40
1 Pnömoniler Pnömoniler Yard. Doç. Dr. Selim ÖNCEL Yard. Doç. Dr. Selim ÖNCEL

Pnömoniler(fazlası için )

Embed Size (px)

Citation preview

1

PnömonilerPnömonilerYard. Doç. Dr. Selim ÖNCELYard. Doç. Dr. Selim ÖNCEL

2

Çocuklarda PnömoniÇocuklarda Pnömoni

Pnömoni (zatürree): Enfeksiyon nedeniyle meydana gelen akciğer Pnömoni (zatürree): Enfeksiyon nedeniyle meydana gelen akciğer dokusu yangısıdokusu yangısı

Pnömonitis: Enfeksiyon dışı nedenlerle meydana gelen akciğer Pnömonitis: Enfeksiyon dışı nedenlerle meydana gelen akciğer dokusu yangısı (örn. Kimyasal pnömonitis)dokusu yangısı (örn. Kimyasal pnömonitis)

Anatomik tutuluma göre:Anatomik tutuluma göre:LoberLoberLobülerLobülerSegmentalSegmentalİnterstisiyelİnterstisiyelBronkopnömoniBronkopnömoni

Etkene göre:Etkene göre:BakteriBakteriVirüsVirüsMantarMantarAtipikAtipik

Etkenin edinildiği olası yere göre:Etkenin edinildiği olası yere göre:Toplum kaynaklıToplum kaynaklıNozokomiyalNozokomiyal

3

Çocuklarda PnömoniÇocuklarda Pnömoni

Dünya çapında önemli bir hastalanma Dünya çapında önemli bir hastalanma ve ölüm nedeni.ve ölüm nedeni.

Dünyada her yıl 5 milyon çocuk Dünyada her yıl 5 milyon çocuk pnömoniden ölüyor.pnömoniden ölüyor.

Beş yaş altındaki ölümlerin %20’si Beş yaş altındaki ölümlerin %20’si pnömoni nedenli pnömoni nedenli

Hastaneye yatan ASYE’li hastaların Hastaneye yatan ASYE’li hastaların %33-50’si pnömoni%33-50’si pnömoni

Sıklık: Bakteri pnömonisi Sıklık: Bakteri pnömonisi << virüs virüs pnömonisipnömonisi

Ölüm: Bakteri pnömonisi Ölüm: Bakteri pnömonisi >> virüs virüs pnömonisi (3 kat)pnömonisi (3 kat)

4

Risk EtmenleriRisk Etmenleri

Konağa bağlı etmenler:Konağa bağlı etmenler:

YaşYaş

Altta yatan hastalık: Bağışıklık Altta yatan hastalık: Bağışıklık yetmezliği, süregenyetmezliği, süregen

Beslenme bozukluğuBeslenme bozukluğu Edilgin sigara içiciliEdilgin sigara içiciliğğii

Düşük ana-baba eDüşük ana-baba eğğitimiitimi

Düşük sosyal ekonomik düzey: YoksullukDüşük sosyal ekonomik düzey: Yoksulluk

Hava kirliliHava kirliliğğii

KalabalKalabalıık yak yaşşamam

5

Pnömoni EtkenleriPnömoni Etkenleri

Pnömoninin en sık etkeni: Solunum dizgesi virüsleriPnömoninin en sık etkeni: Solunum dizgesi virüsleriRespiratuar sinsisyum virüsü (RSV)Respiratuar sinsisyum virüsü (RSV)Parainfluenza virüsü (PİV)Parainfluenza virüsü (PİV)İnfluenza A ve B virüsü (İV A ve B))İnfluenza A ve B virüsü (İV A ve B))Enterovirüsler Enterovirüsler AdenovirüslerAdenovirüsler

Bakteri: En sık Bakteri: En sık Pnömokok Pnömokok Diğer bakteriler:Diğer bakteriler:

Staphylococcus aureusStaphylococcus aureusHaemophilus influenzaeHaemophilus influenzae tip b (Hib) tip b (Hib)A grubu streptokoklarA grubu streptokoklar

Yenidoğan dönemi: B grubu streptokoklarYenidoğan dönemi: B grubu streptokoklarEscherichia coliEscherichia coli Gram-negatif çomaklarGram-negatif çomaklarListeria monocytogenesListeria monocytogenes

Atipik pnömoni:Atipik pnömoni:<3 ay <3 ay Chlamydia trachomatis, Ureaplasma urealyticumChlamydia trachomatis, Ureaplasma urealyticum >5 yaş >5 yaş Mycoplasma pneumoniae, Chlamydophila Mycoplasma pneumoniae, Chlamydophila

pneumoniaepneumoniae

6

Yaşa Göre EtkenlerYaşa Göre Etkenler

YaşYaş BakteriBakteri VirüsVirüs DiğerleriDiğerleri

YenidoYenidoğğanan B grubu B grubu streptokoklarstreptokoklar E. coliE. coli

-- --

1-3 ay1-3 ay B grubu B grubu streptokoklarstreptokoklar E. coliE. coli S. pneumoniaeS. pneumoniae H. influenzaeH. influenzae tip b tip b S. aureusS. aureus

RSVRSV PİVPİV EnterovirüslerEnterovirüsler

C. trachomatisC. trachomatis U. urealyticumU. urealyticum

3 ay-5 ya3 ay-5 yaşş S. pneumoniaeS. pneumoniae H. influenzaeH. influenzae tip b tip b S. aureusS. aureus

RSVRSV PİVPİV EnterovirüslerEnterovirüsler İnfluenza İnfluenza virüsüvirüsü

--

5 ya5 yaşş ↑ ↑ S. pneumoniaeS. pneumoniae S. aureusS. aureus

İnfluenza İnfluenza virüsüvirüsü AdenovirüsAdenovirüs

M. pneumoniaeM. pneumoniae C. pneumoniaeC. pneumoniae L. pneumophilaL. pneumophila

7

Belirtiler ve BulgularBelirtiler ve Bulgular

Belirti ve bulgular yaşla ilişkilidir.Belirti ve bulgular yaşla ilişkilidir. Yalnızca ateş ve öksürük olabilir.Yalnızca ateş ve öksürük olabilir.

– Hasta görünümHasta görünüm– HuzursuzlukHuzursuzluk– EmmemeEmmeme– TaşipneTaşipne– Burun kanadBurun kanadıı solunumu solunumu– ÇekilmelerÇekilmeler– SiyanozSiyanoz– Çoğu hastada üst solunum yolu Çoğu hastada üst solunum yolu

enfeksiyonu (ÜSYE) belirtilerienfeksiyonu (ÜSYE) belirtileri– KarKarıın an ağğrrııssıı, kusma, kusma

8

Klinik BulgularKlinik Bulgular

AteAteşş ÖksürükÖksürük Üst solunum yolu enfeksiyonu bulgularıÜst solunum yolu enfeksiyonu bulguları TaşipneTaşipne Burun kanadı solunumuBurun kanadı solunumu ÇekilmeÇekilme SiyanozSiyanoz Solukluk (hipoksemi!)Solukluk (hipoksemi!) Solunum seslerinde azalmaSolunum seslerinde azalma Tuber suflTuber sufl Krepitan rallerKrepitan raller Perküsyonda matitePerküsyonda matite Vibrasyon torasik yeğinliğinde artışVibrasyon torasik yeğinliğinde artış

9

Solunum SıklığıSolunum Sıklığı

YaYaşş Normal Normal (/dakika)(/dakika)

TaşipneTaşipne

0-2 ay0-2 ay 40-6040-60 >>6060

2-12 ay2-12 ay 25-4025-40 >>5050

1-3 ya1-3 yaşş 20-3020-30 >>4040

>3 ya>3 yaşş 15-2515-25 >>3030

DSÖ

10

Çocuklarda Pnömoninin Çocuklarda Pnömoninin Genel ÖzellikleriGenel Özellikleri

Özellikle iki yaşından küçük Özellikle iki yaşından küçük çocuklarda pnömonilerin çoğunun çocuklarda pnömonilerin çoğunun nedeni virüstür.nedeni virüstür.

Beraberinde üst solunum yolu Beraberinde üst solunum yolu enfeksiyonu bulguları (burun akıntısı, enfeksiyonu bulguları (burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hapşırık, ses burun tıkanıklığı, hapşırık, ses değişikliği) veya akut bronşiyolit değişikliği) veya akut bronşiyolit (hışıltı, sibilan ronküsler) vardır.(hışıltı, sibilan ronküsler) vardır.

Hasta görünüm, uzamış ve yüksek Hasta görünüm, uzamış ve yüksek ateş, yoğun öksürük, akyuvar artımı ateş, yoğun öksürük, akyuvar artımı ve lober tutulum bakteri enfeksiyonu ve lober tutulum bakteri enfeksiyonu düşündürür.düşündürür.

11

TanıTanı

ÖyküÖykü Fizik incelemeFizik inceleme Akciğer grafisi, ultrasonografi Akciğer grafisi, ultrasonografi Bilgisayarlı kesitçekim, manyetik Bilgisayarlı kesitçekim, manyetik

rezonans görüntülemerezonans görüntüleme Kan kültürü Kan kültürü Akyuvar sayısı, alyuvar çökelme hızı, Akyuvar sayısı, alyuvar çökelme hızı,

CRPCRP Nazofarenks salgılarında virüs aranmasıNazofarenks salgılarında virüs aranması M. pneumoniaeM. pneumoniae-İgM, soğuk aglütinin-İgM, soğuk aglütinin Bakteri ve virüs kültürleriBakteri ve virüs kültürleri

12

Radyolojik BulgularRadyolojik Bulgular

Akciğer grafisi Akciğer grafisi Arka-ön ya da iki yönlü Arka-ön ya da iki yönlü

Bakteri pnömonisi Bakteri pnömonisi Konsolidasyon KonsolidasyonLober, segmental tutulum (pnömokok)Lober, segmental tutulum (pnömokok)Pnömatosel (S. aureus)Pnömatosel (S. aureus)Plevral sıvı (pnömokok, S. aureus)Plevral sıvı (pnömokok, S. aureus)

Atipik pnömoniAtipik pnömoniYaygın,Yaygın,““Yamalı”Yamalı”İntertisiyelİntertisiyel

Virüs pnömonisiVirüs pnömonisiHavalanma artışıHavalanma artışıPerihiler enfiltrasyonPerihiler enfiltrasyonİntertisyel enfiltrasyonİntertisyel enfiltrasyon

13

TedaviTedavi

PPnömoni ayaktan nömoni ayaktan tedavi edilebilirtedavi edilebilir.. Siyanozu, solunum sıkıntısı olmayan ve Siyanozu, solunum sıkıntısı olmayan ve

virüsvirüs pnömonisi düşünülen bir çocukta pnömonisi düşünülen bir çocukta

antibiyotikantibiyotik kullanımının yeri yoktur. kullanımının yeri yoktur. Bakteri pnömonisi düşünülen hastadaBakteri pnömonisi düşünülen hastada antibiyotik tedavisi uygulanmalıdır.antibiyotik tedavisi uygulanmalıdır. Antibiyotikler ayaktan yapılan tedavide Antibiyotikler ayaktan yapılan tedavide

ağızdan ya da kas yoluyla, yatırılarak ağızdan ya da kas yoluyla, yatırılarak yapılan tedavide damar yoluyla yapılan tedavide damar yoluyla verilmelidir.verilmelidir.

Küçük Küçük çocuklarçocuklaraa yatırılarak yatırılarak sağaltımsağaltım ververilir.ilir.

14

Çocuklarda Çocuklarda Pnömoni TedavisiPnömoni Tedavisi

Uygun tedavi yaklaşımı:Uygun tedavi yaklaşımı:– Hastanın yaşına Hastanın yaşına – Hastalığın ağırlığına Hastalığın ağırlığına – Radyolojik bulgularaRadyolojik bulgulara– Eşlik eden sorunlaraEşlik eden sorunlara– Olası etkene bağlıdır.Olası etkene bağlıdır.

Antibiyotik tedavisi (gerekiyorsa) Antibiyotik tedavisi (gerekiyorsa) Destek tedavisiDestek tedavisi

15

Çocuklarda Pnömoni Çocuklarda Pnömoni TedavisiTedavisi

Hastaneye yatırma kararında Hastaneye yatırma kararında hastalığın ağırlığı (hastanın hastalığın ağırlığı (hastanın durumu), olası etkene ve radyolojik durumu), olası etkene ve radyolojik bulgulara göre daha önemlidir.bulgulara göre daha önemlidir.

16

Hastaneye Yatış Hastaneye Yatış Gerektiren DurumlarGerektiren Durumlar

Yaş < 6 ayYaş < 6 ay Toksik görünümToksik görünüm Solunum sıkıntısı Solunum sıkıntısı Oksijen gereksinimi Oksijen gereksinimi Dehidratasyon Dehidratasyon Önemli miktarda kusma Önemli miktarda kusma BeslenememeBeslenememe Bağışıklık yetmezliğiBağışıklık yetmezliği Ayaktan tedaviye yanıtsızlık ya da uyumsuzluk Ayaktan tedaviye yanıtsızlık ya da uyumsuzluk Önemli atelektazi, enfiltrasyon, plevral efüzyonÖnemli atelektazi, enfiltrasyon, plevral efüzyon Altta yatan bir hastalık Altta yatan bir hastalık Pnömoni Pnömoni

ağırlaşabilir.ağırlaşabilir. Tekrarlayan pnömoni Tekrarlayan pnömoni Nedeni araştırılmalıdır. Nedeni araştırılmalıdır.

17

Hastaneye yatış – Hastaneye yatış – Ayaktan izlemAyaktan izlem

Her hasta için ayrı değerlendirme Her hasta için ayrı değerlendirme gerekir.gerekir.

Hastanın klinik durumu temel Hastanın klinik durumu temel belirleyici belirleyici

Ailenin sosyal ve kültürel yapısı Ailenin sosyal ve kültürel yapısı önemli önemli

Bir aylıktan büyük bir bebek, yakın Bir aylıktan büyük bir bebek, yakın izlem koşuluyla ayaktan tedavi izlem koşuluyla ayaktan tedavi edilebilir.edilebilir.

18

Virüs pnömonisiVirüs pnömonisi

Virüs enfeksiyonu [ÜSYE veya alt Virüs enfeksiyonu [ÜSYE veya alt solunum yolu enfeksiyonu (ASYE)] solunum yolu enfeksiyonu (ASYE)] bulguları varbulguları var

Solunum sıkıntısı yok.Solunum sıkıntısı yok. Akılcı yaklaşım Akılcı yaklaşım Antibiyotik tedavisi Antibiyotik tedavisi

vermemek vermemek Ancak virüs enfeksiyonlu hastada ek Ancak virüs enfeksiyonlu hastada ek

etken olarak bakteri de bulunabilir (~etken olarak bakteri de bulunabilir (~%30). %30).

Bu nedenle, klinik durumda kötüleşme, Bu nedenle, klinik durumda kötüleşme, ekte veya eklenmiş bir bakteri ekte veya eklenmiş bir bakteri enfeksiyonu olarak değerlendirilmeli ve enfeksiyonu olarak değerlendirilmeli ve bu durumda antibiyotik tedavisine bu durumda antibiyotik tedavisine başlanmalıdır.başlanmalıdır.

19

Destek TedavisiDestek Tedavisi

Hastanın durumuna göre Hastanın durumuna göre uygulanır.uygulanır.

Yaşamsal belirtiler yakın izlenmeli Yaşamsal belirtiler yakın izlenmeli (ateş, nabız, solunum sıklığı, kan (ateş, nabız, solunum sıklığı, kan basıncı, sObasıncı, sO22))

Solunum sıkıntısı Solunum sıkıntısı Yoğun bakım Yoğun bakım izlemiizlemi

20

Destek TedavisiDestek Tedavisi OO22 ve solunum desteği (ventilatör) ve solunum desteği (ventilatör)

gerekebilir.gerekebilir. Solunum sıkıntısı ya da siyanoz varsa Solunum sıkıntısı ya da siyanoz varsa O O22

OO22 gereksinimi sO gereksinimi sO22 veya P veya PaaOO22 ölçümüyle ölçümüyle değerlendirilir.değerlendirilir.

Ağır hastada yalnızca sOAğır hastada yalnızca sO22‘ye güvenmek ‘ye güvenmek tehlikeli:tehlikeli:

PPaaCOCO22 yüksekliği (hiperkarbi); O yüksekliği (hiperkarbi); O22 sağlamayı sağlamayı sürdürebilen, ama yorulan hastada yakında sürdürebilen, ama yorulan hastada yakında gelişecek bir solunum yetmezliğinin önemli gelişecek bir solunum yetmezliğinin önemli bulgusubulgusu

21

Destek TedavisiDestek Tedavisi

Sıvı ve elektrolit dengesinin sağlanması Sıvı ve elektrolit dengesinin sağlanması Beslenme – kalori desteğinin Beslenme – kalori desteğinin

sağlanmasısağlanması Ağız ve burun temizliğiAğız ve burun temizliği Salgıların aspiratörle uzaklaştırılmasıSalgıların aspiratörle uzaklaştırılması Salgıların daha etkili uzaklaştırılması Salgıların daha etkili uzaklaştırılması

için gerekirse entübasyon veya için gerekirse entübasyon veya trakeotomitrakeotomi

Yabancı cisim ya da yapısal bozukluk Yabancı cisim ya da yapısal bozukluk olasılığı olasılığı Bronkoskopi Bronkoskopi

22

Destek TedavisiDestek Tedavisi

Soğuk buhar Soğuk buhar Nemlendirme Nemlendirme Antipiretikler az kullanılmalıAntipiretikler az kullanılmalı Ateş seyri, tedavi yanıtı için iyi bir Ateş seyri, tedavi yanıtı için iyi bir

kılavuzdur.kılavuzdur. Plevral efüzyon varsa torasentez Plevral efüzyon varsa torasentez

yapılmalıyapılmalı– Küçük hacim Küçük hacim İğne ile drenaj İğne ile drenaj– Büyük hacim Büyük hacim Göğüs tüpü boşaltımı Göğüs tüpü boşaltımı

23

Antibiyotik Tedavisi - Antibiyotik Tedavisi - Yenidoğan dönemiYenidoğan dönemi

Hastaneye yatırarak tedavi edilir.Hastaneye yatırarak tedavi edilir. Etkenler:Etkenler:

– B grubu streptokoklarB grubu streptokoklar– E. coliE. coli ve diğer Gram-negatif enterik ve diğer Gram-negatif enterik

basillerbasiller

Ampisilin + gentamisin Ampisilin + gentamisin VEYAVEYA

Ampisilin + sefotaksimAmpisilin + sefotaksimVEYAVEYA

Ampisilin + gentamisin + sefotaksimAmpisilin + gentamisin + sefotaksim

24

Yenidoğanda Hastane Yenidoğanda Hastane Kaynaklı PnömoniKaynaklı Pnömoni

““Hastanede izlenirken gelişen pnömoni”Hastanede izlenirken gelişen pnömoni” Etkenler:Etkenler:

– Gram-negatif basiller Gram-negatif basiller – Stafilokoklar: Metisiline duyarlı Stafilokoklar: Metisiline duyarlı S. aureus S. aureus (“MSSA), (“MSSA),

metisiline dirençli metisiline dirençli S. aureus S. aureus (MRSA), koagülaz-negatif (MRSA), koagülaz-negatif stafilokoklar stafilokoklar

Antibiyotik seçimi, o birimde son zamanlarda Antibiyotik seçimi, o birimde son zamanlarda saptanmış etkenlerin antibiyotiğe duyarlık saptanmış etkenlerin antibiyotiğe duyarlık paternlerine dayanır. paternlerine dayanır.

Etkenler ve antibiyotik duyarlığı, hastaneler ve Etkenler ve antibiyotik duyarlığı, hastaneler ve birimleri arasında ve aynı birimde farklı birimleri arasında ve aynı birimde farklı zamanlarda farklılık gösterir. zamanlarda farklılık gösterir.

Vankomisin/taykoplanin + üçüncü kuşak Vankomisin/taykoplanin + üçüncü kuşak sefalosporinsefalosporin

25

Yenidoğanda Hastane Yenidoğanda Hastane Sonrası PnömoniSonrası Pnömoni

Etkenler:Etkenler:– Solunum yolu virüsleri (Kaynak Solunum yolu virüsleri (Kaynak

Aile)Aile)– Chlamydia trachomatisChlamydia trachomatis– Jenital mikoplazma (Jenital mikoplazma (U. U.

urealyticumurealyticum) ) – HaemophilusHaemophilus türleri türleri– Bordetella pertussisBordetella pertussis– B grubu streptokoklarB grubu streptokoklar– E. coliE. coli ve diğer Gram-negatif ve diğer Gram-negatif

enterik basillerenterik basiller

26

Yenidoğan Pnömonisi - Yenidoğan Pnömonisi - Antibiyotik TedavisiAntibiyotik Tedavisi

Antibiyotik dozajları gebelik Antibiyotik dozajları gebelik süresine, bebeğin gününe ve süresine, bebeğin gününe ve ağırlığına göre değişir.ağırlığına göre değişir.

Tedavi süresi:Tedavi süresi:– B grubu streptokok B grubu streptokok 7-10 gün 7-10 gün– Gram-negatif enterik basiller Gram-negatif enterik basiller 10 10

güngün– S. aureusS. aureus 3-6 hafta 3-6 hafta

27

Bir Ay – Beş Yaş Arası Bir Ay – Beş Yaş Arası ÇocuklarÇocuklar

Pnömoni ile birlikte ÜSYE (burun Pnömoni ile birlikte ÜSYE (burun akıntısı, burun tıkanıklığı, hapşırma, akıntısı, burun tıkanıklığı, hapşırma, ses değişikliği) VEYA akut ses değişikliği) VEYA akut bronşiyolit bulguları (hışıltı, sibilan bronşiyolit bulguları (hışıltı, sibilan ronküs) ronküs) Viral pnömoni (özellikle Viral pnömoni (özellikle <2 yaş; RSV, PİV, İV, adenovirüsler)<2 yaş; RSV, PİV, İV, adenovirüsler)

Solunum sıkıntısı yok.Solunum sıkıntısı yok. Ayaktan ya da hastanede Ayaktan ya da hastanede

antibiyotik verilmeksizin izlenebilir antibiyotik verilmeksizin izlenebilir (dikkatle!).(dikkatle!).

28

Bir Ay – Beş Yaş Arası ÇocuklarBir Ay – Beş Yaş Arası Çocuklar

Bakteri pnömonisi:Bakteri pnömonisi:– Hasta görünümHasta görünüm– Uzamış ateşUzamış ateş– Sık ve şiddetli öksürükSık ve şiddetli öksürük– Akyuvar artışıAkyuvar artışı– Lober tutulumLober tutulum

En sık En sık Pnömokok Pnömokok Hib aşısı uygulanmamış çocuklarda Hib aşısı uygulanmamış çocuklarda

Hib (özellikle ilk yıl) Hib (özellikle ilk yıl) Akut olarak hastalanmış çocuk; apse Akut olarak hastalanmış çocuk; apse

veya pnömatosel varlığı veya pnömatosel varlığı StafilokokStafilokok

29

Üç Hafta - Üç Ay (1-3 Ay)Üç Hafta - Üç Ay (1-3 Ay)

Chlamydia trachomatisChlamydia trachomatis pnömonisi pnömonisi– Ateşsiz pnömoniAteşsiz pnömoni– Nöbetler halinde gelen, yapışkan (stakato), balgamlı Nöbetler halinde gelen, yapışkan (stakato), balgamlı

gibi öksürükgibi öksürük– Solunum sıkıntısı bulguları yok.Solunum sıkıntısı bulguları yok.– EozinofiliEozinofili

TEDAVİ:TEDAVİ:– Hasta ateşli veya hipoksik ise hastaneye yatırılır.Hasta ateşli veya hipoksik ise hastaneye yatırılır.– Ayaktan ağız yoluyla makrolitAyaktan ağız yoluyla makrolit

Eritromisin (30-40 mg/kg/gün, 10 gün)Eritromisin (30-40 mg/kg/gün, 10 gün)Azitromisin (ilk gün 10 mg/kg, 2-5. günler 5 Azitromisin (ilk gün 10 mg/kg, 2-5. günler 5

mg/kg)mg/kg)Klaritromisin (15 mg/kg/gün, 10 gün)Klaritromisin (15 mg/kg/gün, 10 gün)

30

Üç Hafta - Üç Ay (1-3 Ay)Üç Hafta - Üç Ay (1-3 Ay)

Ateşsiz pnömoniAteşsiz pnömoni Virüs enfeksiyonu (ÜSYE veya ASYE) bulguları Virüs enfeksiyonu (ÜSYE veya ASYE) bulguları

yokyok Lober veya lobüler enfiltrasyon ya da plevra Lober veya lobüler enfiltrasyon ya da plevra

sıvısı yoksıvısı yok Hastanede izlenmesi düşünülen hastaHastanede izlenmesi düşünülen hasta

OLASI TANI:OLASI TANI: Chlamydia trachomatis Chlamydia trachomatis pnömonisi pnömonisi

TEDAVİ: Damar veya ağız yoluyla makrolitTEDAVİ: Damar veya ağız yoluyla makrolit

Eritromisin (30-40 mg/kg/gün, 10 gün)Eritromisin (30-40 mg/kg/gün, 10 gün)Azitromisin (İlk gün 10 mg/kg, 2.-5. günler 5 Azitromisin (İlk gün 10 mg/kg, 2.-5. günler 5

mg/kg) mg/kg) Klaritromisin (15 mg/kg/gün, 10 gün)Klaritromisin (15 mg/kg/gün, 10 gün)

31

Üç Hafta - Üç Ay (1-3 Ay)Üç Hafta - Üç Ay (1-3 Ay)

Ateşli pnömoniAteşli pnömoni Hastanede izlemi düşünülen hastaHastanede izlemi düşünülen hasta Lober veya lobüler enfiltrasyon ya Lober veya lobüler enfiltrasyon ya

da plevral efüzyon yok.da plevral efüzyon yok.

OLASI TANI: Pnömokok veya OLASI TANI: Pnömokok veya H. H. influenzaeinfluenzae tip b pnömonisi tip b pnömonisi

Ampisilin (200 mg/kg/gün, 6 saat Ampisilin (200 mg/kg/gün, 6 saat

arayla)arayla)±±

Makrolit (Makrolit (C. trachomatis C. trachomatis için) (PO/İV)için) (PO/İV)

32

Altı Haftalıktan Küçük Bebekler Altı Haftalıktan Küçük Bebekler Hakkında NotHakkında Not

Eritromisinle ilişkili hipertrofik pilor Eritromisinle ilişkili hipertrofik pilor darlığı bildirilmiş.darlığı bildirilmiş.

Makrolit kullanımı düşünüldüğünde Makrolit kullanımı düşünüldüğünde azitromisin veya klaritromisin azitromisin veya klaritromisin kullanılmasını öneren yayınlar var.kullanılmasını öneren yayınlar var.

33

Üç Ay - Beş YaşÜç Ay - Beş Yaş

Solunum sıkıntısı bulguları yoksa Solunum sıkıntısı bulguları yoksa Ayaktan tedaviAyaktan tedavi

OLASI ETKENLER:OLASI ETKENLER:– PnömokokPnömokok– H. influenzaeH. influenzae tip b tip b

Amoksisilin (40-50 mg/kg/gün, 8 Amoksisilin (40-50 mg/kg/gün, 8 saat arayla, 7-10 gün)saat arayla, 7-10 gün)

34

Üç Ay - Beş YaşÜç Ay - Beş Yaş

Solunum sıkıntısı var Solunum sıkıntısı var Hastaneye yatır Hastaneye yatır

Hastaneye yatırılan hastalarHastaneye yatırılan hastalar Lober veya lobüler enfiltrasyon veya Lober veya lobüler enfiltrasyon veya

plevral efüzyon yokplevral efüzyon yok

OLASI ETKENLER:OLASI ETKENLER:– PnömokokPnömokok– H. influenzaeH. influenzae tip b tip b

Ampisilin (200 mg/kg/gün, 6 saat arayla, Ampisilin (200 mg/kg/gün, 6 saat arayla, İV)İV)

35

Bir Ay - Beş Yaş Arasındaki Bir Ay - Beş Yaş Arasındaki ÇocuklarÇocuklar

Ateşli, septik görünümlü, solunum sıkıntılı, hipoksikAteşli, septik görünümlü, solunum sıkıntılı, hipoksik Dolaşım bozukluğu, hipoksiye bağlı bilinç Dolaşım bozukluğu, hipoksiye bağlı bilinç

değişikliğideğişikliği Lober veya lobüler enfiltrasyon veya plevral Lober veya lobüler enfiltrasyon veya plevral

efüzyonefüzyon

OLASI ETKENLER:OLASI ETKENLER:– PnömokokPnömokok– H. influenzaeH. influenzae tip b tip b– Stafilok (daha nadir)Stafilok (daha nadir)

TEDAVİTEDAVİ– Yoğun bakım izlemiYoğun bakım izlemi– Sefüroksim sodyum (150 mg/kg/gün, 8 saat arayla, İV) Sefüroksim sodyum (150 mg/kg/gün, 8 saat arayla, İV)

VEYAVEYA– Ampisilin-sulbaktam (200 mg/kg/gün, 6 saat arayla, İV) Ampisilin-sulbaktam (200 mg/kg/gün, 6 saat arayla, İV)

VEYAVEYA– Sefotaksim (200 mg/kg/gün, 6 saat arayla, İV)Sefotaksim (200 mg/kg/gün, 6 saat arayla, İV)

36

Beş Yaşından Büyük ÇocuklarBeş Yaşından Büyük Çocuklar

Solunum sıkıntısı yok.Solunum sıkıntısı yok.

OLASI ETKENLER:OLASI ETKENLER:– Mycoplasma pneumoniaeMycoplasma pneumoniae– PnömokokPnömokok– Chlamydia pneumoniae (çok nadir) Chlamydia pneumoniae (çok nadir)

TEDAVİ: Ayaktan ağız yoluyla makrolit TEDAVİ: Ayaktan ağız yoluyla makrolit

Eritromisin (30-40 mg/kg/gün, 7-10 gün)Eritromisin (30-40 mg/kg/gün, 7-10 gün)Azitromisin (1. gün 10 mg/kg, 2-5. günler 5 Azitromisin (1. gün 10 mg/kg, 2-5. günler 5

mg/kg) mg/kg) Klaritromisin (15 mg/kg/gün, 7-10 gün)Klaritromisin (15 mg/kg/gün, 7-10 gün)

++Amoksisilin (40-50 mg/kg/gün) (toplumda Amoksisilin (40-50 mg/kg/gün) (toplumda

pnömokok makrolit direnci yüksekse) pnömokok makrolit direnci yüksekse)

37

Beş Yaşından Büyük ÇocuklarBeş Yaşından Büyük Çocuklar Solunum sıkıntısı veya hipoksi var.Solunum sıkıntısı veya hipoksi var. Hastanede izlenen çocuklarHastanede izlenen çocuklar Lober veya lobüler enfiltrasyon veya plevral efüzyon yokLober veya lobüler enfiltrasyon veya plevral efüzyon yok

OLASI ETKENLER:OLASI ETKENLER:– MikoplazmaMikoplazma– PnömokokPnömokok

TEDAVİ: Makrolit İV/POTEDAVİ: Makrolit İV/PO

Eritromisin (30-40 mg/kg/gün, 7-10 gün)Eritromisin (30-40 mg/kg/gün, 7-10 gün)Azitromisin (1. gün 10 mg/kg, 2-5. günler 5 mg/kg) Azitromisin (1. gün 10 mg/kg, 2-5. günler 5 mg/kg)

Klaritromisin (15 mg/kg/gün, 7-10 gün)Klaritromisin (15 mg/kg/gün, 7-10 gün)++

Ampisilin (200 mg/kg/gün, 6 saat arayla, İV)Ampisilin (200 mg/kg/gün, 6 saat arayla, İV)[bakteri enfeksiyonu olasılığı yüksekse (ateş, titreme, lökositoz)][bakteri enfeksiyonu olasılığı yüksekse (ateş, titreme, lökositoz)]

VEYAVEYAKristalize penisilin (100 000 - 250 000 Ü/kg/gün)Kristalize penisilin (100 000 - 250 000 Ü/kg/gün)

38

Beş Yaşından Büyük ÇocuklarBeş Yaşından Büyük Çocuklar Ateşli, septik görünümlü, solunum sıkıntılı, hipoksikAteşli, septik görünümlü, solunum sıkıntılı, hipoksik Dolaşım bozukluğu, hipoksiye bağlı bilinç değişikliği Dolaşım bozukluğu, hipoksiye bağlı bilinç değişikliği Lober veya lobüler enfiltrasyon veya plevral efüzyonLober veya lobüler enfiltrasyon veya plevral efüzyon

OLASI ETKENLER:OLASI ETKENLER:– PnömokokPnömokok– Stafilokok (daha nadir)Stafilokok (daha nadir)– Mikoplazma (çok nadir)Mikoplazma (çok nadir)

TEDAVİ:TEDAVİ:– Yoğun bakım izlemiYoğun bakım izlemi

Sefüroksim sodyum (150 mg/kg/gün, 8 saat arayla, İV)Sefüroksim sodyum (150 mg/kg/gün, 8 saat arayla, İV)VEYAVEYA

Ampisilin-sulbaktam (200 mg/kg/gün, 6 saat arayla, İV)Ampisilin-sulbaktam (200 mg/kg/gün, 6 saat arayla, İV)VEYAVEYA

Sefotaksim (200 mg/kg/gün, 6 saat arayla, İV)Sefotaksim (200 mg/kg/gün, 6 saat arayla, İV)++

Eritromisin (30-40 mg/kg/gün, 7-10 gün, İV/PO)Eritromisin (30-40 mg/kg/gün, 7-10 gün, İV/PO)VEYAVEYA

Azitromisin (1. gün 10 mg/kg, 2-5. günler 5 mg/kg, İV/PO)Azitromisin (1. gün 10 mg/kg, 2-5. günler 5 mg/kg, İV/PO)VEYAVEYA

Klaritromisin (15 mg/kg/gün, 7-10 gün, İV/PO)Klaritromisin (15 mg/kg/gün, 7-10 gün, İV/PO)

Yanıt Yanıt alınamazsaalınamazsa

39

Yoğun Bakım İzlemindeki Bütün Yoğun Bakım İzlemindeki Bütün ÇocuklarÇocuklar

Stafilokok pnömonisi olasılığı daha azdır.Stafilokok pnömonisi olasılığı daha azdır. Sepsis düşündüren belirtileri veya bulguları, Sepsis düşündüren belirtileri veya bulguları,

belirgin enfiltrasyonu veya fazla miktarda belirgin enfiltrasyonu veya fazla miktarda plevral efüzyonu olan çocuklarda oksasilin plevral efüzyonu olan çocuklarda oksasilin veya glikopeptit (vankomisin/taykoplanin) veya glikopeptit (vankomisin/taykoplanin) eklenmesi düşünülebilir; ancak, glikopeptit eklenmesi düşünülebilir; ancak, glikopeptit kullanımı, tedavinin hemen ekleniveren bir kullanımı, tedavinin hemen ekleniveren bir parçası olarak algılanmamalıdır.parçası olarak algılanmamalıdır.

Bir başka yaklaşım ise sepsise ilişkin belirtileri, Bir başka yaklaşım ise sepsise ilişkin belirtileri, belirgin enfiltrasyonu ya da fazla miktarda belirgin enfiltrasyonu ya da fazla miktarda plevral efüzyonu olan çocuklarda kanda veya plevral efüzyonu olan çocuklarda kanda veya plevra sıvısında S. aureus ürediğinde oksasilin plevra sıvısında S. aureus ürediğinde oksasilin veya MRSA olasılığı söz konusuysa glikopeptit veya MRSA olasılığı söz konusuysa glikopeptit (vankomisin/taykoplanin) eklenmesidir.(vankomisin/taykoplanin) eklenmesidir.

40

Çocuklarda Pnömoni Tedavisi (Özet)Çocuklarda Pnömoni Tedavisi (Özet)AyaktanAyaktan HastaneHastane Yoğun BakımYoğun Bakım

YenidoğanYenidoğan -- Ampisilin + gentamisinAmpisilin + gentamisin

VEYAVEYA

Ampisilin + sefotaksimAmpisilin + sefotaksim

VEYAVEYA

Ampisilin + gentamisin + Ampisilin + gentamisin + sefotaksimsefotaksim

(Hastane enf. (Hastane enf. Glikopeptit + 3. kuşak Glikopeptit + 3. kuşak

sefalosporin)sefalosporin)

Ampisilin + gentamisinAmpisilin + gentamisin

VEYAVEYA

Ampisilin + sefotaksimAmpisilin + sefotaksim

VEYAVEYA

Ampisilin + gentamisin + Ampisilin + gentamisin + sefotaksimsefotaksim

(Hastane enf. (Hastane enf. Glikopeptit + 3. kuşak Glikopeptit + 3. kuşak

sefalosporin)sefalosporin)

3 hf-3 ay3 hf-3 ay MakrolitMakrolit Ateş (–) Ateş (–) Makrolit Makrolit

Ateş (+) Ateş (+) Makrolit + Makrolit + ampisilinampisilin

SefüroksimSefüroksim

VEYAVEYA

Ampisilin-sulbaktamAmpisilin-sulbaktam

VEYAVEYA

Sefotaksim/seftriyaksonSefotaksim/seftriyakson

3 ay-5 yaş3 ay-5 yaş AmoksisilinAmoksisilin AmpisilinAmpisilin SefüroksimSefüroksim

VEYAVEYA

Ampisilin-sulbaktamAmpisilin-sulbaktam

VEYAVEYA

Sefotaksim/seftriyaksonSefotaksim/seftriyakson

>5 y>5 y Makrolit Makrolit ±± amoksisilin/penisilin amoksisilin/penisilin Makrolit + AmpisilinMakrolit + Ampisilin SefüroksimSefüroksim

VEYAVEYA

Ampisilin-sulbaktamAmpisilin-sulbaktam

VEYAVEYA

Sefotaksim/seftriyaksoSefotaksim/seftriyakso

++

MakrolitMakrolit