40
Nr 116 September 2009 ISSN 1042–1558 Boere wen met geenbewerking en Monsanto tegnologie vir die boer technology for the farmer Besproeiing: Floppy verseker sukses Maak reën met Rotrix Fnuik veediewe met Tramirloc Beefcor soek jou speenkalwers! Sien binne vir puik aanbiedinge Case se Patriot-spuit stuit peste

ProAgri 116, Sept 2009

Embed Size (px)

DESCRIPTION

ProAgri, tegnologie vir die boer.

Citation preview

Page 1: ProAgri 116, Sept 2009

Nr 116September 2009

ISS

N 1

04

2–1

55

8

Boere wen met geenbewerking

en Monsanto

tegnologie vir die boertechnology for the farmer

Besproeiing:Floppy verseker sukses

Maak reën met Rotrix

Fnuik veediewe met Tramirloc

Beefcor soekjou speenkalwers!

Sien binne vir puik aanbiedinge

Case se Patriot-spuit stuit peste

Page 2: ProAgri 116, Sept 2009
Page 3: ProAgri 116, Sept 2009
Page 4: ProAgri 116, Sept 2009
Page 5: ProAgri 116, Sept 2009

Copyright © 2009. All rights reserved. No material, text or photo graphsmay be reproduced, copied or in any other way transmitted without thewritten consent of the publisher. Opinions expressed are not necessarilythose of the publisher or of the editor. We recognise all trademarks andlogos as the sole property of their respective owners. ProAgri shall not beliable for any errors or for any actions in reliance thereon.

distribution

M A S S M E D I A S P E C I A L I S T S

Distributed by

SMARTPUBLISHING

smart

Published by

September 2009ProAgri 116 In hierdie uitgawe

Die ProAgri-span

Business-to-Business Magazine (January - March 2009) with a free circulation of 58 822 per month.

Voorblad:Skoffel met die spuit, is die gouereël van bewaringsbewerking. Hierdie praktyk stel die boer instaat om sy ploeë en skoffelseenkant te trek, maar ’n doeltref-fende spuit en ’n spesiale bewaringsbewerkingplanter isvoorvereistes vir sukses. Lees opbladsy 4 meer oor Monsanto sestewige steun aan boere wat bewaringsbewerking toepas.

5www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009

Gewasproduksie6 Boere verseker ’n toekoms met

bewaringsbewerking

Meganisasie9 Floppy-besproeiing is die regte besluit,

sê boere11 Volbloed perde verkies die volbloed-

kruipspuit: Rotrix Rainmaker13 Case se Patriot 4420: Blitsige spuit stuit

peste in hulle spore

Lesersopname17 ProAgri Lesersopname 2009:

Neem deel en wen groot pryse!

Veeboerdery15 Moenie jou speenkalwers verniet

weggee nie: Praat eers met Beefcor19 Fnuik veediewe en behou jou bates met

Tramirloc21 Tuli-beeste vra min en gee baie23 Hugenote is pure vleis25 Produksieveiling, Nico Botha

Boerbokstoet: “Dis onmoontlik om dieBoerbokmark te versadig”

AgriTrader28 Veilings33 GeneGids34 AgriGids38 Agri-Werktuie

9

6

23

25

TLU-SA het vroeër die maand tydens ’n waterkonferensie weer gewaarsku teen

die agteruitgang van besproeiingswater segehalte. Volgens mnr Louis Meintjies hou besoedelde water ernstige gevolge vir almalin, omdat voedselsekerheid daardeur bedreigword. Dr Paul Oberholster, senior navorserby die WNNR, het op sy beurt gesê dat navorsing daarop dui dat die vraag na waterdie beskikbaarheid daarvan teen 2025 gaan verbysteek, hoof-saaklik as gevolg van bevolkingsgroei, ekonomiese aktiwiteiteen klimaatsverandering. Weens die erge waterbesoedeling kanons egter lank voor 2025 ernstige watertekorte ervaar.

Dit is egter die boere wat eerste die spit afbyt: Vee vrekweens rioolstorting, filters verstop as gevolg van blou-groen algbesoedeling, produkgehalte neem af as gevolg van besproeiing met sout-, suur- en swaarmetaalbesoedelde water.Dit lei tot laer pryse vir produkte en kan daartoe lei dat produkte deur kopers van die hand gewys word weens diegesondheidsgevare wat dit mag inhou.

Boere erken hulle eie aandeel in waterbesoedeling. Op diekonferensie het hulle vir mekaar reguit gesê dat onkruiddoderen kunsmis meer oordeelkundig aangewend moet word terwille van skoner water. Maar boere is verreweg nie die grootstebesoedelaars nie.

Ek hoop dat die myne, munisipaliteite en nasionale regeringdie boere se voorbeeld sal volg deur ook verantwoordelikheidvir skaars natuurlike hulpbronne soos water te aanvaar.

Coenraad Rall <[email protected]>

RedakteurCoenraad Rall > [email protected] redakteurSuzanne Grobler > [email protected] advertensieverteenwoordgerStefan van Wyk > [email protected] Strauss > [email protected] Willcock > [email protected] Slabbert > [email protected]é de Beer > [email protected] & grafika Esta van [email protected] & intekeningPaula MacMavis > 012-362-6390Sakebestuurder George Grobler > [email protected]

Page 6: ProAgri 116, Sept 2009

6 www.proagri .co.zaProAgri 116 September 2009

BewaringsbewerkingGewasproduksie

’nBlink toekoms wag op boere watbereid is om beskikbare geleent-hede en tegnologie oordeelkun-

dig te benut.

Bewaringsbewerking, geenbewerking enminimumbewerking is woorde watdekades lank al hoe wyer gehoor word.Sommige saaiboere steek elke jaarsteeds die ploeg diep in, maar anderverklaar opgewonde dat hulle al hoewinsgewender boer met bewarings-bewerking.

Die Suid-Afrikaanse boer is aan ’n magdom ongunstige faktore uitgelewer,wat beteken dat hy immer die hoogstemoontlike produksie teen die laagstemoontlike insetkoste moet lewer. Maarelke nuwe praktyk moet op deeglike navorsing berus, want die boer kan ditnie bekostig om kanse te waag nie.

Baie navorsing is oor bewaringsbewer-king gedoen en kenners is dit eens datdit werklik tot die boer se voordeel kanstrek – maar dan moet dit reg aangepakword.

Monsanto staan bankvas agter die boeren het onlangs as ’n diens aan die boer’n bewaringsbewerkingskonferensie byMiddelburg en een by Bothaville gehou,waar kenners hulle bevindinge oor diépraktyk met boere kon deel. Daar wasook ruim geleentheid waar boere selfkon terugvoer gee en vrae vra.

Die konferensies was ’n klinkende sukses.

Soos almal reeds weet,gaan bewaringsbewerkingdaaroor om die grond somin as moontlik met bewerkings te versteur ofte kompakteer en om oesreste op die land telaat om vog te bewaar engrondlewe te bevorder.

Die uiteindelike maatstafis dat enige boerdery-metode volhoubaar enwinsgewend moet wees endit is bewaringsboerderybeslis, is die bevinding vanCobus Burger van Suid-wes Landbou, een van diesprekers tydens die konferensie.

Bewaringsbewerking bied volhou-baarheid, sê hy. Dit verlaag ook dieprysrisiko, verminder koolsuurgasvry-stelling, verlig die afhanklikheid van insette soos diesel en arbeid en kan virdie boer meer wins in die sak beteken.

Hy lê ’n veronderstelling voor waar 2 000 hektaar droëlandmielies geplantword teen ’n opbrengs van 4,5 ton/ha,’n dieselprys van R8,50/ℓ, ’n kilowatt-koste van R7 500/kW en ’n skuldlas-verhouding van 28 tot 35%.

In so ’n situasie kan konvensionele bewerking R2 193,67 kos, gedeeltelikebewaringsbewerking R1 636,08 en bewaringsbewerking R1 349,43.

Konvensionele bewerkingverg 0,68 kW per hektaar,gedeeltelike bewarings-bewerking 0,60 en bewa-ringsbewerking 0,38 kW.

Vir konvensionele bewer-king word 61,47 ℓ dieselper hektaar gebruik, virgedeeltelike bewarings-bewerking 43,28 ℓ en virbewaringsbewerking 35,93 ℓ.

Konvensionele bewerkingvereis 3,19 uur per hek-taar, gedeeltelike bewa-ringsbewerking 2,17 uuren bewaringsbewerking1,10 uur.

Hierdie veronderstellingsword klinkend ondersteundeur werklike ervaring van

boere. ProAgri 115 (gaan na www.proagri.co.za indien jy hom misgeloop het) berig van R2,6-miljoenwat Louma Boerdery naby Thabazimbiin een seisoen bespaar het met bewaringsbewerking – en alles duidaarop dat daar boonop ’n opbrengs -verbetering gaan wees.

Oom Dries Cronjé van Vaalpan nabyOgies het sy dieselverbruik van 31,2ℓ/ha met minimumbewerking na net15,5 ℓ/ha afgebring met geenbewerking– en sy opbrengs terselfdertyd verhoog.

Peet Steynberg van Mooiplaas nabyHendrina bespaar ’n volle 70 liter dieselper hektaar omdat hy nou geen anderbewerkings as plant en spuit doen nie –en hy behaal groter oeste.

Naby Luckhoff plant Jaco van Niekerkmielies, koring en soja onderspilpuntbesproeiing met geenbewerkingin grond met ’n klei-inhoud van net vierpersent – teen ’n veel laer insetkoste enmet ’n veel hoër opbrengs as met konvensionele bewerking.

Maar bewaringsbewerking beteken niedat dit vir die boer ewe skielik gebraaidespeenvarke begin reën nie – dit vereisbaie goeie beplanning, baie goeiebestuur en spesialiskennis.

Waar jy jou ploeë en skoffels onttrek,vereis bewaringsbewerking die besteplanter en spuit wat jy kan kry.

’n Bewaringsbewerkingsplanter moet sysaad en kunsmis perfek deur oesrestekan plaas. Dis ’n spesiale planter, wat jynie sommer agter elke bossie uitskopnie. .............. vervolg op bl 7

Boere verseker ’n toekoms metbewaringsbewerking

’n Ware bewaringsbewerkingplanter moet doel-treffend deur oesreste kan sny om kunsmis ensaad presies te plaas.

’n Sleutelvereiste vir suksesvolle bewarings-bewerking is ’n doeltreffende spuit.

Page 7: ProAgri 116, Sept 2009

7www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009

Die spuit, wat die skoffel vervang, moetperfek beheer kan word om deurlopendpresies die regte hoeveelheid op dieregte plek toe te dien. Grant Orsmondvan Teejets Technologies het boere tydens die konferensie verduidelik hoeoor- of ondertoediening R560 van dieboer se geldjies per hektaar kan vermors.

Onkruidbestryding is ’n belangrike faset inbewaringsbewerking. KobusSteenekamp van Monsanto is ’nonkruidkenner en hy wys daarop dat verminderde bewerking onkruid enonkruidbeheer op verskillende manierebeïnvloed.

Die onkruidspektrum, die tyd waaroponkruid ontkiem en mededinging tussengewasse en onkruid verander. Daarommoet die regte soorte onkruiddoder gebruik word en die tyd en metode vantoediening moet sekuur bepaal word.

Korrekte onkruidbestuur by bewarings-bewerking moet ook voorsiening maakvir weerstand teen onkruiddoders.

Monsanto bied die boer natuurlik ’n sinvolle reeks middels, gerugsteun metsuiwer navorsing en toegewyde diens,wat hom toerus om doeltreffend terugte veg teen onkruid.

Monsanto se rol in bewaringsbewerkingword nog verder aangevul deur sybiotegnologie wat onkruidbeheer enstronkboorderbeskerming vir die boernog makliker maak.

Monsanto se Roundup Ready-bioteg-nologie bied die boer doeltreffendebreëspektrum-onkruidbeheer, gewas-veiligheid en toedieningsbuigsaamheid.

Stronkboorders sidder voor Monsanto seYieldGard-tegnologie en stel boere soosdie Pretorius-broers van Ficksburg instaat om tot ’n miljoen rand meer winsin een seisoen te behaal.

Monsanto se stapelgeenmielie wat sowelRoundup Ready- as stronkboorder-bestand is, maak die boer nog sterker.Die aanwending van biotegnologie enMonsanto se onkruidbeheermiddels isbreedvoerig verduidelik en konferensie-gangers het ook nuttige verwysings-materiaal gekry om saam te vat plaastoe.

Die konferensie het ook inligting ingesluit oor grondbestuur, bemesting,grondbiologie, spuittegnologie,plantsiektebestuur, insektebestuur enonkruidweerstandbestuur.

Vir meer inligting oor bewaringsbewer-king en publikasies oor Monsanto seprodukte en diens, praat met Magda du Toit by 011-790-8200 [email protected] of besoek www.monsanto.co.za.

Skoffel met die spuit

Bewaringsbewerking vereis ‘n spesiale planter soos hierdie. Hy is swaar omdiep met sy snykouters deur stoppels te sny en om sy skaar so diep as watjy wil in die grond in te dwing; hy is hoog om losweg oor plantmateriaal tebeweeg sommer om bondels stoppels saam te sleep; sy skaartjie breek ‘nnetjiese voortjie oop waarin die kunsmistoediener presies die regte hoe-veelheid kunsmis op die regte diepte plaas; ‘n voetjie vee ‘n gelyk, fermsaadbed waarop die saad presies geplaas word; en ’n drukwiel trap diegrond vas vir ferm grondkontak.

Roundup Turbo L7166, Wet 36/1947Nie-selektiewe hoëlading glifosaatformulasie vir voorplantbespuiting en oorlêlande.

Roundup Ready Plus L7966, Wet 36/1947Hoëlading glifosaatformulasie met vindingryke benattingstelselvir na-opkomgebruik op mielie-, katoen- en sojaboonkultivarswat die Roundup Ready-geen bevat.

Bullet L5623, Wet 36/1947Samestelling van residuele asetochloor, atrasien en terbitulasienvir vooropkomsbeheer van 14 eenjarige grasse en 28breëblaaronkruide in mielies.

Lasso L4728, Wet 36/1947Kapsules met verskillende wanddiktes stel die aktiewe bestand-deel, alachloor, geleidelik vry vir onkruidbeheer in mielies, suikermielies, grondbone, sojabone, sonneblom, sorghum(graan- en voer-), pynappels, suikerriet, lupine en uitgeplantekool, broccoli, paprika en spruitkool.

Harness Extra EC L 7703, Wet 36/1947Selektiewe, residuele asetochloor-onkruiddoder vir vooropkoms-beheer van gras- en sekere breëblaaronkruide in grondbone,suikerriet, eucalyptus- en denneplantasies en in nywerheids-gebiede; en vir vooropkomsonkruidbeheer in plant- en opslag-suikerriet, graansorghum, katoen en mielies na opkoms van diegewas.

Guardian S L4862, Wet 36/1947Asetochloor met lae logingsindeks vir agt van die mees algemene grasonkruide, 13 breëblaaronkruide, geeluintjies en in‘n tenkmengsel met atrasien teen ‘n hoër aanbevole dosis vir 28onkruidspesies.

Page 8: ProAgri 116, Sept 2009
Page 9: ProAgri 116, Sept 2009

BesproeiingMeganisasie

Twee vet oeste per jaar – dis watRobbie du Preez van Heidelberg,

Kaap, onder Floppy-besproeiing losboer.In die somer plant hy mielies en in diewinter hawer, wat alles vir kuilvoer virsy melkkoeie gebruik word.

Hy kan nie presies sê wat die opbrengs per hektaar is en hoe dit metproduksie onder sy spilpunt vergelyknie, want hulle tel maar net die waensmateriaal wat uitgery word, maar hy isbaie tevrede met die hoeveelheid en diegehalte kuilvoer wat onder Floppy-sproeiers geproduseer word.

Die kuilvoerkontrakteur is ’n medeboer,Chris Louw, en hy is baie opgewondeoor die resultate wat onder Floppy behaal word. Hy gee toe dat grondver-skille ’n rol kan speel, maar verklaaronomwonde dat die mielies wat onderdie Floppy geproduseer is, baie mooieras dié onder spilpunte is.

“Onder Floppy is daar ook veel mindervariasie,” sê Chris. “Die stand is regdeurdieselfde en dis ’n plesier om sulkewelige, gesonde mielies te sny.”

Heidelberg se boere werk saam. Diegrond met die Floppy-besproeiing-stelsel waarop Robbie sulke lekker kuilvoer produseer, behoort aan oomPierre en Corné du Toit. Vir die gebruik daarvan kry hulle ’n deel vandie kuilvoer wat daar geproduseer word.

Dit pas hulle goed, want met hulle volstruise, melkery, skaapboerdery ensaaiboerdery het die Du Toit’s nie nogtyd om self diéstuk grond tebewerk nie.

Corné vertel dathulle deegliknavorsing gedoen het voordat hulle opFloppy besluithet. Floppy laathom nie deur ’nland se vormbeperk nie,daarom kanklein stukkies grond met eienaardigefatsoene volledig benat en benut word.

Floppy se sproeiers maak ook net dieregte grootte druppels om hulle niemaklik deur die wind van stryk te laatbring nie en om so min as moontlik vogaan verdamping te verloor. Jy kan op die hitte van die dag met Floppy

besproei en die minimum aan verdamp-ing afstaan, sê Corné.

Nogtans kompakteer Floppy se druppelsnie die grond wanneer saailinge moetdeurbreek nie – en as dit sou gebeur,

kan jy diekors sag houdeur elkedag effens te besproei totdat die plantjiesopgekomhet.

’n Baie grootvoordeel vanFloppy is datdit, wanneerdit eers aan-

gelê is, niks verder uit die boer se sakjaag as pompkoste nie.

Daar is geen aandryfmotors, ratkaste,mikroskakelaars, elektronika of anderkontrepsies wat jou in die steek kan laaten geld kos nie. Daar is ook geen kabelswat gesteel kan word nie. Floppy is dus die toonbeeld van voorbeeldige

betroubaarheid, sy bedryfskoste is min-imaal en daar is geen onderhoud nodignie. Hy vereis ook geen arbeid meer asom ’n pomp aan te skakel en ’n kraanoop te draai nie.

Dit kos wel ’n klompie geld om ’noorhoofse Floppy-stelsel aan te bring,maar as jy hom opgerig het, het jyklaar betaal – dan lag jy jare lank oesvir oorvloedige oes bank toe.

Dit is darem belangrik om ’n goeie filtreerstelsel aan te bring, sê Corné, endit beteken dat daar genoeg waterdrukmoet wees.

Die Du Toit’s se eerste 12 hektaarFloppy-stelsel het so goed gewerk dathulle nog 8 hektaar bygevoeg het ennog meer sal oprig na gelang van diebeskikbare water uit die Duivenhoks-rivier. Met Floppy kom ’n mens immersverder met die beskikbare water.

Vir jare en jare se doeltreffende, onderhoud- en kostevrye besproeiing,praat met Christo Theron van Floppyby 013-752-4252 of besoek www.floppysprinkler.co.za.

Sulke gesonde, geil hawer is genoeg om enige boer breed te laat glimlag –en dit alles te danke aan die oorhoofse Floppy-besproeiingstelsel wat Robbie du Preez in staat stel om twee wen-oeste per jaar te behaal: hawerin die winter en kuilvoermielies in die somer. Die tevrede boere van Heidelberg, Kaap, is Chris Louw (kuilvoerkontrakteur en self ’n melkboer),Corné en oom Pierre du Toit (eienaars van die grond en die Floppy-stelsel)en Robbie du Preez wat die grond vir ’n deel van die opbrengs huur. Hulle isalmal ingenome met die resultate wat met Floppy-besproeiing behaal word.

“As jy besproeiingsgrond honderd persent kan benut,kan jy nie ’n waarde daaraanheg nie, want dit stel jou instaat om gewas op gewas teproduseer.”

Floppy-besproeiing is die regte besluit, sê boere

9www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009

Page 10: ProAgri 116, Sept 2009
Page 11: ProAgri 116, Sept 2009

11ProAgri 116 September 2009www.proagri .co.za

Meganisasie Besproeing

Op Joubertsdal, aan die voet van dieLangeberg tussen Swellendam en

Ashton, runnik groeiende troppe resies-perde van pure genot oor dieoorvloedige, voedsame voer wat HannoJoubert vir hulle uit die goeie aardelosboer – natuurlik met die betroubareen doeltreffende hulp van twee Rotrix-kruipspuite.

Hanno is ’n man wat presies weet wathy wil hê. Hy laat hom nie met dietweede-beste tevrede stel nie. Daaromverkies hy Rotrix vir die besproeiing vansy lusern en raaigras.

Dit werk vir hom goedkoper uit, want virdie 20 hektaar wat hy daarmee besproei, sou ’n groot klomp sleeppypeen arbeid nodig gewees het. Boonop hetperde die gewoonte om sleeppype sespuite om te stamp sodat jy deurentydmoet oppas en regmaak.

Dis ’n groot lekkerkry dat jy jou Rotrixkan verstel om nat te maak presies soosjy dit wil hê.

Hanno se Rotrix Rainmaker-kruipspuitevat so ses tot agt uur om hulle baan van200 meter lank en 50 meter wyd deeglik

en egalig te benat. Jy hoef hom nie opte pas nie en kan met ander werk voort-gaan terwyl hy sy plig nakom. Daarnahet jy net twee man nodig om hom-binne ’n kwartier na die volgende baante verskuif. Naweke doenHanno dit alleen.

Een van die Rotrix se voordele is dat jy hom

enige plek kan gebruik waar daarwatervoorsieningis. Hy word deurwater aangedryf; nie elektrisiteitnie.

Twee spesiale uitdagings watHanno-hulle se wêreld aan ’nbesproeiingstelsel rig, is winden skotige hellings. Die RotrixRainmaker slaag albei hierdietoetse met vlieënde vaandels.

Dis net ’n baie hewige wind watRotrix se werking benadeel enwaar wind ’n probleem is,maak ’n boer ’n plan. Hanno seplan is om sy besproeiingsbanewaarlangs die Rotrix moet loopnouer te maak sodat daar meeroorvleueling is. Dit maak dannie saak van watter kant af diewind kom nie, daar waar jouRotrix loop, maak hy nat.

Rotrix se boereplan is natuurliksy verskillende spuitstukke endrukverstelling. As wind ’nprobleem is, gebruik Hanno ’nspuitstuk en druk wat groterdruppels vorm.

En die skuinstes? Nee wat,Rotrix laat hom nie stuit nie.Hanno laat hom reguit bult-op

of bult-af loop, want as hy dwars teendie skuinste loop, sal hy natuurlik diekoers kwytraak soos hy homself aan systaalkabel na die oorkant van die landinkatrol.

Die skuinste het natuur-lik die voordeel dat aldie water woerts-wartsuit die toevoerpyp loopsodra jy hom ontkoppel,sodat hy baie maklikerverskuif kan word as ’npyp vol water is.

Rotrix werk sonder probleme, sê Hanno,maar daar is darem een

dingetjie wat jou sake vergemaklik as jydit onthou: As die masjien ’n week of sogestaan het, kan daar dalk ’n paddatjieof dingetjie in die pyp beland wat jouaandryfsproeier kan verstop. Hanno hetgeleer om, wanneer ’n Rotrix vir ’n ruknie gebruik is nie, eers die kraan na dieaandryfsproeier toe te draai en die watertoevoer oop te draai sodat enigevreemde voorwerpe deur die kanonspuituitgeblaas kan word.

Rotrix werk vir jou; nie jy vir hom nie,sê Hanno. Hy verg geen onderhoud nie,maar bloot uit waardering vir sy getrouediens olie Hanno hom darem nou endan so hier en daar.

En die dikgesmulde volbloedperde stemsaam: Sit maar jou geldjies op Rotrix– jy kan net wen!

Runnik... e... praat met Jeremy Hewittby 023-342-3438 of 082-442-1648of e-pos jeremy@bushwakka [email protected] oor jou eieRotrix Rainmaker. Besoek ookwww.rotrixirrigator.co.za vir meerinligting.

Op Joubertsdal aan die voet van die Lange-berg stap Hanno Joubert se Rotrix Rain-maker-kruipspuite onstuitbaar bult-op enbult-af om sy raaigras en lusern betroubaar,egalig, deeglik en bekostigbaar te besproei.En dis boonop veel interessanter om te staanen kyk hoe ’n Rotrix werk as om voor dietelevisie te sit.

Volbloed perde verkies die volbloed kruipspuit: Rotrix Rainmaker

Water is ’n waardevollegawe, en ’n gawemanier om die vollewaarde van water tebenut, is die vernuftigeRainmaker-kruipspuitvan Rotrix.

Hanno Joubert gebruik twee Rotrix Rainmakers om 20 hektaar weiding virvolbloedperde te besproei. Hy is ingenome met Rotrix se werkverrigting endiens.

Page 12: ProAgri 116, Sept 2009
Page 13: ProAgri 116, Sept 2009

13www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009

SelfloopspuitMeganisasie

Johannes Schoonwinkel vanRuggens Boerdery boer wyd met

klein graan en skaap. Hy moet gereeldvan Swellendam af ry om sy grond byNapier en Caledon se kant toe tebereik.

Spuittyd kan dit ’n groot beslommerniswees as jy tot 80 km ver teen kruip-spoed met ’n trekker en sleepspuit moetvoortstamp terwyl peste en plae besig isom jou oes te verwoes.

Maar nie so met sy Case Patriot 4420nie – hierdie bobaas-spuit blits in diegrootste gerief die pad af teen byna-byna 50 km per uur en voordat onkruid,swamme of ander peste nog behoorlikkan vat kry, stuit die spuit hulle in hullespore.

Op die land draf die Patriot vinniger aswat ’n trekker met sleepspuit op die padkan loop. Johannes handhaaf ’n gemid-delde spuitspoed van 25 km per uur ingroot gemak op lande waar ’n trekkerjou rugstring uit lit skud.

Hierdie spoed, saam met ’n allemintigespuitbalk van 30,5 meter, sorg dat jy diebeperkte spuittye wat die natuur joubied ten beste benut. Dit is vir Johannesvan die uiterste belang, aangesien hyminstens 16 000 hektaar per jaar bespuit.

Vir so ’n groot taak het hy ’n ratse, betroubare spuit nodig wat daagliksgroot lappe aarde doeltreffend en deeg-lik kan bespuit sonder om die operateuronnodig uit te put. Die Patriot 4420 pasperfek in hierdie rol, maar daar iskleiner modelle ook vir boere wie se behoefte nie so uitgebreid is nie. En asjy nog wyer wil werk, kan jy die 4420met ’n 36 meter-balk bestel.

Johannes se spuit het ’n outomatiesestuur en seksiebeheer wat met GPSwerk, sodat die las op die operateur nogligter is en om te verseker dat jy geenplekkie oorslaan nie.

Soos jy werk, teken die spuit ’n kaart opdie rekenaar-skerm sodat jy kan sienpresies waar jy al gewerk het en wat jynog moet doen.

Ry jy oor gedeeltes wat reeds bespuit is,skakel die spuit vanself die oorvleue-lende sproeiers af sodat geen druppelspuitstof vermors word nie.

Boonop spuit die Case Patriot met neteen stel sproeiers presies die regte

hoeveelheid spuitstof teen presies dieregte drukking met sy vindingryke Aim-Command. Die stelsel het ’n elektries- beheerde impulsklep op elke sproeier.As jy stadig ry is die spuitpuls stadigeren wanneer jy versnel word dit vanselfal hoe vinniger totdat daar byna ’n aaneenlopende stroom gespuit word.Makliker vir die boer kan dit nie.

Jy hoef jou ook nie te bekommer dat diespuitbalk se punt dalk iewers in diegrond sal steek nie. Die Case Patriothou homself vanself regop, selfs al geejy vet om die draaie.

Die Case Patriot is uniek in die opsig datsy kragtige enjin agter sit. Dit betekendat die operateur in heerlike, heilsamestilte na die strelende musiek oor diespuit se radio-klankstelsel kan luistersonder irriterende enjingeraas. Die korter snoet beteken ook ’n veel beteruitsig.

Die giftenk is in die middel van die spuitgemonteer sodat die gewig deurgaanspresies eweredig op die vier wiele verspreiword of die tenk nou dolleeg of boordens-vol is. Hierdie slim ontwerp sorg vir betervastrap en minder grondverdigting, maar

ook vir beter hantering en balans.

’n Goot voordeel van die CasePatriot is dat dit verskaf engerugsteun word deur die betroubare landboumaatskappywat die boer verstaan – Northmec. Johannes gebruik al20 jaar Northmec-produkte endie ervaring het hom geleer datdit ’n maatskappy en produkte iswat die boer kan vertrou.

’n Mens sukkel ook glad nie om kopersvir tweedehandse Case-produkte te krynie, sê hy.

Vir meer inligting oor die onstuitbareCase Patriot-spuit, maar ook oor Northmec se ander produkte soostrekkers, stropers, snyers, harke, balersen voermengers, skakel Matthew Mcgregor by 082-335-5118 of [email protected] is ’n Case-handelaar naby jou.

Ontmoet Case se gedugte Patriot 4420:

Blitsige spuit stuit peste in hulle spore!

Met ’n spuitbalk van 30,5 meter en teen ’n spuitspoed van 25 km/h is Northmec se Case Patriot 4420 die antwoord vir die boer wat flink, vinnig,betroubaar, tydig en doeltreffend wil spuit.

Die toppunt in ekonomiese, doeltref-fende spuittegnologie. Dis hoe tevredeboere Northmec se Case Patriot 4420-selfloopspuit beskryf. En ook geen wonder nie, want hierdie gedugte spuitwerk sag op die operateur terwyl hypeste en plae onverbiddelik uitknikker.

Met sy middelgemonteerde tenk is die gewig altyd eweredig op die CasePatriot se vier wiele versprei vir beter vastrap, makliker hantering en minder verdigting. Elke wiel word deur sy eie hidrouliese motor aangedryf. Johannes Schoonwinkel het breër wiele aan sy spuit gemonteer vir werkteen uiterste skuinstes in die Overberg, maar normaalweg is die dunnerwiele heeltemal doeltreffend.

Page 14: ProAgri 116, Sept 2009
Page 15: ProAgri 116, Sept 2009

SpeenkalfproduksieVeeboerdery

Die voerkraal lewer ’n belangrikediens in die vleisvoorsieningsketting

en Beefcor probeer om sy sake op so ’nmanier te doen dat hy langtermyn-verbintenisse met verskaffers en kliëntevestig, sê Robin Watson, direkteur vandie voerkraal.

Goeie begrip tussen boer en voerkraalhou vir albei partye voordele in, daaromis samewerking in ’n langtermynverbin-tenis ’n verstandige belegging.

Beefcor hou volledig rekord van elkespeenkalf se prestasie en stel daarvol-gens ’n presdeks (prestasie-indeks) virelke verskaffer saam.

Hierdie presdeks speel ’n belangrike rolin die bepaling van pryse wat die vol-gende jaar vir ’n betrokke boer sespeenkalwers betaal word. Die gemid-delde prestasie is 100, maar daar isboere wie se kalwers vir hulle ’n indeksvan 110 en selfs 120 lospresteer.

So ’n boer vind dat die aankoper dievolgende jaar ’n veel oper hand hetwanneer hulle begin prys praat.

Die presdeks is ’n deursigtige stelsel watdie boer help om speenkalwers te pro-duseer wat die beste moontlike prysebehaal.

Beefcor koop alle soorte speenkalwersbehalwe suiwel- of suiwelkruiskalwers.Voorkeur word gegee aan rasse enkruisings met ’n gunstige groei en voer-omset, met smaaklike vleis en wat niewild is nie.

Bonsmara en Simmentaler is gawe voer-kraalbeeste en Beefcor betaal ook ’n bo-markverwante prys vir Angus-speenkalwers, want hulle lewer spesiale,gesertifiseerde Angus-karkasse aan ’ngroot winkelgroep. Kruisings van vleis-raskoeie en geregistreerde Angus-bullekwalifiseer ook hiervoor.

Beefcor verkies dat kalwers onthoringmoet wees, maar hulle hoef nie gekas-treer te wees nie.

Hulle hou ook nie van brandmerke nie,daarom koop hulle eerder hullespeenkalwers uit die hand as op vei-lings, waar elke bees volgens wet ’nbrandmerk moet hê. As jy jou beestemoet brand, doen dit dan asseblief kleinen laag af op die been om so min vel-skade as moontlik te veroorsaak, vraRobin.

Daar is speenkalfprodusente wat hullekalwers op die vragmotor speen. Ditveroorsaak onnodige ekstra spanning opdie kalwers, wat hulle baie gewig laatverloor en hulle groei ernstig vertraag.

Dit alles kos die boer natuurlik punte opdie presdeks, sodat hy nie dieselfdespeenkalfpryse behaal as die een wat sykalwers twee weke voor die tyd speen –en verkieslik ook die eerste rondte in-entings toedien, nie.

Buitendien is dit darem menslikerteenoor die kalf om hom vooraf tespeen.

Suid-Afrika het ’n mark vir nog baiemeer speenkalwers, sê Robin. Ons kalf-persentasie en speenpersentasie is baielaag en ons moet alle beskikbarekundigheid en tegnologie benut om ditop te skuif om beesboerdery lonender temaak. Waar Beefcor langtermynver-houdings met boere opbou, gee hulleraad en terugvoering wat hulle help ommeer winsgewend te produseer.

Voor jy jou volgende speenkalftransak-sie beklink, hoor net ’n slaggie watBeefcor se aankopers aanbied:

Gauteng en Noord-Wes: Daan Kruger 082-803-2243Noordkaap:Johan Kruger 082-465-8879Vrystaat: Willie Snyman 082-375-2524Vrede en Oos-Vrystaat:Paul Zietsman 083-393-8220Kwazulu-Natal: Werner Potgieter 083-232-8395Mpumalanga: Stefan van Zyl 082-778-6493Limpopo: Lucas van der Westhuizen 082-650-6722Namibië: Louis van der Merwe 002-646-2562-456

As jy met Robin Watson self wil praatvir meer inligting oor Beefcor en sysakebeleid, skakel 083-287-3606.

Moenie jou speenkalwers verniet weggee nie:

Praat eers met Beefcor

Vir gesonde, goed-geboude Angus-speenkalwers soos hierdie betaalBeefcor ’n bo-markverwante prys.

Beefcor se aankopers koop speenkalwers regoor die land en in Namibië. Dievoerkraal se direkteur, Robin Watson, nooi speenkalfprodusente om eersmet Beefcor-aankopers te praat voordat hulle ander transaksies beklink.

Goeie pryse, blitsige betalingen ’n bestendige mark is watdie speenkalfboer by Beefcorkan verwag. Veekopers koopregoor die land speenkalwersvir Beefcor se voerkraal soskuins tussen Bronkhorstspruiten Delmas.

15www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009

Page 16: ProAgri 116, Sept 2009

SNY VEEDIEFSTALJOU BOERDERY KEELAF?

Beskerm jou eiendom!

Kontak ons

Stop veediefstal goedkoop en effektief!

Kontak ons vir ’n gratis kwotasie of

besoek ons webwerf.

sel: 079 526 7232

www.tramirloc.co.za16

Page 17: ProAgri 116, Sept 2009

ProAgri 2009-LesersopnameSpring gou en wen waardevolle pryse!

2 Nova AVR-ononderbrokekragtoevoereenhedewat jou rekenaar teen elektrisiteittoevoerprobleme beskerm.

Skitterende pryse wag op ‘n paar ProAgri-lesers wat die 2009-lesersopname invul enaanstuur. Besoek www.proagri.co.za vir meer inligting oor die pryse en hul borge.

Kyk net wat jy kan wen:

Dis maklik!Al wat jy hoef te doen, is om die 2009-lesersopname in die vorige ProAgri in te vul en aanons te stuur, en jy kom in aanmerking vir ‘n prys. As jy dit nie doen nie, sal jy volstrek nikswen nie, so moenie wag en ‘n verloorder wees nie.

As jy nie die vorige uitgawe in die hande kry nie, besoek www.proagri.co.za vir ‘n weergawe wat jy aanlyn kan invul en elektronies kan aanstuur.

Jy kan ons ook by 012-362-6390/2732 skakel of by 086-675-0617 faks, dan pos, faks of e-pos ons vir jou ‘n vorm om in te vul.

Wees ‘n wenner!Selfs al slaan jy nie een van die pryse los nie, wen jy nog steeds as jy die vorm invul enaanstuur, want daardie inligting word gebruik om ProAgri nog meer na jou smaak temaak.

5 Ergo-Tilt-skootrekenaarstaanders wat jou rekenaar teen ‘n gerieflike hoek staan-maak en MyClip-kabelhouerpakkette wat jou rekenaarkabels netjies hou.

2 Bhubezi tweesitplek-dwarslêerbankies.

2 Serif PhotoPlus X2-sagtewarepakette waarmee jyjou digitale foto’s kan bewerk.

*Voorstellings mag van die finale pryse verskil.

’n Tramirloc-veebeveiligingstelsel ter waarde van R14 755. Lees meer oor hierdie vernuftige skelmstuiter op bl 19 van hierdie ProAgri.

‘n LG R510-skootrekenaar ter waarde van R9 000waarmee jy al jou boerdery se rekords kan hou.

Page 18: ProAgri 116, Sept 2009
Page 19: ProAgri 116, Sept 2009

BeveiligingVeeboerdery

Fnuik veediewe en behou jou bates met Tramirloc

So lyk die merker wat jou dier omsy nek dra om elke paar sekondes ’nsein uit te stuur waarvolgens jy sybewegings kan waarneem. Gewoon-lik word sowat 10% van die diereelektronies gemerk, wat ’n behoor-like verteenwoordiging van diekudde is. Die res van die kuddeword met fopmerkers gemerk, watdie stelsel selfs nog meer koste-doeltreffend maak.

So maak Stephan du Plessis seskape met Tramirloc-merkers omdie nek seker dat die trop nie deurdiefstal van eienaar verander nie.

Miljoene rande skade word jaarliksgely deur boere wie se vee deur

boosdoeners gesteel word. Dit kom voorasof die regering, die polisie en veiligheidsdienste nie antwoorde vir diéprobleem het nie.

Baie boere, soos Stephan du Plessisvan Standerton, begin glo dat die polisienie eers probeer om diefstal te bestrynie.

Dit beteken dat die boer na ’n dag seharde werk nou nog snags ook self moetwakker bly om sy vee uit diewe se klouete hou.

Gelukkig staan die boer nie alleen nie –Tramirloc Systems se mense verstaandie boer se situasie en hulle haat mis-daad. Daarom het hulle ’n bekostigbare,doeltreffende stelsel ontwikkel wat dieboer se vee 24/7 oppas.

Tramirloc se ProTAGtor-stelsel werk só:

• Merkers word met nekbande omskape, beeste, volstruise, bokke ofselfs wild se nekke gehang. Die merkers het sendertjies wat seine naveldstasies stuur. Die sendertjies sebatterye hou minstens drie jaar. Dit isnie nodig om ’n lewende merker aanelke dier te sit nie. Net so tien persentvan die diere in die trop hoef merkerste kry en die res kan fopmerkerswees, wat steeds diewe afskrik, wanthulle lyk nes werkende merkers.

• Basis-veldstasies word op pale opstrategiese plekke in die veld geplaas.Die basis-veldstasie is selfonder-houdend deur middel van sonkrag. Ditdien as ontvanger/verwerker/sender.Die basis-veldstasie ontvang elke paarsekondes ’n sein van die merkers insy gebied en bepaal dan watter bewegingspatroon die betrokke diervolg.

• So ’n basis-veldstasie kan in idealeomstandighede tot 10 000 hektaardek, maar as ’n reël word aanvaar datdit ’n minimum ontvangsgebied van300 hektaar sal hê.

• As al die diere rustig rondwei, bly diestelsel tevrede. Sodra hulle beginskarrel of doelgerig koers kies iewersheen; selfs ook as ’n dier vir ’n sekeretyd glad nie beweeg nie, stuur hy ’nselfoonteksboodskap (“SMS”) of ’n kortlui-oproep (“missed call”) na jouselfoon. Jy kan hom ook programmeerom die alarm na meer selfone testuur.

• Die selfoonboodskap verskaf spesi-fieke inligting oor die alarm, soos inwatter kamp of trop die diere is watversteur is.

• Hierdie vroeë waarskuwing stel jou instaat om die diewe te stuit.

Selfs terwyl jy nie op jou plaas is nie,sorg ProTAGtor dat jy steeds in beheeris. Dit is presies van met Jurie Blomvan Harrismith gebeur het. Hy het ’nstelsel aangebring nadat hy swaar onderskaapdiewe gely het. Terwyl hy ’nnaweek weg was, het ProTAGtor hom

per selfoon gewaarsku. Hy het dadeliksy voorman gebel en twee skaapdiewesit nou agter tralies waar hulle hoort.

ProTAGtor waarsku jou nie net wanneerdiewe bedrywig is nie, maar ook wanneer roofdiere jou vee bedreig. Jykan die sensitiwiteit van die stelsel verstel sodat dit jou nie onnodig op loopjaag nie.

Jy kan natuurlik ’n Tramirloc-merker injou gereedskapkis, vragmotor of trekkerook sit en sy beweging op die plaasdophou. ’n Boer maak mos ’n plan.

Die stelsel is bekostigbaar en betroubaar, sê Stephan. Hy, sy pa, oomAndries, en sy broers, Ebert en Riaan,se grond lê grootliks teen mekaar enhulle boer saam, sodat hulle gou kanoptree wanneer die Tramirloc-stelselhulle waarsku.

Die Du Plessis’s boer met mielies,sorghum, soja, beeste en skape en disveral skape wat in dié omgewing skurketen prooi val. Veediefstal word soos ’nbedryf beoefen, sê Stephan, en troppeskape word op bakkies weggery. ’n Paarweke gelede is meer as die helfte vaneen boer se skape een nag gesteel enweggery.

Maar met Tramirloc se ProTAGtor is ditso goed asof die boer self by sy dierewaak. Dit verseker ’n toekoms vir vee-boerdery in gebiede waar diefstal diéboere voorheen na ander soorteboerdery of selfs uit die landbou gedwing het.

Dit was maklik en vinnig om die stelselte installeer, sê Stephan, en Tramirloc seslimkoppe het die paar goedjies wat halfmoeilik geklink het sommer per internetreggestel.

“Dis lekker om ’n verskaffer te hê watdie boer se situasie verstaan en so sterkteen misdaad gekant is.”

As jy nie die vrug op jou arbeid metmisdadigers wil deel nie, praat metStephan Britz van Tramirloc by 079-526-7232. Besoek ook www.tramirloc.co.za.

Moenie die vrug op jou arbeidmet misdadigers deel nie –beskerm jou vee met Tramirloc:Bekostigbaar, betroubaar, doeltreffend.

Stephan du Plessis vanStanderton by ’nTramirloc-veldstasiewat seine van merkersopvang, verwerk en nasy rekenaar by die hoofstasie stuur. AlTramirloc se toerustingwaarsku jou as iemanddaaraan probeer peuter.

19www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009

Page 20: ProAgri 116, Sept 2009
Page 21: ProAgri 116, Sept 2009

TuliVeeboerdery

Tyd en insetkoste is dié twee faktorewaarop 'n boer kan en wil bespaar en

al hoe meer kommersiële boere beginbesef dat Tuli-beeste dit moontlik maak.

Die aanpasbaarheid van dié beesras watin 1976 uit die opgeteelde moederkuddevan die destydse Rhodesië af na Suid-Afrika gebring is, het gou gesorg datplaaslike telers en kommersiële boerebegin belangstel het.

Tuli’s floreer in alle toestande, van dieduineveld in Namibië, deur die warmbosveldstreke tot op die sneeubedekteDrakensberge; van Australië tot Kanadaen in die warm tropiese dele van Zambië.

Die aanpasbaarheid vind neerslag ineienskappe soos vrugbaarheid engehardheid. Martiens Nel van dieplaas, Rietfontein, naby Lydenburg, hetTuli-bulle op Drakensberger-tipe koeiegebruik. Hy was baie verbaas met dieresultaat en veral beïndruk toe die voerkraaleienaar wat sy speenkalwersgekoop het, hom ’n premie aanbied opdie volgende geslag speenkalwers.

Hy het besluit om sy hele kudde op teteel na Tuli’s en het agtergekom dat diekalwers wat al driekwart Tuli is, dalk nieso swaar soos die eerste kruise is nie,maar dat die vroulike diere wel vrug-baarder en meer gehard word.

Hy sê: “Die koeie hou ook baie goedkondisie en gedy veral in koue winters.”Martiens meen die Tuli voldoen aan dieleuse “Die vrugbare veldbees”.

In die omgewing van Oranjeville hetEmile de Klerk ook verstommende resultate met Tuli-bulle op sy Charolais-

koeie behaal. Hy sê: “Ek het nou’n kudde op-en-wakker diere watmakliker loop, minder wollerig is,met vroegryp verse en maklikegeboortes.”

Vir Willie Wabeke van die plaas,Destination, 20 km noord van Onderstepoort, is maklike kalwingook ’n groot pluspunt. Hy hetpaar jaar gelede begin met Brah-man-/Simmentaler-kruiskoeie. Hyhet verskillende bulle gebruik in’n verdere kruisteelprogram.Willie sê hy het in die begin baieprobleme ondervind met kalftyden tot 30% kalfvrektes gehad.Aangesien hy ook ’n saak in Pretoria het, kan hy nie gedurigkoeie oppas wat moet kalf nie. Hyhet toe Tuli-bulle begin gebruik ennou hoef hy geen kalwers te treknie. Die kalwers se vermoë om teoorleef is ook baie beter.

Hy sê die bulle se temperament isvir hom ook ’n pluspunt. “Hulle is niedraadspringers nie. Hulle pas die koeieop en hou hulle bymekaar, wat help dathulle nie koeie mis wat op hitte komnie.”

Hy voer en laat slag ook van die kalwersself, en op so 372 dae slag hulle gemiddeld 225 kg uit.

Nog ’n deeltydse boer wat veral begaanis oor die Tuli’s se gehardheid, is Sagrysvan der Merwe wat elke dag 120 kilometer ver van sy plaas af ry om inNelspruit te gaan werk. “As ek in diemiddae by die huis kom, wil ek tussenmy beeste gaan ontspan. Hulle is myterapie en nie ’n werklas nie.”

Hy gaan so ver om te sê datdie Tuli’s eintlik immuun isteen wanbestuur. Hy doseerglad nie, dip so een maalelke twee maande en hounet dop om te kyk of sybeeste gesond is. “’n Bees sêmos gou vir jou as hy siekis.”

Eugene Ehlers van dieplaas, Doornkloof, nabyLoskopdam, boer met 300Tuli-koeie wat hy met Tuli-bulle dek en in die Hoëveldnaby Machadodorp met 300Bonsmaratipe-koeie wat hymet Bonsmara-bulle dek, en

hy gebruik Tuli-bulle om die verse meeoop te maak.

Wat vir hom belangrik is, is die feit datTuli-bulle die poenskopfaktor sterk oordra. Hy het op ’n keer net 12 verskal-wers uit 140 se horings gebrandwaar hy Tuli-bulle op Bonsmaratipe-koeie gebruik het.

Hy het al vantevore met verskeieAfrikarasse geboer omdat hulle sogehard en aanpasbaar is, minder vatbaar is vir bosluise en goed kanbergklim. Hy verkies egter die Tuli aangesien die voerkrale in sy omgewinggraag Tuli’s koop omdat hulle swaarderweeg by speen en beter groei. Hulle hetook baie laer vrektes in voerkrale as Europese rasse. Hy sê al wat hombekommer, is dat bulle nie so geredelikbekombaar is nie. “Hier is beslis ’ngeleentheid vir voornemende telers.”

Een van die geheime van die Tuli se sukses is dat die kernkudde van Rhode-sië in redelike isolasie ontwikkel is endat die beeste dus oor unieke genetieseeienskappe beskik, wat uitstekendebasterkrag lewer.

Om uit te vind waar u Tuli’s kan bekom,skakel vir: Alwyn Marx 083-448-7870, Stefan van Wyk 082-381-7563, Russell Clark 082-925-5860 of Stefan Welz 082-330-0798.

Tuli-beeste vra minen gee baie

’n Tuli/Simmentaller kruis. Kyk hoe dominant dra die Tuli sy stempel oor, veral in die fyn beenstruktuur.

’n Tuli/Nguni kruis. Die horings verdwynen kyk na die mooi karkas en vleiseien-skappe.

Tipiese voorbeeld van ’n Tuli-stoetbul.

21www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009

deur Annemarie Joubert

Page 22: ProAgri 116, Sept 2009
Page 23: ProAgri 116, Sept 2009

HugenoteVeeboerdery

Hugenote sorg vir “pure vleis”. Hierdieontdekking het Pan en Mary

Lochner se boerdery in ’n heel anderkoers gestuur.

Die Lochners boer op die plaas,Stinkkraal, tussen Marken en Baltimore.

Hulle het die plaas met ongeveer 100 kommersiële koeie en kalwers in2005 gekoop. Twee Limousinbulle het bydie koeie geloop. Later dieselfde jaarhet hulle op ’n staakboerderyveiling vanHanzar-Hugenotestoet hulle eerste 58stoetkoeie en kalwers, en ’n paar stoet-Hugenootbulle, gekoop.

Hulle het die Limousinbulle met dieHugenote vervang. Mary Lochner sê:“Ons was verbaas om die verskil by onskommersiële diere te sien. Later het ons’n paar Bonsmarakoeie gekoop en onskon ons oë nie glo toe die kalwers beginaankom nie.”

Die Lochners was so beïndruk met dieHugenote dat hulle besluit het om vanhulle kommersiële kudde ontslae te raaken net met die Hugenotestoet voort tegaan om die ras te bevorder.

Aangesien hulle vanuit die kommersiëlekant met die beeste kennis gemaak het,kan hulle gesaghebbend praat oor dieinvloed wat Hugenote op vleisproduksiekan hê.

Mary vertel dat Hugenoot-kruiskalwersbaie gewild op speenkalfveilings is endikwels tot een rand per kilogram meer behaal as ander rasse van dieselfde ouderdom.

Die rede vir die goeie vleisproduksie lêin die bouvorm van die Hugenoot en syuiters gunstige voeromset. Volgens die

rasdirekteur, Janna Botha, het ’nHugenoot-karkas geen onnodige vet nieen baie min weggooibare vleis. Hy sêHugenote bevat die maksimum smaaklike,eetbare rooivleis wat jy in ’n bees kan kry.

Met die Charolais se vleiseienskappe endie Afrikaner se geharde aanpas-baarheid as grondslag, is ’n beesrasgeteel wat unieke produksie in Afrika-omstandighede lewer. Die ras is in 1998by SA Stamboek geregistreer en het indie paar jaar sedertdien merkwaardigeopgang getoon.

Vir Buks van der Walt is die gehard-heid van die Hugenoot veral belangrik.Hy boer naby Marken op die Vaalwater-pad en een van die plase waar sy beesteloop is baie bergagtig en klipperig.

Hy sê: “Met die Hugenote-kruisings isdaar nooit pootprobleme soos met baieander rasse nie.”

Die beeste benut ook die suurveld goeden kan in moeilike omstandighedegewig aansit. Asgevolg van dieonvoorspelbare omstandighede moet hyook voer maak, maar die gunstige voeromset wat die Hugenote ingebringhet, maak dit steeds ekonomies.

’n Probleem met luiperds in Buks seomgewing veroorsaak dat ’n koei enhaar kalf so gou as moontlik na geboorte opgelaai word en ’n veiligerplek naby die huis geneem word.

Die gemoedelike aard van die beestesorg dat die oplaaiery gladweg geskied.Hugenote se inskiklikheid en hanteer-baarheid maak ook die dipproses

makliker aangesien daar elke 14 tot 21dae gedip moet word as gevolg van ergehartwater in die omgewing.

Buks lewer sy speenkalwers direk aan ’nvoerkraal en sê hulle kom kyk nie eersmeer vooraf na die kalwers nie, wanthulle weet hulle kry elke keer gehalte.“Hulle stuur maar net die trok,” sê hy.Hy kry tans so R14/kg vir sy kleinerspeenkalwers.

Vir Johan van der Linde, wat sowat 40km noord van Ellisras boer, bied dieHugenoot-bloed ook ’n wenresep. Hygebruik Hugenoot-bulle op sy Brahman-verse en sê die kalfies is klein by geboorte, maar hulle het 'n uitstekendegroeivermoë. In hierdie stadium is hybesig om sy kudde uit te brei, maar toehy vroeër vanjaar kalwers beskikbaargestel het, het “ek die ander manne bydie veiling goed geklop”!

Hy sê die bulle is beslis nie lui nie endoen hulle deel om die kudde uit te brei.Hy het tans ses Hugenoot-bulle wat hyelkeen by sowat 25 tot 30 verse laatloop. Een van die bulle het nou al ’npaar tweelinge verwek. Volgens Johanverkies voerkrale die Hugenoot-kruisings omdat hulle werklik vleis kanaansit. “Hulle maak boude,” sê hy.

Vir Mary Lochner is dit belangrik datmense vooraf seker maak hulle koopgehalte diere vir hulle kruisteelpro-gramme. Sy sê daar is topbulle watwerklik ’n verskil aan ’n kommersiëlekudde kan maak, maar boere moetslegs geregistreerde bulle koop watonder die beskerming van die Genoot-skap verkoop word. Dit is die enigstemanier om seker te maak jy kry al diegoeie eienskappe van dié “alles-in-een-bees”.

Om uit te vind waar jy bulle vir joukommersiële kudde kan kry, skakel dieHugenoot-beestelersgenootskap by 083-449-3227 of 082-969-5236. Jy kan ook ’n e-pos stuur [email protected] of besoekwww.hugenootsa.co.za

Franci-Mari van Heerden vanWitrots Hugenote is in 2005 metHugenote-kruiskalwers soos hierdie as provinsiale speenkalf-produsent van die jaar aangewys.

“Goue Prins” van die Pan Lochner-stoet het by die Pretoria-skou uitgetroonas Raskampioen sowel as die Reserwe Interras Junior Bul.

Hugenote is pure vleisdeur Annemarie Joubert

23www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009

DIE ALLES-IN-EEN BEESEKONOMIES : FUNKSIONEEL : DOELTREFFEND

Page 24: ProAgri 116, Sept 2009
Page 25: ProAgri 116, Sept 2009

BoerbokkeVeeboerdery

Groot groei lê nog voor vir die Boer-bokbedryf, sê Nico Botha, eienaar

van die grootste Boerbokstoet in diewêreld en prominente wolboer.

Hy behoort te weet waarvan hy praat,want hy het al Boerbokke na meer astwintig lande regoor die wêreld uit-gevoer om die beste Boerbokgene inter-nasionaal te help vestig.

In Suid-Afrika, waar daar tans maarminder as 2-miljoen Boerbokke teenoorsowat 20-miljoen skape is, word die totale Boerbokproduksie deur geloofs-groepe opgeneem. Die mark vir Boer-bokvleis lê nog heeltemal braak.

Met so ’n gretige mark sou die versoe-king groot wees om sommer enigebokke te versmous, maar gelukkig steldie Boerboktelersgenootskap, waarvanNico ’n raadslid is, streng vereistes omgenetiese gehalte te verseker. In dienabye toekoms sal geen teler sonderrekordhouding ‘n produksieveiling kanhou nie.

In sy stoet op Kareehoek naby Britstownhandhaaf Nico streng rekordhouding enprestasietoetsing by die LNR en SAStamboek, sodat elke koper elke keerpresies kan weet waarvoor hy betaal.

Die strewe om groot, funksionele, vrug-bare diere met ’n gunstige gemiddeldedaaglikse gewigstoename op die veld teteel, verseker deurlopende vooruitgangvan die ras. Vier jaar gelede se wennersal vandag nie ’n kans staan om dieeerste ry te haal nie, sê Nico, wat ook ’ninternasionale Boerbokbeoordelaar is.

Sy eie diere het oor die laaste twintigjaar vyftig kampioene opgelewer. Sedert1992 het sy ooie nog elke jaar met dieseniorkampioentitel weggetrippel en sygroepklas van drie ooie het nog net eenkeer tweede gekom – al die ander kerehet hulle gewen.

Die kampioengroep van drie ooie by die Wêreldkampioenskap 2008.

Produksie op die veld is Nico Botha Boerbokstoet se belangrikste teeldoel-wit. Daarom maak die stoet se genetika Boerbokboerdery, wat lonendstevan al die veebedrywe in die land is, nog betalender.

Nico skou min met groot ramme, wantdie meeste van sy ramme word op tweejaar verkoop om die algehele genetiesevordering van die ras aan te help. Hyhou ooie ook nie langer as ses jaar voordat hulle op die produksieveilingverkoop word nie.

Nico se diere word nie opgepiep nie.Hulle leef 95% vry op die veld sonderenige aanvulling en word net vir skoueen veilings afgerond met gewoneafrondkorrels. Na die skou gaan hulleterug veld toe.

Net ooie met drielinge word gehelp – diema’s van een- en tweelinge moet selfsorg.

Dis hierdie gehalte Boerbokke met uitstekende rekords wat kopers by dievei-ling op 8 Oktober kan verwag. Etlikekampioene word op die veiling aange-bied.

Daar sal 200 ooie (meestal stoet-ooie),50 ramme (stoet en kudde) en 10 Saanen-ooie uit die kleinkinders se stoetonder die hamer kom.

’n Volledige veilingskatalogus sal sewedae voor die veiling op die webwerf,www.nicobotha.com, wees.

Daar sal iets vir elke teler en kuddeboerop die veiling wees en alles is nie soduur soos Braveheart, wat ‘n jaar geledevir R100 000 verkoop is nie. Dat diepryse wat betaal word gunstig is, wordbewys deur die feit dat elke enkele bokwat aangebied is die afgelope twee jaarop Nico Botha se produksieveilingsverkoop is.

Vir meer inligting, praat met NicoBotha by 053-672-0700 of 082-808-1660 of e-pos [email protected]. Besoek ook www.nicobotha.com.

Produksieveiling, Nico Botha Boerbokstoet, 8 Oktober:“Dis onmoontlik om die Boerbokmark te versadig”

“Met hulle vrugbaarheid, gunstige pryse en onversadigbare markis Boerbokke die betalendste veebedryf in die land.” – Nico Botha

Een van die skitter-ramme opdie veiling is vanjaar se ses-tandkampioen, Pointer.

25www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009

Page 26: ProAgri 116, Sept 2009
Page 27: ProAgri 116, Sept 2009

27www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009

0861-GEMSTONE0861-436786

Belê in DiamanteBelê in Liefde

Koop ’n gesertifiseerde geslypte Prausdiamant voor 30 Oktober 2009 en kry10% afslag. Vermeld net “ProAgri” by

die aankoop van die diamant.

Wen ’n diamant van R5 000!Stuur ‘n teksboodskap (SMS) en staan ’n kans om ’n

diamant van R5 000, geskenk deur Praus, te wen! In watter gewigseenheid word diamante geweeg?

Stuur jou antwoord, voor 30 Oktober 2009 per teksboodskap aan 34634. Teksboodskappe kos R2.

Navrae: Danie van Niekerk078-695-0087, e-pos: [email protected]

www.praus.co.za

Terme en voorwaardes beskikbaar by www.praus.co.za

Page 28: ProAgri 116, Sept 2009

www.proagri .co.zaProAgri 116 September 200928

Veil

ing

sbr

afor

dtu

li

AgriTrader is ʼn uitstekende bemarkingsmeganisme om kopers en verkopers van lewendehawe, trekkers, voertuie, werktuie, en alle ander landbou -toerus�ng by mekaar uit te bring. Veeveilingsadvertensies in AgriTrader lok wye reaksie uit, veral as dit aangevul word met promosie-ar�kels wat die betrokke stoeterye bekendstel. Vir die mees bekos�gbaarste advertensie-tariewe in Suid-Afrika, skakel ons nou:

Stefan van Wyk (Bloemfontein) Eurika Willcock (Bloemfontein) Anelda Strauss (Pretoria) Hein Slabbert (Pretoria) André de Beer (Pretoria)051-446-0789 | 082-381-7563 051-446-0846 | 082-327-2393 012-362-2732 | 083-748-3413 012-362-2732 | 082-442-8607 [email protected] [email protected] [email protected] [email protected] [email protected]

60 00 eksemplare na aktiewe kommersiële boere landswydAgriTrader Advertensiediens vir die boer

Advertising service for the farmer

suss

ex

Page 29: ProAgri 116, Sept 2009

www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009 29

Ve

iling

sholsteins / friese / jersey

braford

bonsmara

Page 30: ProAgri 116, Sept 2009

Veil

ing

s

www.proagri .co.zaProAgri 116 September 200930

sim

men

tale

rs /

sa

vlei

smer

ino

suss

ex /

afr

ex /

sa

vlei

smer

ino

sim

men

tale

rs

dorp

er

boer

bok

/ w

itdor

per

Page 31: ProAgri 116, Sept 2009

www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009 31

dorper

Ve

iling

s

Page 32: ProAgri 116, Sept 2009

Veil

ing

s

www.proagri .co.zaProAgri 116 September 200932

sa v

leis

mer

ino

wild

kink

o

perd

e

dorm

er

char

olai

s

vlei

smer

ino

pinz

gaue

r

Page 33: ProAgri 116, Sept 2009

www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009 33

Ge

ne

gid

s

dorper

dorper

dorper

boerbok

beefmaster

brahman

bonsmara

herefordtuli

limousin

landskaap

dexter

sa braford

ngunidorper

hugenote

Tuli Cattle Breeders’s Society

PO Box 270, Bloemfontein, 9300

Tel 051-448-0772 Fax 051-446-4220

www.studbook.co.za/Society/tuli/

Page 34: ProAgri 116, Sept 2009

www.proagri .co.zaProAgri 116 September 200934

Ag

riG

ids

Page 35: ProAgri 116, Sept 2009

www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009 35

Ag

riG

ids

Page 36: ProAgri 116, Sept 2009

Ag

riG

ids

www.proagri .co.zaProAgri 116 September 200936

Page 37: ProAgri 116, Sept 2009

www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009 37

Ag

riG

ids

Page 38: ProAgri 116, Sept 2009

www.proagri .co.za

Ag

ri-

we

rk

tuie

ProAgri 116 September 200938

Ag

riG

ids

Anelda Strauss

Page 39: ProAgri 116, Sept 2009

www.proagri .co.za ProAgri 116 September 2009 39

Ag

ri-w

erk

tuie

Page 40: ProAgri 116, Sept 2009

Dries Wiese van Kasteel Witdorpers bied aan:80 Witdorperramme (ware, bewese veldramme –

gereed om te werk)150 Witdorperooie (sorg vir hulleself op die veld)

5 Boerbokramme

30 Boerbokooie

15 Saanen-ooie

Kasteel maak sy skatkis oop:

Die bewys lê in die vleis: Op 3 April 2008 is 419 Witdorper/Merino-kruislammers op Carnarvongeslag. Hulle gemiddelde gewig was16,8 kg. 407 van die lammers was A2en A3 en die gemiddelde uitslag-persentasie was 46,7.

Produksieveiling op 24 September 2009te Kasteel, Loxton

Kasteel Witdorpers se ramlammers werk al van vier maande af en teen die tyd dat hulle verkoop word,kan ’n mens al sien hoe hulle nageslag lyk. Kopers is ingenome met hulle lammers en kom koop weer enweer van Kasteel se ramme. Moenie hierdie veiling misloop nie.

Gasverkoper Jan Wiese vanBiesiespoort Dorpersbied aan:

20 ware, geharde Dorper-veldramme50 ware, geharde, vrugbare Dorper-ooie

Ware veldskape is gasverkoper Jan Wiese van Biesiespoort Dorpers se teelstrewe. ’n Ooi wat nie ’n lam van die veld af bring nie, word summier geprul, al lyk sy hoe mooi.

Jan Wiese 082-804-8952

www.kasteelwhitedorpers.com

Dries Wiese 082-809-2949 of [email protected]