76
ProAgri ProAgri tegnologie vir die boer technology for the farmer Mei / May 2014 No / Nr 171 ISSN 1042 - 1558 Meganisasie | Gewasproduksie | Hulpbronbestuur | Veeboerdery span jy NAMPO: Kaart binne Spesiaal: Die wildseisoen is hier Trokkies vir die plaas

Proagri 171

  • Upload
    proagri

  • View
    425

  • Download
    97

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Ek vertrou jy gaan hierdie maand die disse op ProAgri se spyskaart geniet en van waarde vind vir die volgende reeks besluite! Blaai asb na bl 39 vir ons spesiale afdeling met die oog op die jagseisoen wat voorlê en kom kuier gerus by ons by NAMPO in die Hinterland-saal. Die kaart is op bl 36. Besoek ook www.proagri.co.za

Citation preview

ProAgriProAgritegnologie vir die boertechnology for the farmer

Mei / May 2014No / Nr 171

ISSN 1042 - 1558

Meganisasie | Gewasproduksie | Hulpbronbestuur | Veeboerdery

Só span jy

NAMPO: Kaart binne

Spesiaal:Die wildseisoen

is hier

Trokkies vir die plaas

’n Heerlike, sappige, soet lemoen, ’n avokado wat groen oopblom as jy met die mes nader kom, ’n

granaat met elke pit vol belofte... Vrugte is heerlik, maar daar is niks so lekker soos die vrug op jou eie arbeid nie. In hierdie dae wanneer die stropers tussen die ryp mielierye deur kloof en menige boer (erken dit nou maar!) so opgewonde soos ’n plaasseun oor sy eerste kalf, na die stroom pitte wat in die tapkar ingevoer word, staar, dan word die vreugde van nog ’n seisoen se arbeid amper tasbaar. Al daardie moeilike besluite oor planttyd, kultivars, bewerking, masjiene, krediet en kontrakte se gevolge word nou ’n werklikheid en dit is ook hier waar die kaf van die koring geskei word. ’n Boer het geen ander keuse as om met die gevolge van sy besluite en aksies saam te leef en daaruit te leer nie, anders as sekere verkose verteenwoordigers met maatjies in plekke wat netelige ondersoeke kan laat verdwyn. Teen die tyd wat jy hierdie ProAgri in die hande het, sal daar nog ’n verkiesing verby wees. Die aanloop tot

die verkiesing is gekenmerk deur ’n vlaag plaasaanvalle, dreigende uitsprake en nog dreigender beoogde wetgewing wat daarop gemik is om die vrug van jou arbeid aan ander uit te deel. Ons kan nie hierdie dinge ignoreer nie, maar ons kan ook nie mismoedig raak nie, want op die ou end moet daardie bordjie pap van êrens af kom. Ek vertrou jy gaan hierdie maand die disse op ProAgri se spyskaart geniet en van waarde vind vir die volgende reeks besluite! Blaai asb na bl 39 vir ons spesiale afde-ling met die oog op die jagseisoen wat voorlê en kom kuier gerus by ons by NAMPO in die Hinterland-saal. Die kaart is op bl 36.

Boer slim!

Annemarie Joubert >[email protected]

Meganisasie3 Die regte stroper maak ’n taai taak soet7 Jupidex: Kverneland doen dit weer9 LEMKEN maak berge gelyk11 Kubota neem die goue myl oor13 Maxus kerf sy nis uit15 VW Constellation: Net die man vir die lang pad

Gewasproduksie16 Presisieboerdery is die hoeksteen van volhoubaarheid19 Equalizer: Minimumbewerking vir maksimum wins21 Valley ken sy storie, bult op en bult af23 Massey Ferguson-wydwerkplanters is ’n wenkonsep

Hulpbronbestuur27 Staalmeester luister na die boer29 Nuwe tegnologie om energie te bespaar in boerdery30 Só span jy Bonnox33 Orsi tap melk uit gras

Spesiale afdelingWild en jag39 Wildsvleis raak al hoe gewilder41 Huntex maak erns met die wildboer43 Ellalien Davey verstaan ’n bok se kop

Veeboerdery45 KK Animal Nutrition dra boerdery deur droogte

Gereeld46 Veilings51 GeneGids53 AgriTrader65 Tweedehands

Redakteursbrief Voorblad

Inhoudsopgawe / Contents ProAgri

Smart Publishing

Gebou 2, Menlyn Woods,Spritestraat 291, Faerie Glen

Tel: 0861-777-225www.smartpublishing.co.za

Business-to-Business: Agriculture ABC

January tot March 2014 – 39 763

Copyright © 2013. All rights reserved. No material, text or photo graphs may be reproduced, copied or in any other way transmitted without the written consent of the publisher. Opinions expressed are not necessarily those of the publisher or of the editor. We recognise all trademarks and logos as the sole property of their respective owners. ProAgri shall not be liable for any errors or for any actions in reliance thereon.

Redakteur tydskrif en aanlynAnnemarie Joubert > [email protected]

VerslaggewerDu Preez de Villiers > [email protected]

Senior bemarkerStefan van Wyk > [email protected]

Bemarkers: Klein advertensiesXander Pieterse > [email protected]

Adele van Tonder > [email protected]

Uitleg & grafi kaEsta van Niekerk

NavraeEngela du Plessis > [email protected]

Rekeninge Ronel Keet > 0861-777-225 [email protected]

Verspreiding en intekeningMarlien v d Westhuizen > [email protected]

SakebestuurderGeorge Grobler

7

9

11

21

30

41

’n Stewige hei-ning beteken ’n netjiese boer-dery en die mense van Bonnox kan jou help om in ’n kits en met min arbeid ’n heining te span wat van jou skaaplam-mers tot jou koedoes kan hou waar hulle hoort en hulle beskerm. Lees hoe dit gedoen moet word op bl 30 en maak gerus ’n draai by die Bonnox-tent by die Plaas-vars-fees.

SPESIAALNAMPO-kaart op bl 36

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 3

ProAgri was onlangs in die Wes- en Oos-Kaap om video's oor 'n verskeidenheid spog-produkte en maatskap-pye te maak. Onthou om gereeld op You-Tube/ProAgrivideos te gaan loer om te sien hoe dinge regtig werk.

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 5

sjiene, soos die oumense die dorsma-sjien genoem het. Vandag se moderne stropers doen maar presies wat die oumense gedoen het; net makliker, vinniger en meer gemeganiseerd. Die Engelse noem immers ’n stroper ’n combine har-vester, wat bloot beteken dat dit al die oeswerk in een beweging doen: die graan afsny, dors (die korrels uit die are of die pitte van die stronk af of die pitte uit die peule haal) en wan (die kaf van die korrels skei).

’n Stroper is ’n duur stuk toerusting, daarom moet die graanboer baie mooi kies om seker te maak hy koop die regte masjien wat die beste werk in sy besondere omstandighede sal doen. Die heel eerste besluit wat die boer moet neem, is of hy hoegenaamd ’n stroper moet koop en of hy van ’n stroopkontrakteur se dienste gebruik wil maak.

Gewoonlik bied ’n stroopkontrakteur die boer die voordeel van die mees gevorderde en byderwetse tegnolo-gie, wat sommige boere nog nie kan bekostig nie – soos presisieboerdery-stroperkaarte waarvolgens die boer sy volgende seisoen se plantdigtheid en bemesting haarfyn kan beplan. Omdat stroop sy bestaan is, het die kontrakteur gewoonlik ook die beste masjinerie en personeel wat die doel-treffendste kan stroop. ’n Goeie, be-troubare stroopkontrakteur kan vir die boer baie van die kopsere wat maar met strooptyd gepaard gaan uitskakel. Maar stroopkontrakteurs kan ook vir die boer ekstra sorge skep. Daar moet fyn beplan word presies vir wanneer die kontrakteur se dienste bespreek word – veral vir gewasse soos soja wat presies op die regte tyd gestroop moet word – en as die kontrakteur nie op die regte tyd opdaag nie, sit die ge-frustreerde boer met afgekapte arms en wag. Die boer moet dus mooi besin wat vir hom die lonendste en gerieflikste opsie sal wees – om ’n kontrakteur te gebruik of om ’n stroper te koop en die werk self te doen. Verlede keer het ons gesels oor sleepstropers, selflopers en mieliepluk-kerkoppe. Vandeesmaand kom koring-tafels onder die loep.

KoringtafelKoring en ander kleinsaadgewasse word met ’n koringtafel gestroop tensy die koring vooraf platgesny word om dit eenvormig te laat ryp word en kor-relverlies as gevolg van wind te beperk. In so ’n geval pak die platsny-

Sweet, seer rûe en rou hande was in die goeie ou tyd die kernkenmerke

van oestyd op die plaas. Die taai oumense het koring met sekels gesny, met donkies en muile op die trapvloer uitgetrap om die korrels uit die are te kry en dit gewan. Wan (graan suiwer) het destyds beteken dat hulle die getrapte spulletjie met gaffels in die lug gegooi het sodat die wind die kaf kon wegwaai en die swaarder korrels op die grond kon terugval waar dit later opgetel kon word. As die wind nie sterk genoeg waai om die graan ordentlik te wan nie, het die oumense geglo dat hulle moes fluit om die wind te roep. Van sekelsny en van mieliekoppe met die hand pluk of die plante met kapmesse afkap en aanry tot die moderne stroper was ’n lang en inte-ressante pad van tegnologie-ontwik-keling met osgetrekte sekellemsnyers, selfbinders, stoomenjins en trapma-

Die regte stroper maak ‘n taai taak soet

’n Nuttige nuwe ontwikkeling is ’n blaser met ’n ry spruitstukke wat voor aan die koringtafel gemonteer word. Dit blaas ’n sterk lugstroom wat stingels na die snystaaf neig en pitte na die koringtafel se awegaar dwing om oesverlies aansienlik te verminder.

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 5

er dit in windrye en dan word ’n optel-ler voor aan die stroper gemonteer om die reeds gesnyde koring op te tel en na die voerkamer te vervoer. Maar vir staande koring of soort-gelyke gewasse monteer die boer ’n koringtafel aan sy stroper. Heel voor aan die stropertafel is ’n tol met spane en grypers wat die gewas mooi netjies teen die snystaaf vasdruk sodat dit skoon en netjies afgesny kan word. Die snystaaf bestaan uit ’n ry sekelmeslemmetjies wat teenoor me-kaar beweeg om die gewas af te sny sodat dit op die tafel val, waar dit met awegare na die voerkamer vervoer word. Sommige stropertafels het vervoer-bande (drapers) in plaas van awegare. Die vervaardigers daarvan beroem hulle daarop dat die gewas sagter hanteer word en dus minder korrels verloor voordat dit in die voerkamer beland. Boonop word al die are met die koppe in dieselfde rigting op die vervoerband gepak en die materiaal word nie gewring of geknoop soos ’n awegaar soms doen nie, sodat die stroper egaliger gevoer word en met minder rukke en stote werk vir vin-niger, gelykmatiger stroopwerk en minder stremming aan die stroper se bewegende dele. ’n Relatief nuwe ontwikkeling is die buigsame snyerstawe wat die grond-kontoere meer getrou as ’n starre sny-erstaaf volg. ’n Boer wat laagdraende soja op golwende lande stroop, sal eerder so ’n stropertafel met ’n buig-same snyerstaaf koop. Aan die wye stropertafels wat deesdae beskikbaar is, is die voertol soms in twee gedeel sodat die twee tolle onafhanklik van mekaar op en af kan beweeg oor grondglooiinge. Dit sorg dat die tolle deurgaans op presies die regte hoogte werk vir akkurate en netjiese stroopwerk. Sake waarna die boer moet oplet as hy ’n stropertafel wil aanskaf, is die volgende:

• Pas die stropertafel maklik aan jou stroper en pas hy by jou stroper se kapasiteit (stroop hy so wyd as wat jou stroper kan hanteer) en die gewasse wat jy wil stroop?

• Is dit maklik en vinnig om hom aan- en af te haak en om sy hidrouliese en elektriese koppelings te maak?

• Sny en voer hy die gewas deeglik en skoon, maar sonder om korrels of pitte te verniel of te vermors?

• Gaan kyk in ware boerdery-omstan-dighede hoe die stropertafel werk met die produk wat jy met hom wil stroop. Kan hy verstel om deur-gaans, ook in wisselende omstan-dighede, doeltreffend te werk? Kan jy die verstellings vanuit die stroper se kajuit doen?

• Is hy betroubaar en stewig vervaar-dig?

• Is dit maklik en vinnig om hom te versien?

’n Stropertafel met ’n vervoerband hanteer die gesnyde graan netjieser en sagter as een met ’n awegaar sodat minder korrels verlore gaan, en dit voer die materiaal egaliger sodat die stroper nie met rukke en stote werk nie.

• Hoe maklik is dit om met die stro-pertafel te werk?

• Daar is deesdae stelsels beskikbaar waar jy ’n blaaswaaier met spruit-stukke aan ’n stropertafel kan mon-teer sodat ’n sterk windstroom van voor die gewas in die lemme help waai en enige pitte wat uitspring netjies tot in die awegaar blaas vir vollediger herwinning. Regverdig die gewasse wat jy stroop so ’n stelsel?

• Word die stropertafel verskaf deur ’n gevestigde, betroubare handelaar wat tegniese raad en steun, sowel as diens en onderdele kan voorsien?

Praat met en kuier by boere in jou omgewing wat soortgelyke gewasse in soortgelyke omstandighede stroop. Luister na hulle raad en kyk hoe hulle tegnologie werk. Volgende keer lig ons die stroper se deksel en kyk hoe die dorsproses daarbinne werk.

werkdiepte van 300 tot 400 mm met ’n wegbreekaksie van 640 kg. Hy is 12 m wyd met 32 tande en kan opvou tot 4,5 m vir padvervoer. Die sykante kan ook afgehaal word, sodat hy 10 m wyd is met 28 tande. Die tand-spasiëring van die CLC-tipe tand wat ook met ’n vlerkskaar toegerus kan word, is 365 mm. Sy ideale werkspoed is tussen 7 en 10 kmh.

CTC-reeksVir ’n nuwe dimensie in grondbewer-king het Kverneland die CTC-reeks bekend gestel. Die alles-in-een-masjien laat ’n gladde saadbed met ingewerkte biologiese materiaal vir grondverryking. Die CTC bestaan uit vier verskil-lende werksafdelings. Dit begin met ’n snykouter om deur plantreste en materiaal op die land te sny, ’n tandbewerking vir gronddeurlugting, mengskottels om die materiaal in die grond in te werk en ’n roller vir saad-bedvoorbereiding. Daar is drie sleepmodelle van 4 m, 5 m of 6 m wyd met 15, 17 of 21 tande, en die CTC werk op sy beste tussen 10 en 12 kmh. Jupidex se manne sê hulle het hom getoets met vlerkskare aan die tande tot op ’n doeltreffende diepte van 320 mm. Boere het ook ’n wye keuse met

Meganisasie

betrekking tot tandspasiëring, tipe snykouter en skare, asook die tipe roller. Soos altyd, maak Kverneland voorsiening vir verskillende grond-soorte en omstandighede.

Qualidisc TDie Qualidisc T-skotteleg is ideaal vir vlakbewerking in ’n minimumbewer-kingstelsel waar dit ewe gladweg deur groen materiaal of stoppels sny en die saadbed perfek voorberei. Die skottels sny tot op ’n diepte van 15 cm, die harke help om die materiaal te ver-sprei en die twee rollers sorg dan vir ’n netjiese saadbed. Die voorste roller het ronde stawe om kluite te breek en die agterste roller se plat stawe wat vinnig in die rondte draai, werk die laaste materiaal in die bolaag in. Trekkerkrag word bespaar deurdat die rollers van die voorste balk af ge-dra word. Die agterste wiele is daar vir padvervoer en, soos al Kverneland se nuwe skottelêe, kan die masjien weg-gevou word tot ’n gerieflike padver-voerbreedte van 3 m. Die Qualidisc is beskikbaar in wyd-tes van 3,5 m as driepuntmodel en 5 tot 7 m as sleepwerktuie.

Optima HDWanneer die grond reg is en die nodige reën geval het, is dit ook tyd om Kver-neland se Optima HD-planters uit die skuur te trek. Die robuuste planter het homself nou na twee seisoene in Suid-Afrika bewys as nog ’n Kverneland-staatmaker. Die planters is beskikbaar in werkwydtes van 3 tot 9 meter, maar die bielies vou ook netjies op om deur die plaashek te ry. Die Optima het ’n groot sentrale kunsmisbak en ’n voor-deel wat veral saadmielie-aanplanters geniet, is die gemak waarmee die plantereenhede ontkoppel kan word vir die aanplanting van die regte aantal rye mannetjies en wyfies. Al hierdie Kverneland-toerusting en nog vele meer kan weer vanjaar by die Jupidex-standplase by NAMPO besigtig word.

Meganisasie

Vandat die eerste Kverneland CLG sy spesiaal versterkte Sweedse

staaltande in Suid-Afrikaanse grond ingeslaan het, jare gelede, is daar ’n standaard gestel waaraan boere enige ander grondbewerkingsmasjien kon meet. Met ongekende dieptebewerkings in selfs die moelikste gekompakteerde en klipperige grond, het Kverneland die boer se staatmaker geword om grond te deurlug en voor te berei vir vrug-bare plantwerk. Dié nuwe tegnologie met onafhank-like opwaartse en sywaartse weg-breekaksies het die onbegaanbare begaanbaar gemaak sonder staantyd in die land weens sweisplekbreuke, want aan ’n Kverneland word alles stewig vasgebout. Dit het ook wêrelde van aanpas-baarheid oopgemaak met verstelbare bewerkingswydtes en maklike vervan-ging van onderdele. Vandag bly Kverneland op die voorpunt van tegnologie en boere wat Jupidex se uitgebreide uitstalling van-jaar by NAMPO besoek, sal hulle kan verkyk aan die nuutste wat deur die beste gebied word.

Kyk net hier!Cultibar 12000Die nuwe Cultibar 12000-tandeg het ’n

Kverneland doen dit weer

Cultibar 12000

Qualidisc T

Jupidex is die alleenverspreider van Kverneland in Suid-Afrika. Van 1999 af staan Koot van der Merwe en sy span gereed om jou die beste van die beste te bied. Kverneland is die naam wat wêreldwyd verbind word met gehalte en presisie. In Suid-Afrika is Kverneland net om die draai van jou plaas af. Jupidex se produkte word wyd versprei deur handelaars soos OVK, VKB, KaapAgri, Mascor en vele ander regoor die land. Besoek www.jupidex.co.za vir meer inligting of skakel Nico Storm by 033-386-3574.

Sien ons by NAMPO

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 7

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 9

“Die werk het altyd soos ’n berg voor my gelê, maar met

LEMKEN se hulp is grondvoorbereiding nie meer ’n beperkende faktor nie,” sê Hannes Joubert, groente- en sitrus-boer van Kirkwood in die Oos-Kaap. Oor voorbereiding vir sy uitgerekte planttyd op die 600 hektaar onder pitlose waatlemoene, spanspekke, botterskorsies, asook mielies en koring vir wisselbou, kan niemand vir Hannes iets vertel nie. Hy worstel al jare lank met kontrakteurs en werktuie wat tydrowend is, swaar op diesel en nie so doeltreffend soos wat hy dit graag sal wil hê nie. Toe hy in ProAgri die artikels oor LEMKEN se toerusting lees, het dit vir hom na die oplossing gelyk. Karel Munnik van LEMKEN SA het vir hom brosjures oor die werktuie aangestuur en sonder dat hy enige werktuig in aksie gesien het, het hy in ’n Rubin, Karat en Diamant-ploeg belê. Hy is nie ’n oomblik spyt nie.

“Baie maatskappye het al verbe-teringe op die basiese dis aangebring, maar hierdie is totaal nuwe tegnolo-gie. Jy kan sien die ouens in Duitsland het gaan sit en dink en dit hulle taak in die lewe gemaak om toerusting te ontwikkel wat regtig goed werk,” sê Hannes.

Só pas LEMKEN in die boerderyIn die winter, terwyl die sitrus nog gepluk word, word daar reeds met grondvoorbereiding en plantwerk be-gin op die res van die Habata-boerdery se grond. Van daar af word daar elke week, tot in November, geplant om seker te maak daar is deurlopende voorsiening aan die mark. Die Rubin word ingestoot om met sy skottel- en rolaksie korte mette van die onkruid en oesreste te maak. Die oesreste bestaan nie soos in ’n saai-boerdery net uit mielie- en koringreste nie, maar selfs waatlemoene, span-spekke en botterskorsies wat op die land agtergebly het. Die ses meter breë Rubin gly glad en vinnig deur die reste en onkruid en werk dit vlak in die grond in. Wanneer die onkruid hergroei, vorm dit ’n ega-lige bed wat dan weer deur die Rubin gesny en ingewerk word voor dit kans kry om saad te skiet. Die dubbele bewerking is dubbel en dwars die moeite werd, want die Rubin is op ’n baie ligte dieseldieet. Hannes sê waar ander toerusting tussen 10 en 15 liter diesel per hektaar opslurp, pik die Rubin aan ’n ongelooflike 5 tot 6 liter. Net voor plant, word die Karat met sy tandbewerking en rollers gebruik om ’n perfekte, stewige saadbed te skep. Die Karat het twee stelle tande, wat binne enkele minute gewissel kan

Hannes Joubert sê LEMKEN se toe-rusting beteken dat grondvoorberei-ding nie meer soos ’n berg voor hom lê nie.

word afhangende van die diepte van die bewerking wat nodig is. In ouer lande, waar daar ’n opbou van patogene is, word die Diamant-omswaaiploeg ontplooi om oesreste diep in te werk en die uitbreek van siektes te verhoed. Al die lande is onder besproeiing, meestal drupbesproeiing wat uitgetrek word sodra die oes af is. Die weer speel dus ook ’n groot rol in die bepa-ling van planttye. As dit gereën het, moet die lande vinnig bewerk word. Die dag voor ProAgri se besoek aan die plaas het daar onverwags 40 mm reën uitgesak en Hannes sê hy het gewonder of die Rubin tot sy reg sal kom in die modderbad. Aanvanklik was daar aanpaksels aan die skottels, maar na ’n paar uur se sonskyn was alles so reg soos reën! Die LEMKEN-toerusting was ook vir Hannes ’n stap in die rigting na presisie-boerdery. Die masjiene loop presies reguit agter die trekker aan, net waar die GPS sê daar moet geloop word om die plantwerk later makliker te maak. Die groot werk nou is om elke blok van die uitgebreide boerdery se resultate in te voer om beplanning vir die volgende seisoen te doen. “Dit is die ander groot voordeel van die LEMKEN-toerusting,” sê Hannes. “Alles vou op tot drie meter breed, wat dit vir my moontlik maak om die toe-rusting padlangs en oor nou bruggies tussen die plase te sleep.” Tot 50 km moet afgelê word om al die boerdery se grond te bereik. Hannes kan nie uitgepraat raak oor die tegnologie wat in alles inge-bou is nie: “Kyk net die hoek van die skottels, die rollers wat verskillende groottes is, die feit dat elke skottel en tand sy eie wegbreekveer het; en hy haak aan die driepunt... nee, hierdie mense het regtig gedink.”

Skakel Karel Munnik by 082-412-2577 of Blackie Swart by 082-404-9651 of stuur ’n e-pos na [email protected] vir meer inligting. Besoek gerus ook www.lemken.com om na die volledige reeks toerusting te kyk.

Skep ‘n saadbed vir ‘n koning:

LEMKEN maak berge gelyk

Op Habata-boerdery naby Kirkwood spat selfs die spanspekke wanneer die Rubin sy pad deur oesreste werk..

MeganisasieMeganisasie

deur Annemarie Joubert

boerdery wat met uitvoersitrus en -tafeldruiwe boer, gaan uitvind hoe-kom hy onlangs twaalf smal Kubota-trekkers gekoop het. Hy gebruik die trekkers uitsluitlik om die moderne hidrostatiese Martignani-spuite, (wat die gifdeurdrenkte waterpartikels elektries laai om aan die plante vas te heg) te trek. “Vir die ou, konvensionele spuite was ’n trekker van 34 tot 36 kilo-watt voldoende, maar vir ons nuwe Martignani-spuite het jy ’n trekker van 45 kilowatt nodig en die Kubota 7040 met sy 51 kilowatt laat waai deur ons boorde,” sê Dawie. “Ons het ook ’n paar 8540’s, wat effens groter is, vir die sitrusboorde gekoop omdat dié spuite effens groter is. Wat my dadelik opgewonde gemaak het van die Kubota is sy hidrouliese skakeling wat beteken dat die opera-teur hoegenaamd nie aan die koppelaar hoef te raak met die ge-durige rattewissel as hy tussen die boorde deur moet vleg nie. ’n Koppe-laar sterf ’n vinnige dood in ’n boord.” Die kragaftakker werk ook hidrosta-ties en onafhanklik van die trekker-spoed, wat verseker dat die spuitstof steeds konstant toegedien word as die

Met ’n gemiddelde prys van R160 000 per hektaar vir ’n stuk

grond in die Loskop-skema, word die pad tussen Marble Hall en Groblersdal nie verniet die Goue Myl genoem nie. Alhoewel die opbrengs op hierdie grond met hierdie water en met hier-die klimaat uitstekend is, kan ’n boer wat grond bewerk in hierdie peper-duur streek, nie bekostig om foute te maak nie; daarvoor is die grond te kosbaar. Daarom doen die wyse boer deeglike navorsing en koop vanuit die staanspoor net die beste, doeltreffend-ste werktuie. Dit is geen wonder dat ses boere in die streek oor die afgelope twee jaar hulle vorige trekkers vir Kubotas ingeruil het nie. Hierdie kranige oranje Japannese trekker met sy gevorderde tegnologie en billike prys het drie jaar gelede begin om die boerderygemeen-skap in vervoering te bring. Kubota vervaardig vir die afgelope 81 jaar hulle eie trekkers van voor tot agter om seker te maak dat selfs die gering-ste boutjie en wassertjie aan Kubota-betroubaarheid voldoen. Niks word aan ander hande oorgelaat nie. Du Preez de Villiers het by DawieNaudé, bestuurder van HN Pieterse-

trekker se enjinomwentelinge wissel. “Ek moes dit self op die proef stel toe Gerhard Kriek van Tractor Ware-house vir my vertel het dat ek teen dieselfde kilowatts, 30% van my dieselrekening kan afknip as ek my vloot met Kubotas vervang. Ek kon my oë nie glo toe ek die resultate sien nie. Dit gaan dus nie moeilik wees om te besluit watter trekkers ek vir ons be-plande uitbreidings gaan aanskaf nie.”Victer Kerslake is die eienaar van Trac-tor Warehouse en hy ken sy produkte se eienskappe op die punte van sy vingers. “Die Kubota is so lig op brand-stof omdat die Japannese die enjin se ringe uitgegooi het om enjinwrywing te verminder. Die diesel word ook loodreg op die suiers gespuit vir optimale werkverrigting. “Vir die klein oppervlaktes in boorde en onder tonnels het die Kubota nog ’n uitmuntende eienskap. As die trekker skerper as 30 grade moet draai, kan die drywer met die druk van ’n knoppie die buitenste wiel vinniger laat draai om die trekker se draaisirkel drasties te verklein. Ons kan nou elke gang in die wingerde ’n halfmeter smaller maak, wat grondbenutting beduidend verhoog,” sê Dawie. “Ons het gesien dat as ons net een Kubota op ’n plaas kan kry, is dit net ’n maand of twee maande voordat die boere ons begin bel om nog te kom aflewer,” sê Gerhard. “Met hierdie wêreldklas, uitmuntende Japannese produk wen almal.”

Vir meer inligting, skakel Jan van der Westhuizen, bemarkingsbestuurder van Kubota, by 079-692-1282 of e-pos [email protected]. Besoek gerus ook www.kubotasa.co.za.

Kubota annekseer die Goue Myl

Die smal, kragtige Kubota-trekkers glip seepglad deur die sitrusboorde

Die Kubota se ratte word verwissel met slegs ’n ligte gewrigsaksie.

Gerhard Kriek, verteenwoordiger van Tractor Warehouse in die Loskopske-ma-streek, Dawie van Rensburg, bestuurder van HN Pieterse-boerdery en Victer Kerslake, eienaar van Tractor Warehouse, by die energieke Kubota-trekker wat kleingeld van groot werk in boorde en wingerde maak.

Sien ons by NAMPO 2014

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 11

Meganisasie

MeganisasieMeganisasie

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 13

langer as ’n langbak-bakkie s’n, maar daardie 300 mm beteken die wêreld as jy lang silinders moet vervoer. Daar-benewens maneuvreer en parkeer die Maxus soos ’n gewone bakkie in die stad en hy kan selfs in ’n motorhuis pas. Daar is omtrent geen prysverskil tussen ’n gewone 1-ton bakkie en die 1,5 ton Maxus nie en die bak is by die prys ingesluit. Die Maxus is eintlik gebou om 2 ton te dra, maar in Suid-Afrika is dit slegs vir 1,5 ton gelisensieer. Die voordeel is dat hy elke dag tot op die wettige maksimum gelaai kan word sonder dat hy ooit verniel sal word. Omdat Maxus deel is van die groter CMH-groep, kan die voertuig by een van die 70 CMH-handelaars regoor die land gediens word. “Ons dienssen-

trum is ’n paar blokke weg en die ouens buig werklik agteroor om goeie diens te lewer. Ek het nog nie ’n dag se probleme gehad nie en die ouens is ook bereid om ’n versiening op kort kennisge-wing te verskuif as dit moet,” getuig hy. Met sluit-weerremme (ABS), elektro-niese stabilitei-tsbeheer (ESP), ’n radio, krag-stuur en lugver-

As jy ’n skitterproduk raakloop wat ware waarde vir geld bied, is dit

wys om sommer twee daarvan te koop. Dit is wat Pierre van Zyl van Eastern Hydraulics in Germiston ge-doen het toe hy op die Maxus-trokkie afgekom het. Na agt maande werk die twee Maxusse nog net so perfek as toe hy hulle gekoop het en hy het geleer dat dit die trokkie is waarop jy deur dik en dun kan reken. Eastern Hydraulics is al 26 jaar aan die gang en hulle werk is hoofsaaklik om die massiewe hidrouliese silinders vir mynmasjinerie te versien. “Ons het ’n trokkie nodig gehad wat moes aanpas by ons vrag,” verduidelik Pierre. Nadat hy in September verlede jaar die eerste Maxus gekoop het om die lang roetes uit die Laeveld na Bot-swana te takel, was hy so beïndruk dat hy in Januarie nog een vir die fabriek gekoop het vir die heen-en-weertjies. Ons groter trokke het te duur ge-raak om vir plaaslike takies te gebruik en was lomp en moeilik in die verkeer. ’n Trokkie wat 1,5 ton kon laai was dus die volmaakte voertuig.” Gerrit is nou al ses jaar hoofbe-stuurder en hy het sy huiswerk deeglik gedoen voor hy die Maxus aangeskaf het. “Die trokkie val gerieflik in die klas waar jy nie elke jaar padwaardig-heidstoetse hoef te ondergaan soos met die groter trokke nie. Die drywer het ook net ’n kode agt nodig en hoef ook nie oor ’n openbarevervoerlisen-sie te beskik nie. Omdat een van ons groot kliënte in Potgietersrus is, pla die tolhekke vreeslik, maar die Maxus glip gelukkig as ’n gewone voertuig deur omdat hy enkel-agterwiele het. Daar-benewens mag hy die lang pad teen 120 kmu kafdraf in plaas van die 80 kmu waarteen die groter trokke moet voortkruie.”

Dra sy vrag soos ’n manDie Maxus se bak is maar 300 mm

sorging, is die bestuurder ’n gelukkige man wat nog baie tyd en energie tussen die ritte het om sy werkstrots mooi blink en skoon te hou. “Die kooptransaksie was ook ’n ervaring. Voor Maxus die bak vir ons rubberbehandel het, het hulle dit gou na ons toe gebring sodat ons ’n 3 mm staalplaat aan die binnekant van die kante kon vassweis vir die ekstra beskerming. Dit het geen invloed op die Maxus se waarborg nie,” sê Pierre Omdat die trokkie voorwielaange-drewe is, bestuur dit soos ’n droom op ’n grondpad en sinkplaatpad en die besondere groot bakvolume sal dit net ’n droom op elke plaas maak.

Om een van hierdie oulike werkesels van nader te leer ken, skakel vir Steven McHaffie van Maxus by 011-841-2000, 072-993-6320 of e-pos hom by [email protected]

MeganisasieMeganisasie

Die Maxus skrik nie vir ’n swaar vrag nie en kan heeldag lank in Johannesburg en omgewing rond-draf om afl ewerings te doen. Maar op ’n grondpad is hy ewe tuis.

Pierre van Zyl van Eastern Hydraulics is baie tevrede met die Maxus wat soos ’n gewone voertuig parkeer, ’n lekker geriefl ike kajuit het en uiters suinig met die diesel werk.

Enoch Kunene, trokbestuurder, en Pierre van Zyl, hoofbestuurder, is baie seker dat die veeldoelige trokkie so seker as wat, sy man op ’n plaas kan staan.

Maxus kerf sy nis uit

Sien ons by NAMPO 20142014

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 15

Livingstone Malaudzi, hoof van Produkbestuur by MAN Truck & Bus SA, sê: “Die VW Constellation-reeks het goeie potensiaal om aan enige nismarkbehoeftes in die medium- en langpadvervoerbedryf te voldoen. Die VW Constellation 19.320 het ’n massiewe 44 ton bruto kombinasie-massa, wat dit ver voor die meeste ander 4X2 voorhakers plaas met betrekking tot loonvrag- en sleepver-moë.” Met so ’n perd kan werklik reuse vragte vervoer word. Boere en ander rolspelers in die landbou kan veral kennis neem van die veelsydigheid van die VW Constel-lation 24.250 starrebakvragdraer met sy lang wielbasis van 5,819 meter, wat die perfekte platform vir ’n verskeiden-heid baksoorte bied. Toegerus met tralies, sal dié meneer ’n hele trop beeste voerkraal toe kan vat, met ’n verkoelingsbak op sal jy ’n hele land se groente gerieflik by die mark kan kry en met gewone valkante sal jy enigiets anders wat aangery moet word, soos tonne voerbale, vin-nig, flink en veilig kan vervoer. Die VW Constellation 24.250 se meganiese veerstelsel stel hom in staat om sy vrag soos ’n man te dra, maar deurgaans die maksimum gerief en padhouvermoë te handhaaf. ’n Welkome toevoeging wat ekonomie verhoog, is die optelbare volgbyas (tag axle) wat vir die eienaar die volgende voordele bied:• Wanneer die vragmotor leeg of lig

gelaai is, kan jy die volgbyas se twee wiele optel, wat bande bespaar en vir jou ’n laer toltarief behoort te beteken – die tollenaars kan jou im-mers nie laat betaal vir wiele wat nie aan die pad raak nie.

• Wanneer die vragmotor gelaai is,

laat sak jy die volgbyas se wiele, wat jou ’n beter gewigsverspreiding gee en die vragmotor se padhouvermoë verbeter. Die ekstra twee wiele se remstelsels verseker ook beter stop-krag onder vrag en dit verhoog die vragmotor se sleepvermoë sonder om die voertuig se voorkant te wil oplig.

Albei die modelle is beskikbaar met dag- of slaapkajuite, wat dit moontlik maak om jou trekkers en werktuie of voer tot in Tanzanië aan te ry. Die kajuite is uiters gerieflik en gebrui-kersvriendelik. Nog ’n groot voordeel, veral vir die langpad in Afrika waar jy nie ’n gesofistikeerde diensstasie agter elke bos uitskop nie, is die absolute be-troubaarheid van die voertuig met sy robuuste onderstel, asook die gemak waarmee foute opgespoor en onder-houdswerk gedoen kan word. Die trok het ’n maklik herstelbare aandryfstel-sel, gegrond op die Cummins ISBe-en-jin met interverkoelde turbo-aanjaging en die betroubare Eaton FS 6306 B handratkas. Jou Constellation gaan nooit ’n oomblik langer as wat nodig is in die werkswinkel staan staan nie, want sy plek is immers op die pad, maar MAN se mense sal jou ook nie in die steek laat nie. Daar is ’n netwerk van veertien volledig toegeruste hande-laars en vyftien diens- en onderdele-stasies op strategiese plekke regoor Suidelike Afrika. Bruce sê: “Die VW Constellation-trokreeks se gewildheid neem toe, want dit is ’n doelgeskikte voertuig, aangepas om aan die behoeftes van enige nismark te voldoen. Doeltref-fende brandstofverbruik, betroubaar-heid en maklike onderhoud beteken lae bedryfskoste oor die langtermyn, wat dit veral aantreklik maak vir gespesialiseerde vervoeroperateurs in Suidelike Afrika.”

Besoek www.mantruckandbus.co.za om uit te vind waar jou naaste han-delaar is of skakel 011-928-6800.

Volkswagen MAN verstaan landbou in Suid-Afrika se unieke vervoer-

behoeftes. Dit is ’n lang pad mark toe, brandstof is duur en as daar dalk ’n meganiese probleem langs die pad ontstaan, moet dit vinnig en maklik herstel kan word. Dit is waarom MAN onlangs by die Johannesburgse Internasionale Motorskou twee baie spesiale voertuie uit die VW Constellation-stal bekend gestel het. Die trokke word in Brasilië vervaar-dig as deel van MAN Truck & Bus se uitgebreide reeks swaardiens kommer-siële voertuie. Die reeks word al hoe gewilder in Afrika se ontwikkelende ekonomieë, nadat dit sy staal in Suid-Amerika gewys het. Die twee werkesels wat nou hulle pad na Suid-Afrika gebaan het, is spesiaal ontwerp om presies die werk te doen wat Suidelike Afrika van ’n trok verwag. “Die VW Constellation-reeks is baie veelsydig, beskikbaar in voorhaker- en vastebak-modelle, met 6X2 en 4X2 asplasings, wat dit ideaal vir lang-padvervoer maak,” sê Bruce Dickson, hoofuitvoerende beampte, MAN Truck & Bus SA. Hy sê die veelsydige trokke word reeds wyd gebruik vir hoë-volumevervoer, koelvervoer en ook vir werklike swaar vragte. Betroubaarheid en ekonomiese brandstofverbruik is die hoofredes waarom die voertuie so aantreklik is en Bruce sê die Constellation-reeks se aandryfstelsel is presies na die smaak en behoeftes van Suid-Afrikaanse ge-bruikers aangepas. Die trokke wat by JIMS 2013 vertoon is, sluit die VW Constellation 19.320 4X2 voorhaker en die VW Con-stellation 24.250 starrebakvragdraer in.

Net die man vir die langpadMeganisasieMeganisasie

Sien ons by NAMPO

Standplaas 1942014

VW Constellation 19.320

VW Constellation 24.250

in samewerking met ander databronne soos byvoorbeeld agronomie en kli-maat, te ontleed.

Waar om te beginVir ’n produsent wat presisieboerdery suksesvol wil invoer, is dit aanvanklik baie belangrik om so veel as moontlik kennis oor sy natuurlike hulpbronne in te win. Dit beteken ’n beter begrip van sy grondtipes, grondvog (hidrologie), mikroklimaat en lugfoto’s. Voordat ’n produsent ’n opbrengskaart kan produseer, moet hy die veranderende faktore wat die opbrengs op sy lande beïnvloed, identifiseer. ’n Opbrengskaart moet dien as bevestiging van die variasie in data wat op die lande bestaan. Boerderybe-stuurstrategieë en voorskrifkaarte sal waarskynlik nie net gebaseer wees op opbrengskaarte nie. ’n Plaaskaart en lugfoto’s is die belangrikste bron van inligting waarsonder ’n produsent nie met presisieboerdery moet begin nie.

Voordele van presisieboerdery• Verminder bemestingskoste en die

Presisieboerdery of satellietboerdery, is ’n boerderybestuurskonsep ge-

baseer op die waarneming en reaksie van variasies binne-in ’n land. Presisie-boerdery handel oor plaasbestuur as ’n geheel met behulp van nuwe tegnolo-gie soos satellietbeelde, inligtingsteg-nologie en geografiese hulpmiddels, met optimale opbrengste van insette, terwyl hulpbronne bewaar word. Die elektroniese rewolusie van die afgelope paar dekades het gestalte gegee aan twee tegnologiese uitvind-sels wat in die volgende dekade ’n belangrike impak op landbou gaan hê, naamlik geografiese inligtingstelsels (GIS) en die globale posisionerings-telsel (GPS). Tesame met die GIS en die GPS het ’n groot verskeidenheid sensors, monitors en beheerders van landboutoerusting ontstaan. Gesa-mentlik stel hulle produsente in staat om elektroniese gids-hulpmiddels te gebruik om onder meer die bewegings van landbouwerktuie meer akkuraat te beheer, die presiese posisionering vir verskillende bewerkings en chemiese toedienings te bepaal, en al die data

aanwending van chemiese produkte.• Verminder besoedeling veroorsaak

deur chemikalieë.• Verhoog opbrengste.• Verskaf meer inligting vir bestuurs-

doeleindes.• Verskaf verbeterde boerderyre-

kords. Dit is baie belangrik om goeie rekords te hou, veral van klimaats-toestande. Groot klimaatsgebeure op kritieke tye kan ’n betekenisvolle invloed hê op byvoorbeeld onkruid-doderprestasie, bestuiwing en kors-vorming.

• Verbeter naspoorbaarheid.• Verbeter die inherente kwaliteit van

plaasprodukte, byvoorbeeld pro-teïenvlakke in mielies (voer).

Presisieboerdery poog om boerde-rybestuur op grondvlak te verbeter deur aandag te gee aan agronomie, omgewingsbewaring en ekonomie.

Stadiums en tegnieke1. Geografiese ligging van data Dit stel die produsent in staat om

inligting wat versamel is, byvoor-beeld grondontledings, inligting oor

Presisieboerdery is die hoeksteen van volhoubaarheidArtikel verskaf deur Monsanto

Sien ons by NAMPO

Roodebank Saadsaal 22014

16 ProAgri 171 – Mei / May 2014 wwww.proagri.co.za

Gewasproduksie

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 17

soos grond, geleiding en die land se geskiedenis gedurende die normale gewassiklus.

b. ’n Beheerde aanslag. Inligting afkomstig van statiese aanwysers word gereeld gedurende die gewas-siklus opgedateer deur middel van:

opbrengs en grondpotensiaal bo-op mekaar te plaas.

Dit word op twee maniere bepaal:a. Die land word deur middel van ’n

GPS-toestel binne-in die trekker, afgebaken terwyl die produsent om die land ry.

b. Die land word afgebaken op ’n basiskaart verkry vanaf satelliet- of lugfoto’s.

2. Omskrywing van variasieIntra- en interland-variasie word deur verskeie faktore teweeggebring, soos klimaatstoestande (hael, droogtes, reën, ens.), grond (tekstuur, diepte, stikstofvlakke), bewerkingstelsels (geenbewerking), onkruid en siektes. Permanente aanwysers, hoofsaaklik grond, voorsien produsente met in-ligting oor die belangrikste omge-wingsfaktore. Deur middel van punt-data kan die status van ’n gewas gemonitor word, byvoorbeeld deur te kyk of siektes ontwikkel, of die gewas aan vog- of stikstofstremming lei en of dit beskadig is deur byvoorbeeld hael. Sodanige inligting kan afkomstig wees van weerstasies en monitors, waarne-mings met die blote oog en satelliet-beelde.

3. Strategieë om met variasie te werkProdusente wat grondkaarte gebruik en insette wil varieer kan van twee strategieë gebruik maak:a. ’n Voorspelbare aanslag gebaseer op

ontledings van statiese aanwysers

- Monsterneming: Bepaal biomassa en blaarchlorofil-inhoud, die weeg van vrugte en so meer.

- Afstandswaarneming: Deur mid-del van afstandsbeheerde netwerke is dit moontlik om lug- en grondtem-peratuur, lug-, grond- en blaarhu-miditeit en windspoed te meet.

- Waarneming op die land: ’n Sen-sor in ’n voertuig meet byvoorbeeld blaarstatus terwyl die produsent om die land ry.

- Lug- of satellietafstandswaarne-ming: Multilaag beelde, soos infra-rooi, word gebruik om kaarte met biofisiese parameters op te stel.

4. Die inwerkingstelling van prak-

tyke wat variasie hanteer Nuwe inligtings- en kommunikasie- tegnologie maak gewasbestuur vir

produsente makliker en meer uit-voerbaar op grondvlak.

OpsommingMet presisieboerdery kan die hoeveel-heid kunsmis en ander gewasinsette aansienlik verminder word terwyl opbrengs verhoog word. ’n Tweede, en moontlik groter, voordeel is die langtermyn invloed wat presisiebo-erdery op die natuurlike omgewing het. Deur die regte hoeveelheid van ’n produk op die regte tyd op die regte plek in die land toe te dien, bevoordeel dit die gewas, grond en grondwater. Presisieboer-dery is dus ’n hoeksteen van volhoubare boerdery, aangesien dit aspekte soos grond, gewasse en produsente respekteer.

HOOFKANTOOR: 0861 113167 [email protected]ëveld-areabestuurder: Thys Fourie 082 326 6797 [email protected] Vrystaat en Noord-Kaap: Johan Roux 082 657 6941 [email protected]: Steve Woolley-Kufal 082 654 2162 [email protected] en Wes-Kaap: Cecil Van Rooyen 082 871 0050 [email protected] Oos-Kaap: Mark Wattam 084 287 3277 [email protected] Swaziland: Bongani Dlamini 00268 251 87649 [email protected]

Capstone Seed SA bied boere ’n eenvoudige bastermielie- en

oopbestuifde-mieliepakket aan vir graan-, kuilvoer- en weimielies teen baie bekostigbare pryse. Ons mielies is nie geneties gemodifiseer of “Round-up Ready” nie, wat ons uitvoerstatus pas, asook by baie boere byval vind om hulle eie redes. Ons mielies val in die kort-, me-dium- en langgroeiseisoenklasse, wat die boer ’n keuse vir elke boer-derypraktyk gee. Ons mielies is ook wyd aangepas regdeur Suid-Afrika. Proewe word deurlopend gedoen om elke variëteit in verskillende natuurlike toestande te evalueer. Dit is partykeer moelik om te glo dat Nottinghamweg in die hartjie van die binneland van Natal en die oostekant van Vryheid in Noord-Natal dieselfde hoogte bo seevlak is, maar tog soos dag en nag verskil wat betref reënval, temperatuur, koue, bewolktheid en plantegroei! Juis hier kry Capstone Seed sy mieliebasters en oopbestuifde mielies van bewese telers soos dr Pip Nelson, wat hierdie verskille verstaan!

Kyk net wat het Capstone vir die boer:

CAP 444 NG: Geel mieliebaster uit dr Pip Nelson se stal, met lyne wat hierdie baster baie sterk meerkop-pig maak. In proewe het CAP 444 NG al tot vyf koppe per plant gedra. Die mielie spruit ook maklik en toon uitstekende verdraagsaamheid teenoor droogtetoestande. Daarom is hierdie

biede, 10 t plus in Mpumalanga, kort groeier (kort tot medium in kouer gebiede) uitstekende staanvermoë – twee haelstorms na mekaar in die bin-neland van Natal, toe staan hulle nog steeds! Redelike siekteweerstand, met goeie terugvoering van droogtever-draagsaamheid uit Botswana. Hierdie bastermielie presteer goed vanaf die Oos-Kaap tot in Limpopo, onder besproeiing of op droëland, meerkop-pig, uitstekende graangehalte, kan hoë plantestand hanteer en gaan pas in jou beplanning as boer.

CAP 9001: Wit bastermielie, presteer uitstekend in die Natalse Middelland en word meestal vir kuilvoer ingespan. Hierdie mielie het al soveel as 72 t kuilvoer geproduseer in die Winterton-gebied, en in die Oos-Kaap is hoogtes van drie tot vier meter bereik. Twee groot koppe, wat hoog gedra word, met baie plantmateriaal gee CAP 9001 ’n uitstekende plant-graanverhouding in die kuilvoorbunker, wat tog elke boer se droom is! Redelik siektever-draagsaam, maar ’n spuitprogram word sterk aanbeveel.

Nelson’s Choice: Teen ’n prys van minder as R500/25 kg kan jy bekostig om hierdie wit, oopbestuifde mie-liekultivar as weimielies vir jou bees of skaap te plant. Nelson’s Choice is deur dr Pip Nelson geteel met siek-teweerstand as die hoofdoel! 109 van die beste teellyne beskikbaar is daarin ingebou vir droogteverdraagsaamheid, uitstekende siekteweerstand, staan-vermoë, kophoogte, baie plantmate-riaal, uitstekende maaleienskappe, trotsering van hoë hitte-eenhede en ’n oesverwagting van tussen 8 en 10 ton in sekere gebiede. Die vraag is: Moet jy nie ook Nelson’s Choice plant om jouself te oortuig nie? Mediumgroeier.

Okavango: Geel oopbestuifde mie-liekultivar, massiewe plant, twee baie groot koppe, groot blare, langseisoen- groeier, kuilvoerkoning, verbetering op Sahara wat betref staanvermoë, siekteweerstand, deel van die pakket vir opkomende boere, wyd aangepas, groot verkoper in die ou Transkei, meestal vir dieregebruik. Baie beko-stigbaar; jy sal nooit weet as jy hom nie probeer nie.

Skakel jou naaste Capstone Seed-kantoor nou vir verdere inligting.

geel mieliebaster ideaal vir die droër dele van die Vrystaat, Noordwes en die Noord-Kaap. Met mediumgrootte koppe en baie plantmateriaal word hierdie mielie ook vir kuilvoer gebruik, met droëland-graanoeste van 5,4 t behaal tussen Bethlehem en Paul Roux. Baie aanpasbaar. Medium tot lank.

CAP 9444: Geelmieliebaster, absoluut aanpasbaar soos ’n verkleurmannetjie, hetsy vir kuilvoer of graan; die mielie sal jou nie in die steek laat nie! Uitstekende siekteweerstand, droogte- verdraagsaam, meerkoppig, klein pitte, geel tot rooi kleur pitte - uit-stekend vir duiwe, baie plantmateriaal, ’n lang lys eienskappe wat jy as die boer self kan beproef en weet dat jy tevrede anderkant gaan uitkom. Medium tot lank.

CAP 122-60: Geel bastermielie,14,7 t in die westelike besproeiingsge-

Gewasproduksie

Gewasproduksie

Niks staan stil op Deon Bresler se plaas naby Bultfontein as dit planttyd is nie. Maar waar daar

vroeër jare ’n menigte trekkers en werktuie ingespan is om die grond voor te berei en te plant, verloop sake nou aansienlik vinniger. Met sy twee Equalizer SL-mini-mumbewerkingsplanters, het planttyd ’n plesier geword en die uitgestrekte lande, wat op plekke tot 4 km wyd lê, word rats beplant met pit-vir-pit presiesheid. Twee tapkarre se uitlaaigeute is aangepas om massakunsmis uit te laai tot in die planters se eie awegaaraan-vuller. Dit beteken dat die Equalizers se groot kunsmispense sommer blitsig gevul kan word. Saam met die saadbakke van 70 liter wat elkeen tot drie sakkies saad op ’n slag kan hanteer, beteken dit dat die planters ’n allemintige stuk aarde kan beplant voordat dit weer volmaak-tyd is. Deon-hulle gebruik al ’n hele paar jaar lank Equalizer se wyeraamteg-nologie; eers met ander plantereen-hede, maar met die ontwikkeling van Equalizer se eie minimumbewerkings-mielieplantereenhede het hulle gou die geleentheid aangegryp om die Equalizer-pad ten volle te loop... saam met die oorskakeling na minimumbe-werking.

Deon sê: “Ek dink dis maar hoof-saaklik koste wat ons almal druk in ’n rigting om te kyk waar ons kan spaar, so dit was vir my seker die belangrik-ste oorweging wat ons laat besluit het om dié manier van bewerking toe te pas.” Waar Deon vroeër tussen 80 en 90 liter brandstof per hektaar nodig gehad het, gebruik hy nou minder as 50 liter. Sy besproeiingslande is geheel op ’n geenbewerkingstelsel, maar hy sê die droëlande met hulle sandgrond en kompaksie vra steeds ’n tand. Nogtans is dit vir hom belangrik om soveel as moontlik van die reste op die land te hou vir vogbewaring. Theebo Tech se Min-till Equalizer-fynsaadplanters is al langer as ’n dekade wyd bekend en gewild en dit lyk reeds of die Min-till mielieplanters dieselfde pad loop. Frikkie Senekal, tegniese en bemarkingsadviseur, sê: “Twee-derdes van ons verkope oor die afgelope jaar, is minimumbewerkingplanters.” Fyn tegnologiese ontwikkeling, baie navorsing en twee jaar se veldtoetse het gesorg dat boere kan reken op akkurate, konstante en onafhanklike saad- en kunsmisplasing. Die geheim van die konstante en presiese saad- en kunsmisplasing lê opgesluit in die plantereenheid se

parallelskakeling wat sorg dat die diepteverhoudings altyd presies die-selfde bly, selfs in kontoere. Die planter het ’n hidrouliese wegbreekaksie, wat dus wegdoen met breekpenne wat kort-kort vervang hoef te word. Die silinder kan ook ge-stel word vir die regte afwaartse druk-king vir die soort grond en dit sorg dat die eenheid egalig loop. Die tand se werkdiepte kan van 130 tot 250 mm gestel word. Die saaidiep-te wat deur die dieptebeheerwielie-tjies gedoen word, het sewe verstel-lings van 13 mm elk. ’n Equalizer-boer kan maar weet dat hy nie net op die voorste teg-nologie kan reken nie, maar ook op ’n span plaaslike kundiges, met goeie diens en onderdele wat altyd beskik-baar is, en prysbepaling wat nie regstreeks aan die rand se waarde gekoppel is nie.

Equalizer se minimumbewerkings-mielieplanters beloof om net so gewild te wees soos hulle fynsaad-broers by mielieboere soos Deon Bresler, wat reste maklik en blit-sig wil hanteer, maar akkuraat wil plant.

Minimumbewerking vir maksimum wins:

Plant wyd en presies met Equalizer SL Min-till-mielieplanter

Dié 12-ry 914 SL-model wat op Piet van Rensburg van Bultfontein se plaas loop, spog met ’n nuwe raamontwerp wat dit makliker maak vir die ingenieurspan in die Kaap om rywydtes aan te pas by boere se spesifi eke behoeftes.

Praat met Ruan Jonas by 079-522-8639 of Gideon Schreuder by 021-981-4542 of Frikkie Senekal by 082-828-8426 om te hoor wie die Equalizer-handelaar naaste aan jou is en besoek www.equalizer.co.za vir meer inligting oor Equalizer-minimum-bewerkingplanters.

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 19

Gewasproduksie

Sien ons by NAMPO 2014

20 ProAgri 171 – Mei / May 2014 wwww.proagri.co.za

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 21

Op Kootjie Viljoen se plaas, Oewer-zicht, naby Greyton in die Wes-

Kaap, MOET Valley sy storie ken. Daar is sekerlik ander spilpunte wat teen opdraandes kan uitloop, of hellings kan hanteer, maar om een te kry wat gelyk op en af loop terwyl hy berg-klim, is voorwaar ’n prestasie! “Dit is hoekom ons Valley gekoop het,” sê Doewie Viljoen, besproeiings-bestuurder van die boerdery. Die eerste Valley is nou so vier jaar op die plaas en Doewie sê op grond van die goeie diens wat hulle ontvang en die probleemvrye besproeiing, het hulle dadelik weer vir Valley genader om die boerdery se groente-afdeling uit te brei.

Die hellings is ’n groot uitdaging, maar Valley se mense het kom help met die uitmeting en beplan-ning en die tweede vyftoring doen nou van Januarie af on-verstoord sy werk oor berge en deur dale. Daar is altesaam 84 hektaar onder

groente, hoofsaaklik kool en brokkoli, en die twee Valley-spilpunte benat die grootste deel daarvan. Wanneer daar nie groente op die land is nie, word weiding vir die skape geplant of miel-ies vir kuilvoer. Kootjie sê die spilpunte vorm ’n baie belangrike deel van die boerdery, want daar moet na oeste vinnig weer geplant word om die grond behoorlik te benut, en vir reën kan daar nie gewag word nie. Vloeibare kunsmis word ook baie doeltreffend en sonder enige probleme deur die spilpunte toegedien. Al die Valley-spilpunte se pype is ten volle gegalvaniseerd en die spil-punt wat nou al ’n hele paar jaar se

Dit is baie maklik om met die Valley te werk, sê Doewie Viljoen van Oewerzicht naby Greyton. “Kyk, ek druk net die knoppie.”

aanhou werk agter die blad het, lyk nog net so mooi en staan nog net so stewig soos op sy eerste dag. Die besproeiing geskied regstreeks van onder uit die vallei uit die Rivier-sonderendrivier (regtig!) en die pompe en spilpunte moet voorwaar hulle storie ken om die water orals eweredig te lewer. Op Oewerzicht word daar min water op ’n slag toegedien, maar baie dik-wels, om te verseker dat die water in die grond indring en nie langs die hel-lings afloop nie. Doewie vertel dat hulle in hulle droë tyd in Januarie skie-lik ’n ongelooflike klomp reën gekry het en toe het hulle gesien wat kan gebeur as die land spoel. ’n Streep mielies loop tot anderkant die pad soos die pitte uitgespoel het. Skedulering vir die besproeiing geskied dus streng op grond van wat die grondvogmeters sê en die stelsels kan per radio beheer word. Buitendien betaal hulle vir elke druppel water en dit kan nie vermors word nie. “Op die ou end gaan dit oor goeie diens en betroubaarheid en dit kry ons by Valley,” sê Kootjie. “Jy kan maar net so in die vallei af kyk om te sien Valley is koning hier.” Die tegniese man wat gereed staan om te help as enigiets sou fout gaan, is Bertus Coetzee, en verder sorg Gert Engelbrecht en sy span van Overberg Agri dat boere die regte raad en die regte toerusting op die regte tyd kry. Doewie sê: “Kyk, hy val nie om nie, hy sit nie vas nie, hy verstop nie en hy gaan staan nie – wat wil jy meer hê?” Daar is ook ’n storie van ’n boer wat sy Hilux in die spilpuntspoor ver-geet het en die Valley wat onverstoord oor hom gery het, maar daaroor wil niemand praat nie...

Vir meer inligting oor hoe jy ook die lewe se op- en afdraandes met Valley-spilpuntbesproeiing kan baas-raak, praat met Gert van der Werff by [email protected], of besoek Valley se webwerf by www.valley-za.com.

Die Valley-spilpunt loop regtig bult op en af sonder enige aanpassings!

Valley ken sy storie, bult op en bult afGewasproduksie

deur Annemaie Joubert

22 ProAgri 171 – Mei / May 2014 wwww.proagri.co.za

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 23

Elardus en Rudolph plant albei reeds meer as ’n dekade met MF 555-planters en het dit nie eens oorweeg om na ’n ander fabrikaat te kyk toe hulle wou oorskakel na wydwerkplan-ters nie. Die rede hiervoor is die MF-uitmeetmeganisme wat met positiewe lugdruk werk. Dit sorg vir presiese saadhantering en akkurate spasiëring en diepteplasing. “Met Massey Ferguson is jou plan-testand doodeenvoudig baie beter as met ander planters,” sê Elardus. “Die spasiëring is absoluut akkuraat en hy plant nie dubbels nie. As ons 50 000 pitte per hektaar wil neersit, 260 mm uit mekaar, doen hy dit presies. Met ’n mielie-opbrengs van sowat 7,5 ton per hektaar skat ek ek wen omtrent 400 kilogram per hektaar.” Met sy 16-ry-MF 8180-planter (nou

die MF 9180) met 76 cm-rywydtes plant hy 90-120 hektaar mielies per dag teenoor 45 hektaar per dag met ’n agtryplan-ter. Korrelkunsmis word van die plan-ter af toegedien. Die planter bestaan uit twee robuuste agtry-seksies wat vorentoe toevou. “Die toevouproses is eenvoudig en jy hoef ook nie eers al die bakke leeg te maak voor jy die planter toemaak en

Hendri van Vreden en Rudolph Schoeman (regs) by Rudolph se MF-wydwerkplanter.

na die volgende land trek nie.” Rudolph, wat sowat 2 500 hektaar mie-lies en soja plant, het sy MF 8816-planter (nou die MF 9816) met rywydtes van 76 cm gebruik om 1 200hektaar soja te plant. Voorheen het hy ’n fynsaadplanter (seeder) hiervoor ge-bruik. “Plantspasiëring en ontkieming is baie beter en ek het ook beter beheer oor diep-teplasing met die MF 8816,” sê hy. Die MF 8816 skarnier op twee plekke, met

ses rye wat vorentoe toevou. Dit het ’n teleskopiese trekstang wat korter word as jy plant sodat die planter so na as moontlik aan die trekker is. Die planter word ten volle hidroulies be-heer en ry-eenhede kan uit die kajuit aan- of afgeskakel word. Twee 2 500 liter tenks waarmee gif en entstof of vloeibare kunsmis toegedien kan word, verminder staantyd. “Hierdie planter is ’n toonbeeld van swaardiens,” sê Rudolph. “Dit het die raam van ’n 24-ry planter en kan baie gewig op die disselboom dra. Leeg of vol, maak dit in minder as ’n minuut oop en toe. Ek het 1 200 hektaar ge-plant teen gemiddeld 100 hektaar per dag, sonder ’n minuut se probleme.” Die planters se verskillende seksies kan 15% op en af krink sodat al die ry-eenhede heeltyd in kontak met die grond is vir ’n konstante diepte. Om-dat elke seksie sy eie ratkas het, bly saadspasiëring konstant wanneer teen kontoere geplant word. En natuurlik kan albei swaers boonop staatmaak op die advies en ondersteuning van MF-kenner, Hendri van Vreden, en die span by Filterdien-ste op Bethal. Drie MF-wydwerkplanterreekse is beskikbaar in sleep- en driepuntopsies met 12, 16 en 24 rye en rywydtes van 76 cm of 91 cm afhangend van die model. Die driepuntplanters stapel op vir maklike padvervoer.

Vir meer inligting kontak jou Massey Ferguson-handelaar of skakel Hennie Strydom van Barloworld Agriculture by 082-808-1148.

Met Massey Ferguson se wydwerk-planters kry jy die beste van alle

wêrelde – maksimum produktiwiteit in planttyd en tegnologie wat jou op-brengs en winsgewendheid verhoog. Twee swaers tussen Middelburg en Hendrina kan hiervan getuig. Elardus Erasmus van Islardu Boerdery en sy swaer, Rudolph Schoeman van Christo Schoeman Edms Bpk, het na een sei-soen elk reeds ’n tweede MF-wydwerkplanter bestel. In die toekoms sal elkeen met twee 16-ry-planters die werk van vyf agtryplan-ters doen. “Met ’n wydwerkplanter het jy minder trekkers en minder arbeid nodig en het jy beter beheer oor die plantproses,” sê Elardus, wat 2 000 hektaar mielies en 1 000 hektaar soja plant.

Elardus Erasmus (links) en Hendri van Vreden van Filterdienste, Bethal by Elardus se MF 8180.

Massey Ferguson-wydwerkplanters is ’n wenkonsep

Sien ons by NAMPO 2014

Gewasproduksie

Solids-Liquid Separator

www.proagri.co.za ProAgri 170 – April 2014 25

ding, maar om die eindgebruiker toe te rus om die produk reg en tot die beste van sy vermoë aan te wend is bietjie ingewikkelder,” sê Martin Coetzee, hoofuitvoerende beampte van Staal-meester. “Die enigste manier waarop Staalmeester kan verseker dat die boer as eindgebruiker daardie waarde en genot ervaar, is om ons handelaars en agente te bemagtig om selfs die fyner puntjies van ’n werktuig se wer-

Die Staalmeesterspan met hulle eenvormige drag wat handelaars met raad en daad bystaan.

Staalmeester gebruik indrukwekkende masjiene met rekenaarbeheer om fyn afgeronde werktuie te vervaardig waarop die boer jaar na jaar na jaar kan reken. Hierdie plasmasnyer het die vervaardigingstyd van ’n spesiale waster met 300% verminder.

king aan hulle oor te dra. Uiteindelik gaan dit oor diens wat hand-aan-hand met die produk moet stap.”

Meer as 60 jaar se ervaringStaalmeester is gebore in 1951 toe een van die eerste mobiele stropers en grondboontjie-ontdoppers gebou is en daarmee die fondament stewig gelê is vir een van Suid-Afrika se grootste landbou-ondernemers. Martin Coetzee senior het in 2000 werktuie begin invoer om die reeds bestaande voermaak-reeks uit te brei en aan te vul. Vandag is Martin Coetzee junior aan die stuur van sake en met 108 werktuie op hulle uitstalwerf in Hart-beesfontein kyk hierdie familiebesig-heid nie een oomblik terug nie. Boere is natuurlik baie bly oor Staalmeester se sukses, want dit verseker dat hulle altyd staatmaker-werktuie het waarmee hulle doeltref-fend kan boer. Staalmeester bou self hulle eie reeks hamermeulens en kuilvoer-stropers, maar verskaf en rugsteun ook toerusting soos kuilvoerkerwers, kuilvoerwaens, snyers, harke, mis-strooiers en kunsmisstrooiers uit lande soos Italië, Turkye en Brasilië om hulle reeks uit te brei volgens boere se be-hoeftes. Hulle het ook onlangs begin om bosboutoerusting soos saagmeulens en spaanderkerwers (chippers) in te voer, want die behoefte om grond se drakrag te optimaliseer deur indring-erstruike en -bosse in brandhout of spaanders te omskep, het deesdae baie gewild geword. Die handelaars was beïndruk met die fabriek, waar die jongste reke-naargedrewe snytoerusting ingespan word om staal tot op die regte mil-limeter te sny of te buig. Daarna is die handelaars na die onderdelewinkel geneem. Staantyd is ’n woord wat Staalmeester nie kan verduur nie. Staalmeester doen baie navor-sing en besoek oorsese vervaardigers waar duursame en beproefde werk-tuie aangekoop word en, indien nodig, aanpassings aangebring word om vir Suid-Afrikaanse toestande voorsiening te maak. “Ons het al in die verlede toerus-ting ingevoer wat na ’n ruk se werk op die plaas nie die mas kon opkom nie, en dan voer ons dit eenvoudig nie verder in nie,” sê Martin. “Ons wil nie Staalmeester se naam en plakker op ’n masjien sit wat vir ’n boer hoofbre-kens besorg en vir ons ’n verleentheid is nie. Prys is dus nie die oorwegende faktor in ons besluitnemingsproses nie.”Vir meer inligting oor Staalmeester se nommerpas werktuie en toe-gewyde diens aan die boer, kontak Staalmeester 018-431-0300 of stuur ’n epos na [email protected]. Besoek ook www.staalmeester.co.za.

Die boer weet beste watter werk-tuie en tegnologie vir hom werk.

Daarom luister verstandige werktuig-verskaffers wat die boer sê om nom-merpas toerusting te ontwikkel wat werklik werk. Dis hoekom Staalmeester, op wie se werktuie talle boere regoor die land staatmaak, sy handelaars by hulle fa-briek op Hartbeesfontein byeengebring het: om hulle jongste produkte te wys en om by verteenwoordigers te hoor presies wat hulle en die boere van hulle werktuigverskaffer verwag. Handelaars het die kans deeg-lik benut om hulle verwagtinge van maaloppervlaktes, lemgroottes, kilo-watts, snyspoed en nog wat te stel en Staalmeester se slimkoppe het deeglik kennis geneem om hulle produkte nog meer boervriendelik en doeltreffend te maak. Handelaars kon ook terugvoer oor praktiese ondervinding in die veld met mede-handelaars en Staalmeester se manne deel en dit was ook baie leer-saam en waardevol. “Om ’n werktuig te verkoop is een

Staalmeester luister na die boer

Die Staalmeester-inligtingsdag in Hartbeesfontein was ’n fees van toe-rusting. Hierdie kerwer omskep ’n fris boomstomp binne sekondes in spaanders.

deur Du Preez de Villiers

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 27

Sien ons by NAMPO 2014

Hulpbronbestuur

28 ProAgri 171 – Mei / May 2014 wwww.proagri.co.za

asmotors (http://enstroj.si/Electric-products/emrax-motorsgenerators.html) vir skeppingskrag uit selfs lande soos Slowenië.

SonkragSonkrag klink na ou nuus. Dit bly egter een van die opwindendste energiebronne. Vul jou Eskom-krag aan met sonkrag om jou piekverbruik te verlaag. Die koste kan jou verras, want dit is glad nie meer so duur soos vroeër nie. Ontwikkeling in sonpaneeltegnolo-gie is steeds besig om die koste te verminder en die doeltreffendheid op te stoot. Indien jy dit naas Eskom in-stalleer en dus die sonkrag gebruik om jou Eskomkrag aan te vul, sal jy die koste van jou installasie waarskynlik vinnig kan terugbetaal uit die bespa-ring. Dit is die maklikste om aanvank-lik deel te bly van die netwerk. Jy kan altyd later geld aan batterye spandeer om heeltemal van Eskom los te kom. ’n Interessante nuwe produk op die mark, is sonpanele waar ’n klein om-skakelaar (inverter) in die sonpaneel geïntegreer word. In plaas daarvan dat al die sonpanele saam se gelykstroom bymekaarkom en dan deur ’n sentrale omsetter in wisselstroom omgesit word, sit elke sonpaneel self die stroom reeds in wisselstroom om. Die voordeel daarvan is ’n meer robuuste

Stygende energiekoste – hetsy die koste van brandstof of die koste

van elektrisiteit – hou ’n bedreiging vir die winsgewendheid van menige boerdery in. Afhangend van die aard van die bedryf, kan die doeltreffende gebruik van energie dalk ’n belang-rike faktor wees om te bepaal of ’n boerdery in die huidige ekonomiese klimaat kan oorleef. Nuwe tegnologie is gelukkig aan die boer se kant; nie altyd so vinnig as wat ’n mens sou wou nie, maar stadig maar seker word die boer bemagtig om energie-uitdagings die hoof te bied.

Elektrisiteitsverbruik se koste kan op drie maniere verminder word:• Totale gebruik word verminder deur

meer doeltreffende energiebenutting en beperking van verliese.

• Verbruik buite piektye is meer betroubaar omdat onderbrekings tydens piektye waarskynliker is. Verbruik buite piektye kan ook goed-koper wees.

• Deur die piek self af te bring, kan die boerdery die vaste koste vanaf Eskom verlaag.

Meer doeltreffende motorsOu elektriese motors kan ’n bron van energievermorsing wees. Vervang dit met energiedoeltreffende motors vir besparing. Opwindende nuwe motors is besig om op die toneel te verskyn. Kyk gerus na die Emrax Direkte-

Nuwe tegnologie om energie te bespaar in boerdery

stelsel waar een sonpaneel wat on-klaar raak, nie veroorsaak dat die totale stelsel af is nie. Dit het natuurlik ook die voordeel dat dit makliker is om later sonpanele by te voeg om die lewering te verhoog.

BatteryeDie goedkoop berging van energie bly die ding waarvoor almal wag, maar wat steeds nie werklikheid geword het nie. Daar is opwindende nuwe tegnologieë op die horison, soos vloeibaremetaalbatterye (www.ambri.com), verbeterde litiumioonbattery-vervaardigingsprosesse (google gerus Tesla motors se nuwe “Gigacity”) en dan natuurlik die belofte wat batterye met grafeen of nanobuise (nanotubes) inhou. Hierdie ontwikkelinge beloof om die koste en duursaamheid van bat-terye dramaties te verbeter, maar nie een daarvan is al op die punt waar dit kommersieel vervaardig kan word nie.Die jongste statistieke in Amerika wys dat die sonpanelemark teen ’n vinniger tempo groei as die selfoonmark. Dis dus elke boer se eie keuse: gaan ek deel word van die nuwe neigings en die nuwe tegnologie tot die boerdery se voordeel gebruik? Met skoue soos NAMPO en ekspo’s soos die KragDag Ekspo, word dit steeds makliker om ingeligte besluite te neem.

Hulpbronbestuur

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 29

en ewe hoog. Onthou, jy benodig geen verdere sparre nie, want die vertikale drade hou die heining

regop en stewig.5. Sodra die sement goed droog is, kan

die rol Bonnox afgerol word.6. Knip vir so halwe meter (2 – 3

blokke) die vertikale drade op die punte uit en maak die dwarsdrade mooi stewig van onder af om die een paal vas. Die onderste draad

1. Bestel jou materiaal by die vriende-like personeel van Bonnox, want dan kry jy die regte Bonnox-heining en hulle sal seker maak dat jy al die regte pale, binddraad en gereedskap volgens die Bonnox-standaard kry, om die werk te doen.

2. Meet jou heining uit in dele van 98,5 meter (vir ’n rol draad van

100 m lank, sodat die draad om die pale gedraai kan word) en span ’n

skietlyn sodat die heining mooi reguit loop.

3. Plant jou hoek- en trekpale stewig en diep in sement, tussen 750 en 800 mm diep. ’n Goeie wenk is om die sement breër na ondertoe te gooi, want dan word dit stewiger geanker. Daar is reeds gate in Bon-nox se trekpale geboor, sodat die stutpale teen die regte hoek vas-gebout kan word. As jy jou eie pale gebruik, maak seker dat die hoek met die grond nie meer as 35˚ is nie. Die stutpale word ook in sement geanker.

4. Slaan jou Y-ysterpale langs die skietlyn in, 600 mm diep in die

grond in. Hulle kan 10 m van me-kaar af ingeslaan word, maar jy kan dit ook bietjie nader aanmekaar plaas vir nog ’n stewiger heining. Maak seker die pale is mooi regop

Hulpbronbestuur

Só span jy BonnoxElf stappe na sukses

Stap 1 Stap 5

Stap 6

Stap 7

Stap 4

30 ProAgri 171 – Mei / May 2014 wwww.proagri.co.za

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 31

8. Nou word jou draad- of kabeltrek- kers (dit is beter om twee of drie op ’n slag te gebruik) met blou-

draad aan die klamp en die paal gehaak en die draadtrekwerk kan begin.

9. Dit is goed om so twee tot drie manne op verskillende plekke in die middel van die heining te laat staan om dit regop te hou en te skud terwyl die trekkery aan die gang is. Dit verseker dat dit meer eweredig en stywer gespan kan word.

10.Wanneer die dwarsdrade so snaarstyf is dat jy amper kitaar op hulle kan speel, maar voor die kin- kel uit die dwarsdrade getrek word, kan die punte om die trekpaal gebuig en weer netjies met ’n Bonnox-krul vasgemaak word. Die kinkel is daar sodat die draad kan uitsit en krimp saam met tempe- ratuurwisselings.

11.Die klamp en kabeltrekkers kan nou afgehaal word en die dwars- drade word elkeen stewig aan elke Y-paal vasgemaak. Daar is twee maniere om dit te doen: Vou die binddraad van voor af om die paal en draai die punte met ’n Bonnox-krul om die dwarsdraad vas, of vir ’n nog stewiger bin-

ding, vou die draadjie van voor af om die paal, draai die punte om die dwarsdraad en bring dit

Braam Swart van Pretoria en sy drie manne wat al 19 jaar vir hom werk, Thomas Mabela, Thomas Phosa en Absalom Thobela is Bonnox se bobaas-draadspanners.

Vir bestellings en meer inligting,skakel 012-666-8717 of 076-169-9068 of besoek www.bonnox.co.za.Volgende keer vertel ons meer ooral die verskillende gebruike vanBonnox, sowel as ’n nuwe opwin-dende produk wat binnekort beskik-baar gaan wees.

moet net bokant die grond wees. Dit lyk netjies as die punt van die draad met ’n regte Bonnox-krul (skarnier-las) afgewerk word.

7. Terwyl die res van die heining nog op die grond lê, word ’n klamp of skroefbalk sowat twee meter van die tweede trekpaal af vasgeskroef. oor die hele hoogte van die heining, Die klamp bestaan uit 2 “ou I-beam ysterpale“ wat aanmekaar vasge- bout word, of nog makliker is om een by Bonnox te koop of te huur.

weer vorentoe waar dit met ’n tang aanmekaar vasgedraai word. Bind die boonste draad deur die gat in die paal vas om seker te maak die hoogte is reg. Wenk: Knip vooraf die binddraad in die regte lengtes, dan gaan die werk vinniger.

En siedaar! Jy is klaar en spog met ’n heining wat nog jou kleinkinders se vee gaan binnehou. Volledige oprigting-instruksies is by Bonnox beskikbaar.

Stap 8

Stap 11

32 ProAgri 171 – Mei / May 2014 wwww.proagri.co.za

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 33

om die wit stingels en stamme van die gras bloot te lê. “Die koeie eet net tot so 70 mm bokant die grond en dan vorm die droë materiaal later ’n digte mat, wat al hoe digter en digter word, en die hergroei wat daaruit kom, is yl en swak.” Die Orsi breek die mat en laat die gesnyde stukkies op die grond sodat dit kan verrot en die gras se wortels weer behoorlik hulle werk kan doen, naamlik om te sorg vir digte, welige hergroei. Christo sê: “Dit is baie belangrik om daardie droë pol weg te slaan. Ons het dit nou al ondervind waar die bees geloop het op hergroei uit die droë gras, val ons melkproduksie en waar ons met die Orsi deurgegaan het en ons kry daardie stewige hergroei, dan begin jou melkproduksie weer klim.” Enige melkboer weet dat beter en beter melkproduksie die enigste pad

vorentoe is in dié bedryf waar liters rande moet word.

Só werk die OrsiDie Orsi is ’n swaar, stewige masjien met ’n silinder wat vin-nig in die rondte draai, aangedryf deur die trekker se kragaftakker. Aan die silinder

Meganisasie

Die Orsi-graskerwer van Inttrac breek die dooie mat wat kikoejoe vorm op, sodat die hergroei welig en vinnig kan plaasvind.

Die hamers met hulle skerp lempunte swaai los om die tollende silinder om die gras netjies en skoon op die ver-langde hoogte af te kap.

Christo en Chris Potgieter van Canon Rocks in die Oos-Kaap sê hulle ver-kry beter melkproduksie vandat die Orsi help met grasbestuur.

Laat Orsi helpMeer gras gee meer melk

is rye hamers met skerp lempunte gemonteer. Hoe vinniger die silinder draai, hoe vinniger kap die hamers. Die snywerk sorg dat die graslande waar die Orsi loop, al hoe gelyker word. Volgens Chris het hulle gevind dat hulle liefs nie te vinnig moet ry nie, want die trekker se spoed het ’n invloed op die lengte van die gekapte gras en hulle wil dit so kort en fyn as moontlik hê vir vinniger verrotting. Die hoogte van die silinder kan verstel word sodat langer gras, soos veldgras, ook daarmee gekap kan word. Met ProAgri se besoek het die Orsi in ’n land gewerk waar die gras letterlik onder die koeie uitgegroei het as gevolg van die baie goeie reën in Januarie. Christo-hulle kon dus wys hoe die Orsi die lang gras kan kap en daarna die droë bed kan fynmaak. Normaalweg slaan hulle die gras so 10 mm bo die grond af en hulle ondervind geen probleem dat wortels uitgetrek of beskadig word nie. Die masjien is robuust en benodig die minimum onderhoud. Christo-hulle het ook ander toerusting van Inttrac, soos ’n Vence Tudo-planter en Strautmann-misstrooier en hy sê hulle het genoeg vertroue in die Inttrac-span om die nodige ondersteuning te gee indien daar dalk eendag iets sou foutgaan. “Met die Orsi se hulp is ek nou ’n suksesvolle grasboer en dus ’n beter melkboer,” sê Christo. Die Orsi het ook ’n grootboet vir ontbossing. Kyk gerus na ’n video oor sy indrukwekkende aksie by http://bit.ly/InttracORSI.

Vir boerdery sonder sukkel, praat met Inttrac Trading by 016-365-5799 of 082-566-1455 of Adam van Aswegen by 078-457-0952. E-pos: [email protected] en besoek ook www.inttrac.co.za.

Hulpbronbestuur

Lekkerbekkig! Die koeie van Canon Rocks weet wat hulle wil hê. Hulle

stel net belang in die boonste sap-pige groen spriete van die welige kikoejoe op die plaas. Vir die stingels en stamme waaruit nuwe lewe moet spruit, voel hulle vere terwyl hulle turende oor die blou Oos-Kaapse see na die melkery beweeg. Gelukkig is die gedugte pa en seun-kombinasie, Christo en Chris Potgieter, deeglik bewus van die waarde van die sterk vinnige hergroei van die gras terwyl dit groeiseisoen is. Om die proses te bestuur, het hulle ’n flink skopper in die agterry geplaas. Die Orsi-graskerwer van Inttrac Trading is nou ’n onmisbare skakel in die melkery waar daar tans 700 koeie in melk is. “Kyk net hier,” sê Christo, terwyl hy op sy knieë in die gras neersak en die groenigheid oopdruk met sy hande

deur Annemarie Joubert

34 ProAgri 170 – April 2014 www.proagri.co.za

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 39

kan met sekerheid sê dat siektes bitter min as rede aangevoer word. Wildvleis het verder ’n natuurlike vermoë om bakterieëgroei te inhibeer." ’n Baie interessante eienskap van wildsvleis is dat dit ’n baie lae pH in vergelyking met ander vleis het. Dit beteken dat die houvermoë en raklewe van dié vleis baie beter en langer is omdat bakterieë nie maklik in sulke omstandighede kan vermeerder nie.

Slegs een doodskootDie persepsie dat wildsvleis baie taai is, is een van die redes hoekom wilds-vleis ongewild onder Suid-Afrikaners is, maar ons jagters moet eintlik net beter leer skiet. Wanneer ’n bok in ’n ja(a)gtog aan onnatuurlike spanning onderwerp word, veroorsaak die adrenalien dat die melksure in die spiere in glikogeen (energie) onttrek word wat maak dit die vleis se pH die hoogte inskiet, wat die vleis taai maak. Dit lei ook daartoe dat die bok nie behoorlik uitbloei nie en die bakterieë vinniger in die vleis vermeerder. Dit verminder dus ook die houvermoë van die vleis. Die geheim is om die dier se lyding so kort as moontlik te maak deur ’n goedge-plaaste skoot oor ’n lang afstand. (Menslikheid op die jagveld is belang-riker as wat ons dink.) "Ek jag en eet al vir jare wildsvleis en maak voorkeursnitte so min as moontlik gaar. Die vleis is altyd murg-sag," sê dr Van der Merwe. "Ons het baie navorsing gedoen en die spanningsvlakke in beeste nadat hulle deur ’n slagpale is, is baie hoër as dié van ’n bok wat mooi met een skoot in die wildernis (sy eie habitat) doodgeskiet is."

Waar gaan ons met al die vleis heen?Onvoldoende wetgewing skep ’n geweldige wurgplek vir die groeiende wildsvleisbedryf. Dit noop ’n snelgroei-ende groep ondernemers, oftewel

Dr Maretha van der Merwe verduide-lik die beplande wildsvleisskema en die voordele van wildvleis aan wildsboere.

biltong- en droëworsvervaardigers, om wildsvleis in hulle motorhuise te verwerk en dan onwettig aan die mark te lewer. Daar hang ook ’n groot vraagteken oor die wildsvleis wat in ons restourante bedien word, wat ’n tydjie gelede baie publisisteit in die vleismark geniet het. Dr Van der Merwe is ook in samewerking met die WRSA (Wild-bedryf Suid-Afrika) vir die afgelope agt jaar in ’n stryd met Departement Landbou gewikkel om ’n wildsvleisske-ma op die been te bring wat wetge-wing sal instel sodat wildboere hulle vleis kommersieel aan die mark kan lewer. Die nodige regulasies vir veilige, naspeurbare en ge-etiketteerde wilds-vleis raak nou noodsaaklik. Tans sorteer die verwerking van wildsvleis onder rooivleiswetgewing wat heeltemal onvoldoende, onprak-ties en nie-kostedoeltreffend is. “’n Bepaling in die bestaande wet wat ’n groot probleem skep, is dat jy nie dooie diere in ’n abattoir mag inbring nie, maar soos ons almal weet word ’n wildsbok in die veld geskiet en die kar-kas na die abattoir gebring. Ons het ’n behoefte om ’n unieke riglyne/wet-gewing vir die produksie van wildsvleis voor te stel," sê sy. "Ons poog om ’n basiese slag-fasiliteit op elke wildsplaas te regi-streer, wat vleis vir die kommersiële mark kan verwerk. Ons het ’n kur-sus ontwikkel om ’n plaaswerker of gesinslid op te lei om basiese vleisin-speksies te doen en om ’n naspeur-baarheidstempel vir elke jagplaas te gee." Dr Van der Merwe en haar span is vasberade om die knoop deur te haak ten spyte van baie administratiewe probleme en teenstand uit verskeie oorde.

Vir meer inligting kan dr Maretha van der Merwe by [email protected] gekontak word.

Die jagseisoen is hier en dit is weer tyd om hierdie kosbare Suid-Afri-

kaanse kultuur te koester. Tradisioneel het Suid-Afrikaanse jagters in die win-termaande na die jagvelde gestroom om hulle biltong- en droëworstrom-mels vol te maak. Vleisverwerking vir die pot of die vuur het maar aan die agterspeen gesuig. Sienings in die vleiskamers op jagplase is egter besig om te verander. Die ontploffing in die wildbedryf met die gepaardgaande skerp toename in wildsvleisproduksie, het daartoe gelei dat mense met ander oë na wildsvleis begin kyk het. Dit is veral die gesond-heidswaarde daarvan wat groot opge-wondenheid veroorsaak en daar word tans toenemend navorsing oor hierdie uitstekende proteïenbron gedoen. Oor die laaste paar jaar is die wildafvalmark ook besig om gesond te groei. Rooiboktong het al fynproe-werstatus en die lewer, niertjies en die netvet word wyd en syd gebruik vir lekkernye soos skilpadjies en pofad-ders. "Benewens die feit dat wildsvleis 100% organies is en ’n lae vetinhoud het, is die yster-, sink- en proteïen-inhoud van wildsvleis hoër as die van gewone rooivleis,” sê dr Maretha van der Merwe van die Departement Gesondheidsdienste. Sy het haar dok-torsgraad oor die gehalte van wildvleis in die plaaslike mark gedoen. “Wild-vleis het ook ’n ensiem wat cholesterol in ons are afbreek, wat dit die enigste natuurlike cholesterolbestryder maak. Die kans dat jy groeihormone of an-tibiotika in gewone vlaktewildvleis sal kry, is ook baie skraal. "Gedurende die afgelope 15 jaar het ons na die wildvleisuitvoermark gaan kyk om die voorkoms van siekte-toestande en die persentasie afkeu-rings te bepaal. Haar- en misbesoe-deling, kneusings en swak hantering was die oorwegende redes, maar ek

Wildsvleis - vleis vir die toekomsWild en Jag

deur Du Preez de Villiers

Marius Human, bestuurder van Kings Meat Deli in Castle Walk, Pretoria wys met trots die keurige verpakte wildsnitte wat hulle te koop aanbied.

Wild

en

Jag

40 ProAgri 171 – Mei / May 2014 wwww.proagri.co.za

Die Golden Breeders-groep was sterk verteenwoordig: Richard York, Hen-drik van der Walt, Johan Oosthuizen, Mike Englezakis, Barry York en Panico Nicoliades in ’n ligte luim. Golden Breeders dink nuut en het ’n moderne markaanslag. Hulle het besluit om volgende jaar ’n spesiale veiling vir Golden Breeders se kliënte te hou as blyk van waardering vir hulle onder-steuning deur al die jare.

Links: Willem Immelman, direk-teur van Safari & Outdoor, glo dat HuntEx dié jag- en wapenskou in die wêreld gaan word. Hulle stal elke jaar met mening uit en span 50 personeellede in. Hulle het ook vir sommige van hulle verskaf-fers stalletjies beskikbaar ge-stel. Hierdie omvangryke jag- en buitelewewinkel met takke in Stellenbosch en Pretoria, het ook onlangs ’n tak in Sandton oopge-maak.

Regs: Is jou versekering as wildboer op datum? Riflesure bied volledige versekering vir vuurwapens, veld en jaghutte, ook ten opsigte van aanspreeklikheid. Frik Nel, die eienaar, kyk holisties na die boer se behoeftes en bied ook oesverseke-ring vir gewasboere. Elzet Moore en sy vrou, Linda, het Frik by die stalletjie ondersteun.

Vier jaar oud en veertigduisend be-soekers... Dit is beslis ’n teken dat

die Suid-Afrikaanse jag- en wildbedryf besig is om ongekende hoogtes te bereik. Vanjaar is ook die eerste jaar dat WRSA (Wildbedryf Suid-Afrika) hulle volle steun agter HuntEx ingegooi het en Adriaan Woudstra, organiseerder van die spogskou, is baie ingenome met die besluit: "Ek het gereken as die jagter na die skou toe kom, sal die wildplaaseienaar, wat deel is van ’n baie groot bedryf, ook wil kom en dan is alles onder een dak. As ek die WRSA kon trek, kon ek ook verskaffers aan die wildbedryf soos voerprodusente, die veeartsenybedryf en draadverskaf-fers wat nie andersins sou kom nie, ook hier saambring," sê hy. Herman Barnard, hoofbestuurder van WRSA, stel dit ook duidelik dat dit die regte besluit was. "Jagters is ’n ge-meenskaplike teikenmark vir HuntEx en WRSA. Baie wildboere maak staat op die steun van jagters om op hulle plase te kom jag en hulle help so-doende met die bestuur en beheer van wildgetalle. Die oorgrote meerderheid Suid-Afrikaanse jagters eet die vleis van die diere wat hulle jag, wat die benadering van volhoubare benutting verder bevorder. Dus is dit ’n wen-wen situasie vir jagters en wildboere. Dit is vir ons baie belangrik om die wild- en jagbedryf op een platform bekend te stel en waar kan dit beter gedoen word as by HuntEx?"

HuntEx maak erns met die wildboer

Dr Peter Oberem is op die WRSA se algemene jaarvergadering, wat tydens HuntEx plaasgevind het, as die nuwe president van die organ-isasie aangestel. Hy het die leisels by dr Gert Dry oorgeneem.

Die nege nasionale finaliste wat meegeding het om die gesogte Wildboer van die Jaar-titel ontvang hulle toekennings tydens WRSA se gala-dinee tydens HuntEx. Ellalien Davey (tweede van regs) van Romano Ranch tussen Naboomspruit en Nylstroom, het met die louere weggestap.

Wild en Jag

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 41

deur Du Preez de Villiers

42 ProAgri 171 – Mei / May 2014 wwww.proagri.co.za

Wild

en

Jag

spesifieke grootte kamp loop. Die kampe op ons plaas vir swartwitpense is 60 ha, vir buffels 200 ha en vir blouwilde-beeste sal ons tussen 80 en 120 ha gebruik."

Weiding verg fyn bestuur"Ons weiding neig na die suur kant, maar met die oorvloedige water hier in die Waterberge het ons die hele jaar voldoende weiding. Vir die skaarswild in kampe word daar in die winter ’n gebalanseerde rantsoen in die vorm van wildspille uitgesit, met lusern as ruvoeraanvulling om die diere se kondisie konstant te hou vir die kalfseisoen. Sodra die eerste lentereën geval het, kan ons gou sien dat die diere die smaakliker gras verkies en dan staak ons die byvoeding.”

Goeie water beteken ongelukkig dat onkruid-plante soos laventel- en bankrotbos ook weliger groei en Ellalien moet gedurig spanne instuur om die probleemplante uit te roei.

Versigtig met hante-ring en handel"As die wild hanteer moet word, gebruik ons die beproefde metode van ’n boma of pyl die diere met ’n helikopter. Ek is baie gesteld daar-op dat ’n dier nie lank in ’n boma staan nie en gou na sy bestemming geskuif moet word." Ellalien is opgewon-

Ellalien Davey ontvang die toekenning as Wildboer van die Jaar by dr Gert Dry en dr Peter Oberem, tydens WRSA se onlangse gala-dinee.

Ons kultuur het vroeër veronderstel dat die wild- en jagbedryf mans-

wêreld is, maar die bordjies is vinnig besig om verhang te word. Ellalien Davey is onlangs, tydens Wildbedryf Suid-Afrika se galadinee, as die tweede vroulike Wildboer van die Jaar in twee jaar aangewys. Romaco Ranch tussen Naboom-spruit en Nylstroom is die plaas waar Ellalien en haar man, Colin, en hulle drie seuns, Rodney, Malan en Colin junior met hulle verskeidenheid skaarswildspesies woeker. "Die baie manne op die plaas is ’n uitdaging, maar die seuns het elkeen sy eie unieke sterkpunte wat mooi saamwerk om ’n formidabele span te vorm,” lag sy. "Ons het die wildboerdery in 2000 begin en met die vlaktewild afgeskop. Dit het mooi gevorder sodat ons kans gesien het vir skaarswild. Die goue wildebeeste was van die begin af met ons en toe kom die buffels. Daarna het ons swartwitpense ingekry en ons jongste toevoeging, vier jaar gelede, was bastergemsbokke. "My pa, Jimie Malan, was ’n baan-breker in die wildbedryf en dis waar ons kinders die liefde daarvoor ontwik-kel het. Hy was een van die eerste wildboere wat die gouewildebeesgeen begin ontgin het en vandag is ons genetika so gevestig en wyd dat ons suksesvol vir lang horings en ’n ligte kleur kan teel," sê sy. “Hy het aanvanklik verskillende teelmetodes toegepas toe die genetika maar skraps was en moes groot kud-des in groot kampe laat loop sodat die bulle hulle koeie kon uitsoek. Vandag kan ons deur middel van die kleiner kampstelsels die bulle rondskuif om vir die ligte kleur en lang horinglengtes te teel. "Ek glo elke spesie moet in ’n

Ellalien Davey verstaan ’n bok se kop

Die manne in Ellalien se lewe: Malan, Colin sr, Colin jr en Rodney staan bankvas agter haar.

Wild en Jag

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 43

Cortez het al op 24 maande ’n allemintige horing-lengte van 28 duim gehad.

de oor hulle eerste veiling wat in Junie gaan plaasvind. "Ek het al die jare uit die hand verkoop en sodoende aan my mark en reputasie gebou. Maar die tyd is ryp en ons eerste veiling vind van-jaar as deel van die Prime Genetics-groep plaas. Alhoewel ek veronderstel is om daarna uit te sien, is ek hartseer oor my spogdiere wat ek gaan verloor. Een van my gouewildebeesbulle, Cor-tez, wat te koop aangebied gaan word, het op 24 maande reeds ’n horing-lengte van 28 duim gehad.” Romaco Ranch is in ’n gebied waar baie eksterne parasiete voorkom. Ellalien het roldippe bo die soutlek-ke opgesit wat dipstof aan die diere afsmeer sodra hulle die sout begin lek. Vir interne parasiete, wat veral in die kleiner kampstelsels ’n probleem is, tree sy voorkomend op deur gereeld wurm- en eiertellings te doen.

44 ProAgri 171 – Mei / May 2014 www.proagri.co.za

Wild

en

Jag

31 Mei, Saterdag om 12:0031 Mei, Saterdag om 12:00Matjiesvlei, Beaufort-WesMatjiesvlei, Beaufort-Wes

Kontakpersone: Gerald: 083-460-3968; Marcelle:082-303-7308;

Jan: 082-572-1516

Ahrens Guns best known for their excellent

service and high quality

E-mail: [email protected]: int+264-(0) 61-251225Fax: int+264-(0) 61-259097

Cell: 081-124-9292

qualify for

10 % discount

on any purchase

when showing

this advert.

Volledige reeks pompe ll ien onderdele.Tel 061-113-8633

Besoek ons by

www.ikapatrading.co.za

Vars nuus

daagliks!!

www.proagri.co.zawww.proagri.co.za

lees

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 45

KK Animal Nutrition se flink diens en stiptelike aflewerings verseker dat Louis nie aan sy rantsoen van sy Bons-maras en sy vrou se Vleismerino’s hoef te peuter nie. “’n Dier wat heeljaar dieselfde rantsoen kry, is ’n dier wat presteer,” sê hy. Hy het ook gevind dat as hy ’n bietjie moeite doen om op groot maat te koop en deelvragte te reël, is sy voerrekening aansienlik laer. Stephan Cronjé, KK Animal Nutri-tion se streeksverteenwoordiger, het vier jaar gelede vir Louis hulle produk-gids in die hand gestop en tot vandag toe gebruik Louis die resep waar hy KK Animal Nutrition se Kimtrafos 12 Grandé, swawel en ureum inmeng.

“Die mense wil vuisslaan oor my lammers”

Grietha, Louis se vrou, het onlangs haar Vleismerinostoet geregistreer. Haar raad oor skaapboerdery word hoog aangeslaan in die Sannieshof-boeregemeenskap en boere staan tou om van haar teelmateriaal te koop.

Staalstreng bestuur en KK Animal Nutrition was die twee troefkaarte

in Louis van Rensburg buite Sannieshof se pakkie om die afgelope drie jaar se droogte uit te stof. In die hitte van die stryd kon hy sy Bonsmaras se ruvoer aanvul met gebrekkige kuilvoer van mielies wat nie geskik was vir oes nie, gemaalde mielieblare, en selfs die padreste langs sy plaas, maar KK Animal Nutrition se grondstowwe het gesorg dat sy beeste kondisie behou. Louis verstaan voeding en hy het al lankal besef dat hy sy hand op die pols moet hou om te verseker dat sy diere dieselfde resep kry as die een in KK Animal Nutrition se allesomvat-tende handleiding. Omdat Louis se voetspore gereeld in sy mengkamer te siene is, het hy kans gesien om sy ureum-persentasie stelselmatig te verhoog tot op maksimum vlakke, maar vandag spog hy met beeste in uiters goeie kondisie. “Ek wissel egter die ureum tussen seisoene af volgens behoefte,” sê hy.

Sy is die afgelope drie jaar een van CMW se top-skaapboere in Wes-Trans-vaal en verdien baie goeie geld omdat haar wol se gehalte so hoog is. “Ek skryf dit toe aan KK Animal Nutrition se briljante produkte,” verklap sy haar geheim. “My ooitjies is nou ’n jaar oud en my skapies staan twee hande hoër as die gemiddeld. Ons hamels slag 28 kg uit en my dragtigheidspersentasie is tussen 92% en 95%.” Verlede jaar se aanwas het uit 80% tweelinge bestaan terwyl die veld soos ’n tafel gelyk het. Grietha is ook ’n geesdriftige deel-nemer aan slaglamkompetisies en haar Vleismerino’s se verstommende groot lammers het die beoordelaars genoop om vir haar ’n superlam-afdeling te skep. “Mense vra ons gereeld hoekom ons diere bo hulle s’n uittroon. As hulle net in KK Animal Nutrition se pro-dukgids gaan rondsnuffel en die raad van hulle verteenwoordigers volg en hulle tyd-beproefde produkte koop, sal hulle net soveel bevrediging soos ons geniet,” sê Louis.

Kontak gerus vir Alina Taute by 082-322-0333 of [email protected] om jou met raad en daad by te staan.

Louis wys hoe hy die resepte uit die menggids op ’n bordjie geskryf het sodat die mengspan dit maklik kan volg.

Louis by die Drotsky-menger wat hy effens verander het om die sakke vol grondstowwe makliker in te gooi.

“KK Animal Nutrition was my ruggraat deur die droogte.”

Louis en Grietha van Rensburg word oorval deur ander boere in die distrik oor hoekom hulle so suksesvol met hulle skape boer. “Ons volg net KK Animal Nutrition se resepte getrou, is hulle eenvoudige antwoord”

So lyk ’n slaglam wat met KK Animal Nutrition se grondstowwe grootge-maak is.

deur Du Preez de Villiers

Veeboerdery

Sien ons by NAMPO 2014

46 ProAgri 171 – Mei / May 2014 www.proagri.co.za

Veilin

gs STAAKBOERDERY HOBHOUSE/TWEESPRUIT

540 HA PLAAS, VEE, TREKKERS EN TOERUSTING

STAAKBOERDERY VEILING ROUXVILLE

In opdrag van ons kliënt wat aft ree en emigreer sal die volgende bates per openbare veiling te koop aangebied word,

In opdrag van ons kliënt Mnr. PJ Swanepoel wat boerderybedrywighede staak sal die volgende bates per openbare veiling te koop aangebied word,

Wanneer: DV DONDERDAG 15 MEI 2014 om 10H00Waar: DIE PLAAS LIONDALE, LIONS RUMP DISTRIK HOBHOUSELIGGING: S:29 22” 37’ en E:27 7” 14’

Wanneer: DV WOENSDAG 21 MEI 2014 om 10H00Waar: DIE PLAAS BLOEMFONTEIN A&B, DISTRIK ROUXVILLE

PLASE: 540 HA Waterryke plaas met 21 ha geregistreerde waterreg e.a besproeiings-moontlikhede. Goeie boorgate, riviergrens en fonteine. Aangeplante weidings, lusern en goeie kampe.VERBETERINGS: 2 x Netjiese wonings, 4 slaapkamer & 3 slaapkamer. Staalstoor en melkstal.VOERTUIE, TREKKERS EN TOERUSTING: Ford, Fiat en Massey Ferguson Trekkers. Lusern e.a. vee & droëland implemente. Isuzu Bakkie en sleepwaens.

PLASE: Die Plaas Bloemfontein A&B, Distrik Rouxville, grootte 1 052 ha. BESKRYWING: Goed gevestigde lusern waarvan 6 ha onder vloedbesproeiing en 15 ha op watertafel. Geregistreerde waterreg van 84 000 m³, asook 99 100 m³ opgaar waterreg (Nr’s. 23002750 & 23002723). 1 030 ha Goeie weiding verdeel in veelvoud van kampe, almal met eie suipings en netjiese drade. Standhoudende gronddamme en fontein. VERBETERINGS: 2 x Groot toesluitstore asook 1 x netjiese voerstoor. Ou plaasopstal (werkerswoning). Baie mooi topografi e.

TREKKERS, VOERTUIE EN WAENS: 2 x Ford 6600 – Massey Ferguson 135, 165 – 1985 Toyota Land-cruiser Diesel(110 000 km’s) – Dieselkar – Isuzu Trok – Sleepwaens ens.LUSERN E.A. IMPLEMENTE: Falcon Bossiekapper – Claas Markant Baler(3jr oud) – 4 x Tolsnyers – 4 x Harke – Drotsky PC24 – Skraper – Planters – Hidrouliese kontra – Korsbreker ens.GEREEDSKAP EN DIVERSE: Goukoppelpype(150mm) – Pompe – Enjins – Kompressor – PTO Welder – PTO Sementmenger – Voermenger – Doseer e.a. toerusting.

VEE: ± 83 Bruin Switsers en ±480 Merino Skape.Padaanwysings: Vanaf Thaba’Nchu in die rigti ng Ladybrand, neem afrit regs na Hobhouse vir ±15km, volg ons wegwysers na die plaas.

Padaanwysings: Vanaf Smithfi eld in die rigti ng van Rouxville, ±7 km voor Rouxville draai links by ons wegwysers.

Veilingsvoorwaardes vir los bates: R 1000 Kontantdeposito vooraf betaalbaar by registrasie, asook afskift e van die nodige FICA dokumente. 10% Koperskommissie + BTW per verkoopte item betaalbaar. Betaalwyse slegs kontant, bankgewaarborgde tjek of internet betalings sal aanvaar word. Arti kels mag ontt rek of bygevoeg word sonder verdere kennisgewing. Volledige voorwaardes by kantoor of op ons webblad nicosmithagri.co.za beskikbaar

Veilingsvoorwaardes vir vaste eiendom: 10% Deposito betaalbaar by toeslaan van bod op vaste eiendom. Volledige voorwaardes sal voor aanvang van die veiling gelees word en is ook by kantoor of op ons webblad nicosmithagri.co.za beskikbaar.Veilingsvoorwaardes vir los bates: R 1000 Kontantdeposito vooraf betaalbaar by registrasie, asook afskift e van die nodige FICA dokumente. 10% Koperskommissie + BTW per verkoopte item betaalbaar. Betaalwyse slegs kontant, bankgewaarborgde tjek of internet betalings sal aanvaar word. Arti kels mag ontt rek of bygevoeg word sonder verdere kennisgewing. Volledige voorwaardes by kantoor of op ons webblad nicosmithagri.co.za beskikbaar

BESIGTIGING WOENSDAG DIE DAG VOOR VEILING VANAF 14H00-17H00

BESIGTIGING WOENSDAG DIE DAG VOOR VEILING VANAF 14H00-17H00

VIR INLIGTING KONTAK JEANDRE 082-807-0325 OF BESOEK www.nicosmithagri.co.za vir volledige besonderhede en foto’s

VIR INLIGTING KONTAK JEANDRE 082-807-0325 OF BESOEK www.nicosmithagri.co.za vir volledige besonderhede en foto’s

Veilingsvoorwaardes vir vaste eiendom: 10% Deposito betaalbaar by toeslaan van bod op vaste eiendom. Volledige voorwaardes sal voor aanvang van die veiling gelees word en is ook by kantoor of op ons webblad nicosmithagri.co.za beskikbaar.

Veiling

s

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 47

48 ProAgri 171 – Mei / May 2014 www.proagri.co.za

Veilin

gs

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 49

Veiling

s

Veilin

gs

50 ProAgri 171 – Mei / May 2014 www.proagri.co.za

Ge

neG

ids

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 51

T: 012-998-2810F: 086-651-7089 /086-594-9301C: 079-964-3562 (Elric)C: 082-823-7208 (Johan)

E-Mail: johan@apolloaucti ons.co.za elric@apolloaucti ons.co.za

Web: www.apolloaucti ons.co.za

Aucti oning of • Residenti al

• Moveable assets• Agricultural• Commercial

52 ProAgri 171 – Mei / May 2014 www.proagri.co.za

Ge

neG

ids

www.proagri.co.za ProAgri 170 – Mei / May 2014 53

AgriG

ids

MILDEX bied aan:

TOP DOG DAY 5 & 6 Junie 2014

Bespreek by Anja 076-869-5576 [email protected] Milton [email protected]

Peter Milton bied verskeie kursusse oor veeboerdery aan en doen konsultasies op jou plaas.

Gassprekers bespreek beesgenetika!

Protect your assets on the farm

- Chicken house curtains

- Waterproof ground nets

- Grain covers

- Bakkie and trailers tarps

- Truck cargo nets

- Anything made to order

We also supply hand ratchets, corner plates, load binders ect. Only Grade A materials are used. Two year guarantee on our factory products. Quality products since 1997.

Tel: 013-246-1483 Cell: 082-447-2494 (Evan) 082-851-8724 (Orpie)[email protected] • www.lion-tarps.co.za

54 ProAgri 171 – Mei / May 2014 www.proagri.co.za

AgriG

ids

AgriG

ids

2014 Amarok D/C 103kW 2.0 TDI Trendline 4x2

Mc Carthy Volkswagen Silver OaksNew Vehicles Sales Executive: Wouter BotesTel: 012 809 8032 Cell: 082 769 1389

From: R359 900Save: R36 100

Only at Mc Carthy Volkswagen Silver Oaks.Terms and conditions apply. Car featured fitted with optional equipment.

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 55

AgriG

ids

56 ProAgri 171 – Mei / May 2014 www.proagri.co.za

ProAgriProAgritegnologie vir die boertechnology for the farmer

Mei / May 2014No / Nr 171

ISSN 1042 - 1558

Meganisasie | Gewasproduksie | Hulpbronbestuur | Veeboerdery

BOERVROUstof manne uit

ProAgriProAgritegnologie vir die boertechnology for the farmer

Mei / May 2014No / Nr 171

ISSN 1042 - 1558

Meganisasie | Gewasproduksie | Hulpbronbestuur | Veeboerdery

BOERVROUstof manne uit

Wil jy of boet en sus op ProAgri se voorblad wees?

PPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPPrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrPPPPPPPPPPPPPPPrnoolollooooooogggggiie vir diehnnooooolllloooooogoggy for the

Gewwwaaaasssppppprrorooduk

OEEEEEEEEEEEEEEERff mmmmmmmm

W l j f b t

ProAgriProAgritegnologie vir die boer

technology for the farmer

Mei / May 2014

No / Nr 171

ISSN 1042 - 1558

GGGGG

Offfffff

Meganisasie | Gewasproduksie | Hulpbronbestuur | Veeboerdery

Kom kuier by ons ProAgri-stalletjie,Kom kuier by ons ProAgri-stalletjie, Hinterlandsaal 9, dan laat Hinterlandsaal 9, dan laat

ons dit gebeur!ons dit gebeur!

AgriG

ids

Kontak ons vir enige sonkragstelsels - huishoudelik en kommersieel

Ons werk landwyd

Weg met kragonderbrekings!Bespaar duisende op jou kragrekening!

Verander jou bestaande dompel-pomp, sentrifugale pomp of enige toerusti ng met ’n 3-fase motor na sonkrag met ons reëlbare-spoed-omsett er (variable speed drive converter).

Verleng die leeft yd van jou elektriese motors met ons omskakelaar se “sagte” aansit.

Wilco van Niekerk: 072-390-6183www.secure-automati on.co.za

Pomp-omskakelaar vanaf

R6 223Sonpanele @ R13,50 per Watt 5 kW bi-direksionele omskakelaar

R19 379

info@secure-automati on.co.za

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 57

AgriG

ids

58 ProAgri 171 – Mei / May 2014 www.proagri.co.za

WA Meganiese Dienste• Sleepstrooiers vir die strooi van hoendermis, kalk, houtspaanders, kraalmis asook korrelmis• Strooi met hulp van bankiegeutprodukte in 2 gelyke rye• 1 jaar waarborg

‘‘Mega Spread”

Fieldstraat 15, Industriële gebied,WorcesterTel: 023-347-0593Faks: 086-544-6675

Willem Liebenberg083-609-8816Epos: [email protected] Groenewald081-588-2032

Strooiprodukte met spinners op bankie 6 m rye

Strooiprodukte in wingerd rye 2,5 m

3,5 ton strooierwydte 1,6 m

2 ton strooier tafeldruiwewydte 1,6 m

5 ton strooier wydte 1,8 m Strooiprodukte op bankie6 m rye een kant

Alle funksies kan op enige strooiers gebruik wordBeltfunksie is ook beskikbaar vir korrelkunsmis

Kalibrasie van 0 kg tot soveel jy wil hê per hektaarGPS-funksie ook opsioneel beskikbaar

AgriG

ids

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 59

AgriG

ids

60 ProAgri 171 – Mei / May 2014 www.proagri.co.za

Die boer se alsiende oog...

• Neem van gedetailleerde lugfoto’s• Manipulering van lugfoto’s om gewasprobleme te bepaal met NDVI (Normal Difference Vegetation Index)• Kartering van plase met behulp van lugfoto’s• Akkurate kontoerbepaling met gevorderde programmatuur• Deurlopende oesskattings en berekende voorspellings

Stel jy belang omStel jy belang om jou plaas in een jou plaas in een

oogopslag te beskou oogopslag te beskou met ’n eg met ’n eg

Suid-Afrikaans- Suid-Afrikaans- vervaardigde hommel?vervaardigde hommel?

EasyUAV bied ’n pasgemaakte stelsel vir:• Inspeksie van grensdrade, watertenks, skuurdakke, silo’s, torings en moeilik begaanbare plekke.• Monitering van gewasvordering, plantsiektes, onkruid en vee.• Moniteringsroetes op lukrake tye vir plaasveiligheid en verwildering van jakkalse en rooibekvinke.• Wildtel • Kolbespuitings

Survcor landmeters bied:

Vir jou eie pasgemaakte onbemande lugstelsel, skakel vir Wesley Versfeld by 083-616-6040 of [email protected] of besoek www.easyuav.co.za.

Vir ‘n gedetailleerde plaaslugfoto en landmeterdiens presies vir jou behoef-tes, kan Peter Gill by 082-901-1505 of [email protected] gekontak word. Besoek ook gerus sy webwerf, www.survcor.co.za

AgriG

ids

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 61

AgriG

ids

62 ProAgri 171 – Mei / May 2014 www.proagri.co.za

AgriG

ids

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 63

’n Betroubare aanwender van Cedar verfSkakel Ryno Keeve 078-460-3322 of epos [email protected]

AgriG

ids

64 ProAgri 171 – Mei / May 2014 www.proagri.co.za

Slaap rustig met ’n wonderpompGoedkoop, maklik, k l

Met vyf eenvoudige stappe kan jy jou droompomp aan die gang kry:1. Koppel die waterleweringspyp aan die water-uitlaat en die lugpyp aan die luginlaat. 2. Koppel die luginvoerpyp aan die kompressor.3. Laat sak die pomp in die boorgat.4. Maak die pomp aan die bokant stewig vas sodat dit nie uit die boorgat stoot nie. 5. Skakel die kompressor aan en begin pomp!

Verby is die dae van lang slote grawe vir pompaanlê, pomproes, kabeldiefstal, uitbrand en sukkel met pompinstallasie en -onderhoud.

Verbeel jou ’n liggewig pomp wat heeltemal van plastiek gemaak is, met ’n gewone huishoudelike kompressor aangedryf word en enige kragbron van jou keuse kan gebruik.

Rocky Road Construction in Pretoria het baie na aan die volmaakte pompstelsel gekom met hulle Boorgatlugpomp.

Die pomp word heeltemal van politeenpyp gemaak en het geen metaalonderdele wat weg-gevreet kan word nie. Die pomp is dus geskik in water met ’n hoë sout-, yster- en sandinhoud.

Die pomp is geskik vir boorgate en daar is geen waardevolle elektriese kabel wat na die boor-gat loop nie. Gewone en goedkoop HDPE pyp word as bedieningspyp gebruik.

Dit kan ook as ’n rugsteunpomp gebruik word omdat dit so vinnig geïnstalleer word en met soveel verskillende kragbronne kan werk.

Die groot deurbraak is dat die pomp met ’n eenvoudige huishoudelike kompressor aangedryf word. Die kompressor kan dan maklik met ’n sonpaneel, windlaaier, petrol- of dieselmotor aangedryf word en die pomp sal nie uitbrand as die boorgat droogloop nie!

Die pomp weeg ’n skamele 2,9 kg, wat dit ’n droom maak om te installeer, selfs in minder as ’n uur. Onderhoud is kinderspeletjies, want al die diensbare onderdele is bogrond en geen elektriese dele word onder die water gedompel nie.

MetMMMMMMMMMMMMM vyvyvyvyvyvyvvvyyf ef ef f eeeenvnvnvvnvnvnvvoudige stappe kan jy jou droompomp aan dieieieeee gaaaaaaaangngngnngngnggn kry:::::::11.111111 Koppppppppppelpelpelpelpelpelpelpelelel die w ww wwwaterleweringspyp aan die water-uitlaat eeneeeee didididiidddidiie e e le le lee le ugpugpugpugpuugpugpugpu pu yyyyyp yyyy aan die le lleeee ugugugiugu nlaat. 2222.2222222 Koppelpelpelelelpelelpele diddddddddddddd e lugiuuuuuuuu nvoerpyp aan die kompressor.333.3333333 Laaaaaaaaaaa t ssssssssssssak akak ak akak ak ak k die pppoppppp mp in nnnnnn died boboooooorgat.444.44444444 Maaaaaaaaaa k dddddddddddddieieieie ieiee i pompompommpompommp apppppp an die bokant stewig vas sodat dit nie ue eeeee e eee it tt diediediediediedidiedieee boorgororoorooo at stooooot ooooooo nie. 5.5555555 Skakkk kel dididididididdddiee ke ke kke ke kee ompmpmmppressorororororororoo aaaaaaaaaa n en begin pomp!

Kontak gerus vir Heim Botha by 083-340-1838 vir meer inligting oor hierdie uitstaande [email protected]

AgriG

ids

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 65

AgriG

ids

66 ProAgri 171 – Mei / May 2014 www.proagri.co.za

R52 900 BTW ingesluit

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 67

Twe

ed

eha

nds

Skakel Callie 082-414-2569

Twe

ed

eha

nds

68 ProAgri 171 – Mei / May 2014 www.proagri.co.za

Twe

ed

eha

nds

AGRICULTURAL EQUIPMENT SUPPLIERS

Skakel ons vir bestellings of herbouings“Sandblasting” en opbouing van landboutoerusting

ook beskikbaar.Herstel, herbou en ombouing van vragmotors

Tweedehandse vragmotors ook beskikbaarKwaliteit en puik diens

Kontak Lourens Snr: 072-206-6909 / Lourens Jnr: 072-568-6908Eos: [email protected]

FUNTIME INFLATABLESKindervermaak skakel Willie

084-469-5026 of Janine 076-314-9298 vir “PAY EN GLY”

Spookhuis, 12 m hoë glybaan, ”Rocket”, dam met bootjies,

Paintball, skietbaan en vele meerEPOS: wjinfl [email protected]

Moenie met jou

broek op

jou kniee

gevang

word nie!!!

VERVANG OF HERBOU JOU BALER BETYDS!!

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 69

Twe

ed

eha

nds

70 ProAgri 171 – Mei / May 2014 www.proagri.co.za

Twe

ed

eha

nds

www.proagri.co.za ProAgri 171 – Mei / May 2014 71

Twe

ed

eha

nds

72 ProAgri 171 – Mei / May 2014 www.proagri.co.za

Vir meer inligting kontak Hannelie Nelson [email protected]

www.johndeeredealer.co.za/afgri

Jan Lancer Semea Sleepstrooier Bethal, Paul Janse Van Rensburg,

083-2992-919, R165 000 + BTW

John Deere 5425 TWD 2010 2 600 ure, Middelburg, Jacques

Van Den Berg 082-7805-514 R 205 000 + BTW

John Deere 6130D Trekker Delmas Peet Vorster, 082-7866-167,

R 340 000 + BTW

John Deere 8410MFWD 2000 13 390 ure, Middelburg

Johan Botha, 083-4410-291, R 600 000 + BTW

John Deere S670 + 608C Plukkerkop 2012, 896 ure,

Grootvlei, Willem Smalberger, 071-2570-917,

R 2 500 000 + BTW

Massey Ferguson 660 Cab 2005 4 500 ure, Delmas,

Sarel Opperman, 079-086-7467, R 200 000 + BTW

McCormick ZTX 2005, 6205 ure, Bethlehem, Jan Bester,

082-8971-255, R 420 000 + BTW

Vicon Rota Flow Presisiestrooier Bethal, Paul Janse Van Rensburg,

083-2992-919, R 165 000 + BTW

John Deere 9520, 2 003 ure, Bethal, Paul Janse Van Rensburg,

083-2992-919, R 1 100 000 + BTW

John Deere 9630T 2009, 3 300 ure Grootvlei, Willem Smalberger,

071-2570-917, R 2 000 000 + BTW

John Deere 9670 STS 2008 2 600 ure, Harrismith, Izak Pienaar,

082-6998-213, R 1 470 000 + BTW

John Deere 6430MFWD 2008 Middelburg, Jacques Van Den Berg

082-7805-514, R 330 000 + BTW

John Deere 8270R, 2012 2300 Bethal, Paul JV Rensburg,

083-2992-919, R 1 350 000 + BTW

John Deere 8310R 2012 1 500 ure, Grootvlei,

Christoff Jacobs, 082-5612-982, R 1 900 000 + BTW

John Deere 6100D 2012 1 700 ure, Marquard, Hansie Van

Rooyen 082-3399-565 R 400 000 + BTW

John Deere 9600 1996 4 784 ure, Frankfort,

Christoff Jacobs, 082-561-2982 R 600 000 + BTW

John Deere 9670STS 2008 2 204 ure, Frankfort,

Christoff Jacobs, 082-561-2982 R 1 650 000 + BTW

JD9530 2009 4 000 ure Middelburg,

Jaco Strydom 083-6336-968, R 1 900 000 + BTW

John Deere 1750 10 Ry PV met Gifspuitt e x 2 Grootvlei,

Willem Smalberger, 071-257-0917, R 250 000 + BTW

John Deere 4730 2009, 2 536 ure, Bethal, Paul Janse Van Rensburg,

083-2992-919, R 1 800 000 + BTW