verilen bir yan uygulama

programndan yararlanlr. Ekle mens iindeki

Resim komutundan ya da izim ara ubuu ze-

rinden eriflilebilir.

Dosyalara, yazlmla birlikte gelen hazr kk re-

simler (cliparts) de eklenebilir. Ekle mens iin-

deki Resim komutundan ya da izim ara ubuu

zerinden eriflilebilir.

Verilen rnek durumda ihtiya duyulan yardm

ya da destei almak iin yaplmas gerekenleri

sralayabileceiz.

Yardm alabilmek iin Yardm mensnden;

- Yardm komutunu tklayarak Yardm Penceresialabilir

- Yardmc grnr hale getirilebilir

- Bu Nedir? komutunu tklayarak ksa tanmlar al-

mada kullanlabilir

- Webde Office komutunu kullanarak evrimii

destek alnabilir.

zet104

1

A M A

2A M A

3A M A


25/26

Kendimizi Snayalm1. Herhangi bir Bro Yazlmndan kmak iin aflada-kilerden hangisi yaplabilir?

a. Dosya mensnden Kapat komutu seilir.

b. Pencere mensnden kfl komutu seilir.

c. Pencere mensnden Kapat komutu seilir.

d. Dosya penceresinin sa st ksmndaki [X] biim-

li dmeye tklanr.

e. Program penceresinin sa st ksmndaki [X] bi-

imli dmeye tklanr.

2. Standart Ara ubuu zerinde bulunan Disket [ ]fleklindeki dmenin ifllevi nedir?

a. Dosyay saklamak

b. Disketteki bir dosyay amakc. Seili eyi dosyaya yapfltrmak

d. Program penceresini kapatmak

e. Disketteki dosyay silmek

3. Biim Ara ubuu zerinde bulunan [K] fleklindekidmenin ifllevi nedir?

a. Seilen yazlardaki karakterlerin daha koyu biim-

de grnmesini salamak

b. Seilen yazlardaki karakterlerin yana yatk biim-


c. Seilen yazlardaki karakterlerin alt izili biimdegrnmesini salamak

d. Seilen yazlardaki karakterlerin kabartma biimin-


e. Seilen yazlardaki karakterlerin byk harf bii-

minde grnmesini salamak

4. Seili bir kutu iindeki yazlarn ortalanmfl grnebil-mesi iin afladaki dmelerden hangisi kullanlr?

a.

b.

c.

d.

e.

5. Szlk Denetimi komutu hangi mende yer alr?a. Aralar

b. Biim

c. Dosya

d. Dzen

e Grnm

6. Kes, Kopyala, Yapfltr komutlar hangi mende yeralr?

a. Aralar

b. Biim

c. Dosya

d. Dzen

e. Grnm

7. izim Ara ubuu grnmyorsa, bu ara ubuunugrnr hale getirmek iin yaplmas gereken ifllemler

arasnda afladakilerden hangisi yer alr?

a. Aralar mensnden Ara ubuklar komutunu

tklamak

b. Biim mensnden Gster komutunu tklamak

c. Dosya mensnden Sayfa Yaps komutunutklamak

d. Dzen mensnden Gster komutunu tklamak

e. Grnm mensnden Ara ubuklar komutunu

tklamak

8. Farenin alflmamas durumunda yardm almak iinyaplmas gereken ifllem afladakilerden hangisidir?

a. Klavyedeki F1 tufluna basmak

b. Klavyedeki F10 tufluna basmak

c. Yardm mensnden Bu Nedir? komutunu

tklamak

d. Yardm mensnden Ofis Yardmcs komutunu

tklamak

e. Yardm mensnden Ofis Yardmcsn Gster ko-

mutunu tklamak

9. Ekranda srekli grnen ve alflrken bazen kul-lancy rahatsz eden ata fleklindeki animasyonun g-

rnmemesi iin yaplmas gereken ifllem afladakilerden

hangisidir?

a. Aralar mensnden Seenekler komutunu tklamak

b. Biim mensnden Karakter komutunu tklamak

c. Ekle mensnden Nesne komutunu tklamakd. Grnm mensnden Animasyonu Gizle komu-

tunu tklamak

e. Yardm mensnden Ofis Yardmcsn Gizle ko-

mutunu tklamak

10. Seili bir metni klavyeden kopyalayabilmek iin afla-daki ksa yollardan hangisi kullanlr?

a. Crtl+A

b. Crtl+C

c. Crtl+N

d. Crtl+Se. Crtl+X

Kendimizi Snayalm 105


26/26

Yant Anahtar1. e Cevabnz doru deilse ltfen Yazlm Amak

ve Kapatmak konusunu tekrar okuyun.

2. a Cevabnz doru deilse Ara ubuklar

konusunu tekrar okuyun.

3. a Cevabnz doru deilse ltfen Ara ubuklar


4. c Cevabnz doru deilse ltfen Ara ubuklar


5. a Cevabnz doru deilse ltfen Menler


6. d Cevabnz doru deilse ltfen Menler


7. e Cevabnz doru deilse ltfen Menler

konusunu tekrar okuyun.8. a Cevabnz doru deilse ltfen Yardm Almak


9. e Cevabnz doru deilse ltfen Yardm Almak


10. b Cevabnz doru deilse ltfen Ksa Yollar


Yant Anahtar106

Documents

Temel Bilgi Teknolojileri Unite05