FRD 9 Shkurt.pdf

7/25/2019 FRD 9 Shkurt.pdf

http://slidepdf.com/reader/full/frd-9-shkurtpdf 1/16

adresa:

rruga “George W. Bush”,

nr. 15/1, Tiranë

e-mail:

[email protected]

drejtor: Alfred Cakotel: 04 22 42 444

ÇMIMI: 30 LEKË

Gazetë informative, politike, ekonomike, sociale, kulturore Viti 3, nr. 108. E martë, 9 shkurt 2016

FRD kërkon që administrimi i procesitzgjedhor të mos jetë partiak, por thjeshtteknik si dhe shmangie të militantizmit

Rekomandimet e Komisionit të Venecias,mund të shërbejnë për konsensus politik,që nuk cënon interesat të asnjërës palë

Së bashku me reformën duhen ndërhyrjenë kushtetutë dhe në kodin zgjedhor.Fjala kryesore duhet t’u lihet ekspertëve

Intervista, flet Sekretari i Përgjithshëm i FRD-së

Oketa: Korrektim kombëtar sistemitaktual zgjedhor dhe lista të hapura

Zbardhet nëntoka,kontribut i ulët nëekonomi nga

pasuritë natyrore

RAPORTI I EITI

Për herë të parë,fjala e fundit e

poetëve në gjyq

De Biazi i këshillonRashicën skuadrëssë Na olit

VILSONI & GENCI

SPORT

f. 10-1f. 8-9

f. 14

VIZITA, MË 14 SHKURT

A janëshqiptarët bujarë?

FOKUS

Bujaria a bamirësia është njëvirtyt i njerëzve me zemër të

madhe. Në ditët e sotme këto dy

fjalë i dëgjon rrallë, më shpeshdëgjon të flitet për filantropi pornë thelb nuk ndryshon asgjë. Ash-tu si e kuptoj unë, fjala BAMIRËSIështë një fjalë e përbërë nga trefjalë: nga infinitivi i foljes BËJ, në

e nisht me ba , f ala MIRË ....

nga Gëzim Hoxha f. 4

LIGJI, KONTABILISTËT

Gjoba deri 500mijë lekë nëse nukauditojnë siç duhet

f. 7

Pas Clinton, JohnKerry në Tiranë.Pse do të vijë?

Kontributi i industrisë nxjerrëse në ekonominë shqiptare mbetet ende i ulët. Nafta është sektori që

eneroi më shumë të ardhura, me rreth 3% të PBB-së

Të forcojmë demokracinëReforma Zgjedhore është në interes jo vetëm të të gjitha subjekteve garuese që ju tjetërsohet vota në përtim të partive të vjetra në një masë totale prej afro 25%, por

edhe të demokracisë e stabilitetit. Kjo do të rriste edhe shkallën e pjesëmarrjes në votime pasi do të sillte rritjen e shkallës së besimit te procesi i zgjedhjeve elektorale

dhe do të përçonte e përkthente në vendimmarrjen e të gjitha institucioneve shtetërore, në masën e vet, vullnetin e interesin e pakicave... redaksionale f. 5



9 shkurt 2016 fryma e re 2

olitikë

Gazmend Oketa: Korrektimombëtar sistemit aktual

gjedhor dhe lista të hapura

Intervista

Sekretari i Përgjithshëm i FRD: Proporcional-rajonal nuk garanton parimin kushtetues të barazisë së votës, depolitizim procesi

yma e Re Demokratike pro-ozon korrektim të sistemitktual zgjedhor dhe ad-im jo partiak të procesit.ri i Përgjithshëm i FRD,nd Oketa, shprehet gjatëerviste për gazetën “Shqip”ektimi i sistemit zgjedhor

on të drejtën e votës dhedemokracinë. Sipas tij, FRD

kërkojë gjithashtu komis-posaçëm parlamentar për

ën zgjedhore lista të hapuradidatëve për deputetë nëet e ardhshme parlamen-

dhe komisionerë të pavaruritika. “Së pari FRD është që

gjedhor të garantojë bara-votës së çdo qytetari pa-

ht qarkut ku ai voton. Kjonëpërmjet një korrektimi tëës aktuale, proporcional ra-cila nuk garanton parimin

tues të barazisë së votes nëmulë me korrektim kom-shprehet Oketa. Sa i takonës në sistemin e drejtësisë,

dy i FRD, Gazmend Oketa,n se reforma tremb njëë drejtuesve të opozitës sesaazhorancën. Sipas tij, kjodrejtuesve aktualë të opoz-më shumë arsye për t’iu

ur drejtësisë së vërtetë dhetë arsye ngërçin e krijuarizimin e kësaj reforme, ai emë shumë si një justifikimvonuar në kohë procesin.

ohë, në lidhje me situatëncilën gjendet sot drejtësia,nistri i Mbrojtjes fajësonpolitike, e cila qëllimisht kauar balancat demokratiketucioneve. Dhe për zgjid-

ngërçit për reformën, Oketaon mazhorancës qeverisëseëjë të gjitha përpjekjet përoguar me opozitën, për t’iasaj të gjitha garancitë që

ormë nuk do të ke ërdoret

dhe pse jo për të krijuar një modeltjetër të marrëdhënieve mazho-rancë-opozitë.

- Z. Oketa, reforma në drejtësisi një prioritet jo vetëm i qeverisëshqiptare por edhe një kusht i pan-egociueshem nga BE për çeljen enegociatave, është futur në ngërç,që mesa duket palët presin muajintjetër që të rinisë debati, pasi pritet

raporti i Komisionit të Venecias. Jusi e shihni këtë proces?

Së pari, për të kuptuar rëndësinëe reformës në drejtësi, pavarësishtkushteve që ju parashtroni nëpyetjen tuaj, duhet të kujtojmë sesistemi i drejtësisë apo pushtetigjyqësor përbën një nga treshtyllat kryesore të një republike

parlamentare. Sa më të balancuaratë jenë raportet ndërmjet këtyrepushteteve, legjislativit, ekzekutivite gjyqësorit, aq më mirë funksiononsistemi demokratik, e aq më tëkonsoliduara janë dhe institucionetshtetërore. Sot, jo vetëm përshkak të kushteve të vendosuranga partnerët ndërkombëtar, siç janë BE e SHBA, por edhe përshkak të një situate krejtësishttë papranueshme në sistemine dre tësisë, k o reformë bëhet

jetike për perspektivën e shtetitshqiptar. Pavarësisht debateve,kundërshtive, përpjekjeve për tavonuar apo diskutuar gjatë, ngërçitapo tentativave për ta përdoruredhe për luftë politike një reformëtë tillë, personalisht e quaj njëproçes normal brenda kontekstit tëpolitikbërjes në Shqipëri. Pjesa mëe madhe e reformave gjatë këtyre

25 viteve ka kaluar në të njëjtatlabirinte të politikës shqiptare. Per-sonalisht preferoj më mirë një situ-atë të tillë, sesa të përsëritet situatae Prillit të vitit 2008, ku me një pa-zar politik ndërmjet dy drejtuesvetë mazhorancës dhe opozitës sëasaj kohe u ndryshua Kushtetutabrenda një nate, pa asnjë konsul-tim apo debat publik, pa përfshirënë proçes as specialistë vendas e astë huaj. Pasojat e atyre ndryshime-ve kushtetuese “konsensuale”, portë bëra në fakt sipas interesave per-sonale të atyre që i realizuan, kanësjell sot këtë situate në strukturëne shtetit dhe balancat ndërmjet in-

stitucioneve. Ajo që nuk më pëlqennë gjithë këtë debat, është fakti qëpolitika nëpërmjet propagandësmediatike ka arritur ta shpërngulëtë gjithë përgjegjësinë për mos-funksionimin siç duhet të shtetitshqiptar, tek drejtësia, kur në faktpërgjegjësia më e madhe është evetë politikanëve të cilët kanë dre- jtuar apo drejtojnë mazhorancënapo opozitën. Janë vetë ata që kanëbërë gjithçka për të krijuar njësistem drejtësie të varur politikishtdhe të korruptuar financiarisht,me qëllim për ta shantazhuar dhepërdorur më lehtë. Të shpresojmëse kjo reform do t’i japë fund një ra-porti të tillë politikë-drejtësi.

Debati ka ngelur tek formua-la me 2/3 apo 3/5 për përzgjed-hjen e drejtuesve të kupolës sësistemit nga Kuvendi. Për jucila alë ka të dre të? A është e

gatshme politika për të ndër-marrë një reformë të tillë?

Në fakt debati nuk ka ngelurkëtu. 2/3 apo 3/5 është në gjykim-in tim thjesht një justifikim. Çësht- ja debatohet pasi palët pavarësishtdeklarimeve se janë të interesu-ara për një reformë të tillë, kanënjë mungesë ekstreme besimireciprok. Akoma më e madhe

është mungesa e besimit ngaopozita, e cila ka dy vite e gjysëmqë ka dorëzuar pushtetin dhe njëpjesë e drejtuesve të saj ka shumëarsye për t’ju trembur drejtësisë sëvërtetë. Duket sikur më shumë sepolitika shqiptare, apo edhe vetëqeveria, këtë reformë e kërkonfaktori ndërkombëtar. Fakti që ky

presion është në rritje dhe shpeshshumë i drejtpërdrejtë dhe pa notadiplomatike, krijon perceptimin sepolitika shqiptare po e ndërmerrkëtë reformë e detyruar dhe jo seajo është e gatshme. Që kjo refor-më të jetë e plotë dhe të japë efek-tet e dëshiruara ajo duhet pasuardhe me ndërhyrje të tjera në kush-tetutë dhe në kodin zgjedhor dhepër të mos e politizuar më shumëse ç’duhet këtë reformë, fjala krye-sore duhet tu lihet eks ertëve.

“Ne si FRD e kemi ngritur

vazhdimisht për diskutim

çështjen e ndryshimeve në Kodin

Zgjedhor dhe në çdo rast apo

deklarim e kemi quajtur të tënjëjtës rëndësi me ndryshimet

kushtetuese. FRD kërkon që

administrimi i procesit zgjedhor

të mos jetë partiak, por të jetë

thjesht teknik”

“Së pari FRD është që kodi

zgjedhor të garantojë barazinë e

votës së çdo qytetari pavarësisht

qarkut ku ai voton. Kjo bëhet

nëpërmjet një korrektimi të formulës aktuale, proporcional

rajonal, e cila nuk garanton

parimin kushtetues të barazisë

së votes në një formulë me

korrektim kombëtar”

formës në drejtësi, më shumë sesa mazhoranca, i tremben drejtuesit e opozitës”

Nga ana tjetër mazhoranca duhetë bëjë të gjitha përpjekjet për tdialoguar me opozitën, për t’i kri juar asaj të gjtha garancitë që kjrefofmë nuk do të keqpërdoredhe pse jo për të krijuar një modetjetër të marrëdhënieve mazhorancë opozitë. Pavarësisht se e d

fare mire, se kjo nuk është e lehtnë politikën shqiptare, përpjekjeduhen bërë në çdo rast. Rekomandimet e Komisionit të Veneciasmund të shërbejnë si një pikbashkimi qëndrimesh dhe konsensusi politik, konsensus i cinuk do të cënonte egon apo interesat politike të asnjërës palë.

FRD pikë të fortë në programin e saj ka çështjen e pronave. Qeveria përmes Kuvendikaloi një ligj të ri për traktimin pronës, draft ky që tashme ështankimuar në Gj. Kushtetuesenga Presidenti dhe PR, dhe ështkundërshtuar nga shoqatat

pronarëve. Cili është qëndrim juaj për ligjin në fjalë dhe szgjidhet kjo çështje?

Për FRD, zgjidhja e çështjesë pronës, është një nga çësht jet prioritare sëpaku për dy arsy




politikë Tryeza/Partitë e vogla bëhen bashkë për lihapura, kërkesat në O

FRD: Kuvendi të marrë në

shqyrtim kërkesat e partive të vog

Partitë e vogla politike insis-tojnë që në Kodin e ri Zgjed-hor të përfshihen të paktën

tre propozime të rëndësishme. Vetë Fryma e Re Demokratikeka propozuar disa ditë më parënjë paketë ndryshimesh në Ko-din Zgjedhor, duke përfshirë kor-rektimin e sistemit aktual, listate hapura apo dhe depolitizim tëprocesit. Kryetari i FRD, BamirTopi, ka kërkuar nga komisioni i

posaçëm parlamentar që të ketëdetyrimin për të marrë në shqyr-tim kërkesat e partive të vogla. “Nenuk jemi pjesë e parlamentit, senuk ka funksionuar kodi i zgjed-hjeve, ashtu si nuk funksiononkodi gjenetik dhe kur ai është i de-formuar jep një monstër, fatkeqë-sisht kjo po ndodh me parlamen-tin e sotëm, që është një monstërpër Shqipërinë. Si ka mundësi qëFRD merr mbi 30 mijë vota dhesot nuk ka një deputet në parla-ment? Ne jemi qartazi për një ligjzgjedhor ku çdo votë të përkthehetnë mbështetje politike të subjek-tit. Sidoqoftë ne kërkojmë që për

ndryshimin e kodit elektoral duhetorganizuar një tryezë ku të mos jenë vetëm ata që janë në parla-ment, por të gjitha partitë të japinmendime”, është shprehur Topi.Ndërkaq, në kuadër të diskutimittashmë të hapur për reformën

të besueshëm dhe të pranunga të gjitha palët. Dhe sëmi, listat e hapura do t’i jmundësi qytetarëve të znin vetë përfaqësuesit e t jo thjeshtë të bëhen “notelistave të mbyllura partiake.

- Sa i përket koalicione

pasur një ftesë publike të nëetarit të PD-së, Edi Paloka qtë bashkohet me koaliciodjathtë opozitar. Keni npërgjigje për këtë ftesë? Ctë jenë kriteret e FRD për lie aleancave, nëse do vendos

Nuk kam ndonjë dijeni pftesë dhe nuk kam çfarë kot’i bëj. Sigurisht është endepër të folur për aleancat në hjet e përgjithme, të cilat pmbahen në qershor të vititFRD do të shohë si zhvillimetike ashtu dhe qëndrimin force në raport me kodin zgjKriteret e FRD për aleanca k

bëjnë me parime dhe jo kalkmatematikore. Kur të vijë mti, me të njëjtën transparenme të njëjtën korrektesë si ntin e zgjedhjeve lokale të vitiFRD do të marrë vendimet e

yesore. E para, ka të bëjë mehtetin e së drejtës dhe me faktin

kushtetuta e njeh dhe e mbronronën dhe pronarin e ligjshëm.ë dyti, zgjidhja e çështjes së pro-ës ka efekte direkte mbi zhvil-min e qëndrueshëm të ekono-isë. Shumë investime të huaja

po shqiptare, shpesh mbeten parealizuar pikërisht për shkak të

aqartësisë mbi titujt e pronë-së apo për shkak të proceseveyqësore të tejzgjatura. Tjetër-met, coptimet, ndryshimet eazhdueshme të legjislacionitërgjatë këtyre 25 viteve e kanëomplikuar shumë zgjidhjen eësaj çështje dhe nga ana tjetëranë rënduar faturën financiare

dëmshpërblimit në shifra tëapërballueshme nga buxheti ihtetit shqiptar. Asnjë forcë poli-ke nuk mund ta zgjidhë këtëështje e vetme por duhet njëonsensus sa më i gjërë për ta

ërdorur zgjidhjen e këtij proble-i në funksion të interesit publik

he jo atij politik. Reforma në dre-ësi nëse realizohet siç duhet dheërmbush pritshmëritë atëherëund të japë zgjidhje në shumë

raste që janë dyerve të gjykatavepër vite e vite me rradhë. S’mundtë ketë ekonomi tregu, as trans-aksione, as siguri tek investimetë huaja, si dhe s’mund te flitet aspër administrimin dhe rregulli-min e territorit, nëse nuk real-izohet kompensimi fizik i pronës.

Një shtet me një buxhet si i yninuk mund të ketë luksin të kom-pensojë financiarisht, ose vetëmfinanciarisht pronarin. Peshënkryesore duhet ta ketë kthimi fiziki pronës aty ku është e mundurapo kompensimi, po me pronë.Përsa i takon kontestimeve tëligjit të ri nga pronarët, FRD i gjentë drejta disa nga kontestimet etyre, por përsa kohë është gjykatakushtetuese ajo që po e shqyrtonkëtë çështje do të ishte mirë qëpolitika apo cilido të priste vendi-min e saj e më pas të diskutonte.

Së fundmi ka nisur disku-timi për reformën zgjedhore dhe

palët kanë dhënë disa propozimeparaprake për këtë çështje, çfarëdo kërkojë FRD në kuadër tëndryshimeve me Kodin Zgjedhor?

Në fakt, ne, si FRD e kemingritur vazhdimisht për disku-

tim çështjen e ndryshimeve nëKodin Zgjedhor dhe në çdo rastapo deklarim e kemi quajtur tëtë njëjtës rëndësi me ndryshimetkushtetuese. Produkti që del nganjë proçes zgjedhor, është Ku-vendi i Shqipërisë, dhe pa një kodcilësor, të drejtë e të ndershëm,

nuk mund të kesh një produkt tëndryshëm nga ky që kemi sot. FRDbeson tek parimet dhe tek fakti senga zgjedhjet e ndershme, të liradhe që pasqyrojnë realisht vullne-tin e popullit del dhe një qeverisje,një kuvend dhe institucione më tëmira e në të forta. Për këto arsye,së pari FRD është që kodi zgjed-hor të garantojë barazinë e votëssë çdo qytetari pavarësisht qar-kut ku ai voton. Kjo bëhet nëpër-mjet një korrektimi të formulësaktuale, proporcional rajonal, ecila nuk garanton parimin kush-tetues të barazisë së votës në njëformulë me korrektim kombëtar.

FRD kërkon që administrimi i pro-cesit zgjedhor të mos jetë partiak,por të jetë thjesht teknik. Çlirimii proçesit zgjedhor nga militantëtpartiakë, do ta bënte edhe proçe-sin e votimit, por dhe rezultatin

zgjedhore, 50 parti të vogla majtasdhe djathtas kanë dalë në konkluz-ionin e përbashkët për të kërkuarlistat të hapura në zgjedhje, ndry-shim të sistemit nga proporcionalrajonal në kombëtar si dhe admin-istrim jo politik të procesit zgjed-hor. “Ne drejtuesit e subjektevepolitike me mbështetje 25 deri në30% të votuesve shqiptarë pra nëvota rreth 303 mijë vota në zgjedh-

jet parlamentare të 2013 dhe rreth582 mijë vota në zgjedhjet vendoretë 2015 përveç aktorëve vendim-marrës PS, PD dhe LSI kërkojmënjë proces zgjedhor që mundësonpërfaqësimin real në institucionetqë dalin prej këtyre zgjedhjeve”,

u shpreh Eduard Abazi i PKëto pretendime partitë edo t’i përcjellin edhe OSBEOsi dhe përfaqësive diplomatTiranë. Ndërkaq Kuvendi kauar strukturën e komisionit tizan për reformën zgjedhoshumica dhe pakica politiknumër të barabartë anëtndërsa nuk është mbledhunë një takim të parë ky kom

Ndërsa partitë e vogla janë hur për listat të hapura, dkëto moment dy partitë e mPS e PD janë shprehur kundpropozimi i cili pritet të shhet në komision e posaçëmmentar të reformës zgjedho

“Akoma më e madhe

është mungesa e

besimit nga opozita,

e cila ka dy vite e

gjysëm që ka dorëzuar

pushtetin dhe një pjesë

e drejtuesve të saj ka

shumë arsye për t’ju

trembur drejtësisë së

vërtetë”

REFORMA

NË DREJTËSI




okus

A janë shqiptarët bujarë?

nga Arben Karapici

nga Gëzim Hoxha

ujaria a bamirësia është një virtyt injerëzve me zemër të madhe. Në ditëte sotme këto dy fjalë i dëgjon rrallë,pesh dëgjon të flitet për filantropithelb nuk ndryshon asgjë. Ashtu si eunë, fjala BAMIRËSI është një fjalë

ërë nga tre fjalë: nga infinitivi i foljesë gegnisht (me ba), fjala MIRË dhehtesa si. Por le të kthehemi tek pyetjaben si titull…

e vërtetë, sa bujarë janë shqiptarët?eri mund t’ia bëjë vetes këtë pyetje dhe

a është e vështirë të jepet. Disa japinja ç’të mundin sa tu kërkohet, të tjerëkeq kur ti u kërkon të shuajnë urinë

en e dikujt që ai as e njeh dhe as kata njohë, e aq më pak për hallet e tij, se

at që i dalin dhe i teprojnë. gjithë dhe unë u preka nga sindromaBOOK-ut dhe e hapa një adresë. Në

htrirjen e profilit tim gjen pothuajseë: histori, tregime e thënie, reklama,lliqe me okë dhe pa okë, mendime

a, foto erotike etj, etj. Për këtë gjë muaajnë edhe karagjoz. Mua më pëlqenam njeri i lirë dhe nuk kam komplekse.pesh aty shoh foto të njerëzve të vuaj-

mijë, pleq e plaka në pikë të hallit. Muanë përshtypje komentet e personave

yshëm, të cilët mjaftohen duke bërëKE” dhe duke shkruar një “AMIN” kur

një thënie të tipit “ZOTI E NDIH-Ë”. Por a mjafton një “AMIN”?

vajzë që kishte qenë në jetimore dhekaluar disa orë me këta fëmijë të cilëtq i tyre i kishte lënë pa prindër, e quanteumane pasi kishte bërë ca foto me ta.se nuk mjafton, tani po them se kambim, kur u rrëmbeva nga çasti dhe ko-

va: “qenke këputur”. Ka njerëz që nukas kohën, për ta bërë as këtë pak gjë.CE BOOK-u ka bërë mrekullira. Ai u bë

ja e “PRANVERËS ARABE”, dhe qël-

limi i tij në thelb është komunikimi dhe jovetëm kaq, ai është kthyer në një media tëvërtetë ku njerëzit e ndryshëm shprehin parasë gjithash mendimet e tyre pa më të voglëncesurë. Pyetja që më shkreptiu në tru është:a mund të bëhet FACE BOOK-u një urë lid-hëse për të luftuar një të keqe të madhe sivarfëria?. Përgjigja është Po, me P të madhe.Rasti i një nisme të veçantë “NJË FUNDJAVËNDRYSHE” filloi fare rastësisht kur një i rimori ushqimet dhe shkoi të vizitonte njëfamilje të varfër jo vetëm për ta ndarë atë me

ta, por edhe për të kaluar pak kohë me ta.Pas publikimit të fotove në FACE BOOK kësajnisme iu bashkuan shumë veta të tjerë.

“Gatuaj një pjatë më shumë”, ishte njëthirrje tjetër që iu përgjigjën plot 2000 vetanë Tiranë.

E njëjta gjë vazdoi edhe në Elbasan. Diçkae vogël, por e mirë. Po ashtu edhe një nisëmtjetër DHURO NJË BIÇIKLETË për fëmijët engujuar. Këto dhe nisma të tjera të ngjashmei dëgjova në një prej emisioneve OPINIONnë tv Klan: si p.sh nisma e një radioje përshpërndarjen e lodrave dhe rrobave të për-dorura ose jo, për fëmijët e varfër. Një de-putete që e kishte një nga dëshirat e saja mëtë mëdha bamirësinë, po kështu edhe njëgazetare e njohur, e cila merret me plotësimine nevojave të foshnjave të braktisura.

Edhe politikanët kujtohen të bëjnë ndonjëbamirësi në kohë festash. Nuk e di se si e bëjnëkëtë gjë, ndoshta nxiten nga emri i madh qëata kanë. Diçka që më kujtohet për politikanëttanë është koha që në Shqipëri mësynë kos-ovarët. Thirrjes së tyre, për t’iu hapur derënfamiljeve kosovare, iu përgjigjën me qindrafamilje, por ata që e bën këtë thirrje nukmbajtën asnjë kosovar në shtëpi. Nejse kjo iupërket atyre.

Në portalin BALLKAN ËEB vitin e kaluarpashë një lajm që edhe më habiti por edhenuk më habiti. Lajmi fliste për një ligj të mi-

ratuar nga deputetët tanë për rritjen e pagavetë tyre. Ai kishte shumë shifra për të cilat nukkujtohem dhe artikullshkruesi jepte edhe kos-ton oportune të këtij veprimi, d.m.th se çfarëmund të bëhej me këto të ardhura sikur ato tëshpenzoheshin ndryshe.

Nuk u habita se kërraba tërheq gjithmonënga vetja dhe jo vetëm kaq por kjo është njëmasë shumë e mirë anti – korrupsion. U hab-ita se ata flasin shumë herë për varfërinë dhe japin me qindra mënyra se si mund të luftohetajo. Më pëlqeu shumë nisma e kryetarit të

bashkisë së Tiranës” BIRËSO NJË ÇERDHE”.Sikur ti vente në mendje ndonjë deputeti,a ndonjë ministri a zëvendësministri, që tëbirësonte një familje të varfër. Të paktën 200familje shumë të varfëra do të kishin shpëtuar.Po edhe kjo nuk e zgjidh këtë problem.

Zgjidhja do të ishte rritja e ndihmës eko-nomike dhe e pensioneve, apo e çdo pageseqë jepet nga shteti për shtresat në nevojë,apo gjetja e një mekanizmi që do të shmangtepagesat e konsumit të energjisë elektrike dhetë ujit të pijshëm dhe të shmangte abuziminme to. Psh një i tillë është, përcaktimi i njësasie të caktuar kilovatësh energjie apo m³ uji,aq sa i nevojiten çdo familje për të plotsuarnevojat falas dhe tejkalimi i tyre të paguhej.Me një rritje të tillë ekonomike prej 2,5% - 3%në bazë të rregullit të 72 – it shqiptarëve do t’iuduhet të presin plot 24 vjet për të dyfishuar tëardhurat e tyre. Ekonomia nuk të jep shumëzgjidhje. Por solidariteti po.

Janë plot 140 deputetë, dhe kush e di saministra e zëvendës ministra, kryetar bashk-ish, prefektë e ku ta di unë sa funksionarë tëlartë me paga shumë të larta. Janë plot 54 fir-ma të mëdha, që qarkullojnë çdo vit shumame më tepër se 6 shifra. Sikur të krijohej njëfond i veçantë me shuma të dhuruara prejtyre, që të përdorej për të luftuar këtë varfëri tëtejskajshme të një numri jo të vogël familjesh?

Sa hap e mbyll sytë do të gjendej një emër

shumë i bukur për këtë fond të veçantë. Amund të përdorej për strehim a rregullimshtëpish, mobilim, pajisje elektro – shtëpiake, veshmbathje, ushqime, ilaçe e çdnevojë tjetër të paplotësuar. Përveç zbutjesë varfërisë, kjo do të hapte shumë vendtë reja pune ose të paktën do të ruante ategzistuese dhe do të rriste konsumin, pasdihet se kjo shtresë nuk mund të mendojpër kursim se nevojat e tyre janë shumë tmëdha. Kjo e shoqëruar edhe me një rritjtë çdo pagese që iu jepet atyre nga shteti, j

thjesht një indeksim të të ardhurave, gjë qbëhet nga çdo qeveri për të mbrojtur fuqinblerëse nga gërryerja e inflacionit të çdo vitdhe efekti do të ishte edhe më i madh. Paratdo të vinin nga një reduktim i numrit të përfituesve të këtyre pagesave (gjë që ka filluar tbëhet) si dhe nga ulja e shpenzimeve operative qeveritare. Në këtë mënyrë ndihmojmedhe ekonominë tonë kombëtare.

E pra shqiptarët janë bujarë. Këtë shohim tek fëmijët e shkollave të cilëmbledhin ndihma për shokët e tyre për festae vitit të ri, kur shkojnë në kishë dhe hedhinjë monedhë apo kartëmonedhë në arkëe kishës, apo kur japin sadaka në xhami, iupërgjigjen thirrjeve të njerëzve të sëmurë qduan të kurohen jashtë shtetit, japin lëmoshpër lypsat e rrugëve, e megjithatë …

Vetëm para dy javësh Ministria Mirëqënies dhe Rinisë filloi të justifikonte emrin e saj. Ajo me anën e një projekti punësonjërin prej prindërve të 300 fëmijëve që lypnirrugëve, duke iu mundësuar atyre shkollimidhe përgatitjen për të ardhmen. Diçka shume mirë, por duhet bërë shumë e më shumë.

Disa prej firmave të mëdha e kankuptuar përgjegjësinë e tyre sociale. Atshpërndajnë shpesh ndihma për festa tndryshme, por duhet kuptuar se njerëznuk hanë vetëm për festa. Po shteti kur do tkuptojë përgjegjësinë e vet sociale?

ëvizja e lirë dhe “shembulli” i Moldavisëon nga numëri i kaluar)

rshimi moldav pro-bashki-hej me samitin e “Partne-indor” i BE-së me vendet eokut sovjetik përfshirë Mol- mbajtur në Riga mes njëensioni të lartë me Rusinë.samit është dalë me qën-

se këto vende kanë të drejtëosin për “të ardhmen e tyre. Megjithatë, “partneriteti”tur i paqartë dhe anëtarësi-të nuk po diskutohet. Argu-

më i qartë për “paqartësinë”

evropiane mbetet deklarata e pre-sidentit të Komisionit Donald Tysk,se partneriteti nuk është një garëbukurie distancimi nga Rusia. Dhendërsa ruan lidhjet me ish-shtetetsovjetike, Bashkimi Europian që“nuk do garë bukurie”, përpiqet sitë lehtësojë tensionet me Rusinëdhe si t’i ndërtojë marrëdhëniet

me Moskën, përmes frenimit,konfrontimit, apo partneritetit.

Për të gjitha argumentet qëpërmendëm, liberalizimi i vizavepër shtetasit e Republikës së Mol-davisë është mirëpritur. I mirëpri-

tur është dhe për ata që i takojnrajonit seperatist pro-rus në Transnistri. Ky ishte një shkak tjetër qBrukseli, megjithë rezervat përeformat, dha “jeshilen” e heqjesë vizave, për ta lidhur Moldavinmë ngushtë me Unionin EuropianPër qytetarët moldavë, kjo do tthotë “një trajtim më njerëzor” dh

jo një pritje e domosdoshme pardyerve të kosullatave evropiane. Me orë po se po, por edhe mditë të tëra është pritur në rradhëpër “Vizë vizitori” në një vend tUnionit. Vizat kanë qenë shumë t

Që liberalizimi i vizave të forcojë perpsektivën proevropiane

të Moldavisë, kjo ka mbetur më shumë një dëshirë e BE-së

dhe e forcave reformatore në vend. Sepse procesi i reformave

të integrimit europian, në rastin më të mirë, është në vend

numëro. Moldavia ka hyrë prej muajsh në një krizë të rëndë

sa ekonomike dhe politike. Partitë e quajtura proevropiane

dinë vetëm të grinden.




fokus

redaksionale Demokracia nuk vjedh votën e tjetrit

htrenjta në tregun e zi, natyrisht.a pasur edhe korrupsion mehënien e vizave, sigurisht. Ta-am, si tek ne në Shqipëriështë

ërë korrupsioni me vizat edhe nëoldavi. Dhe dihet mirë se kush

a përfituar nga ky korrupsion.ekserët të parët dhe gjithashtuushtetarët.

Moldavët duhet të kenë një pa-aportë biometrike, të vlefshme

e afat, të paktën, tre muaj para sepërfundojë një udhëtim. Rreth

00.000 shtetas të Moldavisë kanë

ë pasaportë biometrike, ndërsaeth 2 milionë, sipas ministrisë brendshme, kanë pasaportë tëetër. Një pasaportë biometrike

ushton rreth 200 euro dhe kjo dothotë deri në 40 përqind të të

netit të tij, duke kërkuar zgjedhjetë parakohshme. Ata e sulmuanparlamentin, ndërsa ligjvënësitsapo kishin votuar përbërjen e qe-verisë së re të partisë demokratikeproevropiane. Që nga rrëzimi i qe-verisë sëkryeministrit Valeriu Stre-let, në tetor 2015, për shkak të një“skandali” bankar, dy përpjekje përzgjedhjen e kryeministrit të ri kanëdështuar deri tani në Moldavi.

Moldavia është prej muajsh nënjë krizë të rëndë, sa ekonomikeaq edhe politike. Partitë e quajtura

“proevropiane” janë në grindje dhepërçarje dhe partitë proruse janë,në sondazhe, në epërsi të dukshme,natyrisht falë edhe financime-ve antieuropiane, që u vijnë ngaMoska. Vendi mbetet i përçarë

dhe gjenerata e re po largohpasaportat rumune që mtë gjithë ata fitojnë të dreplotë të punës, ose shijojnëe lëvizjes turistike. Shumë moldavë kërkojnë studime tnë vendet e Bashkimit Eursepse nuk po shohin perspnë vendin e tyre.

Se kur do të arrijnët’i shkëto të drejtaukrainasit,bashgjeorgjianët, rezistenca e vve anëtare të familjes euroështëende e madhe, pordu

ndodhë, sipas Komisionit së, në verën e këtij viti 2016.sa familjes nuk i bëhet keq, tnë kujtesë, se zhvillimet nupër rezistencë, por për vmadje të shpejtë.

ardhuave mesatare në këtë vend.Kostoja është shumë e lartë, sepsekërkojnë pjesën edhe zyrtarët mol-davë. Për të vizituar disa vende,edhe më tej duhen viza, në Irlandëdhe Britani, përshembull. Para njëudhëtimi të caktuar, sugjerohettë shqyrtohen me vëmendje rre-gullat. Këtu bën pjesë edhe infor-macioni që në kufi të kërkohendokumente shtesë, bileta kthye-se, dëshmia e gjendjes financiare,ftesa për vizitë, ose pjesëmarrjenë konferencë. Punësimi në shu-

micën e vendeve të BE-së nuklejohet pa një leje pune, as për pe-riudhën më të shkurtër se tre muaj.Sipas të dhënave nga ministria ebrendshme në Kishinjev këtë tëdrejtë e kanë shfrytëzuar, në vitin

2015, gjysëm milionë moldavë dhevetëm 75.000 nga Transnistria, “njërajon separatist” prorus.

Që liberalizimi i vizave të for-cojë perpsektivën proevropia-ne të Moldavisë, kjo ka mbeturmë shumë një dëshirë e BE dhee forcave reformatore në vend.Sepse procesi i reformave të in-tegrimit europian, në rastin mëtë mirë, është në vend numëro.Mijëra njerëz i vazhduanprotestatkundër qeverisë moldave një ditëpasi dhjetëra demonstrues kishin

dhunuar hyrjen e parlamentit pasmiratimit të qeverisë pro-unionit.Më 21 janar, rreth 10 mijë veta,përpara parlamentimoldav, pro-testuan kundër kryeministrit tësapozgjedhur Pavel Filip dhe kabi-

Problemi më i madh që ka sotshoqëria politike shqiptareështë deformimi i rregullave

he Sistemit demokratik, de-rmim i cili kryhet qysh në kryeherës nëpërmjet Kodit Zgjedhor.

y Kod, i cili krijon hapësira përeformimin e votës së qytetarëveëpërmjet padrejtësive të neneverenda tij që shkojnë në favor tëartive të vjetra, e deformon vull-etin e trupës elektorale edhe përhkak të komisioneve politike tëumurimit, të cilat vjedhin pa ligj,ë mënyrë kriminale, për herë tëytë, votat e subjekteve politike tëapërfaqësuara në këto komisione.shtë pikërisht Kodi aktual Zgjed-or jo demokratik që deformonstitucionet bazë të një shteti,

hkaku i cili duhet të eliminohetbashku me pasojën që prodhon.adje edhe Reforma në drejtësi,

ë është sot një emergjencë, ështëasojë e institucioneve të defor-uara shtetërore, të zgjedhura apo

mëruara, që nuk përfaqësojnë meafetë vullnetin popullor, madje i

undërvihen në të gjitha nivelet in-resave të sovranit.Po çfarë propozon për për-

irësimin e Kodit, FRD, e cilahtë një nga partitë e reja që u

odit më shumë se gjithkush ngastemi zgjedhor në Shqipëri nëy palë zgjedhjet e fundit? Sigur-ht që propozimet dhe ndikiminsaj në këtë drejtim FRD ka kohëë përpiqet ta ushtrojë me fakto-n e qenësishëm, të brendshëmtë jashtëm, për të rritur nivelin

emokratik të gjithë jetës politikevendit, gjë që do të përkthehej

edhe në një stabilitet më të fortëshoqëror, ekonomik e forcim tështetit të së drejtës, për ta bërë At-dheun tonë të dashur një vend të jetueshëm për të gjithë shqiptarët.

Propozimet tona baz ë janë tre:Kodi Zgjedhor të përfshijë

një numër të caktuar mandateshme korrigjim proporcional nërang kombëtar. Kjo do të krijojëmundësinë që çdo parti që fitonrreth 1,4 % të votave në rang kom-

bëtar, të ketë mundësi edhe e vet-

me të fitojë një karrige në Kuven-din e Shqipërisë. Pra në këtë rast,në mënyrë të natyrshme, praguelektoral të jetë 1,4%. Këtu mundtë ketë ide kundër diversifikimittë madh të Kuvendit, gjë e cilamund të përmirësohet nëpërm- jet një pragu pak më të lartë sesa1,4%. Por kjo do të përkthehej nëvjedhje të partive të vogla, sido-mos të atyre që guxojnë të dalin tëvetme në konkurrim. Kjo zgjidhje,

me një numër të caktuar ‘N’ man-datesh në zonat zgjedhore sipasligjit aktual, do të plotësohej menjë numër ‘P’ vendesh nga propor-cionali kombëtar i votave të çdosubjekti politik garues në zgjed-hjet e përgjithshme. Kuptohet seN+P=140 mandate.

Komisionet, në linjë vertikale,qysh nga Komisioni Qendror iZgjedhjeve e deri tek komisionete qendrave të votimit dhe KZAZ-

ve, duhet të jenë komisione apoli-tike, shtetërore, ashtu siç janë nëtë gjitha vendet e tjera me niveldemokratik të lartë a minimal nëperëndim apo edhe në ish ven-det komuniste. Ne kemi mbetur,me sa duket, të fundit edhe nëkëtë standart shumë domethënës.Përveç kesaj ne kemi mbetur tëfundit edhe në drejtim të futjes sëteknologjisë së avancuar në pro-cesin e numurimit të votave, dukeu bërë qesharakë deri në kufijtë eabsurdit, me vonesat e mëdha nëshpalljen e rezultatit, vonesë që eshton edhe më tepër mundësinë emanipulimit të rezultatit. Kjo nukështë aspak e vështirë, pasi ka njëarradhë personash të punësuar nëadministratë shtetërore, siç janëmësuesit, mjekët, apo në sektorinprivat, siç janë mjekët, dentistët,avokatët, etj. Gjithë kjo arradhënjerëzish mund të përzgjidhetmbi kriteret e Kodit për të bërëdetyrën si komisioner i të gjithaniveleve, gjë që do të sjellë uljene deformimit të vullnetit të zgjed-hësve, siç ka ndodhur deri më sotme komisionet politike të zgjed-hjeve në të gjitha nivelet. Militan-

jekti garues. Gjithashtu, edrenditjen kombëtare për tëvendet nga korrektimi komçdo subjekti ti bëhet rreshtimKQZ sipas rezultateve të aritzonë, duke përjashtuar KryeSubjekteve garues të cilët m jenë të parët.

Gjykojmë se shmangia e tre defekteve të rënda që shKodi aktual, do ta shmangte min e vullnetit të klaneve makriminale mbi institucionin të shtetit, Kuvendin, do ta bëmë të përgjegjshëm dhe do çonte më me përafërsi vullndrejtë të sovranit tek institue tjera që rrjedhin prej tij. M jmë dhe shpresojmë se edhtori ndërkombëtar me ndikipolitikanët e rëndësishëm ashqiptarë, do të ushtrojë preslidhje me Reformën demokraKodit dhe do të tentojnë të ecsjellja e tyre praktike e derisopas sloganit ‘stabilitet, pavademokracisë’ sipas sloganit vendi me standarte të larta p

‘Stabilitet nëpërmjet demokrReforma Zgjedhore ëshinteres jo vetëm të të gjitha steve garuese që ju tjetërsohenë përfitim të partive të vjenjë masë totale prej afro 25edhe të demokracisë e stabKjo do të rriste edhe shkapjesëmarjes në votime pasisillte rritjen e shkallës së bte procesi i zgjedhjeve elekdhe do të përçonte e përkthevendimmarrjen e të gjitha icioneve shtetërore, në masënvullnetin e interesin e pakica

tizmi partiak i theksuar dhe niveli iulët intelektual e edukativ i këtyrekomisionerëve, ka qene një gan-grenë e madhe në kurriz te të gjithësistemit pasi këta e korruptojnë re-zultatin, duke lënë në brendësi tëinstitucioneve një bacil infektuesshumë virulent në drejtim të gjithëdamarëve e organeve jetike poli-tike të Shqipërisë.

Listat e kandidatëve për an-tarë të Kuvendit të jenë të hapura,

duke u rreshtuar sipas rezultatit të

fituar, si në nivelin e Zonës Zgjed-hore, ashtu edhe në nivelin e kor-rektimit proporcional, çka do tëthotë se të gjitha Zonat Zgjedhoreduhet të rindahen në aq minizona,saç ka vende të përcaktuara nëKuvend ajo Zonë dhe në varësi tënumrit të mandateve që fiton njësubjekt i caktuar garues, renditjapërfundimtare e fituesve të bëhetmbi bazën e rezultateve të arituranga konkurrentët brenda çdo sub-

Reforma Zgjedhore është në

interes jo vetëm të të gjitha

subjekteve garuese që ju

tjetërsohet vota në përfitim të

partive të vjetra në një masë

totale prej afro 25%, por edhe

të demokracisë e stabilitetit.

Kjo do të rriste edhe shkallën

e pjesëmarrjes në votime pasi

do të sillte rritjen e shkallës së

besimit te procesi i zgjedhjeve

Mendojmë dhe shpresojmë se

edhe faktori ndërkombëtar do

të ushtrojë presion në lidhje me

Reformën demokratike të Kodit

dhe do të tentojnë të ecin nga

sjellja e tyre praktike e derisotme

sipas sloganit ‘stabilitet,

pavarësisht demokracisë’ sipas

sloganit të një vendi me standarte

të larta politike, ‘Stabilitet

nëpërmjet demokracisë’




ktualitet

SOVA

ër herë të

rë

rtneri i dytë

Shqipërisë

r eksportet

Shteti, me të cilin flasim një gjuhë u bëpër herë të parë në 2015-n destinacioni i

dytë drejt të cilit shkuan eksportet shqip-tare, pas Italisë. Sipas të dhënave të detajuaratë INSTAT, eksportet drejt Kosovës arritën nëgati 21 miliardë lekë, me një rritje prej 11.4%.

Në vitin 2015, eksportet drejt Kosovës zinin8.6% të totalit, nga 7.3% një vit më parë dhe5% në vitin 2007, para se të ndërtohej rrugaDurrës-Kukës.

Pavarësisht barrierave të shumta jo tarifore

të vendosura për produkteve të ndryshme (sipsh materialet e ndërtimit apo produktet ush-

qimore), bizneset kanë arritur të gjejnë gjuhëne përbashkët.

Produkti më i eksportuar nga Shqipërianë Kosovë në vitin 2015 ishte giza dhe çelikume rreth 5.4 miliardë lekë (4% rritje vjetore), endjekur nga lëndët djegëse dhe mineralet, merreth 5 miliardë lekë, që panë një zgjerim vje-tor prej 22%.

Rritje tepër të lartë, ndonëse nisur nga një

bazë e vgël kanë shënuar eksportet e produk-teve bujqësore. Shitjet e zarzavateve në Kosovë

u shtuan me 45%, duke arritur në 750 milionëlekë. Edhe frutat e eksportuara ishin 50% mëtë larta se një vit më parë, për të arritur në gati600 milionë lekë.

Biznese të tjera që kanë parë rritje të aktiv-itetit me Kosovën janë dhe përpunuesit e xe-herorëve dhe prodhuesit e mobilieve. Ndërsaçimento është një nga produktet që nuk ka ar-ritur të gjejë tregun fqinjë në 2015-n.

Projektigji i ri për kontabilistët

Gjoba deri 500 mijë lekënëse nuk auditojnë siç duhetM

e qëllim përafrimin elegjislacionit me atë tëBE-së, Këshilli i Mini-

kanë dërguar në Kuvend.ligj mbi auditimin dhe

qyrjen e profesionit të kont-ve.

as këtij pr.ligj, i cili pritet tëohet pranë komisoneve nëë vijim, ndryshimet e para-ra do të bëjnë të mundure cilësisë dhe përgjegjsh-

së audituesve ligjorë dheive të auditimit, duke për-ar procesin e certifikimit,

qyrjes së cilësisë dhe forci-qartësimin e shkeljeve dhe disiplinore.yshimi kryesor i këtij pr.ligjiëjë me rishikimin e statusitdit të Mbikëqyrjes Publike,mjet krijimit të një struk-bështetëse teknike, synohett pavarësia dhe të forcohetikëqyrës i Bordit ndaj pro-

t.i gjithashtu rregullon au-

n ligjor të pasqyrave finan-vjetore, individuale dhe

nsoliduara, organizimin eonit të audituesit ligjor, tëive të auditimit, të kontabi-miratuar, si dhe rregulliminnizatave profesionale nëe kontabilitetit.argumenton se ndryshimi

igji vjen edhe si nevojë përoblematika të hasura gjatëit të ligjit aktual, si p.sh:bikëqyrje e dobët e profe-

ublikimi i strukturave me rol

qyrës të profesionit;rdorim i një terminologjie

ërputhje të plotë me direk-he, shpesh, jo të qartë;asa të paqarta disiplinore,

ezultuar në një aplikim jo-të tyre;

ole të paqarta të organeve

gjëse të profesionitërsa anë arashikuar edhe

masat ndëshkimore në rast të par-regullsive të konstatuara nga Bordii Mbikëqyrjes, si më poshtë:

– Gjoba nga 50 000 -150 000lekë, merret në rastet kur au-dituesi ligjor ka bërë kërkesë përçregjistrim, me arsyen e fillimit tënjë veprimtarie të re, dhe e ka nisurveprimtarinë e re, që u sjell dëminteresave etike e morale të profe-sionit, përpara marrjes së vendim-it nga Komiteti i Regjistrimit.

– Gjoba, në masën 100 000 –500 000 lekë, merret në rast se, në

ërfundim të rocesit të kontrol-

lit të cilësisë, rezulton që punaaudituese nuk është kryer në për-puthje me standardet ndërkom-bëtare të auditimit dhe me kërke-sat e këtij ligji e akteve nënligjore.

– Gjoba, në masën 50 000 – 150000 lekë, merret në rastin e mos-dhënies së informacionit apo do-kumentacionit të kërkuar nga au-toritetet përgjegjëse, në kuadër tëprocesit të kontrollit të cilësisë.

– Gjoba, në masën 100 000– 500 000 lekë, merret në rast tëmosndjekjes së rregullave dhe

rocedurave të auditimit, si rr ed-

hojë e një opinioni të mangët osetë gabuar për pasqyrat financiaresubjekt auditimi.

– Gjoba, në masën 50 000 – 150000 lekë, merret në rast se nuk re-spektohen kërkesat e parashikuaranga neni 34, i këtij ligji, për mbrojtjen e konfidencialitetit.

– Gjoba, në masën 50 000 –100 000 lekë, merret në rastin kurinformacionet vjetore statutore,të paraqitura pranë organizatësprofesionale të audituesve lig- jorë, përmbajnë informa cion të

avërtetë.

TË RINJTË

Dhjetë vite më parë, BlenardDaci ishte operator në kom-

paninë e parë call center që u hapnë Shqipëri, Intercom Data Servis(IDS). Ai ishte pjesë e ekipit me 20punonjës të shoqërisë dhe ofroninshërbime për klientët e një ofiçinenë Itali. Sot, kompania ku vijontë punojë, ka rreth 3500 të punë-suar e kryen shërbime edhe për“Google” dhe Blenardi është Drejtori Përgjithshëm i Shitjeve. Promovi-min e parë e pati pas diplomimitnë fushën e drejtësisë, e nuk duketi penduar pse zgjodhi të mos bëhet jurist apo avokat. “Lëvizja ime nëkarrierë ka ecur përkrah zgjerimittë kompanisë”, thotë Blenardi, dukeu treguar i kënaqur me pozicionindhe të ardhurat që arrin të sigurojësë fundi. Dy ditë nëpër selitë nëTiranë të kësaj kompanie kupton senjë fat të ngjashëm me atë të Blena-rdit kanë disa të rinj.

Albana Kapxhillari ështëpërgjegjëse e fushatës së shitjevepranë IDS. Ajo drejton fushata tërëndësishme si realizimi i kontratavetë energjisë dhe telefonisë në tregunitalian. As Albana nuk duket e pen-duar që zgjodhi fushën e marketing-ut, në vend që të bëhet mjeke. Atë qështatë vite më parë e nisi si një punëpart-time për të mbuluar shpenzimee studimeve në mjekësi, tani e sheh si

një burim më të mirë të ardhurash.“Kur studioja mjekësi kamarritur të siguroj mundësinë që tëpunoj këtu katër orë në ditë. Tre vitemë vonë u diplomova për mjekësitë përgjithshme, por zgjodha tëqëndroja këtu sepse mundësitë janëmë të mëdha se sa ofron tregu nëShqipëri”, shprehet Albana.

Në fushatat e shitjeve zhur-mat nuk janë aq të “frikshme” saç’mund të përfytyrohet një sallë emadhe call center, megjithatë punanuk është dhe aq e lehtë: kërkohenaftësi të mira komunikimi së pari.Kate pallatesh, apo edhe pal-late të tëra po shfrytëzohen përkëtë lloj shërbimi. Ritmet e rritjes janë mbresëlënëse, duke u bërë

mundësia kryesore ose e vetme përpunë aktualisht në pothuajse të gjithë vendin. Mes njoftimeve tëpunësimit, pozicioni operator “callcenter” kryeson, ashtu si rreth 10-15 vite më parë, puna më e ofrua rnë n o time ishte kamerier.

Rritja e “call center”,

shpëtimtari i punësimit




politikë

Vizita, John Kerry në Tiranë më 14 shkuPasues i vizitës së Clinton, 3 vjet më parë, në fokus raportet dypalëshe dhe integrimi i Shqipërisë në

Departamenti amerikan i Shtetit, përmesnjë njoftimi zyrtar ka bërë të ditur seSekretari i Shtetit, John Kerry do të viz-

ojë Tiranën më 14 shkurt. Ndalesa e Sekre-rit Kerry në Shqipëri është në vazhdën e një

dhëtimi 5-ditor, që ai do ta nisë me ndalesënë Mynih të Gjermanisë, ku do të marrë pjesëë Konferencën e 52-të të Sigurisë. Në këtëdalesë, ai do të marrë pjesë në takimin e Gru-t Ndërkombëtar në Mbështetje të Sirisë (ISSG)

ër të diskutuar mbi mënyrat sesi të përshpej-het dhënia fund e konfliktit sirian. Më tej nëranë, Sekretari Kerry do të takohet me krerët

më të lartë të qeverisë shqiptare, për të disku-

uar mbi integrimin e mëtejshëm euroatlantikShqipërisë, si dhe bashkëpunimin e ngushtë

ypalësh me Shtetet e Bashkuara të Amerikës.hn Kerry bëhet i pesti kryediplomat ameri-

an që viziton Shqipërinë gjatë 26 viteve tëemokracisë. I pari ka qenë James A. Baker III,ë vitin 1991, atëherë kur Shqipëria ende nukshte dalë plotësisht nga diktatura 45-vjeçare

omuniste. Më pas, në vitin 2000 ishte Made-ine Albright, ajo që vizitonte Tiranën pak paslirimit të Kosovës. Pas një tjetër përplasjeje në

rajon, asaj të 2001-shit në Maqedoni, ishte ColinPoëell, në vitin 2003, që do të ishte i pranishëmnë firmosjen e Kartës së Adriatikut mes Uash-ingtonit, Tiranës, Zagrebit dhe Shkupit. HillaryClinton ishte Sekretarja e fundit amerikane eShtetit, e cila vizitoi Shqipërinë në vitin 2012.Tre vite pas kësaj vizite, në kohën kur rajoniështë i përfshirë nga shumë zhvillime, por edhenga tentativat e herëpashershme të Rusisë përtë shtrirë ndikimin e saj në Ballkan, John Kerryviziton Tiranën. Pas Shqipërisë, kryediplomatiamerikan do të rikthehet në SHBA, ku në Sun-nylands, Rancho Mirage, të Kalifornisë do tëbashkohet me Presidentin amerikan, Barack

Obama, në samitin mes SHBA-ve dhe ASEAN(rajoni Azi-Paqësor), më 15 dhe 16 shkurt. Viz-ita e fundit e një zyrtari të lartë të Shteteve teBashkuara të Amerikës në Tiranë, është ajo e ishSekretares së Shtetit në mandatin e parë të Pres-identit Obama, Hillary Clinton. Clinton e vizioiShqipërinë në 2 nëntor 2012-ë dhe vizita e sajnë Tiranë zgjati disa orë. Ajo zhvilloi takime mekrerët më të lartë të politikës, ndërsa gjatë njëfjalimi në Kuvend, përcolli mesazhe konkretepër thellimin e bashkëpunimit të Shqipërisë me

Shtetet e Bashkuara të Amerikës dhe intenë Bashkimin Europian. “Shqipëria dhe pshqiptar meritojnë një vend në familjen eane të kombeve. Kjo është diçka jo vetëmmirën tuaj, por do ta bënte këtë kontinetë paqtë e të sigurt. Por që kjo të ndodhëqë vijnë paraqesin disa vendime kritikeqë jeni në këtë sallë, për qeverinë tuaj dpopullin tuaj. Dhe më lejoni të them që merrni vendimet e vështira që kërkohpërparimin tuaj të mëtejshëm drejt BasEuropian, aty ku ju takon, Shtetet e kuara do t’ju mbështesin në këto vendvështira. Ne besojmë që jemi bashkë n

Shtetet e Bashkuara dhe Shqipëria”, dish Sekretarja Amerikane e Shtetit, aktkandidate për Presidente e SHBA, Hillarton. Megjithatë, kurorën e vizitave hitë një lideri amerikan në Shqipëri, e mbPresidenti i Shteteve të Bashkuara të AmGeorge W.Bush, i cili vizitoi Shqipërinëqershor 2007, nga ku deklaroi se shumëKosova do të jetë një shtet i pavarur. Deklcila u bë fakt në 17 shkurt të 2008-ës, sak9 muaj pas vizitës së Bush në Tiranë.

“Dy herë brenda3-viteve, Shqipëriavizitohet nga dy zyrtarëtë lartë të ndryshëm të

Departamentit amerikantë Shtetit

Amerikanët, trajnim politikës për dekriminaliziminNë pritje që Knut Fleken-

stain dhe Eduard Kukantë vijnë e të kërkojnëllogari për zbatimin

ekriminalizimit, PD dhe PS i futenunës për ta bërë efektiv këtë ligj.o do të ndodhë në mars, pasi Ku-

endi të miratojë aktet nënligjoreë e bëjnë atë të zbatueshëm. Oerdylykbashi, ishkryetari i komsionit

posacëm që hartoi ligjin i kaërkuar asistencë amerikanëve për

konkretizuar një hetim zyrtarëshlartë sipas stilit të FBIsë. Për këtësye ambasadori Donald Lu i solli

erosnalisht ekpertë të ambasadëscilët do të ndihmojnë atë, Tau-

nt Ballën dhe Luan Ramën për tëraftuar aktet nënligjore. “Meqë-ëse jemi në kuadër të procesit tëplikimit të ligjit të dekriminal-imit po përpiqemi të mësojmëga përvoja më e mirë për ta bërëë standardin më të mirë në Shq-ëri”, tha Luan Rama i LSIsë. Bren-

a muajit shkurt, maksimumi mesimuajit mars t’i kemi gati t’i kalo-

më në Parlament, që të japë rezu-tet e pritura nga i gjithë publiku.uk ka asnjë dyshim që fakti që tëitha çështjet e hedhura në ligj, qënë detyrime për tu deklaruar ngaersonat që hyjnë në inçidencënligjit janë kaluar me konsensus”,htë shprehur

Taulant Balla, PS. “Partia De-

okratike falenderon Ambasa-orin Lu dhe ambasadën e SHBAër ndihmen dhe mbështetjen nëëtë proces të rendësishëm dheonfirmon angazhimin për ta çuareri në fund procesin e dekrimi-

se dy vjet më parë”, tha deputetidemokrat Oerd Bylykbashi. Gjatëtakimit ekpertët amerikanë i kanëpropozuar palës shqiptare një for-mular vetëdeklarimi sipas stilittë FBIsë, i cili garanton një hetimakoma më të rreptë se procedu-rat që përmban ligji. Të dhënat ekëtij formulari i cili plortësohetnga depuetet dhe punonjësit eadministratës, do të menaxhohen

nga institucionet ku ata punojnë,ndërsa vertetësia e këtyre të dhë-nave do të verifikohet nga proku-roria në bashkëpunimem me or-ganet e drjetësisë dhe të shtetevetë tjera. Pikërisht lista e saktë eshteteve me të cilat do të bashkë-punohet për dekriminalizimin, dotë përbëjë një tjetër akt normativ

që duhet hartuar nga ku

Vendeve anëtare të BEsë, së, Kanadasë dhe Australisnga ku do të merret informdo t’i shtohen dhe shtete të teuropës dhe kontinenteve tLigji dekriminalizimit u mnë 17 dhjetor, ndërsa hyn nnë 7 janar PD: Ekspertët trsi zbatohet në SHBA verififigurave të politikës Eksamerikanë me kërkesën e arit të Komisionit për dekriizimin, Oerd Bylykbashi dprani të ekspertëve të ambasë SHBAsë, bënë sot një ptim të praktikave më të mi jore të përdorura nga agqeveritare të Shteteve të Bashtë Amerikës për të verifikuurën e politikanëve dhe zyrshtetërorë. Në një deklaramedia paraditen e të premtPartia Demokratike, thuhet szantimi i sotëm është një ne çmuar në punën që po bëhpërgaditjen e akteve nënligjozbatimin e plote dhe rigoligjit të Dekriminalizimit, dhetregues i qartë i vemendjeinteresit që SHBA tregojne pzbatim të suksesshem të ketijrëndësishëm, dhe pastrimit ttikës dhe institucioneve nga det me rekorde kriminale qzgjedhur apo emëruar në fu

ne publike”. Ndërkohë vlen tsohet se shtyhet për në orëntakimi mes kryeministrit dhe kreut të Kuvendit Meta shikuar si çdo javë gjatë parShkak për këtë ndryshim ësh

Kukan dhe Fleckenstein

Eurodeputetët Knut Fleckenstein dhe EduardKukan mbërritën dje në Tiranë në kuadër

të një vizite zyrtare, për të monitoruar zbatimine ligjit të dekriminalizimit, i miratuar nga Ku-vendi në fund të vitit të kaluar. Dy eurodepu-

tetët, e angazhuar maksimalisht në çështjen eligjit të dekriminalizimit, u takuan me drejtuestë grupeve parlamentare të partive politike dhezyrtarë të tjerë. Ligji në fjalë synon të ndalojëpërfshirjen në politikë apo emërimin në institu-cionet kushtetuese dhe në poste të tjera të larta

të administratës publike, personat me të kaluar tëerrët. Efektet e tij do të shtrihen si mbi të zgjed-hurit aktualë në parlament, ashtu dhe ata nëpushtetin lokal. Çështja e dekriminalizimit ishtepjesë e marrëveshjes së kërkuar nga opozita në

dhjetor 2014 për rikthimin e saj në parlament.Marrëveshja u arrit me ndërmjetësimin eParlamentit Europian, ndërsa gjatë gjithe vitit tëkaluar faktori ndërkombëtar këmbënguli fort nëmiratimin sa më shpejt të ligjit, gje qe u kurorëzuame 17 dhjetor 2015.




konomi

bardhet nëntoka, kontribut i ulëtë ekonomi nga pasuritë natyrore

Në modelimin e ri që qeve-ria shqiptare po tenton tërealizojë, nafta shihet si

a sektorët premtues. Rritjahurave nga shfytëzimi i aritnë kthyer në objektiv krye-kjo konfirmohet edhe ngae në industrinë nxjerrëseshtë kontribuesi më i madhth 3% të PBB-së, referuar

t 2013-2014 të Nismës përarencë në Industrinë Nxjer-botuar së fundmi. Në vitino shifër zbriti në 2.7% të, por ekspertët deklarojnëa ardhur për shkak të ndry-e të çmimeve, pavarësishtë prodhimit. a mund të ishte ky kon-

akoma më i madh? Ajo qëe në raportin e pestë tërdit EITI është fakti se op-t që veprojnë në këtë treg

anë raportuar pagesa tëmbi Fitimin për periudhën

ë në analizë, kjo do të rristeëm kontributin. Megjithatë

ë theksohet se ka pasur njërim më të fortë ndaj mar-eve koncensionare. Dorina

drejtuese e Sekretariatitpër Transparencë në Indus-xjerrëse thotë se ; “Raportise nafta është sektori meutin më të madh dhe mban më të madhe në raport me

ë që është 3%, ndërsa të tret bashkë e kanë në 3.5%.porti nuk mund të thotë

y është niveli i duhur, nësei që duhet të ishte ose jo.që vihet re gjatë periudhës

014 është se asnjë nga kom-e naftës nuk ka raportuar

të Tatimit mbi Fitimin. Do tëkërisht këto pagesa që do taosnin në një nivel më të lartëe kontributit të këtij sektoriB-së. Por, tashmë ndryshimilit ekonomik të kontrataverbure, të reja që po bën qe-o të kenë ndikim edhe në

e te ardhurave në buxhet ngati i prodhimit të naftës.

ërsa Albpetroli ka përm-detyrimet e veta, si pag-

dividentit, rentës, ka derd-atimin mbi Fitimin, etj.i jep të gjithë veprimtarinë

nyrë të detajuar”.nsparenca në sektorin e

isë nxjerrëse vlerësohetësishme, jo vetëm për ra-et në buxhet, por edhe përen e investimeve të huajanuk është një raport që“mbush faqet”, por që ndi-

hmon në rritjen e transparencësnë këtë industri që është përfolur jo pak për nivelin e lartë të abuz-imit, korrupsionit, mungesës sësigurisë, nivelin e ulët të stan-dardeve, mungesën e investimevenga ana e koncesionarëve etj.

“Të dhënat që ofrohen trego- jnë se cilat janë rezervat kryesoreqë mbart nëntoka shqiptare, si

menaxhohen, cilët janë opera-torët e tregut, cili është niveli ishfrytëzimit të rezervave, të ard-hurat që sjellin në arkën e shtetit,kontributi ndaj PBB-së. Raportibën rakordime të fluksit të parasënga çdo operator që ka një licencënë industrinë nxjerrëse kundrejtinstitucionit shtetëror, në nivel fa-ture, në mënyrë që të sigurohemiqë çdo para e derdhur nga kom-pania ka shkuar në arkën e shtetitdhe nuk ka “rrjedhur” gjatë rrugës.Raporti 2013-2014 është rakoduarnë masën 99%, që tregon një niv-el të kënaqshëm. Pjesa e mbetur(1%) gjithashtu është e shpjeguar

dhe ka të bëjë me raste kur kapasur keqkuptime ose mungesëraportimi për çështje përshkrimi,datash, etj”, thotë znj. Çinari.

Për herë të parë është përfshirënë raport edhe sektori i hidroen-ergjisë. “Sektori hidroenergjetikështë më i veçantë, pasi në pjesënmë të madhe (mbi 80%) prodhimisigurohet nga operatorë që janë nëpronësi të shtetit.

Nga viti 2013 në 2014-n, ështëzhvendosur pak kontributi falëdisa privatizimeve që kanë ndod-hur, siç është ai i katër HEC-evedhe që tani raportohen si kon-tribut i sektorit privat.

Ajo që vihet re është se kon-tributi që ky sektor jep në buxhetine shtetit është i ulët në rreth 0.1%,edhe pse kemi një nivel të lartë tëburimeve hidrike, kjo shpjegohetme çmimin e subvencionuar qëështë i detyruar t’i shesë KESH,OSHEE-së për konsumatorët fun-dorë”, thotë znj Çinari.

Nga ana tjetër ajo që vihet reështë se raportohet një kontributrelativisht i ulët i forcës së punës nëindustrinë nxjerrëse, por kjo deridiku mund të shpjegohet me faktinse është rritur niveli i automatizim-it të një pjese të proceseve.

FUQIA SHQIPTARE EINDUSTRISË NXJERRËSEBurimet natyrore si nafta,

gazi, rezervat minerare janë pa-suri kombëtare. Nxjerrja dheshfrytëzimi i këtyre pasurive çon

në rritje ekonomike dhe zhvillimsocial. Megjithatë kur këto pasurikeqadministrohen, ato gjenerojnëkorrupsion dhe konflikte. Sa mëshumë transparencë të bëhet nëatë se si një vend administron pa-surinë e vet natyrore, aq më shumëështë mundësia që nga shfrytëzi-mi i këtyre pasurive të përfitojnë tëtërë. Mbi këtë koncept ka ngritur

veprimtarinë e vet EITI ose NismaGlobale për Transparencë në In-dustrinë Nxjerrëse. Objektivi i EITIështë: Të zhvillojë dhe zbatojë njëmekanizëm për të bërë a) deklari-min e të ardhurave që vilen ngapërdorimi i Burimeve Natyrorenëpërmjet industrive nxjerrëse, b)publikimi i këtyre të dhënave nënjë format të kuptueshëm nga tëgjithë dhe c) mbikëqyrja e tyre nëmënyrë që t’u mundësojë të gjithëshqiptarëve të kenë të gjithë infor-

macionin për sa u përket të ard-hurave si dhe shpenzimet publike,duke kontribuar në një debat pub-lik dhe në krijimin e mekanizmavepër miradministrim të këtyre të ar-dhurave në dobi të komuniteteve.

Shqipëria, deri sot, ka publikuarraporte EITI për vitet fiskale 2009,2010, 2011, 2012, 2013 dhe 2014.

Sipas standardit, një raport EITIpër një vit fiskal duhet të publikohetmaksimalisht deri më 31 dhjetor tëvitit + 2, në të kundërt vendi që ad-eron në EITI e humbet statusin efituar dhe kalon në “pezullim”. Atonuk janë raporte auditimi, por ba-zohen në vetëdeklarim dhe janëraporte rakordimi ku kompanitëoperuese në këtë sektor deklarojnëçfarë ato i paguajnë shtetit (taksë,rentë, etj.) dhe këto të dhëna rakor-dohen me të ardhurat e deklaruaranga shteti. Shteti konfirmon nëse janë kryer këto pagesa dhe në rasttë mospërputhjeve fillojnë investigi-met e institucionit tonë se ku kanë

shkuar paratë, pasi kjo mospër-puthje nënkupton abuzime dhekorrupsion. Në të gjitha raportet epublikuara nuk kanë rezultuar mos-rakordime të kësaj natyre, pra, çdopara e paguar nga një operator është

regjistruar në buxhetin e shtetit.REZULTATETRaporti i EITI për vitet 2013 dhe

2014 përmban një analizë të prod-himit dhe kontributit të sektorit tënaftës e gazit, sektorit minerar dhesektorit të hidroenergjisë, ashtu si-kurse rakordimin e flukseve krye-sore që operatorët në këta sektorëkanë paguar ndaj shtetit.

PRODHIMIBazuar në të dhënat e raportu-

ara nga AKBN dhe ERE, prodhimii gjeneruar nga këta sektorë ështëvlerësuar në 777 milionë dollarëpër vitin 2013 dhe 815 milionë dol-larë për vitin 2014.

Bazuar në rezultatet parapraketë publikuara nga INSTAT, sektorii energjisë dhe burimeve përbënte7% të Prodhimit të Brendshëm Bru-to në vitin 2013 dhe 2014. Sektori i

naftës dhe minierave së bashkupërbënin 5% të PBB-së, ndërkohëqë sektori i energjisë përbënte rreth2% të PBB-së. Sipas burimeve tëINSTAT, prodhimi i naftës brutopërbën rreth 68% të prodhimit tëenergjisë parësore, ndjekur nga en-ergjia elektrike me rreth 20%.

Prodhimi i naftës bruto përbën

rreth 67% të prodhimit të përgjith-shëm nga të tre sektorët për të dyvitet. Përafërsisht, 87% e naftës sëprodhuar është nxjerrë nga fushate naftës në Patos-Marinëz.

Kromi mbetet minerali kryesori nxjerrë dhe përpunuar në vendme rreth 72% të prodhimit totalminerar në vitin 2013 dhe 76%në vitin 2014. Minierat e Bulqizësgjeneruan rreth 45% të kromit nëvitin 2013 me mbi 110 licenca ak-tive në prodhim. Ky kontribut urrit në 53% në vitin 2014.

Prodhimi i hidroenergjisëparaqitet me vlerë relativisht mëtë ulët. KESH kontribuoi me rreth

88% të sasisë së prodhimit vendasnë vitin 2013 dhe 72% në vitin 2014.Rënia e prodhimit të energjisë vjensi rezultat i faktit se viti 2014 u kara-kterizua me një sasi shumë më tëvogël reshjesh krahasuar me një

vit më parë. Kontributi i prodhimtë hidroenergjisë në Prodhimin Brendshëm Bruto vjen më i ulët n2014 ndikuar edhe nga dy faktorëI pari, privatizimi në vitin 2013 HEC-eve të Ulëz, Shkopet, Bistric1 dhe Bistrica 2. Së dyti, KESH kdetyrimin ligjor për të shitur mçmim të subvencionuar energjinpër konsumatorët tariforë tek OS

HEE. Nëse prodhimi i KESH do tmatej me çmimin e siguruar neksport të energjisë, vlera e prodhimit të hidroenergjisë do të rritej mshumë me mbi 200% në të dy vitet

KONTRIBUTI NË BUXHETKontributi i të tre sektorëve n

Buxhetin e Shtetit gjeneruar ngtaksat dhe të ardhurat kryesornga industria përllogaritet në 3.9%(12.9 miliardë lekë) në vitin 201dhe 3.5% (12.7 miliardë lekë) nvitin 2014. Në taksat kryesore janpërfshirë: renta minerare, tatimmbi fitimin, të ardhurat nga privatizimet, dividentët etj. Ky kontribu

do të ishte edhe më i madh, nësdo të përfshiheshin të gjitha taksae paguara nga sektorët në buxhet

Nëse shikohen të ardhurat totale të sektorëve, duke përfshir jo vetëm derdhjet në Buxhetin

Kontributi i industrisë nxjerrëse në ekonominë shqiptare mbetet ende i ulëtNafa është sektori që gjeneroi më shumë të ardhura, me rreth 3% të PBB-s

Për herë të parë, në këtë botim është përfshirë edhe sektorihidroenergjetik, ndërsa është “zbardhur” edhe veprimtaria

që kryejnë një sërë institucionesh shtetërore, si dhe të

ardhurat që arkëtojnë




ekonomi

htetit, por edhe paratë e mbaj-ra në buxhetet e brendshme tëbpetrol, AKBN, ERE dhe KESH,zulton se për vitin 2013 ato janë

8,1 miliardë lekë ndërsa për vitin014 shkojnë 17,9 miliardë lekë.

Viti 2013 ka një specifikë shtesë,dërsa janë të ardhura edhe 15,4iliardë lekë nga privatizimi iEC-eve të Ulzës, Shkopetit, Bis-

icës 1 dhe Bistricës 2. Nëse dopërfshiheshin këto të ardhura,

ontributi total në Buxhet për 2013o të ishte 3.8%.

SEKTORI I NAFTËSProdhimi i naftës për vitin 2013

raportua në 1,203,637 tonë me njëerë prej 530 milionë USD. Prodhi-i në 2014 u rrit në 1,386,124 tonë

se me vlerën e përllogaritur rreth49 milionë USD.

Nafta mbetet kontribuuesiyesor në Buxhetin e Shtetit me

% në vitin 2013 dhe 2.7% në vi-n 2014. Të ardhurat e gjeneruaraga pagesat e drejtpërdrejta të

ktorit: renta minerare, pjesa ngadarja e naftës, tatimi mbi fitiminhe dividentët përllogariten res-ektivisht 15 miliardë lekë në vi-n 2013 dhe 14.9 miliardë lekë nëtin 2014. Këto pagesa përbëjnë

nga 27% të prodhimit të naftësbruto në 2013 dhe 26% në 2014.

Buxheti i Shtetit arkëtoi rreth67% të pagesave të drejtpërdrejtagjeneruar nga sektori i naftës nëvitin 2013 dhe 2014. Pjesa e mb-etur u mblodh nga Albpetrol rreth(32-33%) dhe AKBN (0.3-0.5%).

Renta minerare paraqet zërinkryesor të të ardhurave të gjeneru-

ara nga sektori i naftës me rreth(me 55% të të ardhurave të drejt-përdrejta në vitin 2013 dhe 52% tëtë ardhurave të drejtpërdrejta në2014). Renta është zëri kryesor i tëardhurave që arkëtohen në buxhetnga sektori i naftës. Ajo përfaqë-sonte rreth 83% të pagesave nëbuxhet nga sektori i naftës në vitin2013 dhe 79% në vitin 2014. Pjesatjetër e të ardhurave në buxhet ugjenerua nga tatimi mbi fitimindhe dividentët paguar nga Albpet-rol. Asnjë nga kompanitë private tënaftës nuk pagoi tatim mbi fitiminnë vitet 2013 dhe 2014.

Pjesa nga ndarja e prodhimit të

naftës është fluksi i dytë më i madhi të ardhurave të drejtpërdrejta ngasektori i naftës me rreth 33% e tëardhurave të drejtpërdrejta në vi-tin 2013 dhe 29% të të ardhuravetë drejtpërdrejta në 2014. Të gjitha

këto pagesa, rreth 75,825 tonë naftëbruto në vitin 2013 dhe 94,304 tonënaftë bruto në vitin 2014, ishin për Albpetrol – administrues i fushavetë naftës në prodhim. Prodhimiparaekzistuese (prodhimi zhvilluarnga Albpetroli para se të dorëzontepuset) zinte rreth 89% të pagesavenë ndarjen e prodhimit në vitin2013 dhe 87% në vitin 2014.

Pavarësisht rritjes së prodhim-it, numri punonjësve në sektor rame 23% në katër vitet e fundit. Këtondryshime rezultuan për shkak tëtransferimit të puseve nga Albpet-rol te kompanitë private të naftës.Mesa duket, sektori privat nukmundi të tërheqë më tepër fuqipunëtore gjatë këtij transferimi.Në vitin 2014, sektori i nxjerrjes sënaftës dhe gazit punësonte rreth3,109 persona, duke kontribuarme rreth 0.3% në forcën punëtoretë përgjithshme të regjistruar sipasINSTAT. Albpetrol ishte punëdhë-nësi më i madh në vitin 2014 nësektor me rreth 2,062 të punësuar

(66% të punësimit total në sekto-rin e nxjerrjes së naftës).

Në vitin 2013, nafta bruto eprodhuar barazoi konsumin ebrendshëm të naftës (matur nënaftë bruto) në 98% dhe e tejkaloi

atë me 108% në vitin 2014. Bazuarnë këto të dhëna, mund të supo-zohet se, nëse e gjithë nafta do tërafinohej në vend, prodhimi ven-

das do të kishte qenë shumë pranëpërmbushjes së kërkesës së brend-shme për konsum.

Nafta e prodhuar në vendkryesisht është eksportuar për t’urafinuar jashtë vendit. Konsumii brendshëm i naftës së rafinuarpërmbushet përmes naftës së im-portuar. Bazuar në të dhënat e ra-portuara nga dogana shqiptare,eksportet e naftës bruto llogaritennë 104% të naftës së prodhuar nëvitin 2013. Ky raport ka rënë në 77%të naftës së prodhuar në vitin 2014,kur nafta bruto e rafinuar përmesrafinerive vendase arriti në 22%.

SEKTORI MINERARNë nëntor 2015, AKBN raportoi600 licenca minerare, ndërsa 112të licencuarit janë nga minerarete kromit në minierat e Bulqizës.Prodhimi i minierave u vlerësua në140 milionë dollarë në vitin 2013dhe 175 milionë dollarë në 2014.

Kromi kontribuon në pjesënmë të madhe me rreth 72% tëprodhimit të brendshëm të mini-erave në vitin 2013. Kjo përqindjeështë rritur në 76% të prodhimit të

brendshëm të minierave në vitin2014. Guri gëlqeror dhe mineraletë tjera të ndërtimit përfaqëso- jnë grupin e dytë më të madh tëmineraleve pas atyre të kromit.Pjesa e tyre në prodhimin e mini-erave llogaritet në 14% në 2013dhe 12% në vitin 2014.

Sektori i minierave ka pu-

nësuar rreth 3,800 staf në vitin2013 (0.3% të forcës punëtore tëpërgjithshme të regjistruar) dhe4300 staf në vitin 2014 (0.4% tëfuqisë punëtore gjithsej regjistru-ar). Sektori i kromit ka punësuarrreth 59% të fuqisë punëtore tëminierave në vitin 2013 dhe 69%në vitin 2014. Kontributi i njohur isektorit llogaritet minimumi 0.7%e të ardhurave totale në buxhetinkombëtar në të dy vitet.

SEKTORI I HIDROENERGJISËProdhimi i hidrocentraleve në

Shqipëri dominohet nga sektoripublik. KESH-i ka kontribuar me88% të prodhimit të energjisë nëvitin 2013. Ky raport ra në 74% nëvitin 2014, për shkak të rritjes sëaktivitetit të HEC-eve private dheHEC-eve me koncesion në këtës ektor dhe res h e ve më të akt a

në 2014. ERE raportoi prode brendshëm të hidroenerg6,956 GWh në vitin 2013 dhGWh në vitin 2014. Nëse v

mi do të bëhej duke përçmimet mesatare të eksprodhimi i brendshëm do traportuar në 25.5 miliard(ekuivalent me 243 milionënë vitin 2013 dhe 24.1 milekë (ekuivalente me 229 mUSD) në vitin 2014. Megjipër shkak se KESH shet pimin e saj me çmim të rregshitjet nga sektori nuk i k11 miliardë lekë (ekuivale106 milionë dollarë) në vitidhe në 9.6 miliardë lekë (elente me 91.5 milionë dollavitin 2014.

Shteti shqiptar subvenc

sektorin e energjisë përmemeve të rregullimit të gjentë energjisë, transmetiminshpërndarjes. Ky fakt shpkontributin relativisht të usektorit në PBB, rreth 2%.

Në vitin 2013, 45% e enishte humbur në rrjet për shkushteve të saj të dobëta tdhe lidhjet informale në sNë vitin 2014, humbjet ra37.8% si rezultat i përpjekjpërbashkëta të qeverisë shq

dhe kompanisë së shpërndaenergjisë – OSHEE.

EKSPORTETEksportet nga sektori nx

janë rritur ndjeshëm me mbnë tre vitet e fundit.

Në vitin 2013, eksportet ntori nxjerrës arritën në 96.7 m

lekë ose 39% të totalit të ekspKjo përqindje ka rënë në vitinë 32% të totalit të eksporte82.2 miliardë lekë. Nafta mkontribuuesi kryesor me 7totalit të eksporteve nga indnxjerrëse në vitin 2013 dhe nnë vitin 2014. Nafta e papërpueksportua kryesisht në Itali, dhe Maltë. Ndërsa Kina ishte kryesor i mineraleve të krombakrit prodhuar në vend.

PUNËSIMIKontributi i industrisë

rëse në punësimin total nëështë pothuajse i papërfill AKBN raporton se kompanicencuara në sektorët e naftëdhe minerar, kanë punësuartal më pak se 1% të totalit tëpunëtore të regjistruar në vevitin 2013 dhe2014.

Nisma për Transparencë në Industrinë Nxjerrëse (EITI) paraq panoramë të plotë e të të gjithë veprimtarisë që realizohet në

AKBN raporton se kompanitë e licencuara në sektorët e

naftës, gazit dhe minerar, kanë punësuar në total më pak

se 1% të totali t të fuqisë punëtore të regjistruar në vend n

vitin 2013 dhe 2014




ulturë

Genc Leka akuzohet përsabotim ekonomik:Është

groposur nitrati, në vendqë t’i hidhej grurit;janë

qëllimisht patatet e maga-a; fara e grurit është trajtuarme më shumë se sa nevojitejtë sterilizohej… Ata u kanëjerëzve, mos punoni. Ky shtethfrytëzon, po punoni shumëk po merrni asgjë. Nga kjoandë, në fshat janë kalburt, është kalbur misri. Ështërodhimi bujqësor. Njerëzit

moralizuar. Janë nxitur qël-për të dëmtuar ekonominë.as ish-shokut të shkollës, jaonte Vilson Blloshmi për re-

komunist: një ecje në errë-ë kotësi, ndaj së cilës një ditët do të revoltoheshin; një in-e e internuar në ndërmar-jore, foli për librat e ndalu-Vilsoni i lexonte; një shofer,

k kishte lexuar kurrë libran e tij, tha se Vilsoni i kishteibra me gra lakuriqe.n këto veprime që çuannuarit përpara skuadrëshkatimit. Më 13 qershor

dy poetëve të njohur ngahdi, Vilson Blloshmit dhe

Lekës u jepet dënimi kapi-shkatimi. Për herë të parëocesi i inskenuar i gjyqit tëe, fjala e tyre e fundit, qën-që ata mbajtën në hetuesi,denoncimet e bëra kundërë fakt historia, dhe dosja ehtë plotësisht e zbardhur

dri Blloshmi, pas peripeciveaskapitjeve nëpër dyert ee të Ministrisë së Brend-

Në vitin 2006, gjithë lënda eosjeje, si dhe letërkëmbimeë një botim të veçantë, me

ënie të Ismail Kadaresë, dheoi një rast të rrallë ky botim.adik Bejko ishte përgatitësi irafisë, dhe sjelljes së lëndës

poezi e përkthime të pabo-Para pak kohësh “Vilsoni

nci” vjen në një edicion tëimi, i plotësuar. Qëndron

parathënia e Kadaresë, porë ribotim Bejko ka romani-storinë, duke u konsideruarunim i plotësuar.nc Leka, Vilsoni dhe Bedrimi shndërrohen në person-ë rrëfejnë realitetin, referuarenteve. “Është një ripun-

përgjithësuar, personazhetë historinë, ndërsa pjesahënies është më e plotë e

ar nga e para”, -thotë Be-ë fakt, në këtë botim, të

ë të rëndësishme që dalinnskenimi i gjyqit të Vilsonncit, dhe për herë të parë

dëshmitarët, ata që kanëcuar dhe i kanë mbrojturtët. Po ashtu edhe hetuesiae di ka e an ohur ër

lexuesit, ashtu si edhe fjala e fundite poetëve, pasi iu është dhënëvendimi i gjykatës, për pushkatim.

Më poshtë botojmë një nga ka-pitujt, ku vjen e plotësuar procesigjyqësor dhe hetuesia e poetëve, tëshkruar nga Sadik Bejko:

***INSKENIMI I GJYQITPlan masash i komitetit të par-

tisë për gjykimin e të pandehurve…Mbledhje e Komitetit të Partisë së

rrethit, e sekretariatit të Komitetit tëPartisë, që merr në analizë çështjenpenale dhe masat që duhen marrëpër organizimin e gjykimit.

Gjyqtari i çështjes (Sybi Sulçe),bëri së pari relatimin e çështjes. Nëkëtë mbledhje mori pjesë edhe kry-etari i komitetit ekzekutiv, shokuHysen Faqolli, me titullarët e Proku-rorisë dhe të Gjykatës. U konkludua:

1. Gjykimi të bëhet në kinema-në e qytetit, me persona që do tëcaktohen, me kuadrot e koopera-

tivave bujqësore, me punonjësit eaparatit të Komitetit të Partisë, tëKomitetit ekzekutiv, të ndërmar-rjeve të institucioneve shtetërore.

2. Përgatitje e opinionit shoqëror:a) Nën drejtimin e Komitetit të

Partisë do të bëhen mbledhjet eorganizatës bazë të Partisë dhe tëkuadrove të kooperativës bujqë-sore Bërzeshtë.

b) Një instruktor i Komitetit tëPartisë bashkë me një punonjës tëGjykatës do të përgatisin disa per-sona për të diskutuar në gjyq.

c) Diskutimet do të bëhen nëkëto drejtime…

(Procesverbali i jep gjashtë temate diskutimeve në gjyq nga gjashtëpersona të zgjedhur: për forcimine luftës së klasave kundër këtyredhe elementëve të tjerë armiq, përfrymën reaksionare të shkrimeve tëpandehurve Leka e Blloshmi, përforcimin e diktaturës së proletariatitkundër këtyre elementeve armiq,për mbrojtjen e pronës socialisteprej tyre, për zbehjen e realitetittë mrekullueshëm socialist nga tëpandehurit, për shtrembërimet efigurës morale të rinisë.

3. Të përgatitet kinemaja metë gjitha materialet e nevojshme

propagandistike, parulla, citatenga veprat e partisë dhe të shokutEnver, kryesisht në luftën kundërarmiqve.

4. Do të bisedohet paraprak-isht me prokurorin e rrethit për

të bashkërenduar veprimet qëgjykimi të zhvillohet në lartësinëe duhur dhe të bëhet në radhë tëparë një gjyq politik dhe ideologjik

NË SALLËN E GJYQITMë 6 qershor 1977, u hap gjyqi

për sabotatorët e Bërzeshtës.Ishin bërë mbledhjet e partisë

nëpër fshatra, ishin bërë gati dheishin miratuar fjalimet që do tëmbanin njerëzit e porositur, ishinshkruar dhe varur parullat politikenë sallën më të mirë të qytetit, ishinbërë takimet e fundit parti - push-tet lokal - prokurori – gjykatë, ishinmarrë masat për prani të përforcuarpolicore, ishin bërë ftesat për ata qëdo të mbushnin sallën.

Atmosfera para këtij gjyqi i ng- jante asaj të përgatitjes së një linçimi.

Linçimi që e bënte vetë shteti.Dhe e shpallte fare hapur, farelakuriq dhe me gjithë forcën urre- jtjen për viktimat e tij.

Gjyqi vazhdoi gjashtë ditë. Se-

anca e parë paraqiti përbërjen etrupit gjykues. Seancën e drejtonte jo kryetarja e gjykatës, por gjykatë-si Subi Sulçe. Pranë tij ishte dhe njëgjykatës nga Tirana. Mbase nukishte gjykatës. Në procesverbalet e

Për herë të parë, fjala efundit e poetëve në gjyq

këtij gjyqi, në arkiva nuk del emri tij. Asnjë nga të afërmit e të akuzuarve nuk ishin lejuar të hynin nsallën e kinemasë. Salla u mbusme aparatçikët e administratësë rrethit hetues, nxënës, mësuesushtarakë, njerëz të zgjedhur ngBërzeshta, vendlindja e të akuzuarve dhe nga gjithë krahinat tjera të rrethit të Librazhdit.

Menjëherë, pas njoftimit tatyre që do ta drejtonin këtë gjyqe morën fjalën njerëzit e përgatitur nga salla. E morën fjalën parse prokurori të lexonte pretencën Ata lexuan në letër ato që ua kishishkruar të tjerët. Kishin punuapër këto fjalime disa nga ata q

Për herë të parë vjen procesi i inskenuar i gjyqit

të Genc Lekës dhe Vilson Blloshmit; hetuesia ndaj

tyre, e panjohur për lexuesit, ashtu si edhe fjala e

fundit e poetëve, pasi iu është dhënë vendimi për

pushkatim. Në vitin 2006, gjithë lënda e kësaj dosjeje,

si dhe letërkëmbime, u soll në një botim të veçantë,

me parathënie të Ismail Kadaresë. Para pak ditësh,

“Vilsoni dhe Genci”, në një edicion ribotimi, të plotësuar. Shkrimtari Sadik Bejko romanizon historinë

ku Genci, Vilsoni dhe Bedri Blloshmi, shndërrohen në

personazhe që rrëfejnë realitetin sipas dokumenteve

Inskenimi i gjyqit të poetëve, shoeri dëshmitar:Vilsoni më dha libra me gra lakuriq

Vilsoni




kishin për zakon të përgatisinalime të këtij lloji: mësues, pro-agandist të shtëpive të kulturës,struktorë të komitetit të partisë.

I pari foli një mësues ngaërzeshta, një pensionist.

“Nuk ka si ta duam të birin eardho Lekës, Gencin, tha ai. Nukuam të na ngjallet edhe njëherëërmbi kalë të bardhë i ati, Bardhoeka…T’ia tregojmë vendin ku e kay djalë. T’ua tregojmë vendin kukanë këta e bashkë me ta “gjithëiminelët e tjerë, me gjithë armiqtënë kudo janë. Këta nuk kthejnëga rruga e tyre. Si i ati dhe i biri…”

Pas tij foli një nxënëse e gjim-azit, një oficer i kufirit, një kryetarooperative…Retorikë, sharje, kër-ënime, betime e premtime paraartisë dhe udhëheqësit të madh…alë nga ato që të ngrijnë gjakun.e këto lloje fjalimesh, mbajtur

ërpara se të zhvillohej gjyqi, mehndërrimin e sallës në “gjyq po-ullor” ndëshkues për të pande-urit, shteti po tregonte se ishte aië e organizonte dhe e udhëhiqtedëshkimin. Që nga ky çast, të

andehurit ishin shpallur fajtorë.Populli” e kishte thënë fjalën e: armiqve t’u shkurtohet koka.

Populli”, i indinjuar, i kishte thënëyqit, shtetit dhe kujtdo tjetër: tëënohen me vdekje armiqtë. Paraëti “ o ulli”, ara vullnetit të ti

“të lirë”, të gjithë duhet të heshtnin.Pas kësaj farse politike të in-

skenuar mirë, gjyqtarët do të lua-nin rolin e karagjozëve. Gjyqi kishtembaruar, pa u filluar. Ç’mbetej,ishte procedurë, formalitet.

…Fjala e prokurorit Qani Lavdari

ishte një pamflet politik. Ajo ruhetnë dosjen gjyqësore në arkivin e

Ministrisë së Brendshme Tiranë. Ja disa pjesë të saj:“Populli ynë, me radhë të sh-

trënguara fort rreth partisë e sho-kut Enver Hoxha, duke luftuarme vendosmëri kundër armiqvetë jashtëm, imperialistëve me ataamerikanë në krye, edhe kundërrevizionistëve me ata sovjetikënë krye, në luftë të ashpër kundërshërbëtorëve dhe agjentëve të tyrebrenda vendit tonë, me zemërtë ngrohtë dhe me sy të kthjel-lët, ballëhapur, marshon i sigurt

gjithn jë përpa ra drejt fitoreve tëreja më të mëdha”

“I pandehuri Genc Leka, i biri iarmikut të popullit, Bardho Lekës, iarratisur jashtë shtetit deri sa ngor-

dhi si qen”.“Gjykatat tona popullore, dukepunuar për të zbatuar vendimete kongresit të 7-të të PPSH kanëzhvilluar dhe zhvillojnë një luftëtë ashpër dhemb për dhemb e pakom romis me armi të e ashtëm

e të brendshëm…” Për poezinë “Pa titull” eksperti

konkludon se “është pesimiste, seautori shpreh dëshpërimin që i kakaluar jeta e fëmijërisë, e cila ka qenëe bukur për të, ndërsa tani nuk ështëmë dhe në jetën e tanishme i kanëmbetur vetëm gërmadha e gurë”.

Ja një strofë e kësaj poezie:

…Pastaj më ngjan sikur bën zë,e ndrojtur fëminia.Që fle mes gurësh përgjithnjë

Në ëndrrat e mia.“Tek poezia ‘Oxhaku’ autori

flet për oxhakun, rreth të cilit janëshumë miq, por janë dëgjuar edhekëngë partizane. Oxhaku ruan diçkatë shenjtë. Mirëpo kjo diçka nuk për-caktohet. Gjithashtu, vargu “dikurrrodhën disa pika gjaku” është i er-rët, sepse, nëse autori e ka fjalën përkohën e luftës N. Ç, në atë kohë nukkanë rrjedhur vetëm disa pika gjaku.

Ndërsa vargu “ky oxhak dogjinjë pyll të tërë”, nuk merr shpjegimnë vjershë. Kur, si për ç’arsye?!

Poezia “Këngë përmiqtë e parë” autori

flet për ca miq, që nuki përcakton kush janë.Këta vijnë në fshat dhe,kur largohen nëpërmonopat u mbetën

gjurmët, mbetet kujti-mi për ta…Kush janëkëta? Nëse autori e ka

fjalën për partizanët,pse i quan ata miq, aqmë tepër “miq të parë”,kur kjo fjalë nuk ështëpërdorur asnjëherë nëletërsi dhe në popull…

Në poezitë “Vjesh-ta”, “Rrethi i hënës”,

“Harabelat” etj., eksper-ti gjykon:Vilsoni ka thënë

se që të bëhesh njerii afirmuar, duhet tëstudiosh dhe në gjuhëtë huaj. Ai ka bërë

përkthime nga autorë dekadentë,si: Lamartin, Shatobrian, Rembo,Bodler etj.. Ka nxjerrë shënime mepërmbajtje reaksionare si “s’ka gjëmë të bukur se ajo që nuk shërbenpër asgjë”, ka nxjerrë citime ngaGorki “nuk ka njeri më egoist sei sëmuri”, ose nga Naim Frashëri“mos u bëj mjaltë se të hanë mizat”– citime që i shërbejnë ideologjisësë tij”.

Veprimtarinë kriminale e ka filluar qysh në bankat e shkollës,më 1966 (domethënë kur ishte 18vjeç) në normalen e Elbasanit. Kyi ka thënë dëshmitarit S. H se “nëvendin tonë nuk ka literaturë tëbollshme, nuk të lënë të shohësh

gjuhën dhe literaturën e huaj, përpasojë edhe dijet mbeten të kufi-zuara, se kultura perëndimore, do-methënë e shteteve borgjeze, e kastadin më të lartë të zhvillimit”

Ka shkruar poezi në kundër-shtim me realitetin tonë dhe më

frymë armiqësore – si “një ankth illahtarshëm”, “Dhe koha shkon”, “Je-honë vjeshte”, “Nëse s’munda t’i bëjbrengës ballë” etj.. Në vjershën “Sa-haraja” ai aludon për vendin tonëqë ka mbetur shkretëtirë, pa miqe shokë dhe i izoluar. Është e qartëqë realiteti ynë i mrekullueshëm

flet për të kundërtën. Ne kemi miqkudo në botë, partitë marksiste-le-

niniste. Jehona që ka bërë kongresii 7-të i P.P.Sh-së në shumë vende tëbotës, flet më së miri për këtë…”

Në bibliotekën e tij personale janë gjetur këta libra: “Njerëz tërinj tokë e lashtë”, dhe materialtë klasikëve francezë, të Eseninit,Gollsuorthit, Hygoit e shumë eshumë të tjera….

***Të pandehurit Genc Leka, Vilson

Blloshmi dhe Bedri Blloshmi, nuk epranuan akuzën e sabotimit. Seancau mbyll, për t’u hapur prapë pasdite.

Në qelinë e Gencit hyri kryehet-uesi. U dëgjuan të bërtitura, fjalë tëvrazhda me zë të lartë. Zhurma, va- jtje-ardhje, përplasje dyersh. Pastajpëshpërima të ankthshme të njëballafaqimi me zë më të ulët.

Pas ikjes së hetuesve nga qelia,Genci nuk po u përgjigjej trok-itjeve në mur të shokëve.

Sapo u hap seanca e pasdites,kryetari i gjyqit pyeti: I pandehuriGenc Leka, e pranon akuzën?

Genci tha: Po, e pranoj, kemibërë sabotim ekonomik, kemiqenë grup sabotator.

Ajo që nuk ndodhi në kaq muajhetuesi, kur i rrihnin, i linin pagjumë, i masakronin, u thyeningishtërinjtë e dorës me thundrëne këpucës, ndodh tani. Pse e pra-noi Genci sabotimin? Çfarë kishinqenë ato orë qelie, ajo pasdite përGencin? Sa dëgjoi ç’tha Genci,prokurori ulëriu i kënaqur: E shih-ni, gjarpërinjtë e ulën kokën. Do tëshihni…Dhe në fund të këtij gjyqido t’i kenë apo nuk do t’i kenë mëkokat e tyre përmbi supe…edhekëtë do ta shihni”.

Vilsoni dhe Bedriu prapë nuk

e pranuan akuzën, por tashmë, paGencin, ata ishin të humbur. Akuzat e gjykatës për sabotim

ekonomik ishin të tilla: Është gro-posur nitrati, në vend që t’i hidhejgrurit. Është flakur në Shkumbinplehu superfosfatik etj. Janë kal-bur qëllimisht patatet e magazinu-ara. Fara e grurit është trajtuar mehelme më shumë se sa nevojitej qëajo të sterilizohej….

Këto dhe dëmtime të tjera janëbërë me qëllim dhe të nxitura ngaGenc Leka dhe Vilson Blloshmi. Ata u kanë thënë njerëzve, mospunoni. Ky shtet po ju shfrytë-zon, po punoni shumë dhe nuk pomerrni asgjë. Nga kjo propagandë,

në fshat janë kalbur perimet, ështëkalbur misri. Është ulur prodhimibujqësor. Njerëzit janë demorali-zuar. Janë nxitur qëllimisht për tëdëmtuar ekonominë.

Genci në hetuesi kishte pranu-ar disa nga këto lloj “sabotimesh”.

- Këto veprime të dënueshme, eçuan të dënuarin përpara skuadrëssë pushkatimit

… Vilsoni me krahun e majtë të

varur, si të tharë, që e merrte medorën tjetër për ta vënë përmbigjunjë, u qëndroi akuzave. Nukpranoi asgjë. I dolën shumë dësh-mitarë. Disa prej mësuesve tëfshatit të tij folën gjithë turp edjersë, pa e parë asnjëherë në sy. Ikishin sjellë me dhunë në gjyq.

Një shok i shkollës së mesme,shok që i vinte herë pas here nështëpi, edhe se banonte në një

rreth tjetër, tregoi një përrasipas tij, ia kishte kallëzuar VPërralla ishte kjo: Një njerndjekur këshillën e një profenë shpellë. Profeti i kishte të ndiqte rrugën nëpër erre shpellës, se në fund të samerrte një shpërblim. Njerdhe eci gjatë. Tunel, errësi

fund të shpellës dëgjoi njëpikë, një fill uji pikonte nge shpellës. U zhgënjye. Ky qenë shpërblimi? Njeriu mgrusht dhe, dhe e mbylli pujit. Le të shterte dhe pika shpërblimi i premtuar nga p

Ja, sipas ish-shokut të sh ja si aludonte Vilsoni për reakomunist. Një ecje në errësikotësi, ndaj së cilës një ditë nit do të revoltoheshin. Njëmiere e internuar në ndërmpyjore foli për librat e ndal Vilsoni i lexonte dhe për të tia kishte kërkuar asaj. Një sqë nuk kishte lexuar kurrënë jetën e tij, tha se Vilsoni idhënë libra me gra lakuriqe

…Seancat me vjershat ethimet, ishin nga më të gjateteshin herë Genci, herë VBallafaqoheshin për të disatëgjykimet që kishin dhënë përitë e përkthimet ekspertët nga Tirana. Gjykatësi i Tiranëmonte, i pyeste një për një va Vilsoni tha se “librat që kamdhe vjershat që kam shkruar thyer, nuk përbëjnë propaUnë i kam mbajtur në shtime. Nuk ia kam lexuar njeri janë të botuara. Ju atje i keni

***

13 qershor 1977. Prokuropretencën: Genc Leka dhson Blloshimi e Bedri Bllosdënohen me vdekje, me putim. Për të pandehurit e tjedënime me nga njëzet vjee poshtë. Atë natë tre të dëme pushkatim u lidhën mega këmbë e duar. Në kokë ukaska që mbërtheheshin në Kryetari i gjyqit, të nesërmnë fuqi dënimet me vdekjpushkatim, për Vilsonin dhGencin. Bedriut iu dhanë 2burg…Genci dhe Vilsoni nëe fundit përpara se trupi gtë tërhiqej për të marrë min, kërkuan mëshirë. Kë

që t’u falej jeta. Kjo shprehnë kërkesat për apelim që iuGjykatës së Lartë të Tiranës.

Genci shkruante: Jam ti sinqertë për veprën e kryerkam pranuar atë. Sinqeritet

fillesa e pendesës, ndaj kërko falet jeta, duke m’u kthyer n gim me heqje lirie…

Vilsoni iu drejtua GjykaLartë me këto fjalë: Si në hedhe në gjyq unë e kam makuzën. Nuk kam sabotuanuk kam agjituar për të bysur pushtetin. Dënimi kmendoj se nuk duhet të zbkundër meje se jam djalë i çdo mundësi për t’u edukuarnëse gjykata e shkallës së dta gjejë të provuar fajësinë ttë më lërë për një kohë të gizoluar nga jeta e lirë, me munë për të punuar dhe për tbyer më gjatë shoqërisë.




hëndet

Ja ushqimet qëforcojnë imunitetindhe ruajnë shëndetin

Ditët e ftohta dhe temper-aturat e ulëta, duket seende nuk kanë mbaruar,çka transmetohet di-

he te shëndeti i gjithsecilitsh. Lodhje, mungesë fuqie,nga virozat, dhembje koke,herë edhe të pamotivuar ees. Në fakt studimet trego-stina e dimrit lodh njeriun,në anën fizike ashtu edhere. Zgjidhja? Mesa duketnga tavolina! Super ushqi-ështu i cilësojnë dietologët,

shkak të nivelit të lartë tëushqyese të domosdoshme

ëndetin, mbrojnë organiz-ga sëmundjet dhe karikojnëtë” për të përballuar me fuqinë të lodhshme.

ROTA në përbërje vitaminë A dhea-karoten. Parandalon së-et kardiovaskulare dhe ndi-në shëndetin e syve. Mënyrairë për t’i konsumuar: grininë feta rrethore, përziejini

aj ulliri, hidhni sipërinë të freskët.

KOLLATË E ZEZËasur me vitaminë B dhe fla-e, shton humorin e mirë,mirë zemrës. Konsumimi:në dy kuadrate të çokollatës

për të rikthyer buzëqeshjen.MON

ë të pasur me vitaminë De omega 3, ulin kolestero-cojnë shëndetin e syve dhe. Konsumimi: Një ide e

yer kur punohet në grilë menoz dhe limonë.NGULLImban vitaminë A, C dhe

veti anti-inflamatore dhealon kancerin. Konsum-

erreni kungullin dhe bëjeniërmes mikserit, aromatizo- pluhur kanelle.

OKOLIpasur me vitaminë C dhe K,uqi anti-inflamatore, ndih-

dhe forcojnë aparatin tretës.mimi: e zier apo në grilë,

është sërish super ushqim.se vendosni t’i zieni, hiqinia, vendosini në furrë, spër-

me vaj ulliri dhe djathë, shi-rë pjate e mirë do dalë.

KËR E KUQEt e ushqyeshme, përmbanë C dhe substanca që janë nëtë mbrojnë nga një sërë së-

esh duke vepruar si mburojë.MONË DHE PORTOKALL

ë dy fruta antioksidantë,ajnë në nivele të lartë vi-n C dhe kripëra minerale.ojnë në përthithjen e hek-

enojnë plakjen e lëkurës,në sistemin imunitar. Limo-ashtu mbahet si frutë anti-falë përmbajtjes së lartë tëstance me funksion të lartëncer.NAFERRA DHE RRUSHI

Të pasura me vitaminë C, ndi-

hmojnë në luftën kundër infek-sioneve. Konsumimi: Mund tëhahen shumë mirë me kos dhe njëlugë mjaltë, tejet e shijshme.

HUDHRA E njohur edhe si antibiotik,

është një burim i mirë i kalciumit,fosforit dhe selenit, dhe një burimi shkëlqyer i vitaminave C, B6 dhemanganit. Mbrojtëse e zemrës,mban nën kontroll tensionin e gja-kut, është një produkt anti-kancer.Konsumimi: Në çdo pjatë është tejet e këshillueshme.

TËRSHËRA Përmban në nivel të lartë fibra

që ndihmojnë në luftën kundërkolesterolit të keq. Po kështucilësohet edhe si proteinë bimore.Shumë e mirë nëse konsumohetnë mëngjes pasi është e pasur meacide, të domosdoshme për luftënkundër kancerit të zorrës së trashë.

BANANIA Një frutë i pandashëm nga

përditshmëria jonë, qoftë përçmimin e saj tejet ekonomik poredhe për vlerat ushqyese. E pa-sur me potasium, fibra, ndihmonpër të mbajtur të shëndetshëmsistemin muskulor dhe mban nëkontroll tensionin. Është e pasurgjithashtu edhe me vitaminë B6,e domosdoshme për prodhimin eserotoninës, rrjedhimisht ndikon

edhe në gjendjen e humorit.RREPA E KUQEPër shkak edhe të pigmen-

tit të kuq, rrepa e kuqe ka fuqi të jashtëzakonshme për të luftuarkundër radikaleve të lira. E pasurme vitaminat A dhe C, u ë ë ndi-

hmon shumë në hidratim, është

produkt i shkëlqyer për të pastruarorganizmin.

LULELAKËRLulelakra është e pasur me

squfur, vitaminë C dhe përmbanpërbërës bioaktivë, të cilët vepro- jnë kundër llojeve të ndryshmetë kancerit. Lulelakra ka shumëatribute të rëndësishme për shën-detin. Ajo bën pastrimin e mëlçisëdhe heqjen e toksinave që shkak-tojnë dëme të qelizave, të cilat ço- jnë drejt kancerit dhe sëmundjevetë tjera. Ajo gjithashtu përmbanfitokimikate që ndihmojnë për tëforcuar sistemin imunitar dhe përtë zvogëluar kushtet nxitëse. Lule-lakra është një burim i shkëlqyeri fibrave, si dhe vitaminës C dhezinkut, si vendimtare për forci-min e sistemit imunitar, si dhe njëburim i mirë i biotinës, vitaminësB dhe folateve. Lulelakra përmbannjë phytochemical, quajtur sul-foraphane, e cila ndihmon mëlçi-në të prodhojë enzimat që blloko- jnë dhe shkatërrojnë kancerin dhekimikatet e dëmshme të trupit.

LAKËR E BRUKSELITLakrat Brukselit janë të pasura

me vitaminë A dhe C, folate, potas,dhe fitokimikale që luftojnë kancer-in. Këto perime të pasura me fibër, janë gjithashtu burim i mirë i amino-acideve – një të katërtën e kalorive të

tyre e përbëjnë proteinat. Gjithashtupërmban edhe një fitonutritient, tëquajtur di-indolylmethane, i cili ndi-hmon femrat të absorbojnë nivele tëbalancuara të estrogjenit hormonal.Kjo lakër gjithashtu mendohet se ulnivelet e kolesterolit dhe ka ve ori

mineralë. I njihni tashmë vetitë mollëve, pasi dihet edhe nga thëni“Një mollë në ditë, mban mjekularg”, përmbledh të gjitha vetitfantastike të kësaj frute.

BORONICËEdhe kjo është një tjetër ushqim

që bën pjesë në listën e super ushqimeve. Eliksiri i jetës së gjatë, përmban antioksidantë, anti-inflamatoi bën mirë zemrës dhe venave tgjakut, i pasur me polifenol dhe vtamina, sikurse dhe panxhari.

ARRA Janë kalorike, por monosahari

det, të ashtuquajturat yndyrna t

mira dhe përqindja e lartë e Omega 3, antioksidantëve, kryejnë njfunksion kaq pozitiv saqë e kompensojnë edhe atë yndyrë që atkanë. Janë një “bombë” e vërtetnë mbrojtjen kundër sëmundjevkardiovaskulare.

VAJI I ULLIRITElementi bazë i dietës mesd

hetare, përmban në nivel të larttë yndyrave të mira që ndihmojnnë kontrollin e kolesterolit për njzemër të shëndetshme, gjithashtështë e pasur me antioksidantdhe vitaminë E.

SPEC I KUQ Anti-inflamator dhe antioks

dantë. Përveçse një erz perfekte

gjithashtu rrit aftësinë e reagimtë metabolizmit tonë.

DOMATELista e përbërësve në domat

en nuk kanë të sosur. Në domatgjenden vitaminat C, A dhe KDomatja gjithashtu ndihmonë luftën kundër ftohjes, mbazemrën në formë, sidomos ndomate gjenden lipocene dhkaroten, përbërës që ndihmojnë nluftën kundër tumorit të prostatës

BUKË INTEGRALENuk duhet të mungojë kurr

në dietën ushqimore. E pasur mdrithëra, qoftë ato integrale, përmban edhe proteina që ulin ndikmin e sheqerit të mirë. Buka inte

grale është e pasur me vitaminakripëra minerale dhe fibra.

SARDELENdër të gjitha llojet e ushqimeve

sardelet janë më të këshillueshmekjo falë përmbajtjes së lartë të omega 3 dhe 6, të domosdoshme për tmbajtur nivelin korrekt të kolesterolit hdl, të konsideruar si “kolesteroi mirë”. Konsumimi i sardeleve ndhmon shumë edhe për të parandaluar infarktet dhe iktuset.

ÇAJI JESHILÇaji jeshil është i pasur m

antioksidantë dhe përbërës qndihmojnë në luftën kundëkancerit. Sipas studimeve, nj

filxhan me çaj jeshil mjafton pëtë luftuar radikalet e lira dhe kontribuon në tensionin e gjakut.

VERA E KUQENjë gotë verë mund të ndih

mojë në luftën kundër diabetit dhsëmundjeve kardiovaskulare.

anti-inflamatore.QEPA Qepa ndikon në rritjen e rez-

istencës së trupit, ul dhe nor-

malizon tensionin e gjakut. Spe-cialistët pohojnë se qepa forconzemrën, hap oreksin dhe lëngu isaj ngordh bakteret, që ndodhennë trup. Qepa është e dobishmeedhe ndaj anemisë. Ajo gjithashtungordh parazitët, që ndodhen nëzorrë dhe ndihmon jashtëqitjen.Nxjerr jashtë trupit substancate dëmshme, pakëson lodhjen etrurit, normalizon të rrahurat ezemrës. Parandalon sëmundjen eprostatës, ndalon kollën, pastronbronket. Është shumë e dobishmenë krizat e astmës. Ul sasinë esheqerit në gjak. Veçanërisht qepae kuqe ndihmon për të paranda-luar osteoporozën për shkak të

përmbajtjes së lartë të kuercetinës,një antioksidant, aktiviteti i të cilitështë i lartë. Kufizon infiltrimin eujit në organizëm dhe parandaloninfeksionet e traktit urinar dheprostatës. Qepa përdoret për tra- jtimin e inflamacionit të syve dhetraktit respirator.

FASULE E KUQEPërmbajnë hekur, proteina bi-

more, potasium, fibra, gjithë këtoelemente që mbajnë nën vëzhgimtensionin e gjakut dhe shkatërro- jnë kolesterolin e keq.

SHAFRANI I INDISËKa efekt anti-kancer, redukton

rrezikun e leucemisë dhe të tetëllojeve te tumorit. Tjetër efekt i

saj është lufta kundrejt plakjes sëcelulave, antioksidant dhe shumëveti të tjera.

THJERËZA Thjerrëzat përmbajnë sasi

të lartë të vitaminës B dhe C.Gjithashtu ajo përmban një numërtë madh të aminoacideve që janë jetike për njeriun.

BAJAME Ashtu sikurse të gjitha frutat e

thata edhe bajamet janë shumë tëpasura me proteinë, kalcium dhemonosaharide të mira, që ndih-mojnë të luftën kundër kolesterolittë keq. Përmbajnë gjithashtu vita-minën B dhe E, si dhe një enzimë

që ndihmon organizmin në tretje.Është ideale për mëngjes apo edhesi shoqëruese në sallatë.

MOLLËJanë fruti perfekt për të hidrat-

uar trupin tonë, për shkak të përm-ba t es së lartë të u it dhe ërbërësve




letërsi

nga Ilir Koro

Një herë një qehaja shkoi nëerën e fisnikut dhe i kërkoi disakë borxh. E pyet ai përse i deshte.y i përgjigjet se desh të blinte një

jet i cili bënte çudira. Po çfarëhtë?- i tha ky dhe kush do t’japte. Qeajaj i tha se do e sillninga Allemanja dhe se ishte i pa-arë ndonjëherë në kasaba dhe aseth e rrotull fqinjëve.

-Po ti nga e begenise o i shuarëtë sukret – i thotë fisniku duke ihkëlqyer sytë.

-Një mik i largët më tha- i thotëehajai. Ai ka parë botë me syhe di plot gjëra që ne këtej as meend nuk i sjellim dot.

-Po hë, më thuaj! -i lepihet fis-ku.

–Ç’dreqin është ajo “takëme” seuk po më le kurreshtja të qetë?

-Karar imzot, se punët e miraanë rradhe! Më huazo ti mua pakara dhe une do të jap kënaqësinëë ti ta provosh i pari.

-Po pse mo debil e bir debili.e lekët time do të majmesh ti?!

- Hua imzot, hua! Çdo frangë dokethehet në dyfishin e asaj që doë japësh. Dhe në këtë mes fito-

më të dy. Ti dyfishon frangat dheenohesh për atë që do jesh i pari

ë do provosh makinerinë dhe unëëj ndonjëlek. Si thua zotrote?

- Bir zuzari e bir zuzari! –ja pretsniku -ma mbushe mendjen!

-Dhe shiko këtu pazari ështëazar...se mos më punon ndonjë

ng e te piu buba masanaj, moreesht, mora thuaj! Nashtina saare do prej mejet tina?

-Franga imzot, franga! 200anga floririt, të maresh 400, pa-

ar i qëruar.-More kopuk po me 200 franga

në blej gjithë kasabane me kuç ee maç, more kopil...!

-Ashtu imzot ashtu, do e blemë,or veç ta marrim atë maqinën, e do

shofësh vet zotria tate se sa flurio rrjedhi. A më merr vesht a jo!

-Po të besoj tyna ...veç baj ku-es se ...!

-E qerum at muhabet zotriate, po mi jep ato frangat, se jam

ër rrugë të gjatë e nuk pret puna.e ben vaki ai miku ndron manjena iku pula e florinjtë nga doraasanaj. Dhe thame: ...unë e ti, e

erënia e di këtë sukret.-Mirë e ti mirë, po hyr mrena të

arrësh borxhin-i flet me të butësniku sikur të ruhej se mos e dëg-nte njeri rrotull.

Fisniku bindet e qehajaj i merrangat e dëshiruara. Dhe pa vonu-

niset për rrugë pasi u përshën-osh me familjen.

Pas muaj e muaj pritjesh, mëë fund një natë vere fisniku mori

“Larja e mëkatit”vesh që qehajaj erdhi shëndoshëe mirë, bashkë me atë mjetinçudibërës për të cilin nuk kishvënë gjumë në sy netë e netë merradhë.

-E solla imzot e solla!– i thirriatij qehajaj sapo fisniku hyri nështëpinë e tij.

Fisniku, nuk begenisi ta ta-konte fare qehajane që i ngeli dorapezull në ajër dhe tepër i habitur ju drejtua makinës që ndodhejpërpara duke e shikuar si tregëtarigomarin që ka për të blerë.

-Bre, bre ai shuar, po ç’qenkagjithë kjo bina a i vrarë! Po kjo qën-ka si derë, e çe deshe këtë, çfarëbën, si punon?!

Do të vazhdonte fisniku me py-etje, po e nderpreu qehajaj që har-ruam të theksonim se që në veshjee deri në të folur kish ndryshuarkrejt kaq kohë që ishte në kurbet.

-Zotria jote kjo është fjala efundit e shkencës, kjo makineri nëformën e derës është një “thagmë”që bota rrallë herë e sheh, zotëri.

Fisniku shqeu sytë nga habia,vuri duart në kokë dhe ju drejtuaqehajajt.

-Ti Mevlut je, apo naj tjatër!?-Unë zotri, unë jam! Po tani

nuk quhem më Mevlut por Makut,emër më i fisshëm e më europjan.

Sytë e mi panë shumë gjerakëto kohë zotri. Bota përtej kufijvetanë është krejt ndryshe dhe neduhet t’i përafrohemi asaj. Atje kagjithçka që njeriut i nevojitet.

-Po pse nuk ndenje atje a ivrarë?- pyeti fisniku

-Detyra zotëri, detyra!-Detyrimi thuaj më mirë! Se

nashtina mi shkoqit nja-dy fjalë

mua ti ...si punon, e përse duhetkjo “dabllama” more i prerë? Seunë nuk po mar vesh asi gjo!

-Dëgjo zotri... kjo është njëmakineri që bën mrekulli. Dukehyrë në të njeriu nga një anë, nëtjetrën i harron të gjitha mëkatete prapësirat që ka bërë duke dalëi larë, si në ditën e parë kur ka lin-dur.

-Heu! –gati bërrtiti fisniku. Pokjo qenka magjia mor ti!

-Po thuaj se!– foli qehajaj si megjysëm zëri.

-Ta provojme qysh tani!-uhodh përpjetë nga gëzimi fisniku,-e nëse është e vërtetë, po t’i fal 100

franga nga ato të borxhit. Por domar dhe una at haraç që më takon,kupton tina.

-Po sigurisht zotrija juaj, sig-urisht! Por para se të fillojmëduhet të ve ca vegla nëpër vende

zotri dhe ta pregatis që gjithçka tëshkojë mirë ... Bile, bile unë jam imendimit që të vinit herët nesërnë mëngjes që ta provonim, se sotnatë është, e ben vaki shuhen dhedritat e na ngelet puna në mes .

-Ore kopil! Mos po më punonnaj rreng zotrote e ben vaki e nukosh asi gjo kjo punë, se të piu ezeza masanaj!

Qehajaj qeshi nën zë e ju drej-tua si xhentëlmen.

-Vë bast kokën time zotri!-E po mirë, po të besoj. Por

nesër herët në mjes, më ke ke pra-gu i derës, kupton tina!

-Pa dyshim zotri, hiç mos umerakos! Çdo gjë do të vejë vaj.Hajt mirë u pjekshim!- i thotë aiduke e përcjellë fisnikun mes tur-rbullirës qe i kishte sjellë në kokëdyshimi.

Mirëpo “fisnikun” se zinte që sezinte gjumi gjithë natën. Çfarë nukmendonte e çfarë nuk sillte nëpër-mend atë natë. Ngrihej e pinteçibukun e tij me shtëllunga tymi.

Herë herë kthente nga një gllënjkërakie të sjellë me “mik”.-Bubuja! ”Si nuk të ze bitha

ven”!- i bërrtiste hera herës zonja.Po ai vazhonte të vinte vërdallë

rreth vatrës e thithte më shumëçibukun e nxirte më shumë tym.Sa që në një moment nuk dallohejse nga dilte tymi...prej kokës, apoçibukut të tij.

Pa kënduar kaposhi i pare, nëderën e qehajajt u degjua një etrokitur si me “gjysëm zëri”. U ndesnjë dritë dhe një zë nga brenda “upërplas” në derë si i thatë.

-Kush është?!-Hape, hape, jam una!

-Po ç’ëndërr e ligë të ka zgjuarkaq herët zotria im!— ju përgjigjzëri nga brenda i cili e njohu atë qëtrokiste. - Akoma nuk është gëd-hirë!

-Po leni llafet njer tina!- uhakërrua fisniku sa hyri në odën ezjarrit.

-Po më thuaj, është gati aimarifeti, se për atë Zot se kam vugjumë në sy.

-Po për këtë e vret mendjen zo-tria juaj- buzëqesh me shpoti qe-hajaj.

-Po për se ta vras more kopuk...pak pare i thonë... dhe aq më keqnuk dimë se a punon ajo.

-Mere shtruar “efendem”, se sa-hat punon. Po më parë të hedhimnga një kupë zotrote, si thua?

-Lere mo kupën, se po më ikënkupa e ime krejt. Ku është?... Ku eke futur?... Pse ma fsheh?

-Mos u mërzit zotria juaj, senuk është sheqer e tretet...këtuështë dhe “shëndosh” si molla ekuqe.

Qehajaj hap një perde në fundtë odës e aty shfaqet një kornizëhekuri si portë.

-Ja ku është.- mburret ai-Shy, shy, shy...çfarë është kjo

bina ,or tej?!--Makineria zotëri.-E kjo na o për bes!Po zotëri kjo e gjitha.-Po kjo mor kopuk është dol-

loma prej portet, kupton.-Jo zotëri, mos u gënje prej

pamjes. Ajo është makina eshndrimit të trurit për të gjithë mi-letnë, e larjes së mëkateve sado tëmëdha qofshin ato.

-Po qysh pa!- foli fisniku memosbesim

-E provojmë zoteri, nëse nuk kebesim! Por më parë duhet të pishnjë lëng që i duhet me doemos tru-pit për ta përthithur makina që tëheq me anë të tij të gjitha mëkatet.

-E çfarë është ajo?Një lloj përzjerjesh të lulevedhe alkolit zotëri, që e ve trurin nëpunë 100%.

-Ju duhet ta pini atë dhe mepas i shtrire në këtë “shelte”, unëdo ju kaloj nëpër trup makinën,ndërkohë ju do thoni të gjithamëkatet që zotria juaj i ka bërë nëkëto vite.

-Kujdes! Nëse lini ndonjë mëkatpa thënë... më qafe paçi veten tuajse ai nuk do të lahet dhe bota dotë ta nxjerrë në “pazar” e zoti nukdo të ta njohë. Vitet sa do vinë e dota bëjnë me të madh “zullumin”.Jemi dakort? Nëse jo, më mirë mos

e provo zotrote.-Tobestarfulla! Po qysh qënka

kështuna more i pa fe?!-Kështu është zotëria juaj, do

apo nuk do zotrote...?Fisniku pasi erdhi rrotull nja dy

tri herë rreth “makinës” vendosita pijë lëngun “çudibërës” dhete shtrihet në shilte duke hapur“gamaren” e tij e cila nën efektin ezallamaisë të pijes tha, e çfarë nuknxorri!

Se ai kish fjetur me gruan eprefektit, të gjykatsit, të prokurorit,e më the të thashë.

Pas kësaj dite lajmi mori dhe-në në gjithë kasabanë. I madh e i

vogël u shkul për ta provuar.Po ku ishte besueshmëria do

thoni ju. Qehajaji i zgjuar me anëtë pijes bëri që të gjithë “parisë”t’ja u mesonte hiletë dhe pisllëqet.Hera herës pasi i kish shënuar e

thënë këto disa njerzve besnë fshehtësi i kërcënonte do t’ua nxirrte në shesh të pKështu ai i detyroi ata që të p

nin dhe ai brenda një kohe stë shkurtër u bë nga njerzitpasur (në mos më i pasuri) anë.

Të gjithë i përuleshin, e “ktonin”, e “nderonin” dhe e blenin për “zgjuarsinë” e tij.

Madje madje edhe gratëpat e fisme, hera- herës e thnin fshehurazi për t’u argëtu“diturinë” e tij.

Ai kënaqej dhe shijonte f“punës” së vet.

Ai dinte e ç’nuk dinte pcilin. Që vjedhjet, mashtpaturpësirat, rryshfetet, përimet e deri në vrasjet që he

qef, për konkurencë, e herëzhdukur dëshmimtarët, ndoditë e natë.

Dhe çuditerisht, megjitkishte gjithë këto të mira, e pushtet. Gjithmonë në ttë shpirtit të tij e grryente krimb takimi i një dite vere mfukara, i cili me lutje i kërkota provonte dhe ai atë”makin

-Po përse kërkon ta pkëtë makineri?- i që drejtuhajaj

-Po thonë zotrote se amëkatet- i ishte përgjigjur zotit”.

-Po. Po ti përse!?

-Po dhe unë kam mëkate“zotri”.

-E po mirë; që mund tmëkate, këtë e provon fukku yt.

-Jo jo zotëri! Unë në snanjë mëkat le të vuaj. Por mim më i madh është se lë sherë kalamajt e mi pa bukpamundësia. Këtë dua të dhimbja e lotëve të tyre, sytëshpojnë si shigjeta me zjarr bgjoksit tim nuk mund të pruhet me fjalë.

-Po pse nuk shkon të lui mjerë?

-Kam shkuar zotëri, duket fjalët e mija nuk shderi në vesh të Perëndisëerdha tek ti.

-Dëgjo këtu robo, ai mëthua ti, nuk e lan dot kjo “në”...!

Pa mbaruar fjalën fisnikkaraj ktheu kurrizin dhe dhëmbë, dhimshëm belbezfjalë: ”Edhe e drejta për tmëkatet qënka për të pasuri

Dielli, po tretej dalëngaddet, si për tu bashkuar me atij njeriu, që dhimbja po e në trup dhe në shpirt.




port

Biazi i

shillonshicënpolit

Epërditshmja italiane, Corriere Dello Sporti kushton një hapësirë të madhe talentitshqiptar, Milot Rashica, i cili është vënë

në radarët e Napolit. Sulmuesi i Kombëtares

Shpresa që aktualisht luan për Vitessen pozhvillon një sezon fantastik duke tërhequr vë-mendjen e skuadrës italiane që pritet ta nisëofensivën në merkaton e verës. Për të mbështe-tur 20-vjeçarin kuqezi zbret në fushë edhe traj-neri i Kombëtares Shqiptare, Gianni De Biasi, icili e pranon se sulmuesi i lindur në Kosovë pomonitorohet edhe nga stafi i tij. “Ne po e vëzh-gojmë. Është gati për një skuadër italiane. Përnga karakteristikat i ngjan sulmuesit të Napolit,

Callejon, sidomos fizikisht. Është një elemenqë mund t’i bëjë punë Napolit në të ardhmenthekson De Biasi në intervistën dhënë për “Corriere Dello Sport”. Gjatë këtij sezoni, Rashica k

shënuar 7 gola dhe ka dhuruar tre asiste poaktualisht po qëndron në infermieri për shkatë një dëmtimi të pësuar në ndeshjen kundë Ajaxit. “Duhet të rikuperohet dhe të fitojë formën fizike dhe unë jam i bindur se do të rikthehet në fushë për të treguar klasin e tij. Është njdjalë me këmbë në tokë dhe mbi të gjitha ka njfamilje të mirë. Të gjitha këto janë garanci pënjë lojtar të moshës së tij”, përfundon komentin e tij trajneri i Kombëtares Shqiptare.

kënderbeu rimerrreun e Superiorese 20 e Kategorisë Superiore

nfirmoi edhe një herë sempionati do të rezervojë re-

befasuese dhe garë të fortëë fund në të gjitha frontet,se fati i Tërbunit duket se

përcaktuar tashmë. Baraz-Partizanit me Flamurtarinmal Stafa” i dha mundësi-nderbeut të marrë i vetëm

min, pas fitores së thellë 3-1

kësin, ekipin që ka rezul-vali më i denjë e korcarëveonet e fundit. Dygolëshi idhe finalizimi i James Ad-

hodhën poshtë cdo dyshimkasitetin e formacionit tëJosës në fazën sulmuese,gimit të Olaynkas dhe Ber-Madje tani ekziston frikanderbeu mund ta “vrasë”për titullin me dy sulmues,tohen me sy mbyllur meetrin. Partizani i Agostinel-

htoi të merrte fitoren parae të kuq, duke barazuara tregon se mekanizmat eas nuk po funksionojnë si

ndërsa blerjeve të reja uet më shumë kohë për t’u

atur me futbollit shqiptar.ësia në fazën mbrojtësementin e golit të realizuar

umë lehtësi nga Hoxha, poramundësia për të shënuar

umë se një gol kur kundër-shte në inferioritet numer-hin dyshime mbi aftësitëPartizani për të rivalizuarë fund me Skënderbeun.a tjetër për vlonjtat pika enë kryeqytet konfirmoi seka ka ndryshuar te Flamur-atë periudhës së janarit.

një tabu disavjecare Tiranaajës, që mposhti thellë 3-0

sfertë Lacin, që pa Jamesi është kthyer një skuadër ehme edhe në fushën e saj.blutë shpërthyen në pjesënme Baka n, Muzakën dhe

Edgar Çani duket i rikthyeai i dikurshmi. Një qendër

sulmues me peshë dhe mbi t

gjitha vendimtar me golat e ti26-vjeçari shënoi dy herë, dukedhënë fitoren 2-0 Pisa-s në derbindaj Arezzo-s. Një paraqitje mtë cilën Çani riktheu qetësinpër skuadrën e Gatusso-s, që mparë kishte regjistruar dy humbjradhazi. Por, edhe një tregues sish-sulmuesi i Kombëtares ështrikuperuar plotësisht. Shpina nui krijon më probleme dhe me formën e rigjetur fizike, lojtari muntë kthehet në një element shumtë rëndësishëm për ecurinë e Pisa-s në Lega Pro. Me dygolëshie realizuar ndaj Arezzo-s, Çanu ngjit në kuotën e tre rrjetavsezonale. Një moment ideal pë

t’u zhbllokuar, pasi sulmuesi nushënonte prej javës së dytë tkampionatit. Në fund, lojtari idedikoi golat djalit të tij, ndërsnuk shfaqet i shqetësuar për zërae merkatos.

Rikthehet Edgar

Çani, shënon dy

gola për Pisan

fitorja

Hugo Almeidën, duke e ngush-tuar në vetëm 9 pikë diferencënme Partizanin e vendin të dytë.Pas dy rezultateve pozitive meSkënderbeun, në kupë dhe kam-pionat, khehet me këmbë në tokë Vllaznia e Armando Cungut, qëpavarësisht dëshirës dhe grintëssë shfaqur në fushëm u mposht1-0 nga Teuta në “Niko Dovana”me autogol të Markut. Hymbja

e shkodranëve por edhe baraz-imi i Flamurtarit me Partizanin ushfrytëzua nga Bylisi, që shkatër-

roi 4-0 në “Adush Muca” Tërbunin.Pukjanët mbeten ndjeshëm tëdistancuar në vendin e fundit,

por për skuadrën e dytë që do tëpresë biletën për në kategorinë eparë ka një garë treshe mes Bylisit,

Flamurtarit dhe Vllaznisë, që kangrumbulluar respektivisht 16, 1dhe 18 pikë.

emërimi

K ukësi emëron ish zv/ministrin e KulturësRinisë dhe Sporteve, Ekrem Spahia në pos-

tin e drejtorit të përgjithshëm të klubit, njëdetyrë që deri në ditët e sotme nuk ishte mbuluarnga askush. Struktura shtesë në klubin verilindorsynon forcimin e shoqërisë dhe ndërtimin e hall-kave të nevojshme për funksionimin normal tëklubit. Spahia ishte i pranishëmnë stërvitjen e parë të ekipitnënkampion i shoqëruar nga drejtori teknik, Hasan Lika dhe traj-neri Klodian Duro. Pasi takoi ngaafër stafin dhe lojtarët, Spahia uprezantua nëpërmjet një fjale tëshkurtër. Më pas fjalën e mori trajneri Duro i cili bëri një analizë tëshkurtër për shkaqet e humbjes nëKorçë. Pas analizës ku ishte i pra-nishëm edhe vetë Spahia, ai sqaroise do të punojë për ndërtimin e strukturave efikase

në mënyrë që Kukësi të vazhdojë të rritet si klubpor edhe si skuadër në të ardhmen. “Sigurisht qëinvestimet e presidentit Gjici janë për ta institu-cionalizuar gjithë veprimtarinë sportive të Kukësitdhe jo thjesht për ekipin e parë. Ne po mendojmëpër të ardhmen e këtij klubi sepse duam të jetë

një klub serioz dhe me një perspektivë afatmesmedhe rentabël”. Presidenca aktuale e Kukësit është

në një konflikt të hapur me Bashkinë e Qytetit,por si një ish politikan Spahia premton se do tëbëjë gjithçka për normalizimin e marrëdhënieve.“Sporti është një mundësi e madhe për të bash-kuar dhe jo për të ndarë dhe emërimi im do t’i

shërbejë normalizmimit të çdopmarrëdhënie institucionale. Jami bindur se kryebashkiaku do tëketë mirësinë maksimale për tëkontribuar në rritjen e Kukësit”. Nëvijim të intervistës, Spahia theksoise eksperienca në Ministrinë eSportit do ta ndihmojë në detyrëne re, ndërsa për objektivat e sëardhmes, drejtori i përgjithshëmshtoi: “Po njihem me të gjithëproblematikën por ka shumë pak

mangësi. Vështrimin e kemi hedhur për mbylljen

me sukses të këtij sezoni. Synojmë që të siguro- jmë një trofe dhe minimalisht të jetë pjesëmarrësnë Kupat e Europës”. Në fund, Spahia saktësoi sepuna e tij nuk do të interferojë në detyrat e stafitteknik, duke u kujdesur që të nxjerrë në pah meri-tat e dyshes Duro-Lika.

Ekrem Spahia emërohet Drejtor iPërgjithshëm i skuadrës së Kukësit

Barazimi i Partizanit me

Flamurtarin në “Qemal

Stafa” i dha mundësinë

Skënderbeut të marrë i

vetëm kryesimin




sport

Leicester ekipii varfër që pomahnit Europën

L

eicester është skuadra qëpo mahnit Europën. Njësezon më parë skuadramodeste e siguroi qën-

rimin në Premier League vetëmak javë përpara fundit, por kyzon po tregon anën tjetër tëonedhës. Ekipi modest i Rani-it po lufton përballë milionaveManchester Cityt, Tottenhamit

po Arsenalit. Vendi i parë kulmone një sukses të merituar në “Eti-

ad Stadium” që po shërben si njëksion futbolli për të gjithë ataë e dashurojnë këtë lojë. I parëë optikën e shifrave, Leicesterihtë edhe më i magjishëm sepse

agat në këtë skuadër krahasohene ato të skuadrave që synojnëbijetesën. Leicester mban pozi-onin e katërt nga fundi në këtë

asifikim me 62.6 milionë Euroë sezon duke lënë pas vetëmorëich, Ëatford e Bournemouth.ë krye qëndron Çelsi me 280, idjekur nga dy skuadrat e Man-hesterit që e kalojnë kufirin e50 milionë Eurove. “Nuk u besojastëvënësve që kishin parashi-uar shkarkimin tim”, u shpreh Ra-eri pas suksesit 3-1 në fushën eity-t. Tashmë bokmeakersat kanëorrigjuar gjithçka sepse suksesi ieicester në kampionat kuotohete koefiçentin 1.7 edhe pse kush

a pasur kurajo në mesin e mua-

jit Gusht për të vendosur bastine çmendur do të fitonte 5 mijëherë më shumë. Dhe në këtë rastnuk janë të pakët ata që kanë be-suar te Leicester që në filklim të

sezonit pasi në rast suksesi vetëmnjë prej kompanive të bastevedo të humbiste 6.8 milionë Euro.Leicester dhe City janë dy botë tëndryshme për shumë arsye dhe jovetëm në krahasimin e pagave qëlojtarët përfitojnë. Vlera e 22 lo- jtarëve të City-t shkonte në fillimtë sezonit deri në 234 mln, ndërsaskuadra e Ranieërit vlerësohej 22.9milionë. Një tjetër avantazh që poe ndihmon Leicesterin është faltise gjatë këtij sezoni janë dëmtuarvetëm 15 lojtarë, ndërsa Pellegrinika bërë llogaritë me 51 dëmtime,

United 40, Tottenham 28 dhe Ar-senali 22. Deri në fundin e sezonitdo të luhen edhe 13 ndeshje dhenëse bëhet një krahasim, ndaj 13kundërshtarëve që kanë mbeturnë listë, Leicesteri arriti të regjis-tronte 32 pikë në pjesën e parë tësezonit. Në përballjen kundër City-t, Leicester kaloi i pari në avantazh

për të 16-ën herë kjëtë sezon. Nukduhet lënë pa përmendur edhegjendja fizike e skuadrës pasi në 6takimet e fundit, në total ekipi kapërshkuar 114 km për ndeshje. 3.7më shumë se mesatarja e gjithë se-zonit. Në fund, e dhëna më intere-sante është se Leicester do të luajëvetëm 13 ndeshje deri në fund të

sezonit pasi nuk ka impenjiEuropë apo Kupat e Anglisparashikon minimalisht 25dhe kjo është një diferencë he pasi “dhelprat” blu kanëtazhin të mendojnë gjatë javës për sfidëën e radhës npionat, një luks që skuadralegrinit nuk e ka.

Massimiliano Alegri i përzgjedhurpër të marrë drejtimin e Çelsit

Çelsi nxiton dhe forcon pres-ingun për trajnerin e ri. Ro-man Abramovich do ta ketë

dividualizuar para mesit të mar-t dhe për momentin në balotazhnë dy italianë, Antonio Contehe Massimiliano Allegri. Traj-

eri i Juventusit është në avan-zh ndaj atij të Italisë me Conten

ë gjithsesi ka përpara edhe disaferta të tjera prestigjioze. Modatrajnerëve italianë vazhdon në

ngli, por mbi të gjitha ngushtimirrethit të kandidaturave të Çelsien edhe për lajmet që vijnë ngaadridit, më saktë nga Atletico.iego Simeone që mendohet sehte zgjedhja e parë e Bluve tëondrës, iu ka komunikuar dre-uesve të Çelsi se nuk ndihetrt i tërhequr nga pista angleze.

e Çelsi mbeten edhe hipotezatrogba, një zgjedhje romantike,or jo fort e besueshme dhe ajo

ish trajnerit të Kilit Jorge Sam-aoli por në plan të parë janë Al-gri dhe Conte. Trajneri i Juven-sit deklaroi se nuk dëshiron të

asë për sezonin e ardhshëm pasio punon për t’i dhënë një të ar-

avantazhi

dhme skuadrës bardhezi, por nga Anglia për sa i përket trajneritlivornez dalin shifra që të mar-rin mendjen. Kontratë 4 vjecare

prej 10 milionë Eurosh në sezon.Mediat italiane në fakt janë mëtë kujdeshme për to propozimi iÇelsi t është një kontratë 3 vjecareme pagë vjetore deri në 7 milionëEuro. Me siguri që te Juventusi

nuk do të kapen në befasi në rastse Allegri zgjedh lamtumirën. Nukpërjashtohet rikthimi në bazë iContes, liderit të rilindjes post

Calciopoli të Juves, pastaj ështëtërheqëse por më pak e mund-shme ideja Jurgen Klopp. Në Italibardhezinjtë ndërkohë mbajunënën vëzhgim si Paulo Souza ashtudhe Eusebio Di Francesco.

Seria AJuventus – Napoli, “lufta” e hapur për titull

Juve-Napoli një duel i cmendur për titullin e Serisë, një spektakël i tuar që do të pushtojë skenën e futbollin italian me përplasjen

të kësaj fundjave. Bardhezinjtë kanë një ecuri rekord me 14 fitore randërsa të kaltrit me 8 fitore të njëpasnjëshme kanë lënë pas edhe Ne Maradonës, që regjistroi 7 fitore radhazi në sezonin 1987-1988. Me më e mirë e kampionatit, përballë sulmit më të frikshëm. Forma Allegrit është ndëshkuar me vetëm 15 gola në 24 ndeshje, ndërsasuarit e Maurizio Sarrit kanë realizuar 53 gola, 24 vetëm Gonzalo Hqë kryeson ndjeshëm i shkëputur listën e golashënuesve të Serisë Alënë pas pikërisht bashkëkombasin e tij të Juventusit Paulo Dibndaj Frosinones, realizoi të 13-tin. Napoli vuajti shumë ndaj Carpnë fund mori fitoren e 10-të në 12 takime në “San Paolo”, një rekvë me shpatulla pas muri edhe Napolin e Maradonës. Higuain rnë ndeshjen e shtata radhazi, duke barazuar ecurinë e El Pibe De

sezonin 1987-1988. Edhe më impresionuese vazhdimësia e fitorevventusit, që koleksionoi fitoren e 8-ta radhazi në transfertë. Objektirekordi i Interit të sezonit 2006-2007, që u ndal në 17 fitore radhazi.

largimet

Lavezi e Ibrahimoviç tundohen nga ofertat Kin

Ezequiel Lavezi duket pranë largimit nga Paris Saint GerDestinacioni më i mundshëm i sulmuesit është Kina, me o

nga Shangai Shenhua. Konfirmimi vjen nga trajneri i kampionFrancës, Laurent Blanc, që nuk i fshehu bisedimet e lojtarit 30-me klubin e Superligës kineze. Sipas trajnerit të parizienëve, EzLavezi po negocion rreth transferimit në Azi, megjithatë klubi të vendosë ta mbajë në kontingjent të paktën deri në ndeshjen të 1/8 e Champions ndaj Çelsi -t. Transferimi duket thjesht dështë arsyeja përse zyrtarizimi i marrëveshjes mund të shtyhe

për disa ditë. Përveç argjentinasit, në Kinë ëndërrojnë edhe madh të Paris Saint Germain, Zlatan Ibrahimoviç. I interesuar mgjithmonë klubi i Shangai Shenhua, që provon të joshë sulmuesdez, duke përfituar edhe nga fakti se lojtarit i skadon kontrata ntë këtij sezoni. Nëse do të zgjidhte të transferohej në Kinë, Ibrahic, do të kishte rrogë me vlerë 18 milionë euro bruto në sezon.është e n ë të me atë ë sulmuesi ërfiton aktualisht te PSG.

Leicesteri është edhe më i

magjishëm sepse pagat në këtë

skuadër krahasohen me ato të

skuadrave që synojnë mbijetesën




V E Z Ë

F S H A T

I - Ek s t r a t ë

f r e s k ë t a

N G A R RIT JA

E

L I R Ë

VEZA JONËAd r e sa COCOAL. shpk, Maminas, Durrës, Albania

Email: [email protected]

TË BLESH VEZË SOT NUK ËSHTË MË AQ E THJESHTË SI MË PARË:

1.Vështirësia e 1-rë : A po zgjedh vezën më të shëndetshme për fëmijën tim?2.Vështirësia e 2-të : Nuk i kuptoj çfarë thonë paketimet dhe ka kaq shumë lloje...

Të gjitha këto probleme tashmë i ka zgjidhur veza KOKOVE !

1.Të gjitha vezët e tjera janë nga pula të rritura në kafaze , pra industriale . Veza KOKOVE është VEZË FSHATI nga pulat e rritura në kapanone të hapura, JO NË KAFAZE dhe të kombinuar menatyrën, duke garantuar cilësi më të lartë dhe shije të shkëlqyer.

2. KOKOVE është veza më e shëndetshme jo vetëm se prodhohet nga pula të rritura me ushqimnatyral JO OMGJ por edhe sepse rriten në zonën e pastër dhe të shëndetshme të Çajupit.

NJE KOKOVE NE DITE ESHTE USHQIMI ME I MIRE NE BOTE !

Nje Kokove ne dite baraz me vetem 70 kalori por me 14 ushqyes esenciale !Nje Kokove ne dite eshte si te marresh nje tablete multivitaminale.

Nje Kokove ne dite i jep trupit tuaj:Koline qe i jep energji trurit dhe forcon kujtesen.Luteine dhe zeaksantine per mbrojtjen e syve nga rrezet ultravjollce dhe dielli.Proteine komplete per energji qe zgjat, riparimin e indeve te demtuar, ruajtjen e metabolizmit etjSelen qe është thelbësor për riprodhimin dhe funksionin e tiroides.Vitamine B9 ose acid folik per rritjen e qelizave dhe forcimin e metabolizmit.Vitamine A, qe eshte shume e rendesishme per ruajtjen e shikimit, lekures dhe imunitetitHekur, qe eshte i rendesishem per transportin e oksigjenit drejt organeve dhe muskujve.Zink qe eshtë i rëndësishëm për shëndetin e trurit, imunitetin dhe zhvillimin e qelizave.

REKOMANDIMI YNË :

•

Veza KOKOVE garanton shëndetin tuaj sepse është EXTRA e FRESKËT dhe më e kontrolluarsesa vezët e tjera që tregtohen nga fshati, që nga vaksinimi deri te kontrollet periodike ngainstitucionet e kontrollit ushqimor.

• Shumë vende të botës në respektim të të drejtave të shpendëve e kanë kufizuar rritjen

INDUSTRIALE të pulave në kapanone të mbyllura. Bashkohu edhe ti në mbrojtje të cilësisë!

CILËN VEZË TË ZGJEDH NË DYQAN?

Nje nga bashkekohesit qe pa me syte e tij ngjitjen ne

periudhen rreth njeshekullore qe beri Roma mes viteve 260-

148 Pr.Kr. Nje histori heroike qe i beri barinjte romane

sundues te botes se lashte rreth Mesdheut. Per here te pare

ketu tregohet me detaje se si hyne romaket ne Ilirikumin e

ardhshem romak si edhe luftrat e brendshme mes popujvete gadishullit tone jugor para sulmimit nga romaket. Shumica

e teksteve shkollore ne gjuhen shqipe mbi mbreterine e

Teutes dhe Agronit, grindjen e tyre me Romen dhe futjen e

ketyre ne Gadishullin Ilirik, jane mare nga ky autor nga te

gjithe autoret e vjeter e moderne qe kane shkruar mbi kete

periudhe pak te larget.

Enti botues: Helga'SSecretsPerktheu: Çapajev Zeres

Nr. faqeve: 270

Çmimi 800 leke

Nje histor i her oike qe i ber i

barinjte romane sundues te botes

Documents

FRD 9 Shkurt.pdf