รายงานฉบับสมบูรณ์การปฏิบัติงานระหว่างวันที่ 1 กรกฎาคม ถึง 30 กันยายน 2563

ของนาย วรพจน์ อุยะนันทน์

โครงการ การพัฒนาชุมชน โดยงานวิจัยเพื่อท้องถิ่น(จังหวัดเชียงราย) รหัส 049

พื้นที่ : อําเภอพาน จังหวัดเชียงรายหน่วยจ้างงาน : คณะเกษตรศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่

เสนอ หน่วยสนับสนุนวิชาการรับใช้สังคม มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ 30 กันยายน 2563

กิตติกรรมประกาศ กราบขอบพระคุณ ทุกทา่นทีใ่ห้ความอนุเคราะห์ในการทาํโครงการสํารวจข้อมูลสุขภาพผู้สูงอายุในครั้งนี้ ทําให้ผลงานสําเร็จลุลว่งด้วยดี

คุณค่า และประโยชนอ์ันเกดิจากผลงานนี้ ขอมอบแด่ผู้สูงอายุชาติพันธุ์อ่าข่าทุก ๆ ท่านในหมู่บ้านดงน้ําล้อม ต.แม่เย็น อ.พาน จ.เชยีงราย

1. นายไกรสิทธิ ์ สิทธิโชดก ตําแหน่ง ประธานเครือข่ายวัฒนธรรมมหาวิทยาลัยชนเผ่าอ่าข่า

2. นางกิ่ง สีตาตําแหน่ง รองนายกองค์การบริหารส่วนตําบล

รักษาราชการแทนนายกองค์การบริหารส่วนตําบลแม่เย็น3. นายมนตรี มั่งมี ตําแหน่งผู้ใหญ่บ้านหมู่ที่ 8 ดงน้ําล้อม

สารบัญบทที่ 1 บทนํา หน้าที่ 1-5

1.1 ความเป็นมาของการเข้าร่วมโครงการ1.2 รายละเอียดของโครงการ1.3 หน้าที่ / ความรับผิดชอบ / เนื้องานที่ปฏิบัติในโครงการ

บทที่ 2 : การดําเนินงาน หน้าที่ 6-72.1.1 การปฏิบัติงานตั้งแต่เริ่มงาน – 30 กันยายน 2563 2.1.2 ปัญหาที่พบระหว่างทาง และวิธกีารแกไ้ข

บทที่ 3 : ผลการดําเนินงาน หน้าที่ 8-13

บทที่ 4 : ศักยภาพและการเรียนรู้ของผู้รับการจ้างงานที่เพิ่มขึ้น หน้าที่ 14

บทที่ 1 : บทนํา1.1 ความเป็นมาของการเข้าร่วมโครงการ

1.1.1 สถานการณ์การระบาดของโรคติดเชื้อไวรัสโคโรนา 2019 (COVID-19) - ส่งผลให้โรงงานลดกําลังการผลิต ทําให้หน่วยงานต้องลดวันทํางาน มีผลกระทบโดยตรงต่อรายได้ที่ลดลง1.1.2 การรับรู้ประกาศรับสมัครเข้าร่วมโครงการ

- เริ่มจากรับทราบข่าวทางสื่อทีวี จากนั้นจึงค้นหา รายละเอียดเพิ่มเติมจากชอ่ง Internet แล้วจงึสมัครผา่น Online

1.1.3 การทําความรู้จักผู้รับผิดชอบโครงการและทมี - เริ่มด้วยโทรศัพท ์ จากนั้นจึงใช ้Social App E-Mail รวมถึงการนัดพบพูดคุย

หน้าที่ 1

บทที่ 1 : บทนํา1.2 รายละเอียดของโครงการ

1.2.1 ชื่อโครงการ : รหัส 049 โครงการ การพัฒนาชุมชน โดยงานวิจัยเพื่อท้องถิ่น (จังหวัดเชียงราย)1.2.2 หัวหน้าโครงการ : นายไกรสิทธิ ์ สิทธิโชดก ประธานเครือข่ายวัฒนธรรมมหาวิทยาลัยชนเผา่อ่าข่า1.2.3 หลักการและเหตุผล : เครือข่ายวัฒนธรรมมีวัตถุประสงค์ ศึกษาวิจัยอนุรักษช์วีิตวัฒนธรรม การแลกเปลี่ยนเรียนรู้งานวัฒนธรรมกบัการพัฒนา การผลติสื่อเพื่อการเรียนการสอนวิถีอ่าขา่ เพื่อให้การดําเนินกจิกรรมของเครือข่ายฯ ประสบความสําเร็จบรรลุจุดประสงค์ตามที่กําหนดไว้ จึงได้จัดสํารวจชุดข้อมูลสุขภาพผู้สงูอายุชาติพันธุ์อ่าข่าในพื้นที่ตําบลแม่เยน็ อําเภอพาน จังหวัดเชียงราย เพื่อนําข้อมูลมาใช้ในการกาํหนดเป็นแผนกจิกรรมพัฒนา ส่งเสริม ในอนาคตต่อไป

หน้าที่ 2

บทที่ 1 : บทนํา1.2 รายละเอียดของโครงการ

1.2.4 วัตถุประสงค์ : - เพื่อให้ผู้สูงอายุมีความรู้ในการดูแลสุขภาพของตนเองเกี่ยวกบัโรคประจาํตัว (ที่ไม่ติดต่อ) - เพื่อให้ผู้สูงอายุใชก้ารออกกาํลังกายบริหารข้อเข่า ป้องกันและรักษา โรคข้อเข่าเสื่อมโดยไม่ต้องพึ่งพาการใช้ยาเพียงอย่างเดียว1.2.5 ขั้นตอนการดําเนินงาน :

- ข้อมูลเชิงพื้นที ่: ประสานงานผู้นําชุมชน ชี้แจงรายละเอียดแบบเกบ็ข้อมูล และดําเนินการเกบ็ข้อมูลจากผูส้งูอายุในพื้นที่- วิเคราะห์และจัดทาํแผน : วิเคราะห์ข้อมูลแบบสํารวจ วางแผนจัดกจิกรรม- จัดกิจกรรมอบรมในชมุชน เพื่อสาธิต และหัดให้ทําการบริหารข้อเข่า

หน้าที่ 3

บทที่ 1 : บทนํา1.2 รายละเอียดของโครงการ

1.2.6 ผลทีค่าดว่าจะได้รับ : - ร้อยละของผู้สูงอายุมีความรู้ในการดูแลสุขภาพของตนเองเกีย่วกบั โรคประจําตัว (ที่ไม่ติดต่อ) เพิ่มขึ้น (อย่างน้อยร้อยละ 75) - ร้อยละของผู้สูงอายุออกกําลังกายบริหารข้อเข่าได้ (อย่างน้อยร้อยละ 80)1.2.7 งบประมาณ : - เป็นกจิกรรมทีใ่ห้ความรู้โดยเจ้าหน้าที่ศึกษาข้อมูลดูแลสุขภาพ และวิธีบริหาร

ข้อเข่าจาก Online แล้วจงึไปถ่ายทอดให้ผู้สูงอายุด้วยวีดีโอ ประกอบการอธิบาย ทําให้ไม่มีค่าใช้จ่ายในการอบรม (จัดกิจกรรมตามศักยภาพ)

1.2.8 ระยะเวลาอบรม : จํานวน 4 ชั่วโมง

หน้าที่ 4

บทที่ 1 : บทนํา1.3 หน้าที่ / ความรับผิดชอบ / เนื้องานที่ปฏิบัติในโครงการ

1.3.1 หน้าที่ / ความรับผิดชอบ : - ติดต่อประสานงานกับผู้นําชุมชน อธิบายขั้นตอนการสํารวจข้อมูลสุขภาพ

ผู้สูงอายุ ชี้แจงรายละเอียดแบบเกบ็ข้อมูล ดําเนินการเกบ็ข้อมูล - วิเคราะห์ข้อมูลจากแบบสาํรวจข้อมูล สรุปข้อมูล วางแผนจัดกจิกรรม - ถ่ายทอดองค์ความรู้ และจัดกจิกรรมฝกึอบรมให้ผู้สงูอายุ

1.3.2 ลักษณะงานที่ปฏิบตัิในโครงการ : - ศึกษา ออกแบบ จัดทําแบบสํารวจข้อมูลสุขภาพผู้สงูอายุ

- ประสานงาน อธิบายชี้แจง และดําเนินการเกบ็ข้อมูล โดยผ่านล่ามชาติพันธุ์ - วิเคราะห์ สรุปข้อมูล ศึกษากจิกรรมทีเ่หมาะสม - จัดอบรมถ่ายทอดองค์ความรู้ ตามศักยภาพของผู้เรียน ผู้สอน และงบประมาณ

หน้าที่ 5

บทที่ 2 : การดําเนินงาน( วันที่ 1 กรกฎาคม - 30 กันยายน 2563 )

2.1 การปฏิบัติงาน2.1.1 การปฏิบัติงานตั้งแต่เริ่มงาน – 30 กันยายน 2563

ข้อมูลเชิงพื้นที่ ด้านการสํารวจ วิเคราะห์และจัดทําแผน จัดกิจกรรมศึกษา ออกแบบ

จัดทําแบบสํารวจข้อมูลสุขภาพผู้สูงอายุ

ประสานงาน อบต. อธิบายชี้แจงขั้นตอนการสํารวจข้อมูล

เก็บข้อมูลสุขภาพผู้สูงอายุ สํารวจบริบท ปัญหาและอุปสรรคของพื้นที่

วิเคราะห์ข้อมูลจากแบบสํารวจ สรุปข้อมูล ศึกษาความรู้ เพื่อจัดกิจกรรมที่เหมาะสมกับศักยภาพของ ผู้สอน และผู้เรียน

จัดกิจกรรมสาธิต และปฏิบัติจริงเพื่อให้เกิดความเข้าใจ และปฏิบัติได้ด้วยตนเอง

หน้าที่ 6

2.1.2 ปัญหาที่พบระหว่างทาง และวิธกีารแกไ้ข2.1 การปฏิบัติงาน

บทที่ 2 : การดําเนินงาน

ลาํดบั ปัญหา / ข้อจาํกดัในการทาํงาน วิธีการแก้ไข

1 ผูส้งูอายชุาตพินัธุอ์่าขา่ มอีายตุัง้แต่ 65 –

75 ปี ไมส่ามารถสือ่สารภาษาไทยได ้ จงึ

ไมส่ามารถพดูคยุเกบ็ขอ้มลูสาํรวจได้

จดัจา้งลา่มซึง่เป็นชาวอ่าขา่ทีอ่ายไุมม่าก

เป็นคนรุน่ใหมเ่รยีนจบการศกึษา ม.3 และ

เป็น อสม.ในหมูบ่า้น เป็นลา่มชว่ยแปล

2 ขาดอุปกรณ์ในการอบรม เพือ่สาธติการออก

กาํลงักาย และใหท้าํตาม

ยก Smart TV จากทีบ่า้น จนท. ไปเป็น

อุปกรณ์ และดาวน์โหลดคลปิออกกาํลงั

กายไปฉายสาธติ ใหป้ฏบิตัติาม

3 ขาดงบประมาณในการทาํกจิกรรม จดักจิกรรมตามศกัยภาพผูส้อน-ผูเ้รยีน

หน้าที่ 7

บทที่ 3 : ผลการดําเนินงาน3.1 สรุปข้อมูลที่สํารวจปัญหาสุขภาพ 3.1.1 “โรคไม่ติดต่อ” ของผู้สูงอายุส่วนใหญ่ทีเ่ป็นคนเมืองมีอัตราประมาณ 25-35%แต่ผู้สูงอายุที่เป็นชมุชนชาติพันธุ์อ่าข่าพบ “โรคไม่ติดต่อ” ในอัตราร้อยละที่น้อยกว่าชุมชนคนเมือง (โรคไม่ติดต่อ เช่น โรคอ้วน โรคความดันโลหิตสูง โรคเบาหวาน เป็นต้น ) ซึ่งเป็นผลสืบเนื่องมาจากวัฒนธรรมการกนิอาหาร ที่แตกต่างกันระหว่าง ชุมชนเมือง และ ชุมชนชาติพันธุ์

3.1.2 ผู้สูงอายุชาติพันธุ์อ่าข่า มี “โรคไม่ติดต่อ” อื่น ๆ เช่น ข้อเข่าเสื่อม โรคตาต้อกระจกต้อลม สุขภาพฟัน ในสัดส่วนใกลเ้คียงกบัผู้สงูอายุพื้นเมืองทั่วไป

หน้าที่ 8

บทที่ 3 : ผลการดําเนินงาน3.2 ภาพกิจกรรมออกกาํลังกายข้อเข่า เพื่อป้องกัน และรักษาโรคข้อเข่าเสื่อม ซึ่งขาดการดูแล

รักษาจากระบบพยาบาลปกติ และเพื่อเป็นการป้องกนัรักษาแบบไม่ใช้ยา มุ่งเน้นให้กล้ามเนือ้บริเวณข้อเข่า และขาแข็งแรง ทําให้ใช้ชีวิตประจําวันได้ตามปกติ

หน้าที่ 9

3.2 ภาพกิจกรรมออกกาํลังกายข้อเข่า (ต่อ)

หน้าที่ 10

3.2 ภาพกิจกรรมออกกาํลังกายข้อเข่า (ต่อ)

หน้าที่ 11

3.2 ภาพกิจกรรมออกกาํลังกายข้อเข่า (ต่อ)

หน้าที่ 12

3.3 คลิปวีดีโอ

หน้าที่ 13

บทที่ 4 : ศักยภาพและการเรยีนรู้ของผู้รับการจ้างงานที่เพิม่ขึ้น4.1 ความรู้ใหม่ : ข้อมูลสุขภาพของผู้สูงอายุ “คนเมือง” VS “ชาติพันธุ์อ่าข่า” ซึ่งมีความแตกต่างในโรคประจําตัว (ที่ไม่ติดต่อ) เบาหวาน-ความดัน ซึ่งผันแปรไปตามวัฒนธรรมการกนิทั้งนี้ โรคข้อเข่าเสื่อม ไม่สามารถรักษาได้ด้วยการใช้ยา แต่สามารถทําให้ไม่มีปัญหาในการใช้ชีวิตประจําวันได้ ด้วยการออกกาํลังกายบริหารเข่า อย่างถูกวิธีการ

4.2 ทักษะใหม่ : การค้นหาความรู้ใน internet และการตัดต่อวีดีโอ4.3 กระบวนความคิด / ทัศนคติใหม่ : วิถีการดําเนินชวีติ ของชุมชนชาติพันธุ์

อ่าข่าซึ่งยังคงรักษาวัฒนธรรม ประเพณี ภาษาไว้ได้ท่ามกลาง โลกที่เปลี่ยนแปลง

4.4 เพื่อน / เครือข่ายใหม่ : เครือข่ายวัฒนธรรมมหาวิทยาลัยชนเผ่าอ่าข่า จังหวัดเชียงราย และชมุชนชาติพันธุ์อ่าข่าบ้านดงน้ําล้อม ตําบลแม่เย็น อําเภอพาน

4.5 การสร้างงานต่อยอดจากการทํางาน 3 เดือน : มีโอกาสน้อยเพราะขาดงบประมาณ

หน้าที่ 14

ขอบคุณทุก ๆ ท่าน ทุก ๆ ความช่วยเหลือ

ทุก ๆ ความคิดเห็น ขอบคุณมากมาก ครับ…..